ALMANYA ÜLKE RAPORU Eylül 2013 Y.U. AB VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ
2
3
I.GENEL BİLGİLER Resmi Adı : Almanya Federal Cumhuriyeti Yönetim Şekli : Parlamenter Demokrasi Coğrafi Konumu : Orta Avrupa da Kuzey Denizi ile Alp Dağları arasında yer alır. Kuzeyde Danimarka, doğuda Çek Cumhuriyeti ve Polonya, güneyde İsviçre ve Avusturya, batıda da Fransa, Lüksemburg, Belçika ve Hollanda ile komşudur. Baltık Denizi ile Kuzey Denizi ne de kıyısı vardır. Zaman Ayarı - GMT : GMT den 1 saat ileridir. Zaman Ayarı - Türkiye : Türkiye den 1 saat geridir. Yüzölçümü : 356.970 km 2 Başkent : Berlin Önemli Şehirleri : Düsseldorf, Essen, Bonn, Dortmund, Duisburg, Köln, Hamburg, Bremen, Hannover, Frankfurt, Mannheim, Stuttgart, Nürnberg, Münih, Halle, Leipzig, Chemnitz, Dresden, Augsburg İklimi : Hızlı değişen bir iklim yapısı bulunmaktadır. Hemen hemen her mevsim yağmurlu geçmektedir. Rüzgarlar çoğunlukla batı ve kuzeybatı dan esmektedir. Kuzeybatıdan güney ve güneydoğuya doğru gidildikçe okyanus ikliminden kara iklimine geçilmektedir. Sıcaklık değişimi ve mevsimlik sıcaklık farklılıkları hiç bir yerde aşırı değildir. En soğuk ay olan Ocak ta ortalama sıcaklık ovalarda +1,5 ila -0,5 ºC arasındadır. Dağlık bölgelerde ise, sıcaklık, yüksekliğe göre -6ºC ye kadar düşebilmektedir. En sıcak ay olan Temmuz da ise ortalama sıcaklık 17 ila 18 ºC, Ren havzasında 20 ºC seviyelerindedir. Resmi Dil : Almanca Ticari Dil : İngilizce Din : Hıristiyanlık Üyelikler : Avrupa Birliği, Dünya Ticaret Örgütü, Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü Uluslararası Para Fonu, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü 4
I. DEMOGRAFİK GÖSTERGELER Nüfus 81,9 milyon (2012) Türk Kökenli Nüfus 1 milyon 607 bin Nüfus Yoğunluğu 235 kişi/km 2 15-64 Yaşın Nüfusa %66 Oranı Internet Kullanıcıları 84 (%) OECD Gelir Grubu Yüksek Beklenen Yaşam 80,7 Yıl (OECD Ort: 80,4) Süresi CO2 Emisyonu 9 (OECD Ort: 11,1) (kişibaşı metrik ton) İşgücü 42,2 milyon İşsizliğin toplam işgücüne oranı % 5,9 Dünya Bankası (09.09.2013) II. EKONOMİK GÖSTERGELER YILLAR 2010 2011 2012 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla 3,3 3,6 3,4 (Trilyon ABD $) (GDP) Gayri Safi Yurtiçi Hasıla 4 4 4 Dünya Sıralaması Kişi Başı Gayri Safi 40.164 44.021 41.514 Yurtiçi Hasıla (ABD Doları) Reel GSYİH Büyüme Hızı 4,2 3 0,7 (%) Enflasyon (Tüketici % 1,1 % 2,1 % 2 Fiyatlarıyla) Para Birimi = Euro (EUR) 1 Euro = 2,69 TL Dünya Bankası (09.09.2013) 5
III. BİR BAKIŞTA ALMANYA - Sektörlerin Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya Katma Değer Oranı (%) (2012 verileri) Tarım: 1 Sanayi: 28 Hizmetler: 71 Kaynak: Dünya Bankası (09.09.2013) Global Markaları BMW Otomotiv sektörünün köklü firmalarından BMW nin marka değeri 23,2 milyar dolar. Firma, Global 500 listesinde 21 nci sırada yer alıyor. Mercedes-Benz Daimler ve Benz AG firmalarının ortaklığıyla 1800 lü yılların sonlarına doğru kurulan otomotiv üreticisi Mercedes-Benz in marka değeri 20,3 milyar dolar olup, firma Global 500 listesinde 28 nci sırada yer alıyor. Volkswagen Volkswagen, dünyanın en büyük otomotiv üreticilerinden biri konumunda yer alıyor. Dünya genelinde 340 bin çalışanı bulunan firmanın marka değeri 23,6 milyar dolar. Global 500 listesinde 17 nci sırada bulunan Volkswagen grubunun diğer markalarını ise Audi, Bentley Motors, Bugatti Auotmobiles, Lamborghini, SEAT ve Skoda oluşturuyor. Siemens 1994 yılında Çin pazarına giren ve 2001 yılında ilk defa New York Borsasında faaliyet göstererek Amerika pazarındaki konumunu güçlendiren dünyanın önde gelen elektronik üreticileri arasında yer alan Siemens firmasının marka değeri 19,6 milyar dolar. Firma, Global 500 listesinde 33 ncü sırada yer alıyor. Deutsche Bank 1989 yılında Morgan Grenfell adlı İngiliz yatırım bankasıyla işbirliği yaparak yatırım bankacılığı alanında faaliyet göstermeye başlayan, 2001 yılında da New York Borsasına giren Deutsche Bank ın marka değeri 14,6 milyar dolar. Banka, dünyanın en büyük 500 bankası arasında 12 nci sırada yer alırken, Global 500 listesinde 62 nci sırada yer alıyor. Kaynak: http://brandirectory.com/ 6
IV. DIŞ TİCARETİ ALMANYA NIN DIŞ TİCARETİ (Mallar ve Hizmetler) (Trilyon ABD Doları) Yıllar İhracatı İthalatı Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 2003 0,9 0,8 1,7 0,1 2004 1,1 0,9 2,0 0,2 2005 1,1 1,0 2,1 0,1 2006 1,3 1,2 2,5 0,1 2007 1,6 1,3 2,9 0,3 2008 1,7 1,5 3,2 0,2 2009 1,4 1,2 2,6 0,2 2010 1,5 1,4 2,9 0,1 2011 1,8 1,6 3,4 0,2 2012 1,8 1,6 3,4 0,2 Dünya Bankası (09.09.2013) Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler (2012) Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler (2012) Başlıca İhraç Ürünleri (2012) Başlıca İthal Ürünleri (2012) Fransa, ABD, İngiltere, Hollanda, Çin Halk Cumhuriyeti, Avusturya, İtalya, İsviçre, Belçika, Polonya, Rusya Federasyonu, İspanya, Çek Cumhuriyeti, İsveç, Türkiye, Japonya, Macaristan, Danimarka Hollanda, Fransa, Çin Halk Cumhuriyeti, Belçika, İtalya, İngiltere, Avusturya, ABD, İsviçre, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Rusya Federasyonu, İspanya, Macaristan, Japonya, İsveç, Danimarka, Slovakya, Türkiye - Motorlu Taşıtlar - Makine - Kimyasallar - Bilgisayar ve Elektronik Ürünler - Elektrik Ekipmanı - Eczacılık ürünleri - Metal - Taşıma Ekipmanı - Gıda - Tekstil - Kauçuk ve Plastik Ürünler - Makine - Bilgi İşlem Ekipmanı 7
Kaynak: CIA Factbook - Taşıtlar - Kimyasallar - Benzin ve Gaz - Metal - Elektrik Ekipmanı - Eczacılık ürünleri - Gıda - Tarımsal Ürünler V. TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ TÜRKİYE ALMANYA TİCARİ İLİŞKİLERİ (Milyar ABD Doları) Türkiye nin Türkiye nin Ticaret Ticaret Yıllar İhracatı İthalatı Hacmi Dengesi 2005 9,4 13,6 23,0-4,2 2006 9,6 14,7 15,6-5,1 2007 11,9 17,5 29,4-5,6 2008 12,9 18,6 31,5-5,7 2009 9,7 14,0 23,7-4,3 2010 11,4 17,5 28,9-6,1 2011 14,0 23,0 37,0-9,0 2012 13,1 21,4 34,5-8,3 2012 (Ocak- Temmuz) 2013 (Ocak- Temmuz) 6,7 10,3 17-3,6 7,8 14,1 21,9-6,3 Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir. Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu 8
25 20 15 10 5 0 TÜRKİYE-ALMANYA DIŞ TİCARETİNİN SEYRİ (Milyar ABD $) 14 15 9 10 19 18 12 13 14 10 17,5 11,4 23 21,4 14 13,1 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 İhracat İthalat Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu 2012 Yılında Almanya nın Türkiye den İthalatındaki Başlıca Ürünler (ilk 10) Örme giyim eşyası ve aksesuarları Kazan: makina ve cihazlar, aletler, parçaları Motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet ve diğer Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları Elektrikli makina ve cihazlar, aksam ve parçaları Mensucattan mamul diğer eşya, kullanılmış eşya, paçavralar Demir veya çelikten eşya Kauçuk ve kauçuktan eşya Sebze, meyve, bitki parçaları, sert kabuklu yemiş konserveleri Aluminyum ve aluminyum eşya 2012 Yılında Almanya nın Türkiye ye İhracatındaki Başlıca Ürünler (ilk 10) Motorlu kara taşıtları, bunların aksam ve parçaları Kazan, makine ve cihazlar, alet ve parçaları Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları Plastik ve plastikten mamul eşya Demir ve çelik Eczacılık ürünleri Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar cihazları, tıbbi alet. Organik kimyasal ürünler Kağıt ve karton; kağıt hamurundan, kağıt ve kartondan mamul eşya Çeşitli kimyasal ürünler 9
VI. YATIRIM İLİŞKİLERİ Özellikle 1980 yılından sonra Alman yatırımcılarının ülkemize ilgisi büyük ölçüde artmıştır. Nitekim 1980 yılına kadar ülkemizde sadece 24 Federal Alman firması faaliyet gösterirken, bu rakam 2011 yılı itibarıyla 4779 a yükselmiştir. 2002-2008 yılları arasında Türkiye de gerçekleşen 62,5 milyar dolarlık toplam yabancı doğrudan yatırım girişimlerinin 3,2 milyar doları Alman kaynaklıdır. 2009 yılında Almanya kaynaklı doğrudan yabancı yatırım girişi 1.298 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2010 yılında Almanya dan Türkiye ye 592 milyon dolar, 2011 yılında 605 milyon dolar yatırım girişi olmuştur. 2011 yılında Türkiye den Almanya ya çıkan yatırım miktarı 93 milyon dolardır. Türkiye den Almanya ya yurtdışı yatırım stoku 2011 yılı itibariyle 700 milyon dolar civarındadır. Türkiye de faaliyette bulunan Alman menşeli firmaların sektörel dağılımına bakıldığında, hizmetler ve imalat sanayiinin yatırımda en fazla tercih edilen sektörler olduğu görülmektedir. İmalat sanayinde gıda, hazır giyim, kimyasal ürünler, elektrikelektronik, makine imalat, taşıt araçları imalat ve taşıt araçları yan sanayii ön plana çıkmaktadır. Hizmetler sektöründe ise Alman yatırımcıların ticaret, turizm, haberleşme, bankacılık ve yatırım finansmanı gibi alt sektörlerde yoğunlaştıkları görülmektedir. Diğer taraftan 1960 lı yıllarda Almanya ya misafir işçi olarak giden Türk vatandaşları, özellikle 1980 li yıllardan itibaren girişimciliğe yönelerek kendi iş yerlerini kurmuş ve işveren konumuna gelmişlerdir. Bugünkü eğilimlerin devam etmesi halinde, Almanya daki Türk girişimcilerinin sayısının 2015 yılına kadar 160.000 e ulaşacağı, Türk işletmelerinde yaklaşık 720 bin kişiye iş imkanı sağlanacağı, yatırım hacminin 15 milyar avro ya ulaşacağı ve bu firmaların yıllık toplam cirolarının 66 milyar avro civarında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı VII. TÜRKİYE-ALMANYA ARASINDA SON GELİŞMELER Son yıllar içerisinde Almanya dan ülkemize üst düzey ziyaretler gerçekleştirilmiştir. Almanya Federal Şansölye Yardımcısı ve Ekonomi ve Teknoloji Bakanı Philipp Rösler, Türk-Alman Enerji Forumu münasebetiyle ve geniş bir heyetle Türkiye ye gerçekleştirdiği ziyaret kapsamında 10 Nisan 2013 tarihinde Çankaya Köşkü nde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ü ziyaret etmiştir. Görüşmede, Başbakan Yardımcısı Rösler in ziyaretiyle, Almanya nın önde gelen üç siyasi partisinin liderlerinin kısa bir süre içinde Türkiye ye gelmiş olduğu hatırlatılmıştır. Diğer yandan, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 2010 yılında Almanya nın önceki Cumhurbaşkanı Christian Wulff u Türkiye de resmî ziyaret münasebetiyle misafir etmiş, 2011 de ise kendisi Almanya ya Devlet Ziyaretinde bulunmuştur. Bunların yanısıra, Almanya Başbakanı Angela Merkel ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan 23-25 Şubat 2013 tarihlerinde Ankara da, 5-6 Eylül 2013 tarihlerinde ise 10
G20 Liderler Zirvesi nedeniyle Rusya nın St. Petersburg şehrinde bir araya gelmiş olup iki ülke arasındaki işbirliği konuları, Türkiye nin Avrupa Birliği üyeliği ve dünyadaki son gelişmeler hakkında görüşmeler gerçekleştirmişlerdir. İki Ülke Arasındaki Önemli Anlaşmalar: Ticaret ve Ödeme Anlaşması (İmza Tarihi: 16 Şubat 1952) Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma (İmza Tarihi: 20 Haziran 1962) Sosyal Güvenlik Hakkında Sözleşme (İmza Tarihi: 30 Nisan 1964) Teknik İşbirliği Anlaşması (İmza Tarihi: 10 Haziran 1970) Almanya da Çalışan Türk İşçilerinin Türk Ekonomisine Mesleki Bakımdan İntibakını Teşvik İçin Anlaşma (İmza Tarihi: 31 Ocak 1973) Karayolu ile Uluslararası Yük ve Yolcu Taşınması Anlaşması (İmza Tarihi: 8 Eylül 1977) Karayolu Taşıtlarının Karayolu Taşıt Vergisi ve Yol Geçiş Ücretlerinden Muaf Tutulmasına İlişkin Anlaşma (İmza: 30 Mayıs 1983) Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması (İmza Tarihi: 16 Nisan 1985) Türk Firmaları İşçilerinin İstisna Akdi Çerçevesinde İstihdamına İlişkin Anlaşma (İmza Tarihi: 6 Aralık 1991) Çevrenin Korunması Alanında İşbirliği Anlaşması (İmza Tarihi: 5 Ekim 1992) VIII. TEMSİLCİLİK ADRESLERİ BERLİN BÜYÜKELÇİLİĞİ Adres: RUNGESTRASSE 9, 10179 BERLIN Telefon: 00 49 30 275850 Faks: 00 49 30 27590915 botschaft.berlin@mfa.gov.tr http://berlin.be.mfa.gov.tr T.C. Berlin Büyükelçiliği çalışma saatleri (yerel saat): 08:45-12:45, 14:30-18:30 Görev Bölgesi: Almanya BERLİN BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: HEERSTR.21 14052 BERLIN-DEUTSCHLAND Telefon: (00 49 30) 896 80 211, 896 80 223, 896 80 224, 896 80 218 Faks: (00 49 30) 893 18 98 konsulat.berlin@mfa.gov.tr http://berlin.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: Berlin, Brandenbugrg, Mecklenburg, Vorpommern, Sachsen DUSSELDORF BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: CECILIENALLEE 41 40474 DÜSSELDORF-DEUTSCHLAND Telefon: 00 49 211 45 47 80 Faks: 00 49 211 45 47 822 11
konsulat.duesseldorf@mfa.gov.tr http://dusseldorf.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: Düsseldorf, Duisburg, Kleve, Krefeld, Mettmann, Mönchengladbach, Neuss, Oberhausen, Remscheid, Solingen, Viersen, Wesel, Wuppertal ESSEN BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: Am Zehnthof 55, 45307 Essen- Deutschland Telefon: 00 49-201 84 21 60 Faks: 00 49-201 42 38 67 konsulat.essen@mfa.gov.tr http://essen.bk.mfa.gov.tr/ Görev Bölgesi: Arnsberg İdari Bölgesi, Düsseldorf İdari Bölgesinin Essen ve Mülheim An der Ruhr şehirleri FRANKFURT BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: KENNEDYALLEE 115-117, 60596 FRANKFURT AM MAIN Telefon: 00 49 69 713 773 Faks: 00 49 69 713 77 485 konsulat.frankfurt@mfa.gov.tr http://www.frankfurt.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: Hessen Eyaleti HAMBURG BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: TESDORPFSTR.18, 20148 HAMBURG Telefon: 00 49-40 44 80 33-0 Faks: 00 49-40 44 52 58 konsulat.hamburg@mfa.gov.tr http://www.hamburg.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: Hamburg ve Schleswig Holstein Eyaletleri HANNOVER BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: AN DER CHRISTUSKIRCHE 3, 30167 HANNOVER DEUTSCHLAND Telefon: 00 49-511- 76 86 50 Faks: 00 49 511-17 700 konsulat.hannover@mfa.gov.tr http://hannover.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: Aşağı Saksonya (Niedersachsen), Saksonya-Anhalt ve Bremen Eyaletleri KARLSRUHE BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: Rintheimer str. 82 76131 KARLSRUHE Telefon: 00 49-721 98 44 00, 00 49-721 98 44 010 00 49-721 98 44 050 Faks: 00 49-721 85 60 13 konsulat.karlsruhe@mfa.gov.tr http://karlsruhe.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: Baden-Württemberg Eyaletinin Karlsruhe ve Freiburg idari bölgeleri 12
KÖLN BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: LUXEMBURGER STR. 285 50354 HÜRTH DEUTSCHLAND Telefon: 00 49 2233 974 180 Faks: 00 49 2233 75 572 konsulat.koeln@mfa.gov.tr http://koln.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: şehir ve çevreleri. Köln, Bonn, Leverkusen, Aachen,Eschweiler, Gummersbach, Leichingen, Wermelskirchen, Hückelhoven, Radevormwald MAİNZ BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: AN DER KARLSSCHANZE 7, 55131 MAINZ Telefon: 00 49-6131 98 26 00 Faks: 00 49-6131 83 51 19 konsulat.mainz@mfa.gov.tr http://mainz.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: Rheinland Pfalz ve Saarland Eyaletleri MÜNİH BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: MENZINGER STR.3 80638 MÜNCHEN DEUTSCHLAND Telefon: 00 49-89 17 80 310 Faks: 00 49-89 178 56 60 konsulat.muenchen@mfa.gov.tr http://munih.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: Güney Bavyera(Oberbayern-Niederbayern-Schwaben) MÜNSTER BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: LOTHARINGER STRASSE 25-27 48147 MÜNSTER DEUTSCHLAND Telefon: 00 49-251 414 700 Faks: 00 49-251 433 27 konsulat.muenster@mfa.gov.tr http://munster.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: Kuzey-Ren Vestfalya Eyaleti Münster ve Detmold Valilikleri NÜRNBERG BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: REGENSBURGER STR.69 90478 NÜRNBERG DEUTSCHLAND Telefon: Santral:00 49-911 946 76-0 Faks: 00 49-911 46 89 62 konsulat.nuernberg@mfa.gov.tr http://www.nurnberg.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: (Kuzey Bavyera ve Thuringen eyaleti) Aşağı Frankonya (Unterfranken), Orta Frankonya (Mittelgfranken), Yukarı Frankonya(Oberfranken), Yukarı Palatina(Oberpfalz) STUTTGART BAŞKONSOLOSLUĞU Adres: KERNERSTR.19/B, 70182 STUTTGART DEUTSCHLAND Telefon: 00 49-711 16 66 70 13
Faks: 00 49-711 262 21 02 konsulat.stuttgart@mfa.gov.tr http://stuttgart.bk.mfa.gov.tr Görev Bölgesi: Baden-Württemberg Eyaleti Stuttgart ve Tübingen İdari Bölgeleri IX. FAYDALI BAĞLANTILAR Almanya Federal Ticaret ve Yatırım Kurumu (http://www.gtai.de/) Almanya İstatistik Kurumu (https://www.destatis.de/) Almanya Odalar Birliği (http://www.dihk.de/) Avrupalı Türk İşadamları Birliği (http://www.bteu.de/) T.C. Berlin Büyükelçiliği (http://www.tcberlinbe.de/) T.C. Berlin Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği (http://www.musavirlikler.gov.tr/) T.C. Dusseldorf Başkonsolosluğu Ticaret Ataşeliği (http://www.musavirlikler.gov.tr/) T.C. Hamburg Başkonsolosluğu Ticaret Ataşeliği (http://www.musavirlikler.gov.tr/) 14