Baca Teknik Eğitimi Bölüm 4 - Bacalarda Kullanılan Malzemeler ve Baca Tipleri

Bacalar Kullanılan Malzemelere Göre Seramik Bacalar * Metal Bacalar* Beton Bacalar Plastik Bacalar Tiplerine Göre Tek cidarlı astar bacalar Çok katmanlı sistem bacalar Kullanım Alanlarına Göre Negatif Basınçlı B tipi Cihaz Hava Atıkgaz Sistemleri(HAS) Pozitif Basınçlı Bacalar

Metal Bacalarda Kullanılan Malzemeler Galvanizli Sac Emaye edilmiş çelik Siyah Çelik Alüminyum 430 Paslanmaz Çelik 304 Paslanmaz Çelik 316 L Paslanmaz Çelik

Paslanmaz Çeliğe Giriş

Paslanmaz Çeliğe Giriş Baca üretiminde kullanılan paslanmaz çeliğin temel tipleri 1. Ferritik paslanmaz çelik 2. Ostenitik paslanmaz çelik

Paslanmaz Çeliğe Giriş Ferritik Paslanmaz Çelik Ferritik paslanmaz çelikler 4--- i.e 430 ile başlayan AISI sistem ile gösterilirler 430 çeliğin iyi bir estetiği ve formu vardır. 430 manyetiktir. Avantajı nispeten düşük olan maliyetidir. Dezavantajı ise çok kolay korozyona uğramasıdır

Paslanmaz Çeliğe Giriş Ostenitik Paslanmaz Çelik Ostenitik paslanmaz çelikler 3--- i.e 316L ile başlayan AISI sistemi ile gösterilirler Bunlar baca sistemleri üretiminde kullanılan temel paslanmaz çelik tipleridir. Manyetik değillerdir ve korozyona karşı çok dayanıklıdırlar. İç Cidarda 316L tipini kullanırız 316L 1.4404 X 2 CrNiMo 17 13 2 Dış Cidarda ise 304 tipini kullanırız 304 1.4301 X 5 CrNi 18 10

Paslanmaz Çeliğe Giriş Çelik Kompozisyonu 316L 1.4404 X 2 CrNiMo 17 13 2 Özel bir AISI 316 dır. L düşük karbonu belirtir ve bu şekil kaynak kalitesini artırmak için kullanılır. 304 1.4301 X 5 CrNi 18 10 En sık bulunan paslanmaz çelik türüdür.atmosferik koşullarda korozyon mukavemeti çok yüksektir. Yüksek şekillendirilebilme kaynaklanma kabiliyeti vardır. Genellikle yapısal malzemelerde, mutfak ekipmanları, otomotiv sektörü, petrol rafinerileri, kağıt ve gıda endüstrisinde oldukça yaygın kullanılır.

Paslanmaz Çeliğe Giriş Malzeme gösterimlerindeki tanımlamalar i.e. 1.4404 316L X 2 CrNiMo 17 13 2 1.4404 EN 10088 e göre gösterim 1 Çelik 44 Grop (10-19 alaşımsız; 20-89 alaşımlı) 04 Sıra Numarası 316L US AISI gösterimi; Avrupa da da sıklıkla kullanılır Kimyasal Analizi: X min. Bir alaşım elementinin kütlesel oranı >5% 2 Karbonun kütlesel oranı C/100% (0,02% C) CrNiMo Alaşım elementleri 17 13 2 Alaşım kütlesel oranları % (17%Krom, 13%Nikel, 2%Molibden

Paslanmaz Çeliğe Giriş Korozyon dayanım mekanizması (sıcak ve nemli koşullarda) 1.4404 X 2 CrNiMo 17 13 2 316L Cr > 12% Yüzeyde oluşturduğu pasif bir tabaka sayesinde ekstra bir korozyon dayanımı sağlar. Ni ostenitik yapıyı özellikleri destekler daha yüksek ısıl dayanım için (Atomların hareketliliğini düşürür) Mo noktasal korozyonu düşürür. (Cl korozyon atakları) Düşük karbon sayesinde yüksek sıcaklıklarda CrC oluşumunu önüne geçilir 316L nin alternatifi 316Ti dir (Ti yüksek sıcaklıklarda karbonun stabil kalmasını sağlar)

Paslanmaz Çeliğe Giriş Paslanmaz Çelik Korozyon dayanımı sınıflandırması. (Norm D 35-303 France) EN Designation 1.4404 Chemical Composition 1.4571 X6 Cr Ni Mo Ti 17-12-2 X2 Cr Ni Mo 17-12-2 1.4401 X5 Cr Ni Mo 17-12-2 1.4307 X2 Cr Ni 18-9 1.4301 X5 Cr Ni 18-10 French Norm Designation Z6 CNDT 17-12 (17-11 MT) Z3 CND 17-11-02 (18-11 ML) Z7 CND 17-11-02 (17-10 M) Z3 CN 18-10 (18-9 L) Z7 CN 18-9 (18-9 B) AISI 316Ti 316L 316 304L 304 Corrosion Resistance Class (LNE) C2 C2 C2 C1 C1 Depth of Corrosion Pitting I ma/cm² 110 110 110 1100 1100 Source LNE France - Norm D 35-303 316 nın Asit Korozyonuna Dayanımı 304 den 10 kat büyüktür!

Paslanmaz Çeliğe Giriş TS EN 1856-1 e göre paslanmaz çelik bacaların gösterimleri Örnek EN 1856-1 T450 N1 W V2 L50040 G75 L50040 = Baca Malzemesi özellikleri Malzeme Tipi gösterim) Minimum Baca Malzemesi Kalitesi( EN 10088-2: 1995 e göre Gösterim Malzeme Numarası Sembol AISI 11 Aluminium 99.0% EN AW - AL 99.0 20 1.4301 (1) X5CrNi 18-10 304 30 1.4307 X2CrNi 18-9 304L 40 1.4401 (2) X5CrNiMo 17-12-2 316 50 1.4404 (3) X2CrNiMo 17-12-2 316L (1) Borular kaynaklıysa malzeme 1.4307olmalıdır. (2) Borular kaynaklıysa malzeme 1.4404 olmalıdır. (3) 1.4404 = 1.4571 / X6CrNiMoTi 17-12-2 / 316Ti

Çelik Bacalar Malzeme Seçimi AISI 316L Yüksek Isı ve Korozyon Dayanımı Düşük karbon oranı sayesinde kolay ve güvenli kaynak Cidar Kalınlığı Cidar kalınlığının, bacanın performansına etkisi çok düşüktür! İnce cidar daha az ısınacak kütle demektir. Sistem daha kısa sürede rejime geçer. Kolay ve hızlı montaj olanağı sağlar. Bacanın statik dayanımı gerekli destek elemanları sayesinde sağlanmalı ve imalatçı tarafından beyan edilmelidir.

Çelik Bacalar Boruların oluşturulması Vidalı Birleşim Punto Kaynak Kenetli Birleşim Sürekli Kaynak Argon&Gaz Altı Kaynağı Robot Kaynak Lazer Kaynak

Robot kaynak

Çelik Bacalar Boruların oluşturulması Robot Kaynak Otomatik kaynak makinesi sayesinde hatasız ve yüksek kaliteli kaynak Pürüzsüz Birleşim İnce Cidarların Kolaylıkla Kaynaklanabilmesi

Çelik Bacalar Boruların birleştirilmesi Vidalı Birleşim Kaynaklı Birleşim Kelepçeli Birleşim*** Kilit Sistemli Birleşim***

Kelepçeli Birleşim

Kilitli Birleşim Karşı karşıya getirilmiş oklar

Conta (P1/H1 W uygulamaları) Erkek Dişi

Kapiler Önlem Yoğuşma Moisture ISI ISI

Contalı Kullanımda Sınıflandırma (EN 1856-2) T200 P1 W V2 L50050 O(200) T200 P1 W V2 200 C ye kadar sıcaklık uygulaması Yüksek basınçta 200 Pa ya kadar dayanım Islak kullanım (yoğuşma) Gaz, Sıvı, Odun L50050 Inox AISI 316 L / et kalınlığı 0,5 mm. O Kurum yangınlarına dayanıksız (200) mm cinsinden yanıcı maddelere uzaklık

Tipik Kurulum Rüzgar Koruması Çatı Çıkış Plakası T Parçası Mesafe Tutucu Düz Boru T Parçası Dairesel Temizleme Kapağı Kazan Bağlantısı Kazana Düz Boru T parçası Dairesel Temizleme Kapağı Yoğuşma Toplayıcı

Tek Cidarlı Ürünlerle Yapılmış Tipik Kaskad Sistem Baca Şapkası Çatı çıkış plak Tahliye kapağı Dirsek Özel T Parçaları Düz boru Dirsek Hava Hava Hava Kontrol Delikli B

Çift Cidarlı Paslanmaz Çelik Baca Sistemleri

Çift Cidarlı Paslanmaz Çelik Baca Sistemleri Bina Dışı Uygulamalar Baca yenilemelerinde şaft uygun değilse. Yeni binalarda Sanayi Uygulamaları

Özellikler İç cidar; korozyon, asit ataklar ve kurum yangınına karşı dayanıklı, yüksek kaliteli paslanmaz çelik (tercihen AISI 316 L (1.4404) ten) Katmanlar arasında bacanın izolasyonunu sağlayacak taş yünü taş yünü izolasyon Dışarıdan gelecek fiziksel etkilere karşı bacayı ve izolasyonu koruyacak dış cidar.

Sistem Elemanları

Bina Dışı Montaj Çeşitlerinden Örnekler

Tipik Bina Dışı Kurulum Baca Terminali Duvara Sabitleme kelepçesi Birleştirme kelepçesi 135º T Temizleme kapılı boru Yoğuşma toplayıcı 90º T Taşıyıcı Platform

Örnek Uygulamalar

Seramik Baca Sistemleri

Seramik Baca Sistemi

Seramik Baca Sistemi Doğal bir malzemedir. Şamot esaslı kilin pişirilmesi ile elde edilir. Uzun ömürlüdür. Her tip yakıt ve sistemle uyumludur. Yüksek ısıl dayanıma sahip Aside ve Neme karşı dayanıklı Statik mukavemeti yüksek Yangına karşı dayanıklılığı yüksek

Sistemin Oluşumu Üniversal Bir Baca

Üç Katmanlı Sistem Şamot Seramik Boru: Pürüzsüz, dairesel kesit Tam sızdırmaz Yüksek ısı ve sıcaklıklara karşı dayanıklı Şamot Seramik Boru

Üç Katmanlı Sistem Şamot Seramik Boru: Pürüzsüz, dairesel kesit Tam sızdırmaz Yüksek ısı ve sıcaklıklara karşı dayanıklı Taş Yünü İzolasyon: Isıl izolasyonu sağlar Bacayı sıcak tutar. Yüksek Sıcaklıklara karşı yapıyı korur. Şamot Seramik Boru Özel Taş Yünü İzolasyonu

Üç Katmanlı Sistem Şamot Seramik Boru: Pürüzsüz, dairesel kesit Tam sızdırmaz Yüksek ısı ve sıcaklıklara karşı dayanıklı Taş Yünü İzolasyon: Isıl izolasyonu sağlar Bacayı sıcak tutar. Yüksek Sıcaklıklara karşı yapıyı korur. Dış Beton Blok: Bacayı dış ortamdan ayırır Stabiliteyi sağlar Şamot Seramik Boru Özel Taş Yünü İzolasyonu Hafif Beton Blok Bacanın yangın dayanımını arttırır.

Montaj

Üniversal Bir Baca Sistemi

82 cm 150 cm Sistemin Özellikleri Üniversal bir baca sistemidir. Her tip yakıt ve sistemle çalışabilir. Çekiş sürekliliği sağlar. Yangına karşı dayanıklılığı yüksektir. Aside karşı dayanıklıdır. Isıl yalıtımı yapılmıştır. Neme karşı dayanıklıdır. Statik mukavemeti yüksektir. Yığılmaya karşı tam dayanımlıdır. Kolay temizleme imkanına sahiptir. Yapısal elemanlarla uyumludur. TS EN 1457, TS EN 13063-1, TS EN 13063-2 standartlarına uygun olmalıdır. SCHİEDEL GARANT+ BACA SİSTEMİ TEKNİK ÇİZİMİ (ALMAN ŞAPKALI) Alman Baca Şapkası (Konus) Beton Kaplama Seramik Boru (33 cm) Taş Yünü İzolasyon Malzemesi Hafif Beton Blok (33 cm) Sıkılaştırma Parçası Baca Giriş Borusu (66 cm) Baca Giriş Borusu İzolasyonu Temizleme Kapısı Seramik Borusu (66 cm) Temizleme Kapısı Temizleme Kapısı Seramik İskeleti Yoğuşma Toplayıcısı Su Tahliye Borusu Havalandırma kafesi Beton Temel

116 Konstrüksiyon Şeması Hazır Kaplama Konus Şapka Hizalama Halkası İzolasyonun bitişi, beton bloğun üst kısmından ortalama 8 cm aşağıda olmalıdır. Mertek Seramik Boru (33cm) Özel Schiedel Taş Yünü İzolasyonu Havalandırma Kanalları Hafif Beton Blok Baca Giriş Borusu İzolasyonu Baca Giriş Borusu (Bağlantı açısı 90 veya 45 ) Temizleme Kapısı Seramik Borusu Seramik Ön İskelet Temizleme Kapısı Havalandırma Izgarası Yoğuşma Toplayıcısı Yoğuşma Toplayıcısı Borusu (gider) Beton Temel

Yoğuşmanın Tahliyesi Baca içinde nem oluşum nedenleri Yağmur ve kar girişi Baca gazındaki yoğuşmalar Yoğuşma toplayıcısından tahliye edilir

MEVCUT BACALARI YENİLEME

Mevcut Bacaları Yenileme (Renovasyon) [Seramik] [Paslanmaz Çelik]

Örnek Seramik Baca Uygulamaları

Hava Atık Gaz Sistemleri Oda Havasından Bağımsız Çalışan Cihazlar için Hava Atıkgaz Sistemi

Yanma için Gerekli Havanın Akımı

Yanma için Gerekli Hava Akımı Doğal gaz yakımı Doğal gazda en fazla metan bulunmaktadır (CH 4 )... Doğal gaz L de 80 % den daha fazla Metanın yanma denklemi... CH 4 + 2O 2 = CO 2 + 2H 2 O (1 m 3 + 2 m 3 = 1 m 3 + 2 m 3 ) Yanma için gerekli olan hava miktarı... 1 m 3 Doğal gaz L de ortl. 10 m 3 hava 1 m 3 Doğal gaz H da ortl. 12 m 3 hava

Yanma için Gerekli Hava Akımı Gerekli Havalandırma Hijiyen limit: 0,1 Vol.% CO 2 = 25 m 3 /h kişi 4 Kişilik ev = 100 m 3 /h Yakıcı: 1,6 m 3 Hava/h kw 25-30 kw = 40-48 m 3 Hava/h

Yanma için Gerekli Hava Akımı Eski yapı Yeni tip yapı

Yanma için Gerekli Hava Akımı - Havanın odalar arası bağlantısı Diğer odalarla bağlantı yapılarak yanma için gerekli hava temin edilir

Oda Havasından Bağımsız Gaz Yakıtlı Cihazlar

Gaz Yakıtlı Cihazlar Odada atık gaz Bacada atık gaz A Tipi B Tipi C Tipi Oda havasına bağımlı Oda havasına bağımlı Oda havasından bağımsız

Baca bağlantısı bulunmayan C tipi cihazlar Duvardan çıkan atık gaz Çatı üzerinden çıkan atık gaz Art C 12 Art C 32x

Baca bağlantısı bulunan C tipi cihazlar H-A-S bağlantısı Baca bağlantısı Art C 42x Art C 82

Hava atıkgaz aksesuarına ihtiyaç duymayan C tipi cihazlar Art C 62x Version 1 Version 2

Hermetik Kombi Sistemleri Yanlış Uygulamaların Sonuçları

Münih Teknik Üniversitesi Hermetik Baca Testi

C Tipi Cihazların Baca Bağlantısı Yanma Havası Atıkgaz (Alçakbasınç) Atıkgaz (Yüksek Basınç) Oda Havasından Bağımsız Cihaz

Hermetik Cihazların Baca Bağlantısı ÇÖZÜM : SCHIEDEL QUADRO!

Hava Atıkgaz Sistemi

Hava Atıkgaz Sistemi Hafif Beton Blok Şamot Seramik Boru Mesafe tutucu bağlantı kelepçesi Yanma havası için boşluk

Bağlantı parçasının montajı Dış bağlantı seramiği Dış adaptör İç adaptör İç bağlantı seramiği

Parçalar Kombi Bağlantı Modülü Temizleme kapısı borusu ile basınç denge aralığı Hazır beton temel Temizleme kapısı ve seramik iskelet

Konstruksiyon Güvenli bir yoğuşma toplayıcısı için baca hazır beton temel üzerine inşa edilmelidir. Güvenliği ve stabiliteyi arttırmak için mesafe tutucu bilezikler kullanılmalıdır. Basınç dengeleyici aralık, atık gaz borusu ile hava borusu arasındaki basınç farkını azaltmaktadır. Temizlik kapısı bağlantısı Basınç denge aralığı Yoğuşma toplayıcısı Hazır beton temel

Baca Ağzında Atık Gaz ve Yanma Havası

Isı değişim prensibi Yanma havası tedariği

Özellik ve Avantajları Hermetik cihazlar için özel hava- atıkgaz sistemi Yanma havası sistem sayesinde çatıdan alınır ortamdaki hava kullanılmaz Ortam havalandırmasına ihtiyaç duyulmaz, kapalı mekanlara kombi bağlantısı yapılabilir. Baca yoluyla dış ortamdan ısınarak gelen yanma havası sayesinde bacasız kullanılan cihazlara göre %3-4 daha yüksek verim Çok katlı yapılarda 10 adet cihazın tek bir sisteme bağlanma olanağı Tamamen kapalı sistem sayesinde güvenli çözüm. Efektif Yer Kullanımı

Kombi Sistem Bağlantısı 60 cm

Hesaplama Yöntemi

Oda Havasından Bağımsız Sistemlerde Basınç ve Akım Koşulları Alçak Basınç (Yanma Havası) Yüksek Basınç (Atıkgaz) Alçak Basınç (Atıkgaz)

Tek cihaz bağlantısında basınç değişimi Alçakbasınç Yüksekbasınç p Lv p Ls p Z p FV p Wü

Birden Fazla Cihaz Bağlantısında Basınç Değişimi Birden fazla cihaz bağlandığında iki kanal arasındaki basınç farkı dengelenmelidir Basınç dengeleme kanalı

Birden Fazla Cihaz Bağlantısı Hesaplama Koşulları Hesaplama aşağıdaki farklı koşullar için yapılır. Tüm cihazlar tam kapasitede çalışması durumu. En üstteki hariç tüm cihazlar tam kapasitede çalışması durumu. Yanlızca en alttaki cihaz minimum kapasitede çalışması durumu. Tüm cihazların minimum kapasitede çalışması durumu.

Birden Fazla Cihaz Bağlantısı Akım ve Basınç Şartlar Tüm cihazlar tam kapasitede wiksame Höhe Bu koşulda baca içinde ve hava kanalında pozitif basınç oluşmamalıdır.

Birden Fazla Cihaz Bağlantısı Akım ve Basınç Şartları En üstteki hariç tüm cihazlar tam kapasitede Bu koşulda atıkgaz tehlike yaratacak biçimde hava kanalına sızmamalıdır. Etkili Yükseklik

maximale Höhe Birden Fazla Cihaz Bağlantısı Akım ve Basınç Şartları Yanlızca en alttaki cihaz minimum kapasitede T io T o Bu çalışma koşulunda atıkgaz diğer katlardan tehlike yaratacak şekilde hava kanalına sızmalıdır.

maximale Höhe Birden Fazla Cihaz Bağlantısı Sıcaklık Şartları T io T o Yanlızca en alttaki cihaz minimum kapasitede çalışıyor Bu çalışma koşulunda atık gazdaki soğuma atıkgaz çıkışına engel olacak kadar soğumamalıdır

maximale Höhe Maksimum yükseklik Birden Fazla Cihaz Bağlantısı Sıcaklık Şartları T io T o Tüm cihazlar minimum kapasitede (yarı kapasite) Bu tarz işletimde baca ağzındaki sıcaklık şartları yerine getirilmelidir.

HAS Kesit Hesabı Typ Nennwärmeleistung Wrksame Höhe über dem obersten Gerät (kw) 2 m 4 m 6 m 8 m 25 1 1 1 1 24 1 1 1 1 Q 14 18 1 2 2 2 11 2 3 3 3 8 2 3 3 3 25 1 1 2 2 24 1 2 2 2 Q 16 18 2 3 3 3 11 3 4 4 4 8 3 4 4 4 25 2 2 2 2 24 2 2 2 3 Q 18 18 3 3 3 3 11 5 5 5 5 8 5 5 6 6 25 2 2 3 3 24 3 3 3 3 Q 20 18 4 4 4 4 11 5 6 6 6 8 6 6 6 6 Typ: XYZ 123 Abgaswertegruppe: G3 Leistung: 4,8-12,0 kw Anzahl H W 2 m H W 4 m H W 6 m H W 8 m 1 Ø cm 12 12 12 12 H max m 25,0 25,0 25,0 25,0 2 Ø cm 14 14 12 12 H max m 25,0 25,0 25,0 25,0 3 Ø cm 16 16 14 14 H max m 24,0 25,0 25,0 25,0 4 Ø cm 18 18 16 16 H max m 22,3 24,3 25,0 25,0 5 Ø cm 20 18 18 18 H max m 19,8 24,3 25,0 25,0 6 Ø cm 25 20 20 18 H max m 15,8 21,8 23,8 25,0 7 Ø cm 25 25 20 20 H max m 15,8 17,8 23,8 25,0 8 Ø cm 25 25 25 25 H max m 15,8 17,8 19,8 21,8 9 Ø cm 25 25 25 H max m 17,8 19,8 21,8 10 Ø cm 25 25 25 H max m 17,8 19,8 21,8 25 4 4 4 5 24 4 5 5 5 Q 22 18 6 6 7 7 11 9 9 10 10 8 9 9 10 10 25 5 6 6 6 24 6 6 6 6 Q 25 18 8 8 9 9 11 10 10 10 10 8 10 10 10 10 25 6 7 7 7 24 6 7 7 7 Q 30 18 10 10 10 10 11 10 10 10 10 8 10 10 10 10

BÖLÜM SONU