3 - TEMMUZ TOPLUMUN DİN ALGISI VE DİNE BAKIŞI MEHMET ALİ KULAT MAK DANIŞMANLIK YÖN. KUR. BŞK. 532 749 14 22 SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Araştırmanın Kimliği MAK DANIŞMANLIK olarak 3-TEMMUZ tarihinde BÜYÜKŞEHİR ve (AĞRI, SİİRT, BATMAN, KARAMAN, KARS, KIRIKKALE, BAYBURT, ELAZIG, SİVAS, BİLECİK, YOZGAT, AMASYA, ISPARTA, UŞAK, OSMANİYE, NİĞDE, KIRKLARELİ, KARABÜK, KÜTAHYA, SİNOP) il, 211 ilçe de 54 kişi ile YÜZYÜZE görüşmelerle yaptırttığımız 3- TEMMUZ TOPLUMUN DİN ALGISI VE DİNE BAKIŞ başlıklı FİNANSMANINI MAK Araştırma Değerlendirme Danışmanlık Mü. Org. İnş. ve Tic. A.Ş. nin karşıladığı, ANALİZ ve DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARINI bünyemizde faaliyet gösteren ARGEDER DÜŞÜNCE ENSTİTÜSÜ nün hazırladığı çalışmamızın özet raporudur. MAK Danışmanlık olarak yaptırttığımız bu çalışmada toplumun sosyo-kültürel ortalamasına uygun; doğru ve yeterli denek belirleme, bu deneklere bağlı olarak verilerin çoklu analizlerle ölçümlenmesinde LİKERT METODU kullanılmıştır. Saha çalışmasında %1.4 yanılma / hata payı ile değerlendirme yapılmıştır. Araştırmada deneklerin belirlenmesinde % 52.5 erkek, % 47.5 bayan olmak üzere cinsiyet dengesi oluşturulmaya çalışılmıştır. Saha çalışmamızda araştırmamıza katılan kişilerin BEYANLARI esas alınmıştır. SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Hangi sıklıkta NAMAZ kılıyorsunuz? 31 24 18 12 5 HİÇ NAMAZ KILMIYORUM BAYRAMDAN BAYRAMA NAMAZ KILARIM CUMA NAMAZLARINI KILARIM HERGÜN BEŞ VAKİT NAMAZ KILARIM İSTEMİYORUM YAŞ GRUPLARINA BAĞLI NAMAZ KILMA / KILMAMA DURUMU HİÇ NAMAZ KILMIYORUM CUMA NAMAZLARINI KILARIM BAYRAMDAN BAYRAMA NAMAZ KILARIM HERGÜN BEŞ VAKİT NAMAZ KILARIM İSTEMİYORUM 45 4 5 18- yaş 26- yaş 36-5 yaş 51-7 yaş SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Ramazan ayında ORUÇ tutuyor musunuz? İSTEMİYORUM; RAMAZAN BOYUNCA ORUÇ TUTARIM; 52 BİR KAÇ GÜN ORUÇ TUTTUM; 16 ORUÇ TUTMUYORUM; 22 4 5 6 YAŞ GRUPLARINA BAĞLI ORUÇ TUTMA / TUTMAMA DURUMU HİÇ ORUÇ TUTMUYORUM RAMAZAN BOYUNCA ORUÇ TUTARIM BİR KAÇ GÜN ORUÇ TUTTUM İSTEMİYORUM Üstel (HİÇ ORUÇ TUTMUYORUM) 7 6 5 4 18- YAŞ 26- YAŞ 36-5 YAŞ 51-7 YAŞ SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Hiç Zekat- Sadaka veriyor musunuz? 7 65 6 5 4 3,5 HAYIR, BENİM İHTİYACIM VAR EVET, BELLİ ARALIKLARLA VERİYORUM İSTEMİYORUM Maddi durumunuz ve şartlarınız müsait olsa HACCA GİTMEK ister misiniz? İSTEMİYORUM; 1,4 HAYIR; EVET; 75 4 5 6 7 8 SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Orijinal metinden (Arapçasından) KUR AN ı okuyabiliyor musunuz? 24 16 5 9 8 7 6 5 4 EVET, İNANIYORUM; 81 Öldükten sonra dirileceğimize ve bir hesap alemi (AHİRET) olduğuna inanıyor musunuz? HAYIR, İNANMIYORUM; 4 İNANIYORUM AMA ŞÜPHELERİMDE VAR; 9 İSTEMİYORUM; 6 SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Hangi sıklıkta DUA edersiniz? 8 74 7 6 5 4 3 14 8 Son yıllarda toplumda bir ahlaki çöküntü olduğunu düşünüyor musunuz? İSTEMİYORUM; 12 HAYIR; 23 EVET; 65 4 5 6 7 SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
45 4 Son yıllarda toplumun daha fazla dindarlaştığını düşünüyor musunuz? 41 42 17 5 EVET HAYIR İSTEMİYORUM Dini bilgi almak istediğinizde öncelikle kime müracaat edersiniz? 4 16 12 12 5 İNTERNETE DİNİ KİTAPLARA DİYANET GÖREVLİSİNE (İMAM, MÜFTÜ VD.) BİR DİNİ GRUP İÇİNDEKİ KİŞİYE AİLE İÇİNDE BİRİNE GÖRÜŞ BELİRTMEK İSTEMİYORUM SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Tarikat, cemaat, dini gruplardan herhangi birine mensubiyetiniz var mı? Ya da Kendinizi böyle bir gruba yakın hissediyor musunuz? İSTEMİYORUM; 1,4 HAYIR; 65 EVET; 22 4 5 6 7 Türkiye de dini yaşantı üzerinde baskısız herkesin dini tercihine bağlı ibadetlerini özgürce yapabildiğini düşünüyormusunuz? 9 8 78 7 6 5 4 13 9 EVET HAYIR İSTEMİYORUM SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Çocuklarınızın size göre dini yaşantı anlamında nasıl olmasını istersiniz? İSTEMİYORUM BENİM KADAR DİNDAR OLMASIN BENDEN DAHA DİNDAR OLSUN İSTERİM BENİM KADAR DİNDAR OLSUN İSTERİM 5 4 Mezhepler konusunda ama özellikle kendi bağlı olduğunuz mezhep konusunda bir bilgiye sahip misiniz? 6 55 5 4 EVET HAYIR İSTEMİYORUM SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Farklı mezhepten biri ile oğlunuz/ kızınız EVLENMEK İSTERSE ve sizin kanaatinizi sorarsa yaklaşımınız nasıl olur? İSTEMİYORUM 19 DOĞRU BULMADIĞIMI İFADE EDERİM / OLUMLU YAKLAŞIRIM 17 DOĞRU BULMADIĞIMI İFADE EDERİM / OLUMLU YAKLAŞMAM 23 MEZHEP KONUSUNU ASLA SORUN YAPMAM 41 5 4 45 7 Televizyon kanallarındaki dini programlar konusunda ne düşünüyorsunuz? İZLİYORUM ÇOK FAYDALI OLUYOR; 65 6 5 4 O TÜR PROGRAMLARI İZLEMİYORUM; 9 İZLİYORUM AMA ÇOK FAYDALI DEĞİL; 11 İSTEMİYORUM; SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Sahip olduğunuz dini bilginin oluşumunda en çok KİMİN ETKİSİ oldu? 4 5 Sahip olduğunuz dini bilginin oluşumunda en çok KİMİN ETKİSİ oldu? HANGİ SIKLIKTA CAMİYE GİDERSİNİZ? 5 12 14 4 SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Size göre MÜSLÜMANLARIN ( İslam Ümmeti nin) bir bütün olarak halife benzeri bir lidere ihtiyacı var mıdır? İSTEMİYORUM; İHTİYAÇ OLDUĞUNU DÜŞÜNMÜYORUM; 42 İHTİYAÇ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUM; 23 SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14
Sonuç ve Değerlendirme Bin yılı aşkın bir süre İslam a bayraktarlık yapan bu necip milletin reel anlamda dine bakışını ve din algısını kısmen de olsa görebilmek amaçlı yaptığımız bu araştırma bu anlamda yapılan kapsamlı araştırmalardan biri olarak görülebilir. Ramazan ayı dolayısıyla her ay trend oluşturma amaçlı yaptığımız gündem araştırmalarımızdan farklı olarak hiç politik soru sormadık. Bu ayki gündem araştırmamızda sadece dini içerikli sorular sorduk. Yaptığımız saha araştırmasında yaş grupları bağlamında yaptığımız incelemede 18- yaş grubunun dini hassasiyeti en zayıf yaş aralığı olduğunu ilerleyen yıllarda ibadet etme anlamında hassasiyetin arttığı görülmektedir. Bayanların erkeklerden daha çok namaz ve oruç hassasiyeti de dikkat çekmektedir. Genel itibarıyla çok dua eden, ahirete inancı da çok yüksek bir toplum olduğumuz görülüyor. Toplumun dini bilgiye ulaşmada ilk sırada interneti koymaları da şaşırtıcı sonuçlardan biri olarak dikkat çekmektedir. İnsanların çocuklarından daha dindar olmasını bekledikleri de görülüyor. Hacca gitme konusunda uygulanan ülke kotasına karşılık Türkiye insanının hac konusunda çok ciddi bir arzusu olduğu görülmektedir. Televizyondaki dini programlarında genelde olumlu karşılandığını görüyoruz. Toplumun dini bilgi ediniminde cami, Kur an kursu vb. kurumların tarikat, cemaat vb. yapıların çok önünde olduğunu görmemizde ilginç olmuştur. Her gün yeni camilerin yapıldığı Türkiye de camii alışkanlığının maalesef zayıf olduğu da görülmektedir.zekat ve sadaka konusunda çok bilgi sahibi olunmasa da önemsendiği dikkat çekiyor. Farklı mezheplere bakışta da yumuşama olduğu ama en azından keskin çizgilerle bir ötekileştirmenin olmadığı görülmektedir. Toplum Türkiye de dini yaşantı ve tercihler üzerinde bir baskınında büyük ölçüde kalktığına inanıyor yani bugün itibarıyla böyle bir baskının olmadığını düşünüyor. Başörtüsü başta olmak üzere 3-5 yıl öncesine kadar dindarların yaşam biçimine yönelik baskıcı yapının yerine özgürlüklerin geçtiğini görüyoruz. Özellikle Toplumun halifelik ya da benzeri bir yapıyı desteklemediği ama en azından zihni altyapıda tartışmamız gerektiği de görülüyor SÜMER 2 SK. ANGORA İŞ MERKEZİ 31 / 14 ANKARA TEL / FAX: 312 231 14