Türkiye Geneli Makro Ekonomik Verileri GSYH (Milyar $) (2017 yılı I. Dönem (Ocak-Mart)) GSYH Büyüme Hızı (%) (2017 yılı I. Dönem (Ocak-Mart)) Sanayi Üretim Endeksi (%) (Haziran 2017) Kapasite Kullanım Oranı (%) (Ağustos 2017) MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER 2013 2014 2015 2016 2017 2017* 823,0 799,3 719,6 856,7 173,7 756 4,2 3,0 4,0 3,5 5 4,4-0,7 0,4 0,7-0,2-0,4-76,0 74,6 75,8 76,5 78,8 - TÜFE % (Ağustos 2017) 7,40 8,17 8,81 8,53 +0,52 6,5 ÜFE % (Ağustos 2017) 6,97 6,36 5,71 9,94 +0,85 - İşsizlik Oranı % (Mayıs 2017) 9,0 9,0 10,3 10,9 10,2 10,2 Cari Açık (Milyar $) (Haziran 2017) Kaynak: TÜİK, TCMB (*) : Orta Vadeli Program Yılsonu Gerçekleşme tahmini -63,6-43,5-32,2-32,6-34,3-32,0 TÜİK ve TCMB Verilerine göre, 2017 yılı Ocak-Mart Döneminde GSYH değeri 173,7 milyar dolar olurken, GSYH Büyüme Hızı % 5 oranında artmıştır. Sanayi Üretim Endeksi, Haziran 2017 de bir önceki aya göre %-0,4 oranında düşüş göstermiştir. Kapasite Kullanım Oranı Ağustos 2017ayında %78,8 e ulaşmıştır. 2017 yılı Ağustos ayında, bir önceki aya göre TÜFE de %+0,52 artış, ÜFE de %0,85 artış gerçekleşmiştir. İşsizlik Oranı 2017 yılı Mayıs ayında %10,2 ye ulaşmıştır. Cari Açık 2015 yılında -32,2 milyar $ olurken, 2016 yılında -32,6 milyar $, 2017 Yılı Haziran ayında -34,3 milyar $ a ulaşmıştır. 1
DÖVİZ KURLARINDAKİ DEĞİŞİM (AĞUSTOS 2017) Sayı: 9 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 4,1504 3,4472 1,2040 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 USD EURO EURO/USD 2000-2017 yılları arasındaki döviz kurları incelendiğinde, USD ve EURO nun 2001 yılında ani bir yükseliş trendine girdiği, USD 2017 yılı Temmuz ayında son yılların en yüksek değerine ulaşırken, Ağustos ayında düşüşe geçmiştir. EURO 2017 yılı Ağustos ayında son yılların en yüksek değerine ulaşmıştır. 2
TÜRKİYE GENELİ DIŞ TİCARET VERİLERİ (OCAK-TEMMUZ 2017*) 400 350 300 250 200 150 100 50 0-50 -100 157,6 milyar dolar 399,7 351 341,2 242,1 207,2 219,8 198,6 143,8 142,6 129,8 90 İhracat İthalat Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi -39,8-63,3-56 -84,5 2014 2015 2016 2017 OCAK-TEMMUZ Kaynak: TÜİK TÜİK verilerine göre, 2017 yılı Ocak-Temmuz ayında ihracat 90 milyar dolar, ithalat 129,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Dış ticaret hacmi 219,8 milyar dolar, dış ticaret dengesi -39,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. (*: Türkiye Geneli ithalat verilerine sadece TÜİK verilerinden ulaşılmakta olup, TÜİK te Temmuz ayına ait veriler yer almaktadır.) 3
TÜRKİYE GENELİ ÜLKE BAZINDA İHRACAT (OCAK-AĞUSTOS 2017) (İlk 10 Ülke, milyar $) 10,0 9,0 9,0 9,6 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 5,6 6,1 5,6 5,4 5,3 4,5 4,7 4,2 3,9 4,2 3,3 4,1 1,9 2,4 2,4 2,4 1,0 - ALMANYA BİRLEŞİK KRALLIK IRAK İTALYA BİRLEŞİK DEVLETLER FRANSA İSPANYA BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ HOLLANDA Ocak-Ağustos 2016 Ocak-Ağustos 2017 Kaynak: TİM Ülkeler Bazında 2017 yılı Ocak-Ağustos dönemi Türkiye Geneli ihracatı incelendiğinde, Almanya pazarı 9,6 milyar dolar ihracat değeri ile ilk sırada yer alırken, Almanya yı sırasıyla 6,1 milyon dolar ile Birleşik Krallık pazarı, 5,6 milyon dolar ile Irak pazarı, 5,4 milyon dolar ile İtalya pazarı ve 5,3 milyar dolar ile Birleşik Devletler pazarı izlemektedir. 4
TÜRKİYE GENELİ SEKTÖREL BAZDA İHRACAT (OCAK AĞUSTOS 2017) (İlk 10 Sektör, milyar $) 20,0 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 15,1 18,6 11,6 11,4 9,2 10,6 7,5 5,9 6,4 6,5 5,2 5,3 3,9 4,4 4,1 4,2 3,5 3,9 2,4 3,1 Ocak-Ağustos 2016 Ocak-Ağustos 2017 Kaynak: TİM Sektörel Bazda 2017 yılı Ocak-Ağustos dönemi Türkiye Geneli ihracatı incelendiğinde, Otomotiv Endüstrisi 18,6 milyar dolar ihracat değeri ile ilk sırada yer almaktadır. Otomotiv Endüstrisini sırasıyla, Hazırgiyim ve Konfeksiyon, Kimyevi Maddeler ve Mamulleri, Çelik, Elektrik Elektronik ve Hizmet ile Tekstil ve Hammaddeleri Sektörleri izlemektedir. 5
UİB İHRACAT VERİLERİ (Ocak-Ağustos 2017) SEKTÖRLER 2016 2017 DEĞİŞİM % PAY % Otomotiv Endüstrisi 13.290.384.145 16.672.926.087 25,5 87,4 Tekstil ve Hammaddeleri 756.275.742 770.976.768 1,9 4,0 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 343.728.317 372.560.566 8,4 2,0 Meyve Sebze Mamulleri 102.164.880 102.181.673 0,0 0,5 Yaş Meyve ve Sebze 74.557.466 76.808.414 3,0 0,4 Diğer Sektörler 1.026.468.240 1.087.167.969 5,9 5,7 TOPLAM 15.593.578.791 19.082.621.477 22,4 100,0 Kaynak: UİB UİB ihracatı 2017 yılı Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %+22,4 artışla 19 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2017 yılı Ocak-Ağustos döneminde en çok Otomotiv Endüstrisi ihracatı gerçekleşmiş olup, sektörün UİB ihracatından aldığı pay %87,4 olmuştur. Otomotiv Endüstrisini sırasıyla, %4 pay ile Tekstil ve Hammaddeleri, %2 pay ile Hazırgiyim ve Konfeksiyon, %0,5 pay ile Meyve Sebze Mamulleri ve %0,4 pay ile Yaş Meyve ve Sebze sektörleri izlemektedir. 6
TÜRKİYE GENELİ İLLER BAZINDA İHRACAT (Ocak-Ağustos 2017) (milyon $) 45,0 40,8 40,0 38,0 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 9,3 8,3 8,3 6,6 5,6 5,3 4,3 4,2 4,1 4,1 3,4 2,4 2,3 1,2 1,8 2,0 1,0 İSTANBUL BURSA KOCAELI İZMIR GAZIANTEP ANKARA SAKARYA MANISA DENIZLI HATAY Ocak-Ağustos 2016 Ocak-Ağustos 2017 1,5 Kaynak: TİM Türkiye Genelinde 2017 yılı Ocak-Ağustos döneminde en çok ihracat yapan il 40,8 milyar dolar ihracat ile İstanbul olmuştur. İstanbul u sırasıyla, 9,3 milyar dolar ile Bursa; 8,3 milyar dolar ile Kocaeli; 5,6 milyar dolar ihracat ile İzmir ve 4,3 milyar dolar ihracat ile Gaziantep izlemiştir. 7
BURSA İLİ DIŞ TİCARET VERİLERİ /(OCAK-TEMMUZ 2017*) milyar dolar 20 15 10 5 0 8,9 18,4 16,817,4 16,6 11,2 9,3 9,7 8,6 7,9 8,1 8 8,7 6,1 5,1 1 1,2 0,6 1 1 İhracat İthalat Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi 2013 2014 2015 2016 2017 Ocak-Temmuz Kaynak: TÜİK 2017 yılı Ocak-Temmuz Döneminde Bursa ihracatı 6,1 milyar dolar, ithalat 5,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve dış ticaret hacmi 11,2 milyar dolar, dış ticaret dengesi 1 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. (*: Bursa İli ithalat verilerine TÜİK verilerinden ulaşılmakta olup, TÜİK te Ocak-Temmuz dönemine ait veriler yer almaktadır.) 8
BURSA ÜLKE BAZINDA İHRACAT VERİLERİ (Ocak-Ağustos 2017) (1000 $) ÜLKELER Ocak-Ağustos 2016 Ocak-Ağustos 2017 DEĞİŞİM 2017 PAYI % FAS 214.629 226.427 ALMANYA 1.297.566 1.373.221 6% 15% İTALYA 1.072.179 1.313.580 23% 14% FRANSA 864.587 901.407 4% 10% İSPANYA 507.587 573.680 13% 6% BİRLEŞİK 470.119 523.597 11% 6% DEVLETLER BİRLEŞİK KRALLIK 472.172 480.384 2% 5% ROMANYA 405.664 401.290-1% 4% POLONYA 190.643 277.623 46% 3% İRAN (İSLAM CUM.) 153.016 226.873 48% 2% FAS 226.427 214.629-5% 2% DİĞER ÜLKELER 2.675.916 2.970.861 11% 32% GENEL TOPLAM 8.335.877 9.257.143 11% 100% İRAN (İSLAM CUM.) POLONYA ROMANYA BİRLEŞİK KRALLIK BİRLEŞİK DEVLETLER İSPANYA FRANSA İTALYA ALMANYA Kaynak: TİM 226.873 153.016 277.623 190.643 401.290 405.664 480.384 472.172 523.597 470.119 573.680 507.587 901.407 864.587 1.313.580 1.072.179 1.373.221 1.297.566 0 500.000 1.000.000 1.500.000 9
SEKTÖRLER BURSA SEKTÖREL BAZDA İHRACAT VERİLERİ (Ocak-Ağustos 2017) OCAK-AĞUSTOS 2016 2017 DEĞ. 2017 payı % Otomotiv Endüstrisi 5.363.002 5.882.208 10% 64% Tekstil ve Hammaddeleri 620.001 643.510 4% 7% Çelik 365.754 514.749 41% 6% Hazırgiyim ve Konfeksiyon 413.113 432.746 5% 5% Makine ve Aksamları 366.966 403.736 10% 4% Mobilya,Kağıt ve Orman Ürünleri 229.868 274.781 20% 3% Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 272.943 269.314-1% 3% Demir ve Demir Dışı Metaller 193.053 225.479 17% 2% İklimlendirme Sanayii 137.572 162.579 18% 2% Elektrik Elektronik ve Hizmet 93.085 99.826 7% 1% Diğer Sektörler 280.520 348.215 24% 4% TOPLAM 8.335.877 9.257.143 11,05% 100% Kaynak TİM Sektörel bazda 2017 yılı Ocak-Ağustos dönemi Bursa ihracatı incelendiğinde, Otomotiv Endüstrisi sektörünün %64 ile en büyük paya sahip olduğu görülmektedir. Bu dönemde Otomotiv Endüstrisi ihracatı %+10 oranında artışla, 5,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Otomotiv Endüstrisi sektörünü sırasıyla, %7 pay ile Tekstil ve Hammaddeleri sektörü, %6 pay ile Çelik sektörü, %5 pay ile Hazırgiyim ve Konfeksiyon sektörü, %4 pay ile Makine ve Aksamları sektörleri izlemektedir. 10
3% 4% 2% 2% 1% Otomotiv Endüstrisi 3% Tekstil ve Hammaddeleri Çelik 6% 5% 7% 64% Hazırgiyim ve Konfeksiyon Makine ve Aksamları Mobilya,Kağıt ve Orman Ürünleri Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Demir ve Demir Dışı Metaller İklimlendirme Sanayii Elektrik Elektronik ve Hizmet 11
KG BAŞINA İHRACAT DEĞERLERİ ($) (OCAK-AĞUSTOS 2016/17) Sayı: 9 SEKTÖRLER TÜRKİYE GENELİ UİB BURSA 2016 2017 2016 2017 2016 2017 Otomotiv Endüstrisi 6,47 6,84 7,88 7,79 7,81 7,75 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 16,02 15,12 21,62 20,46 16,34 15,85 Tekstil ve Hammaddeleri 4,30 4,36 9,84 9,06 10,28 9,37 Yaş Meyve Sebze 0,59 0,57 2,85 2,92 2,77 3,01 Meyve Sebze Mamulleri 0,89 0,84 0,66 0,70 0,68 0,72 TOPLAM 1,25 1,24 7,06 6,99 3,65 3,46 12
KG BAŞINA İHRACAT DEĞERLERİ ($) / (OCAK-AĞUSTOS 2017) 25 TÜRKİYE GENELİ UİB BURSA 20 20,46 15 15,12 15,85 10 6,84 7,79 7,75 9,06 9,37 5 4,36 2,92 3,01 0 Otomotiv Endüstrisi Hazırgiyim ve Konfeksiyon Tekstil ve Hammaddeleri 0,57 0,84 Yaş Meyve ve Sebze 0,7 0,72 Meyve Sebze Mamulleri 13