AYŞEGÜL NUHOĞLU, CMC YÖNETİM SİSTEMLERİ UZMANI
İlkeler MADDE 3 (RG:13.5.2006 /26167) f) Her türlü faaliyet sırasında doğal kaynakların ve enerjinin verimli bir şekilde kullanılması amacıyla atık oluşumunu kaynağında azaltan ve atıkların geri kazanılmasını sağlayan çevre ile uyumlu teknolojilerin kullanılması esastır.
1. ÇEVRE MEVZUATI VE SON DEĞİŞİKLİKLER
Çevre Mevzuatında yaklaşık 200 adet mevzuat bulunmakta ve her yıl 50 yi aşkın mevzuatta değişiklik yapılmaktadır. AB uyum sürecinde bu değişikliklerin devam edeceği görülmektedir.
Bu takip ancak bir sistemle sağlanabilir. isgcevre.com Lebib yalkın Uyap E-mevzuat
2011 yılı mevzuat değişiklikleri 21 adet İlk yayın 3 Yeniden Yayın 4 Revizyon 14 2010 yılı mevzuat değişiklikleri 81 adet İlk yayın 19 Yeniden Yayın 13 Revizyon 45 Mülga 2 Genelge, karar 2 2009 yılı mevzuat değişiklikleri 56 adet İlk yayın 16 Yeniden Yayın 14 Revizyon 26
Revizyon 2010 ve 2011 YILI ÇEVRE MEVZUATI MEVZUAT ADI Durum R.G. Tarih Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi Ve Yönetimi Yönetmeliği 27.04.2011 Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Revizyon 24.04.2011 Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Revizyon 14.04.2011 Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik Çevre Görevlisi ve Çevre Danışmanlık Firmaları Hakkında Yönetmelik İlk Yayın 12.11.2010 Revizyon 25.04.2010 Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmelik İlk Yayın 18.08.2010 Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Revizyon 30.03.2010 Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Revizyon Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği (76/464/AB) Revizyon 30.03.2010 Bazı Tehlikeli Maddelerin, Müstahzarların ve Eşyaların Üretimine, Revizyon 20.03.2011 Piyasaya Arzına ve Kullanımına İlişkin Kısıtlamalar Hakkında Yönetmelik 5346 Sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Revizyon 25.02.2011 Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun 4562 Sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu Revizyon 12.04.2011
Uygulama Değişti Yeni sistem ciddi bir kağıt ve zaman tasarrufu sağladı. Atığı olan her firma yükümlülüklerini web üzerinden Bakanlığa bildirmekle yükümlü. Bu durumda Bakanlık denetim yapmadan da ceza kesebilecek. Artık kaçış yok.
Kirleticiliği olan tesislerde, Bakanlık artık Çevre Görevlisi, Çevre Yönetim Sistemi ya da Çevre Danışmanlık firmasıyla muhatap olacak.
Faaliyetleri sonucu çevre kirliliğine neden olabilecek denetime tâbi kurum, kuruluş veya işletmelerin faaliyetlerinin mevzuata uygunluğunu, alınan tedbirlerin etkili olarak uygulanıp uygulanmadığını değerlendiren, tesis içi yıllık iç tetkik programları düzenleyen tesiste veya çevre yönetim hizmeti veren çevre danışmanlık firmasında çalışan görevli
Çevre Görevlisi ÇEVRE GÖREVLİSİ ÇEVRE YÖNETİM BİRİMİ ÇEVRE DANIŞMANLIK FİRMALARI Çevre Yönetim Birimi Çevre Danışmanlık Firmaları ÇEVRE GÖREVLİSİ VE ÇEVRE DANIŞMANLIK FİRMALARI HAKKINDA YÖNETMELİK (Madde 7, Madde 8, Madde 11) EK 1 Çevreye Kirletici Etkisi Yüksek Olan Faaliyetler - Çevre Yönetim Birimi (en az 2 çevre görevlisinden oluşan) ya da Firmalardan çevre yönetim hizmeti alınabilir. (ayda en az 2 gün) EK 2 Çevreye Kirletici Etkisi Olan Faaliyetler en az bir Çevre Görevlisi veya Çevre Yönetim Birimi (en az 2 çevre görevlisinden oluşan) ya da Firmalardan çevre yönetim hizmeti alınabilir. (ayda en az 1 gün)
ÇEVRE GÖREVLİSİ ÇEVRE DANIŞMANLIK FİRMALARI OSB Belediyeler İl Özel İdareleri Mahalli İdareler (ÇKAGİLHY Ek-1 ve Ek-2 listelerinde yer alan tesis veya faaliyetleri çevresel açıdan yönetmek üzere) Çevre Görevlisi Çevre Yönetim Birimi Çevre Danışmanlık Firmaları ÇEVRE GÖREVLİSİ VE ÇEVRE DANIŞMANLIK FİRMALARI HAKKINDA YÖNETMELİK (Madde 7, Madde 8, Madde 11) en az bir Çevre Görevlisi veya en az bir Çevre Görevlisi veya Çevre Yönetim Birimi (en az 2 çevre görevlisinden oluşan) yada Çevre Yönetim Birimi (en az 2 çevre görevlisinden oluşan) yada Firmalardan çevre yönetim hizmeti alınabilir. Firmalardan çevre yönetim hizmeti alınabilir. Sağlık Kuruluşları / Hastaneler (yatak kapasitesi 20 ve üzerinde olanlar) en az bir Çevre Görevlisi veya Çevre yönetim birimi kurmak (en az 2 çevre görevlisinden oluşan) yada Firmalardan çevre yönetim hizmeti alınabilir.
Madde 5 (18 Mühendislik dalı) b)en az dört yıllık üniversitelerin balıkçılık teknolojisi mühendisliği, endüstri mühendisliği, fizik mühendisliği, gıda mühendisliği, hidrojeoloji mühendisliği, inşaat mühendisliği, jeoloji mühendisliği, jeofizik mühendisliği, kimya mühendisliği, makine mühendisliği, metalurji ve malzeme mühendisliği, maden mühendisliği, orman mühendisliği, orman endüstri mühendisliği, su ürünleri mühendisliği, tekstil mühendisliği ve ziraat mühendisliği, fizik, kimya veya biyoloji bölümlerinden mezun olmak ve Bakanlıkça yapılacak veya yaptırılacak sınavda başarılı olmak.
Madde 5 7. Gıda Endüstrisi, Tarım ve Hayvancılık c)çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-2 listesi 7 nci başlığı altında 7.2, 7.8, 7.9, 7.10, 7.11, 7.12, 7.13, 7.14, 7.15, 7.16, 7.17, 7.18, 7.23, 7.25, 7.26, 7.29, 7.30, 7.31, 7.32, 7.33 bentlerinde sayılan faaliyet veya tesisler için, (a) ve (b) bentlerinde sayılan bölümlere ek olarak veteriner fakültesinden mezun olmak, bu tesislerde sürekli istihdam ediliyor ve Bakanlıkça yapılacak veya yaptırılacak sınavda başarılı olmak. Bakanlık merkez ve taşra teşkilatının çevre yönetimi ve çevresel etki değerlendirmesi birimlerinde, 6 ncı maddede belirtilen görev ve sürelerde çalışmış olmak.
Madde 6 5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde belirtilen özelliklere sahip kişilerden Bakanlıkça yapılacak veya yaptırılacak sınavda 70 ve üzeri puan alarak başarılı olanlara Bakanlık tarafından çevre görevlisi belgesi verilir. Çevre mühendisleri ile çevre mühendisliği alanında lisansüstü eğitime sahip kişilere istekleri hâlinde sınav şartı aranmaksızın çevre görevlisi belgesi verilir.
Madde 8 Çevre yönetim birimlerinde en az bir tanesi çevre mühendisi veya çevre mühendisliği alanında yüksek lisans ve üzeri eğitim almış çevre görevlisi olmak üzere en az iki çevre görevlisinin sürekli olarak istihdam edilmesi zorunludur. Aynı vergi numarasına sahip tesis veya faaliyetler, tek çevre yönetim birimi ile de çevre yönetim faaliyetlerini yürütebilir. Çevre yönetim birimi kuran tesis veya faaliyetler Bakanlıktan onay alırlar
Madde 9 Çevre danışmanlık firmaları bünyelerinde en az üç çevre görevlisi çalıştırmak zorundadır. Çevre danışmanlık firmaları bünyesinde çalışan çevre görevlilerinin en az 2/3 ünün çevre mühendisi veya çevre mühendisliği alanında yüksek lisans ve üzeri eğitim almış olmaları zorunludur.
Atık Yönetim Planları İzinler ve Lisanslar Beyanlar ve Kayıtlar Raporlar Çevre Risk Analizi Birincil mevzuatın belirlenmesi
Yürütülen çalışmaları düzenli aralıklarla izleyerek ilgili mevzuatta belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğini tespit etmek. (ayda 1 veya 2 gün)
Çevre Risk Analizinin yapılması (en az 2-3 günlük yerinde çalışma) Sürekliliğin Sağlanması Ancak bir sistemle sağlanabilir (ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi kurulması gibi- mevzuatlarda gereklilik olarak geçmiyor)
Tesis faaliyetlerinden dolayı oluşan çevre boyutları ile ilgili mevzuatlar Bölgesel şartlara bağlı mevzuatlar Sektörel şartlara bağlı mevzuatlar Her bir mevzuat için yapılması gerekenler belirlenmeli Çevre Risk Analizi
MEVZUATIN ADI İZİN TÜRÜ YETKİLİ İDARE SÜRESİ SON REVİZYO N Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Geçici Atık Depolama İzni Atık üreticileri; Bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak, atıklarını tesislerinde geçici olarak depolaması durumunda izin almakla yükümlüdür. (madde 9.c) Valilik - 30.10.201 0 Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Çevre İzni Hava emisyonu olan ve Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik kapsamında yer alan işletmelerin kurulması ve işletilmesi için çevre izni alınması zorunludur. (madde 5.1) Bakanlık, İl Çevre Orman Müdürlükleri - 30.10.201 0 DEVAMI İÇİN TIKLAYINIZ
MEVZUATIN ADI BEYAN FORMU YETKİLİ İDARE SÜRE Ambalaj Üreticileri, Ek-4) te yer alan Ambalaj Üreticisi Müracaat Formu nu internet aracılığıyla doldurarak bir sureti ile birlikte göndermekle yükümlüdürler. (madde 17.1) Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Piyasaya Sürenler, Ek-5' te yer alan Piyasaya Süren Müracaat Formu nu, internet aracılığıyla doldurarak bir sureti ile birlikte Bakanlığa bildirimde bulunurlar. (madde 23.1) Toplama, geri dönüşüm ve geri kazanım ile ilgili olarak gerçekleştirdikleri çalışmaları kapsayan bilgi ve belgeleri Bakanlığa bildirirler. (madde 23.2) İl Çevre ve Orman Müd. Her yıl şubat ayı sonu Satış Noktaları, Ambalaj atıklarının ayrı toplanmasına ilişkin bilgileri ildeki İl Çevre ve Orman Müdürlüklerine göndermekle yükümlüdürler. (madde 12.ç) *Bakanlığın 29.12.2009 tarihli yazısı ile Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği nin 6 ıncı,17 inci ve 23 üncü maddelerinde Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülen işlemler, 01.01.2009 tarihinden itibaren, tesisin bulunduğu bölgedeki İl Çevre ve Orman Müdürlükleri tarafından yürütülecektir.
MEVZUATIN ADI BEYAN FORMU YETKİLİ İDARE SÜRE Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Yağ Üreticileri, bir önceki yıl piyasaya sürülen yağ miktarlarını EK-3 de yer alan Yağ Beyan Formu ile her yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür. (madde 12) Atık Yağ Üreticileri, EK-2 de yer alan Atık Yağ Beyan Formunu doldurarak göndermekle yükümlüdür. (madde 9.e) Atık üreticileri, Atık beyan formunu her yıl takip eden yılın en geç Mart ayı sonuna kadar bir önceki yıla ait bilgileri içerecek şekilde Bakanlıkça hazırlanan web tabanlı programı kullanarak doldurmak, onaylamak ve çıktısını almak ve beş yıl boyunca bir nüshasını saklamakla yükümlüdür. (madde 9.g) DEVAMI İÇİN TIKLAYINIZ Bakanlık İl Çevre ve Orman Müd. Valilik Her yıl şubat ayı sonu Her yıl şubat ayı sonu Her yıl Mart ayı sonuna kadar
E- ÇEVRE İZİNLERİ TEHLİKELİ ATIKLAR BEYAN SİSTEMİ Yeni Kayıt İçin formu doldurunuz PCB ENVANTER KAYIT SİSTEMİ AMBALAJ ATIKLARI BEYAN SİSTEMİ ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLER BEYAN SİSTEMİ SEVESO BİLDİRİM SİSTEMİ KİMYASALLAR VERİ GİRİŞİ ÇEVRENİN KORUNMASI İÇİN KONTROL ALTINA ALINAN KİMYASALLARIN DENETİM SİSTEMİ İthalatçı yeni kayıt Sanayici yeni kayıt Son kullanıcı kayıt Dağıtıcı kayıt
İlgili Mevzuat Güncellenen Son Revizyon Kaydı Tutulan Doküman Doküm an Saklam a Süresi Atıksu Kaynakları Evsel ve Endüstriyel Atık sularını sızdırmaz nitelikteki fosseptikte toplayan ve vidanjör vasıtası ile atıksu altyapı tesislerine veren atıksu kaynakları, atıksu yönetimleriyle yaptıkları protokolü ve vidanjörle atıksu bertarafı sonucunda aldıkları belgeleri saklamakla yükümlüdür. (madde 25.e.6) Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği 30/03/2010 Atıksu Arıtma Tesisi işletmecileri Arıtma tesislerinin verimli olarak çalıştığının izlenmesi için yapılan ölçüm ve analizlerin sonuçları, raporların asılları ile birlikte dijital ortamda saklanmak zorundadır. (madde 54.1) 5 Yıl Atıksularını Alıcı Ortamlara Doğrudan Boşaltanlar Atıksuların nitelik ve niceliklerinin kontrolu, kirliliğin azaltılması ve arıtılması, verilen atıksu deşarj standartlarına uyulup uyulmadığı hususunun uygun aralıklarla ve düzenli bir biçimde gözlenmesi ve belgelenmesi kayıtları (madde 26.1)
Çevre Görevlilerinin ve Çevre Danışmanlık Firmalarının Yükümlülükleri Yılda bir defadan az olmamak üzere iç tetkik gerçekleştirmek ve iç tetkik sonucunda bir rapor hazırlamak, bu raporu tesis veya faaliyet sahibine/sorumlusuna sunmak ve tesis veya faaliyet bünyesinde muhafaza edilmesini sağlamak.
Firmanın faaliyetlerinde değişiklik var mı? (Tasarım ve geliştirme, imalât işlemleri ve kullanılan hammaddeler ve depolanan miktarları vb.) Atık yönetimi yapılıyor mu? (Atıkların toplanması, uzaklaştırılması, kayıtların tutulması vb.)
Uygunsuzluk tespit edildiğinde tesis veya faaliyetin sahibine/sorumlusuna uygunsuzluğun giderilmesi için önerilerde bulunmak ve uygunsuzluğun giderilip giderilmediğinin takibini yapmak.
Çalışanlara çevresel konularda bilgilendirici eğitim çalışmaları yapmak ve özendirici faaliyetler düzenlemek.
Tesis veya faaliyetin çevresel konularda alması gerekli izin, lisans ve belgeleri alma, güncelleme ve/veya yenileme çalışmalarını yürütmek.
İstenecek bilgi ve belgeleri belirtilen formatta; zamanında ve eksiksiz olarak iletmek. Bakanlık veya il çevre ve orman müdürlüklerince yapılacak denetimler sırasında tesis veya faaliyette hazır bulunmak.
Öğrendikleri ticari sır mahiyetindeki bilgileri saklı tutmakla yükümlüdür.
Uygulamaların ve Raporlama ile ilgili iletişimin net olarak tariflenmesi gerekli. Yazılı olarak ıslak imzayla sunma Üst Yönetime mail gönderme Toplantı tutanakları İletişim sistemi ilerde soruna yol açmayacak şekilde tariflenmeli.
Yeterlik belgesi alan firmalar vize dönemi içerisinde en az bir defa Bakanlık tarafından denetlenir. Çevre Görevlisi ve Çevre Danışmanlık Firmaları Değerlendirme Formu Bakanlık çevre denetim görevlileri tarafından doldurulur.
İç tetkiki gerçekleştirdi mi? Uygunsuzluk tespit edildiğinde giderilmesi için yazılı önerilerde bulundu mu? Takibini yaptı mı? Uygunsuzluğun giderilmediği durumda en geç 15 gün içerisinde yetkili makama bildirdi mi?
Çevre yönetimi faaliyetlerini koordine ediyor mu? Alınması gerekli izin, lisans ve belgeleri alma ve/veya yenileme çalışmalarını yürütüyor mu?
Gerektiğinde çevresel konular hakkında yazışmalar ve görüşmeler yapıyor mu? Yılda en az bir kere bilgilendirici eğitim çalışmaları yapıyor ve özendirici faaliyetler düzenliyor mu? Denetimler sırasında tesiste en az bir çevre görevlisi hazır bulunuyor mu?
Ayda en az bir/iki tam gün çalışıyor/ çalıştırıyor mu? Ticari sır niteliğindeki bilgileri saklı tutuyor mu? İhtiyaç duyulan bilgi ve verileri öngörülen formatta ve zamanında Bakanlığa bildiriyor mu?
4. VE CEZALAR
2872 Sayılı Çevre Kanunu 1. Hava Kirliliğine İlişkin Cezalar 2. Gürültü ve Titreşime ilişkin Cezalar 3. Su Kirliliğine İlişkin Cezalar 4. Toprak Kirliliğine İlişkin Cezalar 5. Atıklara İlişkin Cezalar 6. Arıtma ve Bertaraf Yükümlülüğüne İlişkin Cezalar 7. Tehlikeli Kimyasallara İlişkin Cezalar 8. Çevresel Etki Değerlendirmesi Sürecine İlişkin Cezalar 9. Bildirim ve Bilgi Verme Yükümlülüğüne İlişkin Cezalar 10. Çevre Yönetim Birimi Kurma ve Çevre Görevlisi Bulundurma Yükümlülüğüne İlişkin Cezalar 11. Acil Durum Planlarına İlişkin Cezalar 12. Umuma Açık Yerlerde Çevreyi Kirletmeye İlişkin Cezalar
ÖN ARITMA, ARITMA VEYA BERTARAF TESİSLERİ (f) (madde 11) Kurulması Zorunlu Olan Atık Alım, Ön Arıtma, Arıtma veya Bertaraf Tesislerini Kurmayanlar İle Kurup da Çalıştırmayanlar BİLGİ VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ (g) (madde 12) Bildirim Ve Bilgi Verme Yükümlülüğünü Yerine Getirmeyenler ÇEVRE YÖNETİM BİRİMİNİ KURMAYANLAR ÇEVRE GÖREVLİSİ BULUNDURMAYANLAR Çevre Görevlisi Bulundurmayanlar ya da Bakanlıkça Yetkilendirilmiş Firmalardan Hizmet Almayanlar 85.475 TL 8.544 TL 5.696 TL
TEHLİKELİ ATIKLAR VE TEHLİKELİ KİMYASALLAR CEZAİ İŞLEM Çevre Kanunu madde 20 (y) Tehlikeli Kimyasallar ve Bu Kimyasalları İçeren Eşyayı (bu Kanunda ve ilgili yönetmeliklerde belirtilen usul ve esaslara, yasak ve sınırlamalara aykırı olarak) Üreten, İşleyen, İthal ve İhraç Eden, Taşıyan, Depolayan, Kullanan, Ambalajlayan, Etiketleyen, Satan ve Satışa Sunanlar 2011 YILI 142.460 TL den 1.424.615 TL ye kadar
Yasak savmak yerine kaynak kullanımını ve atıkları azaltarak çift taraflı kazanç sağlayabiliriz Kaynak tasarrufu ile maliyetleri düşürebiliriz. Atıkları azaltarak uzaklaştırma bedelini düşürebiliriz.
Kaliteli iş yaparak verimliliği artırabiliriz. Sonuç olarak, Bu mevzuat değişimlerini firma yararına çevirmeyi başarabiliriz / başarmalıyız.
Firmaların çevre konularında takipçi olmaları Yükümlülüklerin eksiksiz ve mevzuata uygun bir şekilde yerine getirilebilmesi için firmaların alacakları hizmetin takipçisi olmaları gerekmektedir. Çünkü
Madde 18 Bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerin çevre görevlileri veya çevre danışmanlık firmaları tarafından yerine getirilmemesi, çevre danışmanlık hizmeti alanların sorumluluklarını ortadan kaldırmaz. (madde 18)
İlkeler MADDE 3 (RG:13.5.2006 /26167) f) Her türlü faaliyet sırasında doğal kaynakların ve enerjinin verimli bir şekilde kullanılması amacıyla atık oluşumunu kaynağında azaltan ve atıkların geri kazanılmasını sağlayan çevre ile uyumlu teknolojilerin kullanılması esastır.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER