Dynamics 365 Kodlama Mimarisi v1.0. Baris KANLICA

Dynamics 365 Kodlama Mimarisi v1.0 Baris KANLICA

Icerik Yazar Hakkinda... 3 E-Kitap Hakkinda... 3 Dynamics 365 Servis Mimarisi... 4 Device ID bilgisini vermek istemezsek... 4 Device ID bilgisini vermek istersek... 5 Ek Bilgi... 5 Organization Servis... 5 Execute Metodu... 7 Early ve Late Binding Arasındaki Farklar... 8 CrmSvcUtil.exe ile Early-Bound Sınıflar Oluşturmak... 11 Veri Turleri Hakkinda... 14 OptionSetValue... 15 EntityReference... 15 Null Değer Atama... 15 Veri Sorgulama... 15 FetchXML... 17 Sorguyu Hazırlama... 17 Sorguyu Çalıştırma... 20 Sorgu Sonucu... 22 İleri Seviye Sorgular... 22 FetchXML ile Aggregate(Toplama Sorguları) İşlemleri... 30 Create/Update/Delete Metodları... 33 Dynamics 365 2015 Plug-in Mimarisi... 40 Giris... 40 Plug-in Execution Context... 40 Organization Servise Erisme... 41 Notification Servise Erisme... 41 Input ve Output Parametreleri... 41 Pre ve Post Entity Imajlari... 42 Plug-in ler Icerisindeki Hatalari Yakalamak... 43 Plug-in Yapici Metodlari... 45 Hadi Plug-in Yazalim... 47 Veritabanina gitmeden kayitlari değiştirmek... 47 Update aninda update edilmemiş değerlere ulaşmak... 49 Uzerinde calistigim nesnenin id si nerede?... 52 1 P a g e

Plug-in ler arasinda bilgi paylasimi... 52 Plug-in Registration Tool u Kullanmak... 54 Plug-in i Debug Etmek... 60 Servis lere Attach olarak Debug Etme... 60 Plug-in Profiller i kullanarak Debug etme... 62 Dynamics 365 2015 Process (Workflow) Mimarisi... 67 Giris... 67 2 P a g e

Yazar Hakkinda Yaklasik 15 yildir profesyonel olarak yazilim geliştirmekteyim. Bundan yaklasik 10 yil once Microsft Dynamics 365 1.2 versiyonu ile tanistiktan sonra CRM yazilim danismani olarak yillardir Microsoft Dynamics 365 projeleri içerisinde cesitli pozisyonlarda görev aldim. Turkiye de CRM alaninda danismanlik yapan Omerd Business Solutions in kurucu ortagi olarak yillardir Yazilim Departman Mudur u unvanıyla bu sirkette görev yapmaktayım. 2 senedir de bu sirketin yurtdisi uzantisi olarak kurulan Mawens Business Solution da Genel Mudur u sifatiyla Londra da yasamaktayim ve CRM projeleri geliştirmeye burada devam etmekteyim. Bugune kadar 100 den fazla firmaya 150 den fazla CRM projesi geliştirdim ve bu alanda yaptigim calismalardan dolayi Microsoft tan 5 kere Dynamics 365 MVP odulunu ve unvanini aldim. Bilkom-Apple tarafından da Dijital Yasam Kocu unvanini almis bulunmaktayım. Turkiye de Edirne den Elazig a kadar ve yurtdisinda Londra da birçok universite, kurum ve etkinlikte konusmaci/egitmen olarak bulundum. Bircok sitede de editör ve yazar olarak yazilarim yayinlanmaktadir. Bana ulaşmak icin asagidaki kişisel bloğum olan www.cub-e.net i takip edebilir ve cub-e@cub-e.net adresine mail atabilirsiniz. E-Kitap Hakkinda Bu kitap Dynamics 365 alaninda yazilim yapan/yapmak isteyen herkese aciktir. Kodlar c# dilinde Visual Studio da yazilmis ve bunlar uzerinden anlatilmaktadir. Bu kitaptaki ornekleri yapabilmeniz icin 1. CRM 2015 2. CRM 2015 SDK 3. Visual Studio 2012-2013 Araclarina ihtiyaciniz bulunmaktadir. Bu e-kitap www.cub-e.net teki yazilarin biraraya toplanmis halidir ve sizden tek ricam bu kitabi kaynak gostererek paylasmaniz. Paylasiniz kid aha cok insana ulassin. Umarim hepinize faydali olur. 3 P a g e

Dynamics 365 Servis Mimarisi Dynamics 365 üzerinde uygulama geliştirebileceğiniz çok güçlü bir mimari ile gelmektedir. Bu mimarinin temel yapı taşı ise WCF servisleridir. Bu yazımda sizlere CRM'in temel web servisleri olan Discovery ve Organization Servislerinin yapısını ve ne işe yaradıklarını anlatacağım. CRM için kod geliştirirken her ne kadar sdk'nın içinden çıkan dll'leri kullansak da bu dll'ler vasıtasıyla ilk önce servis bağlantısı oluşturmamız gerekmektedir. Yani verilere ulaşmak ve veri yazmak için WCF servislerini kullanmak zorundayız. Bu servislerle daha hızlı ve güvenli bir şekilde CRM platformuna entegre olmamızı sağlamaktadır. WCF standartlaşmış bir teknoloji olduğu için biz yazılım geliştiricilere yeni özellikler sunmakta ve sürekli kendi içerisinde gelişmektedir. Dynamics 365 yapısında entity ve attribute katmanlı bir mimari bulunmaktadır. Yani biz CRM'in Business Logic katmanına müdahele edip yazılımlarımızı onunla entegre hale getirmekteyiz. Temel olarak nesne katmanı Entity isimli nesneden türemiştir. late-bound türlerde bu nesneyi sıklıkla kullanmaktayız. Early-bound olarak program geliştirme metodolojisini tercih edersek Entity class'ı ile işimiz olmamaktadır ama arka planda bütün nesnelerin bu class'dan türediği unutulmamalıdır. Bu konuya aşağıda bir örnekle tekrar değineceğim. CRM servislerine OrganizationServiceProxy ve DiscoveryServiceProxy sınıflarıyla bağlanmaktayız. Aşağıdaki kod bize bunu göstermektedir; using (OrganizationServiceProxy _serviceproxy = new OrganizationServiceProxy(organizationUri, homerealmuri, usercredentials, devicecredentials)) ; Discovery Servis Dynamics 4.0 versiyonundan itibaren multi-tenant bir mimaridedir. Yani tek bir uygulama birden fazla organizasyonu içerisinde barındırmaktadır. Yazılımcı olarak birden fazla organizasyon arasında geçiş yapmamız gerekiyorsa sistemde hangi organizyonlar olduğunu sorgulama işini Discovery servis ile yapmamız gerekmektedir. Bu servis yazma okuma işlemlerinin yapılacağı ana servise bağlanmamıza yardımcı olacak ve organizasyonların bilgisini bize döndürecektir. Aşağıdaki kod bize bu servise nasıl bağlanacağımızı ve organizasyonların bilgisine nasıl ulaşacağımızı göstermektedir. Device ID bilgisini vermek istemezsek Uri dinfo = new Uri("http://192.168.5.102/XRMServices/2011/Discovery.svc"); ClientCredentials clientcred = new ClientCredentials(); DiscoveryServiceProxy dsp = new DiscoveryServiceProxy(dInfo, null, clientcred, null); dsp.authenticate(); RetrieveOrganizationsRequest rosreq = new RetrieveOrganizationsRequest(); RetrieveOrganizationsResponse r = (RetrieveOrganizationsResponse)dsp.Execute(rosreq); foreach (OrganizationDetail o in r.details) Console.WriteLine("Organizasyon Adı : " + o.friendlyname); Console.ReadLine(); 4 P a g e

Device ID bilgisini vermek istersek Normalde dokümantasyonlarda bu sekilde bir ayrim göremezsiniz. Ben bunu deneyimlerime dayanarak yapıyorum. Aslinda yukarıdaki kod da Online Organizasyon a baglanir ama DiscoveryService in varsayilan yapici metoduna 4. Parametreyi gönderirseniz yani DeviceCredential null olmazsa calisir. Sorun ise DeviceCredential i oluşturmak icin CRM SDK\SampleCode\CS\HelperCode klasöründeki DeviceIdManager.cs kodunu kendi kodunuza implemente etmeniz gerekmekte. Ek Bilgi Bu kodla discovery servise bağlandıktan sonra ClientCredentials'ı kullanarak hali hazırda oturum açmış kullancının bilgisini sisteme göndermekteyiz. Ama her zaman bunu kullanmak istemeyebiliriz yani başka bir kullanıcı adı ve şifre ile sisteme girmek istediğimizde ClientCredentials'a kullanıcı adı, şifre bilgilerini verebiliriz. clientcred.windows.clientcredential = new System.Net.NetworkCredential("kullanici adi", "sifre", "domain"); Yukarıdaki kodun çalışabilmesi için System.ServiceModel.Description,System.Runtime.Seriliazation, Microsoft.Crm.Sdk.Proxy ve Microsoft.Xrm.Sdk dll'lerinin referanslara eklenmiş olduğundan emin olun. Ayrıca uygulamayı.net Framework 4.5.2'de derlemek gerekiyor. Organization Servis Dynamics 365 2015'in ana web servisi Organization Servis'tir. Bu servis içerisinde entity instance'ları üzerinde işlem yapabileceğimiz 6 metod ve execute metodu bulunmaktadır. CRM Servis sınıfını oluşturabilmek için Organization Service Proxy'nin bir instance'ını 5 P a g e

oluşturmamız gerekmekte. Daha sonrasında ise Organization Servis sınıfını bunu göre ayarlayacağız. Uri organizationuri = new Uri("https://!organizasyon crm url! /XRMServices/2011/Organization.svc"); ClientCredentials clientcred = new ClientCredentials(); clientcred.username.username = " kulllanici adi "; cientcred.username.password = " sifre "; OrganizationServiceProxy _serviceproxy = new OrganizationServiceProxy(organizationUri, null, clientcred, null); IOrganizationService _service = (IOrganizationService)_serviceproxy;Yukarıdaki kodun çalışabilmesi için System.ServiceModel.Description, Microsoft.Xrm.Sdk ve Microsoft.Xrm.Sdk.Proxy dll'lerinin referanslara eklenmiş olduğundan emin olun. Ayrıca uygulamayı.net Framework 4.5.2'de derlemek gerekiyor. Oluşturduğumuz bu servisi daha sonra programımızın ilerleyen bölümlerinde çağırıp işlemler yapacağız. Tabi burada belirtilmesi gereken bir konu da işlem yapmak istediğiniz nesnenin üzerinde yetkilerinizin olmasıdır. Bir kayıt oluşturabilmek için oluşturma yetkisine sahip olmanız gerekmektedir. Sadece okuma yetkisiyle bir kayıt oluşturamazsınız. Bir sonraki yazımda sizlere entity mimarisi ve yazma okuma işlemlerini anlatacağım. Yukaridaki kod orneginde biz bir kullanici adi ve sifre ekledik. Eger her kullanicinin kendi kullanici haklariyla sistem üzerinde işlem yapmasini istiyorsaniz yukarıdaki kodda kullanici adi ve sifre kodunu silip asagidaki kodu eklemeniz gerekir. ClientCredentials clientcred = new ClientCredentials(); Boylece sistemde oturum acmis kullanici bilgileri ile devam etmis olacagiz. Bilmemiz gereken diğer bir konu da eger Early Bind veri tipi kullanacaksak servisi oluştururken ek bir komut daha girmemiz gerekmektedir. Yani linq ile sorgulama ve generated code üzerinde işlemler yapabilmek icin oluşturduğunuz servis nesnesine bu sekilde işlem yapacaginizi belirtmeniz lazim iste bunun icin asagidaki satiri eklememiz gerekmekte. _serviceproxy.enableproxytypes(); Bu arada CRM servisi olusturmanin yeni bir yöntemi daha bulunmakta. Bu da CrmConnection nesnesini kullanmak. Bu nesneye erişebilmek icin Microsoft.Xrm.Client dll ini referans olarak eklemeniz gerekmekte. CrmConnection crmconnection = CrmConnection.Parse("Url=https://! Crm organizasyon url!/xrmservices/2011/organization.svc; Username= kullanici adi; Password= sifre"); OrganizationService service = new OrganizationService(crmConnection); Boylece servis oluşturma işlemini 2 satirda da halledebilmekteyiz. Tabii bu bilgileri ben bu sekilde kod içerisine koymus gibi oldum size gostemek icin ama projelerde tabii ki bunlari ya app.config, web.config içerisine ya da belli bir lokasyonda tuttuğumuz xml dosyasi içerisinde tutuyoruz ki bu bilgiler degistiginde sürekli kod degisikligi yapmak zorunda kalmayalım. 6 P a g e

Execute Metodu CRM Servisi içerisindeki Execute Metodu Request ve Response yani Talep ve Yanit seklinde calismaktadir. Sistem üzerinde yapacaginiz butun hareketleri bu sekilde yapabilirsiniz ki buna ayri metodlari bulunan Create, Update, Delete bile dahildir. Konu aslinda basit olduğundan çokça açıklanacak bir tarafi da yok gibi ama calisma yapisina bakacak olursak siz bir talepte bulunursunuz o da size yanit verir diye kisaca özetleyebiliriz. Execute metodunun alabileceği Request lere makalenin sonunda yer vereceğim. Ama oncelikle sunu da belirteyim ki Request nesnesi opsiyonel parametrelere de sahiptir. Bu parametreler sunlardir. Parameter Description Messages SolutionUniqueName Islemin yapilacagi Cozumun Adi AddPrivilegesRoleRequest CreateRequest DeleteRequest MakeAvailableToOrganizationTemplateRequest SuppressDuplicateDetection Eslenen kayitlar bulunsun mu bulunmasin mi UpdateRequest CreateRequest UpdateRequest Kullanima dair ornek kod ise su sekilde; Account target = new Account(); target.name = "Fabrikam"; CreateRequest req = new CreateRequest(); req.target = target; req["suppressduplicatedetection"] = true; req["solutionuniquename"] = "MySolutionName"; CreateResponse response = (CreateResponse)_service.Execute(req); Eger isterseniz Execute Metodunu asenkron olarka da calistirabilirsiniz. Bu ekranda donmalari ve kullanicilarin ekrandan işlem bitmeden cikmalarini önleyecektir. Bunun için yapmaniz gereken ExecuteAsyncRequest mesajini geçmek olacaktır. ExecuteMultipleRequest ile de toplu daha aktarimlarinda kullanabileceğiniz mesajdir. 7 P a g e

xrm Mesajlarinin tamamina bu adresten ulaşabilirsiniz : https://msdn.microsoft.com/enus/library/gg334698.aspx CRM mesajlarina da bu adresten ulaşabilirsiniz : https://msdn.microsoft.com/enus/library/gg309482.aspx Early ve Late Binding Arasındaki Farklar Dynamics 365 2011 ve sonrasinda CRM içerisinde programcılar kendilerine birden fazla programlama biçimi seçebilirler. Dynamics 365 de WSDL kullanarak early-bound tipleri ve Dynamics Entity sınıflarını kullanarak da late-bound programlama yapabilirsiniz. Plug-in ve Workflow yazabilmek için late-bound tipleri kullanmamız gerekmektedir. Dynamics 365 4.0 da entity sınıflarının duruşu aşağıdaki şekildeki gibiydi; Şimdi ise Dynamics 365 2011 de bu yapı şu şekilde değişti; DynamicEntity sınıfı artık Entity sınıfı isimli bir sınıfla yer değiştirdi. Bunun anlamı ise build time yani early bound tiplerle, runtime yani late bound tiplerin artık tek sınıftan türemesinin gerçekleşmiş olduğudur. Dynamics 365 de artık WSDL e direkt ulaşamıyoruz. Daha önceki makalemde de anlattığım gibi 2 tane dll i referans olarak eklemek ve servise bağlantı kurmak gerekmektedir. 8 P a g e

Late-Bound olarak isimlendiren mimaride siz Entity sınıfından bir nesne türetmeli ve bu nesnenin attribute collection da da değerlere yer vermelisiniz. Tabii burada değer alanlarının crm içerisindeki logical name lerini kesinlikle bilmeniz gerekmektedir. Aşağıdaki örnek bize late-bindig yapısının nasıl işlediğini gösterecektir; Entity lead = new Entity("lead"); lead.attributes["subject"] = "Deneme Firmasi"; lead.attributes["firstname"] = "Baris"; lead.attributes["lastname"] = "KANLICA"; lead.attributes["companyname"] = "Mawens Business Solutions"; lead.attributes["numberofemployees"] = 20; Guid leadid = service.create(lead); Entity sınıfını kullanmaya başladığımız zaman late-binding e giriş yapmış oluyoruz. Entity türünden oluşturduğumuz nesneye biz Lead türünden bilgileri içine dolduracağız diyoruz. Contact, Opportunity gibi CRM içerisindeki bütün nesneleri bu şekilde oluşturabiliriz. Daha sonra ise alanların logical name lerini vererek bunların değerleri veriyoruz. Burada.net tabanlı türleri kullanabilmekteyiz. CRM 4.0 da CrmBoolean, CrmNumber gibi türlere çeviriler yaparak nesnelerin içini doldururken artık buna ihtiyacımız bulunmamaktadır. service isimli WCF tabanlı servisimizden türemiş nesnenin Create Metodunu kullanarak nesnemizi CRM içerisinde bir kayıt olarak oluşturuyoruz. 9 P a g e

Early-Bound olarak isimlendirilen mimaride de ise CrmSvcUtil.exe aracını kullanarak bir OrganizationServiceContext türetmelisiniz. Daha sonra ise bu aracın türettiği nesneleri kullanabilir hale gelebilirsiniz. Tabii burada her bir nesnenin şema isimleriyle hareket ettiğimiz unutulmamalıdır. Aşağıdaki örnek bize early-binding yapısının nasıl işlediğini gösterecektir; CrmDataContext orgcontext = new CrmDataContext(ServiseBaglan()); var contact = new Contact() FirstName = "Alan", LastName = "Smith" ; orgcontext.addobject(contact); orgcontext.savechanges(); Burada ServiseBaglan() daha önceki makelemde belirttiğim gibi IOrganizationService Interface inden türemiş bir sınıfı teşkil etmektedir. Yani CRM in WCF servisine hazır ve açık bir bağlantıdır. Contact ise CRM içerisinde kişiler entity sidir, Account, Lead, Invoice,Quote gibi daha bir çok entity bulunmaktadır. Firstname ve Lastname ise kişinin adı ve soyadı için değerleri temsil etmektedir ve bu bilgi OrganizationContext ten gelmektedir. Bir sonraki yazında CrmDataContext isimli bu OrganizationContext in CrmSvcUtil.exe aracılığıyla nasıl oluşturulduğu göstereceğim. Daha sonra ise bu doldurduğumuz contact nesnesini OrganizationContext e teslim ediyoruz ve işlem yapılması için SaveChanges() metodumuzu çağırıyoruz. 10 P a g e

Farklılıkları ise şu şekilde sıralayabiliriz; Early-Bound Entity Sınıflarının en büyük avantajı compile time da bize bütün hataları göstermesidir. Yani uygulamamızı yazarken ya da derlerken türler arası uyumsuzluk ya da yanlış değer atama gibi bütün yanlışlıklarımızı gözler önüne sermektedir. CrmSvcUtil bize tüm CRM mimarisini örneklerken bütün nesneleri ve onun ilişkilerini de getirmektedir. Böylece nesne dönüşümleri ve tür güvenliği de sağlanmış olmaktadır. Visual Studio içerisinde inteli sense özelliğini kullanmamızı sağlar. Dynamics 365 4.0 dan beri WSDL ile çalışan kişiler bu yeni yapıda hiçbir farklılık hissetmeyeceklerdir. CrmSvcUtil.exe ile Early-Bound Sınıflar Oluşturmak Early-Bound tiplerle çalışabilmek için obje modelini bilmeye ihtiyacımız vardır. İşte CrmSvcUtil.exe bize bu kodu üretecek olan programdır. Program early-bound.net Framework sınıflarını ve entity modellerini Microsoft Dynamics 365 2015 içerisinden almakta ve bize bir.cs dosyası halinde vermektedir. Bu noktadan sonra üretilen bu.cs dosyasını ya Visual Studio ile kodunuzun bir parçası olarak kullanabilir ya da bir dll haline getirip projenize referans olarak ekleyebilirsiniz. Bu sayede Visual Studio içerisinde intelli-sense özelliği ile kod geliştirebilirsiniz. Eğer isterseniz uygulama her bir entity için ayrı bir partial class da oluşturabilir. CRM in SDK sında bin klasörü içerisinde bulabileceğiniz bu aracı command prompt ile çalıştırabilirsiniz. crmsvcutil.exe /url: buraya Organization Service in adresi gelecek /out: çıktının hangi dosyaya olacağı bilgisi /username : servise bağlanılacak kullanıcı adı /şifre : servise bağlanılacak şifre Eğer CRM de zaten kullanıcı olan bir kişi ile oturum açtıysanız k.adı ve şifre belirtmenize gerek yok. 11 P a g e

Bu şekilde gerekli cümleyi command promt a yazdığınızda yukarıdaki ekranda olduğu gibi.cs dosyanızı alabilirsiniz. Ek olarak aşağıdaki parametreleri de verebilirsiniz; /servicecontextname: Eğer.cs dosyanızı LINQ Service Context vasıtasıyla LINQ sorgularını da desteklemesini istiyorsanız bu özelliği kullanmalısınız. Buraya türetilecek servis context inin adını girmelisiniz örneğin CrmDataContext gibi. Burada ek olarak şunu da belirtmeliyim ki bu komutu varsayalında ben hep kullanıyorum. Bu komutu kullandığımız zaman 2 şeyi unutmamız gerekmekte; 1. Bir OrganizationContext oluşmakta artık onu kullanmamız gerekmekte, aşağıdaki örnekte olduğu gibi; CrmDataContext orgcontext = new CrmDataContext(ServiseBaglan()); 2. Crm Servis çağrısına şu özelliği eklememiz gerekmekte; _serviceproxy.enableproxytypes(); Bu iki maddenin detayını LINQ ile veri sorgulama makalemde daha detaylı anlatacağım. /namespace : Varsayılanda.cs dosyası bir namespace olmadan türetilir bu özelliği kullanarak kodu bir namespace altında toplayabilirsiniz. /language : CrmSvcUtil.exe varsayılanda C# kodu üretil eğer VB kodu üretmek istiyorsanız bu özelliğe VB değerini vermeniz gerekmekte. Bu tool aşağıdaki örnekte olduğu gibi bir kod üretmektedir; /// <summary> /// Bir müşteriyi veya potansiyel müşteriyi temsil eden işletme. Ticari işlemlerde faturalanan şirket. /// </summary> [System.Runtime.Serialization.DataContractAttribute()] [Microsoft.Xrm.Sdk.Client.EntityLogicalNameAttribute("account")] [System.CodeDom.Compiler.GeneratedCodeAttribute("CrmSvcUtil", "5.0.9688.1244")] public partial class Account : Microsoft.Xrm.Sdk.Entity, System.ComponentModel.INotifyPropertyChanging, System.ComponentModel.INotifyPropertyChanged 12 P a g e

/// <summary> /// Default Constructor. /// </summary> public Account() : base(entitylogicalname) public const string EntityLogicalName = "account"; public const int EntityTypeCode = 1; public event System.ComponentModel.PropertyChangedEventHandler PropertyChanged; public event System.ComponentModel.PropertyChangingEventHandler PropertyChanging; private void OnPropertyChanged(string propertyname) if ((this.propertychanged!= null)) this.propertychanged(this, new System.ComponentModel.PropertyChangedEventArgs(propertyName)); 13 P a g e

Veri Turleri Hakkinda Microsoft Dynamics 365 2011 ve Microsoft Dynamics 365 Online'da programlama modeli.net'in temel türlerini kullanacak şekilde değiştirildi. Bu tabloda beni en çok şaşırtan ise Customer, Lookup, Owner nesnelerinin artık EntityReference türünden sadece bir değer almaları. CRM'i yeni öğrenler için işler gerçekten kolaylaştırılmış. Artık kod yazarken CRM ile başlayan nesnelerimiz yok. Aşağıdaki tablo bize Microsoft Dynamics 365 4.0 ile CRM 2011, 2013 ve 2015 arasındaki tür dönüşümünü göstermektedir. Özellik Adı Microsoft Dynamics 365 2011, 2013, 2015 Türü AttributeTypeCode.Boolean bool ya da System.Boolean CrmBoolean AttributeType.CalendarRules EntityCollection Microsoft Dynamics 365 4.0 Türü DynamicEntity[] or calendarrule[] AttributeType.Customer EntityReference Customer AttributeType.DateTime System.DateTime CrmDateTime AttributeType.Decimal decimal ya da System.Decimal CrmDecimal AttributeType.Double double ya da System.Double CrmFloat AttributeType.Integer int ya da System.Integer CrmNumber AttributeType.Internal System.Object Kayıtlarda Kullanılmaz AttributeType.Lookup EntityReference Lookup Kayıtlarda Kullanılmaz. AttributeType.Memo string ya da System.String System.String AttributeType.Money Money CrmMoney AttributeType.Owner EntityReference Owner AttributeType.PartyList EntityCollection or ActivityParty[] AttributeType.Picklist OptionSetValue Picklist AttributeType.PrimaryKey System.Guid Key activityparty[] or DynamicEntity [] AttributeType.String System.String System.String AttributeType.State OptionSetValue yada oluşturulan enumeration kullanılmalı AttributeType.Status OptionSetValue ya da int Status AttributeType.Uniqueidentifi er AttributeType.Virtual Eski Tür CrmAttributeType Class (MetadataService) Moniker Class (CrmService) SecurityPrincipal Class (CrmService) System.Guid System.Object Kayıtlarda Kullanılmaz Yeni Tür EntityNameStateInfo UniqueIdentifier Kayıtlarda Kullanılmaz Microsoft.Xrm.Sdk.Metadata.AttributeTypeCo de Microsoft.Xrm.Sdk.EntityReference Microsoft.Xrm.Sdk.EntityReference 14 P a g e

OptionSetValue OptionSetValue a değer atamak için ilk önce OptionSetValue türünden bir nesne oluşturmanız gerekmektedir. Burada dikkat çekmek istediğim konu ise eğer state alanı ile çalışacaksanız (yani firma için aktif/pasif, teklif için açık/kazanıldı/kaybedildi gibi) earlybound sınıflarda bunlar için mutlaka bir enumaration oluşturulmakta. Ama late bound sınıflarda bu durumu programcı yönetmektedir. Örnek olarak adres üzerindeki bir optionset alana değer atama aşağıdaki şekilde olmaktadır; OptionSetValue osv = new OptionSetValue(1); contact.attributes["address1_freighttermscode"] = osv; EntityReference CRM sisteminde iki entity yi birbirine bağlamak için lookup nesnesini kullanmak zorundayız. Lookup lar üzerinde programatik işlem yapabilmek için EntityReference nesnesini kullanmaktayız. Bu nesneye Lookup alana reference vermek istemiz nesnenin türü ve Id sini vermemiz gerekmektedir. Aşağıdaki örnekte parentaccountid atama yapılacak nesnenin guid cinsinden Id si olmalı; EntityReference parentaccountid = new EntityReference("account", parentaccountid)); accountentity.attributes["parentaccountid"] = parentaccountid; ioservice.update(accountentity); Null Değer Atama CRM 4.0 dan farklı olarak.net Type türleri kullanıldığı için null değer atama işlemi artık sadece alana değer vermekten ibaret oldu. İşte birkaç örnek; EntityAdi.IndustryCode = null; EntityAdi.AccountId = Guid.Empty; EntityAdi.AccountNumber =""; EntityAdi.Address1_Country = String.Empty; Veri Sorgulama Bu noktada sizlere Dynamics 365 den veri çekmek için kullanabileceğiniz yapıları anlatacağım. FetchXML ile veri çekmek bence şu anda kullanılabilecek en pratik yöntem ama bunun haricinde.net Language-Integrated Query(LINQ) ile early ve late binding türler üzerinden veri çekebileceğiniz gibi Dynamics 365 in Query Expression mimarisini kullanarak da veri çekebilirsiniz. Bu üçü haricinde OData ve Filtered View ları kullanarak da veri çekebilirsiniz. OData(Open Data Protocol) Rest tabanlı servisler için protokol görevi gören bir veritabanı sorgulama yapısıdır. Filtered View lar ise standart SQL ile SQL Server üzerinden direkt veri çekmek için kullanabileceğimiz yapılar ama Filtered View ve OData ile geriye CRM obje sınıflarıyla veri döndürememekteyiz. Yani SQL ile bir veri çektiğinizde DataSet ya da DataTable gibi yapılara veriyi çekebiliriz ama FetchXML ile CRM entity sınıfından geriye dönüş alırız bu yüzden kullanım açısından ilk yöntem daha kullanışlıdır. 15 P a g e

LINQ ile veriler üzerinde işlem yapabilmek için Organization Service Context sınıfını türetip projeye eklemek gerekmektedir. Benzerliklerini bir tablo üzerinde karşılaştırırsak; Sorgu Biçimi FetchXML Özellikleri QueryExpression'ın bütün özelliklerine destek verdiği gibi matematiksel işlemler ve gruplamaya da destek verir. Sorgular XML standartlarına göre yazılır. QueryExpression Sorgular bir obje modeli üzerinde icra edilir. LINQ QueryExpression'ın limitleriyle sınırlıdır. Yetenekleri bakımından karşılaştırırsak; Odata QueryExpression FetchXML LINQ Filtered Views Create, Update, Delete desteği X X Sorgu sonucu kayıtları döndürme X X X X X Rapor yaparken kullanılabilirlik X X Sorgu sonucu birden fazla türde kayıt döndürme X X X X X outer joins yapabilme X X X Çalışma zamanında doğrulama X X İlişkisiz nesneleri bağlama (Union) X X Matematiksel İşlemleri destekleme X (Sınırlı) X X X 16 P a g e

FetchXML FetchXML en güzel tarafı Dynamics 365 içerisinde Gelişmiş Ara (Advanced Find) ile oluşturduğumuz sorguların da bu şekilde sistemde kaydedilmesi. Ayrıca bu şekilde oluşturduğumuz sorguları da.xml olarak CRM den alabiliyoruz böylece yazdığımız uygulama ya da rapor içerisinde de kullanabilmekteyiz. Böylece uzun uzun FecthXML hazırlamak yerine sistemin nimetlerinden yararlanarak sorgumuzu hazırlayabilmekteyiz. Bunun için gelişmiş bul içerisinde Fetch XML indir düğmesine tıklıyoruz. CRM de de bu kullanıcı sorguları userquery, organizasyon sorguları ise savedquery içerisinde saklanmaktadır. IOrganizationService.RetrieveMultiple methodu ile FetchXML sorgulaması yapabilmekteyiz bunun için FetchXMLToQueryExpressionRequest mesajını kullanmak gerekmektedir. Ayrıca daha önce de belirttiğim gibi aggregations yani sum, max, min, count gibi matematiksel işlemleri de FetchXML ile yapabilmekteyiz. Bu makaledeki örneklerde CRM Servisini çağırmak daha önceki Singleton Tasarım Deseni üzerinden geliştirdiğim servise bağlanma metodunu kullanıyorum. Sözünü ettiğim makaleye buradan ulaşabilirsiniz. Bu noktayı siz de kendinize uygun olarak değiştirebilirsiniz. Sorguyu Hazırlama Bu noktada örnek bir fetchxml i inceleyelim; <fetch mapping='logical'> <entity name='account'> 17 P a g e

<all-attributes/> </entity> </fetch> FetchXML mutalaka fetch kelimeleri arasında yer almalı. Sonrasında ise entity kelimesi ile geri dönecek nesnenin türünü söylüyoruz. Sonrasında ise hangi alanların geri döneceğini ve nasıl koşullar olacağını belirtiyoruz. Tabii yukarıdaki örnekte bunlar yok all-attributes ile biz bütün alanları geri döndür diyoruz. Size bu sorguyu SQL ile anlatmam gerekirse : select * from account şeklinde olacak. Şimdi işi biraz daha renklendirelim; <fetch mapping='logical'> <entity name='contact'> <attribute name='fullname'/> <attribute name='createdon'/> <filter type='and'> <condition attribute='jobtitle' operator='eq' value='purchasing Assistant'/> </filter> </entity> </fetch> Bu sorguda ise geriye contact yani ilgili kişi nesnesi geri dönecek ama sadece fullname ve createdon alanları ile. Ayrıca burada bir kriterimiz de var jobtitle alanı Purchasing Assistant olacak kayıtları alıyoruz. Yani yine SQL ile anlatırsam : select fullname, createdon from contact where jobtitle='purchasing Assistant' Burada dikkat ettiyseniz operatör diye bir ifade yer almakta. Sorgulama yaparken değerlerin nasıl koşullarda alınması gerektiğini burada belirtiyoruz. Yani aşağıdaki tabloda da görebileceğiniz üzere sorgu ifadeleri kısmında "Koşul İfadesi" kısmında yazan değerler bizim normal sql cümlesinde kullandığımız ifadelere benzemektedir. Tek fark "=","<",">" gibi ifadelerin yerlerine "eq","gt","lt"gibi text bazlı ifadelerin gelmiş olmasıdır. Koşul Koşul İfadesi Değer equals x eq x does not equal x ne x is greater than x gt x 18 P a g e

is greater than or equal to x ge x is less than x lt x is less than or equal to x le x begins with x like x% does not begin with x not-like x% ends with x like %x does not end with x not-like %x contains x like %x% does not contain x not-like %x% exists does not exist anytime yesterday today tomorrow in next 7 days in last 7 days next week last week this week this month last month next month this year next year not-null null not-null yesterday today tomorrow next-seven-days last-seven-days next-week last-week this-week this-month last-month next-month this-year next-year 19 P a g e

last year last-year on x on x on or after x on-or-after x on or before x on-or-before x in between not between in not in equals user id does not equal user id equals business id does not equal business id between not-between in not-in eq-userid ne-userid eq-businessid ne-businessid Sorguyu Çalıştırma Bu sorguyu çalıştırcak metod ise RetrieveMultiple metodudur ve servisi örneklediğimizde karşımıza çaıkmaktadır. Bu metod makalenin başında bahsettiğim QueryExpression sınıfını da alarak işlem yapabilmektedir. Bu metodun bir de kardeşi vardır ve hazır yeri gelmişken bundan da bahsedeyim. Retrieve Metodu ID si verilen entity nesnesinin bildirdiğiniz sütünlarını bize geri döndürür. Kullanımı çok basit olan bu metod geriye Entity türünden bir nesne döndürür. Bu nesne zaten bizim parametre olarak verdiğimiz nesne adının kendisidir ve bizim belirttiğimiz sutünları doldurarak getirir. Bu metod aslında sql cümlesi olarak bakarsak select alanisimleri from (nesne)entity where entityid = '...' işlemini yerine getirmektedir. Aşağıdaki örnekle devam edelim; Entity slead = servis.retrieve("lead", new Guid("7bE545CCD3-9A3A-E011-BA8B- 78E7D1623F9D"), newcolumnset(new string [] "fullname", "companyname" )); foreach (var item in slead.attributes) 20 P a g e

Console.WriteLine(item.Key + ":" + item.value); Eğer entity nin bütün alanlarını geri döndürmek istiyorsak new ColumnSet(true) komutunu ColumnSet yerine vermemiz gerekmektedir. Yani eğer siz sorgulayacağımız nesnenin GUID türünden idsini biliyorsanız ve join gibi işlemlerle işiniz yoksa düz mantıkta bir sorgulama yapmak için bu metodu kullanabilirsiniz. RetrieveMultiple Metodu ise gerçek anlamda karışık sorguları yapmamıza olanak tanır. Ama burada tamamen object oriented bir mimari söz konusudur yani temelde bir sorgulama cümlesi olmadan QueryExpression ya da QueryByAttribute sınıflarının örnekleri üzerinden sorgulama işlemi yapılmasına da olanak sağlar. Bizim odak konumuz ise fetchxml olduğu için konuyu fazla dağıtmadan devam edelim. Bu fetchxml sorgusunu çalıştırmak için ise şu şekilde bir kod yazdım; string fetchxml = @"<fetch mapping='logical'> <entity name='contact'> <attribute name='fullname'/> <attribute name='createdon'/> <filter type='and'> value='purchasing Assistant'/> <condition attribute='jobtitle' operator='eq' </filter> </entity> </fetch>"; EntityCollection contactlist = (EntityCollection)ServiseBaglan().RetrieveMultiple(new FetchExpression(fetchXml)); foreach (var cnt in contactlist.entities) Console.WriteLine(cnt.Attributes["fullname"].ToString() + ":" + cnt.attributes["createdon"].tostring()); Console.ReadLine(); 21 P a g e

Sorgu Sonucu İşte biraz önce bahsettiğim RetrieveMultiple metoduna fetchxml i veriyorum. Dönüşte ise sistem bana EntityCollection içerisinde talep ettğim entity i vermekte. Bu noktadan sonra foreach ile bütün kayıtar içinde dolaşabilir ve Attributes ile alanlara ulaşabilirim. Bu kodu çalıştırınca da aşağıdaki gibi sonucu almaktayım; İleri Seviye Sorgular Yukarıda temel bilgileri verdikten sonra ileri seviye bilgilerle buradan devam edebiliriz. <fetch version='1.0' output-format='xml-platform' mapping='logical' distinct='false'> <entity name='lead'> <attribute name='fullname' /> <attribute name='createdon' /> <filter type='and'> <condition attribute='ownerid' operator='eq-userid' /> <condition attribute='statecode' operator='eq' value='0' /> </filter> </entity> </fetch> 22 P a g e

Bu sorguda ise lead türünden nesneleri geri döndürmekteyiz. fullname ve createdon alanlarını istemekteyiz sorgu ile ama ownerid yani kayıtların sahibi eq-userid diyerek servise kim bağlandıysa onun kayıtları olacak ve durumları da aktif olacak. Düz mantıktaki tek bir nesne üzerinden sorgular işte bu şekilde yapılmakta ama sistem bundan daha fazlasına izin verebilmekte yani biz eğer istersek inner ya da outer join yaparak başka nesneler ile de ilişki içerisindeki kayıtları da geriye döndürebiliriz. Aşağıdaki örnek üzerinden açıklamaya çalışayım; <fetch version='1.0' output-format='xml-platform' mapping='logical' distinct='false'> <entity name='account'> <attribute name='name' /> <attribute name='address1_city' /> <attribute name='telephone1' /> <order attribute='name' descending='true' /> <filter type='and'> <condition attribute='name' operator='like' value='0%' /> </filter> <link-entity name='contact' from='contactid' to='primarycontactid' alias='kisi'> <attribute name='emailaddress1' /> <filter type='and'> <condition attribute='firstname' operator='like' value='0%' /> </filter> </link-entity> <linkentity name='systemuser' from='systemuserid' to='createdby' visible='false' linktype='outer' alias='kullanici'> <attribute name='firstname' /> </link-entity> </entity> </fetch> Burada temelde yine bir nesne üzerinde yani account nesnesi üzerinden hareket ediyor gibi gözüksek de link-entity düğümleriyle işi genişletiyoruz. Örnekte görebileceğiniz üzere contact ve systemuser nesneleri üzerinden de geriye alan döndürdüğümüz gibi bunlar üzerinden de sorgulama yapabilmekteyiz. link-entity içerisinde sisteme hangi nesne ile link yapacağımızı ve bu nesnelerin hangi alanlar üzerinde birbirleriyle ilişki içerisinde olduklarını söylemekteyiz. Ayrıca alias vererek de kodun ilerleyen kısımlarında buradan gelecek alanlar için bir tanımlayıcı da oluşturabilmekteyiz. 23 P a g e

Burada ben link-type olarak outer kullandım ama siz isterseniz inner join yapmak için inner de kullanabilirsiniz. Bu arada belirtmeliyim ki order komutu ile de belli bir alan üzerinden kayıtların ascending ya da descending olarak sıralanmasını da sağlayabilmekteyiz. Örnekte ben firma adı ve kişi adı için konsoldan parametre almaktayım bu yüzden orada 0 ifadesini görmektesiniz. Bu sorguyu daha raht anlamanız için SQL cümlesine çevirecek olursam; select name, address1_city, telephone1, kisi.emailaddress1, kullanici.firstname from a ccount innerjoin contact kisi on kisi.contactid = account.primarycontactid inner join systemuser kullanici on kullanici.systemuserid = account.createdby where account.name like '%%' and kisi.firstname like '%%' order by account.name desc Böyle bir sorgu yazmamız gerekirdi. Bu kodu çalıştıracak örnek uygulama ise şu şekilde; string fetch = @" <fetch version='1.0' output-format='xml-platform' mapping='logical' distinct='false'> <entity name='account'> <attribute name='name' /> <attribute name='address1_city' /> <attribute name='telephone1' /> <order attribute='name' descending='true' /> <filter type='and'> value='0%' /> <condition attribute='name' operator='like' </filter> to='primarycontactid' alias='kisi'> <link-entity name='contact' from='contactid' <attribute name='emailaddress1' /> <filter type='and'> operator='like' value='0%' /> <condition attribute='firstname' </filter> </link-entity> <link-entity name='systemuser' from='systemuserid' to='createdby' visible='false' link-type='outer' alias='kullanici'> <attribute name='firstname' /> 24 P a g e

</link-entity> </entity> </fetch>"; Console.WriteLine("bir karakter yazın:"); fetch = string.format(fetch, Console.ReadLine()); EntityCollection groupby1_result = ServiseBaglan().RetrieveMultiple(newFetchExpression(fetch)); foreach (var c in groupby1_result.entities) Console.WriteLine("ad:" + c["name"].tostring()); Console.WriteLine("sehir:" + c["address1_city"].tostring()); Console.WriteLine("telefon:" + c["telephone1"].tostring()); Console.WriteLine("kisi eposta:" + ((AliasedValue)c["kisi.emailaddress1"]).Value.ToString()); Console.WriteLine("kullanici:" + ((AliasedValue)c["kullanici.firstname"]).Value.ToString()); Console.WriteLine("\n"); Console.ReadLine(); Burada bir noktanın üzerinde durmamız gerekmekte. Kişi ve Kullanıcı üzerindeki alanlardan veri alabilmek için kisi ve kullanici isimli alias ları kullanmıştık. İşte bu alanlardan veri okuyacağımız zaman şu şekilde bir kullanıma ihtiyacımız bulunmakta; ((AliasedValue)c["kullanici.firstname"]).Value.ToString() Yani gelen değeri önce AliasedValue e parse etmemiz sonrasında ise Value üzerinden değerini almalıyız. Çıktımız ise şu şekilde. Yani adı a ile başlayan bir firma ve ona adı a ile başlayan birinci ilgili kişi kaydı olarak eklenmiş bir kayıt bulunmakta. 25 P a g e

Eğer XSD dosyalarını okumayı biliyorsanız fetchxml üzerinde nereye hangi değerlerin nasıl gelebileceğini anlayabilirsiniz. Ayrıca bunu dosya haline getirerek Visual Studio ya tanıtırsanız fetchxml yazarken denetleme yaparak size hataları da gösterecektir. Ama şu anda en güzel fetchxml oluşturma yöntemi daha önce de belirttiğim gibi Gelişmiş Ara aracını kullanmaktır. <?xml version="1.0" encoding="utf-8"?> <xs:schema id="fetch" elementformdefault="qualified" xmlns:xs="http://www.w3.org/2001/ XMLSchema" xmlns:mstns="http://tempuri.org/fetch/unique"> <xs:annotation> <xs:documentation>schema name: fetch-schema</xs:documentation> </xs:annotation>   <xs:element name="value" type="xs:string"></xs:element>  <xs:element name="condition"> <xs:complextype> <xs:choice minoccurs="0" maxoccurs="unbounded">  26 P a g e

<xs:element name="value" minoccurs="0" maxoccurs="unbounded"> <xs:complextype> <xs:simplecontent> <xs:extension base="xs:string"> <xs:attribute name="uiname" type="xs:string" /> <xs:attribute name="uitype" type="xs:string" /> </xs:extension> </xs:simplecontent> </xs:complextype> </xs:element> </xs:choice>  <xs:attribute name="column" type="xs:string" /> <xs:attribute name="attribute" type="xs:string"></xs:attribute> <xs:attribute name="entityname" type="xs:string"></xs:attribute> <xs:attribute name="operator" use="required" type="operator"></xs:attribute>  <xs:attribute name="value" type="xs:string"></xs:attribute> <xs:attribute name="aggregate" type="aggregatetype"></xs:attribute> <xs:attribute name="alias" type="xs:string"></xs:attribute> <xs:attribute name="uiname" /> <xs:attribute name="uitype" /> 27 P a g e

<xs:attribute name="uihidden" type="truefalse01type" /> </xs:complextype> </xs:element>   <xs:element name="filter"> <xs:complextype> <xs:choice minoccurs="0" maxoccurs="unbounded">  <xs:element ref="condition" minoccurs="0" maxoccurs="500" /> <xs:element ref="filter" minoccurs="0" maxoccurs="unbounded" /> </xs:choice>  <xs:attribute name="type" default="and"> <xs:simpletype> <xs:restriction base="xs:nmtoken"> <xs:enumeration value="and" /> <xs:enumeration value="or" /> </xs:restriction> </xs:simpletype> </xs:attribute> <xs:attribute name="isquickfindfields" type="xs:boolean" /> </xs:complextype> </xs:element> <!-- attribute elements - used for selecting attributes from the surrounding entity / link-entity, these values are returned as part of the fetch 28 P a g e

-->  <xs:element name="all-attributes"> <xs:complextype></xs:complextype> </xs:element>  <xs:complextype name="fetchattributetype"> <xs:attribute name="name" use="required" type="xs:string"></xs:attribute> <xs:attribute name="build" type="build"></xs:attribute> <xs:attribute name="addedby" type="xs:string" /> <xs:attribute name="alias" type="xs:string"></xs:attribute> <xs:attribute name="aggregate" type="aggregatetype"></xs:attribute> <xs:attribute name="groupby" type="fetchbooltype"></xs:attribute> <xs:attribute name="dategrouping" type="dategroupingtype"></xs:attribute> <xs:attribute name="usertimezone" type="fetchbooltype"></xs:attribute> </xs:complextype>   <xs:complextype name="fetchordertype"> <xs:choice minoccurs="0" maxoccurs="unbounded">  </xs:choice>  <xs:attribute name="attribute" type="xs:string"></xs:attribute> <xs:attribute name="alias" type="xs:string"></xs:attribute> <xs:attribute name="descending" default="false" type="xs:boolean"></xs:attribute> </xs:complextype> <!-- link-entity element - used for joining one entity to its "parent" 29 P a g e

-->  <xs:complextype name="fetchlinkentitytype"> <xs:choice minoccurs="0" maxoccurs="unbounded">  <xs:element ref="all-attributes" minoccurs="0" /> <xs:element name="attribute" type="fetchattributetype" minoccurs="0" maxoccurs=" unbounded" /> <xs:element name="order" type="fetchordertype" minoccurs="0" maxoccurs="1" /> <xs:element ref="filter" minoccurs="0" /> <xs:element name="link-entity" type="fetchlinkentitytype" /> </xs:choice>  <xs:attribute name="name" use="required" type="xs:string"></xs:attribute FetchXML ile Aggregate(Toplama Sorguları) İşlemleri Bir önceki bolumde FetchXML ile neler yapabileceğimize değindik. Eğer istersek FetchXML ile grouping ve aggregate işlemlerini de yapabilmekteyiz. FetchXML ile aşağıdaki işlemler desteklenmektedir; sum avg min max count(*) count(attribute name) Aggregate yapabileceğimiz sorgu örneği standart olarak bildiğimiz fetchxml kurgusundan farklı değil burada sadece attribute kısmında aggregate ile ilgili keyword yer almakta. Aggregate=true diyerek bu şekilde bir sorgulama yapacağımızı sisteme söylüyoruz. Sonrasında ise sırasıyla hangi alan üzerinden işlem yapılacağını, alias yani etiketin ne olacağını ve aggregate türümüzün ne olacağını sisteme söylüyoruz. <fetch distinct='false' mapping='logical' aggregate='true'> <entity name='opportunity'> <attribute name='name' alias='opportunity_count' aggregate='count'/> </entity> </fetch> Bu şekilde oluşturduğumuz bir sorgu ile aslında şunu demek istiyoruz : select count('name') as opportunity_count from opportunity yani standart bir count işleminden fazlası değil yaptığımız. 30 P a g e

Bu fetchxml i çalıştırmak için ise aşağıdaki gibi bir kod hazırladım; string opportunity_count = @" <fetch distinct='false' mapping='logical' aggregate='true'> <entity name='opportunity'> <attribute name='name' alias='opportunity_count' aggregate='count'/> </entity> </fetch>"; EntityCollection opportunity_count_result = ServiseBaglan().RetrieveMultiple(new FetchExpression(opportunity_count)); foreach (var c in opportunity_count_result.entities) Int32 aggregate2 = (Int32)((AliasedValue)c["opportunity_count"]).Value; System.Console.WriteLine("Count of all opportunities: " + aggregate2); Burada dikkat edilmesi gereken nokta geriye EntityCollection döndürmesi. Bir önceki makalemden hatırlarsanız normalde bu tarz sorgulama ile biz geriye account, contact gibi sitem içerisindeki nesnelerden oluşmuş bir dizi alıyoruz. FetchXML yapısı gereği tek bir metod kullanıyoruz ve bu metod sonucunda yukarıdaki örnekte olduğu gibi tek bir satır dahi dönecek olsa bile yine sonucu bir collection içerisinde almaktayız. Bu nedenle mecbur foreach içerisinde dönüyoruz ya da collection un 0. üyesini alıyoruz. Ben örneğimde foreach ile collection içinde döndüm ve gördüğünüz gibi değeri aldım. Yine bir önceki makalemde ileri düzey sorgular bölümünde anlattığım gibi eğer nesne üzerinden direkt bir değer döndürmeyeceksek sonuç her zaman AliasedValue olarak gelmekte. işte bu nedenden dolayı şu şekilde bir convert işlemi yapıyoruz; Int32 aggregate2 = (Int32)((AliasedValue)c["opportunity_count"]).Value Bu işlem sonucunda bu koddan aşağıdaki gibi çıktımızı alabiliyoruz. Eğer distinct yapmak istersek de fetchxml içerisine yerleştireceğimiz bir distinct= true ifadesiyle ile sisteme bunu beliretebiliriz. Aşağıda ise distinct yapılmış bir kod örneği bulunmakta; <fetch distinct='false' mapping='logical' aggregate='true'> <entity name='opportunity'> <attribute name='name' alias='opportunity_distcount' aggregate='countcolumn' distinct='true'/> </entity> </fetch> Bu FetxhXML i de aşağıdaki kodla çalıştırabiliriz. 31 P a g e

string opportunity_distcount = @" <fetch distinct='false' mapping='logical' aggregate='true'> <entity name='opportunity'> <attribute name='name' alias='opportunity_distcount' aggregate='countcolumn' distinct='true'/> </entity> </fetch>"; EntityCollection opportunity_distcount_result = ServiseBaglan().RetrieveMultiple(new FetchExpression(opportunity_distcount)); foreach (var c in opportunity_distcount_result.entities) Int32 aggregate4 = (Int32)((AliasedValue)c["opportunity_distcount"]).Value; System.Console.WriteLine("Distinct name count of all opportunities: " + aggregate4); Console.ReadLine(); Bu kod sonucunda da aşağıdaki gibi bir cevap alabiliriz sistemden; Gelin olayı biraz renklendirelim. Bu sefer de bir sorgu içerisinde birden fazla aggregate seçeneğinin cevabını isteyelim. Böyle bir işlem için standart fetchxml in içerisinde sırasıyla hangi özelliklerin bize geri döneceğini belirtiyoruz tabii unutulmaması gereken nokta ise hepsi için ayrı birer alias olması gerektiğidir. <fetch distinct='false' mapping='logical' aggregate='true'> <entity name='opportunity'> <attribute name='opportunityid' alias='opportunity_count' aggregate='count'/> <attribute name='estimatedvalue' alias='estimatedvalue_sum' aggregate='sum'/> <attribute name='estimatedvalue' alias='estimatedvalue_avg' aggregate='avg'/> </entity> </fetch> Bu sorgu için ise aşağıdaki kodu hazırladım; string estimatedvalue_avg2 = @" <fetch distinct='false' mapping='logical' aggregate='true'> <entity name='opportunity'> <attribute name='opportunityid' alias='opportunity_count' aggregate='count'/> <attribute name='estimatedvalue' alias='estimatedvalue_sum' aggregate='sum'/> <attribute name='estimatedvalue' alias='estimatedvalue_avg' aggregate='avg'/> </entity> 32 P a g e

</fetch>"; EntityCollection estimatedvalue_avg2_result = ServiseBaglan().RetrieveMultiple(new FetchExpression(estimatedvalue_avg2)); foreach (var c in estimatedvalue_avg2_result.entities) Int32 aggregate8a = (Int32)((AliasedValue)c["opportunity_count"]).Value; System.Console.WriteLine("Count of all opportunities: " + aggregate8a); decimal aggregate8b = ((Money)((AliasedValue)c["estimatedvalue_sum"]).Value).Value; System.Console.WriteLine("Sum of estimated value of all opportunities: " + aggregate8b); decimal aggregate8c = ((Money)((AliasedValue)c["estimatedvalue_avg"]).Value).Value; System.Console.WriteLine("Average of estimated value of all opportunities: " + aggregate8c); Console.ReadLine(); İşte bu şekilde aynı anda count, sum ve avg işlemlerini yapabilmekteyim. Sonuç ise aşağıdaki gibi; Create/Update/Delete Metodları CRM servis nesnesi bize kayıtlar üzerinde işlem yapma özelliği sağlamaktadır. Servis içinden yapmak istediğimiz harekete uygun metodu çağırmamız gerekmektedir. Tabii burada unutulmaması gereken konu servisi çağıran kullanıcının çağrılan metodda işlem yapmaya yetkili olması gerekmektedir. Create Metodu CRM 2015 içerisinde bir entity içerisinde yeni bir nesne oluşturmamıza olanak tanır. Metod parametre olarak entity türünden bir nesne alır ve yeni oluşturulmuş nesnenin GUID türünden değerini geri döndürür. Aşağıdaki örnek bu metodun late-bound sınıfla kullanımını göstermektedir. // Entity nesnesinin yeni bir instance ini olusturuyoruz Entity account = new Entity("account"); 33 P a g e

// Gerekli attribute lara atama yapiyoruz. account["name"] = "Örnek Firma"; // Örnek Firma adında bir firma karti olusturuyoruz. _accountid = ioservice.create(account); Aşağıdaki örnek bu metodun early-bound sınıfla kullanımını göstermektedir. Contact contact = new Contact() FirstName="Deneme", LastName="Kisisi", Address1_City="İstanbul", ; Guid contactguid =_service.create(contact); Update Metodu CRM 2011 içerisinde bir entity içerisinde bir nesneyi güncellememizi sağlar. Metod parametre olarak entity türünden bir nesne alır. Güncellenecek nesnenin id si mutlaka parametre olarak verilmelidir. Guid gcontact = new Guid("7bE545CCD3-9A3A-E011-BA8B-78E7D1623F9D"); Contact contact = new Contact() ContactId = gcontact, FirstName="Test", LastName="Kisisi", Address1_City="Ankara", ; _service.update(contact); Delete Metodu CRM 2011 içerisinde Id sini verdiğiniz bir nesneyi sistemden silmeye yarar. Metod parametre olarak silinecek nesnenin Id si yanında bu nesnenin türünü ister. Guid gcontact = "7bE545CCD3-9A3A-E011-BA8B-78E7D1623F9D"; _service.delete("contact", gcontact); Bir programcı olarak çok standart olan bu işlemleri isterseniz bir class mantığı altında birleştirelim. Bu sayede daha yönetilebilir bir CRUD (Create, Read, Update, Delete) yapısı oluşturabiliriz. Ben bu sınıf için Process adını kullandım ve Process sınıfı içerisinde şu anda Oluşturma, Güncelleme ve Silme işlerimi yapmaktayım. İlerleyen makalelerde Okuma yapılarını incelerken onları da bu sınıfa dâhil ederiz. Burada öncelikle açıklamalıyım ki bir önceki makalede yer alan Singleton tasarım deseniyle CRM servisini oluşturma yazımdaki class tan faydalanarak servisi çağırma işlemini gerçekleştirdim. O yazıyı okumak isterseniz buraya tıklayınız Ek olarak hata olaylarını kontrol etmek için Result isimli bir class kullandım bu class ın içeriği şu şekilde public class Result public string Message get; set; public bool iserror get; set; public Object BusinessObject get; set; public Result(string _Message, bool _iserror, Object _BusinessObject) 34 P a g e

Message = _Message; iserror = _iserror; BusinessObject = _BusinessObject; public Result(string _Message, bool _iserror) Message = _Message; iserror = _iserror; BusinessObject = null; Görüldüğü üzere çok basit bir class bize sonucun başarılı mı başarısız mı olduğunu döndürecek o kadar. Bunun haricinde bir de Base isimli bir class ım var ki Process sınıfını aslında bu class dan türetmekteyim. Şu anda bu class ı sadece ErrorNumber ve ErrorDetail gibi hata oluştuğunda bilgi almamızı sağlayacak iki property ile kullanmaktayım ama ileride farklı propertyler de eklenecek. public class Base public int ErrorCode get; set; public string ErrorDetail get; set; Bu iki class ımı açıkladıktan sonra asıl yapıda kullanacağımız metodlara gelelim. İlk önce create metodunu inceleyelim. Hatırlayacağınız üzere CRM servisinde Create metdonun Update metodundan tek farkı id ye ihtiyaç duymamasıydı. Çünkü bu metod id yi üretip bize geri döndürecek. Ben de kurguyu buna göre planladım. public Result Create(Entity EntityForCreate) try Service service = Service.GetService(); if (service == null) throw new Exception("Service is null"); if (service!= null && service.errorcode > 0) throw new Exception(service.ErrorDetail); Guid EntityID = service.organizationservice.create(entityforcreate); DetailedLog.CreateLog("Entity Created! Type: " + EntityForCreate.LogicalName + ", ID : " + EntityID, System.Diagnostics.EventLogEntryType.Information); return new Result("", false, EntityID); catch (Exception ex) ErrorCode = 100; ErrorDetail = ExceptionHandler.HandleException(ex); DetailedLog.CreateLog(System.Reflection.Assembly.GetExecutingAssembly().GetName().Name 35 P a g e

+ " : " + System.Reflection.MethodBase.GetCurrentMethod().ToString() + " : " + ErrorDetail, System.Diagnostics.EventLogEntryType.Error); return new Result(ErrorDetail, true); Aslında yapı çok basit servis nesnemi çağırıyorum, servis oluşurken hata var mı diye bakıyorum eğer hata varsa hatayı fırlatıyorum. (bu noktada şunu belirtmeliyim ki catch bölümünde yer alan DetailLog ve ExceptionHandler benim daha önceden yazmış olduğum hata yönetimi ile ilgili class lar catch bölümünü siz de istediğiniz gibi düzenleyebilirsiniz) Eğer hata yok ise OrganizationService metodumu kullanarak nesnemi oluşturuyorum. Bu noktada da bir hata yoksa servis bana oluşturduğu nesnenin id sini döndürüyor yok eğer hata varsa zaten kod catch bloğuna düşüyor. İşte bu kadar. Şimdi gelin diğer metodlara bir göz atalım; public Result Update(Entity EntityForUpdate, Guid EntityID) try Service service = Service.GetService(); if (service == null) throw new Exception("Service is null"); if (service!= null && service.errorcode > 0) throw new Exception(service.ErrorDetail); service.organizationservice.update(entityforupdate); DetailedLog.CreateLog("Entity Updated! Type: " + EntityForUpdate.LogicalName + ", ID : " + EntityID, System.Diagnostics.EventLogEntryType.Information); return new Result("", false); catch (Exception ex) ErrorCode = 100; ErrorDetail = ExceptionHandler.HandleException(ex); DetailedLog.CreateLog(System.Reflection.Assembly.GetExecutingAssembly().GetName().Name + " : " + System.Reflection.MethodBase.GetCurrentMethod().ToString() + " : " + ErrorDetail, System.Diagnostics.EventLogEntryType.Error); return new Result(ErrorDetail, true); Update metodu neredeyse Create metodunun aynısı tek fark daha önce de ifade ettiğim gibi güncellenecek nesnenin id sini alması. Bunu almalı ki neyi güncellediğini bilebilsin. Aslında burada şöyle bir mantıksal kargaşa var update metodu ek olarak id yi almamakta zaten sizin ona update edilmesi için vereceğiniz entity nin Id alanına vermelisiniz. Benim burada ek olarak almamdaki amaç onu loglamak için. 36 P a g e

Bir de Delete metoduna göz atalım; public Result Delete(string EntityName, Guid EntityID) try Service service = Service.GetService(); if (service == null) throw new Exception("Service is null"); if (service!= null && service.errorcode > 0) throw new Exception(service.ErrorDetail); service.organizationservice.delete(entityname, EntityID); " + EntityID, DetailedLog.CreateLog("Entity Deleted! Type: " + EntityName + ", ID : System.Diagnostics.EventLogEntryType.Information); return new Result("", false); catch (Exception ex) ErrorCode = 100; ErrorDetail = ExceptionHandler.HandleException(ex); DetailedLog.CreateLog(System.Reflection.Assembly.GetExecutingAssembly().GetName().Name + " : " + System.Reflection.MethodBase.GetCurrentMethod().ToString() + " : " + ErrorDetail, System.Diagnostics.EventLogEntryType.Error); return new Result(ErrorDetail, true, null); Delete metodu entity nin adını ve id sini almakta. Bu iki veriyi de servise vermekteyiz. Class ın tamamına bakacak olursak; public class Process : Base public Result Create(Entity EntityForCreate) try Service service = Service.GetService(); if (service == null) throw new Exception("Service is null"); if (service!= null && service.errorcode > 0) throw new Exception(service.ErrorDetail); Guid EntityID = service.organizationservice.create(entityforcreate); DetailedLog.CreateLog("Entity Created! Type: " + EntityForCreate.LogicalName + ", ID : " + EntityID, System.Diagnostics.EventLogEntryType.Information); return new Result("", false, EntityID); catch (Exception ex) 37 P a g e

ErrorCode = 100; ErrorDetail = ExceptionHandler.HandleException(ex); DetailedLog.CreateLog(System.Reflection.Assembly.GetExecutingAssembly().GetName().Name + " : " + System.Reflection.MethodBase.GetCurrentMethod().ToString() + " : " + ErrorDetail, System.Diagnostics.EventLogEntryType.Error); return new Result(ErrorDetail, true); public Result Update(Entity EntityForUpdate, Guid EntityID) try Service service = Service.GetService(); if (service == null) throw new Exception("Service is null"); if (service!= null && service.errorcode > 0) throw new Exception(service.ErrorDetail); service.organizationservice.update(entityforupdate); DetailedLog.CreateLog("Entity Updated! Type: " + EntityForUpdate.LogicalName + ", ID : " + EntityID, System.Diagnostics.EventLogEntryType.Information); return new Result("", false); catch (Exception ex) ErrorCode = 100; ErrorDetail = ExceptionHandler.HandleException(ex); DetailedLog.CreateLog(System.Reflection.Assembly.GetExecutingAssembly().GetName().Name + " : " + System.Reflection.MethodBase.GetCurrentMethod().ToString() + " : " + ErrorDetail, System.Diagnostics.EventLogEntryType.Error); return new Result(ErrorDetail, true); public Result Delete(string EntityName, Guid EntityID) try Service service = Service.GetService(); if (service == null) throw new Exception("Service is null"); if (service!= null && service.errorcode > 0) throw new Exception(service.ErrorDetail); service.organizationservice.delete(entityname, EntityID); 38 P a g e

" + EntityID, DetailedLog.CreateLog("Entity Deleted! Type: " + EntityName + ", ID : System.Diagnostics.EventLogEntryType.Information); return new Result("", false); catch (Exception ex) ErrorCode = 100; ErrorDetail = ExceptionHandler.HandleException(ex); DetailedLog.CreateLog(System.Reflection.Assembly.GetExecutingAssembly().GetName().Name + " : " + System.Reflection.MethodBase.GetCurrentMethod().ToString() + " : " + ErrorDetail, System.Diagnostics.EventLogEntryType.Error); return new Result(ErrorDetail, true, null); Class ımızı bu şekilde oluşturduktan sonra gelin onu bir konsol uygulaması yardımıyla çağıralım ve iş başında görelim. static void Main(string[] args) try Entity lead = new Entity("lead"); lead.attributes["subject"] = "Fuardan Gelenler"; lead.attributes["firstname"] = "Barış"; lead.attributes["lastname"] = "KANLICA"; lead.attributes["companyname"] = "Omerd Business Solutions"; Process process = new Process(); Result result = process.create(lead); if (result.iserror) throw new Exception(result.Message); Console.WriteLine("Lead created : " + result.businessobject.tostring()); Console.ReadLine(); catch (Exception ex) Console.WriteLine("Error : " + ex.message); Console.ReadLine(); Gördüğünüz üzere Entity nesnemi çağıyor ve ona lead adını veriyorum. İçerisi istediğim bilgiler ile dolduruyor ve Process class ımın içindeki Create metodu vasıtasıyla CRM içerisinde oluşmasını sağlıyorum. İşte hepsi bu kadar :) 39 P a g e

Dynamics 365 2015 Plug-in Mimarisi Giris Sizlere bugun Dynamics 365 icerisindeki Plug-in Mimarisinden soz etmek isitiyorum. Plug-in ler IPlugin arayuzunden turetilmis kod parcaciklaridir ve CRM in icerisinde belli bir sira icerisinde calisirlar. Kabaca tariff edersek bunlar birer.dll dosyalaridir ve CRM e bu dosyaya ne zaman bakmasi gerektigini biz soyleriz. Plug-in ler olay bazli olarak calisirlar. Yani herhangi bir kayit olusturuldugunda, guncellendiginde, silindiginde vb.. olaylar oldukca biz ilgili ayari yapmissak calisirlar. Plug-in lerin en güzel yani pre ve post olarak calismaya ayarlanabilmeleridir. Plug-in ler olay bazli calisirlar demiştim iste bu olay olmadan önceki kaydin son hali üzerinden ve olay olduktan sonraki hali üzerinden işlem yapmaniza olanak sağlarlar. Plug-in lerin calismasi icin Microsoft.Xrm.Sdk.dll ve Microsoft.Crm.Sdk.Proxy.dll dosyalarinin referanslara eklenmis olmasi gerekmektedir. Tam yeri gelmisken bahsedeyim eger siz ucuncu parti bir.dll kullaniyorsaniz (yani kendi yazdiginiz siniflarin oldugu ya da diger uygulamalardan aldiginiz) bu.dll lerin ilgili serverin assembly klasöründe olduğundan emin olun yoksa plug-in calismayabilir. public class MyPlugin: IPlugin public void Execute(IServiceProvider serviceprovider) Detaya inecek olursak IPlugin arayuzunden turerilmis bir sinif içerisinde Execute metodu yer almalidir. Bu metod parametre olarak IServiceProvider arayuzunden türetilmiş bir bilgi yiginini içerir. Yani CRM kod içerisinde yapacagimiz işlemlerde bize CRM içerisinde olan olaylardan bize bilgi tasir ki biz de bu bilgileri kodun içerisinde kullanalim. Ne gibi veriler içinde tasimakta derseniz cok fazla detay verebilirim mesela su anda hangi kullanicinin işlem yaptigi, tasidigi nesnenin turunu, eger pre-plugin ise değerlerin değişmeden önceki halini vb bir cok veri içermekte. Simdi sirasiyla gelen veri yiginlarini inceleyelim. Plug-in Execution Context Calisma zamaninda oluşan veriler bu yapi içerisinde yer almaktadır. Bunlara kodun calisma hiyerarşisi ve entity bilgileri de dahildir. IPluginExecutionContext context = (IPluginExecutionContext) serviceprovider.getservice(typeof(ipluginexecutioncontext)); Bir olay olduğunda kayit edilmiş bir plug-in e bu veriler aktarılır aslinda o anda calisan butun plugin lere bu veriler aktarılır ama execution pipeline denen sralamaya uyarak aktarılır once pre sonra post pluginlere veri aktarılır. Hatta siz pre-plugin ile bir veriyi değiştirirseniz post-plugin e o veri aktarılır. Tabii burada yeri gelmişken bahsedeyim burada sozu edilen kodlarin sonsuz döngüye girmemeleri için sistem içerisinde Depth denen bir anahtar yer almaktadır. Varsayilanda bu bir plugin i arda arda 8 kere calistirir ve durdurur. Boylece sistemin bir kod yanlisigi ile çökmesi engellenmiştir. Bu değer değiştirebilir bir değerdir. Sistemin calismasi da aslinda su mantiga dayanmakta; 40 P a g e

Yani Event Execution Pipeline a bir mesaj girdiginde Pre-Event -> Platform Islemleri (Yani CRM in kendi ic isleyisi) -> Post-Event seklinde islenmekte. Bu dongu senkron ve asenkron yapilar için böyle ilerlemekte. Organization Servise Erisme CRM içerisinde işlem yapabilmek her zaman bir servis nesnesine ihtiyaç duymaktayız. Iste kullanicinin hareketi neticesinde acilmiş bu servisi bize kullanmamiz için geçirmekte serviceprovider nesnesi. IOrganizationServiceFactory servicefactory = (IOrganizationServiceFactory)serviceProvider.GetService(typeof(IOr ganizationservicefactory)); IOrganizationService service = servicefactory.createorganizationservice(context.userid); Notification Servise Erisme Senkron olarak işaretlenmiş plug-in ler Microsoft Azure Service Bus a veri mesaj gondebilirler. IServiceEndpointNotificationService turunden olan bu bilgi Azure Service Bus a gönderilir. Bu sayede Azure Service Bus içerisinde endpoint oluşturulmuş ve endpoint i dinleyen 3. Parti bir servis ile iletişime geçebilmektedir. Input ve Output Parametreleri InputParameters nesnesi su anda yapilan hareketin yani su anda tetiklenmiş olayin bilgisini ve su anda üzerinde işlem görülen entity nin bilgisini içerir. Bu bilgiye erişmek için Target nesnesine 41 P a g e

bakmamiz gerekmektedir ve bu nesneyi alip Entity class ina çevirebiliriz. Input nesneleri Request message yapisindadir. if (context.inputparameters.contains("target") && context.inputparameters["target"] is Entity) // Obtain the target entity from the input parameters. Entity entity = (Entity)context.InputParameters["Target"]; Fakat unutmaniz gereken bir nokta var her mesaj Entity nesnesini içermeyebilir. Ornegin DeleteRequest; Entity değil EntityReference dondurur. if (context.inputparameters.contains("target") && context.inputparameters["target"] is EntityReference) // Obtain the target entity from the input parameters. EntityReference entity = (EntityReference)context.InputParameters["Target"]; Benzer sekilde OutputParameters da Response message içerir. Ama sunu unutmayin ki senkron postevent ve asenkron plug-in ler OutputParameters turunden nesneler içerirler. Pre ve Post Entity Imajlari Bu konuyu okurken sakin Ingilizce Images kelimesinin resim anlamiyla karistirmayin buradaki anlami verinin o anki goruntusu seklinde ifade etmek daha doğru olur. Aslinda tam Ingilizce tabiriyle snapshot. PreEntityImages ve PostEntityImages verileri sistem tarafından size gönderilir ama siz ozellikle beklediğiniz alanlari plug-in in kayit işlemi sirasinda sisteme soyleyebilrsiniz. Burada tabii ki bir mantik çerçevesi olduğunu da unutmayin Create aninda bir nesnenin preimage i olamayacagi gibi Delete işleminden sonra da bir postimage beklemeyin. Simdi bu bilgileri verdikten sonra butun bunlari birleştirerek bir plug-in temel goruntusune bakalim. Aciklamalar kodun içinde. using System; using System.ServiceModel; using Microsoft.Xrm.Sdk; public class MyPlugin: IPlugin public void Execute(IServiceProvider serviceprovider) // Sandbox içerisinde calisan plug-in ler TracingService den yararlanabilirler. ITracingService tracingservice = (ITracingService)serviceProvider.GetService(typeof(ITracingService)); 42 P a g e //Context i elde ediyoruz. IPluginExecutionContext context = (IPluginExecutionContext) serviceprovider.getservice(typeof(ipluginexecutioncontext)); // InputParameters dan gelen verileri aliyoruz

if (context.inputparameters.contains("target") && context.inputparameters["target"] is Entity) // Target ile entity e erisiyoruz. Entity entity = (Entity)context.InputParameters["Target"]; // Beklediginiz entity geldi mi diye kontrol ediyoruz. if (entity.logicalname!= "account") return; // CRM Servisi elde ediyoruz IOrganizationServiceFactory servicefactory = (IOrganizationServiceFactory)serviceProvider.GetService(typeof(IOrganizationServiceFac tory)); IOrganizationService service = servicefactory.createorganizationservice(context.userid); try / Iste buradan sonrasi size kalmis istediğiniz kodu yazabilirsiniz. catch (FaultException<OrganizationServiceFault> ex) throw new InvalidPluginExecutionException("An error occurred in MyPlug-in.", ex); catch (Exception ex) tracingservice.trace("myplugin: 0", ex.tostring()); throw; Plug-in ler Icerisindeki Hatalari Yakalamak Senkron calisan plug-in ler sandbox da olsun ya da olmasin herhangi bir hata ile karsilastiklarinda geriye kullaniciya uyari gösterecek bir yapiya sahiptirler ve bu durumu Dynamics 365 yönetir. Yani siz sadece hatayi geriye dondurursunuz. Asenkron calisan yapilar için CRM içerisinde System Job(AsyncOperation) isimli bir bolum yer almaktadır. Iste asenkron hatalari da buradan takip edebilirsiniz. Senkron calisan plug-in lerde ise hata mesajlarini InvalidPluginException turunden bir hata göndererek kontrol edebilirsiniz. Message ozelligine herhangi bir değer gönderirseniz sistem onu gösterir aksi takdirde varsayilan hata mesaji görüntülenir. Ayrica sunu da belirteyim Sandbox içinde calismayan plug-in ler için hata mesajlari sistemin calistigi serverdaki Olay Goruntuleyici içerisinde Uygulama hatalari bolumu içerisine de kaydedilir. Plug-in içerisinde uygun gordugunuz yerde su sekilde hata fırlatabilirsiniz: throw new InvalidPluginExecutionException("The account number can only be set by the system."); 43 P a g e

Bir plug-in hata firlattiginda CRM su sekilde bir uyari vermektedir. Log dosyasini incelediğimizde de detaylari almaktayız. Bizim gönderdiğimiz mesaja dikkat edin lütfen; Unhandled Exception: System.ServiceModel.FaultException`1[[Microsoft.Xrm.Sdk.OrganizationServiceFault, Microsoft.Xrm.Sdk, Version=7.0.0.0, Culture=neutral, PublicKeyToken=31bf3856ad364e35]]: The account number can only be set by the system. Detail: <OrganizationServiceFault xmlns="http://schemas.microsoft.com/xrm/2011/contracts" xmlns:i="http://www.w3.org/2001/xmlschema-instance"> <ErrorCode>-2147220970</ErrorCode> <ErrorDetails xmlns:a="http://schemas.datacontract.org/2004/07/system.collections.generic"> <KeyValuePairOfstringanyType> <a:key>callstack</a:key> <a:value i:type="b:string" xmlns:b="http://www.w3.org/2001/xmlschema"> at Microsoft.Crm.Sdk.Samples.AccountNumberPlugin.Execute(IServiceProvider serviceprovider) at PluginProfiler.Library.PluginAppDomainProxy.ExecuteCore(Stopwatch watch, ProfilerExecutionReport report, Object instance, Object executionparameter) at PluginProfiler.Library.AppDomainProxy.Execute(ProfilerExecutionConfiguration configuration, ProfilerExecutionReport report) </a:value> </KeyValuePairOfstringanyType> </ErrorDetails> <Message>The account number can only be set by the system.</message> <Timestamp>2015-04-08T15:29:50.7437667Z</Timestamp> <InnerFault i:nil="true" /> <TraceText i:nil="true" /> </OrganizationServiceFault> Ama siz temel bir hata yönetim sinifina sahip olmak ve yazdiginiz butun kodlarda kullanmak isterseniz su sekilde bir Exception mimarisini yazdiginiz kodda kullanabilirsiniz. Fakat burada unutmamaniz gereken nokta siz hata fırlatmaz hatalari kendiniz Handle ederseniz CRM kullaniciya hata mesaji göndermeyecektir. Bunun için InvalidPluginException i siz firlatmalisiniz. Asagidaki kodu Plug-in ler içerisinde kullanmanizi pek tavsiye etmem cunku sistem gayet detayli bir geri bildirim yapmakta ama bir hata aliyor ve isin içinden cikamiyorsaniz bu kodu denemenizde fayda olabilir. Hatayi serverda ya da CRM içinde bir yerlere yazdırıp incelebilrisiniz. Yine uygun gordugunuz bir yerde kullaniciya hata göstermek istiyorsaniz InvalidPluginExecutionException firlatmayi unutmayin. catch (FaultException<Microsoft.Xrm.Sdk.OrganizationServiceFault> ex) 44 P a g e

error."); Inner Fault"); Console.WriteLine("The application terminated with an Console.WriteLine("Timestamp: 0", ex.detail.timestamp); Console.WriteLine("Code: 0", ex.detail.errorcode); Console.WriteLine("Message: 0", ex.detail.message); Console.WriteLine("Inner Fault: 0", null == ex.detail.innerfault? "No Inner Fault" : "Has catch (System.TimeoutException ex) Console.WriteLine("The application terminated with an error."); Console.WriteLine("Message: 0", ex.message); Console.WriteLine("Stack Trace: 0", ex.stacktrace); Console.WriteLine("Inner Fault: 0", null == ex.innerexception.message? "No Inner Fault" : ex.innerexception.message); catch (System.Exception ex) Console.WriteLine("The application terminated with an error."); Console.WriteLine(ex.Message); // Display the details of the inner exception. if (ex.innerexception!= null) Console.WriteLine(ex.InnerException.Message); FaultException<Microsoft.Xrm.Sdk.OrganizationServiceFault> fe = ex.innerexception as FaultException<Microsoft.Xrm.Sdk.OrganizationServiceFault>; if (fe!= null) Console.WriteLine("Timestamp: 0", fe.detail.timestamp); Console.WriteLine("Code: 0", fe.detail.errorcode); Console.WriteLine("Message: 0", fe.detail.message); Console.WriteLine("Trace: 0", fe.detail.tracetext); Console.WriteLine("Inner Fault: 0", null == fe.detail.innerfault? "No Inner Fault" : "Has Inner Fault"); Plug-in Yapici Metodlari Bir plug-in için Microsoft Dynamics 365 de opsiyonel olarak kullanabileceğiniz yapici metod(constructor) türleri mevcuttur. Hic parametre vermeden yapici metod cagirabileceginiz gibi bir ya da iki parametre vererek de cagirabilirsiniz. SamplePlugin isimli plug-in için 3 cesit yapici metod ornegi asagidaki gibidir. public SamplePlugin() public SamplePlugin(string unsecure) 45 P a g e

public SamplePlugin(string unsecure, string secure) Yapici metodun ilk parametresi public yani unsecure bilgi yigini içermelidir. Ikinci parametre ise nonpublic (secure) bilgi yigini içermelidir. Buradan da anlayabileceğiniz uzere secure string encrypted yani sifrelenmis veri unsecure ise unencrypted yani sifrelenmemis değer içermelidir. Office Outlook client da calisan bir plug-in yazdiysaniz bilmelisiniz ki secure string offline yani cevrimdisi modda calismayacaktir. Bu bilgileri bir plug-in e Plugin Registration Tool vasitasiyla bir step in kaydi sirasinda sisteme iletiyoruz. Bu mesajlar için ayrilmis 2 alan bulanmaktadır. Step içerisinde bu ayarlamalari yaptıktan sonra yazmis olduğumuz degerlere kod içerisinden asagidaki gibi ulaşabilirsiniz. private readonly string _unsecurestring; private readonly string _securestring; public AdvancedPlugin(string unsecurestring, string securestring) if (String.IsNullOrWhiteSpace(unsecureString) String.IsNullOrWhiteSpace(secureString)) throw new InvalidOperationException ("Unsecure and secure strings are required by the Advanced Plug-in, but not provided."); _unsecurestring = unsecurestring; _securestring = securestring; 46 P a g e

Hadi Plug-in Yazalim Plug-in ler hakkında temel bilgileri öğrendiğimize gore artik plug-in yazabiliriz. Asagida vereceğim orneklerde bir plug-in içerisinde yapabileceğiniz temel işlemleri anlatmaya calisacagim. Bu kodlara CRM SDK\SampleCode\CS\Plug-ins içerisinden ulaşabilirsiniz. Veritabanina gitmeden kayitlari değiştirmek Daha once de ifade ettiğim gibi CRM içerisinde bir kayit veritabanina gitmeden Pre-Operation(Pre- Event) adiminda kaydettiğiniz bir plug-in ile kullanicinin oluşturmak istediği kayda ulaşabilirsiniz. Asagidaki kod oluşturulan bir account(firma) nesnesinin içerisine eger yok ise bir numara oluşturarak bunu accountnumber(müşteri numarasi) alanina vermekte böylece kayitta olmayan bir alan veritabanina bu alan eklenmiş bir sekilde gidecek. Kodda da görebileceğiniz uzere ilk once Execute metodumuzu oluşturuyoruz. Biliyorsunuz ki bu metod parametre olarak içine aldigi ServiceProvider ile bize ihtiyacimiz olan butun verileri sunacak. Ilk once Context i ServiceProvider dan türetiyoruz. Daha sonra da Context içerisindeki Target in bir Entity mi olup olmadigina bakıyoruz. Tam bu noktada gelin Context nesnesinin içerisine bir bakalim. Asagidaki ekran goruntusunu bu plug-in i debug ettiğim anda aldim. Ilerleyen bölümlerde bir plugin in nasil debug edileceğini anlatacagim. Simdilik Context e odaklanalim. Gorebileceginiz uzere Context UserId, BusinessUnitId, MessageName, PrimaryEntityName, CreatedOn gibi o anda isimize yarayacak birçok veri yiginini içermekte. Iste Plug-in içerisinde ihtiyacimiz olanlari buradan alip kullanacagiz. 47 P a g e

Entity ise onu entity sinifindan bir nesne haline getiriyoruz. Bu sefer bu oluşturduğumuz yeni entity nesnesi account turunden bir nesne midir diye bakıyoruz. Daha sonra Icinde accountnumber diye bir alan var mi diye bakıyoruz. Yoksa iste tam bu noktada veritabanina doğru yolculuğa cikmis olan kullanicinin bu kaydına müdahale edip içerisine bizim urettigimiz numara ile accountnumber nesnesini doldurarak entity mize veriyoruz. Artik içerisinde accountnumber alani da var. /// <summary> /// A plug-in that auto generates an account number when an /// account is created. /// </summary> /// <remarks>register this plug-in on the Create message, account entity, /// and pre-operation stage. /// </remarks> //<snippetaccountnumberplugin2> public void Execute(IServiceProvider serviceprovider) // Obtain the execution context from the service provider. Microsoft.Xrm.Sdk.IPluginExecutionContext context = (Microsoft.Xrm.Sdk.IPluginExecutionContext) serviceprovider.getservice(typeof(microsoft.xrm.sdk.ipluginexecutioncontext)); 48 P a g e

// The InputParameters collection contains all the data passed in the message request. if (context.inputparameters.contains("target") && context.inputparameters["target"] is Entity) // Obtain the target entity from the input parameters. Entity entity = (Entity)context.InputParameters["Target"]; //</snippetaccountnumberplugin2> false) // Verify that the target entity represents an account. // If not, this plug-in was not registered correctly. if (entity.logicalname == "account") // An accountnumber attribute should not already exist because // it is system generated. if (entity.attributes.contains("accountnumber") == // Create a new accountnumber attribute, set its value, and add // the attribute to the entity's attribute collection. Random rndgen = new Random(); entity.attributes.add("accountnumber", rndgen.next().tostring()); else // Throw an error, because account numbers must be system generated. // Throwing an InvalidPluginExecutionException will cause the error message // to be displayed in a dialog of the Web application. throw new InvalidPluginExecutionException("The account number can only be set by the system."); Umarim birsey dikkatinizi çekmiştir. Entity içerisine direkt alani Attributes.Add metodu ile ekliyoruz. Yani bir update işlemi yapmıyoruz zaten kayit daha veritabanina gitmedi doğal olarak CRM Service nesnesinin bir instance ini olusturmamiza da gerek kalmadi. Update aninda update edilmemiş değerlere ulaşmak Baslik biraz karisik gelebilir ama aslinda tam olarak da durum bu update aninda update edilmemiş alanlara ulaşmak istiyorsaniz birazdan bahsedecegim yöntemi uygulamniz gerekmekte. Peki biz neye neden ulasamiyoruz diye soracak olursaniz aciklayayim. Dynamics 365 in Create aninda kayit ile ilgili elde ettiği butun bilgileri bize Target tan türettiğimiz entity içerisinde verir. Asagidaki ekran goruntusunde de bu durumu görebilirsiniz. 49 P a g e

Update aninda durum bundan farkli sistem bize sadece (doğal olarak) update edilmiş alanlari vermektedir. Asagidaki ekran goruntusune bakabilirsiniz. Ben bu contact üzerinde sadece jobtitle alanini güncelledim. Sistem jobtitle ve yaninda ihtiyaç duyulacak birkaç bilgiyi daha Target a vermekte o kadar. Simdi konu basligina dönecek olursak iste tam bu update aninda ben update edilmemiş bir alanin değerine ulaşmak istersem ne yaparim? Sistemde bunun için Image yani o kaydin o anki snapshot ini almamizi sağlayan bir ozellik var. Herhangi bir plug-in step i üzerinde sag tuşa basarak create new image seçeneğini seçtiğimizde asagidaki ekran karsimiza gelecektir. 50 P a g e

Bu ekranda Pre ve Post olarak istediğimiz alanlari parametre olarak seçebilir ve bunlara genel bir isim verebiliriz. Ben Target dedim. Iste bu ayarlamayi yapdiginizda asagidaki ekran goruntusundeki gibi update aninda değişmeyen ama sizin erişmek istediğiniz alan/alanlar PreEntityImages içerisinde hazir olacaktır. 51 P a g e

Hangi Message da hangi image lara ualasabileceginizin listesi asagidaki gibidir. Mesaj Stage Pre-Image Post-Image Create PRE Hayir Hayir Create POST Evet Evet Update PRE Evet Hayir Update POST Evet Evet Delete PRE Evet Hayir Delete POST Evet Hayir Peki kod tarafında buna nasil ulasacagiz derseniz o da su sekilde olacak; Once image nesnesine ulaşıyoruz: Entity image = (Entity)context.PreEntityImages["Target"]; Sonra image içerisinden istediğimiz alana erişiyoruz: String descriptionmessage = "Old full name: " + image["fullname"]; Uzerinde calistigim nesnenin id si nerede? Update edilmis ya da post-operation durumdaki bir nesnenin id sine ihtiyaç duyarsaniz su sekilde elde edebilirsiniz: Guid id = new Guid(context.OutputParameters["id"].ToString()); Ya da Guid id = context.primaryentityid; Plug-in ler arasinda bilgi paylasimi Eger bir plug-in içinde oluşturduğumuz bir veriyi diğer plug-in lerin de erişmesini istiyorsak SharedVariables yapisini kullanmamiz gerekmekte. SharedVarabiles aslinda bir parametre kolleksiyonu ve içerisinde paylaşmak istediğiniz nesneleri saklayabilirsiniz. Asagida 2 tane plug-in yer almakta. Ilk plug-in (PreEventPlugin) context.sharedvariables.add("primarycontact", (Object)contact.ToString()); 52 P a g e

Kodu ile Contact isimli Guid nesnesini PrimaryContact adinda SharedVariables içerisinde saklamakta. Ikinci plug-in ise Post-event aninda calismakta ve SharedVariables den istediği değeri örnekteki gibi almaktadır. Boylece plug-inler arasi veri transferi ve yapilmis olmakta. Guid contact = new Guid((string)context.SharedVariables["PrimaryContact"]); public class PreEventPlugin : IPlugin public void Execute(IServiceProvider serviceprovider) // Obtain the execution context from the service provider. Microsoft.Xrm.Sdk.IPluginExecutionContext context = (Microsoft.Xrm.Sdk.IPluginExecutionContext) serviceprovider.getservice(typeof(microsoft.xrm.sdk.ipluginexecutioncontext)); // Create or retrieve some data that will be needed by the post event // plug-in. You could run a query, create an entity, or perform a calculation. //In this sample, the data to be passed to the post plug-in is // represented by a GUID. Guid contact = new Guid("74882D5C-381A-4863-A5B9-B8604615C2D0"); // Pass the data to the post event plug-in in an execution context shared // variable named PrimaryContact. context.sharedvariables.add("primarycontact", (Object)contact.ToString()); public class PostEventPlugin : IPlugin public void Execute(IServiceProvider serviceprovider) // Obtain the execution context from the service provider. Microsoft.Xrm.Sdk.IPluginExecutionContext context = (Microsoft.Xrm.Sdk.IPluginExecutionContext) serviceprovider.getservice(typeof(microsoft.xrm.sdk.ipluginexecutioncontext)); // Obtain the contact from the execution context shared variables. if (context.sharedvariables.contains("primarycontact")) Guid contact = new Guid((string)context.SharedVariables["PrimaryContact"]); // Do something with the contact. 53 P a g e

Plug-in Registration Tool u Kullanmak Ilk plug-in imizi yazdıktan sonra geldi onu CRM içerisine eklemeye. Bu işlem için Plugin Registration Tool dediğimiz CRM SDK içerisinden cikan bir uygulamayi kullanacagiz. Bu uygulama sayesinde hem plug-in hem de custom workflow lari CRM içerisine ekleyebilmekteyiz. SDK\Tools\PluginRegistration\PluginRegistration.exe yolu ile ulaşabileceğiniz uygulamayi calistirdiginizda sizden bağlanmak istediğiniz server ile ilgili bilgileri isteyecektir. Dynamics 365 Online için Online i seçebilirsiniz ama unutmayin ki Office 365 hesabi kullaniyorsaniz Office 365 i seçmeniz gerekmekte. Ikisi de Online ama yetki mekanizmaları farkli. Eger On-Premises yani Microsoft disinda host edilen bir CRM e erişmek istiyorsaniz o zaman On- Premises seçeneğini seçmeniz gerekmekte. IFD ler için de bu seçeneği kullanabilirsiniz. 54 P a g e

Eger Always display list of available orgs seçeneğiniz seçerseniz bağlanmak istediğiniz kullanici ile erişebileceğiniz organizasyonlarin listesini görüntüleyebilirsiniz. Basarili bir sekilde giriş yaptiginizda asagidaki gibi bir ekran karsiniza gelecektir. 1. Plug-in i sisteme kayit edebilmek için yukarıdaki Register düğmesine tikliyoruz ve ardindan Register New Assembly ye tikliyoruz. 55 P a g e

2. Step#1 bolumundeki düğmesine tikliyarak kayit ettirmek istediğimiz.dll i seçiyoruz. 3. Step#2 bolumunde kaydetmek istediğimiz plug-in class ini seçiyoruz. 4. Step#3 bolumunde 2 tane seçeneğimiz bulunmakta; a. Sandbox : Bu seçeneği seçer isek plug-in bir Sandbox içerisinde calisacak yani dis ortamdan izole edilecek. Boylece bu plugin sistem içerisinde calisacak ama sisteme zarar veremeyecek ve izlenebilir olacak. Kisacasi yazdiginiz bir plug-in production ortamina tasimadan once test etmek için bu senecegi kullaniyoruz. b. None : hiçbir kisitlama olmadan.dll içerisindeki kodlar icra edilir. 5. Step#4 bolumunde ise plug-in nerede duracagini seçmemizi istemekte. a. Database: tavsiye edilen yöntem budur. Boylece dll işletim sistemi kaynakli sorunlardan izole edilir. Veritabani yedeklendikçe dll de içinde olduğundan yedeklenecektir ve herhangi bir durumda geriye dönmenizi sağlar. 56 P a g e

b. Disk: Sistemin varsayilan dll yerleştirme yeri olan CRM Kurulum Yolu\Server\bin\assembly klasörü içerisinden dll i okur. Her bir server icin dll lerin belirtilen klasöre konmasi gerekmektedir. c. GAC: Global Assembly Cache üzerinden dll leri okur. Bu noktada bir not ileteyim eger server üzerinde calisan kodu debug etmek isterseniz yine server\bin\assembly klasörüne.pdb uzantili debug symbol lerinizi yerleştirmeniz gerekmekte. Ikinci bir not da eger serverda custom code execution kapaliysa açmak için server üzerinde powershell ile su kodlari calistirmaniz gerekmekte: Add-PSSnapin Microsoft.Crm.PowerShell $setting = get-crmsetting customcodesettings $setting.allowexternalcode="true" Degerleri kontrol etmek için bu komutlari calistirabilirsiniz : set-crmsetting $setting get-crmsetting customcodesettings Ayarlari tersine çevirmek için AllowExternalCode a False değerini vermeniz yeterli. Butun bu adimlari tamamladıktan sonra Register Selected Plugin düğmesine tikliyoruz. Plug-in kaydetmediki ilk adimi gerçekleştirmiş olduk sira diğer adimlarda :) Bu noktada plug-in i hangi event(ler) için yazdiysak onun için adim(lar) eklememiz gerekiyor. Plug-in anlatirken hep bir olay olduğunda yani veritabanina bir kayit eklendiğinde, silindiğinde ya da bir alani güncellendiğinde tetiklenebilir gibi orneklerle anlatıyoruz ama aslinda olay bundan daha derin gelin simdi custom entity ler için yani bizim oluşturduğunuz varliklar için sistem üzerinde nasil olaylarin tetiklenmelerini yakalayabiliyoruz. Literaturde bu konu message olarak geçmekte yani CRM eventlarina mesaj adi verilmekte. Message Name Ownership Type Message Availability Entity Supported Deployment Assign User-owned entities only Server Server Create User-owned and organizationowned entities Both Server Delete User-owned and organizationowned entities Both Server 57 P a g e

GrantAccess User-owned entities only Server Server ModifyAccess User-owned entities only Server Server Retrieve User-owned and organizationowned entities Both Server RetrieveMultiple User-owned and organizationowned entities Both Server RetrievePrincipalAccess User-owned entities only Both Server RetrieveSharedPrincipalsAndAccess User-owned entities only Both Server RevokeAccess User-owned entities only Server Server SetState User-owned and organizationowned entities Both Server SetStateDynamicEntity User-owned and organizationowned entities Both Server Update User-owned and organizationowned entities Both Server Listede de yer aldigi gibi Retrieve, RetrieveMultiple yani veritababindna sorgulama ya da SetState yani bir kaydin durumun değişmesi gibi birçok farkli mesaj için plug-in i tetikletebilmekteyiz. 58 P a g e

Lutfen sunu unutmayin yukarıdaki liste sadece custom entity ler için campaign, campaignactivity, list gibi entity ler için farkli mesajlar da mevcut tum listeye SDK içindeki Message-entity support for plug-ins.xlsx isimli dosyadan ulaşabilirsiniz. Simdi yeni bir adim ekleyerek bir mesaj için plug-in imizin tetiklenmesini saglayalim. Bunun için plugin üzerinde sag tuşa tıklayarak ya da yukarıdaki Register düğmesine tıklayarak acilan menüden Register New Step e tikliyoruz. Karsimiza asagidaki gibi bir pencere cikacak: Message: Yukarida bahsettigim mesajlardan birini buraya yazabilirsiniz. Hangi mesaji yazarsaniz plugin bu olay icin calisacak. Create/Update gibi mesaj isimleri yazarken otomatik olarak tamamlamaya calistigini göreceksiniz. Her bir mesaj icin ayri step ler tanimlaniz gerekmektedir. Primary Entity: Bu plug-in hangi entity yani varlik üzerinde calisacak. Buraya account, contact gibi bir varlik adi yazabilirsiniz. Secondary Entity: Bu plug-in i ikinci bir varlik icin tanıtacaksak buraya yazabiliriz. Event Pipeline Stage of Execution: Bu kisimda plug-in i pre yani veri veritabanina gitmeden mi calistiracagiz yoksa post yani kaydedildikten sonra mi calistiracagiz bunu seçiyoruz. Execution Mode: (sadece post da ikisinden birini seçebilmekteyiz) kod senkron yani sistemde kullanici ile etkileşimli ayni anda mi hareket etsin yoksa asenkron yani kullanicidan bagimsiz arka tarafta sessizce mi calissin bunu seciyoruz. Deployment: Bu kod server da mı calissin yoksa Outlook client gibi offline modda da calissin seçeneğidir. Bu yukarida acikladigim bolumler standart ayarlar. Yani her plug-in step i tanimladigimizda mutlaka bakmamiz gereken ayarlar. Ekranda bir de farkli ayarlar var onlara da bakalim. Event Handler: Bu kodun calismaya baslayacagi class in seçildiği yerdir. Cok değişik bir hareket yapmadiginiz surece zaten plugin registration tool otomatik bir sekilde Execute metodunu görecek ve orayi seçecektir. Name: Sistem bu step icin otomatik bir atamakta ama değiştirmek isterseniz buradan yapabilirsiniz. 59 P a g e

Run in User s Context: Belki dokunmaniz gereken noktalardan biri olabilir. Bu kodu hangi kullanici yetkileriyle calistirmak istiyorsaniz onu seçebilirsiniz. Standartta ayari Calling User yani hangi kullanici bu işlemi yaparsa seçilidir. ExecutionOrder: eger ayni varlik içinde ve ayni mesaj icin başka bir plug-in daha varsa buraya sira numaralari vererek hangisini once-sonra calisacagini belirleyebilirsiniz. Unsecure ve Secure Configuration larin ne ise yaradigina zaten Plug-in Yapici Metodlari basligi altinda değinmiştim. Butun gerekli ayarlamalari yaptıktan sonra en allta bulunan Register New Step düğmesine tıklayarak işlemi tamamlıyoruz. Artik plug-in i test edebilirsiniz. Plug-in i Debug Etmek CRM 2015 icerisinde yazmis olduğumuz bir plug-in i debug etmenin iki temel yolu bulunmakta. Birinci yol calisan sisteme visual studio ile attach olarak yapilan, ikinci yol ise plug-in profiller kullanmak. Profiller icin Microsoft dokümantasyonlarda plug-in performansini ölçmek icin kullaniliyor dese de aslinda 1. Yöntemden daha saglikli olduğunu söyleyebilirim. Ozellikle Online sistemler icin başka çareniz de yok zaten. Servis lere Attach olarak Debug Etme Plug-in i sisteme kaydettikten sonra visual studio ile nereye attach olacagimizi seçmemiz gerekmekte. Kayit Ayari online offline asynchronous olarak kaydedilmis plugin ler (ya da custom workflow lar) sandbox (isolation mode) Servis w3wp.exe Microsoft.Crm.Application.Hoster.exe CrmAsyncService.exe Microsoft.Crm.Sandbox.WorkerProcess.exe Online : CRM Web arabirimini Offline : Outllok Client gibi offline yapidaki yazilimlar Kendimize uygun olan secimi yaptıktan sonra geriye bir tek breakpoint i seçip attach olmak kaliyor. Visual Studio yu acip Attach to Process.. diyoruz. 60 P a g e

Sonra asagidaki ekran goruntusu gelecek ve ilgili servisi seçeceğiz. Asagidaki ekran goruntusunde de goruldugu uzere visual studio ilgili yerde devreye girecek ve bizim kodu debug etmemizi saglayacaktir. 61 P a g e

Islem bu kadar basit sadece dikkat etmeniz gereken noktalar bulunmakta; 1. Eger disk e yaz adimini seçerek plug-in i sisteme kayit ettiyseniz bu plug-in in debug modda yeni bir versiyonunu ayni dizine kopyalamak icin plug-in üzerinde calistigi servisi yeniden baslatmaniz gerekir. 2. Plug-in üzerinde değişiklikler yaptiginizda her seferinde registration tool u ile güncelleme islemini yapin. 3. Eger plug-in i bu sekilde test edip butun işlemleri bitirdiyseniz onu veritabanina kaydetmenizi tavsiye ederim. Disk olarak birakmaniz pek önerilen bir yöntem değildir. 4. Her ne olursa olsun.pdb uzantili dosyalari assembly klasörü içerisinde birakmayin. 5. Sandbox içindeki bir plug-in i debug etmek istiyorsaniz asagidaki registery ayarinin 1 (DWORD) değeri tasidigindan emin olun : HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\MSCRM\SandboxDebugPlugins Plug-in Profiller i kullanarak Debug etme Bu yöntemi kullanmak birçok bakimdan daha avantajli nedeni ise CRM size kullanicinin yaptigi hareketi simule ediyor ve böylece siz bunun üzerinden debug ediyorsunuz. Ayrica ciktilari baskalarina gönderme opsiyonu da bulunmakta. En değerli ozelligi ise plug-in i derleyip derleyip CRM e atmak gibi bir derdiniz yok. Yani bir hata mi yakaladiginiz ya da kodun bir yerini mi değiştirmek istiyorsunuz tek yapmaniz gereken degisikligi yapip uygulamaya yeniden bağlanmak ayni kullanici hareketi tekrar simule edilecek ve siz de yaptiginiz degisikligin etkilerini göreceksiniz. Simdi sirasiyla bu işlemi nasil yapacagimiza bakalim. Oncelikle Plug-in Registration Tool u aciyoruz ve işlem yapmak istediğimiz organizasyonu seçiyoruz. Tool üzerindeki Install Profiller düğmesine tikliyoruz. Boylece Plug-in Profiller da listemizde gozukmeye basliyor. Daha sonra test etmek istediğimiz step i seçiyoruz ve yine toolbar da yer alan Start Profilling düğmesine basıyoruz. Karsimiza asagidaki gibi Profiler Settings ekrani cikiyor. 62 P a g e

Bu adimda iki secenekten birini seçmeniz lazim. Exception: Microsoft, Exception yöntemini önermekte gordugunuz gibi. Bunun anlami ise su kullanici ya da siz plug-in i tetikledeginizde plug-in calisacak ve sistem size bir hata mesaji gösterecek. Bu hata mesaji içerisinde plug-i debug etmemize yarayacak bilgiler yer alacak. Bu bilgileri almak icin cikan hata penceresinde Download Log File düğmesine basmaniz gerekmekte. Persist to Entity: Eger ikinci adimi seçerseniz bu sefer butun bilgiler CRM içerisinde bir Entity içerisine yazılacak. Iki adimdan birini seçip plug-in i tetikleyecek işlemi yaptıktan sonra Plug-in Registration Tool içerisinde Debug düğmesine tiklamaniz gerekmekte. 63 P a g e

Karsiniza asagidaki gibi bir ekran gelecek. Bu ekran bir önceki seçtiğiniz adima gore iki işlemden birini yapmaniz gerekmekte; Eger Exception adimini seçtiyseniz ya basarak kaydetmiş olduğunuz hata dosyasinin yerini gösterin. Eger Persist To Entity adimini seçtiyseniz asagi doğru duran ok düğmesine basiniz. Karsiniza soyle bir ekran cikacak; 64 P a g e

Bu ekrandan kaydettiğiniz profile log unu seçebilirsiniz. Sonra sirasiyla.dll dosyanizi sisteme gösterin ve debug etmek istediğiniz Plug-in i secin. Visual Studio yu acin ve PluginRegistration.exe uygulamasina attach olun. Start Execution dugmesina basin ve breakpoint koyduğunuz yerde bekleyin. Bir sure sonra Visual Studio a beklediğimiz yere gelecek ve bizim debug etmemizi sağlayacak. 65 P a g e

Eger plug-in de değişiklik yapmaniz gerekiyorsa değişiklikleri yapin ama CRM e atmayin ilk once biraz önceki adimlari uygulayarak kodu tekrar test edin. Artik koddan eminseniz CRM içerisine gönderebilirsiniz güncellediğiniz.dll i. Bu arada belirtmeliyim ki asagida plug-in traces bolumunden de debug etmeden kodun nasil calistigini izleyebilirsiniz. Burada icin TracingService ile yazacaginiz mesajlar görüntülenecektir. 66 P a g e

Dynamics 365 2015 Process (Workflow) Mimarisi Giris Business processes are an integral part of any enterprise software application. A business process can be of two types: automated processes that rely solely on communication among applications based on a set of rules, and interactive processes that also rely on people to initiate and run the process, and to make the appropriate decisions during the running of the process. In Microsoft Dynamics 365 2015 and Microsoft Dynamics 365 Online 2015 Update, a process enables you to create and manage your automated and interactive business processes. While the name has been changed from workflow to process, the entity that is used to implement a process is still called workflow. A Microsoft Dynamics 365 process provides many out-of-the-box components that business users and administrators can use to model their business processes. Microsoft Dynamics 365 also offers developers a mechanism to extend and customize the standard behavior of processes to achieve the functionality that their business applications require by allowing them to develop custom components. A Microsoft Dynamics 365 process is based on the Windows Workflow Foundation programming model. Windows Workflow Foundation provides a runtime engine, a framework, a base library of activities, and default implementations of the runtime services. The Windows Workflow Foundation runtime engine manages process execution, and supports processes that can remain active for extended periods of time. It preserves the state of process execution during computer shutdown and restart. Dynamics 365 2015 mimarisi bize otomatize edilmiş ya da kullanici tarafından calistirilan işlem(process) olusturmamiza ve yönetmemize izin vermektedir. Eskiden is akisi(workflow) olan bu yapi su anda işlem(process) olarak adlandirilmaktadir ama bu isim konusunda bir karisiklik devam etmektedir. Islem adi verilen yapi içerisine is akislarini da alarak genişletilmiştir. 67 P a g e

Ekstra Application Insights ve CRM Entegrasyonu Bircok Microsft Azure servisini Dynamics 365 ile entegre edebilmekteyiz. Bunlardan en guzel orneklerden birisi Application Insights ve Dynamics 365 birlikteligi. Bu makalede bu Application Insights ile Dynamics 365'i nasil konusturacagimizi gorecegiz. Oncelikle Application Insights'in ne olduguyla baslayalim isterseniz. Visual Studio Application Insight bir telemetri servisidir yani bir sistemi detayli olarak incelemek sitediginizde ona veri gonderdginiz ve bu verileri detaylari bir sekilde grafikler ve tablolar halinde izlediginiz sonucunda rapolar alarak sisteminizin durumu hakkinda bilgiler edindiginiz bir hizmettir. Kisacasi size sisteminizin saglikli calisip calismadigi hakkinda olceklenebilir bilgiler vermektedir. Dynamics 365 ise bir web tabanli uygulama oldugundan IIS uzerinde olusan web sayfasi goruntuleme taleplerini bunlarin suresini ve bu taleplerin kimden geldigini, hangi sayfalara bakildigini detayli olarak Application Insights'a aktarabiliriz. Hadi baslayalim. Azure icinde Application Insights kaynagi olusturalim Azure hesabiniz yoksa bu adresten olusturabilirsiniz. Sisteme giris yaptiktan sonra Browse'a tikladiktan sonra Application Insights'i secenegini ile olusturma penceresini aciyoruz burada tek dikkat etmeniz gereken nokta Application Type seceneginde Asp.Net'i secmeniz gerekmekte. Gerekli bilgileri doldurdukran sonra Create dugmesiyle kendi Application Insights'inizi olusturabilirsiniz. 68 P a g e

Bu noktadan sonra ekrandaki grafiklere tiklayarak her bir grafik bolumunun icinde o bolume nasil veri atabileceginize dair ornekler yer almakta. 69 P a g e

JavaScript ile CRM icerisinden veri gonderelim Dynamics 365'i acip Ayarlar(Settings)>Ozellestirme(Customization)>Customize the System(Sistemi Ozellestir) bolumunden yeni Web Resource(Web Kaynagi) ekliyoruz. 70 P a g e

Ben asagidaki kod parcasini kullaniyorum bu kod parcasi ile CRM icerisinden kullaniciyi ve islem yapilan entity'i(nesne) parametre olarak gonderiyorum. var UserName; var Alias; var serverurl; function Getinfo() var context; var UserID; var ODataPath; var selectfields = "$select=domainname,fullname"; 71 P a g e

context = Xrm.Page.context; serverurl = context.getclienturl(); UserID = context.getuserid(); ODataPath = serverurl + "/XRMServices/2011/OrganizationData.svc"; var retrieveuserreq = new XMLHttpRequest(); retrieveuserreq.open("get", ODataPath + "/SystemUserSet(guid'" + UserID + "')?" + selectfields, false); retrieveuserreq.setrequestheader("accept", "application/json"); retrieveuserreq.setrequestheader("content-type", "application/json; charset=utf-8"); retrieveuserreq.onreadystatechange = function () ; retrieveuserreqcallback(this); retrieveuserreq.send(); function retrieveuserreqcallback(retrieveuserreq) if (retrieveuserreq.readystate == 4 /* complete */) if (retrieveuserreq.status == 200) var retrieveduser = JSON.parse(retrieveUserReq.responseText).d; if (retrieveduser.fullname!= null) UserName = retrieveduser.fullname; Alias = retrieveduser.domainname; function capturetelemetry() var appinsights = window.appinsights function (config) 72 P a g e

function s(config) t[config] = function () var i = arguments; t.queue.push(function () t[config].apply(t, i) ) var t = config: config, r = document, f = window, e = "script", o = r.createelement(e), i, u; for (o.src = config.url "//az416426.vo.msecnd.net/scripts/a/ai.0.js", r.getelementsbytagname(e)[0].parentnode.appendchild(o), t.cookie = r.cookie, t.queue = [], i = ["Event", "Exception", "Metric", "PageView", "Trace"]; i.length;) s("track" + i.pop()); return config.disableexceptiontracking (i = "onerror", s("_" + i), u = f[i], f[i] = function (config, r, f, e, o) var s = u && u(config, r, f, e, o); return s!==!0 && t["_" + i](config, r, f, e, o), s ), t ( ); instrumentationkey: "Burayi degistirin" window.appinsights = appinsights; appinsights.trackpageview(xrm.page.data.entity.getentityname(), serverurl, User: Xrm.Page.context.getUserName(), DomainName: Alias ); appinsights.trackevent(xrm.page.data.entity.getentityname()); function startpoint() Getinfo(); capturetelemetry(); Kodun icerisindeki "instrumentationkey: "Burayi degistirin"" bolumundeki instrumentationkey "Essentials" altinda bulabilirsiniz. Ben yukaridaki kodu Account(Firma) ve Contact(Contact) entity'lerinin onload event'lerine yerlestirdim. 73 P a g e

Bunu yapmak icin form uzerindeki uc noktaya tikiiyoruz ve form duzenleyicisini aciyoruz. Form duzenleyicisi uzerinden Form Ozelliklerini aciyoruz ve biraz once eklemis oldugumuz js web kaynagini buradan seciyoruz ve ekliyoruz. 74 P a g e

Yapmis oldugumuz degisiklikleri kaydedip formu yayinliyoruz, Artik form her acildiginda Application Insights'e veriler gidecektir. Benim demo sistemimden elde ettigim ekran goruntuleri asagidaki gibidir. AppInsights'a ilk girdigimde asagida goruldugu gibi bir ekran bizi karsilamakta. Sirasiyla bu kutucuklara tiklafdigimda detayli bilgileri almaktayim. 75 P a g e

Request ve Response zamanlarini; Kullanicinin sayfalari ne zaman hangi cihazdan cagirdigi ve yuklenme surelerini; 76 P a g e

hangi formlarin ne kadar cagrildigini; 77 P a g e

ve metadata bilgilerine; 78 P a g e

yukarida goruldugu gibi ulasabilmekteyim. Bunun haricinde formlarda olusan hatalari ve kullanici detaylarini(geolocation gibi) da almaktayim. Application Insights hakkinda daha fazla bilgiye buradan ulasabilirsiniz. 79 P a g e