ALTINCI KISIM VERGİ ALACAĞININ KALKMASI ÖDEME I-MADDE METNİ: Verginin Ödeneceği Daire: Madde 110-Vergi borcu, mükellefin bu bakımdan bağlı olduğu vergi dairesine ödenir. Mükellef vergi borcunu vergi dairesinin bulunduğu belediye sınırlarının dışındaki vergi dairelerine de yatırabilir. Bu takdirde ödemenin hangi vergi dairesi hesabına yapıldığının bildirilmesi şarttır. II-AÇIKLAMA VE YORUM : A-VERGİNİN ÖDENECEĞİ DAİRE: Maddede belirtildiği gibi vergi borcu, mükellefin vergi bakımından bağlı olduğu vergi dairesine ödenir. Mükelleflerin, vergi uygulaması bakımından hangi vergi dairesine bağlı oldukları o vergi ile ilgili kanunda belirlenmiştir. Örneğin kurumlar vergisi, kanuni veya iş merkezinin bulunduğu yerin vergi dairesine, muhtasar beyanname de ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine beyan ediler ve ödenir. Yıl sonlarında tahakkuk ettirilen mevduat faizlerinden kesilecek vergilere ait muhtasar beyanname, ödemelerin yapıldığı yerdeki vergi dairesine verilir vergi de bu dairelere ödenir. Mükellef, farklı vergiler için, ayrı vergi dairelerine bağlı olabilir. Ancak, Maliye Bakanlığı, gerekli gördüğü hallerde, mükelleflerin işyeri ve ikametgâh adresleri ile il ve ilçelerin idarî sınırlarına bağlı kalmaksızın vergi daireleri ve bölge bilgi işlem merkezleri kurmaya, vergi dairelerine bağlı şubeler açmaya ve vergi dairelerinin yetki alanı ile vergi türleri, meslek ve iş grupları itibariyle mükelleflerin bağlı olacakları vergi dairesini belirlemeye yetkilidir. (V.U.K. Md:4) Örneğin, kanuni merkezi İstanbul Hocapaşa Vergi Dairesi çevresinde, fabrikası Silivri de bulunan bir anonim şirket kurumlar vergisi bakımından Hocapaşa Vergi Dairesine bağlıdır. Ancak Silivri'deki fabrikasında çalışan hizmet erbabı ile ilgili muhtasar beyannameyi Silivri Vergi Dairesine verir. Buna bağlı olarak kurumlar vergisini Hocapaşa Vergi Dairesi, muhtasar beyanname konusu vergilerini ise Silivri Vergi Dairesine öder. B-VERGİNİN BELEDİYE SINIRLARI DIŞINDAKİ DAİRELERE ÖDENMESİ: Mükellefler normal olarak vergi borçlarına bu bakımdan bağlı oldukları vergi dairesine yatırmakla beraber, vergi borçlannı, vergi dairesinin bulunduğu belediye sınırlan dışındaki vergi dairelerine de yatırabilirler. Bu takdirde, ödemenin hangi vergi dairesi hesabına yapıldığının bildirilmesi gerekir. (VUK.Md:110/2) Ancak, aynı belediye sınırları içinde, mükellefin birden fazla vergi dairesine borcunun bulunması halinde, istediği vergi dairesine değil, vergilendirme bakımından bağlı olduğu vergi dairesine ödemeyi yapmak zorundadır. Çünkü, maddenin ikinci fıkrasındaki ödemedeki serbestlik, farklı belediye sınırları içindeki vergi daireleri için geçerlidir.
2 Günümüzde, vergiler direk vergi dairelerine yatırılmaktan ziyade, Maliye Bakanlığınca belirlenmiş çok sayıdaki bankalardaki o vergi dairesinin hesabına yatırılmaktadır. O nedenle tahsilatların büyük bir kısmı, hemen hemen tamamı bankalar vasıtasıyla yapılmakta ve vergi daireleri ödeme merkezi olmaktan çıkarılmıştır. Böyle olunca maddenin ikinci fıkrasındaki belediye sınırları dışındaki vergi dairesine ödeme yapılması imkanın sağlanması bir önem taşımamaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı gib.gov.tr internet sitesinde belirttiği gibi, verginin kolayca ve çabuk ödenmesi için, çeşitli uygulamalar başlatmış ve bu uygulamalar şu anda da devam etmektedir. Mükelleflere tanınan ödeme kolaylıkları: 1- Bankalar Aracılığıyla Vergi Ödeme, 2- İnternet Yoluyla Bankalar Aracılığıyla Ödeme, 3- Vergi Dairelerini Kullanarak Vezne Aracılığıyla Vergi Ödeme, 4- Çek ile Vergi Ödeme, 5-Vadesi Geçmiş Vergi Borçlarının Ödenmesi, 6-Bağlı Bulunulan Vergi Dairesi Dışında Bir Başka Vergi Dairesine Ödeme Yapabilme Durumu, 7-İl Dışında Ödeme Yapabilme Durumu. 1-Bankalar Aracılığıyla Vergi Ödeme: Tahakkuk ettirilen vergi, tahakkuk fişi üzerinde gösterilen (vade tarihi) ödeme süresi içinde ödenmelidir. (Vergi çeşitlerine göre beyan ve ödeme zamanları Tablo-1 de gösterilmiştir.) Vergi dairelerindeki yoğunluktan dolayı işlerin daha rahat ve çabuk halledilmesi için Tahakkuk Fişi ile birlikte vergi tahsiline yetkili olan bankalardan herhangi birisine gidilerek banka gişesinden Tahakkuk Fişi ni göstermek suretiyle ya da beyanınız üzerine normal bir fatura ödeme işlemi gibi vergi ödenebilmektedir. (Vergi tahsiline yetkili bankalar devamlı güncellenen listeyi www.gib.gov.tr internet sitesinin Yararlı Bilgiler kısmında bulunmaktadır.) 2-İnternet Yoluyla Bankalar Aracılığıyla Ödeme: Vergilerin, bankaların vergi tahsilatına yetkili olması şartıyla, internet bankacılığını kullanarak ödenmesi de mümkündür. Ancak bazı vergilerin bizzat bankaya gidilerek, bazı vergilerin ise gerek bankaya bizzat gidilerek gerekse internet kullanılmak suretiyle bankaya gitmeden ödenmesi mümkündür. 3-Vergi Dairelerini Kullanarak Vezne Aracılığıyla Vergi Ödeme: Beyanname elektronik ortamda internet aracılığıyla veya kağıt ortamında verildikten sonra Tahakkuk Fişi düzenlenmesi sonucunda vergi kesinleşmiş olur. Vergi borcu tahakkuk tarihinden itibaren tahakkuk fişi üzerinde belirtilen ödeme süresi içinde bağlı olunan vergi dairesinin veznesine Tahakkuk Fişi nin gösterilmesi suretiyle ya da
3 beyanınız üzerine de ödenebilir. Ödemenin sonunda verginin ödendiğine dair Vergi Dairesi Alındısı alınacaktır. 4 Çek ile Vergi Ödeme: Vergiler mükellefin kendisinin düzenleyeceği bir çek ile de ödenebilmektedir. Çekle yapılacak ödemelerde, çekin ödemenin yapıldığı günde veya bir önceki günde düzenlenmiş olması gerekmektedir. Çekler, bankaya veya vergi dairesinin veznesine teslim edildiği gün vergi ödenmiş sayılacaktır. 5-Vadesi Geçmiş Vergi Borçlarının Ödenmesi: Vadesi geçmiş vergi borçları sadece vergi dairelerine ödenebilmektedir. Başka bir ifadeyle banka veya internet aracılığıyla bu tür vergi borçlarının ödenmesi mümkün değildir. Vadesi geçmiş olan vergi borçlarının bağlı olunan vergi dairesine gidilerek vatandaşlık kimlik numarasına göre ilgili bölümden borç durumunun öğrenilmesi suretiyle herhangi bir vezneye ödenmesi mümkündür. 6-Bağlı Bulunulan Vergi Dairesi Dışında Bir Başka Vergi Dairesine Ödeme Yapabilme Durumu: Mükellefler bağlı oldukları vergi dairesinin dışındaki başka bir vergi dairesine de vergilerini ödeyebilirler. Ancak bu vergi daireleri, aynı belediye sınırları veya büyükşehir belediyesinin bulunduğu yerlerde büyükşehir belediye sınırları içinde olmamalıdır. Bu durumda beyan edilen vergiye ilişkin Tahakkuk Fişi nizi göstererek veya beyanınıza göre verginizi ödeyebilirsiniz. 7-İl Dışında Ödeme Yapabilme Durumu : İl dışındaki mükellefler tam otomasyonlu veya henüz otomasyona geçmemiş bir vergi dairesine giderek aynı yöntemle vadesi gelmemiş veya vadesi geçmiş vergilerini ödeyebilirler. Ödeme sonunda vergi dairesi tarafından verginin ödendiğine dair Vergi Dairesi Alındısı düzenlenerek mükelleflere verilmektedir. Verginin Türü Gelir Kurumlar Katma Değer VERGİ TÜRLERİNE GÖRE BEYAN VE ÖDEME SÜRELERİ Beyanname Verme Son Günü Her yıl Mart ayının 25 i (Gelir sadece Basit Usulde tespit edilen ticari kazanç ise, Şubat ayının 25 i) Hesap döneminin kapandığı ayı takip eden 4. ayın 25 i Her ayın 24 ü Dönemler : (Ocak-Mart): 24 Nisan (Nisan-Haziran): 24 Temmuz (Tem.-Eylül): 24 Ekim Ödeme Son Günü 1.Taksit, 31 Mart 2.Taksit, 31 Temmuz Hesap döneminin kapandığı ayı takip eden 4. ayın son günü. Dönemler : (Ocak-Mart): 26 Nisan (Nisan-Haz.): 26 Temmuz (Tem.-Eylül): 26 Ekim
4 Gelir Stopajı (Ekim-Aralık): 24 Ocak Her ayın 23 ü Dönemler: (Ocak-Mart): 23 Nisan (Nisan-Haziran): 23 Temmuz (Tem.-Eylül): 23 Ekim (Ekim-Aralık): 23 Ocak (Ekim-Aralık): 26 Ocak Dönemler: (Ocak-Mart): 26 Nisan (Nisan-Haz.): 26 Temmuz (Tem.-Eylül): 26 Ekim (Ekim-Aralık): 26 Ocak Kurumlar Stopajı Her ayın 23 ü G.M.S.İ. Her yıl Mart ayının 25 i Basit Usul Vergi Geçici Vergi Her yıl Şubat ayının 25 i (Ocak-Mart): 14 Mayıs (Nisan-Haziran): 14 Ağustos (Tem.-Eylül): 14 Kasım (Ekim-Aralık): 14 Şubat 1.Taksit, 31 Mart 2.Taksit, 31 Temmuz 1.Taksit, 28-29 Şubat 2.Taksit, 30 Haziran (Ocak-Mart): 17 Mayıs (Nisan-Haz.): 17 Ağustos (Tem.-Eylül): 17 Kasım (Ekim-Aralık): 17 Şubat Yukarıdaki Tablodaki vergilerin haricinde, - SSK, Bağ-Kur, İşsizlik Sigortası Primleri, - Veraset ve İntikal, - Emlak ve çevre temizlik vergisi, - İstihkaktan kesinti suretiyle tahsil edilen damga vergisi, - Sürekli mükellefiyeti bulunanlar için makbuz karşılığı ödenmesi gereken damga vergisi, - Muhtasar beyanname ile beyan edilen gelir vergisi ve damga vergisi, - Petrol ve doğalgaz ürünlerine ilişkin özel tüketim vergisi, Vergimi Kolayca Nasıl Öderim? Belediyelere ödenecek vergiler, - Gelir Kanunu geçici 61 inci maddesi uyarınca hesaplanan yatırım indirimi stopajı, - Yarışma ve çekilişlerle futbol müsabakalarına ve at yarışlarına ait müşterek bahislerle ilgili intikal vergisi, - Şans oyunları vergisi, - Kolalı gazoz, alkollu içecekler ve tütün mamullerine ilişkin özel tüketim vergisi, - Motorlu taşıt araçlarına ilişkin özel tüketim vergisi, - Dayanıklı tüketim ve diğer mallara ilişkin özel tüketim vergisi,
5 - Çeklere ait değerli kağıtlar vergisi gibi vergi ve stopaj bildirimlerinin beyan ve ödeme zamanlarıyla ilgili bilgiler, Gelir İdaresi Başkanlığı internet sayfasının Yararlı Bilgiler kısmında Vergi Takvimi olarak her ay güncellenmek suretiyle yayınlanmaktadır. Söz konusu kısıma www.gib.gov.tr adresinden, anasayfa>yararlı bilgiler>vergi takvimi şeklinde ulaşılabilmektedir. Vergilerin beyan veya ödeme zamanları; İş yoğunluğu, hava şartları, doğal afetler ve olağanüstü haller gibi sebeplerle, Sirküler yayınlanmak suretiyle değiştirilebilmektedir. Bu tür değişiklikler Gelir İdaresi Başkanlığı internet sayfasında Haber/Duyuru şeklinde kamuoyuna duyurulmaktadır.