MERA HİZMETLERİNE DAİR ÖZEL ÖDENEĞİN KULLANIMINA İLİŞKİN YÖNETMELİK Resmi Gazete Tarihi: 08/05/2002 Resmi Gazete Sayısı: 24749 Tarım ve Köyişleri Bakanlığından: BİRİNCİ BÖLÜM : Genel Hükümler Amaç ve Kapsam Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı; 25/02/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu uyarınca Bakanlığa verilen görevlerin gerçekleştirilmesi için, 20/06/2001 tarihli ve 4684 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla değiştirilen Mera Kanununun 30 uncu maddesine göre genel bütçeye özel gelir, Bakanlık bütçesine özel ödenek kaydedilen tutarların kullanılması, yönetimi ve denetimine ilişkin esas ve usuller ile ödenecek huzur haklarını belirlemektir. Hukuki Dayanak Madde 2 - Bu Yönetmelik 25/02/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun 20/06/2001 tarihli ve 4684 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 13 üncü maddesi ile değişik 30 uncu maddesi hükümlerine göre hazırlanmıştır. Tanımlar Madde 3 - Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını, b) Bakan: Tarım ve Köyişleri Bakanını, c) Genel Müdürlük: (TÜGEM) Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğünü, d) Genel Müdür: Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürünü, e) Mera Gelirleri Hesabı: 4342 sayılı Mera Kanunu gereğince elde edilen gelirlerin T.C. Ziraat Bankası Ankara Merkez Şubesinde toplandığı hesabı, f) Komisyon: 4342 sayılı Mera Kanununun 6 ncı maddesi gereği illerde oluşturulan İl Mera Komisyonunu, g) Teknik Ekip: 4342 sayılı Mera Kanununun 6 ncı maddesi gereği illerde oluşturulan ekibi, h) İl Müdürlüğü: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İl Müdürlüğünü,
ı) Mera Kanunu: 25/02/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununu, i) İkmal Planı: 4342 sayılı Mera Kanunu uygulamaları ile ilgili çalışma ve harcama planını, j) Banka: T.C. Ziraat Bankasını, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM : Yönetim ve Denetim Yetki ve Sorumluluk Madde 4 - Bakan, Mera Kanunu kapsamına giren işlerle ilgili İta Amirliği yetkisini, yazılı olarak merkezde Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı veya Genel Müdür, taşrada ise Tarım İl Müdürüne devredebilir. Tahakkuk Memurluğu görevi, merkezde ilgili Genel Müdür Yardımcısı, taşrada İl Müdür Yardımcısı tarafından yürütülür. Tahakkuk Memurunun sorumluluklarının tayininde, 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ve Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır. Merkez Mera Yönetim Kurulu Madde 5 - Bakan onayı ile merkezde, Müsteşar başkanlığında, Merkez Mera Yönetim Kurulu oluşturulur. Merkez Mera Yönetim Kurulu; Müsteşar başkanlığında, ilgili Müsteşar Yardımcısı, Genel Müdür, ilgili Genel Müdür Yardımcısı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürü, APK Kurulu Başkanı ile üniversitelerden mera konusunda uzman iki öğretim üyesi, ilgili Daire Başkanı, Çayır Mera Şube Müdürü, Merkez Hesap İşleri Şefi olmak üzere onbir üyeden oluşur. Merkez Mera Yönetim Kurulu; gerekli gördüğü hallerde, danışmada bulunmak ve rapor hazırlatmak üzere, ekolojik benzerlik gösteren bölgelerde ve merkezde, konu uzmanı öğretim üyeleri ve konu uzmanı ziraat mühendisi olmak üzere toplam üç üyeden oluşan, Bölge ve Merkez Uzmanlar Kurulu oluşturabilir. Müsteşar, mera gelirlerinin mevzuat dahilinde ve amaca uygun olarak kullanılmasını ve menfaatlerinin korunmasını sağlar. Müsteşar, Merkez Mera Yönetim Kurulundaki görev ve yetkisini, Merkez Mera Yönetim Kurulunda görevli Müsteşar Yardımcısına devredebilir. Müsteşarın bulunmaması halinde, Merkez Mera Yönetim Kuruluna, Genel Müdürlüğün işlerine bakan Müsteşar Yardımcısı başkanlık eder. Merkez Mera Yönetim Kurulu olağanüstü haller dışında ayda bir kez toplanır. Toplantılar üye salt çoğunluğu ile yapılır. Kararlar çoğunlukla alınır. Oyların eşit olması halinde, Başkanın bulunduğu taraf üstün sayılır.
Merkez Mera Yönetim Kurulu üyelerinin yıllık izin, mazeret izni ve hastalık izni durumları ile görevli olarak Ankara dışında bulunmaları halinde, yerlerine vekalet edenler toplantıya katılır. Merkez Mera Yönetim Kurulunun aldığı kararlar tutanaklarla belirlenir. Merkez Mera Yönetim Kurulu'nun sekreterya işleri, Genel Müdürlük tarafından yürütülür. Merkez Mera Yönetim Kurulunun Görevleri Madde 6 - Merkez Mera Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır: a) Mera Kanunu çerçevesinde yapılacak çalışmaların politikalarını belirlemek, b) Bakanca belirlenecek esaslar çerçevesinde, Kalkınma Plan ve Programlarını da göz önünde bulundurmak suretiyle, plan ve program yapmak, uygulanacak projelerin uygunluğunu saptamak ve mera ikmal planını Bakan onayına sunmak, c) Mera Gelirlerinin yönetmelik hükümleri dahilinde, amacına uygun olarak kullanılmasını ve korunmasını sağlamak, d) Mera Kanunu ile verilen görevlerin yerine getirilmesi amacıyla uygulama, araştırma projeleri, eğitim programları hazırlamak ve hazırlatmak, hazırlanan projeleri uygulatmak ve uygulanmasını takip etmek. Hesap İşleri Şefliği Madde 7 - Hesap İşleri Şefliği, merkezde Çayır ve Mera Şube Müdürlüğü bünyesinde, İllerde Proje ve İstatistik Şube Müdürlüğü bünyesinde oluşturulur ve görevleri şunlardır: a) Taşra Hesap İşleri Şefliklerinin iş ve işlemlerini takip etmek, b) Mera Kanunu ve 4684 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik yapılmasına Dair Kanunun 13 üncü maddesi ile ilgili gelirleri izlemek, c) Hesap takip programı ve yıllara göre ihtiyaç olacak ödemelere ait ödenek ve ikmal planlarını hazırlamak, d) Tahakkuk belgelerinin, mevzuata uygun olarak hazırlanmasını sağlamak. İkmal Planı Madde 8 - İl Müdürlükleri, bir sonraki yıl için hazırlayacakları ikmal planını, en geç içinde bulunulan yılın Mayıs ayı sonuna kadar Bakanlığa gönderir. İl Müdürlüklerinin talepleri de dikkate alınarak Bakanlık tarafından o yılın Temmuz ayı sonuna kadar hazırlanan yıllık İkmal Planı, Merkez Mera Yönetim Kurulunun görüşleri alınarak Bakanın onayı ile kesinleşir ve uygulamaya konulur. Ek ikmal planları da Bakan onayını müteakip uygulamaya konulur.
İl Müdürlükleri kendilerine tahsis edilen ödenek dahilinde ve iş programı gereğince çalışırlar. İkmal Planı dışında harcama yapamazlar. Tertiplenen iş programına göre ihtiyaç olduğunda İl Müdürlüğünce ek İkmal Planları hazırlanır. Bakanlık bir yıl içerisinde gerçekleştirmeye çalışacağı işleri mera gelirleri göz önünde bulundurularak ana gruplar halinde gruplandırır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Özel Ödenek ve Kullanımı Özel Ödenek Madde 9 - Bu Yönetmelikte belirtilen hizmetleri karşılamak üzere, a) Her türlü tütün mamulleri ile alkollü içkilerin imalat ve ithalatçıları tarafından yurt içinde yapılacak teslimlerde, satış fiyatı üzerinden hesaplanacak yüzde üç oranında alınacak pay, imalatçılarla ithalatçılar tarafından tahsilatın yapıldığı tarihi takip eden ayın onbeşine kadar T.C. Ziraat Bankası Şubelerine yatırılır. Yatırılan kesintilerin dekontu, ilgili ayı takip eden ayın sonuna kadar Bakanlığa gönderilir. b) Mera Kanununa göre otlatma amacıyla kiraya verilen mera, yaylak ve kışlaklardan alınacak ücretler, 31/07/1998 tarihli ve 23419 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mera Yönetmeliğinde belirtilen esaslar çerçevesinde, kiralayanlar tarafından doğrudan T.C. Ziraat Bankası Şubelerine yatırılır ve banka dekontu Komisyona ibraz edilir. c) Üreticilerden satın alınan sütün satın alma bedelinin binde biri oranında süt işleyen kuruluşlarca yapılacak kesinti, kesintinin yapıldığı tarihi izleyen ayın onbeşine kadar T.C. Ziraat Bankası Şubelerine yatırılır ve Bakanlığa bildirilir. Ayrıca süt işleyen kuruluş; aracı kuruluşlar vasıtasıyla üreticiden satın alınarak, kendilerine teslim edilen sütten yapılması gereken binde bir kesintiyi tahsil etmek ve aynı süre içerisinde T.C. Ziraat Bankası Şubelerine yatırmakla yükümlüdür. d) Yurt içinde yetiştirilen ve satışı yapılan büyükbaş ve küçükbaş canlı hayvanların satış bedellerinin binde biri oranında satıcıdan alınacak pay; 1) İl ve ilçe Müdürlüklerince görevlendirilecek Sayman Mutemetlerince tahsil edilerek, Mera Gelirleri Hesabına aktarılmak üzere, tahsilatın yapıldığı gün veya en geç takip eden iş günü içerisinde T.C. Ziraat Bankası Şubelerine yatırılır. 2) Özel ve kamuya ait kesimhane ve mezbahalarda yapılacak kesintiler Komisyonların belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde tahsil edilerek, tahsil edildikleri tarihi izleyen ayın onbeşine kadar T.C. Ziraat Bankası Şubelerine yatırılır ve Bakanlığa bildirilir. 3) Hayvan satışı yapılan pazarlarda satışı yapılan hayvanlardan, Mera Gelirleri Hesabına yatırılmak üzere yapılacak kesintiler, belediyelerce tahsil edilerek, tahsil edildikleri tarihi izleyen ayın onbeşine kadar T.C. Ziraat Bankası Şubelerine yatırılır ve Bakanlığa bildirilir. 4) Borsada satışı yapılan canlı hayvanlardan yapılacak kesintiler, borsa görevlileri tarafından kendi usulüne uygun tahsil edilerek, tahsil edildikleri tarihi izleyen ayın onbeşine kadar T.C. Ziraat Bankası Şubelerine yatırılır ve Bakanlığa bildirilir.
e) Tahsis amacının değiştirilmesi için başvuruda bulunan gerçek ve tüzel kişilerden, tahsis amacı değiştirilen meradan elde olunacak yirmi yıllık ot geliri esas alınarak, Komisyonca tespit edilecek ücret doğrudan T.C. Ziraat Bankası Şubelerine yatırılarak dekontu komisyona ibraz edilir. Dekontun bir örneği Komisyonca Bakanlığa bildirilir. Tespit edilen ücret, tahsis amacı değişikliği kararı Komisyona ulaştığında peşin olarak tahsil edilir. f) Yayla turizmi amacı ile Mera Kanununun 20 nci maddesi çerçevesinde verilecek yapı izinlerinden Valiliklerce tespit edilecek miktarda alınan yapı ruhsat ücretleri ile bu yerlerin yıllık kira bedelleri, doğrudan T.C. Ziraat Bankası Şubelerine peşin olarak yatırılarak, dekontu ilgili Komisyonlara ibraz edilir. Dekontun bir örneği Komisyonca Bakanlığa bildirilir. g) Kişi veya kurumlarca yapılacak her türlü bağış ve yardımlar doğrudan T.C. Ziraat Bankası Şubelerine yatırılır. Banka Şubelerine yatırılan bu tutarlar, Ankara Merkez Şubede açılan Mera Gelirleri Hesabına beklenilmeksizin aktarılır ve bu hesapta toplanan mera gelirleri her ayın on beşine kadar Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü cari hesabına gönderilir. Banka Merkez Şubesi her ay sonunda veya gerektiğinde hesap durumunu TÜGEM'e bildirmekle yükümlüdür. Yatırılan bu tutarlar Maliye Bakanlığınca bir yandan genel bütçeye özel gelir, diğer yandan Bakanlık bütçesinde açılacak tertiplere özel ödenek kaydedilir. Kaydedilen özel ödeneklerden yılı içerisinde harcanmayan tutarlar, Maliye Bakanlığınca söz konusu Bakanlığın ertesi yıl bütçesine devren özel gelir ve ödenek kaydedilir. Mera gelirlerini tahsil edenler veya kesintileri yapanlar, tahsil ettikleri gelirleri veya kesintilerini, bu maddede belirtilen sürelerde, Mera Gelirleri Hesabına yatırmakla yükümlüdürler. Belirtilen sürelerde yatırmadıkları takdirde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Hükümleri uygulanır. Özel Ödeneğin Kullanımı Madde 10-9 uncu maddeye göre özel ödenek kaydedilen tutarlar: a) Uygulamanın gereği olarak yapılacak yatırım (yılı yatırım programı ile ilişki kurulması kaydıyla) ve harcamalarla gerekli araç, gereç ve malzeme alımları; 1) Tespit, tahdit, tahsis bakım ve kullanma ile ilgili çalışmalarda kullanılmak üzere, hizmet aracı alımı, 2) Araç kiralanması, 3) Mera, yaylak ve kışlakların bakım, ıslah ve tesisi çalışmalarında kullanılmak üzere mera mibzeri, gübre dağıtıcısı, çalı kesme makinası, ilaçlama makinaları ile bu ve buna benzer her türlü alet ve ekipmanların alımı ile uygulama gereği bunların modernizasyon giderleri, 4) Bilgisayar kiralanması, bilgisayar alımı ve bilgi işlem donanımı ile ilgili giderler, 5) Alımı yapılan makinaların bakımı, onarımı ve işletilmesi,
6) Büro tanzimi, bina yapımı, bina kiralanması, bina alımı, bakımı, onarılması ve işletilmesi. b) Mera, yaylak ve kışlakların ıslahı, bakım ve geliştirilmesi ile ilgili giderler; 1) Tohum, gübre, mücadele ilacı alımları, 2) Her türlü hizmet alımı, 3) Araştırma, geliştirme ve uygulatma giderleri, 4) Proje hazırlama, hazırlatma, değerlendirme ve uygulama giderleri, 5) Danışmanlık giderleri, 6) Elektrofens, ihata yaptırılması, sınırların işaretlenmesi, harita yapımı için yapım ve hizmet alımı giderleri. c) Yem bitkileri ekilişlerinin geliştirilmesi amacıyla uygulanacak proje giderleri; 1) Yem bitkileri tohumluk üretiminin geliştirilmesi ile ilgili araştırma ve geliştirme çalışmaları giderleri, 2) Üretimin geliştirilmesi amacıyla yapılacak çalışmalar ve geliştirilecek projeler için tohum, gübre ve diğer girdilerin alınması, 3) Silaj yapımının geliştirilmesi amacıyla yapılacak çalışmalar, 4) Proje hazırlama, hazırlatma, değerlendirme ve uygulama giderleri. d) Uygulama gereği olarak yapılacak eğitim giderleri; 1) Mera, yaylak ve kışlakların tespiti, tahdidi, tahsisi, bakımı, ıslahı ve amenajmanı planlarını hazırlayan ve uygulayanların eğitimi ve geliştirilmesi için yapılacak eğitimlerde iaşe, ibate ve eğitimle ilgili kırtasiye giderleri, 2) Mera Kanununun uygulanması ile ilgili eğitici giderleri, eğitim programları hazırlatma ve uygulatma giderleri, 3) Eğitim araçlarının alınması, bakımı, eğitim broşürü, kitap ve afişlerin bastırılması ile ilgili giderler, 4) Mera Kanununun uygulanması ile ilgili olarak personelin bilgi ve görgüsünü artıracak her türlü eğitime ilişkin giderler. e) Uygulamanın gerektirdiği cari giderler; 1) Mera Kanununun uygulanmasında görev alan kurum içi, diğer kamu kurumu ve üçüncü kişilere 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uyarınca verilecek harcırah ile ilgili giderleri,
2) Ayda ikiden fazla olmamak üzere, Mera Kanununun 6 ncı maddesi uyarınca oluşturulan komisyon ve teknik ekipte (iki mahalli bilirkişi de dahil) bulunanlara (üyelere) mevzuat uyarınca yapılacak toplantılara fiilen katılmaları şartıyla, 1000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak brüt miktarı geçmemek üzere, Merkez Mera Yönetim Kurulunun belirleyeceği oranlarda toplantı başına ödenecek tutardan, gelir vergisi ve damga vergisi kesildikten sonra ödenecek huzur hakkı veya huzur ücreti, 3) Avukatlık ve danışmanlık ücretleri, 4) Uygulamanın gerektirdiği hallerde, Merkez Mera Yönetim Kurulunca uygun görülen ve Bakan tarafından onaylanan personel giderleri hariç, her türlü cari giderler, için kullanılır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Çeşitli Hükümler Yetki Madde 11 - Bu Yönetmelikte yer alan hususlar, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı adına Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir. Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat Madde 12-31/07/1998 tarihli ve 23419 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Mera Fonu Yönetmeliği" değişiklikleri ile birlikte yürürlükten kaldırılmıştır. İhale İşleri Madde 13 - Bu Yönetmelik hükümlerine göre, özel ödenek olarak kaydedilen tutarlardan yapılacak harcamalarda, yürürlükte bulunan ihale mevzuatına göre işlem yapılır. Genelge ve Talimat Hazırlama Madde 14 - Bakanlık bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili gerekli açıklamaları yapmak amacıyla, talimat ve genelge çıkarmaya yetkilidir. Geçici Maddeler(corpus) Geçici Madde 1-4684 sayılı Kanunla tasfiye edilen Mera Fonundan finansmanı sağlamak üzere yıllara sari olarak yapılan sözleşmelerde yer alan ve 01/01/2002 tarihinden sonrasına sirayet eden hak ve yükümlülükler hakkında Bu Kanunun geçici 3 üncü maddesinin (h) bendi hükümleri uygulanır. Yürürlük Madde 15 - Maliye Bakanlığı ve Sayıştay görüşleri alınarak hazırlanan bu Yönetmelik, 01/01/2002 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 16 - Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.