T.C. KALKINMA BAKANLIĞI GAP BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI GAP TARIMSAL EĞİTİM ve YAYIM PROJESİ (GAP TEYAP) ÇİFTÇİ ÖRGÜTLERİ MERKEZLİ ÇOĞULCU YAYIM MODELİ Nisan-Mayıs-Haziran 2015 II. Dönemi Faaliyet Raporu Şanlıurfa Haziran 2015 0
İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 1 Model Uygulama Planı... 1 A- YAYIM MODELİ UYGULAMA VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÇALIŞMALARI... 2 A.1. Mevcut Durum... 2 A.2. Çalışma Alanları ve Danışmanlar... 2 A.3. Protokoller... 3 A.4. Danışmanlık Yetki Belgesi Olan ve Alınmasına Yönelik Çalışmalar... 4 A.5. Çiftçi Örgütleri Eğitim Yayım Altyapı Geliştirme Çalışmaları... 5 A.6. Danışman Eğitim Yayım Altyapı Geliştirme Çalışmaları... 5 A.7. Danışman Eğitimleri... 5 A.8. Bölge Yayım Elemanları için Eğitim Materyali Geliştirme Çalışmaları... 9 A.9. Yayım Çalışmaları... 9 A.9.1. Aylık Çalışma Programları... 9 A.9.2. Çiftçi Örgüt Üyelerine Yönelik Gerçekleştirilen Eğitim-Yayım Çalışmaları (Çiftçi Ziyaretleri, Köy Toplantıları)... 10 A.9.3. Demonstrasyonlar... 13 A.9.4.. Teknik Gezi ve Fuar Çalışmaları... 0 A.9.5. Basılı ve Görsel Materyal İle İlgili Çalışmalar... 11 A.9.6. Tarla Günü 12 B- ÖRGÜTLENME VE GRUP OLUŞTURMA ÇALIŞMALARI... 13 B.1. Çiftçi Örgütlerinin İdari, Mali ve Teknik Açıdan Güçlendirilmesine Yönelik Çalışmalar... 13 B.2. Yeni Çiftçi Örgütlerinin Oluşturulması ve Mevcut Çiftçi Örgütlerinin Desteklenmesi Çalışmaları... 13 B.3. Model Kapsamında Yeni Kurulan Çiftçi Örgütlerinde Yapılan Çalışmalar... 14 B.4. Kurulmuş Olup Yeni Çalışma Döneminde destek Verdiğimiz Çiftçi Örgütleri... 14 C- SUYUN ETKİN KULLANIMI VE SUYA HAZIRLIK ÇALIŞMALARI... 14 C.1. Suya Hazırlık Çalışmaları... 15 C.2. Suyun Etkin Kullanımı Çalışmaları... 15 D- KOORDİNASYON VE FARKINDALIK ÇALIŞMALARI... 16 D.2. Bölge Danışma Kurulu (BÖDAK) Toplantısı... 17 D.5. Panel, Çalıştay ve Toplantılar... 17 D.6. Kitlesel İletişim Faaliyetleri... 18 E- İZLEME DEĞERLENDİRME... 19 E.1. Dönem Toplantıları ve Ara raporlar... 19 E.2. Aylık Raporlar... 19
GİRİŞ GAP Bölge Kalkınma İdaresi (GAP BKİ), T.C. Kalkınma Bakanlığının temel misyonuna uygun olarak bölgede elde ettiği birikimlerinden hareketle; GAP Bölgesi nde doğal kaynakların etkin ve sürdürülebilir kullanımını dikkate alarak bölgenin kalkınma çalışmalarında insan odaklı bir anlayışla çalışmalarını geliştirmekte ve yürütmektedir. Bu kapsamda, GAP-BKİ bölgenin tarımsal potansiyelinin bölgesel düzeyde etkin şekilde kullanımını sağlamak üzere bölgesel kalkınmaya ve ülke ekonomisine maksimum katkı sağlamaya yönelik çalışmalarını sürdürmektedir. GAP BKİ nin günümüze değin elde ettiği deneyimleri ve 2011 ile 2013 yıları arasına yürütülen GAP-TEYAP deneyimlerinden hareketle; bölgede etkili, uygulanabilir, sürdürülebilir ve insan kaynağını öne alan ve onun refahını hedefleyen bir anlayışı hâkim kılacak bir yayım modelinin ortaya konulmasının gerekli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Konuyla ilgili GAP BKİ nın yaptığı çalışmalar, yapılan çalıştaylar ve tüm ilgili paydaşların katılımlarıyla gerçekleştirilen diğer çalışmalarda elde edilen sonuçlardan hareketle mevcut koşullar, yapılması gerekenler ve bu alanda dünyadaki gelişmeler dikkate alınarak değerlendirildiğinde; Bölgede, kendi kendine yardım prensibi ile çalışacak, çiftçi örgütlerine dayalı çoğulcu ve talep yönlendirmeli bir yayım modelinin sorunların çözümünde etkin ve uygun olacağı ve bu şekilde tarımsal gelişimin ivme kazanacağı kanısına varılmıştır. Bu amaçla GAP TEYAP-Çiftçi Örgütleri Merkezli Çoğulcu Yayım Modeli Aralık 2013 de onaylanarak, Ocak 2014 de uygulama planındaki faaliyetlere başlamıştır. Bu rapor GAP TEYAP Çiftçi Örgütleri Merkezli Çoğulcu Yayım Modeli I. Dönem (Ocak- Mart) faaliyetlerini içermektedir. Model Uygulama Planı Model uygulama planı amaç ve hedefler doğrultusunda düzenlenerek, yıllık iş planlaması yapılmış ve ana faaliyet programı oluşturulmuştur. Model çalışmaları bu programa göre 5 (beş) ana başlıktan oluşmaktadır. A) Yayım modeli (Çiftçi Örgütleri Merkezli Çoğulcu Yayım Modeli) uygulama çalışmaları B) Suyun etkin kullanımı ve suya hazırlık çalışmaları C) Örgütlenme ve grup oluşturmaya yönelik çalışmaları D) Koordinasyon ve farkındalık çalışmaları E) İzleme ve Değerlendirme
Model çalışma alanları, hedef ve hedef gruplar bu revize çalışması ile yeniden belirlenmiştir. Çalışma alanlarının her birinde hizmet veren 3 tarım danışmanı birinci hedef grup ve çalışma alanlarının her birinin alt bölgesinde yer alan sözleşmeli çiftçiler birinci hedef grubunu oluşturmaktadır. Model kapsamına alınan çiftçi örgütlerinin sorumluluk sahalarında yer alan diğer yayım elemanları ve çiftçiler alt bölgelere göre modelin ikinci ve üçüncü hedef grupları olarak belirlenmiştir.
A- YAYIM MODELİ UYGULAMA VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÇALIŞMALARI A.1. Mevcut Durum GAP TEYAP Model Uygulama planında yer alan çiftçi örgütlerinde görevli tarım danışmanlarının sayısı 2015 I. Dönem sonunda 64 iken 2015 Haziran ayı itibari ile 66 ya çıkmıştır. Çiftçi örgütlerinde projemiz kapsamında desteklediğimiz tarım danışmanı sayısı 37 den 39 a (Cullap Sulama Birliği 2 danışman ile Model uygulamasına katılmıştır) çıkmıştır. Model uygulama kapsamında tarımsal eğitim ve yayım faaliyetleri, seçilen pilot çiftçi örgütleri ile sürdürülmektedir. Ancak talebe bağlı olarak modelin amaç ve hedeflerine uygun diğer mevcut veya yeni kurulacak olan çiftçi örgütlerinde de model kapsamında faaliyetler yapılmış/yapılacaktır. Bu kapsamda 2015 Haziran ayı itibari ile model kapsamında 8 ziraat odası, 6 üretici örgütü, 1 sulama kooperatifi, 1 sulama birliği, 5 yetiştirici birliği, 2 yeni kurulacak örgüt sahası, 4 sulamaya açılmış alan ve 3 sulamaya açılacak alan olmak üzere toplam 30 farklı alanda çalışılmaktadır. A.2. Çalışma Alanları ve Danışmanlar Model Çalışma Alanları SN İl/İlçe İl Ekipleri Model Uygulama Tarım Danışmanları Sulamaya A.A. Örgütlenme 1 Adıyaman Bünyamin ASLAN 1.Kâhta Ziraat Odası 2. Besni Ziraat Odası 1.Mutlu ŞAHİN 2.Musa POLAT 3.M. Turgay TOPÇU 4.Mürsel ÖZTÜRKERİ 5.Sakine ERASLAN 1. Samsat Sulama Sahası 1.Besmi Çorak Organik Üzüm Üreticileri 2.Kâhta Sert Kabuklu Meyve Üreticileri Birliği 6.Turgay KORKMAZ 2 Batman- Siirt Ahmet MENTEŞE, Sabahattin TÜZÜN, Hatice DEMİR KAYA 3. Gercüş Ziraat Odası 7.Gülşin ODUNCU 8.Özlem AKBOĞA 2. Batman Sol Sahil 3.Kozluk- Garzan S.B 3.Siirt Arı Yetiştiricileri Birliği 4.Sason Çilek Üretici Birliği 3 Diyarbakır Faruk ALAN, Çiğdem ÇELİKKANAT 4. Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği 9.Tahsin KARAKOÇ 10.M. Ali EKİNCİ 11.Mehmet EFE 4. Pamukçay Sulama Sahası 5. Dicle Meyve Üreticileri Birliği, 6.Eğil Organik Organik Tahıl Üretici Birliği 7. Kulp İpekböcekçiliği
SN İl/İlçe İl Ekipleri Model Uygulama Tarım Danışmanları Sulamaya A.A. Örgütlenme 4 Gaziantep- Kilis M. Akif İLHAN, Ali TOPAL 5.Şehitkâmil Ziraat Odası 6. Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği 12.Halil YAY 13.Gözde ULUTAŞ 14.Esra ÖZZENGİN 15.Ali ARSLAN 16.Pınar KUTAN 17.Sultan TÜRKOĞLU 18.Semra KIZIKLI 5.Nizip- Belkıs Sulama Sahası 8.Sof Kiraz Üreticileri Bir. 9. Altınüzüm Sulama Kooperatifi 5 Mardin- Şırnak Orhan YENEL, Şahin KARAHAN 7. Midyat Zir. Odası 8. Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği 9. İdil Zir. Odası 19.Cuma UÇAŞ 20.Veysi YENİGÜN 21.Songül AYKUT 22.Ali TAŞAN 23.Leyla FINDIK 24.Veli AY 6. Derik- Kızıltepe Sulaması 10. Arı Yetiş. Bir. 25.Metin ATAMAN 26.Gökhan BAYAR 27.Şeyhmus SİDAR 11. Haliliye Zir. Odası 28.M. Galip GAZANFER 29.Ali KILIÇ 30.Gülbin ÖNCEL 6 Şanlıurfa Ahmet V. COŞANDAL, Etem ÖZDEMİR 12. Merkez Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği 13. Suruç Ziraat Odası 14. Cullap Sulama Birliği 31.Sultan AL 32.Fatma KELEBEK 33.Adalet ARMAK 34.Orhan GÖKMEN 35.Osman AMAÇ 36.Songül YILDIZTEKİN 37.Mükerrem GÜNALP BİRLİK 38.Zehra COŞKUN 7. Suruç Sulama Sahası A.3. Protokoller GAP TEYAP Model kapsamında çalışılan 16 çiftçi örgütü ile işbirliği protokolü aşağıdaki tabloda belirtilen tarihlerde yapılmıştır.
SN İLİ ÇİFTÇİ ÖRGÜTÜ PROTOKOL TARİHİ 1 Adıyaman Besni Ziraat Odası 13 Ocak 2015 2 Adıyaman Kâhta Ziraat Odası 26 Ocak 2015 3 Adıyaman Kâhta Sert Kabuklu Meyve Üreticileri Birliği 13 Ocak 2015 4 Batman Sason Çilek Üreticileri Birliği 27 Ocak 2015 5 Batman Gercüş Ziraat Odası 28 Ocak 2015 6 Diyarbakır Eğil Organik Tahıl Üreticileri Birliği 20 Ocak 2015 7 Diyarbakır Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği 21 Ocak 2015 8 Gaziantep Şehitkâmil Ziraat Odası 22 Ocak 2015 9 Kilis Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği 21 Ocak 2015 10 Mardin Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği 21 Ocak 2015 11 Mardin Midyat Ziraat Odası 14 Ocak 2015 12 Şanlıurfa Haliliye Ziraat Odası 09 Temmuz 2014 13 Şanlıurfa Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği 22 Ocak 2015 14 Şanlıurfa Suruç Ziraat Odası 22 Ocak 2015 15 Şırnak İdil Ziraat Odası 27 Ocak 2015 16 Şırnak Arı Yetiştiricileri Birliği 27 Ocak 2015 A.4. Danışmanlık Yetki Belgesi Alınmasına Yönelik Çalışmalar GAP TEYAP Model kapsamında çalışılan 25 çiftçi örgütünün 13 ünde danışmanlık yetki belgesi bulunmaktadır. Kalan 12 çiftçi örgütünün yetki belgesi alması hususunda bilgilendirme çalışmaları devam etmektedir. GAP TEYAP MODEL ÇALIŞILAN ÇİFTÇİ ÖRGÜTLERİ DANIŞMANLIK YETKİ BELGESİ DURUMU SN Danışmanlık Yetki Belgesi Olan Çiftçi Örgütleri Danışmanlık Yetki Belgesi Olmayan Çiftçi Örgütü 1 Kâhta Ziraat Odası Şehitkamil Kiraz Üreticileri Birliği 2 Besni Ziraat Odası Nizip-Belkıs Sulama Birliği 3 Gercüş Ziraat Odası* Dicle Meyve Üreticileri Birliği 5 Diyarbakır Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Kâhta Sert Kabuklu Meyve Üreticileri Birliği 6 Cullap Sulama Birliği* Eğil Organik Tahıl Üreticileri Birliği 7 Şehitkâmil Ziraat Odası Batman Sol Sahil Sulama Birliği 8 Kilis Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Altınüzüm Sulama Kooperatifi 9 Midyat Ziraat Odası Siirt Arı Yetiştiricileri Birliği 10 Mardin Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Sason Çilek Üreticileri Birliği 11 İdil Ziraat Odası 12 Şırnak Arı Yetiştiricileri Birliği 13 Haliliye Ziraat Odası 14 Şanlıurfa Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği 15 Suruç Ziraat Odası *2015 II. Dönemde yetki belgelerini almışlardır.
A.5. Çiftçi Örgütleri Eğitim Yayım Altyapı Geliştirme Çalışmaları Model uygulama planında çiftçi örgütlerinin idari mali ve teknik açıdan güçlendirilmesi ve örgütlenmenin teşvik edilmesi için çiftçi örgütlerinin eğitim altyapı ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik faaliyetler kapsamında 2015 II. Dönem içerisinde aşağıda belirtilen çiftçi örgütlerinin eğitim altyapı malzemelerinin talebini tapılmıştır. 1- Batman Gercüş Ziraat Odası 2- Batman Sason Çilek Üreticileri Birliği 3- Şanlıurfa Cullap Sulama Birliği 4- Gaziantep Şehitkâmil Kiraz Üreticileri Birliği 5- Diyarbakır Eğil Organik Tahıl Üreticileri Birliği A.6. Danışman Eğitim Yayım Altyapı Geliştirme Çalışmaları GAP TEYAP Model Uygulama planında yer alan Çiftçi Örgütleri Yayım Personelleri için Yayım Ekipmanı İhtiyaçlarının Giderilmesi faaliyetleri kapsamında çalışılan çiftçi örgütlerinde görevli tarım danışmanlarına ilişkin tespit edilen yayım ekipmanlarının talebi yapılmıştır. 2014 yılında eksik kalan ve 2015 yılında yeni desteklenecek olan çalışma alanları aşağıda verildiği gibidir. 1- Batman Gercüş Ziraat Odası 2- Batman Sason Çilek Üreticileri Birliği 3- Mardin Midyat Ziraat Odası 4- Şırnak İdil Ziraat Odası 5- Şırnak Arı Yetiştiricileri Birliği 6- Şanlıurfa Haliliye Ziraat Odası 7- Şanlıurfa Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği 8- Şanlıurfa Suruç Ziraat Odası 9- Şanlıurfa Cullap Sulama Birliği 10- Gaziantep Şehitkâmil Kiraz Üreticileri Birliği 11- Kilis Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği 12- Diyarbakır Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği 13- Diyarbakır Eğil Organik Tahıl Üreticileri Birliği A.7. Danışman Eğitimleri Eğitim yayım hizmetleri konusunda çalışan teknik elemanlar için mevcut durum analiz raporunda belirlenen sorunlara ve 2014 yılında yapılan eğitim sonu anketlerine göre 2015 yılı eğitim programı planlanmıştır. Eğitimler başta model kapsamındaki çiftçi örgütlerinin talepleri, daha sonra diğer paydaşların görüşleri ve GAP Bölgesinin genel durumu dikkate alınarak planlanmıştır. Eğitimlerde öncelik Model kapsamında çalışacak çiftçi örgütlerindeki
tarım danışmanları olmakla birlikte, GTHB yayım personeli, diğer çiftçi örgütlerinde ve serbest çalışan tarım danışmanları da eğitim faaliyetlerinden faydalanmaktadır. Model kapsamında 2015 yılı programı kapsamında, 21 konuda 25 eğitim ve 420 tarım danışmanının muhtelif konularda eğitilmesi planlanmıştır. Bu planlamaya göre 2015 Nisan- Mayıs-Haziran döneminde TEYKOB tarafından 6, İl Koordinasyon birimleri tarafından 5 eğitim gerçekleştirilmiştir. Bu eğitimlerin konu ve katılımcı dağılımı aşağıdaki tabloda verildiği gibidir. Çiftçi Örgütleri Tarım Danışmanları İçin İl Koordinatörlüklerinin Düzenlediği Eğitimler S/ N E.Y 1 İK 22.4.2015 2 İK 3 İK 4 T Tarih Yer Konu Açıklama 30.03-3.04.2015 27-28.04.201 5 13-17.04.201 5 Adıyama n Batman Şanlıurfa Adana- Mersin Çilek Yetiştiricili ği Eğitimi Örgütlenme Kültürü Ve Liderlik Konulu Proje Eğitimi Pamuk Yetiştiricili ği Eğitimi Su Dağıtımı Ve İşletme Bakım Yönetim (İBY) Eğitimi Kahta Ziraat Odası ile birlikle yürütülecek olan damla sulama ile çilek demonstrasyonu için oda danışmanlarına yönelik çilek yetiştiriciliği eğitimi vermek amacıyla gerçekleştirilmiştir. SAÇÜB ün kurumsal kapasitenin artırarak; örgüt yapısını güçlendirmek; yeni kurulan bir çiftçi örgütünün temellerini sağlamlaştırmakamacıyla yapılmıştır. Bölgede tarımsal danışmanlık hizmetlerini yürüten teknik elemanların birbirleriyle tanışmasını ve bilgi alışverişinde bulunmalarının sağlanması, Bölgede tarımsal danışmanlık hizmetini yürüten teknik elemanların basınçlı sulama yöntemleri projelendirme ve SZP hakkında bilgilerinin artması ve bu doğrultuda danışmanlık hizmetlerini yürüttükleri çiftçilere daha iyi hizmet vermelerinin sağlanması amacıyla Şanlıurfa GAP TAE ile gerçekleştirilmiştir. Su dağıtım görevlileri için İBY eğitimin amacı bu halkayı olabildiğince güçlendirmektir. Bu eğitimin özel hedefleri arasında su dağıtım görevlilerinin; * Kapasitelerini geliştirmek suretiyle su yönetiminde etkinliklerini arttırmak, *Başka yerlerdeki uygulamalar hakkında yerinde bilgi edinmelerini sağlayarak özgüven kazanmalarını sağlamak, *Mümkün olabildiğince çalışmaları esnasında bilmeleri gereken temel Katılımcı Sayısı Çiftçi Özel Kamu Örg. TOPLA M 5 5 4 19 23 8 3 44 55 33 5 38
Çiftçi Örgütleri Tarım Danışmanları İçin İl Koordinatörlüklerinin Düzenlediği Eğitimler S/ N E.Y Tarih Yer Konu Açıklama sulama kavramlarını vermek, *Öğrendiklerini çalışmaları esnasında çiftçilerle paylaşarak çiftçileri bilgilendirmek, *Yaptıkları çalışmaların İBY hizmetlerinin temelini teşkil ettiğini hissettirmektir. Katılımcı Sayısı Çiftçi Örg. Özel Kamu TOPLA M 5 T 6 T 7 T 14-17.04.201 5 07-09.04.201 5 10-15.05.201 5 Şanlıurfa Şanlıurfa İzmir 8 İK 21.5.2015 Şanlıurfa Pamuk Yetiştiricili ği Eğitimi Hububat Yetiştiricili ği Eğitimi Sulama İBY Eğitimi Sebzecilik Eğitimi Bu eğitim ile Model kapsamında çalışılan çiftçi örgütlerinde tarımsal yayım hizmetlerinin etkinliği arttırmak amacıyla yapılması planlanan Pamuk ve Mısır konusundaki demo ve çiftçi eğitimlerinin bu eğitim kapsamında ilgili tarım danışmanı tarafından projelerinin hazırlanması, sunulması, uygulaması ve izlenmesi konusunda farkındalık sağlanacaktır. Bu eğitim ile Model kapsamında çalışılan çiftçi örgütlerinde tarımsal yayım hizmetlerinin etkinliği arttırmak amacıyla yapılması planlanan Hububat ve baklagil konusundaki demo ve çiftçi eğitimlerinin bu eğitim kapsamında ilgili tarım danışmanı tarafından projelerinin hazırlanması, sunulması, uygulaması ve izlenmesi konusunda farkındalık sağlanacaktır. Gediz havzasında, nitelik ve nicelik yönünden yaşanan su sorunlarını ve bu sorunları çözmek için uygulanan Gediz Havzası Eylem Planı kapsamında yapılan çalışmaları yerinde değerlendirmek, örnek uygulamaları incelemek ve edinilen kazanımları bölgemize taşımak suretiyle su yönetimine katkıda bulunmak bu programın temel hedefleri arasındadır Bölgede tarımsal danışmanlık hizmetlerini yürüten teknik elemanların birbirleriyle tanışmasını ve bilgi alışverişinde bulunmalarının sağlanması, Bölgede tarımsal danışmanlık hizmetini yürüten teknik elemanların basınçlı sulama yöntemleri projelendirme ve Model 15 6 11 32 15 9 9 33 15 13 28 8 44 3 55
Çiftçi Örgütleri Tarım Danışmanları İçin İl Koordinatörlüklerinin Düzenlediği Eğitimler S/ N E.Y Tarih Yer Konu Açıklama 9 İK 21.4.2015 Şanlıurfa 10 İK 17.6.2015 Şanlıurfa 11 T 22-26.06.201 5 Şanlıurfa Tarımsal Yayım ve Yönetmelik Eğitimi Mısır Yetiştiricili ği Eğitimi PCM Eğitimi kapsamında yapılan mevcut durum analiz raporları ve teknik eleman kapasite belirleme anket sonuçlarına göre bu Sebzecilik eğitim talebi doğmuştur. İlimizde Sebze yetiştiriciliği önemli, yer tutmakta ve cevre illerin de talepleri karşılanmaktadır. Tarımsal danışmanlarının bu konudaki eksikliği saha çalışmalarında veya uygulama noktasında belli olmaktadır. İlimizde 40 tane serbest tarımsal danışman firma bulunmaktadır. Bu kapsamda çalışan tarımsal danışmanlar yeni çıkan tebliğ ve yönetmeliklere fazla hakım olmamakta ve bu kapsamda sorunlar çıkmaktadır bu kapsamda yapılan bir faaliyettir. Bölgede tarımsal danışmanlık hizmetlerini yürüten teknik elemanların birbirleriyle tanışmasını ve bilgi alışverişinde bulunmalarının sağlanması ve Model kapsamında yapılan mevcut durum analiz raporları ve teknik eleman kapasite belirleme anket sonuçlarına göre Mısır eğitim talebi doğmuştur. İlimizde özelikle II. Ürün Mısır ve Silajlık yetiştiriciliği önemli, yer tutmakta ve cevre illerin de talepleri karşılanmaktadır. Tarımsal danışmanlarının bu konudaki eksikliği saha çalışmalarında veya uygulama noktasında belli olmaktadır. Düzenlenen bu eğitim programı ile GAP Bölgesindeki tüzel ve özel kişilerin bu fonlara daha iyi projeler hazırlayacaklar ve bölgeye gelen kaynaklar daha rantabıl ve verimli kullanılacaktır. Eğitim uygulamalı olarak verilmiş ve GAP-Model kapsamında planlanan 5 yatırım projesinin hazırlığı da eğitim esnasında tamamlanmıştır. Ayrıca bu eğitim, Model kapsamında çalışılan çiftçi örgütlerinde tarımsal yayım Katılımcı Sayısı Çiftçi Örg. Özel Kamu TOPLA M 7 28 35 8 44 3 55 15 2 20 37
Çiftçi Örgütleri Tarım Danışmanları İçin İl Koordinatörlüklerinin Düzenlediği Eğitimler S/ N E.Y Tarih Yer Konu Açıklama hizmetlerinin mali sürdürülebilirliğini sağlamak için planlanan Gelir Getirici Faaliyetlerin projelendirilip, ilgili finansörlere sunulması konusunda farkındalık sağlayacaktır. Katılımcı Sayısı Çiftçi Örg. Özel Kamu TOPLA M TOPLAM 133 108 155 396 A.8. Bölge Yayım Elemanları için Eğitim Materyali Geliştirme Çalışmaları Bölgede çalışan tarım danışmanlarına yönelik TEYKOB tarafından verilen 4 temel eğitimin sunuları hazırlanarak paylaşılmış ve web sayfasında yayınlanmıştır. Bu sunular; 1. Pamuk Yetiştiriciliği Eğitim Notları 2. Hububat Yetiştiriciliği Eğitimi Notları 3. Pamuk Mısır Yetiştiriciliği Eğitimi Notları 4. PCM Eğitim Notları A.9. Yayım Çalışmaları A.9.1. Aylık Çalışma Programları Model Uygulama Birimi nde görevli uzmanlar illerde aylık faaliyetlerini, çalışılan çiftçi örgütünde görevli tarım danışmanlarının hizmet ettiği çiftçilere göre saha ziyaretlerini, çiftçi toplantılarını tarım takvimine uygun olarak birlikte planlamaktadır. Buna göre her tarım danışmanı ay içerisinde sözleşme imzaladıkları çiftçilere ziyaret gerçekleştirmektedirler. Gerekli olduğu zamanlarda örgütün bulunduğu GTH İlçe Müdürlüğü ile çiftçi örgütü ve Model Uygulama Birimi İl Koordinasyonu bir araya gelerek çalışmaları değerlendirmektedir. Bu toplantıda aylık faaliyetler değerlendirilmektedir. Bunun yanı sıra diğer çiftçi örgütleri haftada bir ziyaret edilerek talebe dayalı eğitimler alınmakta karşılıklı fikir alışverişinde bulunulmaktadır. İllerde görevli Model Uygulama Birimi uzmanları çalışılan danışmanlarla saha ziyaretleri yapmaktadır. TEYKOB uzmanları planlı olarak haftada bir gün İl koordinasyon birimi ile çiftçi örgütü ziyaretleri, teknik eleman-çiftçi eğitimleri gerçekleştirilmektedir. Bu duruma göre çalışılan çiftçi örgütlerinde görevli ve Model uygulaması kapsamında desteklenen tarım danışmanları ile Nisan-Haziran 2015 dönemi içerisinde aşağıda belirtilen faaliyetleri gerçekleştirmişlerdir. Adıyaman da çalışılan 2 çiftçi örgütünde görevli 6 tarım danışmanı 69 köy ziyareti ile 952 çiftçi ile görüşmüştür. Yapılan bu ziyaretlerde çiftçilere bağda gübreleme, desteklemeler, budama, hububat ilaçlama konuları hakkında bilgi verilmiştir.
Batman da çalışılan 1 çiftçi örgütünde görevli 3 tarım danışmanı ile 6 köy ziyareti 45 işletme ziyareti gerçekleştirilerek, 426 çiftçiye eğitim verilmiştir. Bu eğitimlerde; bağlarda hastalık ve zararlılar ile mücadele yöntemleri ve bordo bulamacının ne zaman ve nasıl kullanıldığı ve faydaları ve çilek bakımı gibi konular anlatılmıştır. Gaziantep ve Kilis te çalışılan çiftçi örgütlerinde görevli 6 tarım danışmanı Nisan- Haziran dönemi içerisinde yaptıkları 52 köy ziyareti ile 840 çiftçi ve üreticiyi desteklemeler, toprak kültürel işlemleri, meyve ağaçlarında bordo bulamacı uygulaması, süt hijyeni, barınak hijyeni vb. konularda bilgilendirmişlerdir. Diyarbakır da çalışılan 1 çiftçi örgütünde desteklenen 3 tarım danışmanı Nisan-Haziran döneminde 12 köyde 43 kez köy ziyareti gerçekleştirmiş ve 471 yetiştirici ile görüşmüşlerdir. Bu eğitimlerde yetiştiricilere; küçükbaş hayvanlarda kuzu doğumları, kuzularda kayır tutma, ağız sütü ve önemi, anaç koyunların beslenmesi, süt emen kuzuların kaba yeme ve kesif yeme alıştırılması gibi konular anlatılmıştır. Mardin ve Şırnak ta çalışılan 4 çiftçi örgütünde projemiz tarafından desteklenen 10 tarım danışmanı Nisan-Haziran döneminde 21 köy ziyareti ile 629 çiftçi + üretici + yetiştirici ile görüşmüşlerdir. Bu ziyaretlerde çiftçilere; arıcılıkta mevsimsel bakımbesleme, danışmanlık hizmetleri, küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde danışmanlık hizmetleri, kayıt tutma, doğum öncesi ve sonrası bakım-besleme, iç ve dış parazitlere karşı mücadele, kırkım işlemleri ve ağıl hijyeni, mısır yetiştiriciliği, bağda budama konuları anlatılmıştır. Şanlıurfa da çalışılan 3 çiftçi örgütünde projemiz tarafından desteklenen 9 tarım danışmanı raporlama döneminde 252 köy ziyareti yaparak 2.195 çiftçi + yetiştirici ile görüşmüşlerdir. Bu ziyaretlerde çiftçilere; makine parkı projesi, sulama, hububat yetiştiriciliğinde toprak analizine dayalı gübreleme, sürü yönetimine giriş, süt hayvancılığında beslemede temel kurallar, örgütlenme, buğday da hastalık ve basınçlı sulama yöntemleri hakkında bilgilendirmeler yapılmıştır. Çalışılan çiftçi örgütlerinde Model tarafından desteklenen tarım danışmanları bu 3 aylık dönemde 488 köy ziyareti 5.513 çiftçi ve yetiştiriciye eğitim-yayım çalışmasında bulunmuştur. A.9.2. Çiftçi Örgüt Üyelerine Yönelik Gerçekleştirilen Eğitim-Yayım Çalışmaları (Çiftçi Ziyaretleri, Köy Toplantıları) Sulama, bitkisel üretim, hayvancılık, örgütlenme, desteklemeler, iyi-organik tarım vb. gibi konularda çiftçilerin bilgilendirilmesi, son gelişmelerden haberdar edilmesi ve bu konularda rekabet kabiliyetini arttıran yeni teknoloji, uygulama ve yeni çeşitlerin tanıtılması ve benimsetilmesinde köy toplantıları klasik ve etkili tarımsal eğitim yöntemlerinden biridir. Bu nedenle çiftçi ve çiftçi örgütlerinin kapasitelerinin geliştirilmesi ve yeni çiftçi örgütlenmelerinin oluşturulması amacıyla ihtiyaç tespit edilen konularda proje kapsamında Nisan-Haziran 2015 döneminde çalışma alanlarımızda toplam 24 köy toplantısı gerçekleştirilmiş ve 604 çiftçiye ulaşılmıştır (Tablo).
Köy Toplantıları Sayı İli Eğitimi verenler- İşbirliği yapılan kurum kuruluşlar Konu Tarih Yer Çiftçi Sayısı 1 2 3 4 5 Diyarbakır Batman Batman Batman Adıyaman 6 Batman Kulp İlçe Tarım Müdürlüğü SAÇÜB SAÇÜB SAÇÜB Kâhta ZO 7 Şanlıurfa DSYB 8 Adıyaman 9 Adıyaman Sason Kaymakamlığı, Batman İli Sason İlçesi Çilek Üreticileri Birliği, GTHB Sason İlçe Tarım Müdürlüğü, DİKA Batman Ofisi, Batman merkez Ziraat Odası Başkanlığı Kâhta Sert Kabuklu MÜB, GHT İl/İlçe Müdürlüğü, KSK firması Besni ZO ve Yazıkarakuyu Köy Muhtarlığı 10 Batman Gercüş ZO 11 Batman Gercüş ZO 12 Batman Gercüş ZO 13 Batman 14 Batman Sason Çilek Üreticileri Birliği Sason Çilek Üreticileri Birliği İpekböcekçiliği konusunda örgütlenme bilincinin oluşturulması konulu bilgilendirme toplantısı Çilek yetiştiriciliği ile ilgili demonstrasyon Bilgilendirme Toplantısı SAÇÜB e üye çiftçilere ikişer dekarlık alanda ilaç ve gübre kullanımı hakkında bilgilendirme toplantısı Uygulamalı çilek bakım eğitimi GAP Kırsal Kalkınma Projeleri hakkında ZO Yönetim kurulu üyelerini bilgilendirme toplantısı Örgütlenme kültürü ve liderlik konulu proje eğitimi Sürü Yönetimi, Süt Hayvancılığında Beslemede Temel Kurallar eğitimi İyi Tarım Uygulamaları Eğitimi 02.04.15 Kulp 15 22.04.15 Sason 26 23.04.15 Sason 30 06.04.15 Sason 7 15.04.15 Kâhta 20 30.03-3.04.2015 Pamukta Sulama Eğitimi 29.5.2015 Bağda Hastalık ve Zararlı Eğitimi Bağda Hastalık ve Zararlı Eğitimi Erken uyarı sistemi ve bağcılık sorunları hakkında eğitim ve bilgilendirme Çilek Satış ve Pazarlama Toplantısı-I Çilek Satış ve Pazarlama Toplantısı-II ve III Sason 88 16.4.2015 Merkez 25 22.5.2015 Kâhta 35 22.5.2015 21.5.2015 Besni- Yazıkarakuyu köyü Gercüş- Çukuryurt Gercüş- Yakıtlı 20 19 28.5.2015 Gercüş 47 17.5.2015 Sason 18 20/29.5.2015 Sason 88 7
Köy Toplantıları Sayı İli Eğitimi verenler- İşbirliği yapılan kurum kuruluşlar Konu Tarih Yer Çiftçi Sayısı 15 Diyarbakır Kulp İlçe Tarım Müdürlüğü 16 Diyarbakır GAP TEYAP 17 Diyarbakır 18 Diyarbakır 19 Diyarbakır 20 Gaziantep 21 Gaziantep Eğil OTÜB başkan ve başkan yardımcısı, Sağlam Köyü muhtarı, Eğil Tarım ilçe müdürlüğünde Organik Tarım biriminden Özgür POLAT Eğil OTÜB başkan ve başkan yardımcısı, Sağlam Köyü muhtarı, Eğil Tarım ilçe müdürlüğünde Organik Tarım biriminden Özgür POLAT Eğil Tarım ilçe müdürlüğünde Organik Tarım biriminden Özgür POLAT, Sarmaşık Köyü muhtarı, Eğil OTÜB başkanı Ahmet Şimşek GAP TEYAP Gaziantep-Kilis İl Koordinatörlüğü, Şehitkamil Ziraat Odası TYD Birimi Şehitkamil Ziraat Odası TYD Birimi, Kızıkkarasakal Köy Muhtarlığı 22 Mardin Midyat Ziraat Odası 23 Batman 24 Diyarbakır Gercüş Ziraat Odası tarım danışmanları DDKKYB Tarım danışmanları Örgütleme, Grup oluşturma konulu köy toplantısı Örgütleme, Grup oluşturma konulu köy toplantısı Grup oluşturma ve Üretici Birliği Konularında Çiftçi Bilgilendirmesi Grup oluşturma ve Üretici Birliği Konularında Çiftçi Bilgilendirmesi Grup oluşturma ve Üretici Birliklerinin Faaliyetleri konulu köy toplantısı Antepfıstığı-Kiraz Bitki Koruma Ürünleri- Besleme ve Örgütlenme Faaliyetleri konulu toplantı Antepfıstığı Hastalık- Zararlıları Bitki koruma ürünleri uygulama eğitimi Bağ demo alanlarının ilaçlanması eğitimi Bağ Hastalık ve Zararlıları Eğitimi Gen kaynaklarının korunması ve 6.5.2015 Kulp/Ağaçlı 16 20.5.2015 Kulp/Narlıca 6 13.5.2015 13.5.2015 21.5.2015 Eğil-Sağlam- Temran Eğil-Sağlam- Kırkan Eğil- Sarmaşık 12 15 29 27.5.2015 Şehitkamil 10 7.5.2015 Şehitkamil 11 12.5.2015 Midyat 14 4.5.2015 12.6.2015 Gercüş- Doruk- Yenice Karacadağ- Gümüştaş ve Yayla 23 23
Köy Toplantıları Sayı İli Eğitimi verenler- İşbirliği yapılan kurum kuruluşlar Konu Tarih Yer Çiftçi Sayısı damızlıkların bakım ve beslenmesi eğitimi TOPLAM 604 A.9.3. Demonstrasyonlar GAP TEYAP Yayım Modeli kapsamında gerçekleştirilen demonstrasyonların amacı, çalışılan çiftçi örgütlerinde tarımsal danışmanlık hizmetini verme kapasitesinin geliştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla; üye çiftçilere sebze (Biber-Patlıcan), meyve, tarla ve yem bitkileri yetiştiriciliğinde etkin tarım tekniklerini (sulama sistemleri, mekanizasyon, toprak hazırlama, ekim-dikim, zirai mücadele, sulama zaman planlaması, Fertigasyon vb.) kullanarak çiftçiye iyi uygulamalar yapılmış/yapılmaktadır. Bu faaliyette; çiftçilerin ihtiyaç duydukları eğitim yayım hizmetlerinin daha etkin verilmesi konusunda çiftçi örgütlerinin harekete geçirilmesi ve çiftçilerimizin optimum koşullarda uygulamaları zamanında ve etkin kullanarak birim alandan daha fazla verim elde edebilecekleri tarım teknikleri kullanılmıştır. Ayrıca bu demonstrasyonlardan elde edilecek gelirin de çalışılan çiftçi örgütleri bünyesinde yürütülen tarımsal danışmanlık hizmetlerinde (özellikle demo kontrollerinde ulaşım ve materyal temini) kullanılması hedeflenmiştir. 2015 yılında planlanan demonstrasyonlar için gerekli olan tarımsal girdiler tarım danışmanları ile birlikte belirlenmiştir. Bu üretim sezonu boyunca olan faaliyetler birlikte planlanmıştır. Demonstrasyonlar 35 konuda, 289 adet demonstrasyon, 289 çiftçi, üretici ve yetiştirici ile 1.045 da alanda uygulaması başlatılmıştır. Demonstrasyonlarda gerçekleştirilen her aşama, izleme takip formlarına çiftçi, tarım danışmanı ve saha uzmanlarımız tarafından işlenmiştir. Demonstrasyonların izlenme sürecinde çiftçi örgütlerindeki tarım danışmanlarının ulaşım ile ilgili sorun yaşadıkları görülmüş ve il ekiplerimiz tarafından yoğun bir ulaşım desteği sağlanmıştır. Bu sorunların yaşanmaması adına çiftçi örgütlerine, protokol gereklerinin yerine getirilmesi hususu hatırlatılmıştır.
Sır a No 1 GAP TEYAP ÇİFTÇİ ÖRGÜTLERİ MERKEZLİ ÇOĞULCU YAYIM MODELİ 2015 YILI GERÇEKLEŞTİRİLEN DEMONSTRASYON LİSTESİ İli Uygulama Tarihi Çiftçi Örgütü Yeri Demo Konusu Demo Alanı (da) Miktar (adet) Alan (da) Sorumlu Tarım Danışmanı Adıyaman 01.05. 2015 Kâhta ZO Oluklu Köyü Damla Sulama ile Bağda Telli Terbiye Sistemi 10 1 10 Mutlu ŞAHİN 2 Adıyaman 01.05. 2015 Kâhta/SKMÜB Tuğlu Köyü Bademde İlaçlama ve Fertigasyon 10 4 40 Musa POLAT 3 Damla Sulama ile Pamuk Sakine Adıyaman 25.05. 2015 Besni ZO Çakırhöyük Köyü 42 1 42 Yetiştiriciliği ERARSLAN 4 Turgay Adıyaman 01.05. 2015 Besni ZO Karagüveç Köyü Antepfıstığı İlaçlama ve Fertigasyon 10 1 10 KORKMAZ 5 Gözde Gaziantep 01.05. 2015 Şehitkamil ZO Sof Bölgesi Kiraz İlaçlama ve Fertigasyon 10 5 50 ULUTAŞ 6 Gaziantep 01.05. 2015 Şehitkamil ZO Karacaören Köyü Antepfıstığı İlaçlama ve Fertigasyon 10 5 50 Halil YAY 7 8 9 10 11 12 13 Gaziantep 01.05. 2015 Şehitkamil ZO Kömürler Köyü Zeytin İlaçlama ve Fertigasyon 10 1 10 Kilis 15.06. 2015 DKKYB Kilis 15.06. 2015 DKKYB Kilis 15.06. 2015 DKKYB Kilis 15.06. 2015 DKKYB Diyarbakır 15.06. 2015 DKKYB Diyarbakır 15.06. 2015 DKKYB Kuzuini, Çengel, Tamburalı, Mısırcık ve Mağaracık Köyleri Kilis Merkez, Musabeyli, Polateli, Elbeyli Kilis Merkez, Musabeyli, Polateli, Elbeyli Kilis Merkez, Musabeyli, Polateli, Elbeyli Çınar,Alatosun, Çermik,kayapınar,Y enişehir Çınar,Alatosun, Çermik,kayapınar,Y enişehir Gözde ULUTAŞ Süt Sağım Makine Demonstrasyonu 1 7 7 Pınar KUTAN Torbalı Mısır Silaj Demonstrasyonu (40 TON) 1 8 8 Sultan TÜRKOĞLU Korunga Yetiştiriciliği 5 4 20 Ali ARSLAN Yem Kiliti 1 3 3 Ali ARSLAN KB Hayvanlarda Dış Parazit için Betonarme Banyoluk KB Barnak Hijyeni ve Yün Kalitesi İçin Elektirkli Kırkım Makinesi 1 1 1 1 4 4 Tahsin KARALOÇ M.Ali EKİNCİ
14 Diyarbakır 15.06. 2015 DKKYB Çınar,Alatosun, Çermik,kayapınar,Y enişehir KB Barnak Hijyeni İçin İlaçlama Akülü Sırt Pompası 1 6 6 15 Diyarbakır 25.04.2015 Dicle Dede Köyü Bağda İlaçlama ve Fertigasyon 10 1 10 GAP TEYAP 16 Abdulrahman Şanlıurfa 01.05.2015 Haliliye ZO İncirli Köyü Karık Sulama İle Pamuk yetiştiriciliği 25 1 25 KAYA 17 Damla Sulama İle Antepfıstığı Gülistan Şanlıurfa 27.04.2015 Haliliye ZO Korukezen Köyü 17 1 17 Yetiştiriciliği ERTÜRK 18 Damla Sulama İle Biber Zeynep Şanlıurfa 28.04.2015 Suruç ZO Ölçektepe Köyü 12 1 12 Yetiştiriciliği KARABULUT 19 Damla Sulama İle II.Mısır Şanlıurfa 15.06.2015 Suruç ZO Kızılhöyük Köyü 25 1 25 Osman AMAÇ Yetiştiriciliği 20 Fatma Şanlıurfa 17.04.2015 DSYB Harran/Avlak Köyü Yağmurlama ile Yonca Yetiştiriciliği 25 1 25 KELEBEK 21 Şanlıurfa 20.04.2015 DSYB Akçamescit Köyü Yağmurlama ile Yonca Yetiştiriciliği 25 1 25 Sultan AL 22 Bozova/Kılıçören Adalet Şanlıurfa 25.04.2015 DSYB Yağmurlama ile Yonca Yetiştiriciliği 25 1 25 Köyü ATMAK 23 Damla Sulama İle Biber Özlem Batman 01.05.2015 Gercüç ZO Yaslıca Köyü 10 1 10 Yetiştiriciliği (Fide, gübre, ilaç) AKBOĞA 24 Batman 15.04.2015 Sason ÇÜB Umurlu Köyü Çilek İlaçlama ve fertigasyon 2 30 60 GAP TEYAP 25 26 Şırnak 01.04.2015 İdil ZO Şırnak 01.04.2015 İdil ZO Çığır ve Yağmurca Köyü Yarbaşı,Bozburun, Haberli, Uçarlı, Sari,Öğündük, Dumanlı Damla Sulama İle Biber, Patlıcan Yetiştiriciliği 38 1 38 Bağda İlaçlama ve Gübreleme 10 15 150 M.Piran ÇELİK Nurettin BARAN Leyla FINDIK, Veli AY, Mesut ADA 27 Şırnak 01.07.2015 İdil ZO Oyalı Köyü 28 Şırnak 01.05.2015 İdil ZO Kurtuluş Köyü 29 Mardin 01.04.2015 Midyat ZO Kayalıpınar, Kutlubey, Çaldere, Toptepe, Acırlı Köyler Damla Sulama İle Buğday+II.Mısır Yetiştiriciliği Damla Sulama İle Biber-Patlıcan Yetiştiriciliği 25 1 25 Nesim YILDIZ 10 1 10 Veli AY Bağda İlaçlama ve Gübreleme 10 15 150 Songül AYKUT, Cuma UÇAŞ, Veysi YENİGÜN
30 31 32 33 34 35 Mardin 01.05.2015 Midyat ZO Sebze Köyleri Mardin 15.06. 2015 DKKYB Mardin 15.06. 2015 DKKYB Mardin 15.06. 2015 DKKYB Yeşilli, Artuklu Köyleri Yeşilli, Artuklu Köyleri Yeşilli, Artuklu Köyleri Damla Sulama İle Biber-Patlıcan Yetiştiriciliği KB Barnak Hijyeni ve Yün Kalitesi İçin Elektirkli Kırkım Makinesi KB Barnak Hijyeni İçin İlaçlama Akülü Sırt Pompası KB Hayvanlarda Dış Parazit için Betonarme Banyoluk 12 1 12 Cuma UÇAŞ 1 6 6 Ali TAŞAN 1 6 6 Ali TAŞAN 1 1 1 Ali TAŞAN Şırnak 15.06. 2015 Arı Yetş Brlğ. Şırnak Arı Yetiştirme ve Bakım 1 150 150 Şırnak 15.06. 2015 Arı Yetş.Brlğ. Beytüşşebap Köyleri Modern Arıcılık (Polen Üretim Ekipmanları) 1 2 2 TOPLAM 289 1.045 Metin ATAMAN Metin ATAMAN
Bitkisel Demonstrasyonlar Meyvecilik Tesis: GAP Bölgesinde yeni sulamaya açılmış ve açılacak alanlarda tarla bitkilerinden sonra meyveciliğe doğru bir yönelme olduğu gözlenmektedir. Yeni sulamaya açılmış ve açılacak alanlarda alternatif ürünlerin yer alması ve bunun içinde de meyveciliğin yer alması kaçınılmazdır. Ancak bu açılımda yetiştirme tekniklerinin çiftçilere öğretilmesi gerekmektedir. Ayrıca model kapsamında çalışılan çiftçi örgütlerinde çalışan danışmanların tecrübe bilgilerini artırmak amacı ile yapılacaktır. Yapılan çalışmalarda GAP Master Plan ve sulama projelerinde ürün deseni içerisinde çok yıllık ürünlerin payı %20 civarında yer almaktadır. Bu çalışma ile bölgede meyve türlerinin yaygınlaşması, iyi yetiştirme tekniklerinin ve iyi tarım uygulamalarının bölgeye benimsetilmesi hedeflenmektedir. Yapılacak bu faaliyet ile uygun bölgelerde örnek meyvecilik demonstrasyon bahçeleri kurarak gerek çiftçilerin ve gerekse teknik elemanların bu konuda sahada bire bir eğitimlerin sağlanması amaçlanmaktadır. Ayrıca, düzenlenecek tarla günlerinde de diğer çiftçilerin bu konuda eğitilmelerine de katkı sağlanacaktır. Çalışmada veriler göz önüne alınarak 10 dekar alanda telli terbiye sistemli bağ tesis edilmiştir. Şubat ayından itibaren 2015 yılı haziran ayı içerisinde tesis edilmiştir. Ayrıca Adıyaman ili Kâhta ilçesinde alternatif meyve yetiştiriciliği anlamında Çilek yetiştiriciliği yapılması planlanmıştı. Ancak, seçilen demonstrasyon çiftçisinin vazgeçmesinden dolayı alternatif bir arazi bulunması için çalışmalar yapılmıştır. Fakat demonstrasyon için uygun bir yer bulunamadığından dolayı 2016 yılında kurulması planlanmıştır. Proje kapsamında girdiler ve maliyetler proje bütçesinden, işçilik ve tesis edilecek alanın toprak hazırlığı, bakım işleri çiftçi tarafından karşılanacaktır. Bu çalışmalarda tarım teşkilatı ve Kâhta Ziraat Odası ile yoğun işbirliği yapılacaktır Meyvecilik Bakım: GAP Bölgesinde yapılan incelemelerde mevcut kurulu meyve bahçelerinin bakımlarının iyi olmadığı ve yeterli verimin alınamadığı tespit edilmiştir. Bu bahçelerdeki verim düşüklüğünün nedenleri çeşit seçimlerinden ve iklimden kaynaklandığı gibi budama, gübreleme, ilaçlama, sulama gibi bakım hatalarından ileri gelmektedir. Meyvecilik bakım demonstrasyonları ile bölgede halen kurulu meyve bahçelerinde budama, gübreleme, ilaçlama gibi konularda bakım işlemleri üreticilerle ve yayımcı teknik elemanlarla birlikte yapılarak, bu meyve bahçelerindeki üreticilerin her aşamada bilgi ve becerilerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bu faaliyetler 6 tür meyvede (Antepfıstığı, Kiraz, Çilek, Badem, Zeytin ve Bağ) 87 çiftçide yaklaşık 586 da alanda yürütülecektir. Gübre, ilaç giderleri, vb. gibi maliyetler projeden, işçilik ve bakım işleri çiftçi tarafından karşılanacaktır. Bu bahçelerin tamamı 2015 yılından itibaren uygulamaya alınarak ürün sezonu boyunca izlenecektir. Tüm çalışmalarda tarım teşkilatı ve çalışılan Ziraat odaları ile işbirliği yapılmaya devam etmektedir. Nurdağı nda planlanmış olan Zeytin bakım demosu çiftçinin vazgeçmesinden dolayı iptal edilmiştir.
Sebzecilik: GAP Bölgesinde yapılan araştırma sonuçlarına göre GAP Bölgesi sulanan alanlarında Akdeniz Bölgesi nde üretilen sebzelerin hemen hemen tamamı yetiştirilebilmektedir. Bu çalışma ile bölgede sebzecilik üretiminin yaygınlaşması, çiftçilere iyi yetiştirme tekniklerinin öğretilmesi hedeflenmektedir. Sebzecilikte 8 adet biber ve patlıcan konularında toplamda 63 da alanda açıkta sebze demonstrasyonları ürün sezonu boyunca uygulanmaya devam etmektedir. Proje kapsamında girdi fide, gübre, ilaç vb. gibi maliyetleri proje bütçesinden, işçilik ve tesis edilecek alanın toprak hazırlığı, bakım işleri çiftçi tarafından karşılanacaktır. Bu çalışmada tarım teşkilatı ile yoğun işbirliği yapılmıştır. Tarla ve Yem Bitkileri: Buğday, arpa, pamuk, mısır, kırmızı mercimek ve nohut üretimi bölgede çok önemli bir yer tutmaktadır. Ancak yapılan çalışma ve değerlendirmelerde bu ürünlerde verimlerin yeterli seviyelerde olmadığı ve toprak hazırlamadan hasada kadar üretimin pek çok aşamasında önemli sorunlar olduğu gözlenmektedir. Bu konu özellikle yeni sulamaya açılan alanlarda yoğun bir şekilde üretilmeye başlanan pamuk, mısır gibi ürünlerde daha da fazla önem arz etmektedir. Bu çalışma ile bölgedeki önemli tarla bitkilerinde iyi yetiştirme tekniklerinin öğretilmesi hedeflenmektedir. Tarla bitkilerinden II. ürün mısır, pamuk ve yem bitkilerinden yonca 9 adet ve 225 da alanda demonstrasyonların kurulması planlanmıştır. Kurulacak demonstrasyonlarda gerekli -pulluk, kazayağı gibi- toprak işleme aletleri çiftçi tarafından karşılanacak, tohum ve gübre ile dar ve geniş yapraklı yabancı otlar ile hastalık-zararlılarla mücadele için ilaç giderleri projeden karşılanacaktır. Ancak Suruç ve Şanlıurfa merkezde planlanmış olan II. ürün mısır yetiştiriciliği demonstrasyonları Suruç ta suyun gelmediğinden ve Şanlıurfa da ise çiftçinin özel durumlarından dolayı 2016 yılına ertelenmiştir. Ayrıca DSYB ile yapılan yonca demonstrasyonlarında ise çıkışlarda yaşanan problemlerden dolayı başarıya ulaşılamamıştır. Bu neden dolayı bu demonstrasyonlar 2015 yılı eylül ayında tekrar kurulacaktır. Demonstrasyon listesi aşağıdaki gibidir. İllere Göre Demonstrasyonlar ADIYAMAN 1- Bağda Telli Terbiye Sistemi Adıyaman ili Kâhta ilçesi Ulupınar köyü Mustafaçayır mezrası, Mehmet Nuri TANYILDIZ isimli çiftçiye 10 dekar telli terbiye sistemi kurulmuştur. Bu demonstrasyon alanında ki omcalar 3 yaşındadır. Bu demonstrasyondaki omcaların 2016 yılında şekil budaması yapılması karar verilmişti. Hastalık ve zararlılara karşı teknik destek verilmiştir. 16 Haziran 2015 tarihinde çiftçi ve kurumların katılımı ile tarla günü düzenlenmiştir.
2- Badem Bakım Demonstrasyonu Mayıs ve Haziran ayı içerisinde yapılan kontrollerde görülen badem iç kurduna karşı ilaçlama önerilerinde bulunulmuştur. Bu yapılan mücadele zamanı için badem iç kurdunun ergin çıkışları gözlenerek ilaçlama zamanı belirlenmiştir. 3- Pamuk Demonstrasyonu Bu demonstrasyonumuz Besni ZO. Çalışma alanında bulunan Yazıkarakuyu köyü Payamca mezrasında 25 da alanda 01.05.2015 Pamuk ekimi yapıldı. 25.05.2015 tarihinde ilk çapalama işlemini yapılmıştır. 03.06.2015 damla sulama sisteminin kurulumu yapılarak 17 Haziranda ilk sulama yapılmıştır. ayrıca empoasca ve thrips zararlısına karşı ilaçlı mücadele yapılmıştır. Bu su ile birlikte 20 kg %21 Amonyum sülfat verilmiştir. 4- Antepfıstığı Bakım Demonstrasyonu Besni ilçesi Karagüveç köyünde 10 da alanda demonstrasyon çalışmaları yapılması planlanmıştır. Bu demonstrasyonda; 3-15 gübre ile 10.Ocak tarihinde ile tabandan gübreleme yapılmıştır. İlk sürümle beraber verildi.09. Martta ikinci sürüm yapıldı.10.05.2015 tarihinde ise üçüncü sürüm yapılmıştır. 29.Haziranda ise dördüncü sürüm yapıldı. 14.05.2015 ilk ilaçlama işlemi yapılmıştır Bu ilaçlama ile birlikte, insektisit grubundan karagöz kurduna karşı Chlorpyrifos Ethyl 400 lt suya 600 ml karıştırıldı. Karazenk hastalığına karşı ise sistemik
Fungusit olan Propiconazole+difeconazole aktif maddeli ilaç 400 lt suya 200ml karıştırılarak kullanılmıştır. 03.06.2015 tarihinde ise ilk uygulamada kullanılan combi yaprak gübreleri ve ilaçlar ikinci ilaçlamada aynı miktarlarda tekrar kullanıldı. İkinci ilaçlamaya ilave olarak yaprak bitine karşı Thıometaxam etkili maddeli olan insektisit 400 lt suya 40 gr karıştırılarak ilaçlama yapılmıştır. BATMAN 1- Sebze Yetiştiriciliği Demonstrasyonu Batman ili Gercüş ilçesi Yassıca köyünde 10 da alanda modern teknikler ile sebze demonstrasyonu 09 Mayıs 2015 tarihinde fide dikimine başlanmıştır. Fide dikimi, 09.05.2015 tarihinde dikime başlandı.10-12.mayıs.2015 tarihleri arasında hava şartlarından dolayı dikime ara verilmek zorunda kalınmıştır. 13 Mayısta dikimlere devam edildi.15 Mayıs tarihinde dikim tamamlandı.. Bu dikim esnasında kök çürüklüğü ve kesici kurtlara karşı ilaçlama yapılmıştır. 31.05.2015 tarihinde kök gelişimini arttırmak ve hızlı kök oluşumunu sağlamak için ilk gübreleme yapıldı. (10-30-10 60 kg,33 Amonyum nitrat 60 kg). 06/06/2015 te kök ve gövde gelişimi, yeşil aksam oluşumunu teşvik amaçlı ikinci gübreleme yapılarak dekara 5 kg üre,10 kg spesifik root cash verilmiştir. 13 Haziran tarihinde Amonyum nitrat 5 kg/da ve sıvı gübre nitrolex 2 lt/da verilmiştir. Dördüncü, gübreleme olarak; dezin ve üre verildi. 24/06/2015 te ilk hasat yapılmıştır. 30.06.2015 tarihinde 16-08-24+AN (33) ve üre verilmiştir. Bu çalışmalar esnasında 19 Haziran tarihinde fungal hastalıklara karşı ilaçlama yapılmıştır.
2- Çilekte Bakım Demonstrasyonu Sason ilçesinde kurulan (Sason Çilek Üreticiler Birliği ) üye olan 30 çftçi ile toplamda 60 dekar alanda demonstrasyon çalışması planlanmıştır. Bu planlama kapsamında, Birliğin Tarım Danışmanı olmadığından dolayı faaliyetler GAP TEYAP elemanlarınca yürütülmüştür. Rutin yapılan kontrollerde hastalık ve zararlılara karşı ilaçlı mücadele tavsiyelerde bulunulmuştur. Bu tavsiyelerden örnek uygulama aşağıdaki gibidir. Gübre Cinsi Uygulama Miktarı Tarih Bitki Dönemi 5-20-00+ Dezin(Fe+Zn) 1 litre 20.04.2015 Çiçek+Meyve 10-30-10+AN(33) 2.5 kg + 2 kg 24.04.2015 Çiçek +Meyve Humik Asit 1 lt 26.04.2015 Çiçek+meyve 10-30-10 +AN(33) 2.5 kg + 2 kg 30.04.2015 Çiçek+meyve 18-18-18+AN(33) 2.5 KG + 2 kg 03.05.2015 Çiçek+meyve 16-08-24 +AN(33) 3 kg + 1 kg 06.05.2015 Çiçek+meyve 16-08-24 +AN(33) 3 kg + 1 kg 09.05.2015 Çiçek+meyve 18-18-18+AN(33) 2.5 kg+ 1 kg 13.05.2015 Çiçek +meyve 16-08-24 + AN (33) 3 kg + 1 kg 17.05.2015 Çiçek+meyve 16-08-24 + AN (33) 3 kg + 1 kg 21.05.2015 Çiçek+meyve 10-30-10+AN(33) 2.5 kg +2 kg 25.05.2015 Çiçek+meyve 16-08-24+AN(33) 3 kg + 1 kg 28.05.2015 Çiçek+meyve Kalsiyum nitrat+nitrik asit 3 kg+1 lt 01.06.2015 Meyve 16-08-24+AN(33) 3 kg + 1 kg 05.06.2015 Meyve TARIMSAL MÜCADELE Zararlı veya Hastalık adı Etkili madde Doz (cc/da) Tarih Danaburnu ve Bozkurt Danaburnu ve Bozkurt 300 18.04.2015 Captan Captan 300 gr/da 22.04.2015 Antracol Combi Antracol Combi 50 gr 22.04.2015 Teldor+Sıvı Kalsiyum Teldor+Sıvı Kalsiyum 10cc+80cc 26.04.2015 Desis+Confidor Desis+Confidor 10cc+10cc 02.05.2015
DİYARBAKIR Bu ilimizde, sebze ve bağ bakım demonstrasyonu planlanmıştır. Ancak Pamukçay bölgesinde sulama altyapısının tamamlanmamasından dolayı, sebze demonstrasyonu iptal edilmiştir. 1- Bağ Bakım Demonstrasyonu GAP TEYAP döneminde 2012 yılı sonbaharında kurulan telli terbiye sistemli bağ demonstrasyonunun 2015 yılında bakıma alınmasına karar verilmiştir. Mart ayında diğer köylülerin katılımı ile GAP TEYAP uzmanları ile birlikte telli terbiye sistemli bağlarda budamanın yöntemleri gösterilmiştir. Bağlar uyandıktan sonra ilk ilaçlama yapılmıştır. Bu ilaçlamada mildiyö, külleme, ölü kol ve salkım güvesine karşı ilaçlama yapılmıştır. Sulama ile birlikte amonyum sülfat ve 15-15-15 damla sulama gübresi verilmiştir. Düzenli olarak yapılan kontroller sonucunda ikinci bir ilaçlama önerilmiştir. Bu ilaçlamadan sonra hastalık tespit edilmediğinden dolayı ilaçlama önerisinde bulunulmamıştır. GAZİANTEP 1- Antepfıstığı Bakım Demonstrasyonu Gaziantep ili için önemli bir tarımsal ürün olan antepfıstığında çiftçilere, yetiştiricilik ve hastalık/ zararlılar ile mücadelede etkin yöntemleri göstermek amacı ile 2015 yılında bu demonstrasyon planlanmıştır. Şehitkâmil Ziraat odasına üye olan 5 çiftçi ile 10 ar da alanda bu faaliyetler planlanmıştır. Bu faaliyet kapsamında Ziraat odasında faaliyet gösteren tarım danışmanları ile birlikte gerçekleştirilecektir. Bu faaliyetler kapsamında; Arazilerde bulunulan yabancı otlara karşı Mart ayı başında sürüm yapılarak mücadele edilmiştir. Mart ayının son haftasında, sürümden sonra çıkış yapan yabancı otlara karşı ilaçlama yapılmıştır. Antepfıstığında zararlı olan koşnil ve beyaz kabuklu bite karşı etkili maddesi Imidacloprid+oil olan zirai ilaç ile şubat ayında mücadele yapılmıştır.
Vegatasyon başlangıcından sonra, yapılan kontrollerden sonra Haziran ve Mayıs ayında Capnodis ve psilia karşı ilaçlı mücadele yapılmıştır. Bu ilaçlamalar esnasında fungal bir hastalık olan Kara Zenk hastalığına karşı koruyucu ilaçlama yapılmıştır. 2- Kiraz Bakım Demonstrasyonu Gaziantep ilinde, GAP TEYAP katkılarıyla kurulan KİRAZ ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ sahasında bulunan beş çiftçiye toplamda 50 da alanda kiraz bakım demonstrasyonları planlanmıştır. Bu kapsamda, hastalık ve zararlılar ile mücadelenin dışında kültürel işlemlerin nasıl yapılacağı ve tarımsal danışmanlığın önemi gösterilmesi hedeflenmiştir. Bu faaliyet kapsamında Şehitkâmil Ziraat odasında faaliyet gösteren tarım danışmanları ile birlikte gerçekleştirilecektir Bu faaliyetler kapsamında; Arazilerde bulunulan yabancı otlara karşı Mart ayı başında sürüm yapılarak mücadele edilmiştir. Mart ayının son haftasında, sürümden sonra çıkış yapan yabancı otlara karşı ilaçlama yapılmıştır. Kirazda zararlı olan ve önemli bir verim kaybına yol açan kiraz sineğine karşı Mayıs ayında Thiacloprid etkili madde ile mücadele yapılmıştır. 20 Haziran 2015 te yapılan hasat sonucunda; demonstrasyon yapılan alanlarda kiraz sineğine rastlanmaz iken diğer üreticiler bu zararlıya rastlanmıştır.
3- Bağ Bakım Demonstrasyonu GAP TEYAP döneminde 2013 yılı sonbaharında kurulan telli terbiye sistemli bağ demonstrasyonunun Bağlar uyandıktan sonra ilk ilaçlama yapılmıştır. Bu ilaçlamada mildiyö, külleme, ölü kol ve salkım güvesine karşı ilaçlama yapılmıştır. Sulama ile birlikte amonyum sülfat ve 15-15-15 damla sulama gübresi verilmiştir. Düzenli olarak yapılan kontroller sonucunda ikinci bir ilaçlama önerilmiştir. Bu ilaçlamadan sonra hastalık tespit edilmediğinden dolayı ilaçlama önerisinde bulunulmamıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda, bağda külleme ve mildiyö hastalıklarına karşı Azoxytrobin etkili maddeli olan ilaç kullanılmıştır. Salkım güvesine karşı ise Chlorpyrifos Ethyl ve indoxacarb etkili olan ve hasat ile arasındaki geçen zaman kısa olan ilaç seçilmiştir. Bu faaliyet kapsamında 15 gün ara ile ilaçlama yapılarak mücadele edilmiştir. MARDİN ŞIRNAK 1- Sebze Demonstrasyonu Mardin Midyat karayolu üzerinde bulunan demonstrasyon alanında ilk sürüm 20.04.2015 tarihinde yapılmıştır. Bu tarihte bir hafta sonra ikinci sürüm gerçekleştirilerek tarla dikim için hazır hale getirilmiştir. Damla Sulama Sistemi 29 nisan tarihinde kurulmuştur. 09-10 Mayıs tarihleri arasında fide dikimi yapılmıştır. Fide dikimi yapılırken kök çürüklüğü (phytium,fusarium vb.) hastalıklarına karşı koruyucu ilaçlama yapılmıştır. Daha sonra ki tarihlerde ise gübre ve zararlılara karşı ilaçlama yapılmıştır. Gübreleme bitkinin yetiştirme dönemine ve ihtiyacına göre verilmiştir.
2- Bağ Bakım Demonstrasyonu Midyat ilçesinde bağ alanlarında yaşanan en büyük sorunlardan hastalık ve zararlılara karşı çiftçilerin mücadele yöntemlerini ve zamanının bilinmemesi olarak tespit edilmiştir. Bu neden dolayı 2015 yılında Midyat ZO bağlı ve tarımsal Danışmanlık hizmeti alan 15 çiftçi ile toplamda 150 da alanda bağ bakım demonstrasyonu kurulmuştur. Bağların budanmasından sonra bordo bulamacı ile omcalar fungal hastalıklara karşı ilaçlanmıştır. Nisan ayında gözlerin uyanmasından sonra Azoxytrobin ve Chlorpyrifos Ethyl ile hastalık ve zararlılara karşı mücadele edilmiştir. Midyat Ziraat Odası Tarım danışmanlarının düzenli olarak yapılan kontroller neticesinde 15 gün ara ile ilaçlı mücadele yapılmıştır. ŞIRNAK / İDİL ZİRAAT ODASI 1- Sebze Demonstrasyonu Tarihi ipek yolu üzerinde bulunan Çığır köyünde 28 da üzerine patlıcan ve biber demonstrasyonu kurulmuştur. Demonstrasyon alanında ilk sürüm 15.04.2015 tarihinde yapılmıştır. Bu tarihte iki hafta sonra ikinci sürüm gerçekleştirilerek tarla dikim için hazır hale getirilmiştir. Damla Sulama Sistemi 01 Mayıs tarihinde kurulmuştur. 08 Mayıs tarihinde dikim yapılmaya başlanmıştır. Fide dikimi yapıldıktan sonra damla sulama sisteminden kök çürüklüğü (phytium, Fusarium vb.) hastalıklarına karşı koruyucu ilaçlama yapılmıştır. Ancak dikim iki günüde işçilerin yapmış olduğu hatadan dolayı fideler yüzlek dikildiğinden dolayı köklenme sorunu yaşanmıştır. Bu durum tespit edildikten sonra tekrar fideler kenarından bastırılarak köklerin toprak ile temas etmesi sağlanmıştır. Bu işlem gerçekleştirildikten sonra sulama sisteminden özel bir köklendirici bitki gelişim düzenleyici kullanmıştır. Daha sonra ki tarihlerde ise gübre ve zararlılara karşı ilaçlama yapılmıştır. Gübreleme bitkinin yetiştirme dönemine ve ihtiyacına göre verilmiştir. 27 Haziranda ilk hasat yapılarak satışa başlanmıştır.
2- Bağ Bakım Demonstrasyonu Şırnak ili İdil ilçesinde bağ alanlarında yaşanan en büyük sorunlardan hastalık ve zararlılara karşı çiftçilerin mücadele yöntemlerini ve zamanının bilinmemesi olarak tespit edilmiştir. Bu neden dolayı 2015 yılında İdil ZO bağlı ve tarımsal Danışmanlık hizmeti alan 15 çiftçi ile toplamda 150 da alanda bağ bakım demonstrasyonu kurulmuştur. Bağların budanmasından sonra bordo bulamacı ile omcalar fungal hastalıklara karşı ilaçlanmıştır. Nisan ayında gözlerin uyanmasından sonra Azoxytrobin ve Chlorpyrifos Ethyl ile hastalık ve zararlılara karşı mücadele edilmiştir. İdil Ziraat Odası Tarım danışmanlarının düzenli olarak yapılan kontroller neticesinde 15 gün ara ile ilaçlı mücadele yapılmıştır ŞANLIURFA 1- Pamuk Yetiştiriciliği Demonstrasyonu Bu demonstrasyonumuz Haliliye ZO. Çalışma alanında bulunan İncirli köyünde 25 da alanda 27.04.2015 Pamuk ekimi yapıldı. 12.05.2015 tarihinde ilk çapalama işlemini yapılmıştır. 03.06.2015 damla sulama sisteminin kurulumu yapılarak 07 Haziranda ilk sulama yapılmıştır. Ayrıca empoasca ve thrips zararlısına karşı ilaçlı mücadele yapılmıştır. Bu su ile birlikte 20 kg üre verilmiştir..