İ Ç İ N D E K İ L E R BİRİNCİ ANTALYA ----------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK ----------------------------------------------------------------------------------------------- 3 Cumhurbaşkanı Abdullah GÜL ----------------------------------------------------------------------------------------------- 5 TBMM Başkanı Mehmet Ali ŞAHİN -----------------------------------------------------------------------------------------------7 Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN -----------------------------------------------------------------------------------------------9 Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul GÜNAY ----------------------------------------------------------------------------------------------11 Valisi Alâaddin YÜKSEL ----------------------------------------------------------------------------------------------13 TAKDİM ----------------------------------------------------------------------------------------------16 ÖNSÖZ ----------------------------------------------------------------------------------------------17 GENEL BAKIŞ ----------------------------------------------------------------------------------------------18 İÇİNDEKİLER ----------------------------------------------------------------------------------------------19 BİRİNCİ BÖLÜM I. Giriş --------------------------------------------------------------------------------------------- 39 1. Yayın Serüveni ----------------------------------------------------------------------------------------------41 2. Kitabın Türü ve Hazırlanma Şekli ----------------------------------------------------------------------------------------------42 3. Bölümler ----------------------------------------------------------------------------------------------42 4. İdari Haritalar ----------------------------------------------------------------------------------------------43 5. Kapak Tasarım ----------------------------------------------------------------------------------------------43 6. Fotoğraflar ----------------------------------------------------------------------------------------------44 7. Teşekkür ----------------------------------------------------------------------------------------------44 İKİNCİ BÖLÜM II. Coğrafi Durum ---------------------------------------------------------------------------------------- 45 1 b. Kırmızı-Kahverengi Akdeniz Toprakları --------------------------------------------------------------------------------------65 A. ANTALYA NIN GENEL COĞRAFYA ÖZELLİKLERİ -------------------------------------------------------------------------------- 47 1. Yeri ve Sınırları ----------------------------------------------------------------------------------------------47 2. Doğal Coğrafya Özellikleri ----------------------------------------------------------------------------------------------47 3. Kültürel Coğrafya Özellikleri ----------------------------------------------------------------------------------------------53 a. Yerleşme ----------------------------------------------------------------------------------------------53 b. Nüfus ----------------------------------------------------------------------------------------------60 c. Ulaşım ----------------------------------------------------------------------------------------------62 B. ANTALYA NIN COĞRAFÎ DURUMU ----------------------------------------------------------------------------------------- 65 1-ANTALYA NIN COĞRAFYASI ----------------------------------------------------------------------------------------------65 a. Jeolojik Yapı ----------------------------------------------------------------------------------------------65 b. Tektonik Durum ----------------------------------------------------------------------------------------------65 2-TOPRAK ÖZELLİKLERİ ----------------------------------------------------------------------------------------------65 a. Kırmızı Akdeniz Toprakları ----------------------------------------------------------------------------------------------65 c. Kahverengi Orman Toprakları ----------------------------------------------------------------------------------------------65 d. Kestane Rengi Topraklar ----------------------------------------------------------------------------------------------66 e. Rendzina Toprakları ----------------------------------------------------------------------------------------------66 f. Alüviyal Topraklar ----------------------------------------------------------------------------------------------66 g. Kolüviyal Topraklar ----------------------------------------------------------------------------------------------66 3-SU KAYNAKLARI ----------------------------------------------------------------------------------------------66 4-OVALAR ----------------------------------------------------------------------------------------------66 a. Kıyı Ovaları ----------------------------------------------------------------------------------------------66 a.1. Kumluova (Gelemiş) ----------------------------------------------------------------------------------------------67 a.2. Demre Ovası ----------------------------------------------------------------------------------------------67 a.3. Finike Ovası ----------------------------------------------------------------------------------------------67 a.4. Ovası ----------------------------------------------------------------------------------------------67 b. Dağlardaki Ovalar ----------------------------------------------------------------------------------------------67 b.1. Elmalı Ovası ----------------------------------------------------------------------------------------------68 b.2. Müğren Ovası ----------------------------------------------------------------------------------------------68 b.3. Kızılcadağ Ovası ----------------------------------------------------------------------------------------------68 b.4. Korkuteli Ovası ----------------------------------------------------------------------------------------------68 5-GÖLLER VE BARAJ GÖLLERİ ----------------------------------------------------------------------------------------------68 a. Kırkgöz Gölü (Pınarbaşı) ----------------------------------------------------------------------------------------------68 b. Oymapınar Barajı ----------------------------------------------------------------------------------------------68 c. Alakır Barajı ----------------------------------------------------------------------------------------------68 d. Korkuteli Barajı ----------------------------------------------------------------------------------------------69 6-DAĞLAR ----------------------------------------------------------------------------------------------69 7-BİTKİ ÖRTÜSÜ ----------------------------------------------------------------------------------------------71 8-AKARSULAR ----------------------------------------------------------------------------------------------71 1. Eşen Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------71 19
2. Demre Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------72 3. Acısu ----------------------------------------------------------------------------------------------72 4. Akçay ----------------------------------------------------------------------------------------------72 5. Alakır Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------72 6. Barsak Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------72 7. Ağva Deresi ----------------------------------------------------------------------------------------------72 8. Göynük Deresi ----------------------------------------------------------------------------------------------72 9. Beldibi Deresi ----------------------------------------------------------------------------------------------72 10. Boğa Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------72 11. Büyük Arapsuyu ----------------------------------------------------------------------------------------------72 12. Küçük Arapsuyu ----------------------------------------------------------------------------------------------72 13. Düden Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------72 14. Aksu Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------72 15. Köprüçay ----------------------------------------------------------------------------------------------73 16. Manavgat Irmağı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 17. Karpuz Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 18. Alara Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 19. Kargı Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 20. Oba Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 21. Dimçayı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 22. Sedir Irmağı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 23. Delice Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 24. Bıçkı Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 25. İnce Ağrı Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 26. Delice Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 27. Kaledıran Çayı ----------------------------------------------------------------------------------------------73 9-YERALTI SULARI ----------------------------------------------------------------------------------------------74 10-ANTALYA NIN İKLİMİ ----------------------------------------------------------------------------------------------74 1 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM III. Tarih I (Eski Dönem) ------------------------------------------------------------------------- 75 TARİH BÖLÜM ÖNSÖZÜ ----------------------------------------------------------------------------------------------77 TARİH I (ESKİ DÖNEM) ----------------------------------------------------------------------------------------------78 III. ESKİ DÖNEM ANTALYASI ----------------------------------------------------------------------------------------------78 III-I- BÖLGENİN PREHİSTORYASI VE TARİHİ DÖNEMLERİ ---------------------------------------------------------------------- 78 1-Prehistorya ----------------------------------------------------------------------------------------------78 2-Hitit Çağı ----------------------------------------------------------------------------------------------80 3-Miluas ve Soluma ----------------------------------------------------------------------------------------------82 4-Rodoslular ve Dorlar ----------------------------------------------------------------------------------------------83 5-Pamfuliya ve Pamfuliyalılar ----------------------------------------------------------------------------------------------83 6-Sideliler ----------------------------------------------------------------------------------------------84 7-Pamfuliya daki Ayoliyalılar ----------------------------------------------------------------------------------------------85 8-Pisidiya ve Pisidiyalılar ----------------------------------------------------------------------------------------------85 9-Sonuç ----------------------------------------------------------------------------------------------85 III-2-BERGAMA, ROMA VE BİZANS DÖNEMİ ANTALYASI ---------------------------------------------------------------------- 87 ROMA İMPARATORLUK DÖNEMİ LYKIA- PAMPHYLIA TARİHİ ---------------------------------------------------------------------87 III-3-SELÇUKLU ÖNCESİ DÖNEMİ ANTALYASI VE KALEİÇİ --------------------------------------------------------------------- 96 1. Genel Bakış ----------------------------------------------------------------------------------------------96 2. Geç Klasik - Erken Hellenistik Dönem ----------------------------------------------------------------------------------------------96 3. Orta Hellenistik Dönem ----------------------------------------------------------------------------------------------97 4. Roma Dönemi ----------------------------------------------------------------------------------------------98 5. Bizans Dönemi ----------------------------------------------------------------------------------------------99 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM IV. Tarih II (Türk Dönemi) --------------------------------------------------------------------- 103 20 1- SELÇUKLU DÖNEMİ ANTALYASI --------------------------------------------------------------------------------------- 105 TÜRKİYE SELÇUKLULARI DEVRİNDE ANTALYA -------------------------------------------------------------------------------------105 I. Tarih --------------------------------------------------------------------------------------------105 II. Halk --------------------------------------------------------------------------------------------107 a. Eskiden Kalanlar --------------------------------------------------------------------------------------------107 b. Yeni Gelenler --------------------------------------------------------------------------------------------107 1. Türkler, Askerler ve Yöneticiler -----------------------------------------------------------------------------------------107 2. Ticaret ve Sanat Erbabı --------------------------------------------------------------------------------------------108 3. Diğer Türkler --------------------------------------------------------------------------------------------108 4. Yöneticiler --------------------------------------------------------------------------------------------108 III. Yönetim --------------------------------------------------------------------------------------------108 1. İçkale-Ahmedek --------------------------------------------------------------------------------------------108 2. Şehristan --------------------------------------------------------------------------------------------108
3. Rabad veya Rabz --------------------------------------------------------------------------------------------108 a. Sultanın Temsilcisi, Naibi ve Görevlileri -----------------------------------------------------------------------------108 b. Şehrin-Halkın Temsilcileri ve Görevlileri ----------------------------------------------------------------------------109 c. Mahalle İdaresi --------------------------------------------------------------------------------------------109 IV. Geçim-Ekonomi --------------------------------------------------------------------------------------------109 a. Genel: Yerli Rumlar --------------------------------------------------------------------------------------------109 b. Yeni Gelenler --------------------------------------------------------------------------------------------109 c. Ticaret --------------------------------------------------------------------------------------------110 d. İç Ticaret --------------------------------------------------------------------------------------------110 V. Eğitim-Dinî Hayat --------------------------------------------------------------------------------------------111 a. Eğitim --------------------------------------------------------------------------------------------111 1. Temel Eğitim: Mektepler, Mescitler ----------------------------------------------------------------------------------111 2. İhtisas Eğitimi: Medreseler --------------------------------------------------------------------------------------------111 3. Meslek Eğitimi: Usta-Çırak --------------------------------------------------------------------------------------------111 b. Dini Hayat --------------------------------------------------------------------------------------------111 1. Rumlar --------------------------------------------------------------------------------------------111 2. Türkler --------------------------------------------------------------------------------------------111 3. Diğerleri: Frenkler, Yahudiler -------------------------------------------------------------------------------------------111 VI. Gündelik Hayat --------------------------------------------------------------------------------------------111 1. Su Temini, Çeşmeler, Temizlik, Hamam ------------------------------------------------------------------------------------111 2. Yayla Hayatı, Bağ-Bahçeler --------------------------------------------------------------------------------------------112 3. Eğlence, Meydan --------------------------------------------------------------------------------------------112 VII. Öteki Hususlar --------------------------------------------------------------------------------------------112 2- BEYLİKLER DÖNEMİ ANTALYASI --------------------------------------------------------------------------------------- 113 TEKEOĞULLARI BEYLİĞİ --------------------------------------------------------------------------------------------113 1. Beyliğin Kuruluşu --------------------------------------------------------------------------------------------113 a. Teke ve Teke-eli Adının Kaynağı --------------------------------------------------------------------------------------------113 b. Siyasî Gelişmeler ve Haçlılar la Mücadeleler -----------------------------------------------------------------------------113 1 2. İmar Faaliyetleri --------------------------------------------------------------------------------------------115 3. Teke Oğulları Beyliği nin Sona Ermesi --------------------------------------------------------------------------------------------115 3- OSMANLI DÖNEMİ ANTALYASI --------------------------------------------------------------------------------------- 117 1. XV. VE XVI. YÜZYILLARDA TEKE SANCAĞI ----------------------------------------------------------------------------------------117 A- Teke-İli --------------------------------------------------------------------------------------------117 1- Teke ve Teke-ili İsminin Menşei ---------------------------------------------------------------------------------------117 2- Bölgenin Tarihçesi --------------------------------------------------------------------------------------------117 3- Sancağın Coğrafî Konumu --------------------------------------------------------------------------------------------118 4- Sancağın Tarihi Gelişimi ve İdari Durumu --------------------------------------------------------------------------118 a. Tahrirlere Göre İdari Taksimat: Nahiyeler ve Köyler --------------------------------------------------------118 5- Sancağın Muhafazası --------------------------------------------------------------------------------------------119 B- Teke Sancağı nda Şehir Özelliği Taşıyan Yerler -------------------------------------------------------------------------- 121 1. Şehrinin Gelişimi, Nüfusu ve Ticari Durumu ------------------------------------------------------------121 a. Limanı --------------------------------------------------------------------------------------------121 b. Gümrüğü --------------------------------------------------------------------------------------------122 c. da Gemi İnşası --------------------------------------------------------------------------------------------123 d. nın Mahalleleri -------------------------------------------------------------------------------------------123 2- İstanos (Korkuteli) Şehri --------------------------------------------------------------------------------------------124 a. İstanos un Mahalleleri ve Nüfusu ------------------------------------------------------------------------------125 b. İstanos da İktisadî ve Ticarî Hayat ------------------------------------------------------------------------------126 3- Karahisar-ı Teke Şehri --------------------------------------------------------------------------------------------126 a. Karahisar-ı Teke Şehrinin Mahalleleri --------------------------------------------------------------------------126 b. Karahisar-ı Teke Şehrinin ve Havalisinin İktisadî ve Ticarî Hayatı---------------------------------------127 4- Elmalu Şehri --------------------------------------------------------------------------------------------127 a. Elmalu nun Mahalleleri -------------------------------------------------------------------------------------------128 b. Elmalu Şehrinin İktisadî ve Ticarî Hayatı --------------------------------------------------------------------------- 5-Sancağın Ulaşım İmkânları --------------------------------------------------------------------------------------------129 a. Teke Sancağı nda Kır İskân Merkezleri ve Nüfus ------------------------------------------------------------130 C- Başlıca Kır-İskân Merkezleri: Köyler ----------------------------------------------------------------------------------------131 1- Köylerdeki Müslim ve Gayri Müslim Nüfus-------------------------------------------------------------------------131 2- Konar- Göçer Zümreler (Yörükler)------------------------------------------------------------------------------------133 3- Mezralar --------------------------------------------------------------------------------------------133 D- Teke Sancağı nda Müsellem Teşkilatı --------------------------------------------------------------------------------------134 E- Teke Sancağı nın Tahmini Nüfusu -------------------------------------------------------------------------------------------137 F- Teke Sancağı nda Vergi Hâsılatının Dağılımı ve Dirlik Durumu ------------------------------------------------------138 G- Sancağın İktisadi Yapısı --------------------------------------------------------------------------------------------138 1-Teke Sancağı nda Toprak ve Çiftlik Durumu -----------------------------------------------------------------------138 2-Zirai Üretim ve Zirai Üretimden Alınan Vergiler -------------------------------------------------------------------139 a. Hububat, Bakliyat Üretimi ve Öşrü ----------------------------------------------------------------------------140 b. Bağ, Bahçe ve Bostan Mahsulleri -------------------------------------------------------------------------------140 21
3-Teke Sancağı nda Hayvancılık ve Hayvancılıkla İlgili Resimler ---------------------------------------- 141 a. Adet-i Ağnam --------------------------------------------------------------------------------------------141 4- Arıcılık (Bal Öşrü-Resm-i Asel) ----------------------------------------------------------------------------------------- 141 5- Şahıs Başına Alınan Vergi ve Resimler -------------------------------------------------------------------------------141 6- Maktu Vergiler ve Mukâta alar ----------------------------------------------------------------------------------------141 a. Maktu Vergiler --------------------------------------------------------------------------------------------141 b. Mukâta alar --------------------------------------------------------------------------------------------142 H- Teke Sancağı nda Vakıflar --------------------------------------------------------------------------------------------143 2. OSMANLI DÖNEMİNDE BAZI KÖYLER --------------------------------------------------------------------------------------------145 1- Osmanlı da Muhtarlık Teşkilatının Kuruluşu ve Muhtarların Görevleri --------------------------------------------145 2- Osmanlı Düzeninde İmamların Görevleri ---------------------------------------------------------------------------------145 3- nın 1835 Yılındaki Köyleri ve Bu Köylerde Görev Yapan Muhtar ve İmamlar --------------------------146 4-Korkuteli nin 1835 Tarihindeki Köyleri ve Bu Köylerin Muhtar ve İmamları---------------------------------------147 5-Sonuç --------------------------------------------------------------------------------------------148 3. OSMANLI DÖNEMİNDE, ANTALYA DA VAKIF VE İMAR ÇALIŞMALARI ----------------------------------------------------149 4- TÜRK HÂKİMİYETİNDE TEKE YÖRESİNİN SOSYAL TARİHİ (XX.YÜZYILA KADAR) ----------------------------------------153 A- Teke Bölgesinde Selçuklu Hâkimiyeti ve Yöreye Teke Türkmenlerinin Yerleştirilmesi -------------------------153 1- Yörede Selçuklu Hâkimiyeti -------------------------------------------------------------------------------------------153 2- ve Çevresine Teke Türkmenlerinin Yerleştirilmesi -----------------------------------------------------154 B- Beylikler Döneminde Teke Yöresi ------------------------------------------------------------------------------------------154 C- Teke Yöresinde Osmanlı Hâkimiyeti ----------------------------------------------------------------------------------------155 D- XX. Yüzyıla Kadar Teke Bölgesinde Sosyal Karışıklıklar ---------------------------------------------------------------155 1- Şehzade Sancağı Olarak Teke ve Şehzade Korkut ----------------------------------------------------------------156 2- Şah Kulu İsyanı --------------------------------------------------------------------------------------------157 a- İsyanın Sebepleri --------------------------------------------------------------------------------------------157 b- Şah Kulu nun Kimliği --------------------------------------------------------------------------------------------157 c- İsyanın Başlaması ve Gelişimi -----------------------------------------------------------------------------------157 d- İsyanın Bastırılması --------------------------------------------------------------------------------------------159 1 3- Teke Sancağı nda Suhte Ayaklanmaları ve Celalî Olayları ------------------------------------------------------159 4- Körbey İsyanı --------------------------------------------------------------------------------------------160 5- XVIII. Yüzyılda Teke Yörüklerinin Sürgünü --------------------------------------------------------------------------161 6- Tekelioğulları ve Tekelioğlu İsyanı ------------------------------------------------------------------------------------161 7- XIX. Yüzyılın İkinci Yarısı ile XX. Yüzyılın İlk Başlarında da Eşkıyalık Olayları ---------------------163 5- MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ ANTALYASI ------------------------------------------------------------------------------------------164 MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİNDE ANTALYA DA BAZI TEŞEKKÜL VE HAREKETLER ------------------------------------------164 1. MÜDAFAA-İ HEYET-İ MİLLİYENİN TEŞEKKÜLÜ ----------------------------------------------------------------------------164 2. ANTALYA DA MÜDAFAA-İ HUKUK CEMİYETİ NİN TEŞEKKÜLÜ --------------------------------------------------------166 3. AKSEKİ VE MANAVGAT İSYANI ve BU HUSUSTAKİ MÜTALAALAR --------------------------------------------------169 4. KONYA DEPO ALAYININ ANTALYA YA GELİŞİ ------------------------------------------------------------------------------173 5. BÜYÜK TAARRUZ DA ANTALYA --------------------------------------------------------------------------------------------173 6. ANTALYA MÜDAFAA-İ HUKUK CEMİYETİ NİN İLGASI -------------------------------------------------------------------173 7. MÜDAFAA-İ HUKUK CEMİYETİ HESAPLARININ HALK FIRKASINA DEVRİ-------------------------------------------174 8. İRŞADİYE HEYETLERİNİN TEŞKİLİ ve ÇALIŞMALARI HAKKINDA EK BİLGİLER --------------------------------------174 9. ANTALYA DA HİLÂL-İ AHMER İN KURULUŞ ÇALIŞMALARI ------------------------------------------------------------175 10. BÜYÜK SAVAŞTAN SONRA ALÂİYE ----------------------------------------------------------------------------------------178 11. MANAVGAT --------------------------------------------------------------------------------------------182 12. FİNİKE --------------------------------------------------------------------------------------------183 13. ELMALI --------------------------------------------------------------------------------------------183 14. KAŞ --------------------------------------------------------------------------------------------183 15. KORKUTELİ --------------------------------------------------------------------------------------------185 BEŞİNCİ BÖLÜM V. Tarih III (Cumhuriyet Dönemi)----------------------------------------------------------- 187 22 V. CUMHURİYET DÖNEMİ ANTALYASI --------------------------------------------------------------------------------------------189 1- CUMHURİYET DÖNEMİNDE KENTLEŞME -------------------------------------------------------------------------------------- 189 A- ANTALYA KENTİ NİN 1950 DEN GÜNÜMÜZE KENTLEŞME SÜRECİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ----------------------189 1. Kentleşme Kavramı ve Türkiye de Kentleşme ----------------------------------------------------------------------------189 1.1. Türkiye deki Kentleşme Sürecinin Değerlendirilmesi ---------------------------------------------------------190 1.1.1. 1923-1950 Dönemi -------------------------------------------------------------------------------------------190 1.1.2. 1950-1980 Dönemi ------------------------------------------------------------------------------------------190 1.1.3. 1981-2007 Dönemi -------------------------------------------------------------------------------------------192 2. Kentinin Mekânsal Gelişimi ve Planlama Çalışmaları -------------------------------------------------------192 B- CUMHURİYETİN KENTTEKİ ETKİLERİ --------------------------------------------------------------------------------------------200 1-Cumhuriyet Döneminde da Mimari Çevrenin Değişimi ve Kentsel Gelişim ---------------------------200 1-a- 1923-1950 Arası --------------------------------------------------------------------------------------------200 1-b- 1950-1960 Arası --------------------------------------------------------------------------------------------202 1-c- 1960-1980 Arası --------------------------------------------------------------------------------------------203 1-d- 1980 den Günümüze --------------------------------------------------------------------------------------------203
2- ATATÜRK ÜN ANTALYA YA GELİŞİ --------------------------------------------------------------------------------------- 205 1. İlk Gelişi --------------------------------------------------------------------------------------------206 2. İkinci Ziyareti --------------------------------------------------------------------------------------------206 3. Üçüncü Ziyareti --------------------------------------------------------------------------------------------207 4. Atatürk Evi ve Müzesi --------------------------------------------------------------------------------------------207 3- ANTALYA DA ULAŞIM --------------------------------------------------------------------------------------- 209 A. ESKİDEN ANTALYA DA ULAŞIM --------------------------------------------------------------------------------------------209 1. Alanya Yolu --------------------------------------------------------------------------------------------210 2. Otobüs Terminali --------------------------------------------------------------------------------------------210 3. Çığırtkanlar --------------------------------------------------------------------------------------------210 B- DEMİRYOLU PROJESİ - AFYON-ANTALYA DEMİRYOLU HATTI PROJESİ ---------------------------------------------------213 1-1930 lu Yıllarda ve Demiryolu Projesi ----------------------------------------------------------------------------214 2- Afyon- Demiryolu Hattı Temel Atma Töreni --------------------------------------------------------------------215 3-Afyon- Demiryolu Hattı nin İnşası İçin Bazı Kararnameler --------------------------------------------------216 4-Hattın Tamamlanması İçin Yapılan Yeni Girişimler ----------------------------------------------------------------------217 4- BAYINDIRLIK ÇALIŞMALARI - SU --------------------------------------------------------------------------------------- 220 ANTALYA DA AKARSU İSTİKŞAF SEFERBERLİĞİ GENÇ CUMHURİYET İN MÜHENDİSLERİ --------------------------------220 1. Giriş --------------------------------------------------------------------------------------------220 2. Cumhuriyet in İlk Yılları ve Uygarlık Yolunda Adımlar ------------------------------------------------------------------220 3. Su İşleri Teşkilatının Kuruluşu ve Yapılan İşler ----------------------------------------------------------------------------220 4. da Su İşleri Teşkilatı ve Çalışmaları --------------------------------------------------------------------------------221 5- BASIN HAYATI --------------------------------------------------------------------------------------- 225 a- GAZETELER --------------------------------------------------------------------------------------------225 1. da Anadolu Gazetesi --------------------------------------------------------------------------------------------225 2. Gazetesi --------------------------------------------------------------------------------------------225 3. Akdeniz Gazetesi --------------------------------------------------------------------------------------------226 4. Yeni Türkiye Gazetesi --------------------------------------------------------------------------------------------226 5. Resmî Gazetesi --------------------------------------------------------------------------------------------226 1 6. Zümrütova Gazetesi --------------------------------------------------------------------------------------------226 7. Yeşil Gazetesi --------------------------------------------------------------------------------------------226 8. Alanya Postası Gazetesi --------------------------------------------------------------------------------------------227 9. Şelale Gazetesi --------------------------------------------------------------------------------------------227 10. İleri Gazetesi --------------------------------------------------------------------------------------------228 b- DERGİLER --------------------------------------------------------------------------------------------228 1. Doğu Dergisi --------------------------------------------------------------------------------------------228 2. Ticaret Dergisi --------------------------------------------------------------------------------------------228 3. Yeni Hayat Dergisi --------------------------------------------------------------------------------------------228 4. Çağlayan Dergisi --------------------------------------------------------------------------------------------228 5. Türk Akdeniz Dergisi --------------------------------------------------------------------------------------------229 c- MATBAALAR --------------------------------------------------------------------------------------------230 6- DİNİ HAYAT --------------------------------------------------------------------------------------- 230 7- ORMANCILIK --------------------------------------------------------------------------------------- 230 8. 1920 DEN GÜNÜMÜZE ANTALYA MİLLETVEKİLLERİ ----------------------------------------------------------------------- 231 ALTINCI BÖLÜM VI. İdarî Yapı -------------------------------------------------------------------------------------- 233 VI- İDARİ YAPI --------------------------------------------------------------------------------------- 238 A. GENEL İDARE (MÜLKİ İDARE) --------------------------------------------------------------------------------------- 238 1. ANTALYA VALİLİĞİ --------------------------------------------------------------------------------------- 238 1.1. Tarihi Gelişim --------------------------------------------------------------------------------------------238 1.2. Hizmet Binası --------------------------------------------------------------------------------------------238 1.3. İttihad ve Terakki Mektebi (Yeni Valilik Binası) -------------------------------------------------------------------------------240 1.4. Cumhuriyet Meydanı --------------------------------------------------------------------------------------------240 1.5. Bağlı Hizmet Birimleri --------------------------------------------------------------------------------------------240 1.6. İlimizde Görev Yapan Valilerimiz --------------------------------------------------------------------------------------------243 2. İLÇELERİMİZ --------------------------------------------------------------------------------------- 244 1. AKSEKİ --------------------------------------------------------------------------------------- 245 1. Tarihi --------------------------------------------------------------------------------------------247 2. Coğrafi Yapısı ve İklimi --------------------------------------------------------------------------------------------247 3. Nüfusu --------------------------------------------------------------------------------------------247 4. İdari Durumu --------------------------------------------------------------------------------------------247 5. Sosyal Yapısı --------------------------------------------------------------------------------------------247 6. Doğal ve Kültürel Yapısı --------------------------------------------------------------------------------------------247 7. Ekonomi --------------------------------------------------------------------------------------------248 8. Ulaşım --------------------------------------------------------------------------------------------248 9. Turizm --------------------------------------------------------------------------------------------248 10. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------248 23
24 2. AKSU --------------------------------------------------------------------------------------- 250 1. Kuruluş ve Genel Bilgi --------------------------------------------------------------------------------------------252 2. Nüfus --------------------------------------------------------------------------------------------252 3. İlçenin Önemli Tarihi ve Turistik Mekanları -------------------------------------------------------------------------------------253 4. İlçede Faaliyette Bulunan / Bulunmuş Olan Bazı Belediyeler --------------------------------------------------------------253 5. Diğer İdari Kurumlar --------------------------------------------------------------------------------------------253 6. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------253 3. ALANYA --------------------------------------------------------------------------------------- 254 1. Tarihçesi --------------------------------------------------------------------------------------------256 2. Coğrafi ve İklim Yapısı --------------------------------------------------------------------------------------------256 3. Nüfusu --------------------------------------------------------------------------------------------257 4. Tarihi ve Görülmesi Gereken Yerler --------------------------------------------------------------------------------------------257 5. Turizm --------------------------------------------------------------------------------------------257 6. Ekonomi --------------------------------------------------------------------------------------------258 7. Ulaşım- Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------258 4. DEMRE --------------------------------------------------------------------------------------- 259 1. Tarihçesi --------------------------------------------------------------------------------------------261 2. Coğrafyası ve İklim Yapısı --------------------------------------------------------------------------------------------261 3. Nüfusu --------------------------------------------------------------------------------------------261 4. İdari Durum --------------------------------------------------------------------------------------------261 5. Ekonomisi --------------------------------------------------------------------------------------------261 6. Tarihi ve Görülmesi Gereken Yerler --------------------------------------------------------------------------------------------262 7. Turizm --------------------------------------------------------------------------------------------262 8. Ulaşım ve Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------- 263 5. DÖŞEMEALTI --------------------------------------------------------------------------------------------264 1. Kuruluş ve Genel Bilgi --------------------------------------------------------------------------------------------266 2. Nüfus --------------------------------------------------------------------------------------------266 3. Önemli Tarihi, Turistik ve Sanayi Mekanları / Tema Ürünleri ---------------------------------------------------------------267 1 a) Karain Mağarası --------------------------------------------------------------------------------------------267 b) Döşemealtı Antik Yolu --------------------------------------------------------------------------------------------267 c) Kırkgöz Han ve Gölü --------------------------------------------------------------------------------------------268 d) Termessos Antik Kenti --------------------------------------------------------------------------------------------269 e) Döşemealtı Halısı --------------------------------------------------------------------------------------------269 f) Düzlerçamı Milli Parkı --------------------------------------------------------------------------------------------270 g) Güver Kanyonu (Uçurumu) --------------------------------------------------------------------------------------------270 h) Dağbeli Ariassos Antik Şehir ve Kapısı -------------------------------------------------------------------------------------270 ı) Düzlerçamı- Evdir Han --------------------------------------------------------------------------------------------270 i) Kocain Mağarası --------------------------------------------------------------------------------------------270 j) Organize Sanayi Bölgesi --------------------------------------------------------------------------------------------272 k) Su Sarnıçları --------------------------------------------------------------------------------------------272 l) Orfe At Çiftliği (Konaklama ve İaşe) -----------------------------------------------------------------------------------------272 m) Ekşili Tescilli Koca Çınarı --------------------------------------------------------------------------------------------272 4. İlçede Faaliyette Bulunan / Bulunmuş Olan Belediyeler --------------------------------------------------------------------272 5. İlçe Belediyesi ve Faaliyette Bulunmuş Olan Bazı Belediyeler -------------------------------------------------------------272 1. Döşemealtı İlçe Belediyesi --------------------------------------------------------------------------------------------272 2. (Mülga) Yeşilbayır Belediyesi --------------------------------------------------------------------------------------------273 6. Diğer İdari Kurumlar --------------------------------------------------------------------------------------------274 7. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------274 6. ELMALI --------------------------------------------------------------------------------------- 275 1-Tarihi --------------------------------------------------------------------------------------------277 2-Coğrafi Yapısı ve İklimi --------------------------------------------------------------------------------------------279 3-Nüfusu --------------------------------------------------------------------------------------------279 4-İdari Durumu --------------------------------------------------------------------------------------------279 5- Kültürel Yaşam --------------------------------------------------------------------------------------------279 6-Doğal Güzellikleri --------------------------------------------------------------------------------------------280 7-Yeşil Yayla Yağlı Pehlivan Güreşleri --------------------------------------------------------------------------------------------280 8- Ekonomi --------------------------------------------------------------------------------------------281 9- Turizm --------------------------------------------------------------------------------------------281 10. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------282 11-Elmalı Sikkeleri --------------------------------------------------------------------------------------------282 12. Eğitim Öğretim --------------------------------------------------------------------------------------------282 13. Bir Söz Üstadının Hatırasından Elmalı - "Yedi Çınarlı Şehir" ---------------------------------------------------------------282 7. FİNİKE --------------------------------------------------------------------------------------- 285 1. Tarihçesi --------------------------------------------------------------------------------------------287 2. Coğrafi ve İklim Yapısı --------------------------------------------------------------------------------------------287 3. Nüfusu --------------------------------------------------------------------------------------------287 4. İdari Durum --------------------------------------------------------------------------------------------287 5. Ekonomi --------------------------------------------------------------------------------------------288
5.1.Finike Portakalı --------------------------------------------------------------------------------------------288 6. Tarihi ve Görülmesi Gereken Yerler --------------------------------------------------------------------------------------------288 a. Arykanda --------------------------------------------------------------------------------------------288 b. Limyra --------------------------------------------------------------------------------------------288 c. Kâfi Baba Türbesi --------------------------------------------------------------------------------------------289 7. Turizm --------------------------------------------------------------------------------------------289 8. Ulaşım --------------------------------------------------------------------------------------------289 9. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------289 8. GAZİPAŞA --------------------------------------------------------------------------------------- 290 A. Tarihçe --------------------------------------------------------------------------------------------292 1. Selendi Adının Aslı --------------------------------------------------------------------------------------------292 2. Neden Selene-Selendi Adı? --------------------------------------------------------------------------------------------293 3. Selendi GAZİPAŞA Oluyor --------------------------------------------------------------------------------------------295 4. Gazipaşa Ahalisi Kimlerden Oluşuyordu? ---------------------------------------------------------------------------------296 5. Oğuz Hanlular Gazipaşa ya Yerleşiyor --------------------------------------------------------------------------------------296 6. Gazipaşa Yaylaları --------------------------------------------------------------------------------------------296 7. Barçın Nedir? --------------------------------------------------------------------------------------------297 8. Kurukarı Nedir? --------------------------------------------------------------------------------------------297 9. Şahnalar Kimlerdir? --------------------------------------------------------------------------------------------297 10. Bugünkü Gazipaşa --------------------------------------------------------------------------------------------298 B. Gazipaşa da Tarihi - Antik Yerler --------------------------------------------------------------------------------------------298 1. Serde (Syedra) --------------------------------------------------------------------------------------------298 2. Aydap (İoatape) --------------------------------------------------------------------------------------------298 3. Selinus --------------------------------------------------------------------------------------------298 4. Antiochia am Kragos --------------------------------------------------------------------------------------------299 5. Halil Limanı --------------------------------------------------------------------------------------------299 6. Çiçek (Çecek) Yerleşimi --------------------------------------------------------------------------------------------299 7. Julia Sebaste-Kaya Mezarı --------------------------------------------------------------------------------------------299 1 8. Cestrus Antik Kenti --------------------------------------------------------------------------------------------299 9. Adanda Lamos Antik Kenti --------------------------------------------------------------------------------------------299 10. Kaladran Karadrus, Kalender, Kelendre, Chradros Potamos --------------------------------------------------------299 11. Nephelis Antik Kenti --------------------------------------------------------------------------------------------300 12. Direvli Kalesi --------------------------------------------------------------------------------------------300 13. Gevinde --------------------------------------------------------------------------------------------300 14. Sıvastı --------------------------------------------------------------------------------------------301 15. Yund Oluğu --------------------------------------------------------------------------------------------301 C. Nüfus --------------------------------------------------------------------------------------------303 D. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------303 9. GÜNDOĞMUŞ --------------------------------------------------------------------------------------- 304 A. Tarih ve Coğrafya --------------------------------------------------------------------------------------------306 1. Tarihçe --------------------------------------------------------------------------------------------306 2. Gündoğmuş un İlçe Yapılması ve Bugünkü Gündoğmuş -------------------------------------------------------------309 3. Geyik-Giği Dağı --------------------------------------------------------------------------------------------310 4. Gündoğmuş ta Tanrı Dağı --------------------------------------------------------------------------------------------310 5. Gündoğmuş Yaylalarında İpar Gülü ----------------------------------------------------------------------------------------310 6.Gündoğmuş un Meşhur Yerleri --------------------------------------------------------------------------------------------312 7. Gündoğmuş un Arıları --------------------------------------------------------------------------------------------312 B. Yaşayanın Gözüyle Gündoğmuş --------------------------------------------------------------------------------------------313 10. İBRADI --------------------------------------------------------------------------------------- 316 1. İbradı Genel Bilgileri, Yaylaların Hası İbradı ------------------------------------------------------------------------------------318 2. Coğrafi ve İklim Yapısı --------------------------------------------------------------------------------------------318 3. Nüfusu --------------------------------------------------------------------------------------------319 4. İdari Durum --------------------------------------------------------------------------------------------320 5. Ekonomi ve Tarım --------------------------------------------------------------------------------------------320 İlçenin Tarımsal Değerlerleri --------------------------------------------------------------------------------------------322 6. Görülmesi Gereken Tarihi ve Turistik Yerler--------------------------------------------------------------------------------------325 a. İbradı Konakları --------------------------------------------------------------------------------------------325 b. İbradı Mezarlığı --------------------------------------------------------------------------------------------325 c. Anıtsal Kestane Ağacı: Arapastık Kestanesi ------------------------------------------------------------------------------325 d. Çukurviran Mezar Anıtı --------------------------------------------------------------------------------------------326 e. Erymna --------------------------------------------------------------------------------------------326 f. Kargı Hanı --------------------------------------------------------------------------------------------327 g. Tolga Hanı --------------------------------------------------------------------------------------------327 h. Altınbeşik- Düdensuyu Mağarası -------------------------------------------------------------------------------------------327 h.1. Ulaşım ve Konum --------------------------------------------------------------------------------------------328 h.2. Altınbeşik ve Sağlık --------------------------------------------------------------------------------------------329 i. Ormana ve Ormana Evleri --------------------------------------------------------------------------------------------329 j. Üzümdere Alabalık Vadisi --------------------------------------------------------------------------------------------331 25
26 k. Düğme Evler --------------------------------------------------------------------------------------------331 l. Doğal Soğanlı Bitkiler Cenneti ve Kardelen -----------------------------------------------------------------------------332 m. Üzümdere Yaban Hayatı Sahası --------------------------------------------------------------------------------------------332 7. Tarih --------------------------------------------------------------------------------------------332 8. Bitki Örtüsü ve Doğa --------------------------------------------------------------------------------------------338 9. Ulaşım --------------------------------------------------------------------------------------------342 10. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------342 11. KAŞ --------------------------------------------------------------------------------------- 343 1-Tarihi Yapı --------------------------------------------------------------------------------------------345 2- Coğrafya ve İklim Yapısı --------------------------------------------------------------------------------------------345 a. Coğrafya --------------------------------------------------------------------------------------------345 b. Göller --------------------------------------------------------------------------------------------345 c. Kanyonlar --------------------------------------------------------------------------------------------346 3- Bitki Örtüsü --------------------------------------------------------------------------------------------346 4- Nüfus --------------------------------------------------------------------------------------------346 5- İdari Durum --------------------------------------------------------------------------------------------346 6- Ekonomi --------------------------------------------------------------------------------------------346 7- Tarihi Mekanlar (Antik Kentler) --------------------------------------------------------------------------------------------347 a-antiphellos --------------------------------------------------------------------------------------------347 b-patara (Ovagelemiş) --------------------------------------------------------------------------------------------348 c- Xanthos --------------------------------------------------------------------------------------------348 d-felen Yaylası (Phellos) --------------------------------------------------------------------------------------------349 e-belenli (İsinda) --------------------------------------------------------------------------------------------349 f-bezirgan (Pirha) --------------------------------------------------------------------------------------------349 g-sütleğen (Nisa) --------------------------------------------------------------------------------------------349 8-Diğer Tarihi ve Turistik Yerler --------------------------------------------------------------------------------------------349 9- Kaş İlçesine Bağlı Beldeler -------------------------------------------------------------------------------------------- 350 a- Kalkan --------------------------------------------------------------------------------------------350 1 b- Yeşilköy --------------------------------------------------------------------------------------------350 c- Ova --------------------------------------------------------------------------------------------350 d- Kınık --------------------------------------------------------------------------------------------350 e- Gömbe --------------------------------------------------------------------------------------------350 10- Etkinlikler --------------------------------------------------------------------------------------------350 a- Su Dalışları --------------------------------------------------------------------------------------------350 b- Kano --------------------------------------------------------------------------------------------351 c- Doğa Yürüyüşleri --------------------------------------------------------------------------------------------351 d- Mavi Yolculuk --------------------------------------------------------------------------------------------351 e- Yamaç Paraşütü --------------------------------------------------------------------------------------------351 11- Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------351 12- Ulaşım --------------------------------------------------------------------------------------------351 12. KEMER --------------------------------------------------------------------------------------- 354 1. Tarihçe --------------------------------------------------------------------------------------------354 2. Coğrafya ve İklim Yapısı --------------------------------------------------------------------------------------------354 3. Nüfus --------------------------------------------------------------------------------------------354 4. İdari Yapı --------------------------------------------------------------------------------------------354 5. Sosyal Yapı --------------------------------------------------------------------------------------------354 6. Ekonomik Durum --------------------------------------------------------------------------------------------355 7. Turizm --------------------------------------------------------------------------------------------355 8. Ulaşım --------------------------------------------------------------------------------------------355 9. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------356 13. KEPEZ --------------------------------------------------------------------------------------- 360 1. Kuruluş ve Genel Bilgi --------------------------------------------------------------------------------------------360 2. Nüfus --------------------------------------------------------------------------------------------360 3. İlçenin Önemli Turistik ve Görülebilecek Mekanları --------------------------------------------------------------------------361 4. İlçede Faaliyette Bulunan / Bulunmuş Olan Belediyeler --------------------------------------------------------------------- 361 a. Kepez İlçe Belediyesi --------------------------------------------------------------------------------------------361 a.1. Kuruluş ve Genel Bilgi --------------------------------------------------------------------------------------------361 a.2. Bazı Hizmet Mekanları ve Faaliyetleri -----------------------------------------------------------------------------361 b. (Mülga) Varsak Belediyesi --------------------------------------------------------------------------------------------361 b.1. Genel Bakış --------------------------------------------------------------------------------------------361 b.2. Görev Yapmış Belediye Başkanları ---------------------------------------------------------------------------------362 5. Diğer İdari Kurumlar --------------------------------------------------------------------------------------------363 6. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------363 14. KONYAALTI --------------------------------------------------------------------------------------- 366 1. Kuruluş ve Genel Bilgi --------------------------------------------------------------------------------------------366 2. Tarihçe --------------------------------------------------------------------------------------------366 3. Nüfus --------------------------------------------------------------------------------------------367 4. İlçenin Önemli Tarihi, İlmi, İktisadi ve Turistik Mekanları ---------------------------------------------------------------------368
5. İlçede Faaliyette Bulunan / Bulunmuş Olan Belediyeler --------------------------------------------------------------------- 369 a. Konyaaltı İlçe Belediyesi --------------------------------------------------------------------------------------------369 a.1. Kuruluş ve Genel Bilgi --------------------------------------------------------------------------------------------369 a.2. Bazı Hizmet Mekanları ve Faaliyetleri -----------------------------------------------------------------------------369 a.3. Görev Yapan Belediye Başkanları -----------------------------------------------------------------------------------369 b. (Mülga) Beldibi Belediyesi --------------------------------------------------------------------------------------------369 c. (Mülga) Doyran Belediyesi --------------------------------------------------------------------------------------------370 6. İlçenin Diğer İdari Kurumları --------------------------------------------------------------------------------------------370 7. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------370 15. KORKUTELİ --------------------------------------------------------------------------------------- 373 1. Tarihçe --------------------------------------------------------------------------------------------373 a) Etiler Zamanında Pisidya Cumhuriyeti Devri -----------------------------------------------------------------------------373 b) Roma Bizans Devri --------------------------------------------------------------------------------------------373 c) Selçuklular Devri --------------------------------------------------------------------------------------------373 d) Hamitoğulları ve Teke Beylikleri Devri -------------------------------------------------------------------------------------373 e) Osmanlılar Devri --------------------------------------------------------------------------------------------373 f) Teke Yöresi Sosyal Tarihi --------------------------------------------------------------------------------------------374 2. Coğrafi Yapı ve İklim --------------------------------------------------------------------------------------------374 3. Nüfus --------------------------------------------------------------------------------------------374 4. İdari Durum --------------------------------------------------------------------------------------------374 a) Genel Yapı --------------------------------------------------------------------------------------------374 b) Korkuteli nin 1835 Tarihindeki Köyleri ve Bu Köylerin Muhtar ve İmamları --------------------------------------374 5. Ekonomi --------------------------------------------------------------------------------------------374 6. Ulaşım --------------------------------------------------------------------------------------------374 7. Kültür- Sanat --------------------------------------------------------------------------------------------374 Korkuteli Yöresinde Geleneksel El Sanatları Ustaları ----------------------------------------------------------------------------374 a. Korkuteli nde Nalbantlık Mesleği --------------------------------------------------------------------------------------------376 1. Niyazi Yay --------------------------------------------------------------------------------------------376 1 2. Hasan Ali Karabıyık --------------------------------------------------------------------------------------------376 b. İneğin ve Öküzün Nallanması --------------------------------------------------------------------------------------------376 c. Ağaç Oymacılığı --------------------------------------------------------------------------------------------380 1. Osman Kaplan --------------------------------------------------------------------------------------------380 2. Ali Eşmen --------------------------------------------------------------------------------------------380 3. Mehmet Doğrul --------------------------------------------------------------------------------------------380 4. Fehmi Karaman --------------------------------------------------------------------------------------------380 d. El Dokumacılığı --------------------------------------------------------------------------------------------380 Fatma Özdemir --------------------------------------------------------------------------------------------380 8. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------386 16. KUMLUCA --------------------------------------------------------------------------------------- 389 A-COĞRAFİ DURUM VE İDARİ YAPI --------------------------------------------------------------------------------------------389 a. Jeomorfolojik Birimler --------------------------------------------------------------------------------------------389 a.1. Beydağları --------------------------------------------------------------------------------------------389 a.2. Alakır Vadisi --------------------------------------------------------------------------------------------390 a.3. Kumluca Ovası --------------------------------------------------------------------------------------------391 b. Yerleşme --------------------------------------------------------------------------------------------392 b.1. Merkez Bucağına Bağlı Belde ve Köyleri -------------------------------------------------------------------------392 b.2. Altınyaka Bucağına Bağlı Köyleri -----------------------------------------------------------------------------------392 c. Nüfus --------------------------------------------------------------------------------------------393 d.turizm ve Antik Yerleşimler --------------------------------------------------------------------------------------------396 e. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------399 B- TARİH, KÜLTÜR, EKONOMİ ve MAHALLİ İDARE -------------------------------------------------------------------------------400 1. Kumluca Tarihi --------------------------------------------------------------------------------------------400 a. İğdir --------------------------------------------------------------------------------------------400 a.1. İğdir Boyunun Teke-Eli ne Yerleşmeleri ---------------------------------------------------------------------400 a.2. Osmanlı Dönemi: İğdir Nahiyesi/Kazası --------------------------------------------------------------------400 b. Sarıkavak --------------------------------------------------------------------------------------------402 c. Kumluca --------------------------------------------------------------------------------------------402 2. Tarım ve Ekonomik Yapı --------------------------------------------------------------------------------------------403 a. Tarımsal Potansiyel ve Tarıma Dayalı Sanayi -----------------------------------------------------------------------404 b. Kumluca nın Tarım Alanları ve Dağılımı -----------------------------------------------------------------------------404 c. İlçenin Toplam Meyve Üretimi -----------------------------------------------------------------------------------------405 d. Kumluca İlçesindeki Zeytin Üretimi ----------------------------------------------------------------------------------405 e. Narenciye Üretimi --------------------------------------------------------------------------------------------406 f. Örtü Altı Tarımı --------------------------------------------------------------------------------------------406 f.1. Kumluca İlçesi Örtü Altı Tarım Üretimi ----------------------------------------------------------------------407 g. Arıcılık ve Bal Üretimi --------------------------------------------------------------------------------------------408 g.1. Kumluca İlçesi Bal Üretim Cetveli ----------------------------------------------------------------------------408 h. Alabalık Yetiştiriciliği --------------------------------------------------------------------------------------------409 27
28 i. Hayvancılık --------------------------------------------------------------------------------------------409 j. İlçede Denizcilik ve Deniz Mahsulleri Üretimi ----------------------------------------------------------------------409 3. Kültür --------------------------------------------------------------------------------------------410 1. Halk Kültürü (Geçiş Dönemleri) ---------------------------------------------------------------------------------------410 a. Doğum --------------------------------------------------------------------------------------------410 b. Sünnet --------------------------------------------------------------------------------------------410 c. Askerlik --------------------------------------------------------------------------------------------410 d. Kız İsteme --------------------------------------------------------------------------------------------411 e. Düğün --------------------------------------------------------------------------------------------411 2. Geleneksel Kumluca Mutfağı ------------------------------------------------------------------------------------------413 3. Kumluca Deve Güreşleri --------------------------------------------------------------------------------------------414 4. İlçede Mahalli İdareler ve Faaliyetleri --------------------------------------------------------------------------------------415 1. Kumluca da Belediye Teşkilatının Kuruluşu ------------------------------------------------------------------------415 2. Kumluca Toptancı Hali --------------------------------------------------------------------------------------------415 3. Otogar --------------------------------------------------------------------------------------------415 4. Hastane --------------------------------------------------------------------------------------------417 5. İçme Suyu --------------------------------------------------------------------------------------------417 6. Kültür Park --------------------------------------------------------------------------------------------418 7. 50. Yıl Karatepe Kültür Merkezi ----------------------------------------------------------------------------------------418 8. Tarım ve Seracılık Şenlikleri --------------------------------------------------------------------------------------------419 9. Kapalı Spor Salonu --------------------------------------------------------------------------------------------419 10. Atıksu Arıtma Tesisi --------------------------------------------------------------------------------------------419 11. Sarnıç Tepesi Piknik Alanı ve Hayvanat Bahçesi -----------------------------------------------------------------420 12. Huzurevi --------------------------------------------------------------------------------------------420 13. Sera Atık Kampanyası ve Çevre Ödülleri --------------------------------------------------------------------------421 14. Kardeş Şehir Zabki --------------------------------------------------------------------------------------------421 15. Kumluca Belediyesi TSE-ISO-En 9000 ve M-C TSE-ISO 10002 Belgeleri -----------------------------------421 16. Kumluca Katı Atık Düzenli Depolama Tesisi ----------------------------------------------------------------------421 1 17. MANAVGAT --------------------------------------------------------------------------------------- 423 1. Manavgat İsminin Kökeni --------------------------------------------------------------------------------------------425 2. Manavgat ın Coğrafî Özellikleri --------------------------------------------------------------------------------------------426 Manavgat ın Siyasi, Sosyal, Kültürel, İdari ve Ekonomik Yapısı -----------------------------------------426 A- Manavgat ın Siyasi ve Tarihi Gelişimi --------------------------------------------------------------------------------------------426 1. Türk Hâkimiyetine Kadar Manavgat ve Çevresi --------------------------------------------------------------------------------426 2. Türk Hâkimiyeti Döneminde Manavgat ve Çevresi ----------------------------------------------------------------------------428 a. Anadolu Selçukluları ve Beylikler Dönemi --------------------------------------------------------------------------------428 b. Osmanlılar Dönemi --------------------------------------------------------------------------------------------430 3. Manavgat ve Çevresinde Sosyal Hareketler ------------------------------------------------------------------------------------430 a- Sürgünler --------------------------------------------------------------------------------------------430 b- Suhte Ayaklanmaları Sırasında Manavgat --------------------------------------------------------------------------------431 B- Manavgat ın İdari Yapısı --------------------------------------------------------------------------------------------432 a. Merkez Bucağı --------------------------------------------------------------------------------------------437 b. Beşkonak Bucağı --------------------------------------------------------------------------------------------438 c. Taşağıl Bucağı --------------------------------------------------------------------------------------------438 C- Manavgat ın Sosyo-Ekonomik Yapısı --------------------------------------------------------------------------------------------439 D- Manavgat ın Tarihi ve Turistik Yerleri --------------------------------------------------------------------------------------------443 1. Selge --------------------------------------------------------------------------------------------443 2. Manavgat Şelalesi --------------------------------------------------------------------------------------------444 3. Side --------------------------------------------------------------------------------------------444 4. Lyrbe (Seleukeıa) Antik Kenti --------------------------------------------------------------------------------------------444 5. Oluk Köprü ve Çevresi --------------------------------------------------------------------------------------------444 E. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------445 18. MURATPAŞA --------------------------------------------------------------------------------------- 449 1. Kuruluş ve Genel Bilgi --------------------------------------------------------------------------------------------449 2. Nüfus --------------------------------------------------------------------------------------------449 3. İlçenin Önemli Tarihi, Turistik ve Görülebilecek Mekanları ------------------------------------------------------------------450 4. İlçede Faaliyette Bulunan Belediyeler --------------------------------------------------------------------------------------------450 1. Büyükşehir Belediyesi --------------------------------------------------------------------------------------------450 2. Muratpaşa Belediyesi --------------------------------------------------------------------------------------------450 2.a. Kuruluş ve Genel Bilgi --------------------------------------------------------------------------------------------450 2.b. Bazı Hizmet Mekanları ve Faaliyetleri -----------------------------------------------------------------------------451 2.b.1. Değirmenönü Projesi -----------------------------------------------------------------------------------------451 2.b.2. Değirmenler --------------------------------------------------------------------------------------------451 2.b.3. Değirmenönü Değirmenleri --------------------------------------------------------------------------------451 2.b.4. nın Diğer Kara Değirmenleri ---------------------------------------------------------------------452 2.b.5. Kara Değirmenlerin Çalışma Sistemi ---------------------------------------------------------------------453 5. Diğer İdari Kurumlar --------------------------------------------------------------------------------------------453 6. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------453
19-SERİK --------------------------------------------------------------------------------------- 456 1. Tarih --------------------------------------------------------------------------------------------456 2. Coğrafi Yapısı ve İklim --------------------------------------------------------------------------------------------456 3. Nüfus --------------------------------------------------------------------------------------------456 4. İdari yapı --------------------------------------------------------------------------------------------456 5. Ekonomi --------------------------------------------------------------------------------------------456 6. Tarihi ve Gezilecek Yerler --------------------------------------------------------------------------------------------456 a. Aspendos Antik Tiyatrosu ve Su Kemerleri -------------------------------------------------------------------------------456 b. Silyon ve Diğer Antik Kentler --------------------------------------------------------------------------------------------456 c. Zeytintaşı Mağarası --------------------------------------------------------------------------------------------456 d. Uçansu Şelalesi --------------------------------------------------------------------------------------------458 e. Tarihi Aspendos(Belkıs) Köprüsü --------------------------------------------------------------------------------------------459 7. Turizm --------------------------------------------------------------------------------------------460 8. Konaklama --------------------------------------------------------------------------------------------460 B. MAHALLİ İDARE --------------------------------------------------------------------------------------- 462 1. BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ --------------------------------------------------------------------------------------- 462 a. Genel Bakış --------------------------------------------------------------------------------------------462 b. Tarihçe --------------------------------------------------------------------------------------------463 c. Bağlı Başlıca Hizmet Birimleri --------------------------------------------------------------------------------------------464 d. Bağlı Başlıca Hizmet Mekanları ve Yapılan Çalışmalar ------------------------------------------------------------------------465 1. Toptancı Hali --------------------------------------------------------------------------------------------465 2. Otogar --------------------------------------------------------------------------------------------465 3. Kaleiçi Yat Limanı --------------------------------------------------------------------------------------------467 4. Hayvanat Bahçesi --------------------------------------------------------------------------------------------468 5. AKM ve Cam Piramit Kültür Merkezleri ------------------------------------------------------------------------------------468 6. Büyükşehir İş Merkezi --------------------------------------------------------------------------------------------468 7. Eski Otogar Yerine Yapılmakta Olan İş Merkezi --------------------------------------------------------------------------468 1 8. Düden Şelalesi --------------------------------------------------------------------------------------------470 9. Yeni Mahalle Kültür ve Sanat Merkezi --------------------------------------------------------------------------------------470 10. Eski Doğu Garajı -(Festival Çarşısı)- na Yapılmakta Olan Çok Amaçlı ve Temalı İş Merkezi ----------------471 11. ABT - Büyükşehir Belediye Tiyatrosu ---------------------------------------------------------------------------471 12. İsmail Baha Sürelsan Konservatuarı ---------------------------------------------------------------------------------------471 13. Asmek Kursları --------------------------------------------------------------------------------------------471 14. Cumhuriyet Meydanı-Kalekapısı ve Kaleiçi Düzenleme Projeleri -------------------------------------------------471 15. Demirciler İçi - Sobacılar Çarşısı --------------------------------------------------------------------------------------------472 e. İlimizde Görev Yapan Belediye/ Büyükşehir Belediyesi Başkanları -------------------------------------------------------475 2. İLÇE VE BELDE BELEDİYELERİ VE MUHTARLIKLAR -------------------------------------------------------------------------- 476 a. İlçe ve Belde Belediyeleri ve Başkanları ------------------------------------------------------------------------------------------476 b. Mahalle ve Köy Muhtarlıkları --------------------------------------------------------------------------------------------478 3. İL ÖZEL İDARESİ VE TEŞKİLATI --------------------------------------------------------------------------------------- 488 1. Genel Bakış --------------------------------------------------------------------------------------------488 2. Kuruluş Tarihçesi --------------------------------------------------------------------------------------------488 3. Misyon ve Amacı --------------------------------------------------------------------------------------------489 4. İl Genel Meclisi --------------------------------------------------------------------------------------------489 5. İl Encümeni --------------------------------------------------------------------------------------------490 6. Bağlı Hizmet Birimleri --------------------------------------------------------------------------------------------490 7. Verilen Başlıca Hizmetler --------------------------------------------------------------------------------------------490 8. Bazı Tesisleri --------------------------------------------------------------------------------------------491 8.1. Bozova Meyve -Sebze -Tahıl Pazarlama ve Soğuk Hava Deposu Birliği ----------------------------------------491 8.2. Tünek tepe Tesisleri (Kiralık) --------------------------------------------------------------------------------------------491 8.3. Akev Koleji (Kiralık) --------------------------------------------------------------------------------------------491 9. İlimizde Görev Yapan Genel Sekreterler -----------------------------------------------------------------------------------------491 KISALTMALAR CETVELİ --------------------------------------------------------------------------------------- 492 KAYNAKÇA --------------------------------------------------------------------------------------- 493 1. İNTERNET KAYNAKLARI --------------------------------------------------------------------------------------------493 2. MAKALELER BİBLİYOGRAFYASI --------------------------------------------------------------------------------------------494 3. BİBLİYOGRAFYA --------------------------------------------------------------------------------------------495 29
İKİNCİ ANTALYA ----------------------------------------------------------------------------------------------- 1 Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK ----------------------------------------------------------------------------------------------- 3 Cumhurbaşkanı Abdullah GÜL ----------------------------------------------------------------------------------------------- 5 TBMM Başkanı Mehmet Ali ŞAHİN -----------------------------------------------------------------------------------------------7 Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN -----------------------------------------------------------------------------------------------9 Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul GÜNAY ----------------------------------------------------------------------------------------------11 Valisi Alâaddin YÜKSEL ----------------------------------------------------------------------------------------------13 TAKDİM ----------------------------------------------------------------------------------------------16 ÖNSÖZ ----------------------------------------------------------------------------------------------17 GENEL BAKIŞ ----------------------------------------------------------------------------------------------18 İÇİNDEKİLER ----------------------------------------------------------------------------------------------19 Giriş --------------------------------------------------------------------------------------------- 39 1. Yayın Serüveni ----------------------------------------------------------------------------------------------41 2. Kitabın Türü ve Hazırlanma Şekli ----------------------------------------------------------------------------------------------42 3. Bölümler ----------------------------------------------------------------------------------------------42 4. İdari Haritalar ----------------------------------------------------------------------------------------------43 5. Kapak Tasarım ----------------------------------------------------------------------------------------------43 6. Fotoğraflar ----------------------------------------------------------------------------------------------44 7. Teşekkür ----------------------------------------------------------------------------------------------44 YEDİNCİ BÖLÜM VII. Sosyal, Ekonomik, Kültürel ve Tarihi Yapı (Kurumlar ve Faaliyetleri) ------ 45 30 1. ADALET ----------------------------------------------------------------------------------------- 47 A. ANTALYA ADLİYESİ ----------------------------------------------------------------------------------------------47 B. ANTALYA BAROSU ----------------------------------------------------------------------------------------------48 C. NOTERLER ----------------------------------------------------------------------------------------------48 2 2- GÜVENLİK ----------------------------------------------------------------------------------------- 50 1. Güvenlik Birimleri ----------------------------------------------------------------------------------------------50 2. İl Emniyet Müdürlüğü Faaliyetleri ----------------------------------------------------------------------------------------------50 a. Uyuşturucu Madde Kullanımı ile Mücadele --------------------------------------------------------------------------------51 b. Okul Hız Bölgesi İlköğretim Eğitim Çalışması ------------------------------------------------------------------------------51 3. İldeki Emniyet Genel Müdürlüğü ne Bağlı Diğer Birimler ---------------------------------------------------------------------52 a) EGM Teftiş Kurulu Bölge Başkanlığı -------------------------------------------------------------------------------------------52 b. EGM Merkez Emniyet Müdürleri Çalış. Merk. Başkanlığı ----------------------------------------------------------------52 c. EGM Polisevi Müdürlüğü ----------------------------------------------------------------------------------------------52 4. Askerlik Şubesi ----------------------------------------------------------------------------------------------52 3. EKONOMİ, TİCARET ve SANAYİ ----------------------------------------------------------------------------------------- 53 1- SANAYİ VE TİCARET MÜDÜRLÜĞÜ ----------------------------------------------------------------------------------------------53 2- ANTALYA TİCARET VE SANAYİ ODASI (ATSO) -------------------------------------------------------------------------------------53 3- ANTALYA ESNAF ve SANATKARLAR ODALARI BİRLİĞİ (AESOB)--------------------------------------------------------------54 4- ANTALYA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ---------------------------------------------------------------------------------------------55 a) Organize Sanayi Bölgesi nin Amacı --------------------------------------------------------------------------------55 b) Sosyal Tesis Binaları ----------------------------------------------------------------------------------------------55 c) Bölgede Kurulmasına İzin Verilen Sanayi Türleri --------------------------------------------------------------------------55 5- ANTALYA SERBEST BÖLGESİ ----------------------------------------------------------------------------------------------59 6- ANTALYA İHRACATÇI BİRLİKLERİ ----------------------------------------------------------------------------------------------59 a. İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği -------------------------------------------------------------------------------59 b. İhracatçı Birlikleri Tarafından Verilen Hizmetler ----------------------------------------------------------------59 1. Kesme Çiçek İhracatçıları Birliği ------------------------------------------------------------------------------60 2. Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği ------------------------------------------------------------------------60 3. Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği --------------------------------------------------------------61 7-BANKALAR ----------------------------------------------------------------------------------------------62 a) Resmi Bankalar ----------------------------------------------------------------------------------------------62 b) Özel Bankalar ----------------------------------------------------------------------------------------------63 8- KAMBİYO MÜDÜRLÜĞÜ ----------------------------------------------------------------------------------------------65 9- TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ (TSE)--------------------------------------------------------------------------------------------65 10- DİĞER BAZI İKTİSADİ VE SANAYİ MESLEK BİRLİKLERİ -------------------------------------------------------------------------65 11-EKONOMİK BAZI İSTATİSTİK TABLOLARI -------------------------------------------------------------------------------------------65 4. MALİYE ----------------------------------------------------------------------------------------- 67 1. Kuruluş ----------------------------------------------------------------------------------------------67 2. Defterdarlık ----------------------------------------------------------------------------------------------67 3. Vergi Dairesi Başkanlığı ----------------------------------------------------------------------------------------------67 4. TASİŞ İşletme Müdürlüğü ----------------------------------------------------------------------------------------------67 5. EĞİTİM ----------------------------------------------------------------------------------------- 68 1. OKUL ÖNCESİ, İLKÖĞRETİM ve ORTAÖĞRETİM ----------------------------------------------------------------------------------68 İl Milli Eğitim Müdürlüğü ----------------------------------------------------------------------------------------------68
a. İli Okul-Öğrenci-Öğretmen Tablosu -------------------------------------------------------------------------68 b. Üniversite Sınavına Giren ve Başarılı Olanların Genel Sıralaması ----------------------------------------------69 c. İli OKS Başarı Sıralaması ----------------------------------------------------------------------------------------69 2. YÜKSEKÖĞRETİM ----------------------------------------------------------------------------------------------69 a. Akdeniz Üniversitesi ----------------------------------------------------------------------------------------------69 a.1. Üniversitenin Fakülteleri ----------------------------------------------------------------------------------------------69 a.2. Üniversitenin Yüksekokulları ve Konservatuarı -------------------------------------------------------------------70 a.3. Üniversitenin Meslek Yüksekokulları --------------------------------------------------------------------------------70 a.4. Üniversitenin Enstitüleri ----------------------------------------------------------------------------------------------70 a.5. Üniversitenin Araştırma ve Uygulama Merkezleri ---------------------------------------------------------------70 a.6. Üniversitenin Tıp Fakültesi Hastanesi -------------------------------------------------------------------------------70 b. Diğer Üniversiteler ----------------------------------------------------------------------------------------------70 3. YÜKSEKÖĞRETİM BARINMA ----------------------------------------------------------------------------------------------70 a) Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Bölge Müdürlüğü -----------------------------------------------70 b) Akdeniz Öğrenci Yurdu ----------------------------------------------------------------------------------------------71 6. İMAR ve ULAŞTIRMA - HABERLEŞME ----------------------------------------------------------------------------------------- 72 1) İMAR ----------------------------------------------------------------------------------------------72 a) Büyükşehir Belediyesi ----------------------------------------------------------------------------------------------72 b) İller Bankası 5. Bölge Müdürlüğü ---------------------------------------------------------------------------------------------74 c) Bayındırlık ve İskan İl Müdürlüğü ---------------------------------------------------------------------------------------------75 d) Tapu ve Kadastro 6. Bölge Müdürlüğü --------------------------------------------------------------------------------------75 2) ULAŞTIRMA ----------------------------------------------------------------------------------------------76 1. KARA ----------------------------------------------------------------------------------------------76 a. Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü ----------------------------------------------------------------------------76 b) Büyükşehir Belediyesi ----------------------------------------------------------------------------------------------77 c) İl Özel İdaresi ----------------------------------------------------------------------------------------------78 d) Ulaştırma Bölge Müdürlüğü ---------------------------------------------------------------------------------------------78 2- HAVA ----------------------------------------------------------------------------------------------78 2 3- DENİZ ----------------------------------------------------------------------------------------------79 a) Limanlar ----------------------------------------------------------------------------------------------79 1) Limanı ----------------------------------------------------------------------------------------------79 a. Limanına Gelen/Giden Yüklerin Cinsi ---------------------------------------------------------82 b. Limanının Hinterlandı -----------------------------------------------------------------------------82 2) Kaleiçi Yat Limanı ----------------------------------------------------------------------------------------------83 3) Alanya Yat Limanı ----------------------------------------------------------------------------------------------83 4) Çelebi Marina ----------------------------------------------------------------------------------------------83 5) Finike Yat Limanı ----------------------------------------------------------------------------------------------84 6) Kemer Yat Limanı ----------------------------------------------------------------------------------------------85 7) Kaş Yat Limanı ----------------------------------------------------------------------------------------------85 8) Kalkan Yat Limanı ----------------------------------------------------------------------------------------------85 b) da Bulunan Deniz Petrol Şamandra Tesisleri --------------------------------------------------------------85 b.1. Petrol Ofisi Deniz Şamandra Tesisleri -------------------------------------------------------------------------85 b.2. Nato Deniz Şamandra Tesisleri ---------------------------------------------------------------------------------85 b.3. Çekisan (Shel-Mobil) Deniz Şamandra Tesisleri ------------------------------------------------------------85 b.4. Moil (Bölünmez) Deniz Şamandra Tesisleri -----------------------------------------------------------------85 c) Serbest Bölge İçerisinde Tekne İmal-Bakım/Onarım Yerleri ve Bilgileri --------------------------------------86 4- DEMİRYOLU ----------------------------------------------------------------------------------------------86 5- HABERLEŞME ----------------------------------------------------------------------------------------------86 a- Türk Telekom A.Ş. Güney 1 () Bölge Müdürlüğü ----------------------------------------------------------86 b- PTT Başmüdürlüğü ----------------------------------------------------------------------------------------------86 6- BASIN-YAYIN ----------------------------------------------------------------------------------------------88 a- Anadolu Ajansı Bölge Müdürlüğü --------------------------------------------------------------------------------------88 b- Basın Yayın ve Enformasyon İl Müdürlüğü --------------------------------------------------------------------------88 c- TRT ----------------------------------------------------------------------------------------------88 d-basın İlan Kurumu Şube Müdürlüğü ------------------------------------------------------------------------89 e-yerel Basın-Yayın Kuruluşları ----------------------------------------------------------------------------------------------89 e.1. Televizyonlar ----------------------------------------------------------------------------------------------89 e.2. Radyolar ----------------------------------------------------------------------------------------------90 e.3. Gazeteler ----------------------------------------------------------------------------------------------90 7- GÜMRÜKLER ----------------------------------------------------------------------------------------------92 a- Gümrük İdareleri ----------------------------------------------------------------------------------------------92 b- Gümrük Muhafaza İdareleri ---------------------------------------------------------------------------------------------92 7. SU VE ATIKSU ----------------------------------------------------------------------------------------- 93 1- DSİ XIII. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ ----------------------------------------------------------------------------------------------93 a. Barajlar ve Su Tesisleri ----------------------------------------------------------------------------------------------93 b. İnşa Halindeki Barajlar ve Hidroelektrik Santralleri -----------------------------------------------------------------------94 2- ASAT ----------------------------------------------------------------------------------------------94 a. Kuruluş ----------------------------------------------------------------------------------------------94 31
32 b. Misyon ----------------------------------------------------------------------------------------------94 c. Genel Müdürler ----------------------------------------------------------------------------------------------95 d. Yağmur Suyu ----------------------------------------------------------------------------------------------95 e. İçme Suyu ----------------------------------------------------------------------------------------------95 f. Scada ----------------------------------------------------------------------------------------------96 g. Yapımı Devam Eden İşler ----------------------------------------------------------------------------------------------96 h. Atıksu ----------------------------------------------------------------------------------------------97 ı. Lara Atıksu Arıtma Tesisi ----------------------------------------------------------------------------------------------97 3. ANTALYA DA AKARSU İSTİKŞAF SEFERBERLİĞİ VE GENÇ CUMHURİYET İN MÜHENDİSLERİ --------------------------97 8. ENERJİ ----------------------------------------------------------------------------------------- 98 1-ELEKTRİK ----------------------------------------------------------------------------------------------98 a. Kurumsal Yapı ----------------------------------------------------------------------------------------------98 b. Akdeniz Elektik Dağıtım A.Ş. (AKEDAŞ) --------------------------------------------------------------------------------------99 2-DOĞALGAZ ----------------------------------------------------------------------------------------------99 9. SAĞLIK --------------------------------------------------------------------------------------- 100 1. İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ --------------------------------------------------------------------------------------------100 2. BAŞLICA RESMİ VE ÖZEL HASTANELER -------------------------------------------------------------------------------------------102 2.1. Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi---------------------------------------------------------------------------102 2.2. Eğitim ve Araştırma Hastanesi (Eski Devlet Hastanesi) --------------------------------------------------------------103 2.3. Atatürk Devlet Hastanesi (Eski SSK Hastanesi) ------------------------------------------------------------------------103 2.4. Kepez Aşir Aksu Devlet Hastanesi ----------------------------------------------------------------------------------------104 2.5. Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi --------------------------------------------------------------------------------------------104 2.6. Vakıf Hastanesi (Yıkılan)-(Eski Doğumevi Hastanesi) ----------------------------------------------------------------104 3. ECZANE ve MEDİKAL --------------------------------------------------------------------------------------------104 10. TARIM --------------------------------------------------------------------------------------- 105 A-TARIM İL MÜDÜRLÜĞÜ --------------------------------------------------------------------------------------------105 1-Önemli Ürünler --------------------------------------------------------------------------------------------105 2-Tarımsal Yapı --------------------------------------------------------------------------------------------105 2 a) İşlenen Tarım Alanlarının Dağılımı -----------------------------------------------------------------------------------105 b) daki Sera Alanının Türkiye Karşılaştırması ---------------------------------------------------------------106 3-Sulama Durumu --------------------------------------------------------------------------------------------106 4-Tarımsal Sanayi --------------------------------------------------------------------------------------------106 5-Bitkisel Üretim --------------------------------------------------------------------------------------------107 a) Tarla Ürünleri Üretimi --------------------------------------------------------------------------------------------107 b) Meyve - Bağ Üretimi --------------------------------------------------------------------------------------------107 c) Sebze Üretimi --------------------------------------------------------------------------------------------108 d) Hayvan Varlığı ve Hayvani Ürünlerin Üretimi ---------------------------------------------------------------------108 e) Hayvan Varlığı (Yıllara Göre) ------------------------------------------------------------------------------------------- 109 6-Tarımsal Desteklemeler --------------------------------------------------------------------------------------------109 7-Faaliyetler --------------------------------------------------------------------------------------------109 a) Mera Çalışmaları --------------------------------------------------------------------------------------------109 b) Bitki Koruma Çalışmaları --------------------------------------------------------------------------------------------109 c) Hayvan Sağlığı Çalışmaları --------------------------------------------------------------------------------------------110 d) Gıda Denetim Çalışmaları --------------------------------------------------------------------------------------------110 e) Fidan ve Tohum Dağıtımı --------------------------------------------------------------------------------------------110 f) Kooperatif Çalışmaları --------------------------------------------------------------------------------------------110 g) Üretici Birlikleri Çalışmaları --------------------------------------------------------------------------------------------110 8- İlin Tarımsal Sorunları --------------------------------------------------------------------------------------------110 9-Tarımda İlimizin Zayıf ve Güçlü Yönleri ------------------------------------------------------------------------------------110 10- İlimizde, Tarımda Yürütülen Bazı Proje ve Eylem Planları -----------------------------------------------------------110 B-BATI AKDENİZ TARIMSAL ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ (BATEM)-----------------------------------------------------------------111 1- Kuruluşun Tarihçesi --------------------------------------------------------------------------------------------111 2- Yapılan Çalışmalar --------------------------------------------------------------------------------------------112 C- BOZTEPE TARIM İŞLETMESİ MÜDÜRLÜĞÜ (TİGEM)---------------------------------------------------------------------------117 1-TIGEM in Vizyonu --------------------------------------------------------------------------------------------117 2-TIGEM in Misyonu --------------------------------------------------------------------------------------------117 3- Boztepe Tarım İşletmesi Müdürlüğü -----------------------------------------------------------------------------118 3.a. Kuruluş ve Tarihçesi --------------------------------------------------------------------------------------------118 3.b. Coğrafi Konumu --------------------------------------------------------------------------------------------118 3.c. Arazi Varlığı --------------------------------------------------------------------------------------------119 3.d. Bölge ve Ülke Ekonomisine Katkısı --------------------------------------------------------------------------------119 D-AKDENİZ SU ÜRÜNLERİ ARAŞTIRMA, ÜRETİM VE EĞİTİM ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ --------------------------------119 1- Kuruluş --------------------------------------------------------------------------------------------119 2- Amaç --------------------------------------------------------------------------------------------120 3- Bölümler --------------------------------------------------------------------------------------------120 E-ÇİÇEKÇİLİK --------------------------------------------------------------------------------------------121 a. Üretim --------------------------------------------------------------------------------------------121 b. İhracat --------------------------------------------------------------------------------------------122
F-TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİ --------------------------------------------------------------------------------------------124 Bölge Birliği --------------------------------------------------------------------------------------------124 G- ANTALYA PAMUK VE NARENCİYE TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ BİRLİĞİ (ANTBİRLİK) -----------------------------126 1. Genel Bakış --------------------------------------------------------------------------------------------126 2. Tarihçe --------------------------------------------------------------------------------------------126 3. Kooperatif ve Ortakları --------------------------------------------------------------------------------------------126 11. SPOR --------------------------------------------------------------------------------------- 127 1. GENÇLİK VE SPOR İL MÜDÜRLÜĞÜ --------------------------------------------------------------------------------------------127 a. Bazı Spor Faaliyetleri --------------------------------------------------------------------------------------------127 b. Geleneksel Spor Dalları --------------------------------------------------------------------------------------------127 c. İlimizi Deplasmanlı Liglerde Temsil Eden Kulüpler ---------------------------------------------------------------------127 d. Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Mevcut Spor Salonları ------------------------------------------------------------------128 2. ANTALYASPOR (Süper Lig) --------------------------------------------------------------------------------------------130 12. ÇEVRE VE HAVA --------------------------------------------------------------------------------------- 131 1. ÇEVRE --------------------------------------------------------------------------------------------131 a-çevre ve Orman İl Müdürlüğü --------------------------------------------------------------------------------------------131 b- Özel Çevre Koruma Müdürlüğü -----------------------------------------------------------------------------------134 2. HAVA --------------------------------------------------------------------------------------------136 a. İklim Özellikleri --------------------------------------------------------------------------------------------136 b. Meteoroloji Bölge Müdürlüğü --------------------------------------------------------------------------------------------136 13. ORMAN --------------------------------------------------------------------------------------- 137 1. ANTALYA DA ORMAN MÜESSESESİ, ORMANLAR VE ORMANCILIK ---------------------------------------------------------137 a) Genel Bakış --------------------------------------------------------------------------------------------137 b) Giriş --------------------------------------------------------------------------------------------137 c) Türkiye de Ormancılıkta Cumhuriyet Öncesi Dönem (1839-1923) -------------------------------------------------139 d) Türkiye de Ormancılıkta Cumhuriyet Dönemi (1923-...)---------------------------------------------------------------141 e) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Dönemi ----------------------------------------------------------------------------------141 f) da Orman İşletmeciliğinde Tarihsel Süreç ----------------------------------------------------------------------142 2 2. ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ --------------------------------------------------------------------------------------------145 3. ANTALYA DA ORMAN AMENAJMAN PLANI ÇALIŞMALARI -------------------------------------------------------------------153 4. ORMAN YANGINLARI --------------------------------------------------------------------------------------------153 A. ANTALYA DA ORMAN YANGINLARI -----------------------------------------------------------------------------------------153 B. İLİMİZDE 2008 YILINDA ÇIKAN BÜYÜK YANGIN -------------------------------------------------------------------------157 a. Genel Bilgi --------------------------------------------------------------------------------------------157 b. Yapılan Çalışmalar --------------------------------------------------------------------------------------------158 b.1. Ağaçlandırma Seferberliği-------------------------------------------------------------------------------------158 b.2. Planlama Çalışmaları --------------------------------------------------------------------------------------------158 b.3. İnşaat İkmal Çalışmaları ----------------------------------------------------------------------------------------158 b.4. Üretim Pazarlama Çalışmaları --------------------------------------------------------------------------------160 b.5. Orman Zararlıları İle Mücadele -------------------------------------------------------------------------------160 b.6. Sivil Kültür Çalışmaları ------------------------------------------------------------------------------------------161 5. ANTALYA DA ORMAN KADASTRO ÇALIŞMALARI -------------------------------------------------------------------------------162 6. ANTALYA DA ORÜS ÇALIŞMALARI --------------------------------------------------------------------------------------------164 7. ÇEVRE VE ORMAN İL MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMALARI ----------------------------------------------------------------------------164 a. da Ağaçlandırma Çalışmaları --------------------------------------------------------------------------------------165 b. da Orköy Çalışmaları --------------------------------------------------------------------------------------------167 c. da Korunan Alanlar --------------------------------------------------------------------------------------------167 8. BATI AKDENIZ ORMANCILIK ARAŞTIRMA MÜDÜRLÜĞÜ (BAORAM) ------------------------------------------------------170 a. Tarihsel Gelişim --------------------------------------------------------------------------------------------170 b. Araştırma Müdürlüğü nün Görevleri ve Çalışma Yöntemi -----------------------------------------------------------171 c. Araştırma Müdürlüğünün Bugünkü Yapısı --------------------------------------------------------------------------------171 c.1. Bük Lütfi Büyükyıldırım Araştırma Ormanı -----------------------------------------------------------------------172 c.2. Elmalı Sedir Araştırma Ormanı --------------------------------------------------------------------------------------173 d. Araştırma Müdürlüğünde Yapılan Çalışmalar ----------------------------------------------------------------------------173 9. DEĞERLENDİRME --------------------------------------------------------------------------------------------174 14. KÜLTÜR VE TURİZM --------------------------------------------------------------------------------------- 177 A. KÜLTÜREL YAPI --------------------------------------------------------------------------------------- 177 1. ANTALYA DA GENEL KÜLTÜR --------------------------------------------------------------------------------------------177 2. İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ ---------------------------------------------------------------------------------------177 a. Kuruluş ve Faaliyetler --------------------------------------------------------------------------------------------177 b. Müdürlük Şubeleri --------------------------------------------------------------------------------------------177 c. Faaliyet Sahaları --------------------------------------------------------------------------------------------178 d. Müdürlüğe Bağlı Birimler --------------------------------------------------------------------------------------------178 e. İlimizdeki Doğrudan Kültür ve Turizm Bakanlığına Bağlı Birimler --------------------------------------------178 3. KÜLTÜR MERKEZİ VE SALONLARI -------------------------------------------------------------------------------------------179 a. AKM ve Cam Piramit Salonları -----------------------------------------------------------------------------------------179 1. AKM / Kültür Merkezi -----------------------------------------------------------------------------------179 2. Aspendos Salonu --------------------------------------------------------------------------------------------179 33
34 3. Perge Salonu --------------------------------------------------------------------------------------------179 4. AKM Fuaye --------------------------------------------------------------------------------------------179 5. Cam Piramit Sabancı Kongre ve Fuar Merkezi --------------------------------------------------------------179 b. Haşim İşcan Kültür Merkezi --------------------------------------------------------------------------------------------180 c. Anfaş-AEC ( Expo Center) -------------------------------------------------------------------------------------181 d. Elmalı Kültür Merkezi --------------------------------------------------------------------------------------------181 4. FESTİVAL ve YEREL ETKİNLİKLER --------------------------------------------------------------------------------------------181 a. Altın Portakal Film Festivali --------------------------------------------------------------------------------------------181 b. Diğer Festival ve Yerel Etkinlikler -------------------------------------------------------------------------------------182 5. KÜLTÜR SANAT KURUM ve KURULUŞLARI --------------------------------------------------------------------------------187 a. Güzel Sanat Galerileri --------------------------------------------------------------------------------------------187 a.1. Devlet Güzel Sanatlar Galerisi --------------------------------------------------------------------------------187 a.2. Diğer Güzel Sanat Galerileri -----------------------------------------------------------------------------------187 b. Sinemalar --------------------------------------------------------------------------------------------188 c. Diğer Bazı Kültür-Sanat Kurum ve Kuruluşları --------------------------------------------------------------------188 6. KÜTÜPHANELER --------------------------------------------------------------------------------------------190 a. İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ne Bağlı Kütüphaneler ----------------------------------------------------------190 b. Diğer Kütüphaneler --------------------------------------------------------------------------------------------193 c. Yerel Yönetimlere Devredilen Kütüphaneler ----------------------------------------------------------------------193 d. Halk Kütüphaneleri Okuyucu ve Kitap İstatistikleri ---------------------------------------------------193 B. TARİHİ YAPI --------------------------------------------------------------------------------------- 194 1. MÜZE VE ANTİK KENTLER --------------------------------------------------------------------------------------------194 1.1. MÜZELER --------------------------------------------------------------------------------------------194 a. Müzesi --------------------------------------------------------------------------------------------194 Yüzyılın Definesi Elmalı Sikkeleri ---------------------------------------------------------------------------196 b. Alanya Arkeoloji Müzesi ------------------------------------------------------------------------------------------199 c. Alanya Atatürk Evi Müzesi ----------------------------------------------------------------------------------------200 d. Side Müzesi --------------------------------------------------------------------------------------------200 2 e. Atatürk Evi Müzesi --------------------------------------------------------------------------------------201 f. Noel Baba Müzesi --------------------------------------------------------------------------------------------201 g. Suna İnan Kıraç Kaleiçi Müzesi -------------------------------------------------------------------------------202 1.2. ANTİK KENTLER --------------------------------------------------------------------------------------------203 a. Müzesine Bağlı Antik Kentler -------------------------------------------------------------------------203 b. Alanya Müzesine Bağlı Antik Kentler --------------------------------------------------------------------------223 c. Side Müzesi ne Bağlı Antik Kentler -----------------------------------------------------------------------------225 2. YAKIN DÖNEM TARİHİ YAPILARI --------------------------------------------------------------------------------------------229 KALEİÇİ GELENEKSEL KONUT ÖZELLİKLERİ -------------------------------------------------------------------------------229 C. TURİZM --------------------------------------------------------------------------------------- 234 1. Genel Bakış --------------------------------------------------------------------------------------------234 2. Belgeli Tesisler --------------------------------------------------------------------------------------------234 a. Konaklama Tesislerinin Türkiye Geneli İle Karşılaştırması ------------------------------------------------------235 b. Belgeli Konaklama Tesislerinin İl Bazında Dağılımı --------------------------------------------------------------235 c. Yatırım Belgeli Konaklama Tesisleri ve Bilgileri Tablosu ---------------------------------------------------------236 d. İşletme Belgeli Konaklama Tesisleri ve Bilgileri Tablosu --------------------------------------------------------241 3. Ziyaretçi ve Gelir Durumu --------------------------------------------------------------------------------------------268 a. İllere Göre Ziyaretçi Tablosu --------------------------------------------------------------------------------------------268 b. Yıllar İtibariyle Ziyaretçi Tablosu --------------------------------------------------------------------------------------269 c. Müze ve Örenyerleri Ziyaretçi ve Gelir Tablosu --------------------------------------------------------------------269 4. Seyahat Acentaları --------------------------------------------------------------------------------------------270 5. Profesyonel Turist Rehberleri --------------------------------------------------------------------------------------------270 6. Turizm Amaçlı Sportif Faaliyetler -------------------------------------------------------------------------------------------271 7. Mavi Bayrak --------------------------------------------------------------------------------------------271 a. Mavi Bayrak Ödüllü Plaj ve Marinalar Tablosu ---------------------------------------------------------------------271 b. Uluslar arası Mavi Bayrak Tablosu ------------------------------------------------------------------------------------272 8. Turizm Danışma Büroları --------------------------------------------------------------------------------------------273 9. Alternatif Turizm Faaliyetleri ve Alanları -----------------------------------------------------------------------------------273 1. Rafting ve Safari --------------------------------------------------------------------------------------------273 2. Golf Turizmi --------------------------------------------------------------------------------------------273 3. Kaleiçi Kültür Turizmi --------------------------------------------------------------------------------------------274 4. Kongre Turizmi --------------------------------------------------------------------------------------------275 5. İnanç Turizmi --------------------------------------------------------------------------------------------276 5.1. Demre - Noel Baba Festivali ----------------------------------------------------------------------------------276 5.2. Serik Belek - Dinler Bahçesi ------------------------------------------------------------------------------------276 5.3. Tarihi ve Külliye Camileri ---------------------------------------------------------------------------------------276 6. Konyaaltı Kış Turizmi --------------------------------------------------------------------------------------------277 7. Kemer Tahtalı Teleferiği --------------------------------------------------------------------------------------------277 8. Yayla Kültür Turizmi --------------------------------------------------------------------------------------------277 9. Kemer-Çıralı-Yanartaş --------------------------------------------------------------------------------------------278
10. Alanya Sapadere Kanyonu -------------------------------------------------------------------------------------------278 11. Cumhurbaşkanlığı Uluslararası Türkiye Bisiklet Turu -----------------------------------------------------------279 12. Mağara Turizmi --------------------------------------------------------------------------------------------279 D. İLGİLİ KURUM, KURULUŞ VE SEKTÖR TEMSİLCİLİKLERİ ------------------------------------------------------------- 280 E. İLİMİZİN BAŞLICA KÜLTÜREL VE TURİSTİK MEKAN VE TEMALARI ------------------------------------------------ 281 15-VAKIFLAR --------------------------------------------------------------------------------------- 283 1. GENEL BAKIŞ --------------------------------------------------------------------------------------------283 a. Hayri veya Şer i Vakıf --------------------------------------------------------------------------------------------283 b. Avarız Vakfı --------------------------------------------------------------------------------------------283 c. Yarı-Alevi Vakfı --------------------------------------------------------------------------------------------283 d. Yeni Dönemde Kurulmuş Vakıflar ------------------------------------------------------------------------------------------283 2- VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ENVANTERİNDEKİ VAKIFLAR --------------------------------------------------------------283 a. Vakıflar Bölge Müdürlüğü ------------------------------------------------------------------------------------------283 b. Vakıflar Bölge Müdürlüğü ne Bağlı Vakıf Eserler -------------------------------------------------------------------------284 16. DERNEKLER --------------------------------------------------------------------------------------- 300 1. KURULUŞ --------------------------------------------------------------------------------------------300 2. ANTALYA İL DERNEKLER MÜDÜRLÜĞÜ -------------------------------------------------------------------------------------------300 a. Başlıca Görevleri --------------------------------------------------------------------------------------------300 b. Faaliyette Bulunan Derneklerin Sayı ve Analizi --------------------------------------------------------------------------301 c. Son (5) Yıl İçinde Kurulan ve Fesh Edilen Dernek Sayıları -------------------------------------------------------------301 17. DİNİ HAYAT - DİYANET TEŞKİLATI --------------------------------------------------------------------------------------- 302 1. İl Müftülüğü --------------------------------------------------------------------------------------------302 2. Hacı Mehmet Gebizli Eğitim Merkezi --------------------------------------------------------------------------------------------302 3. Türkiye Diyanet Vakfı Kitap Satış Mağazası (TDV) -----------------------------------------------------------------------------302 18. SOSYAL GÜVENLİK, SOSYAL HİZMETLER VE SOSYAL YAŞAM ---------------------------------------------------------- 303 1-SOSYAL GÜVENLİK --------------------------------------------------------------------------------------------303 a. Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü -------------------------------------------------------------------------------------303 b. İşkur İl Müdürlüğü (İş ve İşçi Bulma Kurumu Şubesi)--------------------------------------------------------304 2 c. Bölge Çalışma Müdürlüğü --------------------------------------------------------------------------------------------305 d. İş Teftiş Grup Başkanlığı --------------------------------------------------------------------------------------------305 e. İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü -------------------------------------------------------------------------------------------306 f. Şehri Emekliler Cenneti" -------------------------------------------------------------------------------------------307 2- SOSYAL HİZMETLER --------------------------------------------------------------------------------------------308 a. İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü ve Faaliyetleri --------------------------------------------------------------------------308 b. Valilik Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı --------------------------------------------------------------------------310 3- SOSYAL YAŞAM --------------------------------------------------------------------------------------------310 1. NÜFUS, VATANDAŞLIK VE İSTATİSTİK --------------------------------------------------------------------------------------310 a. Nüfus ve Vatandaşlık İl Müdürlüğü -----------------------------------------------------------------------------------310 b. Türkiye İstatistik Kurumu Bölge Müdürlüğü (TÜİK) --------------------------------------------------------------311 c. İli Merkez ve İlçeleri Nüfus İstatistiği ----------------------------------------------------------------------311 2. BAZI YAŞAM BİÇİMLERİ --------------------------------------------------------------------------------------------326 a. AHİLER --------------------------------------------------------------------------------------------326 a.1. Ahilik --------------------------------------------------------------------------------------------326 a.2. Ahiliğin İlkeleri --------------------------------------------------------------------------------------------327 a.3. Onyedinci Yüzyılda nın Elmalı Kazasında Bir Ahi: ÜMMİ SİNAN -------------------------328 a.4. Ahilik Kutlamaları --------------------------------------------------------------------------------------------330 b. YÖRÜKLER --------------------------------------------------------------------------------------------331 1. da Yörükler ve Yörük Kültürü -------------------------------------------------------------------------332 2. Yörüklerle İlgili Resimler ------------------------------------------------------------------------------------------348 3. Yörükler Soy Kütüğü --------------------------------------------------------------------------------------------352 c. TAHTACILAR --------------------------------------------------------------------------------------------353 c.1. Tahtacılar ve Tahtacıları -----------------------------------------------------------------------------353 c.2. daki Tahtacı Yerleşimleri -----------------------------------------------------------------------------354 SEKİZİNCİ BÖLÜM VIII. Kültür - Sanat ve Edebi Hayat -------------------------------------------------------- 357 A. KÜLTÜR HAYATI --------------------------------------------------------------------------------------- 359 1. HALK KÜLTÜRÜ (GEÇİŞ DÖNEMLERİ) --------------------------------------------------------------------------------------------359 A. BAYRAMLAR --------------------------------------------------------------------------------------------359 1. Ramazan Bayramı --------------------------------------------------------------------------------------------359 2. Kurban Bayramı --------------------------------------------------------------------------------------------360 3. Hıdrellez --------------------------------------------------------------------------------------------360 B. İNANIŞLAR --------------------------------------------------------------------------------------------362 C. GELENEKLER (Doğum, Askerlik, Evlenme, Ölüm) ------------------------------------------------------------------------------362 2. MÜZİK VE OYUN KÜLTÜRÜ --------------------------------------------------------------------------------------------368 A. ANTALYA GELENEKSEL HALK SAZLARINA GENEL BAKIŞ ---------------------------------------------------------------------368 B. ANTALYA YÖRESİ HALK ÇALGILARI -------------------------------------------------------------------------------------------- 368 1. Sipsi --------------------------------------------------------------------------------------------368 35
36 2. Kabak Kemane --------------------------------------------------------------------------------------------371 3- Kaval --------------------------------------------------------------------------------------------371 4- Bağlama-Cura-Parmak Curası-Üç Telli -------------------------------------------------------------------------------------372 5- Zurna --------------------------------------------------------------------------------------------373 6-Davul-Darbuka-Def-Zilli Maşa Kaşık ----------------------------------------------------------------------------------------373 7-Cümbüş --------------------------------------------------------------------------------------------373 C. HALK OYUNLARI VE SEYİRLİK OYUNLARI ---------------------------------------------------------------------------------------374 1. HALK OYUNLARI (DANSLARI) --------------------------------------------------------------------------------------------374 a. Teke Oyunları --------------------------------------------------------------------------------------------374 b. Oyun Havaları --------------------------------------------------------------------------------------------375 c. Gurbet Havaları --------------------------------------------------------------------------------------------376 d. Kabaardıç --------------------------------------------------------------------------------------------376 e. Dımıdımı (Dımıdan) --------------------------------------------------------------------------------------------376 f. Teke Beyliği Yöresinde Saptanmış Halk Dansları nın Adları ----------------------------------------------------376 g. Halk Oyunlarının Ana Figürleri -----------------------------------------------------------------------------377 h. Samah --------------------------------------------------------------------------------------------377 2. SEYİRLİK OYUNLARI --------------------------------------------------------------------------------------------379 a. Düğünlerde Oynanan Bir Seyirlik Oyun -----------------------------------------------------------------------------379 b. Elmalı da Zekir Oyunları ve Cezaları ----------------------------------------------------------------------------------379 D. HALK AŞIKLARI (OZANLARI) --------------------------------------------------------------------------------------------380 3- YAYLA KÜLTÜRÜ --------------------------------------------------------------------------------------------381 1. Yaylacılık ve Yayla Kültürü --------------------------------------------------------------------------------------------381 2. Yaylaları --------------------------------------------------------------------------------------------384 2.1. Gömbe Yaylası --------------------------------------------------------------------------------------------384 2.2. Ördübek Yaylası --------------------------------------------------------------------------------------------384 2.3. Söbüce Yaylası --------------------------------------------------------------------------------------------385 2.4. Beydağı Yaylası --------------------------------------------------------------------------------------------387 2.5. Söğütcuması Yaylası --------------------------------------------------------------------------------------------388 2 2.6. Feslikan (Fesleğen-Üç köy) Yaylası ----------------------------------------------------------------------------------------388 2.7. Salamut Yaylası --------------------------------------------------------------------------------------------390 2.8. Dereköy (Türbelinas) Yaylası --------------------------------------------------------------------------------------------390 2.9. Gökbel Yaylası --------------------------------------------------------------------------------------------391 3. İli Yaylaları Listesi --------------------------------------------------------------------------------------------393 4. GİYİM KÜLTÜRÜ --------------------------------------------------------------------------------------------396 1. Anadolu da Giyim Kuşamın Tarihi --------------------------------------------------------------------------------------------396 1.1. Baş, Saç ve Başlıklar --------------------------------------------------------------------------------------------396 1.2. Takı --------------------------------------------------------------------------------------------397 1.3. İçe Giyilen Giysiler --------------------------------------------------------------------------------------------397 1.4. Şalvar- Çakşır- Don --------------------------------------------------------------------------------------------397 2. Geleneksel Giyimde Takının Önemi --------------------------------------------------------------------------------------------402 2.1. Gagaklı Takı --------------------------------------------------------------------------------------------403 2.2. Kancalı Tolular --------------------------------------------------------------------------------------------403 2.3. Kemer ve Tepelikler --------------------------------------------------------------------------------------------404 2.4. Yanak Döven --------------------------------------------------------------------------------------------404 2.5. Saç Koru --------------------------------------------------------------------------------------------406 2.6. Tozuk ( Tavuk- Kuş Tüyünden Gelin Başlıkları) -------------------------------------------------------------------------406 2.7.Takı, Terlik ve Tomaka --------------------------------------------------------------------------------------------406 3. Ayak Giysileri --------------------------------------------------------------------------------------------407 3.1. Çarık --------------------------------------------------------------------------------------------407 3.2. Çorap --------------------------------------------------------------------------------------------408 4. da Erkek Başlıkları --------------------------------------------------------------------------------------------408 5. da Kadın Başlıkları --------------------------------------------------------------------------------------------408 5.1. Çeki --------------------------------------------------------------------------------------------408 5.2. Saçbağı --------------------------------------------------------------------------------------------408 6. Yörük Giyim Kuşamı --------------------------------------------------------------------------------------------409 7. Yöresi Kadın Giyimi --------------------------------------------------------------------------------------------410 8. Yöresi Erkek Giyimi -------------------------------------------------------------------------------------------- 411 9. Erkek Giyim Tarzı --------------------------------------------------------------------------------------------412 10. Kadın Giyim Tarzı --------------------------------------------------------------------------------------------412 5. GELENEKSEL MESLEKLER --------------------------------------------------------------------------------------------413 1. Alanya İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------413 2. Akseki ilçesi --------------------------------------------------------------------------------------------413 3. Döşemealtı İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------413 4. Gündoğmuş İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------413 5. Gazipaşa İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------414 6. İbradı İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------414 7. Manavgat İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------414 8. Serik İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------414
9. Kaş İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------414 10. Korkuteli İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------414 11. Elmalı İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------414 12. Finike İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------414 13. Kumluca İlçesi --------------------------------------------------------------------------------------------414 6. GELENEKSEL EL SANATLARI --------------------------------------------------------------------------------------------415 1. BAKIRCILIK --------------------------------------------------------------------------------------------416 2. KALAYCILIK --------------------------------------------------------------------------------------------417 3. PAMUK ATICILARI (HALLAÇ) --------------------------------------------------------------------------------------------417 4. YORGANCILIK --------------------------------------------------------------------------------------------417 a. Türklerde Yorgan Sanatı Geleneği ------------------------------------------------------------------------------------------417 b. Eski Türk Atasözlerinde Yorgan --------------------------------------------------------------------------------------------419 c. Günümüz Yorgancılığı --------------------------------------------------------------------------------------------419 d. Yorgan Yapım Tekniği --------------------------------------------------------------------------------------------420 e. da Bir Yorgan Ustası --------------------------------------------------------------------------------------------420 5. NALBANTLIK --------------------------------------------------------------------------------------------421 6. SEMERCİLER --------------------------------------------------------------------------------------------422 7. ANTALYA YÖRESEL MEKİKLİ DOKUMALARI -------------------------------------------------------------------------------------422 8. ANTALYA YÖRESİ İPEK- PAMUK DOKUMACILIĞI -------------------------------------------------------------------------------423 a. Alaca ve Darabulus (Trablus) Dokumaları --------------------------------------------------------------------------------423 b. Kullanım Alanlarına Göre Alaca ve Darabulus Dokumaları ----------------------------------------------------------426 7. HALI DOKUMA --------------------------------------------------------------------------------------------429 a. Kovanlık Köyü Döşemealtı Halıları --------------------------------------------------------------------------------------------433 a.1. Halelli Seccâde --------------------------------------------------------------------------------------------433 a.2. Dokuzlu Top (Yıldızlı) Döşeme Altı Halısı ------------------------------------------------------------------------------433 a.3. Kuleli Yıldız Toplu Seccâde --------------------------------------------------------------------------------------------434 a.4. Akrepli Seccâde --------------------------------------------------------------------------------------------434 a.5. Koyun Haplı Dallı Seccâde --------------------------------------------------------------------------------------------434 2 a.6. Toplu Seccâde --------------------------------------------------------------------------------------------434 8. MUTFAK KÜLTÜRÜ --------------------------------------------------------------------------------------------436 A. ANTALYA MUTFAK KÜLTÜRÜ --------------------------------------------------------------------------------------------436 B. GELENEKSEL ANTALYA YEMEKLERİ --------------------------------------------------------------------------------------------441 1. ÇORBALAR --------------------------------------------------------------------------------------------441 2. YEMEKLER --------------------------------------------------------------------------------------------442 3. TATLILAR --------------------------------------------------------------------------------------------444 4. BÖREKLER --------------------------------------------------------------------------------------------445 5. ÖĞÜN ARASI İKRAMLAR --------------------------------------------------------------------------------------------445 C. GELENEKSEL ANTALYA MUTFAĞI --------------------------------------------------------------------------------------------447 1-Mutfak, Ocaklık ve Araç Gereçleri -------------------------------------------------------------------------------------------447 2-Yörede Yapılan Yiyecekler --------------------------------------------------------------------------------------------447 3-Ekmekler --------------------------------------------------------------------------------------------448 4-Kış Hazırlıkları --------------------------------------------------------------------------------------------448 5-Sofra Âdet ve Gelenekleri --------------------------------------------------------------------------------------------448 6-Mutfak, Ocak, Yemek, Sofra İle İlgili Atasözleri, İnanışlar, Mani, Bilme ce, Dua ve Beddualar -----------------448 6.a. Atasözleri --------------------------------------------------------------------------------------------448 6.b. İnanışlar --------------------------------------------------------------------------------------------448 6.c. Dualar --------------------------------------------------------------------------------------------448 6.d. Beddualar --------------------------------------------------------------------------------------------449 6.e. Maniler --------------------------------------------------------------------------------------------449 6.f. Türküler --------------------------------------------------------------------------------------------449 9. SANAT KÜLTÜRÜ --------------------------------------------------------------------------------------------450 A. BAZI GELENEKSEL TÜRK SÜSLEME VE YAZI SANATLARI ---------------------------------------------------------------------450 1. TEZHİP --------------------------------------------------------------------------------------------450 2. MİNYATÜR --------------------------------------------------------------------------------------------450 3. EBRU --------------------------------------------------------------------------------------------451 4. HÜSN-İ HAT --------------------------------------------------------------------------------------------451 B. ANTALYA KENTİNDE PLASTİK SANATLAR Heykel Sanatı -------------------------------------------------------------------452 10. DENİZ KÜLTÜRÜ --------------------------------------------------------------------------------------------460 1. nın Fetih Öyküsü --------------------------------------------------------------------------------------------461 2. da Yapılan Katliam --------------------------------------------------------------------------------------------462 3. İlk Türk Donanması --------------------------------------------------------------------------------------------462 4. Osmanlı Devrinde Deniz --------------------------------------------------------------------------------------------462 5. Büyük Türk Denizcisi Oruç Reis da --------------------------------------------------------------------------------------463 6. Son Yüzyılda nın Denizi --------------------------------------------------------------------------------------------465 B. EDEBİ HAYAT --------------------------------------------------------------------------------------- 466 1- ANTALYA NIN EDEBİ HAYATI --------------------------------------------------------------------------------------------466 1.1 BİR YAZAR, BİR ŞEHİR: CAHİT UÇUK UN ANTALYASI -------------------------------------------------------------------------466 1.2 BEŞ ŞEHİR YAZARINA MEKTUP YAZDIRTAN ŞEHİR ANTALYA ------------------------------------------------------------477 37
1.2.1.Özet --------------------------------------------------------------------------------------------477 1.2.2. Ahmet Hamdi Tanpınar Kimdir? ----------------------------------------------------------------------------------------478 1.2.3.Ahmet Hamdi Tanpınar ve -------------------------------------------------------------------------------------479 1.2.4.Huzur Romanı --------------------------------------------------------------------------------------------480 1.2.5.lı Genç Kıza Mektup --------------------------------------------------------------------------------------------483 2- HALK EDEBİYATI --------------------------------------------------------------------------------------------487 1. Şehrinin Kuruluş Efsanesi --------------------------------------------------------------------------------------------490 2. Adam Atacağı --------------------------------------------------------------------------------------------490 3. Alanya Kalesi Fethi Üzerine Bir Efsane --------------------------------------------------------------------------------------------490 4. Masallar --------------------------------------------------------------------------------------------490 5. Fıkralar --------------------------------------------------------------------------------------------492 6. Türküler --------------------------------------------------------------------------------------------493 7. Ninniler --------------------------------------------------------------------------------------------494 8. Atasözleri --------------------------------------------------------------------------------------------494 9. Deyimler --------------------------------------------------------------------------------------------496 10. Dualar --------------------------------------------------------------------------------------------496 11. Beddualar --------------------------------------------------------------------------------------------496 C. EDEBİ ÜRÜNLER VE EDEBİ ŞAHSİYETLER ----------------------------------------------------------------------------------- 497 1- EDEBİ ÜRÜNLER --------------------------------------------------------------------------------------------497 1.1. EDEBİYATÇI GÖZÜYLE ANTALYA: HERŞEY AKDENİZ İN DİLİYLE KONUŞUYOR --------------------------------------497 1.2. TÜRK DİLİ ve ANTALYA AĞZI --------------------------------------------------------------------------------------------505 1.2.1. ya Özgü Bazı Kelimeler ve Karşılıkları -----------------------------------------------------------------------505 2. EDEBİ ŞAHSİYETLER --------------------------------------------------------------------------------------------506 DOKUZUNCU BÖLÜM IX. Meşhur Şahsiyetler ------------------------------------------------------------------ 507 2 A. EDEBİ ŞAHSİYETLER --------------------------------------------------------------------------------------- 509 1. Kaygusuz Abdal --------------------------------------------------------------------------------------------509 2. Fıtnat Hanım --------------------------------------------------------------------------------------------510 3. Abdal Musa --------------------------------------------------------------------------------------------510 4. Ümmî Sinan --------------------------------------------------------------------------------------------510 5. Vahab Ümmi --------------------------------------------------------------------------------------------511 6. Arif Rüştü GÖRGÜN --------------------------------------------------------------------------------------------511 7. Hamit Macit SELEKLER --------------------------------------------------------------------------------------------512 8. Baki Süha EDİBOĞLU --------------------------------------------------------------------------------------------512 9. A.Rahim BALCIOĞLU --------------------------------------------------------------------------------------------512 B. BAZI MEŞHUR ŞAHSİYETLER --------------------------------------------------------------------------------------- 513 1. Yeğen MEHMET PAŞA --------------------------------------------------------------------------------------------513 2. Süleyman Fikri ERTEN --------------------------------------------------------------------------------------------513 3. Mustafa ERTUĞRUL --------------------------------------------------------------------------------------------514 4. Osman Yüksel SERDENGEÇTİ --------------------------------------------------------------------------------------------514 5. Tarık AKILTOPU --------------------------------------------------------------------------------------------516 6. Turgut CANSEVER --------------------------------------------------------------------------------------------534 7. Ömer DURUK --------------------------------------------------------------------------------------------534 8. Deniz BAYKAL --------------------------------------------------------------------------------------------534 9. Hüseyin ÇİMRİN --------------------------------------------------------------------------------------------535 10. Mevlüt ÇAVUŞOĞLU --------------------------------------------------------------------------------------------535 C. DİNİ/ İLMİ ŞAHSİYETLER --------------------------------------------------------------------------------------- 536 1. ANTALYA NIN YETİŞTİRDİĞİ DİYANET İŞLERİ BAŞKANLARI -------------------------------------------------------------------536 1. Ahmet Hamdi AKSEKİ --------------------------------------------------------------------------------------------536 2. Hasan Hüsnü ERDEM --------------------------------------------------------------------------------------------538 3. İbrahim Bedrettin ELMALI --------------------------------------------------------------------------------------------540 2. ANTALYA NIN YETİŞTİRDİĞİ İLMİ ŞAHSİYETLER/ MÜFTÜLER ve DİN ADAMLARI ------------------------------------541 1. Elmalılı Muhammed Hamdi YAZIR ------------------------------------------------------------------------------------------541 2. Müftü Yusuf Talat Efendi --------------------------------------------------------------------------------------------542 3. Ahmet Hamdi Efendi (Çil Müftü) ------------------------------------------------------------------------------------------542 4. Ahmet Hamdi OKUR --------------------------------------------------------------------------------------------542 5. Osman Hafız (Çandır) --------------------------------------------------------------------------------------------543 ONUNCU BÖLÜM X. Kısaltmalar Cetveli -------------------------------------------------------------------------- 545 Kısaltmalar Cetveli --------------------------------------------------------------------------------------------547 ONBİRİNCİ BÖLÜM XI. Kaynakça -------------------------------------------------------------------------------------- 549 38 1. İNTERNET KAYNAKLARI --------------------------------------------------------------------------------------------551 2. MAKALELER BİBLİYOGRAFYASI --------------------------------------------------------------------------------------------551 3. BİBLİYOGRAFYA --------------------------------------------------------------------------------------------552