EKONOMİK DURUM TESPİT ANKET SONUÇLARI Ankete Katılım: 1998 yılından bu tarafa düzenlenen anketimize bu dönem 39 firmadan cevap gelmiştir. Bu miktar toplam üyelerimizin %5 ine karşılık gelmektedir. Ankete cevap veren firmaların sektörel dağılımı şu şekildedir. SEKTÖRLER Firma Sayısı Yüzde (%) Makine İmalat Sanayii 7 17,9 Kimya, Kauçuk ve Plastik Sanayi 6 15,4 Gıda İmalat Sanayi 8 20,5 Madencilik Sektörü 3 7,7 Orman Ürünleri, Kağıt ve Mobilya Sanayi 3 7,7 Taş ve Toprağa Dayalı İmalat Sanayi 2 5,1 Metal Eşya ve Metal Ana Sanayi 4 10,3 Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sanayi 1 2,6 Elektrikli aletler ve Elektronik Sanayi 2 5,1 Diğer 3 7,7 TOPLAM 39 100 Soru 1: Firma olarak 2014 yılı ikinci altı ayı için nasıl bir ekonomik beklenti içindesiniz? Cevap 1: Verilen cevaplara göre ankete katılan firmaların %38 i 2014 yılının 2013 yılından daha iyi olacağını belirtirken daha kötü olacağını belirtenlerin oranı %26 olmuştur. Aynı olacak diyenlerin oranı ise %36 dır. 2014 Yılı İçin Nasıl Bir Ekonomik Beklenti İçindesiniz? Daha kötü 2 Daha iyi 38% Aynı 3 Soru 2: Firma olarak 2014 yılı sonunda aşağıdaki ekonomik göstergeler için tahminleriniz nelerdir? Cevap 2: Firmaların ankete verdikleri cevaplardan oluşan tahminler ve ortalamalar aşağıdaki tabloda verilmiştir. Enflasyon Dolar Kuru Euro Kuru Büyüme (Yıllık %) (TL) (TL) Hızı (%) En Yüksek Tahmin 15 3,3 4,5 10 Ortalama 8,7 2,4 3,3 3,5 En Düşük Tahmin 4,8 1,83 2,5 0 Şubat-2014 1
Soru 3: Firmanızda 2013 yılında aşağıdaki göstergelerde ne yönde bir gelişme oldu? Cevap 3: Ankete cevap veren firmaların %45 i üretimlerinin arttığını ifade ederken, %32 si azaldığını belirtmiştir. Üretiminin değişmediğini belirtenlerin oranı %23 olarak tespit edilmiştir. İç satışlarda ise firmaların %45 i satışlarının arttığını belirtirken, ihracat kaleminde ise firmaların %45 i ihracatlarının arttığını beyan etmişlerdir. Firmaların %29 u ise ihracatlarında bir değişme olmadığını belirtmişlerdir. İstihdam açısından duruma bakıldığında firmaların %33 ü istihdamlarında değişme olmadığını, %58 i ise istihdamlarında artış olduğunu beyan etmişlerdir. İstihdamlarının azaldığını belirtenlerin oranı ise %9 dur. Firmaların stoklarındaki duruma bakıldığında ise, stoklarının azaldığını belirten firmaların oranı %30 iken, firmaların %35 i ise stok miktarlarında bir değişme olmadığını bildirmişlerdir. Stoklarının arttığını belirtenlerin oranı ise %35 dir. Üretim İç Satış 23% 2 32% 29% İhracat İstihdam 29% 33% 58% 2 9% Stoklar 35% 35% 30% Şubat-2014 2
Soru 4: 2014 yılında firmanızda aşağıdaki göstergelerde ne yönde bir gelişme bekliyorsunuz? Cevap 4: Anket sonuçlarına göre firmaların %47 si üretimlerinin 2014 yılında artacağını belirtmişlerdir. Üretimde azalma bekleyenlerin oranı sadece %22 dir. İç satışlar kaleminde ise firmaların %50 si artış olacağını belirtmişlerdir. İhracat kaleminde ise firmaların %45 i 2014 yılında artış beklemektedirler. İhracatta azalış bekleyenlerin oranı %7 dir. Diğer bir gösterge olan istihdam kaleminde ise firmaların %47 si istihdamlarında bir değişme olmayacağını belirtmişlerdir. İstihdamın artacağını belirtenlerin oranı ise %47 dir. Stoklar kaleminde ise önümüzdeki dönemde firmaların %51 i bir değişme beklemediklerini belirtmişlerdir. Stoklarda azalma bekleyenlerin oranı ise %32 dir. Üretim İç satış 31% 29% 50% 22% 47% 21% İhracat İstihdam 48% 47% 47% 7% Stoklar 51% 17% 32% Şubat-2014 3
Soru 5: Üretim programınıza göre yaklaşık ne kadar bir sürelik üretim siparişiniz bulunuyor. Cevap 5: Anket sonuçlarına göre firmaların önümüzdeki aylara yönelik üretim programları kısa vadeli bir şekilde sürmeye devam etmektedir. Firmaların %6 sı günlük üretim yaparken, %8 i 1-7 gün arasında bir üretim programı, %17 si ise 1-15 günlük bir üretim programı bulunmaktadır. Ankete cevap veren firmaların %19 u ise 1 aylık bir üretim programlarının olduğunu belirtmişlerdir. En yüksek oran %19 u ile 1-3 aylık ve %19 u 9-12 aylık dönem için tespit edilmiştir. Aylık Üretim Programı 3-6 ay 6-9 ay 9-12 ay 19% 1-3 ay 19% 12-18 ay 0% 1 ay 19% 1-15 Gün 17% 1-7 Gün 8% Günlük Soru 6: 2014 yılında firma olarak yeni yatırım yapmayı düşünüyor musunuz? Cevap 6: 2014 yılında yeni yatırım yapmayı düşünen firmaların oranı %50 dir. Bu oran önceki ankette %27, bir önceki ankette ise %54 dür. Yatırım yapmayacağını ifade edenlerin oranı %50 olup, önceki ankette bu oran %73, bir önceki ankette ise %46 düzeyindeydi. Ankete cevap veren 19 firma yeni yatırım yapacaktır. 2014 Yılında Yeni Yatırım Yapacakmısınız? Hayır 50% Evet 50% Yapılacak Yatırım Tutarı (TL) Firma Sayısı (%) Yüzde Pay 0-1 Milyon TL 5 26 1-3 Milyon TL 4 21 3-5 Milyon TL 3 16 5-10 Milyon TL 3 16 10-15 Milyon TL 0 0 15 Milyon TL ve Üzeri 4 21 TOPLAM 19 100 Şubat-2014 4
Soru 7: 2013 Aralık ayında başlayan Dolar ve Euro daki kur artışının önümüzdeki aylarda da süreceğini düşünüyor musunuz? Cevap 7: Anket sonuçlarına katılımcıların %45 i soruya evet cevabı verirken, diğer %45 artışın ilerleyen aylarda da devam edeceğini belirtmiştir. Soruya Hayır cevabı verenlerin oranı %10 dur. Dövizdeki artış sürmeye devam edecek mi? Kısmen Evet Hayır 10% Soru 8: 2013 Aralık ayında başlayan Dolar ve Euro daki kur artışının sebeplerini yurt içi ve yurt dışı kaynaklı olarak nasıl değerlendiriyorsunuz? Cevap 8: Anket sonuçlarına katılımcıların %62 si döviz kurlarındaki artışın kaynağı olarak hem yurt içi hem de yurt dışındaki gelişmelerin etkili olduğunu belirtmiştir. Gelişmeleri yurtiçi kaynaklı olarak görenlerin oranı %24 iken, yurtdışı kaynaklı olarak görenlerin oranı %14 dür. Dövizdeki artış hangi kaynaktan etkileniyor? Her İkisinden 62% Yurtiçi Kaynaklı 24% Yurtdışı Kaynaklı 14% Yurtiçi Sebepler Firma Sayısı (%) Yüzde Pay Siyasi Etkenler 12 38 Ekonomik Etkenler 2 6 Her ikisinden de kaynaklanıyor 18 56 Şubat-2014 5
Yurtdışı Sebepler Firma Sayısı (%) Yüzde Pay ABD Kaynaklı FED Kararları 16 57 Dünya Ekonomisindeki Dalgalanma 8 29 Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Benzer Değişimler 4 14 Ekonomik gelişmelerin kaynaklarına bakıldığında Yurtiçi sebeplerde siyasi ve ekonomik etkenler birlikte etkili olurken, yurtdışı sebeplerde ise ABD Kaynaklı FED kararları ilk sırada yer almaktadır. Soru 9: T.C. Merkez Bankasının Döviz Kurlarındaki dalgalanmayı kontrol etmede etkin rol aldığını düşünüyor musunuz? Cevap 9: Anket sonuçlarına katılımcıların %58 i Merkez Bankasının kısmen etkin rol oynadığını belirtirken, %17 si etkin rol oynadığını belirtmiştir. Soruya hayır cevabı verenlerin oranı %25 dir. Merkez Bankası Etkinmiydi? Kısmen 58% Evet 17% Hayır 25% Soru 10: T.C. Merkez Bankasının faizleri arttırma kararını, piyasalar, ekonomik büyüme, borçlanma maliyetleri firmalara olan etkileri bakımından nasıl değerlendiriyorsunuz? Cevap 10: Anket sonuçlarına katılımcıların %51 i Merkez Bankasının doğru bir karar aldığını ama piyasalar ve firmaları olumsuz etkileyeceğini belirtmişlerdir. Kararın geç alınmış bir karar olduğunu belirtenlerin oranı %29 dur. Kararların etkisi Firma Sayısı (%) Yüzde Pay Doğru, yerinde alınmış bir karar 4 11 Doğru bir karar ama piyasalar ve firmaları olumsuz etkiler 18 51 Doğru bir karar piyasalara olumlu etki yapar 3 9 Hayır, geç kalınmış bir karar 10 29 Şubat-2014 6
Soru 11: Ülkemizde son aylarda yaşanan siyasi gerilim ve ekonomik dalgalanmaların Yerel Seçimler ardından sona ereceğini düşünüyor musunuz? Cevap 11: Ankete cevap veren firmaların %42 si yerel seçimler sonrasında yaşanan dalgalanmaların kısmen son bulacağını belirtirken, %39 u son bulmayacağını belirtmiştir. Durum Firma Sayısı (%) Yüzde Pay Evet, sona erer 4 11 Hayır, sona ermez 14 39 Kısmen son bulur 15 42 Daha büyük sorunlar ortaya çıkar 3 8 Soru 12: İhracat yapan bir firmaysanız döviz kurlarındaki artışla birlikte, 2014 yılında ihracatınızın beklentinizin üzerinde artacağını düşünüyor musunuz? (Rakip ülke ürünlerine karşı, Türkiye de döviz kurlarındaki artışla birlikte, sattığınız ürünlerin ucuzlaması nedeniyle) Cevap 12: Ankete cevap veren firmaların %59 u ihracatlarının kısmen arttıracağını, kur etkisinin sınırlı olacağını belirtmişlerdir. İhracatın Durumu Firma Sayısı (%) Yüzde Pay Evet, yüksek bir artış olur 3 11 Hayır, artış olmaz 8 30 Kısmen ihracatımızı arttırır, kur etkisi sınırlı olur 16 59 Şubat-2014 7