MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ORTAÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği 07/09/2013 tarihli ve 28758 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 64. Hükûmet Reform Eylem Planı gereğince çıraklık eğitiminin zorunlu eğitim kapsamına alınması amacıyla; 02/12/2016 tarihli ve 6764 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ve 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname de değişiklik Bu değişiklikler kapsamında çıraklık eğitimi, zorunlu ortaöğretim içerisinde mesleki eğitim merkezi bünyesinde kalfalık ve ustalık eğitimine götüren programlar olarak yapılandırılmıştır. Öğrenci kayıtları, ölçme-değerlendirme, eğitim öğretim ve benzeri uygulamalar ile mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları öğrencilerinin mezun olabilmek için yapmakla yükümlü oldukları staj çalışmaları ile önceki öğrenmelerin tanınması ve denkliği ile ilgili hususlar da yine aynı yasal düzenleme çerçevesinde Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğine yansıtılmıştır. Bu amaçla hazırlanan Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 26 Mart 2017 tarihli ve 30019 sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yapılan bu düzenleme ile; 1-02/12/2016 tarihli ve 6764 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa yapılan değişikliklere uygun olarak; öğrenci tanımı mesleki eğitim merkezi öğrencilerini de kapsayacak şekilde yeniden yapılmış, mesleki eğitim merkezi, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu ile önceki öğrenme tanımları eklenmiştir.
2-Çıraklık eğitiminin zorunlu eğitim kapsamına alınması nedeniyle; 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununda yer aldığı şekilde mesleki eğitim merkezleri, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları arasına alınmıştır. 3-Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında uygulanan programların amaçları; çıraklık eğitiminin zorunlu eğitim kapsamına alınması, önceki öğrenmelerin tanınması ve mesleki eğitim belgelerinin denkliğine imkân sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmiştir. 4-Mesleki eğitim merkezinde uygulanan programların niteliği açıklanmaktadır. 5-Mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitimin haftada bir gün olması, proje ve protokoller kapsamında uygulanan programlarda daha fazla da olabilmesi, 3308 sayılı Kanun hükümlerine göre işletmelerdeki beceri eğitiminin ücretli ve ücretsiz izin süreleri dışında öğretim yılı boyunca devam etmesine yönelik düzenleme 6-Mesleki eğitim merkezi öğrencilerinin okulda yapılacak sosyal etkinliklere katılabilmesi için işletme ile işbirliği yapılmasına dair düzenleme 7-Mesleki eğitim merkezine kayıt yaptıracak öğrencilerin sağlık durumlarının öğrenim görecekleri mesleğe uygun olduğunu 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre belgelendirmesi, mesleki eğitim merkezine kayıt yaptıran öğrencilerin aynı zamanda Açık Öğretim Lisesine kayıt yaptırabilmesine ilişkin düzenleme 8-Mesleki eğitim merkezlerine öğrenci kayıtları ile ilgili düzenleme 3308 sayılı Kanunun 10 uncu sine göre 18 yaşından büyüklerin de kayıtları yapılabildiğinden düzenlemede bu hususa da yer verilmiştir. 9-İl/ilçe öğrenci yerleştirme komisyonlarınca, mesleki eğitim merkezlerine öğrenci yönlendirilmesiyle ilgili 10-Mesleki eğitim merkezlerinde kontenjan belirlemeye ilişkin 11-Mesleki eğitim merkezlerine kayıt yaptıran öğrenci sayılarının az olması durumunda alan/dal eğitimlerinin nasıl devam edeceği ile ilgili düzenleme
12-6764 sayılı Kanunla 3308 sayılı Kanunda yapılan değişiklik gereğince yurtdışında eğitim gören öğrencilerin denklikleri sonucunda almaları gereken dersler bulunduğunun belirlenmesi halinde tamamlayıcı eğitime alınmalarına ilişkin düzenleme yapılmaktadır. 13-Yurt dışından gelen yabancı uyruklu öğrencilerin öğrenci yerleştirme ve nakil komisyonunca mesleki eğitim merkezlerine kaydedilebilmelerine ilişkin düzenleme 14-Dil ve anlatım dersi, 2016-2017 eğitim ve öğretim yılından itibaren 9 uncu sınıftan başlayarak kademeli olarak uygulamadan kaldırılıp Türk Dili ve Edebiyatı dersi olarak okutulmaya başlandığından bu dersin adının yer almasıyla ilgili düzenleme 15-Mesleki eğitim merkezi öğrencilerin alan/dallarının belirlenmesine ilişkin düzenleme 16-Mesleki eğitim merkezi öğrencileri ile tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilerin devam-devamsızlıklarına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. 17-Mesleki eğitim merkezi öğrencilerinin nakil ve alan/dal değişiklikleri ile ilgili düzenleme 18-Açık öğretim liselerinden mesleki eğitim merkezlerine öğrenci nakilleri ile ilgili düzenleme 19-Mesleki eğitim merkezine nakil ve geçiş yapan öğrencilerin mesleki eğitim seviyelerinin ne şekilde belirleneceğine ilişkin düzenleme 20-Yoğunlaştırılmış eğitim programı uygulanan alanlarda öğrenciler ortak dersler için aynı anda okulda bulunduğundan, bu öğrencilerin ortak sınavlara katılması sağlanmaktadır. Mesleki eğitim merkezi öğrencileri farklı günlerde teorik eğitim için merkeze geldiklerinden bu öğrencilerin ortak sınavlara katılmaları mümkün olamamaktadır. 21-Mesleki eğitim merkezi öğrencilerinin ders yılı sonunda beceri sınavına alınmaları, üçüncü yılın sonunda yapılacak sınavın kalfalık, dördüncü yılın sonunda yapılacak sınavın ustalık sınavı olarak değerlendirilmesi ve sınavların uygulanma şekline ilişkin düzenlemeye yer verilmiştir.
22-Mesleki eğitim merkezi öğrencilerinin haftada bir veya iki gün okulda bulundukları göz önünde bulundurularak proje ve performans çalışmasından muaf tutulması sağlanmıştır. 23-Mesleki eğitim merkezi öğrencilerinden işyeri değiştirenlerin dönem puanının belirlenmesine ilişkin düzenleme 24-Kalfalık sınavında başarısız olanlara ilk sorumluluk sınavları ile birlikte yeni bir sınav hakkı verilmiştir. 25-Ortaöğretim kurumlarında devamsızlık veya başarısızlık nedeniyle okuldan ilişiği kesilenlerin mesleki eğitim merkezine kayıtlarının yapılabilmesi ve mesleki eğitim merkezi öğrencilerinin sınıf tekrarına ilişkin düzenleme 26-Tamamlayıcı eğitim ve önceki öğrenmelere ilişkin hususların da bu bölüm altında düzenlenmesi amaçlanmıştır. 27-Tamamlayıcı eğitimin kapsamı belirlenmektedir. 28-3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu gereği yapılacak tamamlayıcı eğitimin planlamasına ilişkin düzenleme 29-Mesleki eğitim merkezi öğrencilerinin teorik eğitimlerinin yoğunlaştırılarak okutulabilmesine ilişkin 30-3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 35 inci si gereğince önceki öğrenmelerin tanınması ve aynı Kanunun 37, 38 ve 39 uncu maddelerine göre düzenlenecek kurslara ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. 31-Çıraklık eğitiminin zorunlu eğitim kapsamına alınması nedeniyle ustalık belgesi almaya hak kazananların ustalık başarı puanı ile bunların ne şekilde mesleki ve teknik ortaöğretim diploması alabileceklerine ilişkin düzenleme 32-Mesleki eğitim merkezlerinden ustalık belgesi alanların diploma alabilmelerine ilişkin düzenleme
33-Telafi eğitimi ile birlikte tamamlayıcı eğitimi başarı ile tamamlayanlara diploma düzenlenmesine ilişkin düzenleme yapılarak yurtdışında öğrenim görenlerin uygulamada karşılaştıkları sorunları çözmeye yönelik düzenleme 34-Mesleki eğitim merkezlerinde kalfalık, ustalık ve usta öğreticilik/iş pedagojisi eğitimi bitirme belgesi düzenlenmesine ilişkin esaslar belirlenmiştir. 35-Mesleki eğitim merkezlerince verilecek işyeri açma belgelerinin düzenlenmesine ilişkin iş ve işlemlere dair usul ve esasların Bakanlıkça belirleneceği belirtilmiştir. 36-Kalfalık, ustalık ve usta öğreticilik belgesini kaybedenlere de öğrenim durum belgesi verilmesine imkân sağlanmıştır. 37-3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 25 inci si ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 5 inci si gereğince staj yapan, tamamlayıcı eğitime devam eden ve okulda alan eğitimine başlayan öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı sigortalanmalarına yönelik düzenleme 38-Mesleki ve teknik Anadolu lisesi öğrencileri ile mesleki eğitim merkezi öğrencilerinin işletmelerde mesleki eğitimini koordine etmek üzere görevlendirilecek öğretmenlere verilecek ek ders görevine ilişkin düzenleme 39-Koordinatör öğretmenlere, kalfa ve ustaların mesleki eğitim görebilecekleri işletmelerden kontenjan talebi almalarına yönelik görev verilmesine ilişkin 40-Mesleki eğitim merkezi öğrencilerinin işletmelerde mesleki eğitimine ilişkin düzenlemeye yer verilmiştir. 41-Mesleki eğitim merkezi öğrencilerinin teorik eğitimine ilişkin 42-Kalfalık ve ustalık eğitimine devam eden öğrencilerin de iş dosyası tutmasına ilişkin 43-3308 sayılı Kanunda yapılan düzenlemeler çerçevesinde staj ile ilgili usul ve esaslar yeniden belirlenmiştir.
44-3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun 20 nci sinde yapılan değişikliğe göre staj bitiminde sınav yapılması gerektiğinden düzenleme 45-İşletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilerin teorik ve uygulamalı eğitimi ile kalfalık ve ustalık eğitimine devam eden öğrencilerin teorik ve uygulamalı eğitim süresi farklı olduğundan bu konudaki 46-3308 sayılı Kanunun 18 inci sine göre 10 ve daha fazla personel çalıştıran işletmelerin, işletmede mesleki eğitim yanında staj ve tamamlayıcı eğitim yaptırmalarına ilişkin 47-Staj ve tamamlayıcı eğitim görecek öğrencilerin mesleki eğitim görecekleri işletmelerin belirlenmesine ilişkin düzenleme 48-İşletme belirleme komisyonlarının görevlerine, staj ve tamamlayıcı eğitim görecek öğrencilere ilişkin görevler de eklenmiştir. 49-İşletmelerde mesleki eğitim ile kalfalık ve ustalık eğitimine devam edecek öğrencilerin işletme ile sözleşme imzalaması gerektiğine ilişkin 50-İşletmelerin; mesleki eğitimin yanında staj ve tamamlayıcı eğitime ilişkin görev ve sorumlulukları da belirlenmiştir. 51-İşletmelerde mesleki eğitim veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilerin teorik eğitimi ile ilgili 52-Usta öğretici/eğitici personelin işletmelerde mesleki eğitim, staj ve tamamlayıcı eğitime ilişkin görevleri belirlenmiştir. 53-İşletmelerce; mesleki eğitim, staj, tamamlayıcı eğitim, kalfalık ve ustalık eğitiminde görev almak üzere görevlendirilecek usta öğretici ve eğitici personelin nitelikleri ile ilgili 54-Tamamlayıcı eğitim uygulamalarının da tam gün tam yıl eğitim kapsamına alınmasıyla ilgili
55-Çıraklık eğitiminin zorunlu eğitim kapsamına alınması nedeniyle çıraklık eğitimine ilişkin hükümlerden bu Yönetmelik kapsamına alınamayan hususların Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre yürütülmesine imkân sağlanmıştır. 56-Mesleki eğitim merkezi öğrencilerine, ödül ve disiplin bakımından ortaöğretim kurumları öğrencileri ile aynı hükümlerin uygulanma ile ilgili 57-Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları öğrencilerinin okuldan mezun olabilmek için yapmakla yükümlü oldukları toplam 40 iş günü süreli staj çalışması ile ilgili değerlendirme kriterlerinin yeniden belirlenmesi nedeniyle, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla kazanılmış hakları korumak amacıyla yürürlükteki hükümlere göre stajını yapmış kabul edilenlere yönelik düzenleme yer almıştır. Ayrıca, 6764 sayılı Kanun ile 3308 sayılı Kanuna eklenen Geçici 11 inci madde gereğince, mevcut çırak öğrencilerin eğitimlerini daha önce yürürlükte olan mevzuata göre sürdürmeleri hükmüne yer verilmiştir.