SEÇİLMİŞ GÖSTERGELERLE KIRIKKALE 2013

SEÇİLMİŞ GÖSTERGELERLE KIRIKKALE 2013 SEÇİLMİŞ GÖSTERGELERLE KIRIKKALE 2013 Kesik Köprü TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU SEÇİLMİŞ GÖSTERGELERLE KIRIKKALE 2013 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

SEÇİLMİŞ GÖSTERGELERLE 2013 KIRIKKALE İstatistiki veri ve bilgi istekleri için Bilgi Dağıtım Grubu Tel: + (312) 410 02 15-410 02 44 Faks: + (312) 417 04 32 Yayın istekleri için Döner Sermaye İşletmesi Tel: + (312) 425 34 23-410 05 96-410 02 85 Faks: + (312) 417 58 86 Yayın içeriğine yönelik sorularınız için TÜİK Nevşehir Bölge Müdürlüğü Tel: + (384) 212 82 23 Strl. Faks: + (384) 212 82 24 İnternet http://www.tuik.gov.tr E-posta bilgi@tuik.gov.tr Yayın No 4248 ISSN 1307-0894 Bu yayınla ilgili ortaya çıkabilecek düzeltmeler Kurum web sayfasında verilecektir. Türkiye İstatistik Kurumu Yücetepe Mah. Necatibey Cad. No: 114 06100 Çankaya-ANKARA / TÜRKİYE Bu yayının 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu na göre her hakkı Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığına aittir. Gerçek veya tüzel kişiler tarafından izinsiz çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. ISBN 978-975-19-6168-6 Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası, Ankara Tel: +(0312) 387 09 25 * Faks: +(0312) 418 50 82 Eylül 2014 MTB: 2014-0441 - 30 Adet

Önsöz ÖNSÖZ Türkiye statistik Kurumu, ülkemizin ekonomik, sosyal, demografik ve kültürel yap s ile ilgili idari kay t, say m ve ara t rmalardan elde etti i bilgileri, ba ta kamu kurum ve kurulu lar ve ara t rmac lar olmak üzere kamuoyunun kullan m na sunmaktad r. Yay nlar, tutarl l k, zamanl l k, effafl k ve gizlilik ilkeleri çerçevesinde kaliteli veri üretimi ve hizmet sunumu ilkelerine göre haz rlanmaktad r. Dünyada ve ülkemizde istatistiki bilgiye duyulan ihtiyac n her geçen gün artmas na paralel olarak, üretilen istatistiklerin iyile tirilmesi, geli tirilmesi, bölgesel istatistiklerin toplanmas, bölgelerin sosyo-ekonomik analizlerinin yap lmas, bölgesel politikalar n çerçevesinin belirlenmesi ve Avrupa Birli i Bölgesel statistik Sistemi ne uygun kar la t r labilir istatistiki veri taban olu turulmas amac yla, ülke genelinde statistiki Bölge Birimleri S n flamas ( BBS) tan mlanm, bu kapsamda Kurumumuzun Bölge Te kilatlar n n güçlendirilmesi ve daha fonksiyonel hale getirilmesi için gereken altyap kurulmu tur. Yerel düzeyde kalk nma projeleri üretildikçe, veriye olan talep de artacakt r. Bu yay nda yer alan bölgesel veriler BBS ye göre s n fland r lm t r. Bölgesel düzeyde ayr nt l verilerin üretilmesi, kay tlara dayal verilerin geli tirilmesine ba l d r. Ulusal kay t sisteminin güncel olarak sürdürülmesi için TÜ K taraf ndan yürütülen faaliyetler devam etmektedir. Bölgesel düzeyde veri talebinin yüksekli i göz önünde bulundurularak haz rlanan bu yay n, de i ik zamanlarda yay nlanan resmi istatistikler bir araya getirilerek, her a amadaki karar al c ve kullan c lara kolayl k ve zaman tasarrufu sa layacakt r. Ayn zamanda bölge yöneticilerinin verdikleri hizmetteki geli meleri ve eksiklikleri tesbit etmek amac yla, üretilen verileri göstergelere dönü türerek karar almada kolayl k sa layacak, BBS ye göre K r kkale ilinin bilgilerini içermektedir. Ayr ca yay nda, kullan c lar n kar la t rma yapabilmelerini sa lamak üzere TR71 (K r kkale, Aksaray, Ni de, Nev ehir, K r ehir) 2. Düzeyde bölge biriminin göstergelerine de yer verilmektedir. Yay n n tüm kullan c lara kolayl k sa lamas n ve faydal olmas n dilerim. Birol AYDEMİR Başkan Birol AYDEM R Ba kan III

İçindekiler Ç NDEK LER Sayfa Önsöz çindekiler Aç klama Genel Bilgiler III V IX XI 1. Temel Göstergeler 1 BBS 2. düzey (26 bölge) Grafik 1.1 Ki i ba na gayrisafi katma de er, 2011 7 1.2 TÜFE-Bir önceki y l n ayn ay na göre de i im oran (%), 2013 7 1.3 Çal an say lar n n Türkiye toplam içindeki pay, 2011 8 1.4 Maa ve ücretlerin Türkiye toplam içindeki pay, 2011 8 Tablo 1.1 BBS 2. Düzey (26 bölge) ki i ba na gayrisafi katma de er, 2011 9 1.2 BBS 2. Düzey (26 bölge) TÜFE göstergeleri 10 1.3 BBS 2. Düzey (26 bölge) sanayi ve hizmetler sektörü göstergeleri, 2011 11 BBS 3. düzey (81 il) Grafik 1.5 Nüfus, 2013 12 1.6 l ve ilçe merkezleri, belde ve köyler nüfusunun toplam nüfus içindeki oran, 2013 13 1.7 Nüfus yo unlu u, 2013 14 1.8 Y ll k nüfus art h z, 2012-2013 15 1.9 Toplam ya ba ml l k oran, 2013 16 1.10 Net göç h z, 2012-2013 17 1.11 Kaba evlenme h z, 2013 18 1.12 Kaba do um h z, 2013 19 1.13 Bebek ölüm h z, 2013 20 1.14 thalat, 2013 21 1.15 hracat, 2013 22 1.16 Yüz bin ki i ba na dü en hastane yatak say s, 2012 23 1.17 Ö retmen ba na dü en ö renci say s (ilkokul), 2013/'14 24 1.18 lkokulda net okulla ma oran, 2013/'14 25 1.19 Ortaö retimde (lise) net okulla ma oran, 2013/'14 26 1.20 Bitkisel üretim de eri, 2013 27 1.21 Canl hayvanlar de eri, 2013 28 1.22 sizlik oran, 2013 29 1.23 stihdam oran, 2013 30 1.24 Ki i ba na toplam elektrik tüketimi, 2012 31 1.25 Belediyelerde ki i ba na çekilen günlük su miktar, 2012 32 1.26 Bin ki i ba na otomobil say s, 2013 33 1.27 Onbin araç ba na kaza say s, 2013 34 1.28 Is tma sistemi kat kaloriferi olan hanehalk oran, 2011 35 1.29 llere göre mutluluk düzeyi, 2013 36 1.30 llere göre umut düzeyi, 2013 37 Tablo 1.4 BBS 3. Düzey (81 il) nüfus ve göç göstergeleri, 2013 38 1.5 BBS 3. Düzey (81 il) demografi göstergeleri, 2013 42 1.6 BBS 3. Düzey (81 il) d ticaret göstergeleri, 2013 46 1.7 BBS 3. Düzey (81 il) sa l k göstergeleri, 2012 48 1.8 BBS 3. Düzey (81 il) e itim göstergeleri, 2013/'14 50 V

İçindekiler Sayfa 1.9 BBS 3. Düzey (81 il) tar m göstergeleri, 2013 52 1.10 BBS 3. Düzey (81 il) i gücü göstergeleri, 2013 54 1.11 BBS 3. Düzey (81 il) elektrik tüketim göstergeleri, 2012 56 1.12 BBS 3. Düzey (81 il) çevre göstergeleri, 2012 58 1.13 BBS 3. Düzey (81 il) ula t rma göstergeleri, 2013 60 1.14 BBS 3. Düzey (81 il) Nüfus ve Konut Ara t rmas göstergeleri, 2011 62 1.15 BBS 3. Düzey (81 il) konut sat göstergeleri, 2013 66 1.16 BBS 3. Düzey (81 il) mutluluk düzeyi, 2013 68 1.17 BBS 3. Düzey (81 il) umut düzeyi, 2013 70 2. Ekonomik ve Sosyal Yap 72 Tablo 2.1. Nüfus ve Demografi 2.1.1 l ve ilçe merkezleri ile belde ve köyler nüfusu, 2011-2013 82 2.1.2 lçe, belediye ve köy say s, 2011-2013 82 2.1.3 Ya grubu ve cinsiyete göre nüfus, 2011-2013 83 2.1.4 Yasal medeni durum ve cinsiyete göre nüfus (15 ve daha yukar ya taki nüfus), 2011-2013 85 2.1.5 Okuma yazma durumu ve cinsiyete göre nüfus (6 ve daha yukar ya taki nüfus), 2011-2013 86 2.1.6 Bitirilen e itim düzeyi ve cinsiyete göre nüfus (15 ve daha yukar ya taki nüfus), 2011-2013 87 2.1.7 llerin ald göç, verdi i göç, net göç ve net göç h z, 2008-2013 89 2.1.8 Annenin ya grubuna göre do umlar, 2009-2013 89 2.1.9 Cinsiyete göre do umlar, 2009-2013 90 2.1.10 Ortalama evlenme ya ve ortalama ilk evlenme ya, 2009-2013 90 2.1.11 Ya grubuna göre evlenmeler, 2009-2013 91 2.1.12 Ya grubuna göre bo anmalar, 2009-2013 92 2.1.13 Evlilik süresine göre bo anmalar, 2009-2013 93 2.1.14 Ya grubuna göre ölümler, 2009-2013 93 2.1.15 Daimi ikametgaha göre seçilmi ölüm nedenlerinin da l m, 2010-2013 94 2.1.16 Ya grubu ve cinsiyete göre intiharlar, 2009-2013 95 2.1.17 lçelere göre il ve ilçe merkezleri ile belde ve köyler nüfusu, 2013 96 2.1.18 lçe, ya grubu ve cinsiyete göre nüfus, 2013 97 2.1.19 lçe, okuma yazma durumu ve cinsiyete göre nüfus (6+ ya ), 2013 99 2.1.20 lçe, bitirilen e itim düzeyi ve cinsiyete göre nüfus (15+ ya ), 2013 100 2.1.21 lçe, yasal medeni durum ve cinsiyete göre nüfus (15+ ya ), 2013 102 2.1.22 lçelere göre ortalama hanehalk büyüklü ü, 2013 103 2.1.23 kamet edilen ilçeye göre nüfusa kay tl olunan il, 2013 104 2.1.24 lçe ve cinsiyete göre do umlar, 2013 106 2.1.25 lçe, cinsiyet ve ya grubuna göre evlenmeler, 2013 106 2.1.26 lçe ve cinsiyete göre ölümler, 2013 107 2.1.27 lçe, cinsiyet ve ya grubuna göre ölümler, 2013 107 2.1.28 lçe ve cinsiyete göre intiharlar, 2013 108 2.2. Milli Gelir 2.2.1 Cari fiyatlarla bölgesel gayrisafi katma de er (iktisadi faaliyet kollar na göre temel fiyatlarla), 2007-2011 109 2.3. Fiyat ve Endeksler 2.3.1 Tüketici fiyatlar de i im oranlar (2003=100), 2011-2013 110 2.4. D Ticaret 2.4.1 Ekonomik faaliyetlere göre ihracat (ISIC Rev.3), 2009-2013 111 2.4.2 Ekonomik faaliyetlere göre ithalat (ISIC Rev.3), 2009-2013 112 2.5. statistikleri 2.5.1 kay tlar na göre giri im say s, 2013 113 2.5.2 Mali arac kurulu istatistikleri, 2008-2012 114 VI

İçindekiler 2.6. n aat Sayfa 2.6.1 Kullanma amac na göre yap lacak yeni ve ilave yap lar, (Yap ruhsatlar na göre), 2013 115 2.6.2 Kullanma amac na göre tamamen veya k smen biten yeni ve ilave yap lar, (Yap kullanma izin belgelerine göre), 2013 116 2.7. Enerji 2.7.1 Kullan m yerlerine göre elektrik tüketimi, 2008-2012 117 2.8. Ula t rma 2.8.1 Motorlu kara ta tlar, 2009-2013 118 2.8.2 Y l içinde devri yap lan motorlu kara ta t say s, 2011-2013 118 2.8.3 Trafik kazalar, 2009-2013 119 2.8.4 Yol uzunluklar, 2009-2013 120 2.8.5 Kullan lan yak t türüne göre motorlu kara ta t say s, 2009-2013 121 2.8.6 Hava meydanlar nda ini -kalk yapan uçak say s ile iç ve d hatlarda ta ma, 2009-2013 122 2.9. E itim 2.9.1 E itim seviyesine göre okul, ö retmen ve ö renci say s, 2009/'10-2013/'14 123 2.9.2 Ö retmen ba na dü en ö renci say s, 2009/'10-2013/'14 125 2.9.3 Yüksekö retim kurumlar nda kendi biriminde görevli ö retim eleman say s, 2008/'09-2012/'13 125 2.9.4 Yüksekö retim kurumlar nda önlisans ve lisans düzeyinde ö renci say s, 2008/'09-2012/'13 126 2.10. Sa l k 2.10.1 Hastane ve yatak say s, 2008-2012 127 2.10.2 Sa l k personeli say s, 2008-2012 127 2.11. gücü 2.11.1 Kurumsal olmayan nüfusun y llara göre i gücü durumu (15+ ya ), 2011-2013 128 2.11.2 stihdam edilenlerin sektörel da l m (15+ ya ), 2011-2013 128 2.11.3 arama süresine göre i sizler (15+ ya ), 2011-2013 129 2.11.4 E itim durumuna göre i gücü, i siz, istihdam durumu (15+ ya ), 2011-2013 129 2.11.5 stihdam edilenlerin y llara göre i teki durumu (15+ ya ), 2011-2013 130 2.11.6 gücüne dahil olmayanlar n y llara göre i gücüne dahil olmama nedenleri (15+ ya ), 2011-2013 130 2.12. Tar m 2.12.1 Tar m alan kullan m, 2009-2013 131 2.12.2 Tah llar ve di er bitkisel ürünlerin hasat edilen alan, 2009-2013 132 2.12.3 Tah llar ve di er bitkisel ürünlerin üretim miktarlar, 2009-2013 133 2.12.4 Sebzelerin üretim miktarlar, 2009-2013 134 2.12.5 Meyvelerin üretim miktarlar, 2009-2013 135 2.12.6 Seçilmi ürünlerde örtüalt sebze ve meyve üretim miktarlar, 2009-2013 136 2.12.7 Niteliklerine göre örtüalt tar m alanlar, 2009-2013 137 2.12.8 Organik bitkisel üretim (geçi süreci dahil), 2009-2013 137 2.12.9 Canl hayvanlar, 2009-2013 138 2.12.10 Süt ve bal üretimi, 2009-2013 138 2.12.11 Tar msal üretim de eri, 2009-2013 139 2.12.12 Seçilmi tar msal alet ve makine say s, 2009-2013 140 2.12.13 lçelere göre tar m alan kullan m, 2013 141 2.12.14 lçelere göre seçilmi tah l ve di er bitkisel ürünlerin üretimi, 2013 142 2.12.15 lçelere göre seçilmi sebze ürünleri üretimi, 2013 142 2.12.16 lçelere göre seçilmi meyve ürünleri üretimi, 2013 142 2.12.17 lçelere göre seçilmi tar msal alet ve makineler, 2013 143 2.12.18 lçelere göre hayvansal üretim, 2013 143 VII

İçindekiler 2.13. Çevre Sayfa 2.13.1 Belediye su istatistikleri, 2004-2012 144 2.13.2 Belediye at ksu istatistikleri, 2004-2012 144 2.13.3 Belediye at k istatistikleri, 2004-2012 145 2.13.4 Belediyelerin çevresel harcamalar, 2007-2012 145 2.13.5 çme ve kullanma suyu ebekesi ve ar tma tesisi ile hizmet verilen belediye say s ve nüfusu, 2010-2012 146 2.13.6 Kaynaklar na göre belediyeler taraf ndan içme ve kullanma suyu ebekesi ile da t lmak üzere çekilen su miktar, 2010-2012 146 2.13.7 Belediyelerin içme ve kullanma suyu ar tma tesisi mevcut durumu, 2010-2012 147 2.13.8 Kanalizasyon ebekesi ve ar tma tesisi ile hizmet verilen belediye say lar ve nüfusu, 2010-2012 147 2.13.9 Al c ortamlar na göre kanalizasyon ebekesinden de arj edilen at ksu miktar, 2010-2012 148 2.13.10 At ksu ar tma tesisleri, 2010-2012 148 2.13.11 Bertaraf yöntemine göre belediye at k miktar, 2010-2012 149 2.13.12 lçelere göre belediyelerin çevresel harcamalar, 2012 149 2.14. Kültür 2.14.1 Halk kütüphanesi, kitap ve yararlanma say s, 2008-2012 150 2.14.2 Sinema salonu, gösteri ve seyirci say s, 2008-2012 151 2.14.3 Tiyatro salonu, gösteri ve seyirci say s, 2007/'08-2011/'12 152 2.15. Seçim 2.15.1 Milletvekili genel seçimi, seçmen ve oy bilgileri, 2011 153 2.15.2 Ya ve cinsiyete göre seçmen profili, 2014 153 2.15.3 lçelere göre milletvekili genel seçimi sonucu, 2011 154 2.16. Adalet 2.16.1 Türlerine göre ceza infaz kurumu say s, 2008-2012 155 2.16.2 Suçun i lendi i yerle im yeri ve e itim durumuna göre ceza infaz kurumuna giren hükümlüler, 2008-2012 156 2.16.3 Suçun i lendi i yerle im yeri ve suç türüne göre ceza infaz kurumuna giren hükümlüler, 2008-2012 157 2.16.4 Geli nedenine göre güvenlik birimine gelen veya getirilen çocuklar, 2008-2012 158 2.16.5 snat edilen suç türüne göre güvenlik birimine gelen veya getirilen çocuklar, 2008-2012 159 2.17. Hanehalk Tüketim Harcamalar 2.17.1 Harcama türlerine göre hanehalk tüketim harcamas n n da l m, 2008-2012 160 Ek 1. Veri kaynaklar 161 2. lgili bilgilere ula mak için 162 VIII

Açıklama 1. Giri AÇIKLAMA Bölgesel düzeyde kullan c talebi dikkate al narak seçilen belirli de i ken ve göstergelerden olu an bu çal ma, kullan c lar n bölgesel veriye daha kolay ula abilmesi amac yla haz rlanm t r. Ayr ca grafiklerle verinin daha kolay anla labilmesi amaçlanm t r. 2. Kapsam En fazla mevcut son be referans dönem verileri içerilmektedir. TR71 2. düzey bölgesi ve TR711 3. düzey ili olan K r kkale nin yan nda, BBS 2. düzey (26 bölge) ve BBS 3. düzey (81 il) göstergeleri kapsanmaktad r. Verilerin son güncelleme tarihi 01/07/2014 tür. 3. Veri Kaynaklar Verilerin önemli bir k sm Türkiye statistik Kurumunun çal malar ya da ilgili kurumlarla yap lan i birli i ile elde edilmi tir. Bir bölümü ise ilgili kurumlar n yay nlar ndan oldu u gibi al nm t r. lk k s mda bu verilerden yararlan larak göstergeler hesaplanm t r. 4. S n flamalar Bölgesel istatistiklerin toplanmas, geli tirilmesi, bölgelerin sosyo-ekonomik analizlerinin yap lmas, bölgesel politikalar n belirlenmesi ve Avrupa Birli i Bölgesel statistik Sistemi ne uygun, kar la t r labilir istatistiki veri taban olu turulmas amac yla ülke çap nda statistiki Bölge Birimleri S n flamas tan mlanm t r. Bu s n flamada iller 3. Düzey olarak tan mlanm ; ekonomik, sosyal ve co rafi yönden benzerlik gösteren kom u iller ise bölgesel kalk nma planlar ve nüfus büyüklükleri de dikkate al narak 1. Düzey ve 2. Düzey olarak grupland r lmak suretiyle hiyerar ik statistiki Bölge Birimleri S n flamas yap lm t r. Buna göre: 1. Düzey: 2. Düzey Bölge Birimlerinin grupland r lmas sonucu tan mlanm olup, 12 adettir. 2. Düzey: 3. Düzeydeki kom u illerin grupland r lmas sonucu tan mlanm olup, 26 adettir. 3. Düzey: l düzeyinde 81 adet statistiki Bölge Birimi yer almaktad r. Her il bir statistiki Bölge Birimini tan mlamaktad r. S n flamaya ili kin ayr nt l bilgi statistiki Bölge Birimleri S n flamas tablosunda verilmektedir. Simge ve K saltmalar... Bilgi elde edilememi tir - Bilgi yoktur * Bilgi geçicidir c Gizli veri 0 Kullan lan birimin yar s ndan azd r TL Türk Liras $ ABD Dolar BBS statistiki Bölge Birimleri S n flamas TÜFE Tüketici Fiyat Endeksi GSKD Gayri Safi Katma De er 2012/ 13 01/10/2012 ile 31/09/2013 aras ndaki ö renim dönemi 2010/ 11 2010 da ba layan ve 2011 de biten tiyatro sezon y l ISIC Rev.3 Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararas Standart Sanayi S n flamas CPA Faaliyetlere Göre Ürünlerin statistiki S n flamas MWh 1 000 000 watt saate e de er enerji birimi KWh 1 000 watt saate e de er enerji birimi NACE Avrupa Toplulu u nda Ekonomik Faaliyetlerin statistiki S n flamas IX

Açıklama statistiki Bölge Birimleri S n flamas ( BBS) 1. Düzey 2. Düzey 3. Düzey 1. Düzey 2. Düzey 3. Düzey TR1 stanbul TR10 stanbul TR100 stanbul (Zonguldak, TR811 Zonguldak (Tekirda, TR211 Tekirda TR81 Karabük, TR812 Karabük TR21 Edirne, TR212 Edirne Bart n) TR813 Bart n TR2 Bat K rklareli ) TR213 K rklareli Bat (Kastamonu, TR821 Kastamonu Marmara ( Bal kesir, TR221 Bal kesir Karadeniz TR82 Çank r, TR822 Çank r TR22 TR8 Çanakkale ) TR222 Çanakkale Sinop) TR823 Sinop TR31 ( zmir) TR310 zmir (Samsun, TR831 Samsun (Ayd n, TR321 Ayd n Tokat, TR832 Tokat TR32 Denizli, TR322 Denizli TR83 Çorum, TR833 Çorum Mu la) TR323 Mu la Amasya) TR834 Amasya TR3 Ege (Manisa, TR331 Manisa (Trabzon TR901 Trabzon Afyonkarahisar, TR332 Afyonkarahisar Ordu, TR902 Ordu TR33 Kütahya, TR333 Kütahya Do u Giresun, TR903 Giresun U ak) TR334 U ak TR9 Karadeniz TR90 Rize, TR904 Rize (Bursa, TR411 Bursa Artvin, TR905 Artvin TR41 Eski ehir, TR412 Eski ehir Gümü hane) TR906 Gümü hane Bilecik ) TR413 Bilecik (Erzurum, TRA11 Erzurum Do u ( Kocaeli, TR421 Kocaeli TRA1 Erzincan, TRA12 Erzincan TR4 Marmara Sakarya, TR422 Sakarya Bayburt ) TRA13 Bayburt TR42 Düzce TR423 Düzce TRA Kuzeydo u (A r, TRA21 A r Bolu, TR424 Bolu Anadolu Kars, TRA22 Kars Yalova ) TR425 Yalova TRA2 I d r, TRA23 I d r Bat TR51 ( Ankara) TR510 Ankara Ardahan ) TRA24 Ardahan TR5 Anadolu ( Konya, TR521 Konya (Malatya, TRB11 Malatya TR52 Karaman) TR522 Karaman Elaz, TRB12 Elaz TRB1 ( Antalya, TR611 Antalya Bingöl, TRB13 Bingöl TR61 Isparta, TR612 Isparta Ortado u Tunceli ) TRB14 Tunceli TRB Burdur) TR613 Burdur Anadolu (Van, TRB21 Van TR62 (Adana, TR621 Adana Mu, TRB22 Mu TR6 Akdeniz Mersin) TR622 Mersin TRB2 Bitlis, TRB23 Bitlis TR63 (Hatay, TR631 Hatay Hakkari ) TRB24 Hakkari Kahramanmara TR632 Kahramanmara (Gaziantep, TRC11 Gaziantep Osmaniye) TR633 Osmaniye TRC1 Ad yaman, TRC12 Ad yaman TR71 (K r kkale, TR711 K r kkale Kilis ) TRC13 Kilis Aksaray, TR712 Aksaray ( anl urfa, TRC21 anl urfa Ni de, TR713 Ni de TRC Güneydo u TRC2 Diyarbak r ) TRC22 Diyarbak r Orta Nev ehir, TR714 Nev ehir Anadolu (Mardin, TRC31 Mardin TR7 Anadolu K r ehir) TR715 K r ehir Batman, TRC32 Batman TR72 (Kayseri, TR721 Kayseri TRC3 rnak, TRC33 rnak Sivas, TR722 Sivas Siirt) TRC34 Siirt Yozgat) TR723 Yozgat Toplam 12 26 81 X

Genel Bilgiler GENEL B LG LER Tarihçe K r kkale'nin ad n n, ehrin 3 km kuzeyindeki K r kköyü ile kentin merkezindeki Kaletepe'nin k salt larak birle tirilmesinden ortaya ç kt söylenir. Bu ismin halk taraf ndan yak t r ld kanaati yayg n olmakla beraber bölgenin ismi Osmanl ar iv belgelerinde, imdiki haliyle K r kkal'a biçiminde geçmektedir. K r kkale il merkezi ve ona ba l ilçe ve köyleri kapsayan yüzey ara t rmalar nda toplam 21 höyük ve düz iskan saptanm t r. Bu merkezlerden toplanan seramik örneklerinin de erlendirilmesi sonucu bölgenin K z l rmak kavsi d nda kalan alanda Neolitik Ça ve sonras, K z l rmak kavsi içinde kalan alanda ise bu dönemi takip eden Kalkolitik Ça, Eski Tunç Ça, Assur Ticaret Kolonileri Ça Hitit mparatorluk Ça (zay f), Frig ve Hellenistik-Roma Ça lar ile Bizans, Selçuklu ve Osmanl dönemlerine ait yerle im birimleri ve bu dönemlerin kültürlerini yans tan kal nt lar saptanm t r. Ankara, K r ehir, Konya, Çorum, Çank r, Yozgat ve bugünkü K r kkale ilimizin s n rlar içinde olan arazi Türklerin çok benimseyip yurt edindi i, yaylak ve k lak yerleri olmak üzere seçti i co rafya alanlar oldu unu yazan bilimsel metinlere rastlanmaktad r. 11. yüzy ldan sonra K r kkale yöresine O uz-türkmen boylar yerle tirilerek iskana aç lm t r. Bu konuda Prof. Dr. smail ÖZÇEL K K r kkale nin Karakeçili ilçesinde ya ayan Karakeçililer, Anadolu nun di er yerlerinde ya ayan Karakeçililerle akrabad rlar. Karakeçililer Osmanl kay tlar nda Ulu Yörük eklinde an lan ve di er baz boylar da ihtiva eden birli in koludur. demektedir. K r kkale 21 Haziran 1989 tarih ve 3578 Say l yasa gere ince il olmu tur. Co rafi Durum K r kkale ili göller dahil 4 575 km² yüzölçümünde bir alana sahiptir. l topraklar kuzeyindeki Çaml ca, Karakaya ve K r kkale tepelerinin ovaya indikleri meyil üzerinde bulunmaktad r. l topraklar n n denizden ortalama yüksekli i 700 m dir. l s n rlar içinde oval k alanlar çok azd r. En önemlisi K r kkale Ovas d r. K r kkale Ovas ndan ba ka, akarsular boyunca düzlükler görülürse de jeoformatik bak mdan pek önemli de ildir. Bunun nedeni akarsu yataklar ile tepelerin yükselti fark n n fazla olu udur. Da lar her yönden a lmak suretiyle aç lm derin vadilerle ve parçalanarak yuvarlak ve bazen de sivri tepeler halinde gelmi lerdir. Bu tip tepelerin da lara yakla t kça fazlala t klar görülmektedir. K r kkale il s n rlar içinde do al göl bulunmamaktad r. K z l rmak üzerinde kurulan Kapulukaya Baraj Göleti ildeki en büyük yapay göldür. ldeki en önemli akarsu K z l rmak ve K z l rmak n en önemli kollar ndan biri olan Delice Çay d r. K r kkale ili l man iklim ku a nda yer almaktad r. Ancak bulundu u alan n denizden uzak olu u, günlük s cakl k fark n n bozk r olmas ndan dolay de i melere u ramas gibi nedenlerle iklim karasalla maktad r. lde yazlar s cak ve kurak, k lar so uk geçer. XI

Genel Bilgiler lde hakim bitki toplulu u steptir. Yüksek k s mlarda tahripten kurtulmu, kuzeyde Koçubaba, güneyde Denek Da nda bodur me elerinden ve k smen de ard çtan olu an ormanl k alanlar mevcuttur. Yöredeki bitkilerin büyük bölümü kurakç l ve tozcul özelliktedir. Da lar: Kuzeybat -güneydo u yönünde uzanan Koçu Da 4 km geni lik ve 7 km uzunlu a sahip olup en yüksek noktas Y l tepe (1 278 m) dir. Güney ve güneydo uda Denek Da s ras Çoruhözü Vadisinin güneyinde Keskin ile zzettin Köy aras nda uzanmaktad r. En yüksek noktalar ; Gavur Tepesi (1 742 m) ile Bozkaya Tepesi (1 577 m) dir. Bölgenin en uzun, en geni ve en yüksek kütlesini olu turur, uzunlu u 44 km, geni li i 30 km dir. Kuzeydo u-güneybat yönünde uzanan Küre Da n n en yüksek yeri Küre Tepesi (1 450 m) dir. Platolar: K r kkale ili s n rlar içerisinde, yükseklikleri 1 200-1 600 m aras nda de i en yaylalar bulunmaktad r. Küre Da ndaki Hodar, Bedesten, Kam l, Sar kaya, Koçu Da ndaki Koçu, Denek da lar ndaki Gümü p nar, Pehlivanl, Suludere, Ye ilkaya, Azg n yaylalar en önemlileridir. Ovalar: l s n rlar içinde oval k alanlar çok azd r. En önemli K r kkale Ovas d r. K r kkale Ovas ; kuzeyde Çaml ca ve Karakaya tepelerine, güneyde de Denek Da n n bat s na kadar uzanmaktad r. Kuzeydeki tepeler ovaya meyilli bir ekilde inerek birle ir. K r kkale yerle imin çekirde i bu meyilde olu mu tur. MKEK fabrikalar n n bulundu u alan ise, Denek Da na do ru daha dik olarak yükselmektedir. K r kkale Ovas do udan bat ya, yani K z l rmak a do ru gittikçe geni ler; en geni yeri Çoruhözü Deresi nin K z l rmak a yakla t yerde bulunur, buran n yüksekli i 750 m civar ndad r. K r kkale Ovas ndan ba ka, akarsular boyunca düzlükler görülürse de jeoformatik bak mdan pek önemli de ildir. Bunun nedeni akarsu yataklar ile tepelerin yükselti fark n n fazla olu udur. Da lar her yönden a lmak suretiyle aç lm derin vadilerle ve parçalanarak yuvarlak ve bazen de sivri tepeler halinde gelmi lerdir. Bu tip tepelerin da lara yakla t kça fazlala t klar görülmektedir. Akarsular: K z l rmak: ldeki en önemli akarsu K z l rmak t r. Sivas n Zara ilçesinin do usundaki da lardan do an K z l rmak, il topraklar na güneyde Çelebi ilçesinden girer; kuzey yönünde akarak Merkez ilçede kuzeybat ya yönelir, il topraklar ndan ç k p kuzeyde Çank r -K r kkale il s n r n olu turur. K z l rmak n Hasandede Hac lar arazileri üzerinde Kapulukaya Baraj kuruludur. Delice Çay : K z l rmak n en önemli kollar ndan biri Delice Çay d r. Yozgat s n r boyunca bir müddet akt ktan sonra Delice ilçe merkezine yakla r. Daha sonra tekrar bu iki ilin s n r boyunca güneydo udan il topraklar n terk eder. Çay n il içerisinde kalan kesimi yakla k 50 km uzunlu undad r. Çoruhözü Deresi: K z l rmak a do udan kar an bir koldur. zzettin Köyü nün yukar k s mlar ndan do ar. zzettin-bal eyh aras nda demiryoluna paralel olarak merkez ilçeden geçer ve K z l rmak a kar r. Derenin güzergah dahilinde tar m alanlar na büyük katk s vard r. Dere üzerinde sulama amac yla motopomplar yeralmaktad r. Uzunlu u 48 km dir. Okun Deresi: Elmada n güney eteklerinden akan sular n meydana getirdi i Balaban ve Sar l öz Çaylar, K l çlar Kasabas yak nlar nda birle erek Okun Deresi ni meydana getirirler. Yakla k 13 km XII

Genel Bilgiler uzunlu a sahip olan dere, Irmak Kasabas yak nlar nda K z l rmak a kavu ur. Bu akarsulardan ba ka; yaz aylar nda kuruyan baz dere ve çaylar da vard r. Ah l Deresi, Kuruçay Deresi, Yeni Ç kan Deresi bunlardan baz lar d r. Göller: K r kkale il s n rlar içinde do al göl bulunmamaktad r. K z l rmak üzerinde kurulan Kapulukaya Baraj Göleti ildeki en büyük yapay göldür. Kapulukaya Baraj n n göl alan 20,7 kilometrekaredir. Enerji temini ve içme-kullanma ayr ca sanayi suyu temini amac yla kurulan Kapulukaya Baraj nda göl hacmi 282 hm 3 tür. Ayr ca Ah l da bulunan Çipi Göleti sulama amac yla yap lm t r. 304 000 m 3 su hacmi ile 46 hektarl k alan n sulanmas nda kullan lmaktad r. Yeralt sular : DS 5. Bölge Müdürlü ü-ankara kaynaklar na göre, K r kkale ili ve çevresindeki yerle im yerlerine içme ve kullanma suyu temini amac yla Kapulukaya baraj ndan 142,5 hm 3 /y l su verilmektedir. Proje ller Bankas taraf ndan yürütülmü ve 2011 y l nda i letmeye aç lm t r. bilgisine rastl yoruz. dari ve Sosyo - Ekonomik Durum dari yap : K r kkale de 9 ilçe, 11 belediye ve 185 köy bulunmaktad r. Nüfus: K r kkale ilinin nüfusu, 2013 Adrese Dayal Nüfus Kay t Sistemi sonuçlar na göre 274 658 ki idir. Alan: Orta Anadolu Bölgesinde yer alan K r kkale, 4 575 km² lik (göller dahil) yüzölçümü ile Türkiye yüzölçümünün %0,5 ine denk gelmektedir. lçeler: Nüfus bak m ndan ilçelerin büyükten küçü e s ralan Merkez, Keskin, Yah ihan, Delice, Sulakyurt, Bah ili, Bal eyh, Karakeçili ve Çelebi dir. Yüzölçümü bak m ndan en büyük ilçesi Keskin (1 129 km²), en küçük ilçesi Karakeçili (170 km²) dir. lin Öne Ç kan Özellikleri Ekonomik: K r kkale de y ll k nüfus art h z ve sanayi i kolunda çal anlar n toplam istihdama oran Türkiye ortalamalar n n alt ndad r. ehirle me oran, ki i ba na gayrisafi yurtiçi has la ve tar m kolunda çal anlar n toplam istihdama oran ise Türkiye ortalamas n n üstündedir. K r kkale bir sanayi kenti oldu u kadar ayn zamanda önemli bir tar m kenti konumundad r. MKEK fabrikalar, K r kkale Üniversitesi ve TÜPRA Rafinerisi ilin ekonomik yap s nda önemli bir yere sahiptir. Organize Sanayi Bölgesi'ndeki geli meler yeni istihdam olu turmakla birlikte daha arzu edilen seviyeye ula lamam t r. Özel sektör yat r mlar nda son y llarda belirli bir art gözlenmektedir. Özel sektörün imalat a rl, Metal, Tar m Alet ve Makineleri, A aç leri, MKEK ve TÜPRA yan sanayiden olu maktad r. XIII

Genel Bilgiler Tar m ve hayvanc l k ilin ekonomik yap s nda önemli bir gelir pay na sahiptir ve özellikle ilçe, kasaba ve köylerin geçim kayna n bu sektör olu turmaktad r. Genel olarak il topraklar nda hububat üretimi yayg nd r. Bunun yan s ra baklagiller ve endüstriyel bitki üretimi de yayg nla maya ba lam t r. K r kkale ilinin i sizlik oran 2013 y l için %8,0 i gücüne kat lma oran %44,7 ve istihdam oran %41,1 dir. K r kkale ilinin 2013 y l nda toplam tar msal alan 305 561 hektard r. Bu alan n 302 600 hektar toplam i lenen tar m alan, geri kalan 2 961 hektar ise uzun ömürlü bitkiler alan d r. Sosyal: l ve ilçe merkez nüfusunun toplam nüfusa oran %84,0. Nüfusun 231 831 ki isi ehirlerde ya arken, 42 827 ki isi bucak ve köylerde ya amaktad r. l merkezi nüfusu 187 480 dir. K r kkale ilinde 2013 y l nda il nüfusunun %38, 25 ya n alt ndad r. 25-64 ya aras nüfus toplam nüfusun %52, 65 ya ve üstü nüfus toplam nüfusun %10,0 olu turmaktad r. Adrese Dayal Nüfus Kay t Sistemi verilerine göre ilin kilometrekareye 61 ki i olan nüfus yo unlu u, 100 olan ülke nüfus yo unlu unun alt ndad r. K r kkale ili 2013 y l y ll k nüfus art h z -0,3 tür. Ayn y lda 6 ya üzeri nüfus için okuryazarl k oran %95,7 dir. 2012-2013 y llar için K r kkale ilinin -9,9 net göç h z ile göç verdi i anla lmaktad r. Kültürel: 1992 y l nda kurulan K r kkale Üniversitesi, ülkemizin ihtiyaç duydu u yeti mi insan gücü ihtiyac n n kar lanmas na büyük katk sa lamaktad r. 2012 y l itibariyle, ilimiz hudutlar dahilinde konut, camii, höyük, tümülüs, ören yeri, yap olarak (109) ayr yerde koruma alt na al nm sit alan bulunmaktad r. l merkezinde yer alan Kaletepme'de ve Kapulukaya baraj in aat kaz lar ndan ortaya ç kan Etiler'e ait mezar ta lar, çanak-çömlek kabartmalar, mermer heykeller, lahit kapaklar ve sikkeler, Hattu a 'a 80 km'lik bir mesafede bulunan bölgenin önemli bir yerle im merkezi oldu unu göstermektedir. Uzun bir tarihi geçmi i olan ilin, pek Yolu'nun güzergah nda olu u, Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde Yah ihan ve Sulakyurt ilçelerinden övgüyle bahsetmesi tarih ve kültür turizmi aç s nda önemini anlamaya yeterlidir. K r kkale Kültür Varl klar ve Sit Alanlar : Keskin de Esatmüminli Ören yeri, Çar Camii, Hayriye Camii, Eski Barut-Fi ek Fabrikas, Köprüköy Çe nigir Köprüsü, Kavurgal Höyük (Gavur Kalesi), Efendi Köyü- Al bar Höyük, Kibrithane Binas, E itimhane. Rahmi Pehlivanl : K r kkale'nin Keskin ilçesinde do an ressam, ilk çal malar n klasik stilde yapm t r. Daha sonra kendine özgü bir ekol geli tiren sanatç n n ünü ülke s n rlar n a m t r. Portre ressaml na, 1952 y l nda, 93 (1877-78) Aziziye Sava 'na kat lan kahraman Türk kad n Nene Hatun'un bir portresini yaparak ba lam t r. Bu çal mas Askeri Müze'de sergilenmektedir. Sanat çal malar ndaki uluslararas ba ar ve kendine özgü bir ekol sahibi olmas nedeniyle, Plan-Haber XIV

Genel Bilgiler Ajans 1978'de Rahmi Pehlivanl 'y sanat alan nda "Y l n Adam " seçmi tir. 1981 y l nda da bir "Roma Accademico Benemerito" fahri üyelik diplomas ile ödüllendirilen sanatç yerli ve yabanc 29 devlet adam n n portresini yapm t r. Delice de Koçubaba Köyü Türbe ve Camii, Ulu Camii, Yukar Camii, K rlang ç köyü arkeolojik sit alan, Ayd n eyh köyü arkeolojik sit alan. Sulakyurt ta Ayvatl köyü (K rl mevkii), Fara l köyü (Ar l öz mevkii) Kozlu yöresi (antik kent), Gültepe Höyü ü, eyh Bedrettin Camii ve Türbesi, Küçük ami Köyü Camii ve Türbesi. Çelebi de Armutlu köyü (Armutlu Höyük). Bah ili de Karaahmetli Arkeolojik sit alan. K r kkale Merkez de Hasandede Türbe Camii, Hac lar (Cumaovas mevkii arkeolojik sit). l S n rlar çinde Bulunan Höyükler: Hopagantepe (Keskin Karaa l Köyü), Sar musal (Keskin- Haliltede köyü), Höyüktepe (Keskin-Çifteli köyü), Ya çay r Höyük (Keskin-Ceritköy), A ar Höyük (Merkez-Hac lar), Çatalsö üt (Merkez-Hac lar) Höyük, (Sulakyurt-Da halilinceli) Kuzeren Höyük (Merkez-Kuzeren). Bilinen kaynaklara göre Çe nigir Köprüsü ve yak n nda bulunan han Selçuklular'a aittir. Yap l tarihine ait elimizde kesin bilgiler yok. Ancak köprünün 13.Yüzy la tarihlenen bir köprü oldu unu, Selçuklu eseri oldu unu belirtelim 1402 y l nda Ankara Sava 'na ilerleyen Timur ordusu da bu köprüyü kullanm t r. K r kkale'nin do al güzellikleri aras nda K z l rmak ve Vadisi, Delice Irma ve Vadisi, Pehlivanl Yaylas (Bal eyh), Azg n Yaylas (Bal eyh), Gümü p nar Yaylas (Bal eyh), Suludere Yaylas (Bal eyh), Ye ilkaya Yaylas (Bal eyh), Hodar Yaylas (Bah l ), Bedesten Yaylas (Bah l ), Kam l Yaylas (Bah l ), Sar kaya Yaylas (Bah l ), Koçu Yaylas (Delice), Delikli ta orman içi mesire yeri (Bal eyh), Karababa mesire yeri (Koçubaba-Bal eyh), Tipik Anadolu Köyleri, K s k Mevkii Halil brahim Aydo du Park (Hasandede), Bah l Celal Bayar Park, K l çlar Mesire Alanlar, Hac lar Park, MKEK Yüzme Havuzlar, Rafineri Yüzme Havuzu, M Pekdo an Kültür Park, Keskin-Koray Ayd n Dinlenme Park, TÜPRA ahin Tepesi, TÜPRA K z l rmak Piknik Alan say labilir. K r kkale de ayr ca 1991 y l nda Silahsan bünyesinde kurulmu olan Silah Müzesi 15. ve 20.yy. aras nda Osmanl ve Avrupa ülkelerine ait silahlardan olu ur. Tophane'den Anadolu'nun çe itli yerlerinden ve askeri fabrikalardan bu silahlar ve tarihi özellikleri tespit edildikten sonra müzede dizayn edilmi, özel bir salonda te hir edilmektedir. XV

Temel Göstergeler 1. TEMEL GÖSTERGELER Bu bölümde bölgedeki geli melere ait temel göstergeler BBS 2. düzey (26 bölge) ve BBS 3.düzey (81 il) ayr m nda verilmi tir. Ki i ba na göstergeler hesaplan rken her bir düzey için ilgili y la ait Adrese Dayal Nüfus Kay t Sistemi (ADNKS) sonuçlar kullan lm t r. ADNKS ye göre il, ilçe, belediye, köy ve mahalle nüfuslar belirlenirken: Nüfus ve Vatanda l k leri Genel Müdürlü ü (NV GM) taraf ndan, ilgili mevzuat ve idari kay tlar uyar nca Ulusal Adres Veri Taban 'nda yerle im yerlerine yönelik olarak yap lan idari ba l l k, tüzel ki ilik ve isim de i iklikleri dikkate al nmaktad r. Bu kapsamda, 6360 ve 6447 say l kanunlar ile düzenlenen ve bu kanunlar uyar nca ilk mahalli idareler genel seçimlerinde yürürlü e girecek olan idari ba l l k ve tüzel ki ilik de i iklikleri ile 5393 say l Yasa'n n 8 inci ve 11 inci maddelerine göre al nan ve söz konusu Kanun gere ince ilk mahalli idareler seçimlerinde uygulanacak olan birle me ve kat lmalar, belediye ve köy tüzel ki ili inin kald r lmas na ve bir beldenin köye dönü türülmesine dair kararlar, Yüksek Seçim Kurulu Ba kanl 'n n 421 say l Karar na istinaden, NV GM taraf ndan 1 Aral k 2013 tarihi itibar yla Ulusal Adres Veri Taban 'na yans t ld için, 2013 ADNKS sonuçlar belirtilen de i iklikleri içermektedir. Tan m ve Kavramlar Y ll k nüfus art h z : ki say m tarihi aras ndaki dönemde her 1000 nüfus için y ll k artan nüfustur. Y ll k nüfus art h z, do al art ba nt s ile hesaplanmaktad r; P n+t = P n * e rt Burada; P n P n+t e r t : n tarihindeki (dönem ba ndaki) nüfusu, : n+t tarihindeki (t y l sonra) nüfusu, : Logaritmay, : Y ll k nüfus art h z n, : ki tarih aras ndaki süreyi (y l olarak) göstermektedir. ki say m y l nüfuslar n n birbirine oranlanmas yoluyla elde edilen rakamsal de erler, oransal de erler olup, y ll k nüfus art h z n ifade etmemektedir. Y ll k nüfus art h z Microsoft Excel program nda a a daki formül kullan larak da hesaplanabilmektedir: = (LN (Sonraki Say m / Önceki Say m) / (iki say m y l aras ndaki fark))*1 000 Örnek: = (LN(2013 ADNKS nüfusu / 2012 ADNKS nüfusu) / (iki ADNKS dönemi aras ndaki y l fark ))*1 000 = (LN(76 667 864 / 75 627 384)/(1))*1 000 = 13,7 Nüfus yo unlu u: Bir kilometrekareye dü en nüfustur. Nüfus yo unlu u hesaplan rken göller hariç yüzölçümü verileri kullan lm t r. Net göç: Belirli bir ilin ald göç ile verdi i göç aras ndaki farkt r. Belirli bir ilin ald göç verdi inden fazla ise net göç pozitif, verdi i göç ald göçten fazla ise net göç negatiftir. 1

Temel Göstergeler Net göç h z : Göç edebilecek her bin ki i için net göç say s d r. m (.i-i.) = [(M.i -M i. )/(P i,t+n -0,5*(M.i -M i. ))]*k : Net göç h z : Ald göç : Verdi i göç M.i - M i. : Net göç P i,t+n : i'nin t+n zamandaki daimi ikametgah nüfusu i : Göçün incelendi i alan k : Sabit say (k=1 000) m (.i-i.) M.i M i. Örne in; K r kkale ilinin, 2012-2013 döneminde ald göç 15 089, verdi i göç 17 818, toplam nüfus 274 658 dir. 2012-2013 dönemine ili kin net göç h z n hesaplamak için; m (K r kkale) = [(15 089-17 818)/(274 658-0,5*(15 089-17 818))]*1 000 m (K r kkale) = -9,89 olarak bulunur. Ya : Ki inin bitirmi (tamamlam ) oldu u ya t r. Daha önceki y llarda, ki ilerin bitirmi oldu u ya bilgisi bir y l 365 gün olarak dikkate al narak hesaplanm t r. 2013 ADNKS ya hesab nda ise, önceki y llardan farkl olarak art k y llar göz önünde bulundurulmu tur. Art k y l, Miladi takvimde 366 gün olan, yani di er y llara göre bir gün uzun olan y llara verilen add r. Bu fazladan gün 29 ubat olarak dört y lda bir uygulan r. Cinsiyet oran : Her 100 kad n için erkek say s d r. Cinsiyet oran = (P E /P K )*100 P E : Erkek nüfus P K : Kad n nüfus Toplam ya ba ml l k oran : 15-64 ya grubundaki her 100 ki i için 0-14 ve 65 ve daha yukar ya gruplar ndaki ki i say s d r. (0-14 ya taki nüfus)+(65 ve daha yukar ya grubundaki nüfus) Toplam ya ba ml l k oran = ---------------------------------------------------------------------------------------- *100 (15-64) ya taki nüfus Brüt okulla ma oran : lgili ö renim türündeki tüm ö rencilerin, ait oldu u ö renim türündeki teorik ya grubunda bulunan toplam nüfusa bölünmesi ile elde edilir. A: Toplam ö renci say s B: Teorik ya grubundaki toplam nüfus A Brüt okulla ma oran = ----- x 100 B Net okulla ma oran : lgili ö renim türündeki teorik ya grubunda bulunan ö rencilerin, ait oldu u ö renim türündeki teorik ya grubunda bulunan toplam nüfusa bölünmesi ile elde edilir. A: Teorik ya grubundaki ö renci say s B: Teorik ya grubundaki toplam nüfus A Net okulla ma oran = ----- x 100 B 2

Temel Göstergeler Kaba evlenme h z : Belli bir y l içinde her bin nüfus ba na dü en evlenme say s d r. KEH N E 1000 KEH: Kaba evlenme h z E : Evlenme say s N : Y l ortas nüfus Kaba bo anma h z : Belli bir y l içinde her bin nüfus ba na dü en bo anma say s d r. KBH B 1000 N KBH: Kaba bo anma h z B : Bo anma say s N : Y l ortas nüfus Ortalama ilk evlenme ya : Belli bir y l içinde ilk kez evlenen çiftlerin ortalama evlenme ya d r. Ortalama ilk evlenme ya erkek ve kad n için ayr hesaplanmaktad r. Y N i 1 N y i Y: Ortalama ilk evlenme ya y i : ilk kez evlenen i. ki inin ya N: ilk kez evlenen ki i say s Kaba do um h z : Belli bir y l içinde her 1000 nüfus ba na dü en do um say s d r. KDH N D 1000 KDH: Kaba do um h z D : Do um say s N : Y l ortas nüfus Toplam do urganl k h z : Bir kad n n, do urgan oldu u dönem boyunca (15-49 ya lar aras nda) ya ayaca ve belirli ya a özel do urganl k h z n takip edece i varsay m alt nda do urabilece i ortalama canl do an çocuk say s d r. 45 49 TDH i 15 19 Di N i 5 3

Temel Göstergeler TDH: Toplam do urganl k h z D i N i : i. ya grubundaki do um say s : i. ya grubundaki y l ortas kad n nüfus Kaba ölüm h z : Belli bir y l içinde her 1 000 nüfus ba na dü en ölüm say s d r. Ö KÖH 1000 N KÖH: Kaba ölüm h z Ö : Ölüm say s N : Y l ortas nüfus Bebek ölüm h z : Belli bir y l içinde her 1 000 canl do um ba na dü en bebek ölüm say s d r. BÖ BÖH 1000 D BÖH: Bebek ölüm h z BÖ : Bebek ölüm say s D : Canl do um say s hracat: Bir ülkede yerle ik ki i ve kurumlar n di er ülkelere mal satmas d r. thalat: Bir ülkede yerle ik ki i ve kurumlar n di er ülkelerden mal sat n almas d r. Gayrisafi katma de er (GSKD): Bir bölgede yerle ik ekonomik birimlerin belli bir dönemde bu bölgedeki ekonomik faaliyetleri sonucunda ürettikleri mal ve hizmetlerin (ç kt ) üretim de erinden, bu üretimde bulunabilmek için kulland klar mal ve hizmetler (ara tüketim) de erinin ç kar lmas sonucu elde edilen de erdir. GSKD (temel fiyatlarla) = Ç kt (temel fiyatlarla) - Ara Tüketim (al c fiyatlar yla) Bölgesel ki i ba gayrisafi katma de er: Cari fiyatlarla bölgesel gayri safi katma de erin y l ortas bölge nüfus tahminine bölünmesi ile elde edilen de erdir. Hesaplanan bu de erin ithalat a rl kl ortalama dolar kuruna bölünmesi ile dolar de eriyle ki i ba bölgesel gayri safi katma de ere ula lmaktad r. Yerel birim: Co rafi olarak tan mlanan bir yerdeki mal ve hizmetlere ili kin faaliyetleri ya da bunlar n bir k sm n yürüten bir birimdir. Yerel birim, giri imin; büro, ma aza, büfe, fabrika, atölye, maden oca, antiye, otel, lokanta, kafe, okul, hastane, depo gibi yerle ik olan bölümüdür. Yerel birim, bu yerde bir veya daha çok ki inin, tam süreli veya k smi süreli olarak çal mas ile giri im için ekonomik faaliyet yürütür. Giri im merkezinin bulundu u yer ile yard mc faaliyet yürüten birimlerin her biri ayr ayr yerel birimdir. Çal an say s : Ücretle çal anlar n y ll k ortalama say s na i sahibi ve ortaklarla, ücretsiz çal an aile fertlerinin ve ç raklar n y ll k ortalama say s n n eklenmesi ile bulunur. stihdam oran : stihdam n, kurumsal olmayan çal ma ça ndaki nüfus içindeki oran d r. gücüne kat lma oran : gücünün kurumsal olmayan çal ma ça ndaki nüfus içindeki oran d r. 4

Temel Göstergeler sizlik oran : siz nüfusun toplam i gücü içindeki oran d r. Maa ve ücretler: Bir i veren taraf ndan, yan nda ücret, maa, yevmiye kar l çal an ki iye, çal mas kar l nda yap lan nakdi (para) veya ayni (mal) ödemelerin toplam olarak tan mlan r. Maddi mallara ili kin brüt yat r m: Referans dönemi süresince tüm maddi mallara (arazi, makine ve teçhizat, mevcut bina ve yap larda, in aatlarda ve binalardaki büyük tadilatlar) yap lan yat r md r. Trafik kazas : Karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birden fazla arac n kar t ölüm, yaralanma ve zararla sonuçlanm olan olayd r. Belediyelerde ki i ba na çekilen günlük su miktar : Belediyeler taraf ndan içme ve kullanma suyu ebekesi ile da t lmak üzere temin edilen günlük ortalama su miktar n n, içme ve kullanma suyu ebekesi ile hizmet verilen belediye nüfusuna oran d r. çme ve kullanma ebekesi ile da t lmak üzere çekilen y ll k toplam su miktar n n (litre olarak) ebeke ile hizmet verilen nüfusa ve 365 e bölünerek ki i ba su miktar hesaplanmaktad r. Örne in; Toplam çekilen içme suyu miktar (m 3 /y l) çme ve kullanma suyu ebekesi ile hizmet verilen belediye nüfusu 19 275 248 994 ise, çme suyu miktar =[19 275 (m 3 /y l) *1000 (litre/m 3 ) / 365 (gün/y l)] = 52 808 (litre/gün) Ki i ba çekilen günlük su miktar = [52 808 (litre/gün) / 248 994 (ki i)] = 212 litre/ki i-gün olarak hesaplan r. Nüfus ve Konut Ara t rmas : 2011 Nüfus ve Konut Ara t rmas, Adrese Dayal Nüfus Kay t Sistemi nden elde edilemeyen; hanehalk özellikleri, i gücü, istihdam ve i sizlik, göç ve göç nedeni, engellilik ile bina ve konut nitelikleri gibi bilgileri sa lamak amac yla yap lm t r. Bu ara t rma; 2 Ekim 2011 tarihini referans gün kabul ederek, 3 Ekim-31 Aral k 2011 tarihleri aras nda, örnekleme yöntemiyle seçilmi say m bölgelerindeki yakla k 2,2 milyon hanenin yan s ra kurumsal yerlerde bulunan ki ilerle yap lm t r. Ara t rmada yakla k 9 milyon ki i ile yüz yüze görü me gerçekle tirilmi tir. Ara t rmada, ülkemizde ikamet eden Türkiye Cumhuriyeti vatanda lar ile yabanc uyruklu ki iler kapsanm t r. Ancak, alt aydan k sa süreli ülkemizde bulunan (örne in yurt d nda ikamet edip, tatilini Türkiye de geçiren) T.C. vatanda lar kapsam d nda tutulmu tur. Hanehalk : Aralar nda akrabal k ba bulunsun ya da bulunmas n ayn konutta ya ayan bir veya birden fazla ki iden olu an topluluktur. Konut d nda bir adres biriminde (i yeri, otel, pansiyon, misafirhane vb.) birlikte ya ayan ki iler de hanehalk olarak de erlendirilmi tir. Nüfus Konut Ara t rmas nda "Bir konut bir hanehalk te kil eder." yakla m kullan lm t r. Ayn konutta ya ayan herkes (kirac, çal an, arkada vb.) ayn hanehalk n n üyesi kabul edilmi tir. Bina: Bir veya birden fazla konut ya da i yeri birimini kapsayan bir tavan veya çat yla örtülmü temelden tavana kadar uzanan d duvarlar ile kaplanm, ikamet, sanayi, ticaret, e itim ve di er çe itli kullan mlara tahsis edilen müstakil bir yap d r. Binalar, ikamet amaçl ve di er (ikamet amaçl 5

Temel Göstergeler olmayan) olarak iki kategoriye ayr lmaktad r. Net kullan m alan bak m ndan en az yar s ikamet amac yla kullan lan binalar (bo konutlar, yazl k/mevsimlik konutlar, kap c daireleri dahil) ikamet amaçl binalar olarak tan mlan r. Bina kat say s : Bodrum, zemin, normal ve çat katlar dahil toplam kat say s d r. Cadde seviyesinin alt nda yer alan katlar da toplam kat say s na dahildir. Bina in a y l : Binan n nihai olarak bitirildi i veya fiilen ikamete aç ld y ld r. Konut: Bir hanehalk n n ya ayabilmesi için in a edilmi, düzenlenmi veya dönü türülmü ; binan n tamam n kapsayan veya binan n ayr bir bölümünde bulunan, oda veya oda grubundan ve uzant lar ndan (koridor, giri gibi) olu an bir ev veya apartman dairesidir. Borulu su sistemi: Su ebekesi veya su deposu gibi özel bir sisteme boru ile ba l olan ve akarsu sa layan (çe me, musluk gibi) sistemdir. Tuvalet: Dört taraf kapal, ayr bir kap s bulunan, insan d k s n n ve kirli sular n plastik, beton, toprak vb. maddelerden yap lm bir boru yoluyla ana kanala, foseptik çukura veya la m borular na ak t ld yerdir. Banyo: Dört taraf kapal olan, ayr bir kap s bulunan, kirli sular n akmas için bir yolu (gideri) bulunan, y kanmaya tahsis edilmi ve tüm vücudun y kanmas na uygun yerdir. Ya am Memnuniyeti Ara t rmas : Mutluluk: Ac, keder ve zd rab n yoklu u ve bunlar n yerine sevinç, ne e ve tatmin duygular n n varl yla karakterize edilen durum; hayattan genel olarak memnun olma halidir. Memnuniyet: htiyaçlar n ve isteklerin kar lanmas ndan do an tatmin duygusudur. Umut düzeyi: Anket kapsam nda görü ülen bireylerin çok umutlu, umutlu, umutlu de il ve hiç umutlu de il kategorileri itibariyle umut düzeylerinin derecelendirmeleridir. 6

Temel Göstergeler 7

Temel Göstergeler 8

Temel Göstergeler 1.1 BBS 2. Düzey (26 bölge) ki i ba na gayrisafi katma de er, 2011 Ki i ba na gayrisafi katma de er ($) S ra 9 244 - TR10 stanbul 13 865 1 TR21 Tekirda, Edirne, K rklareli 12 029 5 TR22 Bal kesir, Çanakkale 8 954 8 TR31 zmir 11 443 6 TR32 Ayd n, Denizli, Mu la 8 668 9 TR33 Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, U ak 8 283 11 TR41 Bursa, Eski ehir, Bilecik 12 126 4 TR42 Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova 13 138 2 TR51 Ankara 12 259 3 TR52 Konya, Karaman 7 118 13 TR61 Antalya, Isparta, Burdur 10 122 7 TR62 Adana, Mersin 7 232 12 TR63 Hatay, Kahramanmara, Osmaniye 5 904 19 TR71 K r kkale, Aksaray, Ni de, Nev ehir, K r ehir 7 087 14 TR72 Kayseri, Sivas, Yozgat 6 675 16 TR81 Zonguldak, Karabük, Bart n 8 536 10 TR82 Kastamonu, Çank r,sinop 6 594 18 TR83 Samsun, Tokat, Çorum, Amasya 6 762 15 TR90 Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümü hane 6 652 17 TRA1 Erzurum, Erzincan, Bayburt 5 901 20 TRA2 A r, Kars, I d r, Ardahan 4 001 25 TRB1 Malatya, Elaz, Bingöl, Tunceli 5 820 21 TRB2 Van, Mu, Bitlis, Hakkari 3 515 26 TRC1 Gaziantep, Ad yaman, Kilis 4 952 22 TRC2 anl urfa, Diyarbak r 4 282 24 TRC3 Mardin, Batman, rnak, Siirt 4 689 23 9

Temel Göstergeler 1.2 BBS 2. Düzey (26 bölge) TÜFE göstergeleri, 2013 Bir önceki y l n ayn ay na göre de i im oran (Aral k 2013/Aral k 2012) 12 ayl k ortalamalara göre de i im oran (2012-2013)/(2011-2012) (%) S ra (%) S ra 7,40-7,49 - TR10 stanbul 7,48 13 7,89 5 TR21 Tekirda, Edirne, K rklareli 7,50 12 8,24 2 TR22 Bal kesir, Çanakkale 7,46 14 7,86 6 TR31 zmir 7,94 4 7,27 19 TR32 Ayd n, Denizli, Mu la 7,29 22 6,92 25 TR33 Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, U ak 6,98 24 7,29 18 TR41 Bursa, Eski ehir, Bilecik 7,62 8 7,49 14 TR42 Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova 7,79 6 7,94 4 TR51 Ankara 7,54 11 7,74 9 TR52 Konya, Karaman 7,84 5 7,43 16 TR61 Antalya, Isparta, Burdur 7,65 7 7,24 20 TR62 Adana, Mersin 7,45 15 7,72 10 TR63 Hatay, Kahramanmara, Osmaniye 7,36 18 6,92 25 TR71 K r kkale, Aksaray, Ni de, Nev ehir, K r ehir 8,44 2 7,80 7 TR72 Kayseri, Sivas, Yozgat 7,40 16 7,45 15 TR81 Zonguldak, Karabük, Bart n 7,60 9 7,67 11 TR82 Kastamonu, Çank r,sinop 7,33 20 6,97 24 TR83 Samsun, Tokat, Çorum, Amasya 7,33 20 7,39 17 TR90 Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümü hane 7,34 19 7,51 13 TRA1 Erzurum, Erzincan, Bayburt 8,04 3 7,67 11 TRA2 A r, Kars, I d r, Ardahan 6,63 25 7,15 23 TRB1 Malatya, Elaz, Bingöl, Tunceli 7,40 16 7,75 8 TRB2 Van, Mu, Bitlis, Hakkari 7,22 23 7,22 21 TRC1 Gaziantep, Ad yaman, Kilis 8,51 1 9,08 1 TRC2 anl urfa, Diyarbak r 7,55 10 8,09 3 TRC3 Mardin, Batman, rnak, Siirt 6,58 26 7,20 22 10

Temel Göstergeler 1.3 İBBS 2. Düzey (26 bölge) sanayi ve hizmetler sektörü göstergeleri, 2011 Yerel birim sayılarının Türkiye toplamı içindeki payı Çalışan sayılarının Türkiye toplamı içindeki payı Maaş ve ücretlerin Türkiye toplamı içindeki payı Maddi mallara ilişkin brüt yatırımların Türkiye toplamı içindeki payı (%) Sıra (%) Sıra (%) Sıra (%) Sıra 100,0-100,0-100,0-100,0 - TR10 İstanbul 24,2 1 30,0 1 38,1 1 31,5 1 TR21 Tekirdağ, Edirne, Kırklareli 2,4 17 2,6 10 2,5 10 2,4 10 TR22 Balıkesir, Çanakkale 2,5 16 1,8 17 1,3 18 1,6 16 TR31 İzmir 6,1 3 6,4 3 6,7 3 4,6 6 TR32 Aydın, Denizli, Muğla 5,0 4 3,9 8 2,7 8 2,2 11 TR33 Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak 3,9 9 3,3 9 2,6 9 2,4 9 TR41 Bursa, Eskişehir, Bilecik 4,8 6 5,9 4 6,4 5 6,7 4 TR42 Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova 4,4 8 5,3 5 6,4 4 7,1 3 TR51 Ankara 6,6 2 8,8 2 10,2 2 14,3 2 TR52 Konya, Karaman 2,9 13 2,3 14 1,6 14 1,6 14 TR61 Antalya, Isparta, Burdur 4,9 5 4,3 6 3,4 6 3,6 7 TR62 Adana, Mersin 4,6 7 3,9 7 3,0 7 3,4 8 TR63 Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye 3,2 12 2,5 11 1,8 12 4,7 5 TR71 Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir 1,8 19 1,2 20 0,9 21 0,7 22 TR72 Kayseri, Sivas, Yozgat 2,7 15 2,5 13 2,0 11 2,1 13 TR81 Zonguldak, Karabük, Bartın 1,3 22 1,2 21 1,4 17 1,2 18 TR82 Kastamonu, Çankırı,Sinop 0,9 25 0,7 25 0,5 24 1,2 19 TR83 Samsun, Tokat, Çorum, Amasya 3,3 11 2,3 15 1,5 15 1,6 15 TR90 Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane 3,4 10 2,5 12 1,7 13 1,2 17 TRA1 Erzurum, Erzincan, Bayburt 1,0 24 0,8 24 0,6 23 0,7 24 TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan 0,8 26 0,4 26 0,2 26 0,7 20 TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli 1,7 20 1,4 19 0,9 20 0,7 23 TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari 1,3 21 0,8 23 0,4 25 0,4 26 TRC1 Gaziantep, Adıyaman, Kilis 2,8 14 2,3 16 1,4 16 2,2 12 TRC2 Şanlıurfa, Diyarbakır 2,2 18 1,8 18 1,1 19 0,7 21 TRC3 Mardin, Batman, Şırnak, Siirt 1,2 23 0,9 22 0,6 22 0,6 25 Not. 1. "Finans ve Sigorta faaliyetleri" ile "Bilgi ve iletişim faaliyetleri" içinde yer alan Programcılık ve yayıncılık faaliyetleri kapsam dışıdır. 2. Rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir. 11

Temel Göstergeler 12

Temel Göstergeler 13

Temel Göstergeler 14

Temel Göstergeler 15

Temel Göstergeler 16

Temel Göstergeler 17

Temel Göstergeler 18

Temel Göstergeler 19

Temel Göstergeler 20

Temel Göstergeler 21

Temel Göstergeler 22

Temel Göstergeler 23

Temel Göstergeler 24

Temel Göstergeler 25

Temel Göstergeler 26

Temel Göstergeler 27

Temel Göstergeler 28

Temel Göstergeler 29

Temel Göstergeler 30

Temel Göstergeler 31

Temel Göstergeler 32

Temel Göstergeler 33

Temel Göstergeler 34

Temel Göstergeler 35

Temel Göstergeler 36

Temel Göstergeler 37

Temel Göstergeler 1.4 BBS 3. Düzey (81 il) nüfus ve göç göstergeleri Nüfus 2013 l ve ilçe merkez nüfusunun toplam nüfus içindeki oran 2013 Nüfus yo unlu u 2013 Y ll k nüfus art h z 2012-2013 (%) S ra (%) S ra (ki i/km 2 ) S ra ( ) S ra 76 667 864 100,0-91,3-100 - 13,7 - TR100 stanbul 14 160 467 18,5 1 100,0 1 2 725 1 21,8 13 TR211 Tekirda 874 475 1,1 23 100,0 1 139 15 25,7 6 TR212 Edirne 398 582 0,5 48 70,1 42 66 37-2,8 72 TR213 K rklareli 340 559 0,4 54 68,2 46 54 48-1,9 68 TR221 Bal kesir 1 162 761 1,5 17 100,0 1 81 31 1,7 58 TR222 Çanakkale 502 328 0,7 41 57,5 64 51 53 17,3 18 TR310 zmir 4 061 074 5,3 3 100,0 1 338 3 13,8 27 TR321 Ayd n 1 020 957 1,3 20 100,0 1 130 17 14,2 25 TR322 Denizli 963 464 1,3 21 100,0 1 82 30 13,5 29 TR323 Mu la 866 665 1,1 24 100,0 1 67 34 18,1 16 TR331 Manisa 1 359 463 1,8 14 100,0 1 104 23 9,8 46 TR332 Afyonkarahisar 707 123 0,9 31 56,1 68 49 56 4,5 53 TR333 Kütahya 572 059 0,7 36 66,8 49 48 60-2,4 71 TR334 U ak 346 508 0,5 52 68,8 45 65 38 12,3 36 TR411 Bursa 2 740 970 3,6 4 100,0 1 263 5 19,5 15 TR412 Eski ehir 799 724 1,0 25 100,0 1 58 43 12,6 34 TR413 Bilecik 208 888 0,3 71 77,0 32 49 57 23,1 9 TR421 Kocaeli 1 676 202 2,2 11 100,0 1 464 2 25,1 7 TR422 Sakarya 917 373 1,2 22 100,0 1 190 9 16,6 20 TR423 Düzce 351 509 0,5 51 59,8 59 137 16 14,4 24 TR424 Bolu 283 496 0,4 61 67,1 47 34 67 8,6 50 TR425 Yalova 220 122 0,3 69 70,4 41 260 6 38,5 2 TR510 Ankara 5 045 083 6,6 2 100,0 1 206 8 15,9 22 TR521 Konya 2 079 225 2,7 7 100,0 1 53 49 13,0 31 TR522 Karaman 237 939 0,3 66 70,9 39 27 73 10,6 42 TR611 Antalya 2 158 265 2,8 5 100,0 1 104 22 30,9 5 TR612 Isparta 417 774 0,5 46 69,2 44 50 55 2,7 57 TR613 Burdur 257 267 0,3 65 64,5 50 38 64 11,4 38 TR621 Adana 2 149 260 2,8 6 100,0 1 154 13 11,1 40 TR622 Mersin 1 705 774 2,2 10 100,0 1 110 20 13,5 28 TR631 Hatay 1 503 066 2,0 13 100,0 1 258 7 13,0 32 TR632 Kahramanmara 1 075 706 1,4 18 100,0 1 75 33 11,7 37 TR633 Osmaniye 498 981 0,7 42 75,1 34 160 12 13,8 26 TR711 K r kkale 274 658 0,4 62 84,4 31 61 41-0,3 64 TR712 Aksaray 382 806 0,5 49 62,6 51 51 54 7,6 52 TR713 Ni de 343 658 0,4 53 53,0 76 47 61 9,9 45 TR714 Nev ehir 285 460 0,4 60 59,1 63 53 51 0,9 59 TR715 K r ehir 223 498 0,3 68 74,2 36 35 66 10,3 44 TR721 Kayseri 1 295 355 1,7 15 100,0 1 76 32 15,9 23 TR722 Sivas 623 824 0,8 32 70,5 40 22 77 0,5 60 Kaynak: TÜ K, Adrese Dayal Nüfus Kay t Sistemi Sonuçlar, 2013 Not. 1. Nüfus yo unlu u için göller hariç alanlar kullan lm t r. 2. Y ll k nüfus art h zlar hesaplan rken 2013 y l idari bölünü yap s dikkate al nm t r. 38