TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Transkript

1 Sayfa 1 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Gözden Geçirme Notları 2011 Yılı Mart Ayı TÜFE Göstergeleri TÜİK tarafından tarihinde açıklanan, 2011 yılı Mart ayı Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) haber bültenine göre Endeks; Aylık bazda %0,42 Yıllık bazda %3,99 ve Oniki aylık ortalamalara göre de %7,29 oranlarında artış göztermiştir. Bu verilere göre yıllık enflasyon 41 yıl sonra %4,0 oranının altında gerçekleşmiştir (Bkz; Grafik 1, Grafik 2). CNBC-e Mart ayı enflasyon anketine göre TÜFE de aylık bazda ortalama beklenti %0,77 olarak belirlenmiş, gerçekleşen değer bu beklentinin altında kalmıştır. Değişim Oranı (%) 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 0,41 0,73 0,42-0,50-1,00-1,50-2, Kaynak: TÜİK. Grafik 1. Tüketici Fiyatları Endeksi (Bir Önceki Aya göre Değişim Oranları)

2 Sayfa 2 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 4,16 3,99 4,90 6,40 7,58 7,29 8,19 8,37 8,33 9,56 9,10 8,62 9,24 10,13 10,19 Değişim Oranı (%) 14,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0, Kaynak: TÜİK. Grafik 2. Tüketici Fiyatları Endeksi (Bir Önceki Yılın Aynı Ayına göre Değişim Oranları) TÜFE de kullanılan COICOP sınıflamasına göre ana harcama grupları düzeyinde, aylık olarak en fazla artışın %1,57 oranıyla ulaştırma ana harcama grubu fiyatlarında olduğu görülmektedir. Diğer ana harcama gruplarındaki aylık değişimler ise; Çeşitli mal ve hizmetlerde %1,17 Ev eşyasında %0,94 Giyim ve ayakkabı %0,77 Eğlence ve kültür %0,46 Lokanta ve oteller %0,43 Konut %0,38 Haberleşme %0,34 Eğitim %0,29 Sağlık %0,15 Alkollü içecekler ve tütün %0,03 oranlarında artış olurken, Gıda ve alkolsüz içecekler de ise %0,41 oranında azalış olmuştur.

3 Sayfa 3 Bir önceki yılın aynı ayına göre ise TÜFE de en yüksek artış %8,01 oranı ile lokanta ve oteller ana harcama grubunda gerçekleşmiştir. Çeşitli mal ve hizmetlerde %7,86, ulaştırmada %6,91, ev eşyasında %6,11, giyim ve ayakkabıda %5,43, konutta %4,57, eğitimde %4,28, gıda ve alkolsüz içeceklerde %3,47 oranları ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır. Aynı referans dönemi için TÜFE de düşüşün olduğu ana harcama grupları sırasıyla; haberleşme %4,17 oranı ile, eğlence ve kültür %2,19 oranı ile, alkollü içecekler ve tütün %1,49 oranı ile olmuştur. Mart ayında aylık bazda fiyatı en fazla artış gösteren ürün ve hizmetler; %29,10 oranındaki artış ile ayva ilk sırayı alırken bunu, %8,47 oranı ile elma, %8,45 oranı ile banka ile para havale ücreti ve %6,57oranı ile de yumurta izlemiştir. Mart ayında fiyatı en fazla düşüş gösteren ürünler de; %21,31 oranı ile kabak, %19,55 oranı ile salatalık, %16,19 oranı ile domates ve %13,32 oranı ile de kuru soğandır. Mevsim koşullarının olumlu etkisiyle Şubat ayında yüksek oranda artış gösteren sebze fiyatları yerini Mart ayında düşüşe bırakmıştır. Mart ayına ait özel kapsamlı TÜFE göstergeleri incelendiğinde, H çekirdek fiyat göstergesinde (işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler, tütün ürünleri ve altın hariç) aylık değişim %0,57; I çekirdek fiyat göstergesinde (enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç) ise aylık değişim %0,59 dur. Bir önceki yılın aynı ayına göre ise H çekirdek fiyat göstergesinde %4,27 ve I çekirdek fiyat göstergesinde %3,77 oranında artış olurken, en yüksek artış G çekirdek fiyat göstergesinde (enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri, fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler ve işlenmemiş gıda ürünleri hariç) %4,82 oranı ile olmuştur. Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) Düzey 2 ye göre 26 istatistiki bölge içerisinde, TÜFE nin aylık olarak en fazla artış gösterdiği bölge %0,70 oranındaki artış ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) olmuştur. Fiyatların aylık olarak en fazla düşüş gösterdiği bölgeler ise %0,06 oranında düşüş ile TR62 (Adana, Mersin) ve TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) olmuştur (Bkz; Tablo 1) yılı Mart ayında endekste kapsanan 445 maddeden; %15,1 i olan 67 maddenin ortalama fiyatlarında herhangi bir değişim olmazken, %61,1 i olan 272 maddenin ortalama

4 Sayfa 4 fiyatlarında artış ve %23,8 i olan 106 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşmiştir. Tablo 1. İstatistiki Bölgelere göre Tüketici Fiyatları Endeksi Değişim Oranları (2003=100) İstatistiki Bölgeler (İBBS) Düzey 2 TÜRKİYE Bir önceki aya göre değişim oranı (Mart 2011) Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranı (Mart 2011/Aralık 2011) Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (Mart 2011/Mart 2010) Oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı (01 Nisan Mart 2011/ 01 Nisan Mart 2010) 0,42 1,57 3,99 7,29 TR10 (İstanbul) TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) TR22 (Balıkesir, Çanakkale) TR31 (İzmir) TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) TR51 (Ankara) TR52 (Konya, Karaman) TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) TR62 (Adana, Mersin) TR63 (Hatay, K.Maraş, Osmaniye) TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) 0,39 1,57 3,29 6,54 0,70 1,40 4,99 7,64 0,39 1,18 4,15 8,21 0,44 1,54 4,76 7,82 0,52 2,29 5,09 7,77 0,36 2,08 5,09 8,02 0,50 1,65 4,37 7,24 0,22 1,15 2,71 6,06 0,61 2,19 4,42 7,43 0,05 1,37 5,13 8,53 0,69 1,81 4,49 7,05-0,06 1,11 4,25 7,76 0,39 1,40 4,90 7,56 0,20 1,58 4,46 8,17 0,28 1,59 3,75 8,32 0,58 1,77 4,20 6,63 0,58 1,93 5,71 8,28 0,31 1,41 4,03 7,42 0,40 1,13 4,45 7,65 0,64 1,94 6,28 8,58 0,57 2,40 5,70 9,55 0,37 1,73 5,11 7,98 0,01 1,54 5,41 7,32 0,19 1,92 4,48 8,20-0,06 1,91 4,43 8,17 0,09 2,06 4,06 5,94 Kaynak: TÜİK.

5 Sayfa 5 AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ İLE KIYASLAMA EURO BÖLGESİ ENFLASYON GÖSTERGELERİ 1 EUROSTAT tarafından açıklanan MUICP (Monetary Union Index of Consumer Prices) a göre Euro bölgesi 2011 yılı Şubat ayı için geçici sonuçlara göre enflasyon; Bir önceki aya göre %0,4 Bir önceki yılın aynı ayına göre %2,4 ve Oniki aylık ortalamalara göre de %1,9 oranlarında artış göstermiştir yılı Şubat ayı itibariyle %0,8 oranında olan enflasyonun yükseliş eğilimi göstererek 1,6 puan artışla 2011 yılı Şubat ayında %2,4 oranına yükseldiği görülürken, bir önceki aya göre de değişim oranı %0,4 artış yönünde olmuştur. Ana harcama grupları itibariyle TÜFE deki aylık değişim oranlarına bakıldığında; Şubat ayında giyim grubunda %0,5 oranında düşüş olurken, diğer tüm ana harcama gruplarının fiyatlarında artış olmuştur. En yüksek oranlı artış, %0,9 ile eğlence ve kültür harcamalarında olurken bunu aynı değişim oranı %0,5 ile gıda, ulaştırma, konut ve otel ve lokanta ana harcama grupları izlemiştir. Yıllık olarak TÜFE deki değişimlere bakıldığında Şubat ayında %2,6 oranı ile giyim, %0,4 oranı ile de haberleşme ana harcama grubu fiyatlarında düşüş olurken, diğer ana harcama gruplarının fiyatlarında ise artış olmuştur. İlgili dönem için artışın en yüksek olduğu harcama grupları %5,7 oranı ile ulaştırma, %4,9 oranı ile konut, %3,5 oranı ile alkollü içecekler ve tütün ana harcama grupları olmuştur. Özel kapsamlı çekirdek fiyat göstergelerinin geçici sonuçlarına göre 2011 yılı Şubat ayında, aylık olarak enerji grubunda %0,9, gıda, alkol ve tütün grubunda %0,4 oranlarında artış olmuştur (Bkz; Tablo 2). 1 Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (EUROSTAT) ın veri açıklama takviminde en son açıklanan Şubat ayı göstergelerine ilişkin geçici tahmini sonuçlara yer verilmiştir.

6 Sayfa 6 Tablo 2. Ana Harcama Grupları İtibariyle Euro Bölgesi Tüketici Fiyatları Değişim Oranları Yıllık Yüzde Değişim 12 Aylık Aylık Euro Bölgesi (MUICP) Şub.11 (*) Oca.11 Ara.10 Kas.10 Şub.10 Yüzde Değişim (*) Yüzde Değişim (*) Toplam 2,4 2,3 2,2 1,9 0,8 1,9 0,4 Gıda 2,0 1,5 1,8 1,4-1,1 0,9 0,5 Alkol ve Tütün 3,5 3,7 3,6 3,4 4,3 3,6 0,0 Giyim -2,6-0,5 0,6 1,0-1,3 0,6-0,5 Konut 4,9 4,5 3,8 3,2-0,2 2,8 0,5 Ev Eşyası 0,8 0,8 0,6 0,7 0,8 0,7 0,2 Sağlık 1,2 1,3 0,8 0,9 0,9 0,9 0,1 Ulaştırma 5,7 5,1 5,2 3,8 4,2 4,8 0,5 Haberleşme -0,4-0,2-0,7-0,8-0,4-0,7 0,3 Eğlence ve Kültür 0,0 0,1-0,1 0,0-0,3-0,2 0,9 Eğitim 1,5 1,5 1,5 1,6 1,5 1,7 0,1 Otel ve Lokanta 1,7 1,6 1,4 1,4 1,0 1,3 0,5 Diğer 2,6 2,4 2,2 2,3 1,9 2,2 0,4 Enerji hariç 1,3 1,3 1,3 1,3 0,6 1,1 0,4 Enerji, gıda, alkol hariç 1,0 1,1 1,0 1,0 0,8 1,0 0,3 Enerji, işlenmemiş gıda hariç 1,1 1,2 1,1 1,2 0,7 1,1 0,3 Enerji, mevsimlik gıda ürünleri hariç 1,1 1,2 1,1 1,0 0,7 1,0 0,3 Tütün hariç 2,4 2,2 2,1 1,8 0,7 1,8 0,4 Enerji 13,1 12,0 11,0 7,9 3,3 8,9 0,9 Gıda, Alkol ve Tütün 2,3 1,9 2,1 1,8 0,0 1,4 0,4 Kaynak: EUROSTAT. (*): Geçici verilerdir. Özel Kapsamlı TÜFE Bu konuyla ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlama tarihini adresinde YAYINLAR başlığı altında, Takvimden görebilirsiniz.