Lincoln Electric Kaynaðý
Gaz tungsten ark () Kaynak yöntemi Gaz Tungsten Ark Kaynaðý ( Tungsten Inert Gas) kaynak yönteminde ergimeyen tungsten elektrod ile kaynak edilen parça arasýnda elektrik arký oluþur. Kaynak banyosu genellikle argon olan bir soy gaz ortamý tarafýndan korunur. Kaynak iþlemi kaynak edilen parçalarýn sadece kendi aralarýnda ergitilmesi ya da ana metal ile benzer yapýya sahip çubuk þeklindeki bir ilave katký metalinin kullanýlmasý ile gerçekleþtirilebilir. Çubuk þeklindeki kaynak teli oluþturulan elektrik arkýnda ergitilir. Ark kývýlcýmý tungsten elektrodun iþ parçasýna deðdirildikten sonra birkaç milimetre yukarýya kaldýrýlmasý (Lift) ya da parça ile tungsten elektrod arasýnda oluþturulan yüksek frekanslý yüksek voltaj boþalmasý ile saðlanýr (HF). Kaynak iþleminde aþaðýda belirtilen akým tiplerinden biri kullanýlabilir : (doðru, sürekli) akým çelik ve paslanmaz çelikler baþta olmak üzere birçok metalin kaynaðýnda kullanýlýr. AC (dalgalý, deðiþken) akým ise alüminyum ve yüzeyinde ýsýya dayanýklý oksit tabakasý bulunan diðer malzemeler üzerinde gerçekleþtirilen kaynaðý uygulamalarýnda kullanýlýr. Akýmýn kontrol edilmesine yardýmcý olarak kaynak kalitesini olumlu yönde etkileyen faktörlerin baþýnda kararlý akým, darbeli (palslý) akým, yüksek frekanslý darbeli (palslý) akým, baþlangýçta eðimli akým yükselmesi (upslope) ve bitiþte eðimli akým azalmasý (downslope) özellikleri gelmektedir. TEMEL ÖZELLÝKLER Aþaðýdaki temel özellikler bütün makinelerde bulunmaktadýr. Lift ve HF Baþlangýç (HF) Lift ile ark baþlangýcýnda, kaynakçýnýn tungsten elektrodu iþ parçasýna deðdirip kaldýrmasý sonucu arký oluþturulur. Bu iþlem sýrasýnda herhangi bir sürtme iþlemi uygulanmadýðý için kaynak dikiþinde tungsten kirliliði meydana gelmez. Örtülü elektrod kaynaðý için geliþtirilen S serisi invertörlü kaynak makinelerinde bu özellik standart olarak bulunmaktadýr. Lift yöntemi endüstriyel olmayan ortamlarda ya da elektromanyetik alanlara karþý hassas olan ve yüksek frekansýn sorun yaratabileceði donanýmlarýn yakýnýnda gerçekleþtirilen kaynaðý uygulamalarýnda yoðun olarak kullanýlýr. Yüksek frekanslý (HF) ark baþlangýcýnda ise tungsten elektrod iþ parçasýna deðdirilmez. Ark oluþan yüksek voltaj kývýlcýmý sayesinde tutuþturulur. Bu nedenle kaynak dikiþinde tungsten kirlenmesi riski ile karþýlaþýlmaz. Yüksek frekans (HF) özellikle metalurjik açýdan yüksek kaliteye sahip olmasý istenilen ve yüksek hassasiyet gerektiren uygulamalarda kullanýlýr. Ayarlanabilir Ark Sönümü (Downslope) Kaynak iþleminin sonunda kaynak akýmý deðerinden krater doldurma (sönüm) akýmý deðerine doðru akým seviyesi yavaþça düþer. Bu sayede kaynak dikiþinin düzgün bir þekilde bitirilmesi saðlanýrken bitiþ noktasýnda krater oluþmasý riskini de engellenir. Ayarlanabilir SonGaz Akýþý Bu özellik sayesinde kaynak banyosunun gaz korunmalý bir ortamda soðumasý saðlanýr. Bunun yanýnda songaz akýþý sayesinde tungsten elektrodun oksitlenmesi de önlenir. GELÝÞMÝÞ ÖZELLÝKLER Darbeli (Palslý) Kaynak akýmý, 0.25 ile 25 Hz lik bir frekans içerisinde, tepe ve taban akýmý olmak üzere iki ayarlanabilir deðer arasýnda otomatik olarak deðiþir. Düþük ýsý girdisi saðlayan bu yöntem paslanmaz çeliklerin ve ince plakalarýn kaynaðý için idealdir. Darbeli (palslý) kaynaðý yöntemi farklý kalýnlýktaki parçalarýn birbirleri ile kaynak edilmesine de olanak saðlar. Yöntem ayrýca kaynak iþleminin kontrol edilmesi ve daha düzgün, kusursuz ve güzel görüntüye sahip kaynak dikiþlerinin elde edilmesi konularýnda da kaynakçýya yardýmcý olur. Kaynak Yönteminin Þematik Gösterimi Kaynak Teli Ark Tungsten Elektrod Seramik Nozül KAYNAK YÖNÜ Koruyucu Gaz Çýkýþý Koruyucu Gaz Ortamý Katýlaþmýþ Kaynak Metali Ana Metal Yüksek Frekanslý Darbe (Pals) Kaynak akýmý Darbeli (Palslý) Akým ile ayný forma sahiptir. Ancak Darbe Tekrarlanma Frekansý genellikle 20 500 Hz arasýnda olup daha yüksek bir deðere sahiptir. Kaynak arký daha yoðun ve dar olduðu için ýsýl deðiþime uðrayan bölge daha dardýr. Darbesiz Yüksek Frekanslý Darbe Soðuk Su Giriþi Torcu Yüksek Frekanslý Darbe Sýcak Su Çýkýþý Koruyucu Gaz Giriþi Akým Ýletkeni Darbesiz Baþlangýç/Krater Akýmý Bazý uygulamalarda, kaynak baþlangýcýndaki ve/veya kaynak banyosunun bittiði bölgelerdeki dikiþ özelliklerini geliþtirmek ve iyileþtirmek amacýyla Baþlangýç ve Krater (Sönüm) akýmý ayarlanabilir.
Uygulamalar Çelikler ve paslanmaz çelikler Uygulama alanlarý Çalýþma yerinde gerçekleþtirilen bakým iþleri Metal imalat sanayi Gýda endüstrisi Gemi inþaa sanayi Boru hatlarý Basýnçlý kazan ve kaplarýn imalatý Kaynak edilen malzemeler Çelikler Paslanmaz çelikler Nikel alaþýmlarý Bakýr alaþýmlarý Titanyum alaþýmlarý Gerek duyulan donaným özellikleri güç kaynaðý Üstün HF ark tutuþturma özelliði ve yumuþak ark Taþýnabilirlik Darbe (pals) özelliði Örtülü kaynak elektrodu performansý Su soðutma ünitesi (isteðe baðlý) Neden ()? Elektrodun eksi, iþ parçasýnýn ise artý kutba baðlandýðý () doðru kutuplamalý sürekli akým tipi kaynak iþleminin daha hýzlý yapýlmasýna olanak saðlar ve birçok metalin kaynaðýnda kullanýlýr. () kaynaðý yöntemi çok ince levhalar üzerinde yüksek kaliteye sahip kaynak dikiþlerinin elde edilmesinde ve boru baðlantýlarýnýn ilk pasolarýnda sýk olarak kullanýlýr. Elektrodun artý kutba baðlandýðý () kutuplamanýn kullanýmý ise çok yaygýn deðildir. Buna karþýn çok ince parçalar üzerinde bu kutuplama þekli uygulanabilir. Aþaðýda belirtilen temel özellikler bütün makine modelleri için geçerlidir. Akým tipi Elektrod kutbu Nüfuziyet özellikleri Oksit temizleme etkisi Arktaki ýsý dengesi (yaklaþýk olarak) Nüfuziyet Elektrod kullaným kapasitesi Elektrod tipi ( ) Yok Ýþ parçasý tarafýnda % 70 Elektrod sonunda % 30 Derin, dar Elektron Akýþý Mükeel Örnek : 3.18 (ø 3.2 için) 400 A Toryum, seryum veya lantan alaþýmlý Invertec V160T ve V160T PULSE Donaným V160T Invertec V270T PULSE ve V405T PULSE V270T PULSE V160T PULSE V405T PULSE Ýnvertör teknolojisi ile üretilmiþ, kompakt, hafif ve taþýnabilir kaynak makinesi Aþaðýda belirtilen konularda mükeel ark karakteristiði : "HF" ve "Lift" ark tutuþturma özelliði Temel kaynaðý özellikleri Ýleri düzey, geliþtirilmiþ kaynaðý özellikleri (V160T hariç) Darbe (pals) ve yüksek hýzlý darbe (pals) Motor jeneratör uyumluluðu ve þebeke gerilimi dengeleyicisi 230V, 1 faz, V160T ve V160T Pulse için 16 A giriþ 400V, V270T Pulse ve V405T Pulse için 3 faz giriþ Darbeye dayanýklý saðlam tasarým Çarpmaya karþý içeriye gömülmüþ ön kontrol paneli Gerektiðinde çalýþan soðutma faný 2 yýl garanti Sarf malzemeleri Toryum, seryum veya lantan alaþýmlý tungsten elektrod Ucu sivriltilmiþ elektrod Argon veya ArHe karýþým gazý Ana metale uygun çubuk kaynak teli
Uygulamalar Alüminyum alaþýmlarý Uygulama alanlarý Çalýþma yerinde gerçekleþtirilen bakým iþleri Otomotiv endüstrisi Gemi inþaa sanayi Uçak sanayi Kimya endüstrisi Kaynak edilen malzemeler Alüminyum Magnezyum Gerek duyulan donaným özellikleri AC güç kaynaðý AC kaynak akýmýnda üstün ark performansý Ayarlanabilen AC frekans Ayarlanabilen AC balans Taþýnabilirlik Darbe (pals) özelliði Örtülü kaynak elektrodu performansý Su soðutma ünitesi (isteðe baðlý) Akým tipi Elektrod kutbu Nüfuziyet özellikleri Oksit temizleme etkisi Arktaki ýsý dengesi (yaklaþýk olarak) Nüfuziyet Elektrod kullaným kapasitesi Elektrod tipi AC AC () ve ( ) Var Her yarým periyotta bir Ýþ parçasý tarafýnda % 50 Elektrod sonunda % 50 Orta Elektron Akýþý Ýyi Örnek : 3.18 (ø 3.2 için) 225 A Saf tungsten, seryum veya lantan alaþýmlý Neden AC? AC kaynaðýnda kaynak akýmý artý ve eksi kutuplar arasýnda deðiþir. Bu yöntem özellikle yüzeyinde ýsýya dayanýklý oksit tabakasý bulunduran alüminyum ve benzeri diðer malzemelerin kaynaðý için idealdir. Kaynak banyosunun oluþturulmasýnda eksi kutuplama kullanýlýrken, kaynak edilecek yüzeyde bulunan oksit tabakasýnýn temizlenmesinde artý kutuplamadan yararlanýlýr. Invertec V205T AC/ ve V305T AC/ Donaným V205T AC/ Ayarlanabilen AC Frekans Yüksek frekans : Dar ark Daha az çarpýlma Daha yüksek kaynak hýzý Ayarlanabilen AC Balans Maksimum temizlik Not : Ark þemsiyelerinin geniþlikleri deðiþkendir. V305T AC/ 120 Hz 50 Hz Maksimum nüfuziyet Ýnvertör teknolojisi ile üretilmiþ, kompakt, hafif ve taþýnabilir kaynak makinesi Aþaðýda belirtilen konularda mükeel ark karakteristiði : "HF" ve "Lift" ark tutuþturma özelliði Temel kaynaðý özellikleri Ýleri düzey, geliþtirilmiþ kaynaðý özellikleri Darbe (pals) ve yüksek hýzlý darbe (pals) Ayarlanabilen AC frekans Ayarlanabilen AC balans Motor jeneratör uyumluluðu ve þebeke gerilimi dengeleyicisi 230V, 1 faz, V205T AC/ için 16 A giriþ 400V, V305T AC/ için 3 faz giriþ Darbeye dayanýklý saðlam tasarým Çarpmaya karþý içeriye gömülmüþ ön kontrol paneli Gerektiðinde çalýþan soðutma faný 2 yýl garanti Sarf malzemeleri Saf tungsten, seryum veya lantan alaþýmlý tungsten elektrod Ucu yuvarlatýlmýþ elektrod Argon veya ArHe karýþým gazý Ana metale uygun çubuk kaynak teli
Makine seçimi kaynaðý için tablo ve grafikler Uygun kaynak makinesinin seçimi kaynaðý uygulamasýnda kullanýlan ana metale, parça kalýnlýðýna ve tungsten elektrod çapýna göre yapýlýr. Çelikler / Paslanmaz çelikler Levha Kalýnlýðý () Levha Kalýnlýðý () Alüminyum alaþýmlarý > 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1.5 1 0.5 V405T V270T V205T V160T / V160TP Ø 0.5 Ø 1.0 Ø 1.6 Ø 2.4 Ø 3.2 > 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1.5 1 0.5 V305T AC/ V205T AC/ Ø 1.6 Ø 1.0 Ø 2.4 Ø 3.2 Ø 4.0 Ø 5.0 0 50 100 150 200 250 300 350 400 Amper 0 50 100 150 200 250 300 350 400 Amper Teknik özellikler GÜÇ KAYNAÐI GÝRÝÞ VOLTAJI AKIM ARALIÐI (A) KAYNAK AKIMI (A) %35 de AKIM TÝPÝ ÖRT. ELEK. LIFT HF PALSLI UZAKTAN KONTROL ÜNÝTESÝ SU SOÐUTMA ÜNÝTESÝ 2 tekerlek ARABA 4 tekerlek DÝJÝTAL GÖST. AÐIRLIK (KG) BOYUTLAR YxGxD () V160T V160TP V270TP V405TP V205T AC/ V305T AC/ 230V/1faz 230V/1faz 400V/3faz 400V/3faz 115V/230V/1faz 400V/3faz 5160 5160 5270 5400 6200 6300 160 160 270 400 200 300 AC/ AC/ 11.5 11.5 14.5 31.0 17.6 33.0 320x200x430 320x200x430 385x215x480 500x270x610 180x210x480 500x275x610 Mükeel Ýsteðe baðlý Kontrol panelleri Su soðutma üniteleri Taþýyýcý arabalar V160T ve V160T PULSE gibi düþük amper deðerine sahip kaynak makinelerinde soðutma ünitesine gereksinim yoktur. Coolarc 20 Coolarc 30
Kaynak teli ve tungsten elektrod seçimi Tablolar Kaynak telleri Ana metallerin farklý standartlara göre gösteriliþi. Tabloda yer alan ana metaller ve kaynak telleri örnek olarak verilmiþtir. Ürün grubumuzda yer alan diðer ürünlerimiz hakkýnda bilgi edinmek için size en yakýn bölge satýþ büronuzla baðlantý kurabilirsiz. Ana Malzeme Grubu Alloy / ASTM EN / DIN W. Nr. Kobatek / Starweld Lincoln Electric Alaþýmsýz Çelikler (Yumuþak Çelikler) Alaþýmsýz çelikten imal edilen yapýlar. Kaynak metali yaklaþýk %1.0 1.5 Mn içerir. Kobatek SG * LNT 25 LNT 26 Sürünmeye dayanýklý çelikler Ýnce taneli çelikler 16 Mo 3 16 NiCrMo 126 1.5415 Kobatek SGMo LNT 12 LNT NiMoCr Genel amaçlý paslanmaz çelikler 304L 316L X2CrNi 1911 X2CrNiMo 17123 1.4306 1.4432 Starweld TW 308L Kobatek 308L Starweld TW 316L Kobatek 316L LNT 304LSi / 304L LNT 316LSi / 316L "Nb" veya "Ti" ile stabilize edilmiþ paslanmaz çelikler 347 321 316Ti X6CrNiNb 1810 X6CrNiTi 1810 X6CrNiMoTi 17122 1.4550 1.4541 1.4571 Kobatek 347 Kobatek 318Si LNT 347Si LNT 318Si Nikel alaþýmlarý Alloy 600 Alloy 625 Alloy C4 NiCr15Fe NiCr22Mo9Nb NiMo16Cr16Ti 2.4816 2.4856 2.4610 LNT NiCro 70/19 LNT NiCro 60/20 LNT NiCroMo 59/23 Paslanmaz çelik Karbon çeliði Martenzit içermeyen kaynak metali. Kobatek 309L LNT 309LSi Nikel Alloy 200 Ni 99.2 2.4066 LNT NiTi Nikel Bakýr alaþýmlarý Alloy 400 NiCu30Fe 2.4360 LNT NiCu 70/30 Int. Reg. / Cast. Nr. W. Nr. Alüminyum alaþýmlarý maks. % 5 alaþým Reg. elementi 1050Aiçeren Al. % 5'e kadar Mg'li Reg. hadde 5056A ve döküm Al. % 12'ye kadar Si'li Cast döküm A 413.0 Al. 3.0255 3.3555 3.3581 Kobatek Al 99.5Ti Kobatek AlMg 5 Kobatek AlSi 12 LNT Al 99.5 LNT AlMg 5 LNT AlSi 12 Tungsten elektrod seçimi * ) özel sipariþ üzerine üretilir. Elektrod Tipi WC 20 % 2 Seryum Radyasyon Ýçermeme Çap Boy Akým Tipik Kullaným Alanlarý Kaynak Özellikleri Öneriler 1.0 5.0 150 175 AC/ Alaþýmsýz ve yüksek al. çelikler Alüminyum alaþýmlarý Magnezyum alaþýmlarý Titanyum alaþýmlarý Nikel alaþýmlarý Bakýr alaþýmlarý Mükeel tutuþma ve tekrar tutuþma performansý Uzun servis ömrü Yüksek taþýma kapasitesi Genel amaçlý elektrod WT 20 yerine üretilmiþtir. GOLD % 1.5 Lantan 1.0 5.0 150 175 AC/ WC 20 ye bakýnýz. WC 20 ile benzer özelliklere sahip olup genel amaçlý uygulamalarýnda kullanýlýr. Düþük akým deðerlerinde diðer elektrodlara göre daha iyi sonuç verir. Mikroplazma kaynaðý Plazma kaynaðý için genel amaçlý elektrod WL 10 % 1 Lantan 1.6 3.2 150 175 AC/ WC 20 ye bakýnýz. Tutuþma ve tekrar tutuþma performansý iyidir. Plazma kaynaðý Direnç kaynaðý W Saf Tungsten 1.0 5.0 150 175 AC Alüminyum alaþýmlarý Magnezyum alaþýmlarý AC akýmda kararlý ark saðlar. akýmda kullanýlmaz. Alüminyum kaynaðý WT % 1 Toryum HAYIR 1.0 5.0 150 175 Alaþýmsýz ve yüksek alaþýmlý çelikler Titanyum alaþýmlarý Nikel alaþýmlarý Bakýr alaþýmlarý WC 20 ve GOLD yerine kullanýlabilir. AC akýmda kullanýlmaz. Doðru taþýnmaz ve kutusunda saklanmaz ise potansiyel saðlýk riski vardýr. Kaynak Tekniði Sanayi ve Ticaret A.Þ. Yakacýkaltý, Ankara Asfaltý Üzeri, Yanyol, Mermer Sokak, No :16 34876, Kartal / ÝSTANBUL Tel : (0216) 377 30 90 pbx Faks : (0216) 377 00 00 Ýstanbul Bölge Satýþ Bürosu Rauf Orbay Caddesi, Evliya Çelebi Mahallesi, No : 3/C Ýçmeler, Tuzla / ÝSTANBUL Tel : (0216) 395 84 50 395 56 77 Faks : (0216) 395 84 02 Ankara Bölge Satýþ Bürosu Ostim Sanayii Sitesi Ahi Evran Caddesi, No : 83 06370, Ostim / ANKARA Tel : (0312) 385 13 73 pbx Faks : (0312) 354 02 84 Ýzmir Bölge Satýþ Bürosu Mersinli Mahallesi,1. Sanayii Sitesi 2822. Sokak, No : 25 35120, ÝZMÝR Tel : (0232) 449 90 35 449 01 64 Faks : (0232) 449 01 65 Adana Bölge Satýþ Bürosu Kýzýlay Caddesi, Karasoku Mahallesi 6. Sokak, Baykan Ýþhaný, No : 9/E 01010, ADANA Tel : (0322) 359 59 67 359 60 45 Faks : (0322) 359 60 01 Art. nr. 15/03 2005 CanO www.askaynak.com.tr