Genel Tanıtım Kontenjan: 120 (+3) Puan Türü: MF- 2 Eğitim Dili: Türkçe Hazırlık: 1 yıl İngilizce ( İsteğe bağlı) Yerleşke: Beytepe Eğitim Süresi: 4 Yıl Yüksekk Lisans/Doktora/Bütünleşik Doktora: +/+/+ İletişim Hacettepe Ünirsitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Beytepe, 06800 Ankara Tel: 0312 2978000 http://www.biology.hacettepe.edu.tr/ İÇİNDEKİLER 1. Biyoloji... 2 1.1. Biyoloji Nedir?... 2 1.2. Biyolog Kimdir?... 2 1.3. Biyoloji Gelecekteki Önemi... 2 2. Neden Hacettepe Biyoloji... 2 2.1. Tarihçemiz... 2 2.2. Vizyonumuz...... 3 2.3. Misyonumuz... 3 2.4. Anabilim Dallarımız... 3 2.4.1. Biyoteknoloji... 3 2.4.2. Botanik... 3 2.4.3. Ekoloji... 3 2.4.4. Genel Biyoloji... 3 2.4.5. Hidrobiyoloji... 3 2.4.6. Moleküler Biyoloji... 3 2.4.7. Uygulamalı Biyoloji... 4 2.4.8. Zooloji... 4 2.5. Akademik Kadromuz Güçlü Yönlerimiz... 4 2.6. Bölümümüzün Fiziksel Olanakları... 4 3. Bölümümüzde Yürütülen Programlar... 4 3.1. Lisans Programımız... 4 3.2. Lisansüstü Programımız... 5 3.3. Bütünleşik Doktora Programımız... 5 4. Yan Dal Programlarımız... 5 5. Erasmus, Farabi Programı Staj Hareketliliği... 5 6. Biyologların Çalışma Alanları İş Olanakları... 5 7. Bölümümüz Öğrenci Toplulukları... 6 1
1. BİYOLOJİ 1.1. Biyoloji Nedir? Biyoloji, tüm canlılarınn yapı, işlev gelişim özelliklerini araştıran canlıların evrimsel gelişimine bağlı olarak kökeni, yayılımı, sınıflandırılmasını çalışan bilim dalıdır. Geleneksel olarak biyoloji çalışılan canlı organizmalara göre üç temel gruba ayrılır; bitkileri kapsayan Botanik, hayvanları kapsayan Zooloji mikroorganizmaları kapsayan Mikrobiyoloji. Bu gruplar çalışılan organizmaya kullanılan yönteme bağlı olarak alt dallara ayrılmıştır. Örneğin Biyokimya yaşamın temel kimyasını, moleküler biyolojii biyolojik moleküllerin etkileşimini genetik materyali, hücre biyolojisi tüm yaşamın temel yapı taşı olan hücreyi, Fizyoloji doku organların fiziksel kimyasal fonksiyonlarını, Ekoloji ise çeşitli organizmaların canlı cansız çevreleri ile nasıl ilişki kurduklarını çalışır. 1.2. Biyolog Kimdir? Ünirsitelerin Biyoloji ya Biyoloji nin alt dalları ile ilgili bölümlerinden farklı ünvanlara (Biyoteknolog, Botanikçi, Deniz Biyoloğu, Ekolog, Entomolog, Hidrobiyolog, Genetikçi, Limnolog, Moleküler Biyolog, Moleküler Genetikçi, Tıbbi Biyolog, Yaban Hayatı Biyologu, Zoolog) sahip olarak mezun olmuş, Canlılar, Ekosistemler, Çevre Yönetimi, Atık Yönetimi, Doğa Koruma, Çevre Sağlığı, Doğal Kaynakların Yönetimi Gıda Sağlığı üzerine laboratuvar ya doğal ortamda; araştırma, inceleme, analiz, denetim, üretim kontrol yapmaya, rapor düzenlemeye yetkili kişidir. Biyolojii Bölümü'nden mezun olacak olan öğrenciler Biyolog unvan yetkisi alacaklardır. 1.3. Biyoloji Gelecekteki Önemi Biyolojik bilimlerdeki araştırmalarr dünyadaki güncel gelişmeleri belirlemektedir. Biyoloji dünyadaki tüm yaşayan organizmaların onların çevrelerinde olan değişimlerin bilimsel keşfi araştırmasıdır. Bu araştırma keşif son 40 yıl içerisinde oldukça genişlemiştir hem insan hem de 2 dünyayı paylaştığımız diğer milyonlarca organizma hakkındaki bilgimizi zenginleştirmiştir. Günümüzde dünya çapındaki biyolojik araştırmalar molekülden çevreyee kadar adeta sınırsız bir çalışma alanına yayılmaktadır. Biyoloji eğitimi günlük yaşantımızla yakın bir ilişki içerisindedir. Gezegenimizdeki karmaşık ekosistemleri tahrip etmeden, bireysel ya toplu olarak uyum sağlamamıza yardımcıı olacak algıları edinmemiz önemlidir Biyoloji öğrenmek bu algıları kazanmamızı sağlar. Geleceğin en önemli mühendislik başarılarından bazıları muhtemelen biyomühendislik projelerini, özelliklee kentsel endüstriyel atıkların uzaklaştırılması yenilenebilir kaynakların geliştirilmesi projelerini içerecektir. 2. NEDEN HACETTEPE BİYOLOJİ Hacettepe Ünirsitesi Biyoloji Bölümü, yaşam bilimlerininn temel öğretilerini, lisans lisansüstü öğrencilerine aktarırken; gelecek kuşaklara dünya mirası olarak bozulmadan kalması gereken ülkemizin biyolojik zenginliklerinin; bitki, hayvan mikroorganizma türlerinin tanımlanması, coğrafik biyolojik olarak dağılımı, biyolojik yapı işleyişlerinin genetik aydınlatılması, belirlenmesi, yapıların ekolojik sorunların belirlenmesi çözüm üretilmesi yönündeki bilimsel öğretilerin, bulguların, bilgi deneyimlerin aktarılmasını amaçlamıştır. Bu amaçla, Hacettepe Ünirsitesi Biyoloji Bölümü ulusal uluslararası birçok ünirsite, enstitü, kurum kuruluşla ilişki içerisinde projeler yürütmektedir. 2.1.. Tarihçemiz Biyoloji Enstitüsü 1965 yılında kuruldu. 1967 yılında Hacettepe Ünirsitesinin kurulmasıyla birlikte Ünirsitenin Fen Mühendislik Fakültelerine bağlanan Biyoloji Enstitüsünün ilk Bölüm Başkanlığını Doç. Dr. Altan Günalp üstlenmiştir. 19711 yılında Hacettepe Ünirsitesi Fen
Fakültesinin kurulmasıyla birlikte Biyoloji Bölümü bu fakülte bünyesine katılmıştır. Biyoloji Bölümü Botanik, Moleküler Biyoloji Zooloji Bilim dallarından oluşmaktaydı. Hacettepe Ünirsite Senatosunun 1976 yılında ki kararıyla mezuniyet sonrası eğitim düzeyinde Botanik, Genel Biyoloji, Moleküler Biyoloji Zooloji Bölümleri kurulmuştur. Daha sonra 1981 tarihinde yayımlanann yasa gereğince bu bölümlere Hidrobiyoloji eklenmiş Anabilim Dalı olarak isimlendirilmiştir. Bu Anabilim Dallarına 1994 yılında Biyoteknoloji, Ekoloji Uygulamalı Biyolojii Anabilim Dalları eklenmiştir. 2.2. Vizyonumuz Ulusal uluslararası ölçekte takip edilen öncelikli olarak talep gören, bunu üstün nitelikli ürünlerle sürdürebilen, danışmanlık, araştırma yayınları ile geleceğin şekillenmesinde rol alarak, ünirsitemizin gelişimine katkı sağlayan bir birim olmaktır. 2.3. Misyonumuz Topluma bilim dünyasına bilimin temel ilkelerini benimsemiş, dünyaya keşfetmek için bakan, yaratıcı, evrensel bilimin geliştirilmesine katkıda bulunan, değer üreten, etik değerlere bağlı, farklılıklara saygı gösteren nitelikli biyologlar yetiştirmeyi çağın gereklerine uygun araştırma olanaklarını kullanarak bilginin yaratılmasını, yayılmasını uygulanmasını görev edinmiştir. 2.4.. Anabilim Dallarımız 2.4..1. Biyoteknoloji Endüstriyel mikrobiyoloji, arıtım fermantasyon teknolojileri, enzim üretimi moleküler biyoteknoloji üzerinde çalışmalarını 2.4..2. Botanik Bitki sistematiği fizyolojisi, palinoloji, paleobotanik sitogenetik alanlarında çalışmalarını 2.4..3. Ekoloji Populasyon kommunite ekolojisi, evrimsel ekoloji, Biyolojikçeşitlilik koruma biyolojisi, ekosistem analizi, ktör ekolojisi mücadelesi, biyolojik mücadele pestisit direnci üzerinde çalışmalarını 2.4..4. Genel Biyoloji Hayvan hücre fizyolojisi, genetik, mikrobiyoloji tıbbi sitoloji üzerine çalışmalarını 2.4..5. Hidrobiyoloji Sucul omurgalı omurgasız canlıların sistematiği ekolojisi üzerine çalışmalarını 2.4..6. Moleküler Biyoloji İnsan, Bitki hayvan moleküler genetiği biyokimyasal araştırmalar üzerine çalışmalarını 3
2.4.7. Uygulamalı Biyoloji Arı hastalıkları arıcılık, biyo kriminal entomoloji (adli entomoloji), geometrik morfometri üzerine çalışmalarını 2.4.8. Zooloji Omurgalı omurgasız hayvan sistematiği, entomoloji, davranış, ornitoloji, çevre kirleticileri, embriyoloji, histoloji, sitoloji üzerine çalışmalarını 2.5. Akademik Kadromuz Güçlü Yönlerimiz Toplam 39 Profesör, 9 Doçent, 6 Yardımcı Doçent, 1 Öğretim Görevlisi, 4 Doktoralı Araştırma Görevlisi, 3 tanesi Doktoralı toplam 10 Uzman 57 Araştırma Görevlisinden oluşan öğretim görevlilerimiz öğretim elemanlarımız uluslararası ulusal yayınlar sıralamasına büyük katkı sağlamaktadır. Bölümümüz güçlü eğitim-öğretim kadromuz ile Türkiye de Biyoloji eğitiminin öncülüğünü yapmaktadır. 2.6. Bölümümüzün Fiziksel Olanakları Bölümün bünyesinde 10 derslik, 3 seminer toplantı salonu, 7 tam donanımlı öğrenci laboratuvarının yanı sıra, bir öğrenci bilgisayar laboratuvarı bulunmaktadır. Ayrıca farklı uzmanlık alanlarında faaliyet gösteren 44 araştırma laboratuvarı vardır. 3. BÖLÜMÜMÜZDE YÜRÜTÜLEN PROGRAMLAR 3.1. Lisans Programımız Biyoloji Bölümü lisans programımızın amacı, öğrencilere, yaşayan canlı 4 Genel Biyoloji I Genel Biyoloji Lab.I Moleküler Biyoloji Türk Dili D I Kimyaa I İngilizce Konuşma Sunum Becerileri I Çevre Biyolojisi I * DNA Çağı Ç Genel Mikrobiyoloji I Omurgasızlar Biyolojisi * Sitoloji Sistematik Botanik I Organik Kimya I Atatürk İlkeleri İnkılap Tarihi I Akademik Yazma Becerileri I Genel Viroloji Doğanın Korunması Arı Ürünleri Kullanım Alanları Biyolojik Çeşitlilik Koruma Biyolojisi Ev Zararlıları Biyokimya I Genetik I Fizyoloji I Bitki Fizyolojisi F I Biyolojide Seçme Konular Bakteri Fizyolojisi Tıbbi Mikrobiyoloji * Uygulamalı Sitolojiye Giriş Su Kalitesi Kontrolü Balık Yetiştiriciliği Küresel Değişim Ekolojisi Doğa Belgeselciliği I Türkiye Bitki Örtüsü Embriyoloji Deneysel Biyokimya I Evrimm Parazitoloji Biyolojide Seçme Konular * Özel Çalışma Ç I * Yaz Stajı Endokrinoloji Endüstriyel Mikrobiyoloji Genetik Mühendisliğine Giriş Biyocoğrafya Böcekk Ürünleri Teknolojik Kullanım Alanları * Derslerin İngilizce şubeleri de mevcuttur. LİSANS PROGRAMI DERSLERİMİZ BİRİNCİ YIL Genel Biyoloji II Genel Biyoloji Lab.II İstatistik Türk Dili II Kimya II İngilizce Konuşma Sunum Becerileri II Çevre Biyolojisi II * Fitoekoturizm DNA Çağı Genel Jeoloji İKİNCİ YIL Genel Mikrobiyoloji II Omurgalılar Biyololojisi Hayvan Histolojisi Sistematik Botanik II Organik Kimya II Atatürk İlkeleri İnkılap Tarihi II Akademik Yazma Becerileri II Bitki Anatomisi Limnoloji Protozooloji * ÜÇÜNCÜ YIL Biyokimya II Moleküler Genetik Fizyoloji II Bitki Fizyolojisi II Biyolojide Seçme Konular Biyoteknolojiye Giriş İnsan Genetiği Deney Hayvanları Özel Parazitoloji Organ Histolojisi DNA Onarımı Doğa Belgeselciliği II Hastalık Etkeni Böcekler Probiyotikler * Bakteri Fizyolojisi DÖRDÜNCÜ YIL Bitki Ekolojisi Coğrafyası Entomoloji Deneysel Biyokimya II Ekoloji Hücre Fizyolojisi Biyolojide Seçme Konular * Özel Çalışma II * Ornitoloji Klinik Biyokimya İmmünobiyoloji Mikropsal Teknoloji
türlerinin tespitini dağılımını, canlıların büyüme gelişmelerini, bunların yaşadıkları cansız ortam diğer canlılar ile olan ilişkilerini bunlarla ilgili çalışmalar yapacak yetenekleri kazandırır. Biyoloji Bölümü dört yıllık lisans eğitimi sonunda Biyolog diploması rir. Biyoloji Bölümü, Türkçe eğitim rmektedir. Biyoloji Bölümü nden mezun olabilmek için ortak zorunlu dersler dışında, bölüm programında yer alan 151 kredilik zorunlu 18 kredilik (Toplam 240 AKTS) bölüm seçmeli dersini başarıyla tamamlanması gerekmektedir. Biyoloji eğitiminde teorik uygulamalı derslerin yanı sıra arazi çalışmaları staj olanakları bulunmaktadır. Öğrencilerin yıl içinde aldıkları başarısız oldukları bazı dersleri düzeltebilmeleri, ayrıca üstten ders alabilmeleri amacıyla Yaz Döneminde de bazı dersler için eğitim yapılabilmektedir. 3.2. Lisansüstü Programımız Yüksek lisans doktora olmak üzere iki programdan oluşmaktadır. Lisansüstü eğitime, Fen Bilimleri Enstitüsü nün belirlediği kriterlere uygun öğrenci adayları arasından mülakat sonucu seçilen öğrenciler alınmaktadır. Ayrıca diğer ünirsitelerden 2547 sayılı YÖK Yasasının 35 nci maddesine göre Yüksek Lisans Doktora öğrencisi de kabul edilmektedir. Yüksek lisans eğitiminde en az 21 kredi (60 AKTS) ders almalı bir yüksek lisans tezi (60 AKTS) (Toplam 120 AKTS) hazırlamalıdır. Doktora eğitiminde 24 kredi (90 AKTS) ders, doktora yeterliliğe hazırlık (30 AKTS) almalı bir 3.3. Bütünleşik Doktora Programımız Dört yıllık lisans diplomasına dayalı, yüksek lisans programını kapsayan Bütünleşik Doktora Programı Botanik, Hidrobiyoloji, Uygulamalı Biyoloji Zooloji alanlarında yapılabilmektedir. Bu program için 42 kredilik ders yükü tamamlanmalı bir adet tez hazırlanmalıdır. 4. YAN DAL PROGRAMIMIZ Lisans programımıza ek olarak öğrencilerimizin Antropoloji, Felsefe, Gıda Mühendisliği Kimya bölümlerinde yan dal programlarına katılabilme olanakları vardır. Yan dal programı en az 18 kredilik derslerden oluşmaktadır yan dal programına kayıt için öğrencilerin genel akademik ortalaması en az 2.70 olması gerekmektedir. 5. ERASMUS, FARABİ PROGRAMI VE STAJ HAREKETLİLİĞİ Öğrenim hareketliliğine başvurmak için lisans öğrencilerimizin genel akademik not ortalaması 2.00/4.00, lisansüstü öğrencilerimizin genel akademik ortalamasının ise 2.50/4.00 olması gerekmektedir. Erasmus Öğrencisi olabilmek için yabancı dil koşulu aranmaktadır. Bu koşulları sağlayan öğrencilerimiz aşağıda belirtilen ünirsitelerde 3-12 aylık süreler içinde eğitim alabilmektedir. Farabi değişim programı ile öğrenci öğretim üyelerinin bir ya iki yıl süreyle kendi kurumlarının dışında bir yüksek öğretim kurumunda eğitim öğretim faaliyetlerine devam etmeleri amaçlanmaktadır. Ünirsite Ülke Yıllık Kontenjan Unirsität Bremen Almanya 4 Georg-August-Unirsitat Göttingen Almanya 4 Rijksunirsiteit Groningen Hollanda 4 Kuopio Ünirsitesi Finlandiya 4 Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego Polonya 4 Unirsidad de Sevilla İspanya 4 Unirsidad Europea Miguel de Cervantes İspanya 4 Unirsita degli studi di Roma Tor Vergata İtalya 4 Unirsité de Mons-Hainaut Belçika 4 6. BİYOLOGLARIN ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ OLANAKLARI Çalışma Alanları: Biyolog, çevre koruma-kontrol, ekolojik planlama ile ilgili alanlarda, biyoteknolojik çalışma yapan kurum kuruluşlarda her türlü üretim faaliyetlerinde, hidrobiyoloji su ürünleri ile ilgili araştırma üretim faaliyetlerinde, milli park kuruluşu yaban hayatı yöneticiliği alanlarında, biyoloji eğitim-öğretimi faaliyetleri biyoloji programlarının geliştirilmesinde, ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) raporlarının hazırlanmasında, tarım ormancılık alanlarında temel bilimci olarak, gıda kontrol laboratuvarlarında, arıtma tesislerinde, biyolojik ürünlerle ilgili 5
standartların belirlenmesinde, kriminoloji laboratuvarlarında adli tıpta, gümrüklerde ülkeye sokulması çıkarılması yasak canlı materyallerin denetlenmesinde görevli Gümrük Biyoloğu olarak, sağlık hizmetleri ren kurum kuruluşlarda her türlü tıbbi analizlerin yapılmasında, tıbbi araştırma destek ünitelerinde, biyomedikal çalışmaa alanlarında, ilaç ilaç hammaddelerinin, kozmetik ürünlerinin üretimi kalite kontrolünde, ktör canlıların kontrol çalışmalarında, nükleer tesislerde, biyomühendislik alanlarında, turizm sektöründe çalışır. İş Olanakları: Ünirsiteler, Devlet Özel Hastaneler (laboratuvarlar, tüp bebek üniteleri, genetik tanı merkezi), özel sektör (gıda ilaç fabrikaları ar-ge /ya satış sorumlusu çevre danışmanı), Bakanlıklar (Çevre-Orman, Tarım, Sağlık, Turizm), Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi, Adli Tıp Enstitüsü, Emniyet Genel Müdürlüğü, Şap Enstitüsü, Turizm Tesisleri, Su Ürünleri Enstitüsü, TÜBİTAK, DPT, DSİ, Jandarma Emniyet Kriminal Laboratuvarları, Öğretmenlik (formasyon sertifikası alındığı takdirde) Belediyeler. 7. BÖLÜMÜMÜZ ÖĞRENCİ TOPLULUKLARI Hacettepe Ünirsitesi Biyolojii Topluluğu (http://www.bioclub.hacettepe.edu.tr/) Biyolojii öğrencileri tarafından kurulan Hacettepe Ünirsitesi Biyoloji Topluluğu SKS Daire Başkanlığı bünyesinde yer almaktadır. Topluluk, biyolojii konularında öğrencileri bilinçlendirmenin yanısıra seminerler, paneller, tanışma toplantıları, geziler düzenleyerek biyolojiye ilgi duyanlara ulaşmayı hedeflemekte, ayrıca düzenlediği sosyal kültürel aktivitelerle üyelerinin kaynaşmasını sağlamaktadır. Ekoloji Grubu Topluluğu (EKOG) (http://www.ekoloji.hacettepe.edu.tr/main.shtml) Hacettepe Unirsitesi, Biyoloji Bölümü bünyesinde 2001 yılında kurulan Ekoloji Grubu nun temel hedefleri, ekoloji konusunda öğrencileri bilinçlendirmek, ekolojik çalışmalar yürüterek konuya ilgi duyanları bilimsel anlamda eğitmek, seminerler rerek ekolojik bilinçlenmenin artmasını sağlamaktır. İ l e t i ş i m Adres : H. Ü. Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü 06800 Beytepe/Ankara Telefon : +90 312 297 8000 Faks : +90 312 2999 2028 Web : www.biology.hacettepe.edu.tr Hacettepe Ünirsites Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü 6