Karpuz Bitkisinde Yaprak Su İçeriği ve Klorofil Okumalarından Yararlanılarak Su Stresinin Belirlenmesi

Benzer belgeler
Damla Sulama ile Sulanan Karpuzda Su Stresinin Bitki Su Tüketimine, Su Kullanım Randımanına, Verime ve Kalite Parametrelerine Etkisi

Damla Sulama Yöntemi ile Sulanan Fasulyenin (Phaseolus vulgaris L.) Su Kullanım Özellikleri

Bazı Şeftali Çeşitlerinde Çift Meyve Oluşumuna Su Eksikliğinin Etkileri*

ISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article

EDİRNE KOŞULLARINDA DESTEKLEME SULAMANIN AYÇİÇEĞİNİN SU KULLANIMI ve VERİMİNE ETKİLERİ 1

KİŞİSEL BİLGİLER EĞİTİM BİLGİLERİ

Genç Kiraz Ağaçlarında (Prunus avium) Farklı Sulama Programlarının Vejetatif Gelişme Parametreleri Ve Bitki Su Tüketimi Üzerine Etkileri

KAHRAMANMARAŞ KOŞULLARINDA DEĞİŞİK KIŞLIK MERCİMEK (Lens culinaris Medic.) ÇEŞİTLERİNDE VERİM VE VERİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Şanlıurfa Kuru Tarım İşletmelerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi

Elazığ İli Karakoçan İlçesinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi

YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Yüzey Altı ve Yüzey Üstü Damla Sulama Sistemiyle Sulanan Kavunda Kısıntılı Sulamanın Bazı Kantitatif Parametrelere Etkisi

The Possibilities of the Direct Seeding of Watermelon Seed By Pneumatic Precision Planter

İkinci Ürün Mısırda Farklı Potasyum Doz ve Su Stresi Koşullarının Kaldırılan N, P, K Miktarlarına Etkileri

DİYARBAKIR EKOLOJİK KOŞULLARINDA BAZI KIŞLIK KIRMIZI MERCİMEK

Farklı Sulama Suyu Seviyelerinin Serada Yetiştirilen Kıvırcık Marulun (Lactuca sativa var. campania) Verimi ve Gelişimi Üzerine Etkileri

GAP Bölgesinde Yetiştirilen Bitkilerin Sulama Proğramları

S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 18 (33): (2004) 17-22

Bursa-İznik Yöresinde Sırık Domates Sulamasında Damla Sulama Yönteminin Kullanımı ve Karşılaşılan Sorunlar

Flue Cured Tütün Çeşidinde Farklı Potasyum Formlarının Kaliteye Etkisi

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakultesi Bahçe Bitkileri Bolumu Selçuklu/KONYA (Sorumlu Yazar)

Hayrettin KUŞÇU 1* Influence of Different Irrigation Strategies on Water Use Efficiency and Net Return of Melon Grown in the Marmara Climate

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ

Salihli Yöresinde Sulama Açısından Kuraklık Analizi

Bodur Yeşil Fasulyenin Sulama Zamanı Göstergesi Olarak Yaprak Su Potansiyeli ve Bitki Su Stres İndeksi Sınır Değerleri

Edirne İlinden Kış Aylarında Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağ ve Protein Değerlerinin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

Çay ın Verimine Saturasyon Açığının Etkisi Üzerine Çalışmalar Md.Jasim Uddin 1, Md.Rafiqul Hoque 2, Mainuddin Ahmed 3, J.K. Saha 4

Toprak Nemi İzlenerek Oluşturulan Sulama Programından Uygun Pan Katsayısının Tahmini: Domates Örneği

TARIM YILI KURAKLIK ANALİZİ VE BUĞDAYIN VERİM TAHMİNİ

FARKLI SU STRESİ DÜZEYLERİNDE MISIR BİTKİSİNİN BAZI FİZYOLOJİK VE MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİNİN UZAKTAN ALGILAMA YARDIMIYLA BELİRLENMESİ

Kırşehir Koşullarında Şeker Pancarında Uygun Sulama Programı Sultan KIYMAZ 1 * Ahmet ERTEK 2

Ethephon un Tritikale de Tane Verimi, Protein Oranı ve Protein Verimine Etkisi

Ahududu Bitkisinde (Rubus idaeus L.) En Uygun Dikim Budamasının Belirlenmesi ve Bunun Vegetatif ve Generatif Gelişme Üzerine Etkisi 1,2

ÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ. Murat ÇAĞLAR

SCI (Science Citation Index), SSCI (Social Science Citation Index), AHCI (Arts and Humanites Citation Index) tarafından taranan dergilerde yayımlanan

6. Seçilmiş 24 erkek tipte ağacın büyüme biçimi, ağacın büyüme gücü (cm), çiçeklenmenin çakışma süresi, bir salkımdaki çiçek tozu üretim miktarı,

Sera Koşullarında A-Sınıfı Buharlaşma Kabı ve Küçük Buharlaşma Kaplarından Buharlaşan Su Miktarı Arasındaki İlişkiler

ÖZET. Yüksek Lisans Tezi. Đmge Đ. TOKBAY. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı

Anahtar Kelimeler: Pamuk, Gossypium hirsutum L., Verim, Verim Unsurları, Lif Kalite Özellikleri

Farklı Sulama Suyu Uygulamalarının Badem Ağaçlarının Su Kullanımı ve Vegetatif Gelişme Parametrelerine Etkileri *

Bazı Ceviz (Juglans regia L.) Çeşitlerinin Çimlenme ve Çöğür (Anaçlık) Gelişme Performanslarının Belirlenmesi

Üniversitesi, Ziraat Fakultesi, Bahçe Bitkileri Bolumu Balcalı, Adana. (Sorumlu Yazar)

AKDENİZ BÖLGESİNDE FLAME SEEDLESS VE ITALIA SOFRALIK ÜZÜM ÇEŞİTLERİNDE YAPRAK SU POTANSİYELİNE GÖRE SULAMA PROGRAMLARININ GELİŞTİRİLMESİ 1

KİŞİSEL BİLGİLER. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü -1997

T.C ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ

AYÇİÇEĞİNDE GÜBRE İHTİYACININ GREENSEEKER VE ANALİZ İLE SAPTANMASI Ahmet Şükrü BAL Danışman: Prof. Dr. Bahattin AKDEMİR Namık Kemal Üniversitesi

Araştırma Makalesi. Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 24 (4): (2010) ISSN:

FARKLI YETİŞTİRME ORTAMLARININ SERA VE İKLİM ODASI KOŞULLARINDA PATATES (Solanum tuberosum L.) MİNİ YUMRU ÜRETİMİNE ETKİLERİ

Şanlıurfa Koşullarında Farklı Aspir Çeşitlerinin (Carthamus tinctorius L.) Uygun Ekim Zamanlarının Belirlenmesi

ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI

BİTKİ SU TÜKETİMİ 1. Bitkinin Su İhtiyacı

YERFISTIĞI (Arachis hypogaea L.) YETİŞTİRİCİLİĞİNDE FARKLI ÇEŞİTLER VE SIRA ÜZERİ MESAFELERE GÖRE TEK VE ÇİFT SIRALI EKİM YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Damla Yöntemiyle Uygulanan Farklı Sulama Stratejilerinin Kışlık Ve Yazlık Ekilen Nohut Bitkisinin Verim Ve Su Kullanım Randımanına Etkileri

SULAMA-TEMEL KONULAR

S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 19 (37): (2005)

Tuz Stresindeki Satsuma Mandarinlerinin Fizyolojik Özellikleri İle Potasyumlu Gübreleme İlişkisi

İkinci Ürün Koşullarında Yetiştirilen Bazı Soya Çeşitlerinin Önemli Agronomik ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

AYDIN KOŞULLARINDA İKİNCİ ÜRÜN MISIRIN SU TÜKETİMİ. Necdet DAĞDELEN, Talih GÜRBÜZ 1

T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI TARIMSAL ARAŞTIRMALAR VE POLİTİKALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMACI BİLGİ FORMU

Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi. Farklı Sulama Programları Uygulamasının Nohutta Verim ve Kaliteye Etkisi

SERA TASARIMI ve İKLİMLENDİRME. Cengiz TÜRKAY Ziraat Yüksek Mühendisi. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Erdemli-Mersin 12 Ekim 2012

Bazı Mısır Çeşitlerinde Verim ve Yem Değerleri Üzerine Bir Araştırma (1)

TUZLU SULAMA SUYU UYGULAMALARININ BAZI BİBER SAF HATLARININ VERİMLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Farklı Sulama Programlarının M9 Anacına Aşılı Granny Smith Elma Ağaçlarının Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi

ANTALYA KOŞULLARINDA TURFANDA PATATES (Solanum tuberosum L.) YETİŞTİRİCİLİĞİNDE BAZI ÇEŞİTLERİN VERİM VE VERİM İLE İLGİLİ ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Farklı Soya Fasulyesi (Glycine max L. Merr.) Hatlarının Bursa Ekolojik Koşullarında Bazı Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Kayısıda Farklı Sulama Yöntemleri ve Aralıklarının Fizyolojik Parametrelere Etkisi

Çeltiğin Hızlı Kurutulması Sonucunda Maksimum Randıman Alabilmek Amacıyla Hasat Nemi - Maksimum Randıman Arasında İlişkinin Belirlenmesi

Edirne İlinde Elde Edilen Sütlerin Dünya Sağlık (Who) Standartlarına Uygunluğu

MİKROMETEOROLOJİK VE LİZİMETRE YÖNTEMLERİYLE BELİRLENEN BUĞDAY BİTKİ SU TÜKETİMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Archived at

ÇUKUROVA KOŞULLARINDA NOHUT BİTKİSİ İÇİN FARKLI EKİM DÖNEMLERİ VE FARKLI SULAMA STRATEJİLERİNİN VERİM VE SU KULLANIM RANDIMANINA ETKİLERİ

SOĞAN YETİŞTİRİCİLİĞİ GİRİŞ:

SAMSUN KOŞULLARINDA GELİŞTİRİLEN BAZI TEK MELEZ MISIR ÇEŞİTLERİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR

KEMER BARAJ GÖLÜ'NDEKİ Cypr nus carpio L., 1758'NUN BAZI BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ

Van Ekolojik Koşullarında Üretilen Çilek Fidelerinin Meyve Verim Özelliklerinin Belirlenmesi

DİYARBAKIR ŞARTLARINDA ŞAHİN-91 VE SUR-93 ARPA ÇEŞİTLERİNDE UYGUN EKİM SIKLIĞININ BELİRLENMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

ÇUKUROVA(BÖLGESİNDE(ERGİN(ÇEKİRDEKSİZ(SOFRALIK(ÜZÜM(ÇEŞİDİNDE(YAPRAK(SU( POTANSİYELİNE(GÖRE(SULAMA(PROGRAMININ(OLUŞTURULMASI(

DUFED 4(2) (2015) 77-82

TOPRAKALTI DAMLA SULAMA YÖNTEMİNDE LATERAL DERİNLİĞİ ve SULAMA DÜZEYLERİNİN SOĞANDA GELİŞME, VERİM ve KALİTE ÜZERİNE ETKİLERİ.

TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR. Vegetation period and rainfalls during in this time in Trakya (Thrace)

ÇUKUROVA KOŞULLARINDA YARI ISLATMALI (PRD) VE KISINTILI SULAMA PROGRAMLARININ II. ÜRÜN MISIR VERİMİ VE SU KULLANMA RANDIMANINA ETKİLERİ *

Kesme Gülde Potasyum Dozlarının Gelişme Üzerine Etkileri

3.5. TARIM MAKİNALARI BÖLÜMÜ

EĞİTİM BİLGİLERİ. Ülke Üniversite Fakülte/Enstitü Öğrenim Alanı Derece BAHÇE BİTKİLERİ BAHÇE BİTKİLERİ BAHÇE BİTKİLERİ AKADEMİK/MESLEKTE DENEYİM

Adıyaman İlinden Eylül Ayında Elde Edilen İnek Sütlerinin Doğu Afrika Kaliteli Çiğ İnek Sütü Standartlarına Uygunluklarinin Belirlenmesi

Key Words : American Vine Rootstock, Vine Cutting Stems, Auxiliary Shoots, Çanakkale.

310 Araştırma Makalesi. Salçalık Biber Bitkisinde Damla Yöntemiyle Uygulanan Farklı Sulama Düzeylerinin Verim Üzerine Etkileri ve Ekonomik Analizi

Anahtar kelimeler: Hicaznar, potasyum, sogukta muhafaza, kalite

Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi. Konya Koşullarında Bazı Aspir Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi

Ç.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü Yıl:2008 Cilt:17-3

DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ

Effects of Different Irrigation Water Salinity on Leaf Area and Dry Mater of Tomato

Manisa koşullarında farklı sulama programlarının sofralık üzümde verim, verim bileşenleri ve su kullanım randımanına etkileri

YURTİÇİ DENEME RAPORU

Kuru ve Sulu Koşullarda Farklı Bitki Sıklıklarının Bazı Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinde Verim ve Verim Öğelerine Etkileri

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

2006 NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ JAİN - TOPDRİP PC SERİSİ. <(>16, 0.45 ve 0.63 mm Et Kalınlığı, 1.0 ve 1.

Fide Kalitesi Üzerine Firma ve Çeşit Etkisi

ISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article. Özet.

Transkript:

Karpuz Bitkisinde Yaprak Su İçeriği ve Klorofil Okumalarından Yararlanılarak Su Stresinin Belirlenmesi K. Demirel 1 L. Genç 1 G. Çamoğlu 2 Ş. Aşık 2 1 Çanakkale Oekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Çanakkale 2 Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, İzmir Bu çalışmada, Türkiye nin batısında Çanakkale Bölgesinde karpuz bitkisi için klorofil okumaları ve yaprak su içeriği ölçümlerinden yararlanılarak bitkideki su stresinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Klorofil okumaları (KO) ve yaprak su içeriği (YSİ) sulama öncesi (SÖ) ve sulama sonrası (SS) ölçülmüştür. Sulamalar damla sulama yöntemi ile yapılmış ve 6 farklı sulama konusu (S 100, (kontrol), S 80, S 60 S 40, S 20 ve S 0 (susuz)) oluşturulmuştur. Büyüme dönemleri 3 kategoriye ayrılmıştır: (1) çiçeklenme (Ç), (2) meyve oluşumu (MO), (3) olgunlaşma ve hasat (OH). Gelişme dönemleri ve sulama uygulamalarında yaprak su içeriği ve klorofil okuma değerleri arasındaki ilişkiler, SPSS istatistik paket programı kullanılarak ANOVA analizi yardımıyla belirlenmiştir. Gelişme dönemi boyunca klorofil okumaları ve yaprak su içerikleri S 100 konusundan S 0 konusuna doğru azalmıştır. Çiçeklenme dönemi, meyve oluşumu dönemi, olgunlaşma ve hasat dönemleri için klorofil okumaları ve yaprak su içerikleri arasındaki ilişkilerin belirtme katsayıları (R 2 ) sırasıyla 0.751, 0.805, 0.878 olarak bulunmuştur. Araştırma sonuçları, yaprak su içeriğinin ve klorofil okumalarının özellikle çiçeklenme dönemi ve meyve oluşum döneminin başlangıcında su stresini belirlemek için kullanılabileceğini göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Klorofil okumaları, yaprak su içeriği, karpuz, su stresi Assessment of Water Stress Using Chlorophyll Readings and Leaf Water Content for Watermelon The objective of this study was to determine plant water stress using Chlorophyll Readings (ChRs) and Leaf Water Content (LWC) measurements for watermelon in the Canakkale region of western Turkey. ChRs and LWC were measured before (BI) and after irrigation (AI). Six different irrigation treatments (S 100, (control), S 80, S 60 S 40, S 20 and S 0 (non-irrigated)) were applied with drip irrigation. Growth stages were divided into three categories: (1) flowering (F), (2) fruit growth (FG) and (3) ripening and harvest (RH). ChRs and LWC for both irrigation treatments and all growing stages were calculated by mea of ANOVA using SPSS for Windows statistical software. It was seen that ChRs and LWC decreased from S 100 to S 0 during growth period. The coefficient of determination (R 2 ) and linear equation between ChRs and LWC for F, FG and RH stages were found to be 0.751, 0.805 and 0.878, respectively. Result of this study has shown that LWC and ChRs measurements can be used to determine water stress especially F period and the beginning FG periods. Key words: Chlorophyll readings (ChRs), leaf water content (LWC), watermelon, water stress Giriş Dünyada 2 milyon ha alandan yaklaşık olarak 30 milyon ton karpuz üretimi yapılmaktadır. (Erdem ve Yüksel, 2003). Türkiye de son yıllarda kavun ve karpuz üretiminde artış gözlenmektedir. (Taşkaya ve Keskin, 2004). Türkiye deki sulu ve susuz koşullar altında 146 000 ha alanda yaklaşık olarak 4 milyon ton karpuz elde edilmektedir. (Erdem ve Yüksel, 2003). Türkiye nin batısında yer alan Çanakkale Bölgesinde ekiliş alanı olarak üçüncü büyük alana sahiptir (Anonim., 2009a). Su kısıtı bitkilerde strese sebep olmaktadır. Su potaiyelinin düşmesi, yapraktaki solmalar ve yaprak su potaiyelindeki azalmalar su stresinin başlıca belirtileridir (Khanna-Chopra ve Sinha, 1991). Bu nedenle, bitkilerdeki su stresinin saptanmasında yaprak su içeriğinin belirlenmesi yetiştiriciler için çok büyük avantajlar sağlamaktadır (Hsiao, 1973). Karpuz bitkisinde su kısıtının etkileri birçok araştırmacı tarafından incelenmiştir. (Erdem ve Yüksel 2003; Orta ve ark. 2003; Şimşek ve ark. 2004; Romic ve ark. 2008; Proietti ve ark. 2008; Kırnak ve ark. 2009). Bu 155

araştırmalar, genellikle farklı sulama uygulamalarının verim ve kalite üzerine etkilerini belirlemek için yapılmıştır. Bununla birlikte, su stresinin karpuz bitkisinde klorofil ve yaprak su içeriğine etkileri üzerine az sayıda araştırma bulunmaktadır. (Scharf ve ark. 2006; Kırnak ve Doğan 2009, Demirel ve ark. 2009). Bu çalışmanın amacı; (1) karpuz bitkisinin büyüme dönemleri boyunca KO ve YSİ değişimlerinin belirlenmesi (2) yarı-kurak koşullarda yetiştirilen karpuz bitkisinde KO ve YSİ kullanarak su stresinin saptanmasıdır. Materyal ve Yöntem Araştırma, Çanakkale Oekiz Mart Üniversitesi, Dardanos Yerleşkesi deneme alanında yürütülmüştür. Deneme alanı toprakları genellikle killi-tınlı ve kumlu-killi-tınlı olup 0-90 cm toprak profiline ilişkin tarla kapasitesi, solma noktası ve kullanılabilir su tutma kapasitesi değerleri sırasıyla 309.15, 171.75 ve 137.40 mm dir. Toprağın su alma hızı çift silindirli infiltrometre yardımıyla ölçülmüş ve 10.5 mm/h bulunmuştur. Toprak nemi gravimetrik yöntemle belirlenmiştir. 0-90 cm toprak derinliğindeki kullanılabilir su tutma kapasitesinin yaklaşık %50 si tüketildiğinde konulara göre sulamaya suyu uygulanmıştır. Denemede Crimson Sweet karpuz çeşidi kullanılmıştır. Karpuz fidelerinin dikimi 14 Mayıs 2008 ve son hasatı ise 14 Ağustos 2008 tarihlerinde yapılmıştır. Denemede 6 farklı sulama konusu oluşturulmuş (S 100, S 80, S 60, S 40, S 20 ve S 0 ) ve konulara uygulanan sulama suyu su sayaçlarından geçirilerek damla sulama yöntemiyle kontrollü olarak verilmiştir. S 100 konusu, 0-90 cm kök bölgesindeki kullanılabilir nemin tüketilen kısmın tamamının; S 80 konusu, S 100 e uygulanan suyu % 80 inin; S 60 konusu, S 100 e uygulanan suyun % 60 ının; S 40 konusu, S 100 e uygulanan suyun % 40 ının; S 20 konusu, S 100 e uygulanan suyun % 20 sinin karşılanması şeklinde düzenlenmiştir. S 0 konusuna ise, fide dikiminde bir kez can suyu uygulanmış ve gelişme dönemi boyunca sulama yapılmamıştır. Denemede, 33 cm aralıklı ve 4 l/h debili hat içi (in-line) damlatıcılara sahip damla sulama boruları kullanılmıştır. Sulamalar 7 gün aralıklarla yapılmıştır. Denemenin yapıldığı yıllara ait aylık ortalama iklim verileri Çizelge 1 de verilmiştir. Çizelge 1. 2008 yılı için Çanakkale bölgesindeki bazı iklim verileri (Anonim, 2009b) Table 1. Some climatic factors of the Canakkale region for 2008 year Aylar YILLAR İklim Verileri IV V VI VII VIII IX Ort. Sıcaklık ( o C) 13.7 17.7 23.4 25.8 26.1 20.5 Ort. Bağıl Nem (%) 78.8 65.3 61.3 54.5 60.6 68.2 Toplam Yağış (mm) 48.0 0.2 6.3 0.6 34.1 32.2 Yaprak Su İçeriği (YSİ) YSİ değerleri, Hughes ve ark., (1970); Turner, (1981); Penuelas ve ark., (1997); Cettato ve ark., (2001) Jones ve ark., (2004) e göre Eşitlik 1 yardımıyla hesaplanmıştır. YSİ= [(Yaprağın yaş ağırlığı- yaprağın kuru ağırlığı) / yaprağın kuru ağırlığı] x 100 (1) Karpuz yaprakları her konudaki klorofil okumalarından sonra toplanarak plastik torbalara konulmuş ve hemen dondurucu içinde laboratuvara getirilmiştir. Yaş ağırlıkları tartıldıktan sonra etüvde 65 0 C sıcaklıkta sabit ağırlığa ulaşıncaya kadar bekletilerek kuru ağırlıkları belirlenmiştir. KO ve YSİ sulama öncesi ve sulama yapıldıktan 48 saat sonra ölçülmüştür. Ölçümlere çiçeklenme döneminden itibaren başlanmış ve meyve oluşumu ile olgunlaşma ve hasat dönemleri boyunca devam edilmiştir. Tahmin edilen YSİ değerleri, 6 farklı spektral indeks (optimize edilmiş toprak yaımalarını dikkate alan vejetasyon indeksi 156

(OSAVI), Basit Oran İndeksi (SR), Su Bandı İndeksi (WBI), normalize edilmiş vejetatif değişim indeksi (NDVI), yeşil normalize edilmiş vejetatif değişim indeksi (GNDVI) ve kızıl ötesi kırmızı band (IR-Red) ile ölçülen yaprak su içerikleri arasında SPSS programı kullanılarak regresyon analizi yardımıyla elde edilmiştir. (İndekslere ilişkin değerler verilmemiştir). Klorofil Okumaları (KO) KO sulama öncesi ve sulama sonrası Field Scout CM-1000 klorofil metre yardımıyla aynı bitkinin yapraklarında ölçülmüştür. Büyüme dönemi süreleri; (1) vegetatif (V) 39 gün, (2) çiçeklenme (Ç) 16 gün, (3) meyve oluşumu (MO) 15 gün ve (4) olgunlaşma ve hasat (OH) 22 gün olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte, KO ölçümlerine çiçeklenme döneminden itibaren başlanılmıştır. İstatistik Analiz KO ve YSİ ölçüm değerlerinde sulama uygulamaları ve dönemler arasındaki farklılıklar SPSS paket programı kullanarak Tek-Yönlü Varya Analizi ile belirlenmiştir. Ayrıca, Ç, MO ve OH dönemlerindeki KO ve YSİ değerleri arasındaki regresyon modelleri ile bu modellere ilişkin belirtme katsayıları (R 2 ) belirlenmiş ve aynı dönemlerdeki gerçek ve tahmin edilen YSİ değerleri arasındaki korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Bulgular ve Tartışma Bitki Su Tüketimi ve Sulama Suyu Miktarı 2008 yılındaki karpuzun mevsimlik bitki su tüketimi (ET) değerleri ile uygulanan toplam sulama suyu miktarları (TSSM) Çizelge 2 de verilmiştir. Karpuzun büyüme dönemi boyunca ilk sulama dahil toplam 8 kez sulama yapılmıştır. Mevsimlik ET ve toplam sulama suyu değerlerine bakıldığında, en yüksek değerin su stresinin uygulanmadığı S 100 konusunda olduğu görülmektedir. (Çizelge 2). Karpuz bitkisinde yapılan benzer çalışmalarda, konulara göre mevsimlik bitki su tüketimlerini Şimşek ve ark. (2004) 449-720 ve 417-677 mm, Kırnak ve Doğan (2009) 70-660 ve 75-677 mm ve toplam sulama suyunu miktarlarını ise Şimşek ve ark. (2004) 398-764 ve 355-709 mm, Kırnak ve Doğan (2009) 70-660 ve 75-677 mm olarak bildirmişlerdir. Bu çalışma ile diğer çalışmalar arasındaki farklılıkların iklim koşullarından kaynaklandığı düşünülmektedir. Çizelge 2. 2008 yılında karpuzun konulara göre mevsimlik bitki su tüketim değerleri ve uygulanan toplam sulama suyu miktarları Table 2. Total irrigation water amount and plant water coumption of watermelon to treatments in 2008 year Mevsimlik ET (mm) TSSM (mm) Sulama Konusu S 100 S 80 S 60 S 40 S 20 S 0 434 376 320 239 169 130 379 314 249 184 118 53 S 100 konusuna ait sulama öncesi 0-90 cm derinlikteki nem değerleri (ilk sulama hariç) Şekil 1 de gösterilmiştir. 7 gün aralıklarla yapılan sulamalarda 17 Temmuz tarihinde yapılan sulama öncesi bitkinin kritik seviyesinin (Ry) 2.5 mm altına düştüğü ve diğer sulamalardan önce topraktaki nem değerlerinin Ry nin altına düşmediği görülmektedir. Toprakta eksilen nemin tamamının sulama ile verilmesi durumunda, Çanakkale Bölgesinde karpuz bitkisinin sulanmasında bitkinin strese girmeden 7 gün aralıklarla sulama yapılabileceği söylenebilir. 157

KO (ChRs) Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi Demirel ve ark., 2010 7(3) öncesine göre daha yüksek bulunmuştur. S 80 konusundaki KO değerleri, Ç dönemi hariç, S 100 konusuna benzer bir değişim göstermiştir.kısıtlı sulamanın uyguladığı S 40 ve S 20 konuları ile sulama yapılmayan ve S 0 konusunda üç dönem boyunca da KO değerleri birbirine yakın değişimler göstermiştir.(şekil 2). S 100 ve S 80 konularının MO söylenebilir. S 100 ve S 80 konularının MO dönemlerinde birbirine yakın ve benzer değişim görülmektedir.(şekil 2). Ayrıca, karpuz bitkisi için Ç periyodunun sonu ile MO döneminin başlangıcı arasında (44 58 gün) KO değerleri, su stresini belirlemek için kullanılabilir (Şekil 2). Şekil 1. S 100 konusunda sulama öncesi 0-90 cm derinlikteki toprağın nem içeriği Figure 1. Soil moisture content at 0-90 cm depth before irrigation at S 100 treatment KO ve YSİ değerleri Karpuz fidelerinin dikimi takiben 44 gün ile 82 gün arasındaki KO değerleri Şekil 2 de, YSİ değerleri ise Şekil 3 de gösterilmiştir. Her iki şekil incelendiğinde, KO ve YSİ değerlerinin S 100 konusundan S 0 konusuna gidildikçe azaldığı görülmektedir. S 100 konusunda sulama öncesindeki KO değerleri Ç döneminde (44-54) ve MO döneminin yarısında (58-61 gün) sulama sonrası KO değerlerine göre daha yüksek bulunmuştur. MO döneminin diğer yarısından OH döneminin sonuna kadarki dönemde (61-82 gün) ise bir önceki durumun tersine sulama sonrası okumalar sulama YSİ değerleri dikimden sonraki 44. günden 82. güne kadar yavaş bir şekilde azalmıştır (Şekil 3). S 0 konusu hariç diğer konularda birbirlerine yakın değerler gözlemlenmiştir. Ç ve MO dönemleri boyunca sulama sonrası YSİ değerleri sulama öncesine göre daha yüksek çıkmıştır. Bununla birlikte, OH döneminde bitkide sararmalar ve ölümler başladığından sulamalar etkili olmamış ve bu nedenle YSİ değerlerinde azalmalar meydana gelmiştir (Şekil 3). Bu nedenle, YSİ değerleri de Ç ve MO dönemlerinde bitkideki su stresini belirlemek için kullanılabilir. 300 S100 S80 200 S60 S40 S20 S0 100 44 47 51 54 58 61 65 68 72 75 79 82 SÖ(BI) SS(AI) SÖ(BI) SS(AI) SÖ(BI) SS(AI) SÖ(BI) SS(AI) SÖ(BI) SS(AI) SÖ(BI) SS(AI) Ç(F) MO(FG) OH(RH) Dikimden sonraki gün (Day after planting) Şekil 2. Büyüme dönemleri boyunca KO değişimi Figure 2. Change in ChRs during the growth stages 158

YSİ (LWC)(%) Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi Demirel ve ark., 2010 7(3) 450 400 350 300 S100 S80 S60 S40 S20 S0 250 44 47 51 54 58 61 65 68 72 75 79 82 SÖ(BI) SS(AI) SÖ(BI) SS(AI) SÖ(BI) SS(AI) SÖ(BI) SS(AI) SÖ(BI) SS(AI) SÖ(BI) SS(AI) Ç(F) MO(FG) OH(RH) Dikimden sonraki gün (Day after planting) Şekil 3. Büyüme dönemleri boyunca YSİ değişimi Figure 3. Change in LWC during the growth stages Büyüme dönemleri ve sulama konuları arasında KO ve YSİ değerlerinin ortalama ve standart hata değerleri Çizelge 3 de verilmiştir. Çizelge 3 incelendiğinde sulama öncesi OH döneminde sulama konuları arasındaki farklılıklar açıkça görülmektedir. Ayrıca, sulama sonrası söz konusu üç dönemde de sulama konuları arasındaki farklılıklar istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur. KO değerlerindeki dönemler arası farklılıklar incelendiğinde; sulama öncesinde S 100, S 20, S 0 ; sulama sonrasında ise S 60, S 40, S 20, S 0 konularında Ç dönemi diğer dönemlerden istatistiksel açıdan farklı olmuştur. YSİ değerlerinde birbirine yakın konular arasında farklılıklar önemli bulunmamıştır. Bununla birlikte, toprakta eksilen nemin tamamının ve çoğunun karşılandığı konularda (S 100, S 80 ), çok az veya sulama yapılmayan konulara (S 20, S 0 ) göre farklılığın önemli olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, sulama öncesi ve sonrasında Ç ve MO dönemleri arasında istatistiksel olarak farklılık çıkmamıştır (Çizelge 3). Ç, MO ve OH dönemleri için ölçülen ve tahmin edilen YSİ değerleri ile bu üç döneme ilişkin KO ve YSİ arasındaki ilişkiler sırasıyla Şekil 4a-b, Şekil 5a-b ve Şekil 6a-b de gösterilmiştir. Ölçülen ve tahmin edilen YSİ değerleri arasındaki en kuvvetli ilişki, 0.94 korelasyon katsayısıyla OH döneminde elde edilmiştir (Şekil 4(a), 5(a), 6(a)). Aynı şekilde üç farklı dönemdeki YSİ ile KO arasındaki en kuvvetli ilişki ise 0.878 belirtme katsayısıyla yine OH döneminde elde edilmiştir (Şekil 4(b), 5(b) ve 6(b)). Babar ve ark. (2006), eksilen nemin tamamının karşılandığı konularda benzer sonuçlar elde etmişler ve yaprağın baş kısmında alt kısmına göre daha fazla su bulunduğunu belirtmişlerdir. Penuelas ve ark. (1997) farklı bitki çeşitlerinde spektral indeksler ile bitki su içeriği arasındaki ilişkiyi incelemişler ve bu bağlamda su indeksi (water index) ile bitki su içeriği arasında ilişkinin belirtme katsayısını (R 2 ) 0.66 olarak bulmuşlardır. Benzer çalışma Jones ve ark. (2004) tarafından ıspanak bitkisinde yapılmış ve su indeksi ile bitki su içeriği arasındaki ilişkinin R 2 değeri 0.70 olarak bulunmuştur. 159

Çizelge 3. Farklı sulama konuları ve büyüme dönemlerindeki KO ve YSİ değerlerine ilişkin ortalama ve standart hatalar Table 3. Mean values (± SE) of different irrigation and growth stages of ChR and LWC Konular (Treatment) Sulama Öncesi (Pre-irrigation) Sulama Sonrası (After irrigation) Ç(F) MO(FG) OH(RH) Ç(F) MO(FG) OH(RH) X ± S x X ± S x X ± S x X ± S x X ± S x X ± S x KO * (ChR * ) S 100 256 ± 2 A a 235 ± 5 A b 239 ± 4 A b 248 ± 3 A 243 ± 4 A 242 ± 1 A S 80 207 ± 10 B 227 ± 2 A 210 ± 2 B 222 ± 1 B 224 ± 1 B 215 ± 3 B S 60 202 ± 8 B 194 ± 2 B 184 ± 2 C 194 ± 3 C a 188 ± 1 C ab 179 ± 3 C b S 40 173 ± 3 C 167 ± 5 C 157 ± 2 D 178 ± 1 D a 161 ± 1 D b 161 ± 2 D b S 20 157 ± 1 CD a 144 ± 1 D b 137 ± 2 E b 157 ± 2 E a 135 ± 2 E b 134 ± 4 E b S 0 144 ± 2 D a 125 ± 3 E b 121 ± 2 F b 133 ± 3 F a 119 ± 1 F b 114 ± 1 F b YSİ * (LWC * ) S 100 387 ± 3 A a 387 ± 2 A a 375 ± 2 A b 396 ± 9 A a 392 ± 5 A a 367 ± 4 A b S 80 379 ± 2 AB a 375 ± 2 AB a 362 ± 1 AB b 378 ± 7 AB 379 ± 6 A 357 ± 2AB S 60 362 ± 6 BC 360 ± 3 BC 351 ± 7 BC 369 ± 6 B 363 ± 3 B 341 ±11BC S 40 354 ± 7 C 356 ± 4 CD 340 ± 6 C 364 ± 4 B a 360 ± 2 BC 333 ± 9 C b S 20 344 ± 2 C a 343 ± 4 D a 322 ± 7 D b 361 ± 2 B a a 349 ± 3 C b 319 ± 3 C c S 0 315 ± 9 D 304 ± 8 E 289 ± 6 E 312 ± 14 C 301 ± 3 D 290 ± 7 D * Aynı satırda farklı büyük harfle gösterilen ortalamalar arasındaki farklar önemlidir ve sulama konuları arasındaki farklılığı göstermektedir, aynı satırda farklı küçük harfle gösterilen ortalamalar arasındaki farklar önemlidir ve büyüme dönemleri arasındaki farklılığı göstermektedir (Duncan, P < 0.05) Şekil 4.(a) Ç döneminde ölçülen ve tahmin edilen YSİ, (b) Ç döneminde KO ve YSİ arasındaki ilişki Figure 4.(a) Measured and predicted LWC for F stages, (b) coefficient of determination (R 2 ) and linear equation between LWC and ChR for F stages 159

Şekil 5.(a) MO döneminde ölçülen ve tahmin edilen YSİ, (b) MO döneminde KO ve YSİ arasındaki ilişki Figure 5.(a) Measured and predicted LWC for FG stages, (b) coefficient of determination (R 2 ) and linear equation between LWC and ChR for FG stages Şekil 6.(a) OH döneminde ölçülen ve tahmin edilen YSİ, (b) OH döneminde KO ve YSİ arasındaki ilişki Figure 6.(a)Measured and predicted LWC for RH stages, (b) coefficient of determination (R 2 ) and linear equation between LWC and ChR for RH stages Sonuçlar Bu çalışmada, karpuz bitkisinde büyüme periyodu boyunca Ç döneminden OH dönemine doğru gidildikçe YSİ ve KO değerleri yavaş yavaş azalmalar meydana gelmiştir. KO ile su stresinin belirlenmesinde sulama sonrası okumalar sulama öncesine göre daha net bir şekilde belirlenebilmektedir. Sonuç olarak, YSİ ve KO değerleri özellikle Ç ve MO dönemlerinde karpuz bitkisinde su stresinin belirlenmesi için kullanılabilir. İleriki çalışmalarda, spektral indeksler, verim, kalite parametreleri, YSİ ve KO belirlemek için kullanılacaktır. Teşekkür Bu çalışma, Ege Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (2007-ZRF-011) tarafından desteklenmiştir. 161

Kaynaklar Anonim, 2009a. Açıkta sebze yetiştiriciliği üretimi, Çanakkale Tarım İl Müdürlüğü. http://www.canakkale-tarim.gov.tr. Anonim, 2009b. 2008 yılı Çanakkale iline ait aylık ortalama iklim verileri, Çanakkale Devlet Meteoroloji İstasyonu. Babar, M.A., M.V. Ginkel., A.R. Klatt., B. Prasad and M.P. Reynolds, 2006. The potential of using spectral reflectance indices to estimate yield in wheat grown under reduced irrigation. Euphytica, 150: 155-172. Demirel, K., L. Genç., G. Çamoğlu., M. Saçan., B. Aşar and S. Aşık, 2009. Estimation of yield and some quality parameters by chlorophyll readings for watermelon. Research People and Actual Tasks on Multidisciplinary Sciences, Lozonec, Bulgaria, pp:243-247. Erdem, Y. and A.N. Yuksel, 2003. Yield respoe of watermelon to irrigation shortage. Scientia Horticulturae 98: 365-383. Hsiao, T.C., 1973. Plant respoes to water stress. Annual Review of Plant Physiology 24: 519-570. Hughes A. P., K. E. Cockshull and O. V. S. Heath, 1970. Leaf area and absolute leaf water content. Annals of Botany, 34: 259 265. Jones, C. L., P.R. Weckler., N.O. Maness., M.L. Stone and R. Jayasekara, 2004. Estimating water stress in plants using hyperspectral seing. ASAE/CSAE Annual International Meeting, Ottawa, Ontario, Canada,1-4 August, Paper Number: 043065. Khanna-Chopra, R. and Sinha, K. S., 1991. Genetic aspects of water relatio and drought resistant in crops. Biochemical Aspects of Crop Improvement. (Ed. Khanna-Chopra, R.), CRC Press, Boston, USA. pp :153-168. Kırnak, H., and E. Dogan, 2009. Effect of seasonal water stress imposed on drip irrigated second crop watermelon grown in semi-arid climatic conditio. Irrig.Sci. 27:155-164. Kırnak, H., E. Dogan., L. Bilgel, and K. Berakatoglu, 2009. Effect of preharvest deficit irrigation on second crop watermelon grown in an extremely hot climate. J.Irrig. and Drain.Engrg. 135 (2):141-148. Orta, A.H., Y. Erdem and T. Erdem, 2003. Crop water stress index for watermelon. Scientia Horticultuare 98: 121-130. Penuelas, J., J. Pinol, R. Ogaya., and I. Fiella,. 1997. Estimation of plant water concentration by the reflectance Water Index WI (R900/R970), Int. J. Remote Seing 18: 2869-2875. Proietti, S., Y. Rouphael., G. Colla., M. Cardarelli., M.D. Agazio., M. Zacchini., E. Rea., S. Moscatello, and A. Battistelli, 2008. Fruit quality of mini-watermelon as affected by grafting and irrigation regimes. J. Sci Food Agric 88: 1107-1114. Romic, D., G. Ondrasek., M. Romic., B. Josip., M. Vranjes and D. Petosic, 2008. Salinity and irrigation method affect crop yield and soil quality in watermelon (Citrullus Lanatus L.) growing. Irrig. and Drain. 57: 463-469. Simşek, M., M. Kacıra and T. Tonkaz, 2004. The effects of different drip irrigation regimes on watermelon [Citrullus lanatus (Thunb.)] yield and yield components under semi-arid climatic conditio. Australian Journal of Agricultural Research, 2004 (55): 1149-1157. Scharf, P.C., S.M. Brouder and R.G. Hoeft, 2006. Chlorophyll meter readings can predict nitrogen need and yield respoe of corn in the northcentral USA Agron. J. 98:655 665. Taşkaya, B., ve G. Keskin, 2004. Kavun- karpuz. Tarımsal Ekonomi Araştırma Etitüsü, T.E.A.E-Bakış, 6 (9): 1-4, Ankara. Turner, N. C., 1981. Techniques and experimental approaches for the measurement of plant water status. Plant and Soil, 58 (1-3): 339-366. 162