«es*
1312 Sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, İki Maddesinin Y ürürlükten Kaldırılması, Bazı Madde, Bent ve Fıkra Eklenmesi Hakkında Kanun Resmi Gazete, Sayı 17809,11 Eylül 1982, Kanun No. 2705, Kabul Tarihi: 9/9/1982 MADDE 1. 1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanununun 3 üncü maddesinin 2 nci fıkrası ve (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki (i) bendi eklenmiştir. Bu Kanunda yazılı istisnalar dışında, yurdun ihtiyacı bulunan elektriğin üretim, iletim, dağıtım ve ticaretini yapmak. Bu amaçla; e) Köy elektriklendirme fonunu yönetmek. i) 16/6/1939 tarih ve 3645 sayılı Kanunla kurulan İstanbul Elektrik, Tramvay ve Tünel İşletmeleri Umum Müdürlüğünün, 16/12/1943 tarih ve 4325 sayılı Kanunla kurulan Adana Elektrik işletme Müessesesinin, 19/7/1943 tarih ve 4483 sayılı Kanunla kurulan müessesenin, belediye ve köylerle bunların birliklerinin ve elektrik hizmetlerine ilişkin tesis ve işletmelerini devralmak ve işletmek. MADDE 2 1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanununun 26 ncı maddesine aşağıdaki (d) bendi eklenmiştir. d) Tüzel kişiliği haiz Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile ticari şirketlere müstakil olarak veya Türkiye Elektrik Kurumunun iştiraki ile elektrik üretimi yapma müsaadesi, Devlet Planlama Teşkilatının olumlu görüşü alınarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca verilebilir. Bu maksatla hazırlanacak etüt ve ön projeler ile üretim tesislerine ait uygulama projelerinin, uygulanmasından önce Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca tasdiki şarttır. 6200 sayılı Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü Teşkilat ve Vazifeleri Hakkındaki Kanunun 2 nci maddesinin (i) bendi hükmü saklıdır. MADDE 3 1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanununun 29 uncu maddesi madde başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. Türkiye Elektrik Kurumunca düzenlenen faturaların resmi belge sayılacağı. Madde 29 Türkiye Elektrik Kurumunca düzenlenen ve alıcısının tükettiği enerji miktarlarını ve bedellerini gösteren faturalar, icra ve İflas Kanununun 68 inci maddesinde yazılı belgelerden sayılır. Bu hüküm, mesken aboneleri için ikinci bildirimden sonra uygulanır. MADDE 4 1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanununun 33 üncü maddesi madde başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. Cadde, sokak, yol, park, meydan gibi umumi yerlerin aydınlatılması. Madde 33 Elektrik işletmeleri Türkiye Elektrik Kurumu tarafından yürütülen şehir, kasaba ve köylerde cadde, sokak, yol, park, meydan gibi umumi yerlerin aydınlatılması, aydınlatma ile ilgili tesislerin kurulması ve işletilmesi Türkiye Elektrik Kurumu tarafından mahalli idareler ile koordine edilerek yapılır. Mahalli idarelerin özel istekleri, ancak anlaşmaya bağlı olarak tesis, işletme ve elektrik enerjisi tüketim giderleri, mahalli idarelerden alınmak suretiyle yerine getirilir. Özel günlere ait aydınlatma istekleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile içişleri Bakanlığınca 31 Aralık 1982 tarihine kadar müştereken hazırlanıp yürürlüğe konulacak bir yönetmeliğe göre yapılır. MADDE 5 1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanununun 37 nci maddesinin (a) fıkrasına aşağıdaki 4 üncü bent eklenmiş ve (b) fıkrasının 4 üncü bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. a) 4. 2032 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi. b) 4. 1580 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin 31 inci, 39 uncu ve 47 nci bentleri, 19 uncu maddenin 4/A bendi ile aynı maddesinin 5 inci fıkrası ve 70 inci maddenin 9 uncu bendi, MADDE 6 1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanununa aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir. İrtifa ve intifa hakkı EK MADDE 1 Türkiye Elektrik Kurumu geçişe ve yararlanmaya mani olmamak şartıyla cadde, sokak, yol, park ve maydan gibi kamuya tahsis edilmiş yerler ile, genel ve katma bütçeli kurumlar, il özel idareleri, belediyeler, köyler ve kamu iktisadi teşebbüslerine ait arazi üzerinde, ilgili kuruluşların görüşlerini alarak elektriklendirme hizmetine ait üretim, iletim ve dağıtım tesisleri kurma hakkına sahiptir. Bu yerler üzerinde irtifa hakkı bedelsiz olarak Türkiye Elektrik Kurumu adına tesis edilir. İmtiyazın genişletilmesi veya uzatılması EK MADDE 2 1 Ağustos 1982 tarihinde İ Q O I O. 39?- ELEKTRİK
mevcut elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticareti imtiyazına sahip şirketlerin imtiyaz sözleşmesi kapsamı içinde kurmuş oldukları ve halen işletmekte bulundukları üretim ve iletim tesisleri için mevcut imtiyaz sözleşmesi kapsamının genişletilmesine ve sözleşmenin uzatılmasına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının teklifi üzerine karar vermeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bu şirketlerin imtiyaz sözleşmesi kapsamı dışında kurmuş oldukları ve halen işletmekte bulundukları üretim, iletim ve dağıtım tesisleri aynı usulle iki yıl içinde imtiyaz kapsamına alınır. GEÇİCİ HÜKÜMLER GEÇİCİ MADDE 1.- a) Bu Kanunla 1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanununun 3 üncü maddesine eklenen (i) bendinde belirtilen kurum ve kuruluşlardan, il merkezlerinde bulunanların mal varlıklarından elektrik hizmetleri ile ilgili bölümleri, bu kurum ve kuruluşların elektrik hizmetlerine ilişkin hak ve borçları ile sadece bu hizmetlerde çalışan memur, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçileri, yeni bir atamaya lüzum kalmaksızın kadroları, hizmet akitleri, toplu iş sözleşmeleri, sorumlulukları ve özlük haklarıyla 1 Kasım 1982 tarihinde Türkiye Elektrik Kurumuna bağlanır ve devredilir. Bu kurum ve kuruluşlarda elektrik hizmetlerini destekleyici birimlerde çalışanlardan Türkiye Elektrik Kurumuna devrolunacaklar, taraflar arasında müştereken tespit edilerek yukarıdaki esaslara göre devredilir. Bu tarihe kadar ilgili kuruluşlarca, bağlanmaya ilişkin her türlü hazırlıklar tamamlanır. Elektrik hizmetlerinden sorumlu kurum ve kuruluşların bu hizmetlere ilişkin tesis ve işletme faaliyetleri 1 Kasım 1982 tarihine kadar devam eder. b) İl merkezleri dışındaki enterkonnekte sisteme bağlı olan belediye ve köylerle bunların birliklerinin ve elektrik hizmeti için kurulmuş diğer birliklerin mal varlıklarından elektrik hizmetleri ile ilgili bölümleri, bu hizmetlere ilişkin hak ve borçları ve bu hizmetlerde çalışan personel (a) bendindeki esaslara göre Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığının belirleyeceği tarihlerde ve en geç iki yıl içerisinde Türkiye Elektrik Kurumuna devredilir. Devredecek kuruluşlar tesis ve işletme faaliyetlerine devir tarihine kadar devam eder. GEÇİCİ MADDE 2.- Türkiye Elektrik Kurumuna devredilen mal varlıklarının devir bedelleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve ilgili belediye veya kuruluş ile Türkiye Elektrik Kurumundan seçilecek birer üyeden teşekkül eden kurullar tarafından tespit edilir. Devir kurulları, devredilen mal varlıklarım bedellerini tespit ederken defter kıymetlerinden ayrılması gereken amortismanları düşer. Amortisman süresi dolan veya defter kaydı bulunmayan mal varlıkları için, devreden taraf herhangi bir bedel ve hak talep edemez. Devir kurullarının teşkiline, çalışma usullerine, devredilecek malların bedel tespitinin ayrıntılarına ait esaslar ile devredilen malların envanterlerine ve devir işlemlerine ilişkin diğer hususlar Enerji ve Tabii Kaynaklar ve Maliye Bakanlıklarının bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren en geç üç ay içerisinde müştereken hazırlayacakları yönetmelikle düzenlenir. Devir kurullarının çalışmaları yönetmeliğin yayım tarihinden itibaren en geç üç yıl içerisinde sonuçlandırılır. GEÇİCİ MADDE 3.- Devir ve bağlanma tarihine kadar; Türkiye Elektrik Kurumunun geçici madde 1'de sayılan kuruluşlara yaptığı elektrik enerjisi satışından doğan alacakları ile bu kuruluşlar tarafından devir bilanço değerleri üzerinden Türkiye Elektrik Kurumuna devrolunan mal varlıklarının karşılaştırılmasında meydana gelecek leh ve aleyhteki miktarları mahsup ve tasfiye etmeye Maliye Bakanı yetkilidir. GEÇİCİ MADDE 4.- Geçici madde 1 ile Türkiye Elektrik Kurumuna devredilen varlıkların tespit edilen değeri bu kurumun sermayesine eklenir. Y ürürlükten kaldırılan hükümler MADDE 7.-1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanununun 27 ve 28 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır. Y ürürlük MADDE 8.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 9.- Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür. 392-ELEKTRİM QQ I OO
3645, 4325 ve 4485 Sayılı Kanunlarla Kurulan Umum Müdürlük ve Müesseselerin, Belediye ve Köylerle Bunların Birliklerinin ve Elektrik Hizmeti için Kurulmuş Diğer Birliklerin Elektrik Hizmetlerine İlişkin Tesis ve İşletmelerin Türkiye Elektrik Kurumu'na Devri Hakkında Y önetmelik Resmi Gazete, Sayı 17901,17 Aralık 1982 Kapsam: Madde 1-1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanununun Bazı Maddelerinin değiştirilmesi, iki maddesinin yürürlükten kaldırılması, bazı madde, bent ve fıkra eklenmesi hakkında 9/9/1982 tarih ve 2705 sayılı Kanunun GEÇİCİ MADDE 2- hükmü gereğince teşkil edilecek devir kurulları bu Kanunun MADDE 1- (i) bendine ve GEÇİCİ MADDE 1- hükümlerine göre; 16/6/1939 tarih ve 3645 sayılı Kanunla kurulan İstanbul Elektrik, Tramvay ve Tünel İşletmeleri Umum Müdürlüğü, 16/2/1942 tarih ve 4325 sayılı Kanunla kurulan Adana Elektrik İşletme Müessesesi, 19/7/1943 tarih ve 4483 sayılı Kanunla kurulan Müessese, Belediye, Köylerle bunların birlikleri ve elektrik hizmeti için kurulmuş diğer birliklerden TEK'e yapılacak devir işlemleri bu yönetmelik hükümlerine göre yürütülür. Tanımlar: Madde 2- Bu Yönetmelikte; Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını, Belediyeler: Belediyeleri, Belediye işletmelerinin elektrik hizmetlerine ilişkin bölümlerini ve Belediye Elektrik İşletmelerini, Umum Müdürlük ve Müessese: 3645 sayılı Kanunla kurulan istanbul Elektrik, Tramvay ve Tünel İşletmeleri Umum Müdürlüğü, 4325 sayılı Kanunla kurulan Ankara Elektrik ve Havagazı işletme Müessesesi ve aynı Kanunla kurulan Adana Elektrik İşletme Müessesesi ve 4483 sayılı Kanunla kurulan Müessesesi, Köyler: Köyleri, Köylere hizmet götüren Elektrik tesisleri ve alçak gerilim şebekeleri ile işletmesini, Birlikler: Elektrik hizmetleri için kurulmuş birlikleri, Kanun: 9/9/1982 tarih ve 2705 sayılı Kanunu, TEK: Türkiye Elektrik Kurumu Genel Müdürlüğünü, Devir: İl merkezindeki Belediyelerin, Müesseselerin ve birliklerin mal varlıklarından elektrik hizmetlerine ilişkin bölümlerinin 1/11/1982 tarihinde, il merkezi dışındaki belediyelerin, köylerin ve birliklerin mal varlıklarından elektrik hizmetlerine ilişkin bölümlerinin Bakanlıkça belirlenen tarihte (en geç iki yıl içinde) TEK'e. bağlanmasını, Defter Kaydı: Muhasebe usulüne göre işlenmiş silinti ve kazıntısı olmayan defteri kebir ile muavin defter ve diğer kayıtlar arasında mutabakatı sağlamış bulunan kayıtları, Devreden Kuruluş: 2705 sayılı Kanunun 1. maddesinin (i) bendinde belirtilen kuruluşları, ifade eder. Devir Kurullarının Kuruluşu ve Çalışma Şekli: Madde 3- Kanunun GEÇİCİ MADDE 1- hükmüne göre; TEK'e devredilen varlıkların tesbiti ve devir bilançolarının düzenlenmesine ait işler her defasında Bakanlık, Maliye Bakanlığı, ilgili Devreden Kuruluş ile TEK'den seçilecek birer üyeden oluşan devir kurulları tarafından yapılır. Devredilen varlığın birden fazla Belediye, Köy veya birlik'e ait olması ve sahiplikle ilglii olarak temsile yetkili tek bir tüzel kişinin bulunmaması halinde; ilgili belediyeler, köyler ve birlikler devir kuruluna seçecekleri bir temsilci ile katılırlar. Bakanlık, Maliye Bakanlığı ve TEK'in temsilcileri birden fazla Kurula üye olabilirler. Devir kurulları ilk toplantılarını Bakanlığın çağrısı üzerine yaparlar. Toplantılara Bakanlık Temsilcisi, onun yokluğunda Maliye Bakanlığı Temsilcisi Başkanlık eder. Her Devir Kurulu ilk ve daha sonraki toplantılarında görevini en kısa sürede bitirecek şekilde bir çalışma programı yapar. Çalışma programında TEK ile, ilgili devreden kuruluş temsilcilerinin mahallinde yapacakları hazırlık çalışmaları ve gerekli görülen diğer hususlar belirtilir. Devir kurullarının çalışmaları bu Yönetmeliğin yayım tarihinden itibaren en geç üç yıl içerisinde sonuçlandırılır. Toplantıların yer, gün ve saati bir önceki toplantıda belirlenir. Gerektiğinde Devir kurulu, Başkan tarafından doğrudan doğruya veya üyelerden birinin isteği üzerine toplantıya çağrılabilir. Devir kurulları üye tam sayısının çoğunluğu ile toplanır ve katılanların oy çoğunluğu ile karar verir. Oy eşitliği durumunda Başkanın tarafı çoğunlukta sayılır. Kararlar gerekçeli olarak yazılır, karşı görüşler kararda belirtilir. Devir kurullarının oluşturulması işlemleri Bakanlıkça yapılır. 184 392 - E L E K T R İ K
Devir kurulları gerekli gördükleri durumlarda uzmanlara başvurabilir. Devir Kurullarının Görevleri ve Y etkileri: Madde 4 Kanunun GEÇİCİ MADDE 2 hükmüne göre oluşacak devir kurullarının görevleri; A) Devreden kuruluşların mal varlıklarından elektrik hizmetlerine ilişkin bölümlerini ve mütemmim cüzlerini belirlemek, B) Devreden kuruluşların elektrik hizmetlerine ilişkin hak ve borçlarını belirlemek, C) Elektrik dahil ayrı ayrı veya intifa bakımından müşterek hizmetlere tahsis edilmiş olup da müşterek kullanılan mal varlıkları ile bunların mütemmim cüzleri üzerinde, elektrik hizmetlerinin ağırlığını gözönünde bulundurarak TEK'e devredilecek bölümleri, malları ve hakları belirlemek. D) Devir konusu mal varlıklarının devir bedellerini belirlemek, E) Devir bilançolarını düzenlemektir. Devir Kurulları; nihai karar verilinceye kadar beklenmesinde, sakınca görülen hallerde; hizmetin aksaksız yürütülmesi amacıyla taşınır ve taşınmaz malların ve hakların devri hakkında ara kararlar almaya yetkilidir. Ara kararlar yargı organlarınca verilen tedbir kararları mahiyetinde değildir. Devir işlemleri, devir kurullarının kararları ile tekemmül eder. Devir Esasları: Madde 5- Devreden Kuruluşlardan TEK'e devredilen mal varlıklarına ilişkin işlemler TEK tarafından hazırlanacak ve Bakanlıkça onaylanacak bir programa göre yapılacaktır. Devir Kurulları: A) İl merkezindeki devreden kuruluşların devir bilançolarını; mal varlıklarından elektrikle ilgili bölümleri ve elektrik hizmetlerine ilişkin hak ve borçlarını 1 Kasım 1982 tarihindeki defter kayıt değerlerinden ayrılması gereken amortismanlar düşüldükten sonra hesaplanan değerleri esas alarak düzenler. B) İl merkezi dışındaki enterkonnekte sisteme bağlı olan devreden kuruluşların devir bilançolarını; mal varlıklarından elektrik hizmetleri ile ilgili bölümlerinin ve elektrik hizmetlerine ilişkin hak ve borçların TEK'e geçişini ifade eden ve Bakanlıkça belirlenen devir tarihlerindeki defter kayıt değerlerinden ayrılması gereken amortismanlar düşüldükten sonra hesaplanan değerleri, esas alarak düzenler. Amortisman süresi dolan veya defter kaydı bulunmayan mal varlıkları için devreden kuruluş herhangi bir bedel veya hak talep edemez. Devir İşlemleri ve İlkeleri: Madde 6- A) Devreden kuruluşların elektrik hizmetlerine, gelecek yıllara ait Yatırım ve Finansman Programlarına ait her türlü belge ve bilgiler TEK'e verilecektir. B) Devredilen mal ve hizmetlere ilişkin bütün dosyalar ve evraklar; devir tarihleri itibariyle TEK'e devredilecektir. Devir Bilançolarının Kalemleri Aşağıdaki İşlemlere Tabi Tutulur: Madde 7- A) Sabit kıymetler, demirbaşlar, kayda tabi malzeme, stoklar ve kitaplıklardaki kitaplar; Devreden kuruluşlardan TEK'e devredilecek bütün sabit kıymetler, demirbaşlar, kayda tabi malzeme, ambarlardaki stoklar ve kitaplıklardaki kitaplar devir tarihi itibariyle TEK ve devreden kuruluşlarca tayin edilecek görevliler tarafından sayılacaktır. Sayım cetvelleri düzenlenecek, kayıtlarla mutabakat sağlanacak, cetveller devir kuruluna verilecektir. B) Para ve kıymetli evrak kasaları; Devir tarihi itibariyle Türkiye Elektrik Kurumunun tasarruflarına intikal edecek olan, devreden kuruluşların kasa ve portföylerindeki para ve kıymetli evrak devir tarihleri itibariyle her iki tarafın yetkilileri tarafından sayılır. Sayım neticesi bir tutanakla tezbit edilir. Bu sayım ve tesbit tutanağından birer nüsha taraflarda kalır, bir nüsha da devir kuruluna verilir. C) Bankalardaki mevcutlar; Devreden kuruluşların devir tarihi itibariyle TEK'in tasarrufuna intikal edecek olan bankalardaki mevcutlardan elektrik hizmetlerine ilişkin miktarının devir tarihleri itibariyle faizli bakiyelerini kapsayan ekstreler, devreden kuruluşların görevli personelince; ilgili bankalardan talep edilecek, gerekli mutabakat sağlanacak ve bu ekstrelerin tasdikli suretleri devir kuruluna verilecektir. 392-ELEKTRİM ÖC I ÖO
D) Borçlar ve alacaklar; a) Borçlar: Devreden kuruluşların görevli personelince; bu kuruluşların elektrik hizmetine ilişkin borçları için devir tarihi itibariyle, ceryan aboneleri dışındaki alacaklılardan belge getirecek, kayıtlarla mutabakat sağlanacak, bu hususla ilgili belgelerin tasdikli suretleri devir kuruluna verilecektir. b) Davalı ve icralı alacak ve borçlar: Devreden kuruluşların personelince; bu kuruluşların dava ve icra konusu olmuş alacak ve borçları dava dosyaları ile karşılaştırılarak devir tarihi itibariyle durum listelere dökülecek ve bu listeler imzalı olarak devir kuruluna verilecektir. c) Alacaklar: Devreden kuruluşların personelince; bu kuruluşların elektrik hizmetlerine ilişkin ceryan aboneleri dışındaki alacakları geçerli belgelerle birlikte devir tarihi itibariyle devir kuruluna verilecektir. D) Ceryan abonelerinin depozito alacakları ve ceryan borçları; Ceryan abonelerinin depozito alacakları ile ceryan borçları devir tarihi itibariyle envanter kaydı üzerinden ve muhasebe dosyaları ile mutabakat sağlanarak TEK'e devredilecektir. Tanzim edilecek envanter listeleri TEK ve devreden kuruluşlar tarafından imzalanıp devir kuruluna verilecektir. E) Devir tarihi itibariyle usulüne uygun olarak düzenlenmiş defter kayıtları bulunmayan mal varlıkları için, devir tarihinden sonra yapılmış olan düzeltmeler; varsa, geçersizdir. Amortisman süresi dolmış olan veya defter kaydı bulunamayan mal varlıkları ise, devir kurulunca ayrı bir tutanakla tesbit veya tarif edilir. Bu mal varlıkları için devir bilançosunda herhangi bir bedel veya hak gösterilemez. Çeşitli Hükümler: Madde 8- A) Varlıkların bilançoya geçirilmesi; Ek 1'de gösterilen bilanço kalemleri, bu kalemlere ait envanter listeleri dökümlerinin devir kurulunca değerlendirilen toplam değerleri üzerinde düzenlenerek doldurulur. B) Devir işlemlerine ilişkin karar ve tutanaklar: Buraya kadar öngörülen işlemler tamamlandıktan sonra, bir devir tutanağı düzenlenir. Bu tutanakta taşınır ve taşınmaz malların ve bunlara ilişkin hak ve borçların devredildiği genel olarak toplam değerleri ile birlikte belirtilir. Bundan başka daha önce hazırlanmış bulunan envanter listeleri ile diğer belge ve listeler paraf edilerek tutanağı eklenir ve bu belgeler tutanakla belirtilir. Tutanak, varsa, kişisel görüşlerde belirtilerek imzalanır. 6 nüsha olarak düzenlenen tutanaktan birer adedi Devir Kurulu üyelerinden Başkanlık ve Maliye Bakanlığı temsilcilerine, ikişer adedi ise TEK ve devreden kuruluş temsilcisine verilir. Temsilcilere verilen tutanak temsil ettiği kuruluşa verilmiş sayılır. C) Kurul üyelerinin kurulun işlerinde çalıştıkları günlerin puvantajı Başkan veya onun adına TEK temsilcisi tarafından tutulur ve üyeye veya ilgili kuruluşlara yazılı olarak bildirilir. Üyelere yapılacak ödemeler bu puvantaja göre yapılır. D) Devir Kurullarının, kurul üyelerinin ve kurulda görevli olanların kanuni, zaruri masrafları ile yol giderleri ve TEK'in işletme bütçesinden karşılanmak üzere temsil giderleri; TEK tarafından karşılanır. TEK, Kurulun masrafları için TEK temsilcisine ve yol giderleri için Devir Kurulu üyelerine avans ödemesi yapar. Devir tutanağı düzenleme tarihinden sonraki işlemler: E) Devir tutanağı düzenleme tarihinden sonraki işlemler TEK ve devreden kuruluş tarafından yerine getirilir. Madde 9- Bu yönetmelik 9/9/1982 tarih ve 2705 sayılı 1312 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Kanununun bazı maddelerinin değiştirilmesi, iki maddesinin yürürlükten kaldırılması bazı madde, bent ve fıkra eklenmesi hakkında Kanun'un Geçici 2. maddesine göre, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı tarafından müştereken hazırlanmıştır. Madde 10- Bu yönetmelik 12 Ekim 1982 gün ve 17836 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmeliği tadil eder ve Resmi Gazete ile yayım tarihinde yürürlüğe girer. Madde 1 1 - Bu yönetmelik Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, TEK Genel Müdürlüğü ve devreden kuruluş tarafından uygulanır. 186 392 - E L E K T R i K
Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti ile Görevlendirilmesi Hakkında Kanun Resmi Gazete, Sayı: 18610,19 Aralık 1984, Kanun No. 3096, Kabul Tarihi: 4/12/1984 Amaç Madde 1- Bu kanunun amacı, Türkiye Elektrik Kurumu dışındaki özel hukuk hükümlerine tabi sermaye şirketleri statüsüne sahip yerli ve yabancı şirketlerin elektrik üretimi, iletimi, dağıtımı ve ticareti ile görevlendirilmesini düzenlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Kanun, Türkiye Elektrik Kurumu dışında elektrik üretimi, iletimi, dağıtımı ve ticareti görevinin verilmesi ile sözleşme, süre, tarife ve görevin sona ermesi şekli ve esaslarını kapsar. Görevin Verilmesi Madde 3- Elektrikle ilgili hizmet vermek üzere kurulmuş olan sermaye şirketlerine; Devlet Planlama Teşkilatının görüşünü havi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının teklifi üzerine, Bakanlar Kurulu, önceden yönetmelikle belli edilmiş görev bölgelerinde, elektrik üretim, iletim ve dağıtım tesisleri kurulması ve işletilmesi ile ticaretinin, yaptırılmasına karar verebilir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen çerçeve içerisinde ilgili görevli şirketle sözleşme akdeder. Elektrik üretim müsaadesi verilmesi Madde 4- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatının, olumlu görüşünü almak suretiyle sadece elektrik üretmek amacı ile kurulacak sermaye şirketlerine, elektrik üretimi yapacak tesisi kurma ve tesisi işletme müsaadesi verebilir. Bu tesiste üretilecek elektrik enerjisi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca tespit oluncak tarifeye göre bölgelerinde Türkiye Elektrik kurumuna veya o bölgede faaliyet gösteren görevli şirkete satılır. İşletme hakkının devri: Madde 5- Görev bölgelerinde kamu kum ve kuruluşlarınca (Kamu İktisadi teşebbüsleri dahil) yapılmış veya yapılacak üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin işletme haklarının görevli şirketlere verilmesine Bakanlar Kurulu tarafından karar verilebilir. Tesislerin işletilmesi 2983 sayılı Tasarrufların Teşviki ve Kamu Yatırımlarının Hızlandırılması Hakkında Kanun ve bununia ilgili yönetmelik esaslarına göre yapılır. Enerji alışverişi Madde 6- Görevli şirketlerce, görev bölgelerindeki mevcut elektrik enerjisi potansiyelinin kullanılabilir hale getirilmesi ve bölge elektrik ihtiyacının bölge içinden karşılanması esastır. Ancak bölge içerisindeki enerji üretimi yetersiz kaldığı hallerde veya enerji ekonomisi temin etmek maksadı ile Türkiye Elektrik Kurumu ile görevli şirketler veya birden çok görevli şirket arasında enerji alışverişi yapılabilir. Görevlendirme süresi Madde 7- Madde 3 ve 4'e uygun olarak aktedilecek sözleşmeler 99 yıla kadar süreli olarak düzenlenebilir. Sözleşmelerde en az görevlendirme süresi, mevcut ve yeniden kurulacak üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin amortisman süreleri dikkate alınarak tespit edilir. Bu sözleşmelerle gerektiğinde teknik amortismandan ayrı olarak, tesislerin tüm bedeli üzerinden sermaye amortismanı ayrılması esasının getirilmesi de mümkündür. Görevin sona ermesi Madde 8- Belli bir süreyi kapsayan sözleşmeler, süre uzatımı talep edilmediği takdirde, sürenin bitimi ile son bulur. Bu takdirde tüm tesisler ile tüm taşınır ve taşınmaz mallar her türlü borç ve taahhütlerden ari olarak Devlete bedelsiz olarak geçer. Sözleşmeler görevli şirketin acze düşmesi veya sözleşme şartlarını ihlal etmesi halinde süresinden önce fesh edilebilir. Sözleşmelerin son ermesine ilişkin hükümler ile sona ermesinin sonuçları, sözleşmede düzenlenir. Enerji satış şartları ve tarife esasları Madde 9- Enerji tarifeleri, görevli şirketin teklifi ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının onayı ile yürürlüğe girer. Tarifelerin tespitinde, yıllık işletme ve bakım giderleri, yeni yatırımlar için teşkil edilecek fonlar, 187
faiz ve kur farkı garantisi verilmemiş ise kur farkları, teknik ve sermaye amortismanları ve diğer masraf ve harcamalar ile ortaklara dağıtılacak makul bir temettü için gerekli gelirin sağlanması esas alınır. Görevli şirketler ile üretilen elektriğin satılacağı kurum ve şirketler arasında bu satışların miktar ve şartlarını tanzim eden ve bir yıldan fazla süreli olabilen sözleşmeler yapılması ve bu sözleşmelere tarifeler ile ilgili özel hükümler konulması; Bakanlar Kurulu Kararı ile mümkündür. Yönetmelik Madde 10-3 üncü maddede adı geçen yönetmelikle bu Kanunun uygulanması ile ilgili hususları düzenleyen yönetmelik Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca hazırlanır ve Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulur. kendilerine bu Kanun esasları içerisinde 99 yıla kadar süreli bir görevlendirme hakkı verilebilir. Bu madde hükmünün gerekli kıldığı sözleşme değişikliği Bakanlar Kurulu Kararından itibaren 3 ay içerisinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile şirket yetkilileri arasında imzalanır. GEÇİCİ MADDE 3-1312 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticareti faaliyeti devam eden ve fakat bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte imtiyazı sona ermiş olan şirketlere de bu Kanuna göre yeniden görev vermeye Bakanlar kurulu yetkilidir. Madde 12- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Madde 13- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. Kamulaştırma Madde 1 1 - Görevli şirketlerin yapacağı üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin onaylanmış tatbikat projelerine göre, kamulaştırma ihtiyacı ortaya çıktığında; kamulaştırma bedeli görevli şirket tarafından ödenmek kaydı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca genel hükümlere göre kamulaştırma yapılır. GEÇİCİ MADDE 1- Bu kanunun yayımı tarihinde mevcut elektrik üretim, iletim ve dağıtım ve ticareti imtiyazına sahip şirketlerin, kurmuş ve işletmekte oldukları ve fakat imtiyaz kapsamına alınmamış üretim, iletim ve dağıtım tesisleri ile bu tesislerin bulunduğu iller imtiyaz sözleşmesi kapsamına alınmıştır. Bu Kanun hükmünün gerektirdiği sözleşme değişikliği Kanunun yayımını takip eden 3 ay içinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı ile şirket yetkililerince imzalanır. Bu Kanunun 6 ncı maddesindeki hükümler, imtiyazlı şirketler için de uygulanır. GEÇİCİ MADDE 2- Bu Kanunun yayımı tarihinde mevcut elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticaret imtiyazına sahip şirketler; diledikleri takdirde, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına müracaat etmek suretiyle, 3 üncü maddede anılan görev şirketine dönüşmelerini istediklerinde Bakanlar Kurulu Kararıyla 188 392 - E L E K T R i K
Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşlara Elektrik Enerjisi Üretim Tesisi Kurma ve İşletme İzni Verilmesi Esaslarını Belirleyen Y önetmelik Resmi Gazete, Sayı: 18858, 4 Eylül 1985 BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı Türkiye Elektrik Kurumu dışındaki özel hukuk hükümlerine tabi yerli ve yabancı sermaye şirketlerine elektrik enerjisi üretim tesisi kurma ve işletme izni verilmesine dair esas ve usulleri belirlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönetmelik, Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti ile Görevlendirilmesi Hakkında 3096 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde belirtilen sermaye şirketlerine (Üretim Şirketi) elektrik enerjisi üretim tesisi kurma, işletme ve Türkiye Elektrik Kurumu'na veya bölgede faaliyet gösteren görevli şirkete elektrik enerjisi satışına dair esasları kapsar. Tanımlar Madde 3- Bu Yönetmelikte geçen; Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nı, TEK: Türkiye Elektrik Kurumu'nu, DSİ: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nü, Görevli Şirket: 4/12/1984 tarihli ve 3096 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesine göre elektrikle ilgili hizmet vermek üzere kurulmuş olan sermaye şirketini, Üretim Şirketi: 4/12/1984 tarihli ve 3096 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesine göre Bakanlık tarafından elektrik enerjisi üretim izni verilen sermaye şirketini, Üretim Tesisi: Elektrik enerjisi üretim tesis ve entegre tesisleri, Üretim Tesisi Kurma ve İşletme Sözleşmesi: Üretim tesisi kurup işletecek üretim şirketi ile Bakanlık arasında düzenlenen sözleşmeyi, Otoprodüktör: Kendi faaliyet konusunun elektrik ihtiyaçlarını karşılamak için üretim tesisi kurup elektrik üreten gerçek ve tüzel kişileri, Otoprodüktör Grubu: Kendi faaliyet konularının elektrik ihtiyaçlarını karşılamak üzere üretim tesisi kurup elektrik üreten gerçek ve tüzel kişiler grubunu, İmdat Grupları: Can ve mal kaybını önlemek amacıyla sadece elektrik enerjisi kesilmelerinde kullanılan elektrojen gruplarını, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Üretim Tesisi Kurup İşletme İzni Verilmesine Dair Hükümler İzin Verme Esasları Madde 4- Üretim tesisi kurup işletme izni aşağıda belirtilen esaslar gözönüne alınarak verilr. a) Üretim tesisi Devletin genel enerji ve ekonomi politikasına uygun olacaktır. b) Üretim tesisi kurma ve işletme sözleşmesi 99 yıla kadar süreli olabilir. c) Üretim şirketi, yatırıfh programını, Bakanlığın onayladığı şekilde gerçekleştirmeyi taahhüd eder. d) Üretim şirketi, kurup işlettiği tesisi sözleşme süresi sonuna kadar tesisin teknik ve ekonomik karakteristiklerine uygun olarak yenilemek zorundadır. e) Üretim tesislerinin yıllık üretimlerini genel ekonomi düzeyinde Bakanlık planlar. Ulusal elektrik sisteminin emniyeti, stabilitesi ve değişen şartlara göre üretim planlamasının revizyonu Bakanlık adına TEK tarafından yapılır. TEK'in bu hususta aylık, haftalık, günlük ve saatlik süreleri kapsayan üretim programındaki değişikliklere üretim şirketleri aynen uyarlar. f) Otoprodüktörlere, tesisin bulunduğu bölgeye bağlı olarak Türkiye Elektrik Kurumu veya görevli şirketin görüşü alınmak suretiyle Bakanlık tarafından üretim tesisi kurma ve işletme izni verilebilir. g) Ekonomik üretim olanaklarının tüketim yerinden uzak olduğu durumlarda faaliyet konularının elektrik enerjisi ihtiyacını karşılamak üzere otoprodüktör veya otoprodüktör grubu, herhangi bir üretim şirketi gibi uygun göreceği üretim tesisini kurup işletme izni almak amacıyla Bakanlığa başvurabilir. Otoprodüktör gruplarında, grubu oluşturan kuruluşların önceden belirlenmesi esastır. Bu hükme göre yapılacak başvurularla Hgili olarak hazırlanacak "Üretim Tesisi Kurma ve İşletme Sözleşmesi"nde, üretilecek elektrik enerjisinin nakledilmesinde TEK veya görevli şirkete ait sistemden ne şekilde yararlanılacağına dair özel bir bölüme yer verilir. 392- E L E K T R i K -I AA I O«7
h) Otoprodüktör üretim tesislerinde ihtiyacın üzerinde üretilen elektrik enerjisi, Bakanlık tarafından onaylanacak tarifeye göre, TEK'e veya görevli şirkete satılır. i) imdat grubu kurup işletmek üzere yapılacak başvurular Bakanlık tarafından değerlendirilir. Uygun görülenlere izin verilir. Başvuru ve Başvurunun Değerlendirilmesi Madde 5-4/12/1984 tarihli ve 3096 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre Bakanlığa yapılacak başvurularda gözönünde bulundurulacak hususlar: a) İlk başvuruda bulunması gereken bilgiler. 1- Kurulması teklif edilen üretim tesisinin karakteristik değerleri ve genel vaziyet planı, 2- Ön rapor ve yatırımın tahmini gerçekleşme tarihi, 3- Tesisin ne gibi araç, gereç ve teşkilatla gerçekleştirileceği, 4- Tesisi işletmek istediği süre. Birden fazla üretim tesisi için aynı yazı ile veya farklı zamanlarda aynı firma tarafından yapılacak başvurularda yukarıda belirtilen bilgiler her bir tesis için ayrı ayrı verilecek, ayrıca teklif edilen tesislerin öncelik sırasını gösteren bir zamanlama planı hazırlanacaktır. Bakanlık her bir tesisi ayrı birer başvuru gibi değerlendirecektir. b) Bakanlık, ön rapor konusunda ilgili kuruluşların görüşlerini alır. Bakanlık görüşü olumlu olduğu takdirde, başvuru sahibi fizibilite raporunu Bakanlıkça öngörülen süre içerisinde hazırlayarak beş nüsha halinde Bakanlığa sunar. Bakanlık, ayrıca teklif edilen tesisin bulunduğu yere bağlı olarak sonuç hakkında TEK'e veya ilgili görevli şirkete bilgi verir. c) Aynı tesis için daha sonra başvuru olması halinde, başvuru sahibine fizibilite raporunu son teslim tarihinin ilk başvuru sahibine bildirilen tarih olduğu, hangi firmaların daha önce başvurduğu bildirilir, bir başka tesis için de başvurabilecekleri hatırlatılır. d) Birden fazla başvurunun bulunduğu durumlarda tesisin ele alınması öngörülen tarih ve buna bağlı olarak gerçekleşme süresi, projenin ekonomisi, elektrik üretim maliyeti ve öngörülen satış fiyatı, firmanın mali yeteneği, tecrübesi, projeyi gerçekleştirmek için öngördüğü organizasyon gibi hususlarla birlikte firmanın seçilmesinde dikkate alınır. e) Kamu kuruluşları yatırım programlarında yer alan tesislerle ilgili olarak alınacak teklifler için ilgili kamu kuruluşu ve Devlet Planlama Teşkilatının görüşü alınarak Bakanlık görüşü belirlenir. Görüşün olumlu olması halinde başvuru sahibine, ilgili kamu kuruluşuyla işbirliği yaparak söz konusu tesisle ilgili, gerçekleşmiş ve gerçekleştirilecek yatırımı ortaya koyan ve başvuru sahibinin sorumluluğuna bırakılan işi içine alan, zamanlama planı, finansman durumu, organizasyon v.b. konularda bilgi veren raporu hazırlayarak Bakanlık tarafından belirlenecek süre içerisinde Bakanlığa göndermesi istenir. Birden fazla başvuru olması halinde daha önceki maddelerde belirtilen hükümler uygulanır. f) Aynı yer için birden fazla fizibilite raporunun alındığı durumlarda, Bakanlık ve ilgili kuruluş temsilcilerince yapılacak öndeğerlendirme sonucu en uygun teklifin seçilmesi amacıyla Bakanlık Müsteşarının başkanlığında ilgili müsteşar yardımcısı, ilgili daire başkanı ve ilgili kuruluş genel müdürlerinden oluşan en az beş kişilik bir "Teklif Değerlendirme Kurulu" oluşturulur. Kurul ilgili daire başkanının teklifi ile ve gerek duyuldukça toplanır. g) Bakanlık, yerli ve yabancı sermaye şirketlerince ele alınmasını uygun gördüğü üretim tesislerini Resmi Gazete ile Kamu oyuna duyurarak bu tesisler için başvuruda bulunulmasını sağlayabilir. Söz konusu tesisler için alınacak başvurular bu Yönetmelik hükümlerine göre işlem görür. h) Üretim tesislerine ait fizibilite raporları EK:1'de verilen esaslara göre düzenlenir. Fizibilite Raporundan Sonraki Çalışmalar Madde 6- Bakanlık, uygun bulduğu fizibilite raporuyla ilgili olarak Devlet Plânlama Teşkilatı Müsteşarlığının olumlu görüşünü aldıktan ve üretim şirketinin kuruluşuna dair belgenin ibrazından sonra üretim tesisi kurma ve işletme izni verir ve taraflar arasında "Üretim Tesisi Kurma ve İşletme Sözleşmesi" aktedilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Denetim Bakanlığın Denetim Y etkisi 190 392-ELEKTRİK
Madde 7- Üretim şirketlerinin görev alanlarıyla ilgili faaliyetleri bütün aşamalarda Bakanlık tarafından denetlenebilir. Denetimler sonucu tespit edilen aksaklıklar ilgili şirket tarafından gecikmeye meydan verilmeden giderilir. Bakanlık uyarılarına uymayan üretim şirketlerine uygulanacak yaptırımlar ve sözleşmenin feshine gidilmesini gerektiren durumlar sözleşmede yer alır. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Elektrik Enerjisi Satış Tarifesi Tarife Madde 8- a) Üretim şirketlerini elektrik enerjisi satış tarifeleri bu maddenin (b) bendindeki esaslar gözönüne alınarak adı geçen şirketlerce düzenlenir. Bakanlıkça onaylandıktan sonra yürürlüğe girer. b) Tarifenin tesbitinde; 1- İşletme ve bakım giderleri (yakıt, malzeme, personel, vergi, amortisman, diğer giderler) 2- Yatırımlar için ödenen faiz ve kur farkları, 3- Sermayenin yeniden değerlendirilmesi, piyasa şartlarına göre makul bir temettü verilmesi, Türkiye Elektrik Kurumunun benzer tesislerden aldığı fiyatlar, 4- Bu oranlar gerektiğinde Bakanlar Kurulu Kararı ile değiştirilmek kaydıyla, hidroelektrik santrallar için %10, termik santrallar için %5 oranında ayrılacak ve satış bedelinden tenzil edilerek TEK veya görevli şirket tarafından Kamu Ortaklığı Fonu'na yatırılacak Kamu Ortaklığı Fonu payı, 5- Kanuni ihtiyatlar, gözönünde bulundurulur. Satış Fiyatı Madde 9- Elektrik enerjisi satış fiyatlarının belirlenmesinde ekonomik kaynak seçimine yardımcı olmak ve ülke ekonomisine sunulan elektrik enerjisi fiyatlarını olumsuz yönde etkilememek esas olmak üzere, üretim tesisleri fizibilite raporlarının hazırlanmasında elektrik enerjisi satış fiyatı, projenin iç kârlılık oranını %16 civarında gerçekleştirecek şekilde seçilecek, bu fiyatın ayrıca, TEK ortalama satış fiyatının, hidroelektrik santrallarda %60'ını, termik santrallarda %65'ini geçmemesi esas alınacaktır. BEŞİNCİ BOLUM Çeşitli Hükümler Üretim Y etkisinin Sona Ermesi Madde 10- Üretim yetkisi süresinin sonunda üretim şirketleri verilmiş olan iznin konusuna giren tüm tesisler ile tüm taşınmaz malları bunlar üzerindeki haklarla birlikte tam ve çalışır vaziyette ve her türlü borç ve yükümlülükten arındırılmış olarak, Bakanlar Kurulunca kamu kuruluşuna hiç bir bedel ve hak talep edilmeksizin veya yeniden aynı üretim şirketine yeni şartlarla verilir. Devir yapılacak tesisin işletmesi sırasında gerekli görülen ve Bakanlıkça onaylanarak gerçekleştirilen "idame ve yenileme yatırımları"nın geri ödemesi, devir esnasında henüz tamamlanmamış ise, tesisi devir alan kamu kuruluşu, ödenmemiş kısmı, belirlenecek bir plana göre geri ödemeyi taahhüt eder. Kamulaştırma Madde 11- Üretim şirketlerinin yapacağı üretim tesislerini onaylanmış tatbikat projelerine göre, kamulaştırma ihtiyacı ortaya çıktığında, kamulaştırma bedeli şirket tarafından ödenmek kaydıyla Bakanlıkça, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre, kamulaştırma yapılır. Çok Maksatlı Hidroelektrik Santral Tesisleri Madde 12- Çok maksatlı hidroelektrik santral projelerinde maksat taksimi ve yapılmış yatırımların geri ödemesi EK:2'de belirtilen esaslara göre yapılır. Fizibilite Raporları ile Kesin Projelerin Satışı Madde 13- Kamu kurum ve kuruluşlarınca hazırlanmış olan fizibilite raporları ile kesin projelerin üretim şirketlerine satışı EK:3'de belirtilen esaslara göre yapılır. Dayanak Madde 14- Bu Yönetmelik 3096 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Elektrik üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti ile Görevlendirilmesi Hakkında kanunun 10 uncu maddesine göre hazırlanmıştır. Y ürürlük Madde 15- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 16- Bu Yönetmeliği Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yürütür. 392-ELEKTRİK* Q4 İ t i l
Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Görevlendirilecekleri Bölgeler Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete, Sayı: 18858, 4 Eylül 1985 Amaç Madde 1- Bu yönetmeliğin amacı Türkiye Elektrik Kurumu dışındaki yerli ve yabancı sermaye şirketlerinin elektrik üretimi, iletimi, dağıtımı ve ticareti ile görevlendirilecekleri görev bölgelerini belirlemektedir. Görev Bölgeleri Madde 2- Görev bölgeleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. yeni görev bölgeleri eklenebilir. Y ürürlük Madde 3- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 4- Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yürütür. 1 inci Görev Bölgesi: Adana, Mersin, Hatay illerinin tamamı ile Kahramanmaraş ilinin Merkez ilçesi Merkez Bucağına bağlı Küçüksır ve Yeşildere Köyleri ile Merkez İlçe Yeniköy Bucağına bağlı Kısıklı Köyü sınırlarının içinde kalan bölgeyi, 2 inci Görev Bölgesi: Antalya İli sınırlarını, 3 üncü Görev Bölgesi: Artvin İli sınırlarını, 4 üncü Görev Bölgesi: Aydın İli sınırlarını, 5 inci Görev Bölgesi: Çanakkale İli sınırlarını, 6 ncı Görev Bölgesi: Denizli İli sınırlarını, 7 inci Görev Bölgesi: Eskişehir ili sınırlarını, 8 inci Görev Bölgesi: Kastamonu İli sınırlarını, 9 uncu Görev Bölgesi: Kırşehir İli sınırlarını, 10 uncu Görev Bölgesi: Kayseri İli sınırlarını, 11 inci Görev Bölgesi: Muğla İli sınırlarını, 12 nci Görev Bölgesi: Sivas İli sınırlarını, 13 üncü Görev Bölgesi: Tekirdağ İli sunularını, 14 üncü Görev Bölgesi: Van İli sınırlarını, 15 inci Görev Bölgesi: Zonguldak İli sınırlarını, kapsar. Görev bölgeleri, il sınırı olarak belirlenmiştir. Ancak kesin sınır elektrik sisteminin durumuna göre görev verilirken yeniden belirlenir. Yukarıda belirtilen görev bölgelerine, günün ihtiyaçları dikkate alınarak 4/12/1984 tarihli ve 3096 sayılı Kanuna göre verilmiş haklar saklı kalmak şartı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca 192 392 - E L E K T R i K
Kamu İktisadî Teşebbüslerinin Özelleştirilmesi İle İlgili Hükümler Resmi Gazete, Sayı: 19126, 3 Haziran 1986 Madde 13- Kamu İktisadî Teşebbüslerinin özelleştirilmesine Bakanlar Kurulunca; müessese, bağlı ortaklık, işletme ve işletme birimlerinin özelleştirilmesine ise Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı Kurulu (Kamu Ortaklığı Kurulu)nca karar verilir. Kamu Ortaklığı Kurulu ayrıca bu kuruluşlara ait iştiraklerdeki kamu paylarının satışı ve devri konularında da yetkilidir. Bu karar üzerine Kamu Ortaklığı Kurulu; teşekkül, kuruluş, müessese, bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme birimlerinden hangilerinin, mevcut ve çıkarılacak hisse senetlerinin varlıklarının tamamının veya bir kısmının satılmasına, kiralanmasına, işletme hakkı verilmesine, devredilmesi veya tasfiyesine karar vermeye ve bu konularda her türlü düzenleme yapmaya yetkilidir. Yukarıdaki hükme göre özelleştirilmesine karar verilen Kamu iktisadi Teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklar doğrudan doğruya, müessese işletme ve işletme birimleri ise önce anonim ortaklık haline getirildikten sonra hiçbir işleme gerek kalmaksızın bağlı bulunduğu Bakanlıkla ilişkisi kesilerek Başbakanlığa bağlanmış sayılır. Madde 14- Özelleştirme ile ilgili işlemler her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır. Özelleştirilmesine karar verilen teşekkül, kuruluş, müessese, bağlı ortaklık, işletme ve işletme birimlerinin; a) Doğrudan doğruya veya dolaylı olarak Devlete ait hisselerinin tamamı bedel alınmadan Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresine devredilmiş ve Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili diğer kanunlardaki şartlar aranmaksızın anonim ortaklığa dönüşmüş sayılır. b) Sermayelerindeki kamu payı %50'nin altına düşünceye kadar kuruluşları, faaliyetleri, organları, yönetimi, denetimi, sermaye miktarını tespite, bu işlemleri kolaylaştırıcı tedbirleri almaya, ayrıca bu işlerden elde edilip Kamu Ortaklığı Fonunda toplanacak meblağın Fon, Hazine ve özelleştirilen kuruluş arasında hangi oranlarda dağıtılacağına karar vermeye Kamu Ortaklığı Kurulu yetkilidir. c) Hesapları ile ilgili her türlü düzenlemeleri yapmaya kurul yetkilidir. d) Mülkiyetine, ne suretle olursa olsun geçen, tasarrufunda bulunan her türlü hak ve mameleki ile borçları özelleştirilen kuruluşa aynen intikal eder. Bunların sermayelerindeki kamu payının %50'nin altına düşmesi halinde bu konudaki mevzuat hükümleri uygulanır. Gerçek ve tüzel kişilerin Türk Ticaret Kanunundan doğan ortaklık hakları saklıdır. Madde 15- Özelleştirilmesine karar verilen teşebbüs, müessese, bağlı ortaklık, işletme ve işletme birimlerince ihraç edilen tahviller ile Devlet kefaletini haiz iç ve dış borçlar üzerindeki Devlet garantisi devam edebilir. Bunun şartları ile diğer hususları düzenlemeye, Kamu Ortaklığı Kurulu yetkilidir. Kamu İktisadi Teşebbüslerince mal ve hizmet satın almak üzere yapılacak satın alma sözleşmelerinde öngörülen satın alma bedellerini garanti etmeye Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu bakan yetkilidir. Madde 16- Özelleştirilen kurumun anonim ortaklığa dönüştürülmesinden sonra kurumda Emekli Sandığına tabi olarak çalışan personelin, özelleştirme kararı tarihi ile özelleştirilen kurumun sermayesindeki kamu payının %50'nin altına düşmesine kadar her türlü hakları ve vecibeleri devam eder. Bu payın %50'nin altına düşmesi halinde isteyenler T.C. Emekli Sandığı ile irtibatlandırılırlar. Madde 17-233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 38 inci maddesi ile diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz. 1177 sayılı Tütün ve Tütün Tekeli Kanununun 20, 21, 38, 41 ve 43 üncü maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır. Tütün ve tütün mamullerinin üretimi, ithalatı ve satışı ile ekici tütünlerinin borsalarda veya yazılı sözleşme yapılarak satılabilmesine ilişkin usul ve esaslar ve üretilen tütün mamullerinde kullanılan tütün cinslerine göre fon alınması ve bu fonun kullanma usul ve esasları Bakanlar Kurulunca tespit edilir. Bu fonun denetimi Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu tarafından yapılır. Madde 18- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 19- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. 392-ELEKTR İK 4 QQ I îjo
Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşlara Elektrik Enerjisi Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti Konusunda Görev Verilmesi Esasları Hakkında Y önetmelik Resmi Gazete, Sayı: 19381, 23 Şubat 1987 BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, Türkiye Elektrik Kurumu dışındaki yerli ve yabancı sermaye şirketlerine belli bir bölgede elektrik enerjisi üretimi, iletimi, dağıtımı ve ticareti görevlerinin tamamını veya bölgedeki tesislerin özelliğine göre bunlardan bazılarını yapma yetkisinin verilmesine dair esas ve usulleri belirlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönetmelik, sermaye şirketlerine (görevli şirket) 16/8/1985 tarihli ve 85/9800 sayılı Kararname ile yürürlüğe konulan Türkiye Elektrik Kurumu dışındaki Kuruluşların Görevlendirilecekleri Bölgeler Hakkında yönetmelikle elektrik enerjisi üretimi, iletimi dağıtımı ve ticareti görevlerinin tamamını veya bölgedeki tesislerin özelliğine göre bunlardan bazılarının verilmesine, kuracakları üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin işletilmesine, kamu kurum ve kuruluşlarınca (kamu iktisadi teşebbüsleri dahil) yapılmış veya yapılacak olan üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin işletme haklarının devredilmesine ilişkin esasları kapsar. Tanımlar Madde 3- Bu Yönetmelikte geçen; Görev Bölgesi: 3096 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesi uyarınca TEK dışındaki yerli ve yabancı sermaye şirketlerinin elektrik üretimi, iletimi, dağıtımı ve ticareti görevlerinin tamamının veya bölgedeki tesislerin özelliğine göre bir kısmının verileceği bölgeyi, Görev Sözleşmesi: Bakanlar Kurulu'nca onaylanan görev bölgesinde elektrik enerjisi üretimi, iletimi, dağıtımı ve ticareti görevlerinin tamamının veya bölgedeki tesislerin özelliğine göre bazılarının yapılması hususunda görevli şirket ile Bakanlık arasında düzenlenen sözleşmeyi, İşletme Hakkı verilmesi Sözleşmesi: Mülkiyeti kamu kurum ve kuruluşlarına ait olup, (kamu iktisadi teşebbüsler dahil) görev şirketlerine işletme hakkı verilecek tesisler için ilgili kuruluş ile görev şirketi arasında düzenlenen sözleşmeyi, İşletme Talimatı: Elektrik enerjisi üretim, iletim ve dağıtım tesislerini işletme usul ve esaslarını belirten ve Bakanlıkça hazırlanan talimatı, Üretim Şirketi: 3096 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesine göre Bakanlık tarafından elektrik enerjisi üretimi izni verilen sermaye şirketini, Üretim Tesisleri: Elektrik enerjisi üretim tesis ve entegre tesisleri, Ulusal Elektrik Sistemi: Üretim merkezlerini birbirine ve indirici merkezlere bağlayan hatlar ile indirici merkezleri birbirine bağlayan hatlar, indirici merkezler ve indirici merkezlerden çıkan bir veya birden çok kuruluşu besleyen gerekli tesisler veya yörenin ihtiyaçlarını karşılayan hatlar ve tesislerin bütününü, İletim tesisleri: Tüketicilerin kullandığı elektrik enerjisini kullanma gerilimine düşüren indirici merkezlere enerji taşıyan ve bu merkezleri birbirine bağlayan hatları ve bu indirici merkezleri, Dağıtım Tesisi: İletim tesislerinden çıkan ve tüketicilerin elektrik enerjisi ihtiyaçlarını temin için tesis edilen hatlar ile trafo merkezleri ve benzer tesisleri, İmdat Grupları: Can ve mal kaybını önlemek amacıyla sadece elektrik enerjisi kesilmelerinde kullanılan elektrojen gruplarını, Amortisman: a) İşletme hakkı devredilen tesislerin amortisman bedelleri, her yıl yürürlükteki mevzuata ve Maliye ve Gümrük Bakanlığı tarafından yayınlanan tebliğlere uygun olarak tesislerin defter kıymetlerinin yeniden değerlendirilmiş bedellerinin bakiye ömür süresine bölünmesi suretiyle bulunacak meblağı, b) Görevli şirketçe yapılmış tesislerin amortisman bedelleri, her yıl Maliye ve Gümrük Bakanlığı'nın tebliğ esaslarına göre yeniden değerlendirilmiş bedeller üzerinden ayrılacak meblağı, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Görev Vermeye Dair Hükümler Görev Esasları Madde 4- Görev vermede aşağıda belirtilen esaslar gözönünde tutulur: a) Görev, görev bölgesi içerisindeki elektrik enerjisi üretim, iletim, dağıtım ve ticareti faaliyetlerinin tamamını veya bölgedeki tesislerin özelliğine göre bir bölümünü kapsar, b) Görev sözleşme süreleri en çok 99 yıl olabilir, c) Görevli şirketin görev bölgesinde yapacağı işlere ait kısa ve uzun vadeli yatırım programlan 194 392 - E L E K T R I K
ile işletme programlan; DPT ve Bakanlıkça benimsenen Türkiye'nin genel elektriklendirme plan ve programları ile komşu görev bölgelerinin ve bütün ülkemizin ihtiyaç ve yararları gözönünde bulundurulmak suretiyle hazırlanır ve Bakanlıkça onaylandıktan sonra kesinleşir. d) Görev bölgeleri arasında yapılacak elektrik enerjisi alişverişinde yalnızca bölge düzeyinde değil, ülke düzeyindeki en ekonomik kaynak kullanımı esas alınır, yedek sistem buna göre hazır bulundurulur, e) Görevli şirket Bakanlıkça onaylanmış olan işletme ve yatırım programlarına uymak ve Bakanlıkça tesbit edilen yatırımları kendi yatırım programına almak zorundadır. f) Bir görev bölgesi içerisinde, görevli şirketlerin yatırım programlarında yer almayan ancak ülke ihtiyacı için tesisi Bakanlıkça zaruri görülen yatırımların; görevli şirketler, üretim şirketleri ve kamu kurum ve kuruluşlarınca tek başına veya birlikte gerçekleştirilmesi Bakanlıkça sağlanır, g) Devletin genel enerji ve ekonomi politikasına uygun olarak üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin işletmesindeki esasları Bakanlık tespit eder. Bu esaslar çerçevesinde kamu kurum ve kuruluşları, görevli şirketler ve üretim şirketleri arasındaki işletme koordinasyonu Bakanlık adına TEK yapar. Bu hususta TEK'in vereceği talimatlara kamu kurum ve kuruluşları, görevli şirketler ve üretim şirketleri uyar. Santralların yıllık üretimlerini, genel ekonomi düzeyinde Bakanlık planlar. Ulusal sistemin emniyeti, stabilitesi ve değişen şartlara göre üretim planlamasındaki revizyonunu Bakanlık adına TEK sağlar. Görevli şirketler, TEK'in bu hususta düzenlediği aylık, haftalık, günlük ve saatlik süreleri kapsayan üretim programındaki değişiklikleri uymakla mükelleftir. h) Görevli şirketler işlettikleri tesislerin bakım ve onarımlarını görev ve işletme süresi sonuna kadar tesisin teknik ve ekonomik karakteristiklerine uygun olarak yapmak zonundadır. i) Görevli şirketler, işletme haklarını devraldıkları tesislerin işletme ve bakımını, devraldıkları kamu kurum ve kuruluşlarının işletme ve bakım talimatlarına uygun olarak yapmak zorundadır. j) Cadde, sokak, çevre yolları, meydan, park gibi umumi yerlerin aydınlatılması, Bakanlıkça düzenlenecek esaslara uygun olarak dağıtım hizmetlerini yürüten görevli şirketler tarafından yapılır. k) Görevli şirketlerin, görev bölgelerinde bulunan her sınıf müşteri için görev sözleşmeleri çerçevesinde hazırlayacakları tesis ve enerji satış tip sözleşme taslakları Bakanlığa sunulup, Bakanlığın olumlu görüşünü aldıktan sonra yürürlüğe konulur. I) İmdat grubu kurup işletme üzere yapılacak müracaatlar Bakanlık tarafından değerlendirilir, uygun görülenlere izin verilir. m) Enerji tasarrufuna azami ölçüde riayet edilir. n) Görevli şirketler, görev bölgesindeki enerji ihtiyacını karşılamak ve bölgesindeki tüm talepleri, yatırım programlarında öngörülmesi kaydıyla, yerine getirmekle görevlidir. Şirketin yatırım programlarında bulunmayan iletim ve dağıtım tesislerinin enerji dağıtımına müsait olmadığı hallerde, yeni iletim ve dağıtım tesisleri yapım şartları da dahil olmak üzere, Bakanlığın uygun görüşü alındıktan sonra yapılır. Müracaat ve Değerlendirilmesi Madde 5- Görev almak üzere şirketlerce Bakanlığa yapılacak müracaata eklenecek raporda, aşağıdaki hususların belirtilmesi şarttır. a) 1-85/9800 sayılı kararname ile yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenmiş veya müracaat sahibinin teklif edeceği muhtemel görev bölgesinde, elektrik enerjisi üretimi, iletimi, dağıtımı ve ticareti hizmetlerinin tamamının veya bölgedeki tesislerin özelliğine göre bu hizmetlerden hangilerin yapılacağı, 2- Görev Süresi, 3- Gerçekleştirilecek ve devralınacak tesisler de gözönünde bulundurularak hizmetlerin yürütülmesi için öngörülen sermaye miktarı ile bu sermayenin temin şeklini ve yeterliliğini ortaya koyacak hesaplamalar ve açıklamalar, 4- işletme hakkının devredilmesi istenen kamu kurum ve kuruluşlarına ait tesislerin devir programları, 5- Kısa ve uzun dönem yatırım programlan. Yukarıda belirtilen raporun düzenlenmesinde ülkemizin elektrik enerjisi ekonomisi gözönünde bulundurulur. b) Bakanlık, rapor konusunda ilgili kuruluşların görüşlerini aldıktan sonra gerekli gördüğü 392- E L E K T R i K -I Q P I îjv>