T.C. BAŞBAKANLIK DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI ANLAŞMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Afrika Ülkeleri Dairesi 2005 TANZANYA BİRLEŞİK CUMHURİYETİ ÜLKE PROFİLİ TEMEL BİLGİLER RESMİ ADI Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti BAŞKENTİ Dar es Salaam Not: Yasama ofisleri Dodoma da bulunmaktadır. NÜFUSU 35,922,454 (2003) KONUŞULAN DİL Kisvahili veya Svahili (resmi), Kiunguju (Svahili dilinin Zanzibar daki adı), İngilizce (resmi), Arapça (Zanzibar da yaygın olarak kullanılmaktadır), çeşitli yerel diller BAĞIMSIZLIK TARİHİ 26 Nisan 1964 Not: Tanganyika 9 Aralık 1961, Zanzibar 19 Aralık 1963 te bağımsızlığına kavuşmuş; Tanganyika ve Zanzibar 26 Nisan 1964 te birleşerek Tanganyika ve Zanzibar Birleşik Cumhuriyeti kurulmuştur. Ülkenin ismi 29 Ekim 1964 te Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir.
2 DEVLET BAŞKANI DİN ETNİK YAPI DOĞAL KAYNAKLAR ÜYESİ OLDUĞU ULUSLARARASI KURULUŞLAR Benjamin William MKAPA Anakara- Hırıstiyan %30, Müslüman %35, yerli inanışlar %35; Zanzibar - %99 dan fazlası Müslüman Anakara Yerli Afrikalı %99 (%95 i 130 kabileden oluşan Bantular), diğer %1 (Asyalı, Avrupalı ve Arap); Zanzibar - Arap, yerli Afrikalı Su enerjisi, kalay, fosfat, demir cevheri, kömür, elmas, değerli taşlar, altın, doğal gaz, nikel ACP, AfDB, C, EADB, ECA, FAO, G- 6, G-77, IAEA, IBRD, ICAO, ICC, ICCt, ICFTU, ICRM, IDA, IFAD, IFC, IFRCS, ILO, IMF, IMO, Interpol, IOC, IOM, ISO, ITU, NAM, OAU, OPCW, SADC, UN, UNAMSIL, UNCTAD, UNESCO, UNHCR, UNIDO, UNMEE, UPU, WCO, WFTU, WHO, WIPO, WMO, WToO, WTrO COĞRAFİ VERİLER ÜLKE SINIRLARI YÜZÖLÇÜMÜ KIYI UZUNLUĞU KOMŞU ÜLKELERLE SINIRLARI TOPRAĞIN KULLANIMI SULANAN ARAZİ 3,861 km 945,087 km2 1,424 km Burundi 451 km, Kongo Demokratik Cumhuriyeti 459 km, Kenya 769 km, Malavi 475 km, Mozambik 756 km, Ruanda 217 km, Uganda 396 km, Zambiya 338 km Ekilebilir alan %4,24; sürekli mahsul %1,02; diğer %94,74 1,550 km2 DEMOGRAFİK VERİLER (2003) NÜFUS 35,922,454 NÜFUS ARTIŞ HIZI %1,72 NÜFUS YAPISI 0-14 %44,3; 15-64 %53,1; 65- %2,6 ORTALAMA YAŞAM 44,56 SÜRESİ KADIN 45,83 ERKEK 43,33 SİYASİ YAPI ANAYASAL SİSTEM DEVLET VE HÜKÜMET BAŞKANI Başkanlık sistemi Benjamin William MKAPA
3 ULAŞTIRMA DEMİRYOLLARI 3,690 km (2002) KARAYOLLARI 88,200 km (1999) SU YOLLARI - ENERJİ ÜRETİMİ (2001) ELEKTRİK ÜRETİMİ 2,9 milyar kw FOSİL YAKITLAR %18,9 HİDRO %81,1 ELEKTRİK İHRACATI 0 ELEKTRİK İTHALATI 50 milyon kw DOĞAL GAZ REZERVLERİ 11,3 milyar m3 EKONOMİK VERİLER (2003) GSYİH 9,9 milyar $ KİŞİ BAŞINA GSYİH 290 $ GSYİH BÜYÜME HIZI %6,1 ENFLASYON ORANI %4.8 İŞSİZLİK ORANI - YOKSULLUK SINIRININ %36 ALTINDA YAŞAYAN NÜFUS DIŞ BORÇ 6,8 milyar $ PARA BİRİMİ VE PARİTESİ Tanzanya Şilingi (TZS) 1 ABD $ = 1.082 ZAR (Ağustos 2004) GSMH NİN SEKTÖREL Tarım %48.1, Sanayi %15.4, Hizmetler %36.5 (2001) DAĞILIMI İŞGÜCÜNÜN SEKTÖREL Tarım %80, sanayi ve hizmetler %20 DAĞILIMI BAŞLICA SANAYİ DALLARI Tarımsal işlemecilik (şeker, bira, sigara, sisal sicimi), elmas ve altın madenciliği, petrol rafinesi, ayakkabı, çimento, tekstil, ağaç ürünleri, gübre, tuz BAŞLICA TARIMSAL ÜRETİM Kahve, sisal, çay, pamuk, piretrum (krizantemden yapılan böcek ilacı), Hint fıstığı, tütün, karanfil, mısır, buğday, tapioka, muz, meyve-sebze, büyük ve küçük baş hayvancılık ASKERİ GÜÇ Askeri Kuvvetler Kara, Hava, Deniz, Polis, Milis Gücü Asker Sayısı 8,5 milyon (Askerliğe elverişli nüfus) (2003) Askeri Harcamalar (yıllık) 19.7 milyon $ (2002 Mali Yılı)
4 DIŞ TİCARET Milyon $ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 İhracat 753 589 543 663 776 875 1.222 İthalat 1.337 1.453 1.556 1.524 1.712 1.687 2.193 BAŞLICA İHRAÇ MADDELERİ BAŞLICA İTHAL MADDELERİ : Altın, kahve, Hint fıstığı, mamul ürünler, pamuk : Tüketim malları, makine ve ulaşım teçhizatı, sanayi hammaddeleri, ham petrol İHRACATINDA BAŞLICA ÜLKELER : Hindistan %15.2, Japonya %12.4, (2002) Hollanda %9.2, İngiltere %6.8, Belçika %6.5, Kenya %5.9, Almanya %4.8 İTHALATINDA BAŞLICA ÜLKELER : Güney Afrika %12.7, ÇHC %7.9, (2002) Kenya %6.6, Hindistan %6.3, İngiltere %6, Japonya %4.5, ABD %4, Avustralya %4 İKİLİ İLİŞKİLER Yasal Altyapı ANLAŞMANIN ADI İMZA İMZA YERİ TARİHİ Ticari İşbirliği Anlaşması 15.10.2004 Nairobi R.G. TARİH VE SAYISI Türkiye-Tanzanya Dış Ticaret Değerleri ($) YILLAR İHRACATIMIZ İTHALATIMIZ DENGE HACİM 1993 3.419.137 3.682.616-263.479 7.101.753 1994 655.528 722.935-67.407 1.378.463 1995 3.763.965 1.283.467 2.480.498 5.047.432 1996 1.589.852 2.301.318-711.466 3.891.170 1997 2.865.297 2.757.957 107.340 5.623.254 1998 5.508.310 969.108 4.539.202 6.477.418 1999 5.371.957 2.370.295 3.001.662 7.742.252 2000 4.632.981 1.832.931 2.800.050 6.465.912 2001 2.802.687 771.928 2.030.759 3.574.615 2002 3.839.044 3.829.189 9.855 7.668.233 2003 5.994.887 4.820.048 1.174.839 10.814.935 2004 7.495.554 10.875.938-3.380.384 18.371.492
5 Başlıca Mal Grupları İtibariyle İhracatımız ($) SITC Madde Adı 2002 2003 2004 71-78 Makine ve aksamları 1.372.261 1.071.094 1.931.991 69 Metallerden nihai ürünler 67.800 402.797 1.271.594 09 Mayalar 606.343 1.038.613 1.600.812 57-58 Plastik ve Mamulleri 439.258 785.299 912.309 62 Kauçuk ve mamulleri 196.363 126.476 245.332 82 Mobilyalar 82.308 221.327 181.101 78 KARA ULAŞIM ARAÇLARI 17.685 46.264 161.173 66 Maetal dışı mineraller 103.996 163.170 159.278 59 Kimyasallar 73.048 37.858 118.831 65 Tekstil elyafı 273.460 228.271 82.722 84 Giyim eşyası 31.049 6.858 36.507 67 Demir-çelik 61.041 1.223.539 5.348 Başlıca Mal Grupları İtibariyle İthalatımız ($) SITC Madde Adı 2002 2003 2004 22 Yağlı tohumlar ve meyvalar 3.185.291 2.618.844 6.113.748 12 Tütün ve mamulleri 379.020 1.299.274 2.427.668 26 Tekstil lifleri 169.309 759.494 1.985.915 53 Boyacılık Maddeleri 93.241 124.218 138.860 24 Ağaçlar 0 0 178.701 65 Tekstil elyafı ve mamulleri 0 14.412 16.801 Fuar ve Sergilere Katılım 13 Ekim 2003 tarihinde, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu nun organizasyonuyla, İstanbul da Tanzanya ile iş imkanları ve yatırım olanakları konulu bir seminer düzenlenmiştir. Seminere, Tanzanya Sanayi ve Ticaret Bakan Yardımcısı Ritha Louise Mlaki başkanlığında bir Tanzanya işadamı heyeti katılmıştır. Sözkonusu seminerde, Tanzanya Yatırım Merkezi Müdürü tarafından, Tanzanya nın yatırım ortamı hakkında bilgi verilmiş ve tarım, balıkçılık, gıda üretimi, deri, tekstil, madencilik ve turizm sektörlerinin yabancı yatırım konusunda öncelikli alanlar olarak belirlendiği ifade edilmiştir. ÜST DÜZEY TEMASLAR Dışişleri Bakanlığı nın Afrika ya açılım politikasının uygulanması çerçevesinde, Kenya ve Tanzanya ile ikili ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla temas ve görüşmelerde bulunmak üzere, Dışişleri Bakanlığı Afrika ve Doğu Asya Genel Müdürü Büyükelçi Burhan Ant ın başkanlığında bir heyet, 14-15 Şubat 2002 tarihlerinde Tanzanya yı ziyaret etmiştir.
6 Dış Ticaret Müsteşarı Sayın Tuncer KAYALAR 11-16 Ekim 2004 tarihleri arasında Kenya ve Tanzanya ya resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Dış Ticaret Müsteşarı Sayın Tuncer KAYALAR, Tanzanya da ise, Sanayi ve Ticaret Bakanı Sayın Juma NGASONGWA, Planlama ve Özelleştirme Bakanı Sayın Abdallah KIGODA, Dış Ticaret Kurulu Başkanı Sayın Cleophas RUHUMBIKA ve Tanzanya Yatırım İdaresi yetkilileriyle görüşmelerde bulunmuştur. Bilgi İçin E-mail: africa@dtm.gov.tr Tel: 2047953