SÜRELERİN HESAPLANMASI I-MADDE METNİ: Madde 18-Vergi kanunlarında yazılı süreler aşağıdaki şekilde hesaplanır: 1. Süre gün olarak belli edilmişse başladığı gün hesaba katılmaz ve son günün tatil saatinde biter; 2. Süre hafta veya ay olarak belli edilmişse başladığı güne son hafta veya ayda tekabül eden günün tatil saatinde biter. Sürenin bittiği ayda, başladığı güne tekabül eden bir gün yoksa süre o ayın son gününün tatil saatinde biter; 3. Sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde, süre o günün tatil saatinde biter; 4. Resmi tatil günleri süreye dahildir. şu kadar ki, sürenin son günü resmi tatile rastlarsa tatili takibeden ilk iş gününün tatil saatinde biter. İlgili tebliğ: 169 II-GENEL AÇIKLAMA: Vergi Kanunlarında, beyanname verme sürelerinin, tarh, tahakkuk ve tahsil sürelerinin, zaman aşımı sürelerinin başlangıç ve sonu belli edilmiştir. Ancak bazı durumlarda, sürelerin ya bitiş günü gösterilir veya gün, hafta ve ay gibi zaman ölçüleri ile ifade edilir. Bu gibi durumlarda sürenin nasıl hesaplanacağı Kanunun 18 inci maddesinde belirtilmiştir. Buna göre süreler: 1-Gün olarak, 2-Hafta veya Ay olarak, 3-Sonu belli bir gün olarak Belirlenmiştir. III-SÜRELERİN HESAPLANMASI: A-GÜN OLARAK BELİRLENMİŞ SÜRELERİN HESAPLANMASI: Süre gün olarak belirtilmiş ise, kanuna göre başladığı gün hesaba katılmayacak ve son günün tatil saatinde bitecektir.(vuk.18/1) Tatil saati, mesai saatinin bittiği, tatil saatinin başladığı saattir. Örnek:1) Uzlaşma Yönetmeliğinin 9.ncu maddesinde ; Uzlaşma talebinin vergi veya ceza ihbarnamesinin mükellefe tebliğ tarihini takip eden günden itibaren 30 gün içinde yapılması şarttır. Denilmektedir. Bu hükme göre, mükellefin ikmalen vergi tarhına ilişkin ihbarnameyi 16 Aralık 2014 tarihinde aldığını (tebellüğ ettiğini) kabul edersek, 30 günlük süre 17 Aralık 2014 tarihinde itibaren başlayacaktır. Ve 30.ncu gün 15 Ocak 2015 tarihinde mesai saatinde bitmiş olacaktır. Örnek:2) V.U.K. nun 371/5 inci maddesinde: Mükellefçe haber verilen ve ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranında bir zamla birlikte haber verme tarihinden başlayarak on beş (15) gün içinde ödenmesi. halinde mükelleflere vergi ziyaı cezası kesilmez. Mükellefin haber verme tarihi, 16 Aralık 2014 tarihi olduğunu kabul edelim, 15 günlük sürenin hesabında, 16 Aralık sayılmayacak ve süre 17 Aralık 2014 tarihinde başlayacak ve 31 Aralık 2014 tarihinin mesai saatinde bitecektir. B-SÜRENİN HAFTA VEYA AY OLARAK BELİRLENMİŞ OLMASINDA SÜRKELERİN HESABI: Süre hafta veya ay olarak belli edilmişse, başladığı güne son hafta veya ayda tekabül eden günün çalışma saati sonunda biter. Süre ay olarak belli edilmişse, başladığı güne tekabül eden gün yoksa, süre o ayın son gününün tatil saatinde biter. (V.U.K.Md:18/2)
Örnek:1)-V.U.K. nun 168/1 numaralı bendinde: Şirketlerin işe başlama bildirimleri dışında yapılacak bildirimler ile işi bırakma ve değişiklik bildirimleri, bildirilecek olayın vukuu tarihinden itibaren bir ay içerisinde mükellef tarafından vergi dairesine yapılır. Hükmü bulunmaktadır. Bu hükme göre, 16 Aralık 2014 tarihide işi terk eden bir mükellefin, işi bırakmaya ilişkin bildirimini, en geç 15 Ocak 2015 tarihinin mesai saatinin bitimine kadar ilgili vergi dairesine yapacaktır. Bu mükellef işini 31 Ocak 2015 tarihinde bırakmış olsaydı, Şubat ayının 28 gün olarak belirlendiğinde, işi bırakma bildirimini 28 Şubat 2015 tarihinin mesai saatinin bitimine kadar yapacaktı. Örnek:2)-Veraset ve intikal vergisinde ölümün ve varislerin Türkiye de olduğunu varsayalım. Bu durumda veraset ve intikal vergisi beyannamesinin ölüm tarihinden itibaren 4 (dört) ay içinde verilmesi gerekir. Murisin 31 Ekim 2014 tarihinde ölmesi durumunda, veraset ve intikal vergisi beyannamesinin, 01.11.2014-30.11.2014 tarihleri arasındaki bir ay, 01.12.2014-31.12.2014 tarihleri arasındaki bir ay,, 01.01.2015-31.01.2015 tarihleri arasındaki bir ay,, 01.02.2015-28.02.2015 tarihleri arasındaki bir ay la birlikte toplam 4 aylık süre, 28.02.2015 tarihinin mesai saati sonuna kadar verilmesi gerekmektedir. Çünkü şubat ayında, ocak ayının 31 ine karşılık gelen bir gün bulunmamaktadır. Sürenin, belirli bir ay olarak belirlenmiş olması durumunda, o ayın son günü, bitim tarihini ifade edecektir. Dolayısıyla şubat ayının son günü 28 veya 29 şubattır. Ocak ayının son günü 31 Ocaktır. Eylül ayının son günü 30 Eylüldür. C-SONU BELLİ BİR GÜN OLARAK BELİRLENMİŞ SÜRENİN HESAPLANMASI: Sürenin gün olarak belirlenmesi durumunda, süre o günün tatil saatinde biter. (V.U.K.Md:18/3) Örneğin, Damga Vergisi Kanunu nun 22 inci maddesi uyarınca Makbuz Karşılığı Ödemelerde Ödeme Zamanı: Damga Vergisi; Maliye Bakanlığınca belirlenen mükellefler, kurum ve kuruluşlar tarafından bir ay içinde düzenlenen kağıtların vergisi, ertesi ayın yirmi altıncı günü akşamına kadar ödenir. Burada ödeme süresinin bitim tarihi, 26 (yirmi altı) ıncı günün mesai saatinin bitimidir. G.V.K. nun 98 inci maddesine göre, 94 üncü madde uyarınca tevkifat yapmak mecburiyetinde olanlar, bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın (23) yirmi üçüncü günü akşamına kadar ilgili vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar. Yani bir ay içinde tevkif ettikleri vergileri gösteren muhtasar beyannamelerini ertesi ayın (23) yirmi üçüncü günü mesai saati sonuna kadar vermek zorundadırlar. Başka bir anlatımla, süre gün olarak belirlendiği için, belirlenen gün de ertesi ayın 23 üncü günüdür o günün tatil saatinde bitmektedir. D-SÜRELERİN HESAPLANMASINDA RESMİ TATİL GÜNLERİNİN SÜREYE DAHİL EDİLİP EDİLMEYECEĞİ: Sürelerin hesaplanmasında resmi tatil günleri süreye dahildir. Ancak, son günün tatile rastlaması durumunda, süre takip eden ilk iş gününün tatil saatinde biter.(vuk.md:18/4) Örneğin bir aylık sürenin içinde, normal olarak (8) sekiz adet hafta sonu (Cumartesi-Pazar) tatili olmasına karşın, bir aylık kanuni süreye bu tatil günlerinin hepsinin dahil edilmesi gerekir. Ayrıca aynı ayın içinde bayram tatilleri bile olsa, onlarda süreye dahil edilecektir. Ve bir aylık süre tatil günleri kadar uzamayacaktır. Sadece sürenin son gününün tatile rastlaması durumunda, süre uzayacak ve takip eden ilk işgününün tatil (mesai ) saatinde bitecektir. Örneğin; kurumlar vergisi beyannamesi, hesap döneminin kapandığı ayı izleyen dördüncü ayın birinci gününden yirmi beşinci günü akşamına kadar, verilir.(5520 SK.Md:25/5) Kurumlar vergisi, beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar ödenir. (5520 S.K.V.K.Md:21) Buna göre yeni kurumlar vergisi kanununa göre kurumlar vergisi beyannamesi, vergilendirme dönemi takvim yılı olan mükellefler için Nisan ayının 25 iinci günü akşamına kadar verilmesi gerekmektedir. Yirmi beşinci günün tatile rastlaması durumunda, takip eden ilk iş gününün mesai saati sonu kadar süre uzayacaktır. Aynı şekilde, vergilendirme dönemi takvim yılı olan
mükelleflerin kurumlar vergilerini beyannamenin verildiği ayın sonuna kadar, yani Nisan ayının son gününe kadar ödemeleri gerekmektedir. Son ödeme gününün tatile rastlaması durumunda, süre takip eden ilk iş gününün mesai saatinin bitimine kadar uzayacaktır. Sürenin ilk gününün tatile rastlamasının, sürenin hesaplanmasında bir önemi bulunmamaktadır. Önemli olan son günün tatile rastlamış olmasıdır. IV-SÜRELERİN HESAPLANMASINADA ÖZELLİK ARZEDEN DURUMLAR: A-BİRBİRİNİ İZLEYEN İKİ SÜREDEN İLK SÜRENİN SON GÜNÜNÜN TATİLE RASTLAMASI: Sürenin, son gününün birden fazla tatil gününün başlangıcının ilkine rastlaması durumunda da, yine kanunda belirtildiği gibi, sürenin..son günü resmi tatile rastlarsa tatili takibeden ilk iş gününün tatil saatinde biter.(vuk.md:18/4) hükmü uyarınca, tatili izleyen ilk işgününün mesai saatinde bitecektir. Örnek:1) -Katma değer vergisi mükellefleri katma değer vergisi beyannamelerini, Vergilendirme dönemini takip eden ayın (24) yirmi dördüncü günü akşamına kadar ilgili vergi dairesine vermekle yükümlüdürler. (KDVK.Md:41) Beyanname verme gününün sonu 4 (dört) günlük Kurban Bayramının (1) birinci gününe rastladığını farz edelim. O takdirde beyanname verme süresi kurban bayramının dört günlük tatilinin bittiği günü izleyen ilk iş gününün mesai saatinde bitecektir. Birbirini izleyen iki süre söz konusu olduğunda, örneğin, tahakkuk süresinin bitiminden sonra, hemen ödeme süresinin başlayacağından, ilk sürenin örneğin dava açma süresinin sonunun, tatile rastlaması durumunda, süre tatili izleyen ilk işgününün mesai saatinde bitecektir. Bu süre içinde dava açılmamışsa, süre bitiminde vergi tahakkuk edecektir. Vergi tahakkuk ettikten sonra, ödeme süresi başlayacak, ödeme süresi de verginin tahakkuk ettiği tarihten itibaren bir ay içinde bitecektir.(v.u.k.md:112/1) Bu bir aylık süre de, verginin tahakkuk ettiği tatile rastlayan süreyi izleyen ilk işgünün mesai saati bitiminden sonraki günden başlayacaktır. Bu duruma şu şekilde örnek verilebilir: İkmalen veya re sen tarh edilen vergilere ait ihbarnamenin mükellefine veya yetkilisine tebliğ tarihinden itibaren, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu nun 7 inci maddesi uyarınca (30) otuz gün içinde dava açılmadığı takdirde, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre, vergi kesinleşir ve tahakkuk eder. Tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde, ödenmediği takdirde ödeme süresi dolar ve gecikme zammı ile birlikte icra-i takip işlemleri başlar. Başka bir ifade ile ihbarnamenin tebliğ tarihiden itibaren, mükellef dava açma süresini geçirirse veya dava açma hakkını kullanmazsa, (2) iki ay sonara ödeme süresi(vadesi) bitmiş olur. Ancak dava açma süresinin son günü tatile rastlarsa, dava açma süresi uzar ve ödeme (vadesi) süresi de uzayan dava açma süresinin bittiği tarihten başlar, Örnek:2) İkmalen tarhiyata ait ihbarname, 16 Aralık 2014 tarihinde ilgilisine tebliğ edilmiş olsun ve 15, 16, 17, Ocak 2015 tarihlerinin resmi tatile rastladığını varsayalım. O takdirde, otuz (30) günlük dava açma süresinin son günü olan 15 Ocak ve onu izleyen iki gün resmi tatile rastladığından, dava açma süresi, 18 Ocak 2015 tarihinin mesai saati sonunda bitecektir. Ödeme (vadesi) süresi de 19 Ocak 2015 tarihinde başlayıp 17 Şubat 2015 tarihinin mesai saatinde bitecektir. B-VERGİ BEYANNAMELERİNİN SÜRENİN SON GÜNÜ MESAİ SAATİ BİTİMİNDEN SONRA VERİLMESİ: V.U.K. nun 18/3 üncü maddesinde belirtildiği gibi, sonu belli bir gün ile tayin edilen sürelerde, süre o günün tatil saatinde biter. Kanunun bu hükmüne rağmen beyannamelerin uygulamalarda, sürenin son günü çalışma saatinin bitiminden sonra postaya verilmektedir. O takdirde beyanname süresinde verilmiş sayılacak mıdır. Danıştay vermiş olduğu kararlarında, beyannamenin sürenin son günü mesai saatinin bitiminden sonra taahhütlü olarak postaya verilmiş olması durumunda süresinde verilmiş olarak kabul etmektedir. Yargı kararları, gelir vergisi kanunun beyannamenin verilme zamanını düzenleyen 92 inci maddesindeki değişmeden önceki şu hükmüne dayanmaktadır: Bir takvim yılına ait beyanname ertesi yılın Mart ayı içinde verilir.
Beyanname verme süresinin Mart ayı içinde sona erdiğine göre, mart ayının içi demek, mart ayının son gününün son saati demektir. Bilindiği gibi Mart ayı gece saati de 24 de bitmektedir, 24 ü geçtiğinde Şubat ayı başlayacaktır. O nedenle beyannamenin son günün mesai saati bitiminden sonra (Saat 17 00 den sonra) taahhütlü olarak postaya verilmiş olması, kanuna göre beyanname verme süresinin 24 de bitmesi esasına bağlıdır. Buna göre beyannamenin 31 Mart gününün saat 24 ünden önce taahhütlü olarak postaya verilmiş olması durumunda, beyanname süresinde verilmiş olacaktır. Bu şekilde verilen beyannamenin süresinde verildiğinin kabul edilebilmesi için, postaya taahhütlü olarak verildiğinin vesikalarla ispat edilmesi gerekir. Yani Posta kayıtlarında bu işlemin açıkça görülmesi gerekir. Adi posta ile gönderilen beyannamelerin ise beyannamenin postaya verildiği tarihin değil, vergi dairesinin kayıtlarına girdiği tarihin esas alınması gerekmektedir. Çünkü, posta idaresinde, taahhütlü mektuplar için kayıt tutulduğu halde, adi posta ile gönderilenler için bir kayıt tutulmamaktadır. O nedenle mektubun gönderiliş zamanının izlenmesi mümkün değildir. Ancak, Gelir Vergisi Kanunu nun 92 inci maddesi değiştikten sonra, yukarıdaki uygulamanın kabul edilmesi mümkün değildir. Çünkü, değişmeden önceki hükümde beyannamenin Mart ayı içinde verileceği belirtilmekte idi. 4842 sayılı Kanunun 11.nci maddesi ile 5615 sayılı Kanının 10.ncu maddesiyle yapılan değişiklikten sonra ise; Bir takvim yılına ait beyanname izleyen yılın Mart ayının başından yirmi beşinci günü akşamına kadar, Gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticarî kazançlardan ibaret olması halinde izleyen yılın Şubat ayının başından yirmi beşinci günü akşamına kadar, Tam mükellefiyette vergiyi tarha yetkili vergi dairesine, dar mükellefiyette Türkiye'de vergi muhatabı mevcutsa onun Türkiye'de oturduğu yerin, Türkiye'de vergi muhatabı yoksa işyerinin, işyeri birden fazla ise bu işyerlerinden herhangi birisinin bulunduğu yer vergi dairesine verilir veya taahhütlü olarak posta ile gönderilir. Denmektedir. Kanunun değişen şeklinde görüldüğü gibi, beyannamenin son günün akşamına kadar, yani mesai saati sonuna kadar verilmesi gerekmektedir. O nedenle taahhütlü olarak postaya verilen beyannamelerin de mesai saati bitiminden önce postaya verilmesi gerekmektedir. C-SÜRENİN SON GÜNÜ TATİL SAATİNDEN SONRA VERİLEN PİŞMANLIK DİLEKÇELERİNDE DURUM: Gelir Vergisi Kanunu nun beyanname verme süresini düzenleyen 92 inci maddesi değişmeden önce, bir takvim yılına ait gelir vergisi beyannamesinin ertesi yılın mart ayı içinde verilir hükmü yer almakta idi. Bu ifadenin anlamı şu idi, beyannamenin 31 Martın sonuna kadar verilebilir. 31 Martın sonu ise gece saat 24 00 de bittiğinden, bu saate kadar örneğin 23,59 da postaya taahhütlü olarak verilen beyannameler de süresinde verilmiş sayılmakta idi. Verilen beyannamenin pişmanlık beyannamesi olması durumunda da mesai saatinden sonra, saat 24.00 e kadar verilmiş olması halinde de pişmanlık beyannameleri, normal beyanname gibi süresinde verilmiş sayılmakta ve pişmanlık hükümleri uygulanmamakta idi. Ancak yukarıda (B) bölümünde yaptığımız açıklamalardan da anlaşılacağı gibi, 92 inci maddede yapılan değişiklikten sonra beyannamelerin mart ayının son gününün son saatine kadar değil, yirmi beşinci (25) günü akşamına kadar yani mesai saatinin bitimine kadar verileceği ifade edilmiştir. Dolayısıyla, beyannamenin mesai saati geçtikten sonra verilmesi durumunda süre geçmiş olacaktır. Kanunda yapılan bu değişiklikten sonra, verilen beyannamenin ister normal beyanname olsun isterse pişmanlıkla verilen beyanname olsun, son günün mesai saatinden sonra verilen beyanname, normal beyanname gibi işlem görmeyip pişmanlıkla verilen beyanname sayılacaktır. D-VERGİ DAVALARINDA SÜRENİN SON GÜNÜ POSTAYA VERİLEN DAVA DİLEKÇELERİ VE SÜRENİN SON GÜNÜNÜN ADLİ TATİLE RASTLAMASI DURUMU: 1-Vergi Davalarında Dava Dilekçesinin Sürenin Son Gününde Postaya Verilmesi: Dava dilekçelerinin, sürenin son günü taahhütlü olarak postaya verilmiş olması durumunda, postaya verildiği tarih, dava dilekçesinin mahkemeye verildiği tarih olarak kabul edilmemektedir. Dava dilekçesinin
mahkemeye intikal edip, mahkeme kayıtlarına intikal ettiği tarih, davanın açıldığı tarih olarak kabul edilir. Konu ile ilgili Danıştay ın karar özeti aşağıya alınmıştır. Dairesi Karar Yılı Karar No Esas Yılı Esas No Karar Tarihi Yedinci Daire 1985 114 1984 198 21/01/1985 Karar Özeti: Dava Dilekçelerinin Ptt İdaresine Verildiği Tarihte Dava Açma Süresinin Kesilemeyeceği, Dilekçenin Deftere Kayıt Tarihinin Esas Olduğu Hk. 2-Dava Açma Süresinin Son Gününün Adli Tatile Rastlaması: Vergi ve Bölge İdare Mahkemeleri ile Danıştay da açılacak davalarda dava açma süresinin son günü çalışmaya ara verme gününe (adli tatil) rastlarsa, İdari Yargılama Usulü Kanunu nun 8 inci maddesi uyarınca dava, çalışmaya ara vermenin (adli tatilin) sona erdiği günü izleyen yedi (7) gün içinde açılabilir. Bilindiği gibi çalışmaya ara verme (adli tatil) 01 Ağustos tarihinde başlayıp, 5 Eylül tarihine kadar devam etmektedir. 5 Eylül adli tatile dahil değildir. Konu ile ilgili kanun hükmü ise şu şekilde ifade edilmiştir. Bu kanunda yazılı sürelerin bitmesi çalışmaya ara verme zamanına rastlarsa bu süreler, ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılır. (İ.Y.U.K.Md:8/3) E-VERGİ ÖDEME SÜRESİNİN SON GÜNÜNÜN TATİLE RASTLAMASI: Vergi ödeme vadesinin son günü tatile rastlaması durumunda, V.U.K. nun 18 maddesi uyarınca sürenin, tatil gününü izleyen ilk iş gününün mesai saatinin sonunda bitecektir. O takdirde ödeme de tatil gününü izleyene il iş gününe kadar uzamış olacaktır. vergi ödeme süresinin son gününün tatile rastlaması halinde tatili takip eden ilk iş gününün tatil saatinde biter. 1 F-MALİ TATİL NEDENİYLE UZAYAN SÜRELERİN HESABI: 5604 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında, "Her yıl temmuz ayının (1) birinden (20) yirmisine kadar (yirmisi dahil) malî tatil uygulanır. Haziran ayının son gününün tatil günü olması halinde, malî tatil, temmuz ayının ilk iş gününü takip eden günden başlar." hükmü yer almaktadır. Söz konusu fıkra hükmüne göre mali tatil, her yıl temmuz ayının birinci gününden (haziran ayının son gününün resmi tatil olması halinde ise temmuz ayının ilk iş gününü takip eden günden) başlayarak aynı ayın yirminci günü sona erecektir. Buna göre mali tatilin ilk defa uygulanacağı 2007 yılında, 30 Haziran 2007 günü resmi tatil olan Cumartesiye rastladığından ve temmuz ayının ilk iş günü de 2 Temmuz 2007 olduğundan; 2007 yılında mali tatil, 3 Temmuz 2007 tarihinde başlayacak ve 20 Temmuz 2007 tarihine kadar (bu tarih dahil) devam edecektir. Mali Tatil ile ilgili geniş açıklama 14.ncü madde ile igili yapılan açıklama bölümünde yapılmıştır. 1 Kızılot V.U.K.Sh:1995 sh:523