Belediyelerde İndirimli Emlak Vergisi Uygulaması

M. Cemal ÖZYARDIMCI İçişleri Bakanlığı Mah. İd. Gn. Md.lüğü E. Şb. Md. cemal.ked@gmail.com Belediyelerde İndirimli Emlak Vergisi Uygulaması GİRİŞ Emlak vergisi, Türkiye sınırları içerisinde yer alan taşınmaz (bina, arazi, arsa) mallar için ödenmekte olup, vergi taşınmazın bağlı olduğu belediyeye ödenmektedir. Yılda iki (1 inci taksit Mart-Nisan-Mayıs ayında, 2 nci taksit Kasım ayında) eşit taksit halinde ödenmekte olan emlak vergisinde mükellefiyet, taşınmazın satın alındığı tarihi takip eden yıl başlamaktadır. Emlak Vergisinde meskenler için muafiyet uygulaması bulunmaktadır. Meskenler için Emlak Vergisi oranı büyükşehirde binde 2, diğer yerlerde binde 1 oranı ile hesaplanmakta, geliri bulunmayan ve mevzuatın öngördüğü diğer koşulları taşıyan mesken sahipleri için ise binde 0 (sıfır) olarak uygulanmaktadır. 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu nun 8 nci maddesinde aynen: Bina vergisinin oranı meskenlerde binde bir, diğer binalarda ise binde ikidir. Bu oranlar, 5216 sayılı Kanunun uygulandığı büyük şehir belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde % 100 artırımlı uygulanır. Bakanlar Kurulu, vergi oranlarını yarısına kadar indirmeye veya üç katına kadar artırmaya yetkilidir. Bakanlar Kurulu, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, engellilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m² yi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Bu hüküm, yukarıda belirtilenlerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır. Muayyen zamanda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler hakkında bu hüküm uygulanmaz. Geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. Yeni inşa edilen bina veya binaların vergisi, arsasının (veya arsa payının) vergisinden az olamaz. Bu hüküm binaların inşalarının sona erdiği yılı takip eden bütçe yılından itibaren dört yıl uygulanır hükmüne yer verilmiştir. Bu durumda brüt alanı 200 metrekareyi aşmayan tek bir eve sahip olanlardan; Emekliler, Özürlüler, Gaziler, Şehitlerin dul ve yetimleri, Hiçbir geliri olmayan işsizler, Ev hanımları vergiden muaf tutulmuşlardır. İstisna (muafiyet) için taşınmazın bağlı bulunduğu belediyeye örneklerinin Maliye Bakanlığının ilgili Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğlerinde yer alan formlara uygun olarak belediyeler tarafından hazırlanan ve belediye emlak servislerinde mükelleflere dağıtılan formların doldurulmak suretiyle imzalanıp bildirimle birlikte 34 Ekim 2015 Yıl: 16 Sayı: 181

verilmesi veya bildirimde daha önce bulunulmuş ise anılan formların doldurularak belediye emlak vergisi servisine vergi indiriminden yararlandırılmak üzere müracaat edilmesi yeterli olacaktır. (Form dilekçeler 31.12.2003 t. ve 3. Mükerrer 25333 sayılı R.G.de yayımlanan Emlak Vergisi Kanunu 38 Seri Nolu Genel Tebliği ekinde yer almaktadır.) Hiçbir geliri olmayan mükellef geliri olmadığını belgelemesi halinde muafiyetten faydalandırılır Emlak Vergisi Kanunu nun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında 4962 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle, Bakanlar Kurulu nca belirlenecek indirimli vergi oranından yararlanacak mükellefler kapsamına, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyen mükellefler de alınmıştır. Anılan fıkrada ayrıca, geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirleme konusunda Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır. Buna göre, hiçbir geliri olmadığını belgeleyen mükellefler indirimli vergi oranından yararlanacaklar, dolayısıyla sahibi bulundukları 200 m 2 yi geçmeyen tek meskene ait bina vergisi, indirimli vergi oranı dikkate alınarak hesaplanacaktır. Kendisine kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunan 18 yaşını doldurmamış çocukların 200 m 2 yi geçmeyen mesken binalarına ait verginin hesabında ise, indirimli bina vergisi oranının uygulanması mümkün olmayıp, normal bina vergisi oranı uygulanacaktır. Ancak, hiçbir geliri olmayan çocuğa kanunen bakmakla mükellef olan veli veya vasinin de hiçbir gelirinin bulunmadığının belgelenmesi halinde, 18 yaşını doldurmamış bulunan çocuğun sahip olduğu tek meskene ait bina vergisinin hesabında indirimli vergi oranı uygulanabilecektir. Hiçbir geliri olmadığını beyan eden mükelleflerin, indirimli vergi oranından yararlanabilmeleri için, hizmet karşılığı elde edilen ücret geliri, ticari, sınai ve mesleki faaliyet geliri, tarımsal faaliyet geliri, menkul ve gayrimenkul geliri, faiz ve temettü geliri veya benzeri türde bir gelirinin olmaması gerekmektedir. Bu nedenle mükelleflerin; a) İkametgahlarının bulunduğu yer vergi dairesinden gelir vergisi mükellefi olmadıklarına, b) T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüklerinin ilgili birimlerinden aktif sigortalı bulunmadıklarına ilişkin alacakları belgeleri, Maliye Bakanlığının 31.12.2003 tarih ve 3. mükerrer 25333 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Emlak Vergisi Kanunu 38 seri nolu Genel Tebliği ekinde yer alan formla birlikte belediyeye vermeleri gerekmektedir. Hiçbir geliri olmadığını beyan eden mükelleflerden indirimli vergi uygulamasının yapılacağı yıllarda, 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanun hükümlerine göre Yeşil Kart a sahip olanların, T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüklerinin ilgili birimlerinden aktif sigortalı olmadıklarına dair alacakları belge yerine, sahip oldukları Yeşil Kart ın bir örneğini ilgili belediyelere vermeleri yeterli bulunmaktadır. Hiçbir geliri olmadığını beyan etmek suretiyle yukarıda belirtilen belgeleri veren mükelleflerin bu beyanları ve verdikleri belgeler belediyelerce kabul edilecek ve mükelleflerin 200 m 2 yi geçmeyen tek meskenlerine indirimli vergi oranı uygulanacaktır. Mükellefler, daha sonra yukarıda belirtilen türden bir gelir elde etmeleri veya ikinci bir mesken binasına sahip olmaları halinde, bu durumu mükellefiyetlerinin bulunduğu belediyeye bildirmek zorundadırlar. İndirimli vergi oranından yararlanma şartlarını taşımadığı halde, gerçek dışı beyan ve gerçek dışı belge ibraz etmek suretiyle indirimli vergi oranından yararlanan mükellefler ile durumunda meydana gelen değişikliği bildirmeyen mükelleflerden alınması gereken vergi, kendilerinden cezalı olarak alınacaktır. Hiçbir geliri olmayan mükelleflerin indirimli bina vergisi oranından faydalanmak için taahhüt belgesi vermeleri yeterlidir 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu nun 4962 sayılı Kanun un 15 inci maddesi ile değişik 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında, 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere Bakanlar Kurulunun kendisine bakmakla yükümlü kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m 2 yi geçmeyen tek meskeni olması halinde bu meskenlerine ait vergi oranını sıfıra kadar indirmeye yetkili olduğu, geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığının yetkili bulunduğu hükme bağlanmıştır. Anılan hükmün verdiği yetkiye istinaden çıkarılan 38 Seri No lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde, Türkiye MEVZUAT 35

sınırları içinde brüt 200 m 2 yi geçmeyen tek mesken sahibi olup hiçbir geliri bulunmayanların indirimli bina vergisi oranından yararlanmaları için ikametgahlarının bulunduğu yer vergi dairesinden gelir vergisi mükellefi olmadıklarına ve T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüklerinin ilgili birimlerinden aktif sigortalı bulunmadıklarına dair belge alarak ilgili belediyeye vermeleri gerektiği bildirilmiştir. Öte yandan, 43 Seri No lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile hiçbir geliri olmayan ve brüt 200 m 2 yi geçmeyen tek mesken sahibi olan mükelleflerin bu meskenlerine ait indirimli (sıfır) bina vergisi oranından faydalanmak için yukarıda belirtilen belgeleri, 38 Seri No lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan Hiçbir Geliri Olmadığını Belgeleyenlerin Tek Meskenlerine Ait Form ekinde ilgili belediyelere verme süresi 2004 yılı için 31.05.2005 tarihi mesai saati bitimine kadar uzatılmış, ayrıca 2004 yılında mesken sahibi olan ve 2005 yılı için indirimli vergi oranından faydalanma şartlarını taşıyan mükelleflerin istenilen belgeleri ilgili belediyelere verme süresi de 31.12.2005 tarihi olarak belirlenmiştir. Ancak, Maliye Bakanlağına yapılan başvurular üzerine, mükelleflere kolaylık sağlamak amacıyla hiçbir geliri bulunmayan ve Türkiye sınırları içinde brüt 200 m 2 yi geçmeyen tek meskene sahip olan mükelleflerin bu Tebliğ ekinde yer alan Taahhüt Belgesini ilgili belediyeye vermeleri halinde bu meskenleri için 2004 yılından itibaren indirimli (sıfır) bina vergisi oranının uygulanması uygun görülmüştür. Bu durumda, söz konusu taahhüt belgesinin verilmesi yeterli olup, ayrıca mükelleflerin ikametgahlarının bulunduğu yer vergi dairesinden gelir vergisi mükellefi olmadıklarına ve T.C. Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüklerinin ilgili birimlerinden aktif sigortalı bulunmadıklarına dair belge almalarına gerek bulunmamaktadır. (Eml.V.K. 44 n. Gn.Tebliği) Hiçbir geliri olmadığını beyan eden mükelleflerin geliri veya ikinci bir meskeni bulunduğunun tespiti halinde alınması gereken vergi, cezalı olarak ve gecikme faizi ile birlikte alınmalıdır. Hiçbir geliri olmadığını taahhüt eden mükelleflerin, indirimli vergi oranından yararlanabilmeleri için, gelir vergisine tabi hizmet karşılığı elde edilen ücret, ticari, sınai, mesleki ve zirai faaliyet geliri ile menkul ve gayrimenkul sermaye iradı, faiz ve temettü veya benzeri bir gelirinin olmaması gerekmektedir. Mükelleflerin, gelir vergisine tabi hizmet karşılığı elde edilen ücret, ticari, sınai, mesleki ve zirai faaliyet geliri ile menkul ve gayrimenkul sermaye iradı, faiz ve temettü veya benzeri bir gelirinin veya ikinci bir meskene sahip olmaları halinde, bu değişikliği mükellefiyetlerinin bulunduğu belediyeye bildirmeleri zorunludur. Bu durumda, indirimli vergi oranından yararlanma şartlarını taşımadığı halde, gerçek dışı taahhütte bulunmak suretiyle indirimli vergi oranından yararlanan mükellefler ile durumunda meydana gelen değişikliği bildirmeyen mükelleflerden alınması gereken vergi, cezalı olarak ve gecikme faizi ile birlikte alınmalıdır. (Eml.V.K. 44 n. Gn.Tebliği) Emlâk vergisi mükelleflerinden bildirim dışında bir belge talep edilmez Emlak Vergisi Bildirimleri 33 Seri No.lu Emlâk Vergisi Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan örneklerine uygun olarak doldurularak mükellef tarafından taşınmazın bulunduğu yer belediyesine verilir. 1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinde, Kanunun 33 üncü maddesinde (8 numaralı fıkra hariç) yazılı vergi değerini tadil eden nedenlerin bulunması halinde (geçici ve daimi muafiyetten faydalanılması hali dâhil), emlâk vergisi bildirimi verilmesinin zorunlu olduğu, bildirimlerin emlâkin bulunduğu yerdeki ilgili belediyeye verileceği; 11 ve 21 inci maddelerinde de vergi değerini tadil eden sebeplerle bildirim verilmesi gereken hallerde mükel- 36 Ekim 2015 Yıl: 16 Sayı: 181

leflerce verilen bildirim üzerine ilgili belediyece verginin tarh ve tahakkuk ettirileceği hüküm altına alınmıştır. 1319 sayılı Kanunda, emlâk vergisi mükelleflerine, bu vergiyle ilgili işlemler sırasında emlâk vergisi bildirimi dışında herhangi bir belge vereceklerine dair yükümlülük getiren bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle, emlâk vergisi mükelleflerinden emlâk vergisi bildirimi dışında tapu sureti, kimlik fotokopisi, vergi kimlik numarasını gösteren belge, elektrik ve su abone belgesi, yapı kullanma izin belgesi, m 2 cetveli veya başkaca bir belge talep edilmeyecektir. (33 s.n. Eml.V.K.Gn.Tebliği) Belediyelerce, emlâk vergisi işlemlerinde mükellefler tarafından bildirilen hususların teyidinin, mükelleflerden belge istenmeden ilgili kurum ve kuruluşlardan yapılması gerekmektedir. Bu bağlamda belediyelerce, mükelleflere ait kimlik bilgileri, İçişleri Bakanlığı Kimlik Paylaşım Sistemi üzerinden, tapu kayıtları ise Tapu ve Kadastro Bilgi Sisteminden alınabilecektir. Ayrıca, mükelleflerin şehit, gazi, dul, yetim ve emekli olduklarına ilişkin bilgilerin Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığından elektronik ortamda sağlanması mümkün olacaktır. Belediyeler, emlâk vergisi işlemlerinde başta imar birimleri olmak üzere emlâk vergisine konu taşınmazlara ilişkin öncelikle kendi kayıtlarında bulunan bilgi ve belgelerden faydalanacaklar ve gerek duymaları halinde bildirimlerin kontrolü amacıyla bildirime konu taşınmazlarda yoklama ve tespit yapacaklardır. Devredenin mükellefiyeti re sen sona erdirilir 1319 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca devir ve ferağı yapılan bina ve arazinin, devir ve ferağın yapıldığı yıl ile geçmiş yıllara ait ödenmemiş Emlak Vergisinin ödenmesinden devreden ve devralan zincirleme sorumlu tutulurlar. Devralanın mükellefe rücu hakkı saklıdır. Tapu daireleri devir ve ferağ işlemini, işlemin yapıldığı ayı takip eden ayın 15 inci günü akşamına kadar ilgili belediyelere bildirir. Bu bağlamda belediye, devir ve ferağ işlemlerinden sonra devredenden tapu senedi veya herhangi bir belge istemeden devredenin emlak vergisi mükellefiyetini devir ve ferağın yapıldığı yılı takip eden bütçe yılı başından itibaren re sen terkin etmelidir. (33 sıra Nolu Eml.V.K.Gn.Tebliği) Özürlülere Ait İndirimli Bina Vergisi Oranı (sıfır) Uygulaması 1319 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında, Bakanlar Kurulu, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, özürlülerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m 2 yi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dâhil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Bu hüküm, yukarıda belirtilenlerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır. Muayyen zamanda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler hakkında bu hüküm uygulanmaz. Geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. hükmüne yer verilmiştir. Anılan hükmün verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan 2005/9827 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile özürlülerin Türkiye sınırları içinde muayyen zamanlarda dinlenme amacıyla kullanılanlar hariç olmak üzere brüt 200 m 2 yi geçmeyen tek meskene veya tek meskende hisseye sahip olmaları halinde (intifa hakkına sahip olunması hali dâhil) bu meskene ait bina vergisi oranı 2006 yılı için sıfıra indirilmiştir. 2006/11450 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile de 2007 ve takip eden yıllar için bu oranın uygulanacağı belirtilmiştir. 47 Seri No.lu Emlâk Vergisi Kanunu Genel Tebliğine göre, özürlülerin indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanabilmeleri için bu durumlarını tam teşekküllü Devlet hastanesinden alınmış olan sağlık kurulu raporu ile belgelendirmeleri gerekmektedir. Ancak, özürlü kimlik kartı sahibi mükellefler, özürlü kimlik kartlarını belediyede ilgili görevliye ibraz etmek ve bu Tebliğ ekinde yer alan Tek Meskeni Olan (İntifa Hakkına Sahip olanlar Dâhil) Özürlülere Ait İndirimli Bina Vergisi Formu ekine özürlü kimlik kartı fotokopisini eklemek suretiyle indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlandırılacaklardır. Bu durumdaki mükelleflerden ayrıca tam teşekküllü Devlet hastanesinden alınmış sağlık kurulu raporu istenilmesine gerek bulunmamaktadır. Özürlü kimlik kartı sahibi olmayan mükelleflerin ise, sağlık kurulu raporunun aslını veya onaylı örneğini belediye görevlisine ibraz etmek ve 57 seri nolu Emlak Vergisi Genel Tebliği ekinde yer alan Tek Meskeni Olan (İntifa Hakkına Sahip Olanlar Dâhil) Özürlülere Ait İndirimli Bina Vergisi Formu ekine raporun fotokopisini eklemek suretiyle indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanmaları mümkün olacaktır. (Bildirim ve rapor örneği 47 sıra Nolu Eml.V.K.Gn.Tebliği ekinde yeralmaktadır.) MEVZUAT 37

İndirimli bina vergisi oranı uygulamasından yararlananların ilk başvurudan sonra özürlü kimlik kartı veya süreklilik arz eden özürler için sağlık kurulu raporu fotokopisinin her yıl yeniden verilmesi gerekmeyip, şartların taşınması halinde indirimli bina vergisi oranının uygulamasına devam edilecektir. Ayrıca, geçerlilik süresi içerisinde ibraz edilen sağlık kurulu raporuna istinaden ilgili belediyece gerekli işlem yapılacak olup yeni tarihli rapor istenilmeyecektir. 1319 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan düzenlemede, özürlülerin indirimli bina vergisi oranı uygulamasından yararlanabilmeleri için, özürlünün herhangi bir gelirinin bulunmaması ve özür durumunun belli bir oranın üzerinde olması şartları yer almadığından, indirimli bina vergisi oranı uygulamasında, özürlünün herhangi bir gelirinin bulunup bulunmaması ile özür oranı aranılmayacaktır. Emeklinin Eşinin Tek Meskene Sahip Olması Durumunda İndirimli Vergi Uygulaması 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu nun indirimli vergiyle ilgili 8 nci maddesinde yer verilmemekle birlikte, emekli maaşı almakta olan kişinin eşinin de tek meskene sahip olması durumunda her ikisinin de mükellefiyetinin bu durumdan etkileneceğine ilişkin Maliye Bakanlığı ve Taşra teşkilatının Gelir İdaresi (Vergi Dairesi) Başkanlıkları tarafından verilmiş birçok görüş bulunmaktadır. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünün 02/03/1999 Tarih ve B.07.0.GEL.0.66/6654-256/7797 sayılı özelgesine göre; Emlak Vergisi Kanunu nun indirimli vergiyle ilgili düzenlemesinde olmamakla birlikte, emekli maaşı almakta olan kişinin eşinin de tek meskene sahip olması durumunda her ikisinin de mükellefiyetinin bu durumdan etkileneceğine ilişkin idare tarafından verilmiş birçok özelge bulunmaktadır. Buna göre, kendisinin meskeni bulunmayıp, emekli maaşı da almayan eşinin tek meskeni olması durumunda söz konusu mesken için indirimden yararlandırılması mümkün bulunmaktadır. Buna karşın Gelir İdaresi Başkanlığı İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı nın 06/04/2011 Tarih ve B.07.1. GİB.4.34.18.01-006.01-246 sayılı özelgesinde de her ikisi de emekli olan ve birer meskene sahip olan eşler söz konusu olduğunda oturulan ev için indirimden yararlanılacak, diğer evden kira geliri elde ediliyorsa bu ev için indirimden yararlanılmayacağı şeklinde görüş bildirilmiştir. Gelir İdaresi Başkanlığı Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı nın 12/04/2011 Tarih ve B.07.1.GİB.4.41.15.01- EVK-2010-5-30 sayılı özelgesinde; eşine ait evde eşiyle oturmakta olan ve kendisine ait evi kiraya vermiş olan emekli eş evi için indirimli emlak vergisi uygulamasından yararlanamayacağı, idarenin görüşüne göre bu kişinin eşinden ayrı yaşayarak kira ödediği bir evde oturmakta olması halinde emlak vergisi indiriminden faydalanacağı, emeklinin ve emekli olmayan eşin birer meskeni olması durumunda ise, her iki mesken için de emlak vergisi indiriminden yararlanılabileceği yönünde görüş bildirilmiştir. Buna benzer Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı nın 23.3.2011 Tarih ve B.07.1.GİB.4.67.15.01-2010-EMLV-8-8 sayılı özelgesinde; ev hanımı eşe ait kiraya verilen mesken için emlak vergisi indiriminden yararlanılamayacağı yönünde görüş bildirilmiştir. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü nün 04.03.1999 Tarih ve B.07.0.GEL.0.66/6654-256/8256 sayılı özelgesinde; her ikisi de emekli olan ve birer meskene sahip olan eşler söz konusu olduğunda oturulan ev için indirimden yararlanılacağı, yazlık mesken olan diğer evden kira geliri elde edilmese bile bu ev için indirimden yararlanılmayacağı şeklinde görüş bildirilmiştir. Diğer taraftan, emekli tarafından sahip olunan tek meskende mesken sahibi tarafından oturulmasının gerekmediği hususu Emlak Vergisi Kanunu 38 seri numaralı Genel Tebliğinde yer alan açıklamaya göre, sahip olduğu tek meskeni kiraya verip, kirada oturanlar da diğer şartları taşımaları kaydıyla indirimli vergi oranından faydalanabileceklerdir. Arsa ve Araziye Sahip Olunması İndirimli Vergiden Faydalanmalarına Engel Değildir Mükelleflerin gelir getirmeyen işyeri, arsa ve araziye sahip olmaları, indirimli vergi oranından yararlanmalarına engel teşkil etmemektedir. 38 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde; Türkiye de brüt yüzölçümü 200 m 2 yi geçmeyen tek meskeni olan veya tek meskenin intifa hakkına sahip bulunan ve hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ile gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları emekli, dul, yetim, ölüm ve malûliyet aylığından ibaret bulunanların indirimli (sıfır) bina vergisi oranından yararlanacağı ve sosyal güvenlik kurumlarından emekli, dul, yetim, ölüm ve malûliyet aylığı alanların, bu aylıkları dışında başka gelirlerinin bulunması halinde ise bunların mesken- 38 Ekim 2015 Yıl: 16 Sayı: 181

lerine indirimli (sıfır) vergi oranının uygulanmayacağı belirtilmiştir. Söz konusu genel tebliğde belirtildiği üzere sosyal güvenlik kurumlarından; emekli, dul, yetim, ölüm ve maluliyet aylığı alanların meskenlerine ilişkin indirimli (sıfır) vergi oranının uygulanabilmesi için bu aylıkları dışında başka gelirlerinin bulunmaması, hiçbir geliri olmayanların da bu durumlarını belgelemeleri gerekmektedir. Ancak, gelirin sürekli olması özelliği de dikkate alınarak hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ile geliri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların elde ettikleri ve yıllık tutarı toplamı bina vergisi indiriminden yararlanılan yıldan bir önceki yılda geçerli olan Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı geçmeyen (287 seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğine göre 2015 yılı için 29.000,00 TL) her türlü menkul sermaye iradı gelirleri, indirimli (sıfır) bina vergisi oranından yararlanmaya engel teşkil eden gelirler arasında değerlendirilmeyecektir. Buna göre, Türkiye sınırları içinde brüt 200 m 2 yi geçmeyen tek meskeni olan veya bu meskende intifa hakkına sahip olup hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ile münhasıran Kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aylık alanların; elde ettikleri ve yıllık tutarı toplamı bina vergisi indiriminden yararlanılan yıldan bir önceki yılda geçerli olan ve Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı geçmeyen her türlü menkul sermaye iradı geliri, söz konusu mükelleflerin indirimli (sıfır) bina vergisi oranından yararlanmalarına engel teşkil etmemektedir. (Emlak Vergisi Kanunu 45 seri Nolu Genel Tebliği) İkinci meskeni olmaması koşulu muayyen zamanlarda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler için söz konusu indirimli vergi oranının uygulanması mümkün değildir. Bu hüküm 3239 sayılı kanunla Emlak Vergisi Kanunu na eklenen mükerrer 8 inci maddesinde açık olarak yer almaktadır. Söz konusu mesken, yazlık ev olarak bilinen ikinci konutları ifade etmektedir. Emeklinin, başka bir evde ikamet ederken sahibi olduğu yazlık mesken için indirimli emlak vergisinden yararlanamayacağı şeklinde anlaşılmalıdır. Ancak; emekli şahıs, sahibi olduğu yazlık evi ikametgah olarak kullanıyor ise indirimden yararlanması tabiidir. Başka bir taşınmaza sahip olunmaması koşulu mükelleflerin gelir getirmeyen işyeri, arsa ve araziye sahip olmaları, indirimli vergi oranından yararlanmalarına engel değildir. Ancak, birden fazla meskene sahip olunması ya da meskenin yanı sıra işyerine sahip olunması durumunda indirim uygulanması mümkün değildir. SONUÇ - İndirimli vergi oranının uygulanması için meskende bizzat oturma şartı aranmamaktadır. Bu nedenle, sahip olduğu tek meskeni kiraya verip, kirada oturanlar da diğer şartları taşımaları kaydıyla indirimli vergi oranından faydalanabileceklerdir. - 200m 2 yi geçmeyen tek meskene hisse ile sahip olunması halinde indirimli vergi oranı, meskenin vergi değerinin hisseye isabet eden kısmına uygulanacaktır. - Birden fazla meskeni olanların veya birden fazla meskende hisseye sahip olanların meskenlerine indirimli vergi oranı uygulanmayacaktır. - Muayyen zamanlarda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler için söz konusu indirimli vergi oranının uygulanması mümkün değildir. - Sosyal güvenlik kurumlarından emekli, dul, yetim, ölüm ve malûliyet aylığı alanların, bu aylıkları dışında başka gelirlerinin bulunması halinde, bunların meskenine indirimli vergi oranı uygulanmayacaktır. Mükelleflerin gelir getirmeyen işyeri, arsa ve araziye sahip olmaları, indirimli vergi oranından yararlanmalarına engel teşkil etmemektedir. - İndirimli vergi oranından yararlanan mükelleflerin, bu orandan yararlanma ile ilgili şartlardan herhangi birini kaybetmeleri halinde, bu durumu mükellefiyetlerinin bulunduğu belediyeye bildirmeleri gerektiği değerlendirilmektedir. MEVZUAT 39