Özgün Araştırmalar / Original Articles

ISSN 1302-7808 Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society Türk Toraks Derneği nin yayın organıdır. Official journal of the Turkish Thoracic Society Cilt 12 Sayı 1 Mart 2011 Volume 12 Issue 1 March 2011 Türk Toraks Dergisi / Turkish Thoracic Journal Cilt-Vol.: 12 Sayı-Issue: 1 Mart-March 2011 Sayfa-Page: 1-46 Sayfa-Page: 20 Sayfa-Page: 37 Özgün Araştırmalar / Original Articles Hasta Ötiroid Sendromu ve KOAH Sick Euthyroid Syndrome and COPD Dilek Kanmaz et al; İstanbul, Türkiye Allerjik Semptomlu Hastalarda Atopi Atopy Patients with Allergic Symptoms Yavuz Havlucu ve ark.; Hatay, Türkiye Clinical Score of Pulmonary Thromboembolism Pulmoner Tromboembolide Klinik Skorlama Pelin Duru Çetinkaya ve ark.; İzmir, Turkey Cough Reflex Sensitivity in Hepatitis C Virus Hepatit C Virüs Enfeksiyonunda Öksürük Refleksi Duyarlılığı Mahmood M. Alsalahy et al.; Qalyobia, Mısır Fungi Colonizing Lung Cavities Akciğer Kavitelerinde Kolonize Olan Funguslar Sundaram Challa et al.; Hyderabad, Hindistan Derleme / Review Weaning and Noninvasive Ventilation Weaning ve Noninvaziv Ventilasyon Paola Pierucci et al.; Pavia, Italia www.toraks.org.tr

Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society www.toraks.org.tr Editörler Editors Sema Umut, Sevgi Bartu Saryal Editör Yardımcıları Associate Editors Zeynep Pınar Önen, Mehmet Polatlı, Gaye Ulubay, Atilla Uysal, T. Bahadır Üskül İstatistik Danışmanı Biostatistical Consultant Ahmet Uğur Demir Uluslararası Yayın Kurulu International Editorial Board Piergiuseppe Agostoni, ITALY M. Selim Arcasoy, USA Philippe Astoul, FRANCE Y. İzzettin Barış, TURKEY Ülkü Bayındır, TURKEY Dominique MA Bullens, BELGIUM Richard Casaburi, USA Tuğrul Çavdar, TURKEY Turgay Çelikel, TURKEY Lütfi Çöplü, TURKEY James E. Hansen, USA İlhan İnci, SWITZERLAND Oya İtil, TURKEY A. Fuat Kalyoncu, TURKEY Ali Kocabaş, TURKEY Emel Kurt, TURKEY Muzaffer Metintaş, TURKEY Zeynep Mısırlıgil, TURKEY Dilşad Mungan, TURKEY Gökhan M. Mutlu, USA Gül Öngen, TURKEY Kannan Ramar, USA Joseph Roca, SPAIN Israel Rubinstein, USA Abdullah Sayıner, TURKEY Z. Toros Selçuk, TURKEY Nadja Triller, SLOVENIA Haluk Türktaş, TURKEY E. Sabri Uçan, TURKEY Karlman Wasserman, USA Adnan Yılmaz, TURKEY Arzu Yorgancıoğlu, TURKEY Türk Toraks Derneği adına Sahibi Owner on behalf of Turkish Thoracic Society Feyza Erkan Krause Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Responsible Manager Gaye Ulubay Tel.: +90 312 490 40 50 Faks: +90 312 490 41 42 E-posta: toraks@toraks.org.tr Web sitesi: www.toraks.org.tr Adres: Kızılelma cad. 5/3 34096 Fındıkzade-İstanbul Tel.: +90 212 589 00 53 Fax: +90 212 589 00 94 E-posta: info@avesyayincilik.com Baskı: ADA Ofset Matbaacılık Tic. Ltd. Şti. - 0212 567 12 42 Baskı Tarihi: Mart 2011 A-I

Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society www.toraks.org.tr AMAÇ VE KAPSAM Türk Toraks Dergisi, Türk Toraks Derneği nin bilimsel içerikli resmi yayın organıdır. Yayın dili hem Türkçe hem İngilizce olan, bağımsız, önyargısız ve çift-kör hakemlik ilkelerine dayanan uluslararası bir dergidir. Türk Toraks Dergisi nin hedefi, solunum hastalıklarıyla ilgili bilimsel açıdan yüksek nitelikli klinik, deneysel ve epidemiyolojik çalışmaları yayınlamaktır. Ayrıca derleme, editör görüşü, editöre mektup ve olgu sunumları da kabul edilmektedir. Ulusal ve uluslararası uzlaşı raporları ile Türk Toraks Derneği tarafından düzenlenen toplantılarda sunulan konuşma metinleri ek sayı şeklinde yayımlanır. Dergi Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarında olmak üzere yılda 4 sayı yayınlanır. Hedef kitlesi göğüs hastalıkları ve göğüs cerrahisi hekimleri, iç hastalıkları hekimleri ve solunum hastalıklarına ilgi duyan pratisyen hekimlerdir. Türk Toraks Dergisi EMBASE, Scopus, CINAHL, Gale/Cengage Learning, EBSCO, DOAJ, ProQuest, Tübitak/Ulakbim Türk Tıp Dizini ve Index Copernicus tarafından dizinlenmektedir. Abone İşlemleri, Baskı İzinleri, Reklam Türk Toraks Dergisi ülkemizde görev yapan göğüs hastalıkları akademisyenleri, uzman ve asistanlarına ücretsiz olarak dağıtılmaktadır. Dergide yayınlanan makalelerin özet ve tam metin içerikleri www.toraks.org.tr/journal adresinde yayınlanmaktadır. Abone işlemleri, baskı izinleri ve reklamlarla ilgili başvurular Türk Toraks Derneği ne yapılmalıdır. Adres: Turan Güneş Bulvarı, Koyunlu Sitesi No: 175/19 Oran-Ankara Telefon: 0312 490 40 50 Faks: 0312 490 41 42 E-mail: toraks@toraks.org.tr Yazarlara Bilgi Yazım Kuralları, dergi sayfalarında ve www.toraks.org.tr/journal adresinde yayınlanmaktadır. Materyal Sorumluluk Reddi Türk Toraks Dergisi nde yayınlanan tüm yazılarda görüş ve raporlar yazar(lar)ın görüşüdür. Türk Toraks Derneği, Toraks Dergisi, Editör, Editöryel Kurul ve yayıncı bu yazılar için herhangi bir sorumluluk kabul etmemektedir. Dergimizde asit içermeyen kağıt kullanılmaktadır. AIMS AND SCOPE Turkish Thoracic Journal is the conceptually scientific and official publication of the Turkish Thoracic Society. The publication language is both Turkish and English and it is an international journal based on independent, unbiased, and double-blinded examination principles. The aim of Turkish Thoracic Journal is to publish pulmonary disease-related clinical, experimental and epidemiologic studies that are scientifically highly qualified. Additionally, reviews, editorials, letters to the editor, and case reports are also accepted. Reports presented in meetings organized by the Turkish Thoracic Society Head Office or national and international consensus reports are published as supplements. The journal is published 4 times annually, in March, June, September and December. The target-groups are chest diseases physicians, thoracic surgeons, internal medicine doctors and practitioners interested in pulmonary diseases. Turkish Thoracic Journal is indexed in EMBASE, Scopus, CINAHL, Gale/Cengage Learning, EBSCO, DOAJ, ProQuest, Tübitak/ Ulakbim Türk Tıp Dizini and Index Copernicus databases. Subscription Procedures, Permissions, Advertisement Turkish Thoracic Journal is distributed free of charge to chest diseases specialists, academicians and assistants who are working in our country. Abstracts and full texts of the articles published in this journal are issued online at www.toraks.org.tr/journal. Applications related to subscriptions, print permissions and advertisements should refer to the Turkish Thoracic Society. Adress: Turan Güneş Bulvarı, Koyunlu Sitesi No: 175/19 Oran-Ankara Phone: +90 312 490 40 50 Fax: +90 312 490 41 42 E-mail: toraks@toraks.org.tr Instructions for Authors Instructions for authors are available on journal pages and in the following link: www.toraks.org.tr/journal. Material Disclaimer Any opinion or statement enclosed in the material published by the Turkish Thoracic Journal solely represents the views of the author(s). The Turkish Thoracic Society, Turkish Thoracic Journal, Editor, Editorial Committee and Publisher do not accept any liability. Acid-free paper is used in our journals. A-II

Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society www.toraks.org.tr YAZARLARA BİLGİ 1. Türk Toraks Dergisi, Türk Toraks Derneği nin süreli yayın organıdır ve yılda 4 sayı olarak yayınlanır. 2. Derginin amacı, göğüs hastalıkları ve cerrahisi alanlarındaki bilimsel gelişmeleri aktarmak ve solunum hastalıkları konusunda canlı bir tartışma ortamı yaratmaktır. Bu amaçla, tüm göğüs hastalıkları alanlarından ve hücre biyolojisi, epidemiyoloji, immünoloji, patofizyoloji, toraks görüntülemesi, çocuk göğüs hastalıkları, çevresel ve mesleksel hastalıklar, yoğun bakım, uyku hastalıkları ve göğüs cerrahisini içeren tüm ilişkili alanlardan yazıları kabul eder. Klinik araştırma, derleme yazıları, tartışmalı konularda karşıt ve yandaş yazıları, ulusal ve uluslararası uzlaşı raporlarını, önemli yurtdışı yayınların özet ve yorumlarını, ilginç olgu sunumlarını, bilmece olguları, klinik ve pratik uygulamalara ilişkin yazıları, editöre mektupları ve editör yorumlarını yayınlar. Toraks Derneği Genel Merkezi ve şubelerince düzenlenen bilimsel toplantılarda sunulan bildiriler veya toplantı konuşmaları ek sayılar şeklinde yayınlanabilir. 3. Derginin yayın dili Türkçe ve İngilizce dir. Türkçe yazıların Türk Dil Kurumu Sözlüğüne ve Yeni Yazım Kılavuzu na uygun olması gerekir. 4. Dergi Editörler Kurulu, yayın kurallarına uymayan yazıları yayımlamamak, düzeltmek üzere yazarına geri vermek ve biçim olarak yeniden düzenlemek yetkisine sahiptir. Gönderilen yazılar, en az 2 danışman tarafından değerlendirildikten sonra Yayın Kurulu kararıyla yayımlanır. 5. Yayımlanmak üzere gönderilen yazılar başka yerde yayımlanmamış ve yayımlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Daha önce kongrede tebliğ edilmiş çalışmalar bu durum belirtilmek koşuluyla kabul edilir. Yayın için gönderilmiş yazılarını, gecikme ya da bir nedenle dergiden çekmek isteyenlerin bir yazı ile başvurmaları gerekir. Dergiye gönderilen yazılara telif hakkı ödenmez ve yazar yazının tüm yayım haklarının Türk Toraks Derneği ne ait olduğunu kabul eder. Yayımlanan yazıların bilimsel ve hukuksal sorumluluğu yazarlara aittir. 6. Derlemeler Ocak 2004 tarihinden itibaren sadece konularında uzman kişilere davetli olarak yazdırılmaktadır. 7. Dergimize gönderilen makalelerin içeriği, Uluslar arası Tıp Dergileri Editörleri Komitesi nce yayınlanan ve Ekim 2007 tarihinde güncellenen Biyomedikal dergilerde yayınlanacak makalelerde uyulması istenen standart kurallar başlıklı makalede belirtilen özellikleri taşımalıdır. Bu makalenin orijinaline www.icmje.org adresinden ulaşılabilir. 8. Türk Toraks Dergisi, yazarlardan araştırma ve yayın etiğine uyumlu olunmasını istemektedir. Yerel etik kurullarına sahip olmayan yazarlar, Helsinki Bildirgesinde ana hatlarını çizilen ilkeleri izlemelidirler. İnsan araştırmalarında, çalışmaya katılanlardan bilgilendirilmiş olurun (yazılı veya sözlü) alındığının gereç ve yöntem bölümünde belirtilmesi gerekmektedir. Helsinki Bildirgesi ne www.wma.net/e/policy/pdf/17c.pdf adresinden ulaşılabilir. Deneysel hayvan araştırmalarında ise Guide for the care and use of laboratory animals -(www.nap.edu/catalog/5140.html) etik kurallarına uyum gösterilmelidir. Yazılarda kullanılan resim, şekil ve benzeri görseller için gerekli olan telif hakkı bilgisi yazarlar tarafından temin edilmiş olmalıdır. 9. Yazarların, çalışmaları ile ilgili olarak olabilecek her türlü mali ilişkilerini beyan etmeleri istenmektedir. Tüm yazarlar, makalenin oluşturulmasında bilimsel katkı ve sorumlulukları olduğunu ve çıkar çatışması olmadığını beyan etmelidirler. Araştırmalara yapılan kısmi de olsa nakdi ya da ayni yardımların hangi kurum, kuruluş, ilaç-gereç firmalarınca yapıldığı dip not olarak bildirilmelidir. 10. Dergiye gönderilen yazıların, araştırma makalesi için 3500 kelime ve 35 kaynak, olgu sunumları için 1500 kelime ve 10 kaynağı geçmemesine özen gösterilmelidir. 11. Yazıların dergiye gönderilmesi ile eş zamanlı olarak Yazar Onay Formu tüm yazarlar tarafından imzalanarak Türk Toraks Dergisi Editörlüğü ne posta, fax veya e-posta yoluyla gönderilmelidir. Aksi takdirde gönderilen yazılar değerlendirmeye alınmayacaktır. 12. Gönderilen yazıların hemen işleme konabilmesi için, mutlaka aşağıda belirtilen yazım kurallarına uygun olması gereklidir: a- Yazılar çift aralıklı ve 12 punto olarak, her sayfanın iki yanında ve alt ve üst kısmında 3 cm boşluk bırakılarak yazılmalıdır. Sayfa numaraları her sayfanın alt ortasında yer almalıdır. b- Araştırma ve derleme yazıları aşağıda belirtilen düzene uygun şekilde hazırlanmalıdır: Birinci sayfada yazının Türkçe ve İngilizce başlığı (90 karakteri geçmemelidir) ve yazının Türkçe ve İngilizce kısa başlığı (45 karakteri geçmemelidir) bulunmalıdır. İkinci sayfaya Türkçe ve İngilizce özetler yazılmalıdır. Özetler 250 kelimeyi aşmayacak şekilde çalışmanın amacını, tipini, çalışmadaki ana bulguları ve kısaca çalışmanın sonucunu içermelidir. Özetler giriş; gereç ve yöntem; bulgular ve sonuç alt başlıkları ile biçimlendirilmelidir. Olgu sunumlarında ve derlemelerde yukarıda belirtilen özet yazım planı geçerli olmayıp, 200 kelimeyi aşmayacak şekilde Türkçe ve İngilizce özet gerekir. Yurtdışından gönderilen yazılarda sadece İngilizce özet yeterlidir. Özetten hemen sonra Türkçe ve İngilizce anahtar kelimeler (en az 3 tane) yer almalıdır. İngilizce anahtar kelimeler Tıp Konuları Başlıkları na (Medical Subject Headings: MeSH) uygun olarak verilmelidir. Tıp Konuları Başlıkları nı (MeSH) aramak için şu internet adresine başvurulabilir: www.nlm.nih.gov/mesh MBrowser. html. Üçüncü sayfada ve daha sonraki sayfalarda ana metin yer almalıdır. Derleme yazılarında konunun daha iyi anlaşılmasını sağlayacak alt başlıklar kullanılmalıdır. Bir derleme yazısında; problemin içeriği, tarihi bilgiler, temel bilgiler, metodoloji, hayvan ve insan deneyleri, tartışma, sonuç, öneriler ve gelecekte yapılacak çalışmalar gibi bölümlerin bulunması yararlı olacaktır. Araştırma yazılarında, Giriş, Gereç ve Yöntem, Bulgular, Tartışma bölümleri yer almalıdır. Farmasötik ürünler jenerik veya ticari isimleriyle belirtilmelidir (jenerik isimler yeğlenir). Ticari isimler büyük harfle yazılmalı, firma ve firma şehri ürün adından hemen sonra parantezde belirtilmelidir. Ana metni teşekkür, kaynaklar,, ve şekil alt yazıları izlemelidir. lar metin sonunda, her biri ayrı bir sayfada yazılmalıdır. c- Teşekkür bölümü, metnin sonunda kaynaklardan hemen önce yer almalıdır ve bir paragrafı geçmemelidir. d- Kaynaklar ve şekiller de dahil olmak üzere metin içerisinde geçiş sırasına göre sıralanmalıdır. Kaynaklar metinde köşeli parantez içinde ve cümle sonunda belirtilmelidir. Dergi isimleri Index Medicus a uygun kısaltılmalı, eğer Index Medicus ta yer almıyorsa tam olarak yazılmalıdır. Peş peşe ikiden fazla kaynak kullanımında sadece ilk ve son kaynak numaraları belirtilmelidir [3-9 gibi]. Kaynak gösterilen makalenin künyesinde 4 ten fazla yazar olduğunda ilk 3 yazarın ismi yazılmalı, sonrasında Türkçe kaynaklarda ve ark., Türkçe dışı kaynaklarda et al. kullanılmalıdır. Dört veya daha az yazarlı makalelerde tüm yazarların isimleri yazılmalıdır. Araştırma ve derlemelerde kaynak sayısının 35, olgu sunumlarında da 10 ile sınırlandırılmasına özen gösterilmelidir. Kaynaklar Index Medicus a uygun şekilde (Vancouver Stili) aşağıda örneklendiği gibi yazılmalıdır: Dergi Makaleleri Standart makale: Yazar ya da yazarların soyadı, adının ilk harfi (.) makalenin adı (.) derginin adı (İndex Medicus a göre kısaltılmış biçimiyle), yıl (;) cilt numarası (:) ilk ve son sayfa (.) 1.Vega KJ, Pina I, Krevsky B. Transplantation is associated with an increased risk for pancreatobiliary disease. Ann Intern Med 1996;124:980-3. Ek 1.QF. Risk assessment of nickel carcinogenicity and occupational lung cancer. Environ Health Perspect 1994;102 (Suppl 1): 2755-82. Özet format (Mektup, Özet ve Editoriyal) 1.Ennzensberger W, Fischer PA. Metronume in Parkinson s disease (Letter). Lancet 1996;347:1337. Kitaplar ve Diğer Monograflar Kitaplar için: Yazar ya da yazarların soyadı, adının baş harfi (.) kitabın adı (.) kaçıncı baskı ya da cilt olduğu (.) yayınlandığı şehir (:) yayın evi, baskı yılı (:) sayfa (.) Yazarlı 1.Ringsven MK, Bond D. Gerontology and leadership skills for nurses. 2nd ed. Albany, NY: Delmar, 1996:56. Editörlü 1.Norman IJ, Redfem SJ, eds. Mental Health Care for Elderly People. New York: Churchill Livingstone, 1996:67-9. A-III

Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society www.toraks.org.tr Kitap bölümleri için: Konu yazarının soyadı, adının baş harfi (.) konu adı (.) In (:) kitap yazarlarının soyadı, adının baş harfi (.) kitabın adı (.) yayınlandığı şehir (:) yayın evi, baskı yılı (:) ilk ve son sayfa (.) 1.Phillips SJ, Whistant JP. Hypertension and stroke. In: Laragh JH, Brenner BM; eds. Hypertension: Pathophysiology, diagnosis and management. 2nd ed. New York: Raven Pr, 1995:466-78. Kongre Özet Kitabı 1. Bengtsson S, Solheim BG. Enforcement of data protection, privacy and security in medical informatics. In: Lun KC, Degoulet P, Piemme TE, Rienhoff O, editors. MEDINFO 92. Proceedings of the 7th World Congress on Medical Informatics; 1992 Sep 6-10; Geneva, Switzerland. Amsterdam: North-Holland; 1992. p. 1561-5. Basılmamış Kaynaklar (Baskıda) 1. Leshner AI. Molecular mechanisms of cocaine addiction. N Engl J Med. In press 1997. Kongre Sunumu 1. Smith J. New agents for cancer chemotherapy. Presented at the Third Annual Meeting of the American Cancer Society, 13 June 1983, New York. Tez 1. Kaplan SJ. Post-hospital home health care: the elderly s access and utilization [Tez]. St Louis (MO): Washington Univ; 1995. İnternetteki Raporlar World Medical Association. Declaration of Helsinki: ethical principles for medical research involving human subjects. www.wma.net/e/policy/pdf/17c.pdf. Updated September 10, 2004. Accessed July 9, 2008. Diğer kaynak yazılımları için bakınız: www.ncbi.nlm. nih.gov/books/bv.fcgi?rid=citmed.toc&depth=2. e.tablolar: Her ayrı bir sayfada çift aralıklı olarak yazılmalı ve metin içerisindeki dizine göre arabik rakamı ile numaralanmalıdır. kapsamının kısa tanımı başlık olarak nun üstüne yazılmalıdır. f.şekiller: Tüm şekillerin.jpeg, veya.jpg formatında, yüksek kalitede (en az 300 dpi çözünürlükte) ve siyahbeyaz olması istenmektedir. Konunun daha anlaşılır olmasına katkıda bulunacaksa renkli şekillerde sınırlı sayıda olmak üzere kabul edilecektir. Her yazı için en çok 6 adet şekil kabul edilir. Şekiller metinde geçtiği sıraya göre Arabik rakamlarla numaralanmalıdır. Mikroskopik fotoğraflarda kullanılan boya, büyütme ölçütleri, şekil içerisinde uzunluk birimi belirtilmeli ve patolojik piyeslerde santimetrik şablon eklenmelidir. Hasta fotoğraf ve grafilerinde etik değerler korunmalıdır. Eğer fotoğraf ve grafilerden hastanın kimliği anlaşılır şekilde ise yazarlardan hastanın yazılı izni istenebilir. Şekiller metin içerisinde kullanılacakları yerlere parantez içerisinde şekil numarasıyla belirtilmeli, kaynaklar ve lardan sonra ayrı bir sayfada da liste halinde tüm şekillerin alt yazıları sunulmalıdır. Reprodüksiyon olan şekiller için izin mektubu gereklidir. g.video: Türk Toraks Dergisi nin internet sitesinde yayınlanmak üzere gönderilecek videolarda kabul edilmektedir. Gönderilecek video dosyası maksimum 3 MB büyüklükte ve.mpeg veya.vmf formatında olmalıdır. h. Olgu sunumları, Türkçe ve İngilizce başlık, Türkçe ve İngilizce kısa başlık, Türkçe ve İngilizce özet, anahtar sözcükler, giriş, olgu, tartışma bölümlerini içermelidir. Yeni bulgular ya da net mesajlar içermelidir. Gönderilen tüm olgu sunumları öncelikle editöryal kurul tarafından değerlendirilecek ve yeni bulgular ya da net mesajlar içermeyen olgu sunumları, hakem değerlendirmesine gönderilmeden ret edilebilecektir. i. Bilmece olgu sunumlarında kısa bir girişi, problemin tanımlanması, ipucu niteliğindeki fotoğraf ve şekillerin sunulması, kesin tanı ve bu tanının tartışılarak eğitime yönelik mesajların vurgulandığı tartışma bölümü izlemelidir. j. Karşıt/yandaş görüş yazıları üçer sayfayı; klinik pratik yazıları şekil, resim ve kaynaklarla birlikte 3 sayfayı aşmamalıdır. k. Editöre mektup bölümü, daha önce yayınlanmış yazılara eleş tiri ve katkı sağlamak amacıyla yazıldığından, özet içermemeli, kaynakları sınırlı olmalı, kısa ve öz olarak biçimlendirilmelidir. l. Kısaltmalar, uluslararası kabul edilen şekle göre yapılmalı, ilk kullanıldıkları yerde parantez içinde yazılmalı ve tüm metinde bu kısaltma kullanılmalıdır. ÇEVRİMİÇİ (ON-LINE) YAZIM KURALLARI Çevrimiçi makale gönderirken, toplam 10 basamaklı bir süreç izlenerek, makaleler 2 bölümde gönderilmektedir. Birinci bölüm: İlk 8 basamakta sırasıyla makalenin türü, kurumları, yazarları, başlığı, özeti, anahtar kelimeleri, üst yazı gibi bilgiler girilmektedir. 1. Basamak: Makalenin gönderileceği dil seçimi (Türkçe veya İngilizce) yapılır. 2. Basamak: Makalenin türü ve kategorisi seçilir. 3. Basamak: Makalede adı bulunan yazarların kurumla rı girilir. Tüm yazarlar aynı kurumda ise, bir kez yazmak yeterlidir. Kurum adlarında kısaltma kullanılmamalıdır. 4. Basamak: Yazarların adı-soyadı ve e-mail adresleri yazılır. Ayrıca bir önceki basamakta yazılan kurumlar seçilerek, yazarlara ait kurumlar işaretlenir. Makale ile ilgili olarak tüm yazışmalardan sorumlu yazar da bu basamakta belirtilmektedir. İletişim kurulacak yazar için e-mail alanının doldurulması zorunludur. Diğer yazarlar için şart değildir. Yazar adlarında kısaltma kullanılmamalıdır. 5. Basamak: Makalenin başlığı yazılmaktadır. Başlık özel karakterler içeriyorsa (α, β, μ gibi) da yer alan bu karakterlerin üzerine tıklamanız yeterli olacaktır. 6. Basamak: Makalenin özetinin yazıldığı basamaktır. Özetinizin uzunluğu; eğer makale türünüz Olgu Sunumu veya Derleme ise 200, Araştırma Yazısı ise 250 kelimeyi aşmamalıdır. Araştırma yazılarında özetler giriş; gereç ve yöntem; bulgular ve sonuç alt başlıkları ile biçimlendirilmelidir. 7. Basamak: Makalenin anahtar kelimelerinin yazıldığı basamaktır. İngilizce anahtar kelimeler, bu pencerede verilen MeSH bağlantısına girilerek seçilmelidir. 8. Basamak: Makalenin başka bir dergide yayımlanması ya da kongrede sunulması ile ilgili bilgi verildiği basamaktır. İkinci Bölüm: 9. Basamak: Buradan itibaren makalenin künye kısmı tamamlanmış durumdadır. Bu basamak makalenin metin, video ve şekillerini gönderme basamağıdır. Metin dosyasında dışında herhangi bir şekil olmamalıdır. Bu nedenle, örnek olarak içinde bir resim ve bir grafik olan makale için bu basamakta 3 kez dosya gönderme işlemi yapmalısınız (metin dosyası, resim dosyası ve grafik dosyası). Varsa önce şekil ve video dosyaları gönderilmelidir. Metin dosyasında şekil olmamalıdır. Makale içinde bulunan tüm resim, grafik ve diğer şekiller tek tek metinde geçen isimleriyle (resim 1, grafik 1 gibi) gönderilmelidir. Metin dosyası için herhangi bir yazı editörünü kullanabilirsiniz (Word, notepad, wordpad gibi). Ancak metniniz bir içeriyorsa MS Word kullanmanız gerekmektedir. Makalenin künyesi ile ilgili tüm bilgiler daha önce alındığı için, metin dosyası içinde makalenin yazarları, kurumları, iletişim adresi gibi detaylar OLMAMALIDIR. Metin dosyasında sırasıyla, Türkçe başlık İngilizce başlık Türkçe kısa başlık İngilizce kısa başlık Türkçe ve İngilizce Özet Türkçe ve İngilizce anahtar kelimeler Makalenin metinleri Kaynaklar lar ve açıklamaları Şekil varsa, sadece şekil alt yazıları olmalıdır. Gönderilen dosyaların adları yazar ve kurum adı çağrıştırmamalıdır. Gönderilen metin dosyaları bir dakika sonra PDF formatına çevrilerek görüntülenebilir hale getirilir. Bu nedenle dosya boyutu bilgisi ve bağlantısına bu süre içerisinde ulaşılamaz. 10. Basamak: Makale gönderildikten sonra makale ile ilgili detayların görüntülendiği ve önceki basamaklarda yapılması gereken işlemlerin sorgulandığı (kontrol listesi içeren) bir alan bulunmaktadır. Bu basamağa kadar her an önceki düğmesini tıklayarak daha önceki basamaklara geri dönülebilmekte ve değişiklik yapılabilmektedir. Makale yazımı istenilen noktada bırakılabilir ve başka bir zaman kalınan yerden devam edilebilir. 10. ve son basamaktaki makaleyi gönder düğmesini tıkladıktan sonra makale dergi yöneticiliğine gönderilir. Ve makale Gönderilmesi Tamamlanmamış Makaleler bölümünden Gönderilmiş Makaleler bölümüne taşınır. Bu bölümdeki makale ile ilgili hiç bir değişiklik yapılmasına izin verilmez. Yazarlar makalenin editörlük değerlendirme sürecinin hangi aşamasında olduğunu görebilirler. Ancak dergi editörü revizyon istediğinde; makaleniz Gönderilmiş Makaleler bölümünden, Revizyon İstenilen Makaleler bölümüne aktarılır. Bu bölümde makalede gereken değişikliklerin yapılmasına izin verilmektedir. A-IV

Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society www.toraks.org.tr INSTRUCTIONS TO AUTHORS 1. The Turkish Thoracic Journal is a periodical of the Turkish Thoracic Society and 4 issues are published annually. 2. The aim of the journal is to convey scientific developments in thoracic diseases and surgery, and to create a dynamic discussion platform about pulmonary diseases. With this intent, the journal accepts articles from all related scientific areas that address thoracic diseases and cell biology, epidemiology, immunology, pathophysiology, thoracic imaging, pediatric chest diseases, environmental and occupational disorders, intensive care, sleep disorders and thoracic surgery. Clinical and research articles, reviews, statements of agreement or disagreement on controversial issues, national and international consensus reports, abstracts and comments of important international articles, interesting case reports, puzzling cases, writings related to clinical and practical applications, letters to the editor, and editorials are accepted. Presentations and reports of meetings organized by Turkish Thoracic Society Head Office and its branches can be published as supplements. 3. The publication languages of the journal are Turkish and English. 4. The Editorial Committee has the right of not publishing a manuscript that is not in compliance with the authors instructions, request revisions from the authors and reediting. Submitted manuscripts are published following the evaluation by at least two reviewers, and approval of the Publication Committee. 5. The submitted manuscripts should not been submitted for publication or published elsewhere. Studies previously announced in the congresses are accepted if this condition is stated. Those who want to withdraw their manuscripts from the journal due to delays or any other reason should submit a written application. No royalties or remuneration will be provided to the author(s) and the author agrees that all publication rights belong to the Turkish Thoracic Society. Scientific and legal responsibilities of the published manuscripts belong to the authors. 6. Reviews have been written only by experts on the subjects, upon invitation since January 2004. 7. The content of the submitted manuscripts should conform to the criteria stated in Uniform Requirements for Manuscripts Submitted to Biomedical Journals, published by the International Committee of Medical Journal Editors and updated in October 2007. The original article can be found at www.icmje. org. 8. Turkish Thoracic Journal requests the authors to comply with research and publication ethics. The principles outlined in the Declaration of Helsinki should be followed in the absence of formal ethics review committees. For human studies, the means by which informed consent was obtained from participants (oral or written) should be stated in the Materials and Methods section. Declaration of Helsinki can be found at www.wma.net/e/policy/pdf/17c.pdf. In experimental animal studies, ethical considerations within The guide for the care and use of laboratory animals (www.nap.edu/catalog/5140.html) should be followed. Copyright information required for the figures, pictures and other visuals should be provided by the authors. 9. The authors are asked to declare any financial relations concerning the study. All authors should state that they scientifically contributed to and took responsibility in the study and declare that there is no conflict of interest. The authors should acknowledge and provide information on grants, contracts or other financial support of the study provided by any foundations and institutions or firms. 10. Research articles should not exceed 3500 words and 35 references. Case reports should not exceed 1500 words and 10 references. 11. Simultaneously with the submission of manuscripts, the Author Agreement Form signed by all contributing authors should be sent to the Turkish Thoracic Journal Editorial Office via fax or e-mail. Otherwise, submitted manuscripts will not be taken into consideration. 12. In order to proceed without delay, all submitted manuscripts should comply with the instructions specified below: a. Articles should be typed double-spaced using Times New Roman style and 12 fonts and should have 3 cm margins on the sides, top and bottom of each page. Page numbers should be placed at the mid-bottom of each page. b. Articles and reviews should be prepared in accordance with the instructions below: The first page should include the title of the article in English (should not exceed 90 characters) and the running title in English (should not exceed 45 characters). The second page should include English abstract that do not exceed 250 words. A structured abstract with Introduction, Materials and Methods, Results, and Conclusion sections should contain the aim of the study, main results of the study, and a brief conclusion. The above mentioned structure does not apply to the case reports and reviews; a short abstract of no more than 200 words is required. At least three key words in English should be placed right after the abstract. Key words should comply with the Medical Subject Headings: MeSH. Medical Subject Headings (MeSH) which can be found at www.nlm.nih.gov/mesh/mbrowser.html. Third page and the subsequent pages should include the main text. In review articles, subtitles should be used in order to provide a better understanding on the subject. In a review article, it would be beneficial to provide different sections such as the context of the problem, historical information, basic knowledge, methodology, animal and human experiments, discussion, conclusion, suggestions and future studies. Research articles should include separate sections for Introduction, Materials and Methods, Results, Discussion. Pharmaceutical products can be mentioned either with their generic or commercial names (generic names are preferred). Commercial names should be written with capital letters, followed by the company and its city in parenthesis. Acknowledgements, references, tables and figure legends should follow the main text. Tables should be presented at the end of the text and each on a separate page. c. The Acknowledgements section should be placed at the end of the text before the references and should not exceed one paragraph. d. References, tables and figures should be placed in the order of appearance in the text. References should be mentioned in brackets and at the end of the sentences. The titles of journals must be abbreviated according to the style used in Index Medicus. Full titles should be used for those that are not cited in Index Medicus. When more than two consecutive references are used, only the first and last reference numbers should be written [such as: 3-9]. When there is more than four authors within the identification of the referred article, only the names of the first three authors should be used followed by et al.. If an article has four or less authors, all names should be used. Research articles and reviews should not exceed 35 references. Case reports should not exceed 10 references. References should be written according to the Index Medicus and in Vancouver Style as illustrated below. Journal Articles Standard Journal Article Surname of the author(s), first letter of the author s name, title of the article, name of the journal (abbreviated according to Index Medicus), year (;) volume number (:) first and last pages (.) Vega KJ, Pina I, Krevsky B. Transplantation is associated with an increased risk for pancreatobiliary disease. Ann Intern Med 1996;124:980-3. Supplementary QF. Risk assessment of nickel carcinogenicity and occupational lung cancer. Environ Health Perspect 1994;102 (Suppl 1): 2755-82. Summary Format (Letter, Summary and Editorial) Ennzensberger W, Fischer PA. Metronume in Parkinson s disease (Letter). Lancet 1996;347:1337. Books and Other Monographs Book Surname of the author(s), first letter of author s name (.), title of the book (.) number of press or volume (.) city that it is published (:) publisher, publication year (:) page (.) With author Ringsven MK, Bond D. Gerontology and leadership skills for nurses. 2nd ed. Albany, NY: Delmar, 1996:56. With editor Norman IJ, Redfem SJ, eds. Mental Health Care for Elderly People. New York: Churchill Livingstone,1996: 67-9. Book chapter Surname of the section author(s), the first letter of authors name (.) the title of the section (.) In (:) the surname A-V

Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society www.toraks.org.tr of the author(s) of the book, the first letter of authors name (.) the title of the book (.) city that it is published (:) publisher, publication year (:) first and last pages (.) Phillips SJ, Whistant JP. Hypertension and stroke. In: Laragh JH, Brenner BM; eds. Hypertension: Pathophysiology, diagnosis and management. 2nd ed. New York: Raven Pr, 1995:466-78. Congress Abstract Book Bengtsson S, Solheim BG. Enforcement of data protection, privacy and security in medical informatics. In: Lun KC, Degoulet P, Piemme TE, Rienhoff O, editors. MEDINFO 92. Proceedings of the 7th World Congress on Medical Informatics; 1992 Sep 6-10; Geneva, Switzerland. Amsterdam: North-Holland; 1992. p. 1561-5. Unpublished Resources (In Press) Leshner AI. Molecular mechanisms of cocaine addiction. N Engl J Med. In press 1997. Congress Presentation Smith J. New agents for cancer chemotherapy. Presented at the Third Annual Meeting of the American Cancer Society, 13 June 1983, New York. Thesis Kaplan SJ. Post-hospital home health care: the elderly s access and utilization [Thesis]. St Louis (MO): Washington Univ; 1995. Online Reports World Medical Association. Declaration of Helsinki: ethical principles for medical research involving human subjects. www.wma.net/e/policy/pdf/17c.pdf. Updated September 10, 2004. Accessed July 9, 2008. For typing of any other type of reference, please go to www.ncbi.nlm.nih.gov/books/bv.fcgi?rid=citmed. TOC&depth=2. e. Tables: Each table should be typed on a separate page and table s entries should be double-spaced. Tables should be numbered with arabic numeral(s) and cited in the order of appearance in the text. A brief title for the table should be written above the table. f. Figures: All figures should be high-quality (at least 300 dpi resolutions) in.jpeg or.jpg format, and should be provided in black and white. If providing a better understanding of the topic, colored figures will be accepted in limited number. For each manuscript, six figures at most will be accepted. Figures should be numbered with Arabic numeral(s) in order of appearance in the text. The type of the dye that was used, magnification scales, and internal scale bar should be stated for microscopic photographs. A centimetric template should be added for pathologic specimens. Ethical values should be protected in any patient-related photograph or graphs. If the identity of the patient can be revealed by the provided photographs and graphs, a written consent should be requested from the patient. The figures should be cited in parenthesis with their respective numbers within the main text. All figure legends should be on a separate page after references and tables. A written permission is required for reproduced figures. g. Video: Videos submitted for online broadcasting purposes, on the internet site of Turkish Thoracic Journal, are accepted. The video dossier should be maximum 3MB in size and in.mpeg or.vmf format. h. Case reports should contain sections for English title, English running title, English abstract, keywords, Introduction, Case and Discussion. They should include new cases or imply clear messages. All submitted case reports will be first reviewed by the editorial committee and those that do not include new cases and/or do not imply clear messages could be rejected without sending it for arbitration. i. In puzzling case reports, a short introduction should be followed by the description of the problem, presentation of clue photos and figures, definite diagnosis, and a discussion section where the diagnosis is discussed and educational messages are emphasized. j. Disagreement/agreement articles should not exceed three pages, and clinical practice articles should not exceed three pages including text, figures, images and references. k. The section for the Letters to the Editor should be formatted shortly and concisely, without any summary, and should be restricted in the number of references since it is mainly written to provide support or criticism over previously published articles. l. Abbreviations should be written in the accepted international format and under parenthesis on the first mention and this abbreviation should be used throughout the text. ONLINE SUBMISSION Instructions to Authors Online submission is a two-part and 10-step process. Part 1 Information such as the type of the article, institutions, authors, title, abstract, keywords, and cover letter is entered in the first eight steps. Step-1: The language is selected (Turkish or English). Step-2: The type and category of the article is selected. Step-3: The institutions of the authors are entered in the relevant fields. If all authors are within the same institution, a single entry is enough. Names of the institutions should be written in full. Step-4: The names, surnames and e-mail addresses of the authors are entered in the relevant fields. The corresponding institutions are selected from those provided in the preceding step. The corresponding author should also be stated in this step. Entering a valid e-mail address for the corresponding author is mandatory. However, this is not obligatory for the other authors. Authors names should be written in full. Step-5: This is the step where the title is entered. If needed, special characters (such as α, β, μ) are available on the table. Step-6: This is the step where the abstract is entered. Abstract should not exceed 200 words for case reports and reviews, and 250 words for research articles. Abstracts for research articles should include the following sections: Introduction, Materials and Methods, Results and Conclusion. Step-7: This is the step where the keywords are entered. English keywords should be selected by connecting the MeSH link provided in this window. Step-8: This is the step where information regarding the manuscript s publication in another journal or its presentation in a congress is entered. Part 2 Step-9: From hereon, the identification of the manuscript has been completed. The main text, video and figures of the article should be submitted in this step. There should be no figures within the text file, except for the tables. For instance, three files should be submitted in this step for a manuscript containing one figure and one graph in the body (a file for text, a file for figure, and a file for graph). Figure and video files should be uploaded first. No figures should be placed in the text file. All images, graphs, and other figures within the manuscript should be uploaded with the names used in the manuscript (such as Fig 1 or Graph 1). Any of the writing editors can be used for the text file (such as Microsoft Word, Notepad, and WordPad). However, MS Word will be necessary if the text contains a table. Since all identification details were provided in former steps, the authors names, institutions, and correspondence address are not required herein. Manuscript Checklist: Title (English) Running title (English) Abstract (English) Keywords (English) Main text References Tables with titles Figure legends (Captions). The names of the submitted files should not evoke the name of the author(s) or institution. Submitted text files are made visually compatible through conversion to PDF format one minute following the submission. Therefore, there is no access to the file size information and connection within this short period. Step-10: A control panel, showing the details of the article and including the checklist, appears after submission. It is possible to return to the previous screen by clicking on the previous button and make corrections and/or modifications till this step. The submission process can be quitted at any stage and can be resumed. After clicking on the button Submit manuscript, which appears on the last and 10th step, the manuscript is sent to the journal s management. It is transferred from the section of Unsubmitted manuscripts to the section of Submitted manuscripts. At this stage, there is no possibility of any modification in the manuscript. Authors can view the stage of the submitted manuscript during the editorial review process. If the journal editor requests revision, the manuscript is transferred from the Submitted manuscripts section to the Manuscripts requiring revision section. In this section, the authors are allowed to make the necessary modifications on the manuscript. A-VI

Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society www.toraks.org.tr İÇİNDEKİLER ÖZGÜN ARAŞTIRMALAR 1 5 9 14 19 Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Hasta Ötiroid Sendromu Sıklığı Dilek Kanmaz, Esin Yentürk, Barış Yılmaz, Neziha Alkan, Esin Tuncay Hatay / Dörtyol Bölgesindeki Alerjik Semptomlar ile Başvuran Hastalarda Atopi Varlığının Değerlendirilmesi Yavuz Havlucu, Levent Özdemir, Deniz Havlucu Yurtman, Burcu Özdemir Pulmoner Tromboemboli Tanısında EKG ve Üç Klinik Skorlama Yönteminin Karşılaştırılması Pelin Duru Çetinkaya, Onur Fevzi Erer, Serir Aktoğu Özkan, Gülsüm Arı, Metin Özkan Kronik Hepatit C Virüs Enfeksiyonlu Mısırlı bir Hasta Grubunda Öksürük Refleksi Duyarlılığı Çalışması Mahmood M. Alsalahy, Yaser A. Shahin, Khaled M. Belal Akciğerin Kaviter Lezyonlarında Kolonize Olan Funguslar - Klinikopatolojik Bir Çalışma Sundaram Challa, Shantveer Uppin, Swetha Hanumanthu, Tara Roshni Paul, Lakshmi Vemu, Manmadh Rao Talluri, Dharam Rakshak Ayapati, Ramesh Chandra Mishra, Ravinutala Venkata Kumar DERLEME 27 Mekanik Ventilatörden Ayırma ve Ekstübasyon Sonrası Başarısızlık Paola Pierucci, Annalisa Carlucci, Annia Schreiber, Stefano Nava OLGU SUNUMLARI 32 36 39 44 Akut Laringotrakeal Havayolu Obstrüksiyonu ile Başvuran Wegener Granulomatozisi Sinem Nedime Sökücü, Levent Karasulu, Sedat Altın, Erdoğan Çetinkaya, Ekrem Cengiz Seyhan, Nur Ürer Cilt Bazoskuamöz Hücreli Karsinoma da Pulmoner Metastazektomi: Olgu Sunumu Bülent Koçer, Gültekin Gülbahar, Tuba Ünal, Koray Dural, Ünal Sakıncı Septik Pulmoner Emboliye Bağlı Radyolojik Bulguların Evrimi Ender Levent, Nesrin Sarıman, Akın Cem Soylu Amfizematöz Akciğer Zemininde Hafif Ve Fokal Kontüzyona Bağlı Oluşan Masif Hemoptizi Hasan Türüt A-VII

Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society www.toraks.org.tr CONTENTS ORIGINAL ARTICLES 1 5 9 14 19 The Incidence of Sick Euthyroid Syndrome in Chronic Obstructive Pulmonary Disease Dilek Kanmaz, Esin Yentürk, Barış Yılmaz, Neziha Alkan, Esin Tuncay Evaluation of Atopy in Patients with Allergic Symptoms in Hatay/Dörtyol District Yavuz Havlucu, Levent Özdemir, Deniz Havlucu Yurtman, Burcu Özdemir A Comparison of ECG and Three Clinical Scoring Methods for the Diagnosis of Pulmonary Thromboembolism Pelin Duru Çetinkaya, Onur Fevzi Erer, Serir Aktoğu Özkan, Gülsüm Arı, Metin Özkan Study of Cough Reflex Sensitivity in a Group of Egyptian Patients with Chronic Hepatitis C Virus Infection Mahmood M. Alsalahy, Yaser A. Shahin, Khaled M. Belal Colonizing Fungi in Cavitary Lesions of Lung A Clinicopathological Study Sundaram Challa, Shantveer Uppin, Swetha Hanumanthu, Tara Roshni Paul, Lakshmi Vemu, Manmadh Rao Talluri, Dharam Rakshak Ayapati, Ramesh Chandra Mishra, Ravinutala Venkata Kumar REVIEW 27 Weaning From Mechanical Ventilation and Post - Extubation Failure Paola Pierucci, Annalisa Carlucci, Annia Schreiber, Stefano Nava CASE REPORTS 32 36 39 44 A Wegener Granulomatosis Case Presenting with Acute Laryngotracheal Airway Obstruction Sinem Nedime Sökücü, Levent Karasulu, Sedat Altın, Erdoğan Çetinkaya, Ekrem Cengiz Seyhan, Nur Ürer Pulmonary Metastasectomy in Cutaneous Basosquamous Cell Carcinoma: Case Report Bülent Koçer, Gültekin Gülbahar, Tuba Ünal, Koray Dural, Ünal Sakıncı The Evolution of Radiological Lesions due to Septic Pulmonary Embolism Ender Levent, Nesrin Sarıman, Akın Cem Soylu Massive Hemoptysis due to Mild and Focal Contusion on an Emphysematous Lung Hasan Türüt A-VIII

Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society www.toraks.org.tr EDİTÖRDEN / EDITORIAL Değerli Meslektaşlarımız; Türk Toraks Dergisi ile ilgili elektronik sistemler için Türk Toraks Derneği yeni bir firmayla (LookUs) anlaşma yapmıştır. Geçiş döneminde oluşan aksaklıkların en kısa zamanda aşılmasını bu arada da sizlerin anlayış göstereceğinizi umut ediyoruz. Pleksus şirketine verdikleri üstün hizmetten dolayı içtenlikle teşekkür ediyoruz. Bu sayımızda ilginç makalelerimiz içersinde Nava ve grubunun Mekanik Ventilatörden Ayırma ve Ekstübasyon Sonrası Başarısızlık derlemesi özellikle yol gösterici nitelikte. Sevgi ve saygılarımızla. Editörler Prof. Dr. Sema Umut Prof. Dr. Sevgi Saryal A-IX

ÖZGÜN ARAŞTIRMA ORIGINAL ARTICLE KOAH COPD Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Hasta Ötiroid Sendromu Sıklığı The Incidence of Sick Euthyroid Syndrome in Chronic Obstructive Pulmonary Disease Dilek Kanmaz, Esin Yentürk, Barış Yılmaz, Neziha Alkan, Esin Tuncay Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Kliniği, İstanbul, Türkiye ÖZET Amaç: Kronik ve ciddi hastalıklar seyrinde ortaya çıkabilen tiroid hastalığı olmaksızın tiroid hormon düzeyindeki değişiklikler hasta ötiroid sendromu (HÖS) olarak tanımlanmaktadır. Bu hastalık bulguları genellikle normal sınırlardaki serbest tiroiodotironin (ft4) ile azalmış serbest tiroksin (ft3) düzeyi ve normal ya da hafif baskılanmış tirotropin (TSH) değerleridir. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda kronik obstruktif akciğer hastalığında (KOAH) stabil ve akut ataktaki olgularda tiroid hormon düzeyleri incelenerek HÖS oranı araştırıldı. Çalışmaya kliniğimizde daha önceden KOAH tanısı konulan orta-ağır 45 olgu alındı. Olgular akut atak ve stabil olmak üzere iki gruba ayrıldı. Tüm olgularda kan ft3, ft4, TSH değerleri, spirometri, akut atak nedeni ile hastaneye yatışı yapılan olgularda arter kan gazı değerleri kaydedildi. Bulgular: Yaş ortalaması 61.6±9.9 (43-80) yıl olan 45 olgunun (E/K: 43/2) 25 i stabil, diğer 20 olgu ise akut ataktaki KOAH olgularından oluşmakta idi. Akut ataktaki grupta ft3: 2.32±0.53 pg/ml, ft4: 1.17±1.11 ng/dl, TSH: 0.69±0.59 iken stabil olgularda bu değerler ft3: 2.99±0.43 pg/ml, ft4: 0.79±0.14 ng/dl, TSH: 1.22±0.77 saptandı. Akut ataktaki grupta ft3 değeri stabil KOAH grubuna göre anlamlı derecede düşük bulundu (p=0.0001). KOAH akut ataktaki olgularda HÖS %70 (14/20), stabil grupta %8 (2/25) sıklıkta görüldü. Sonuç: Sonuç olarak çalışmamızda akut ataktaki KOAH olgularında stabil olanlara göre HÖS oranı oldukça yüksek bulunmuştur (p< 0.001). (Tur Toraks Der 2011; 12: 1-4) Anahtar sözcükler: KOAH, tiroid fonksiyonları, ötiroidi Geliş Tarihi: 29.01.2008 Kabul Tarihi: 12.01.2010 ABSTRACT Objective: Sick euthyroid syndrome (SES) is defined as abnormal thyroid hormone levels without any thyroid diseasei which is seen during the progression of chronic or severe diseases. The common feature of this disorder is a low level of free triiodothyronine (ft3), with generally normal blood free thyroxine (ft4) levels and either normal or slightly suppressed thyroidstimulating hormone (TSH). Material and Method: We examined the incidence of SES in COPD patients either in a stable state or acute exacerbation. 45 cases, who had previously been diagnosed as COPD in our clinic, with severe or modarate disease, were included in the study. Cases were grouped according to the state of the disease; stable or in acute exacerbation. ft3, ft4, TSH levels and spirometry values in all cases and arterial blood gas analyses in cases with acute exacerbation were recorded. Results: Of the 45 cases with COPD (M/F:43/2) aged between 43 to 80 (61.6±9.9) years, 25 were in stable state and 20 cases were in acute exacerbation. Thyroid hormone levels in cases with acute exacerbation were ft3: 2.32±0.53 pg/ml, ft4:1.17±1.14 ng/dl, TSH:0.69±0.59, where the levels were ft3: 2.99±0.43 pg/ml, ft4: 0.79±0.11 ng/dl, TSH: 1.22±0.77 in stable cases. The ft3 level in the group with acute exacerbation was significantly lower than the cases in the stable state (p<0.001). SES was seen in 70% (14/20) percent of cases with acute exacerbation and 8% (2/25) of cases in the stable state. Conclusion: In conclusion, we determined that SES is significantly higher in acute than stabile cases in COPD (p<0.001). (Tur Toraks Der 2011; 12: 1-4) Key words: COPD, thyroid function, euthyroid Received: 29.01.2008 Accepted: 12.01.2010 GİRİŞ Kronik ve ciddi hastalıklar seyrinde ortaya çıkabilen tiroid hastalığı olmaksızın tiroid hormon düzeyindeki değişiklikler hasta ötiroid sendromu (HÖS) olarak tanımlanmaktadır. Bu hastalık bulguları genellikle normal sınırlardaki serbest tiroiodotironin (ft4) ile azalmış serbest tiroksin (ft3) düzeyi ve normal ya da hafif baskılanmış tirotropin (TSH) değerleridir [1]. Çalışmamızda kronik obstruktif akciğer hastalığında (KOAH) stabil ve akut ataktaki olgularda tiroid hormon düzeyleri incelenerek HÖS oranı araştırıldı. GEREÇ ve YÖNTEM Çalışmaya KOAH tanısı olan 45 olgu alındı. Tüm olgularda yaş, cinsiyet, sigara öyküsü, hastalık süresi, boy, kilo parametreleri kaydedildi. Total protein, albümin, ft3, ft4, TSH, arter kan gazı (AKG) bakıldı. Hasta seçimi: Çalışmaya KOAH tanısı ile kliniğimiz tarafından takip edilmekte olan 45 olgu alındı. KOAH tanımı ve evrelendirme ATS kriterlerine göre belirlendi [2]. Olgular poliklinik takibine gelen stabil KOAH lı 25 (Grup I), akut atak nedeni ile interne edilen 20 (Grup II) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Akut atak nedeni olarak Sunulduğu Kongre: Türk Toraks Derneği 9. Yıllık Kongresi, 19-23 Nisan 2006, Kemer, Antalya Yazışma Adresi / Address for Correspondence: Esin Yentürk, Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Kliniği, İstanbul, Türkiye Tel: +90 212 664 17 00 E-posta: yenturke@yahoo.com doi:10.5152/ttd.2011.01 1

Kanmaz ve ark. Hasta Ötiroid Sendromu ve KOAH Tur Toraks Der 2011; 12:1-4 tüm olgularda solunum yolu enfeksiyonu sorumlu idi. ATS kriterlerine göre hafif: FEV 1 =%79-50 orta: FEV 1 =%49-35 ağır: FEV 1 <35 KOAH olarak evrelendirildiğinde; Grup I de 13 hafif, 7 orta, 5 ağır Grup II de 6 orta, 14 ağır olgu bulunmakta idi. Bilinen tiroid hastalığı ve KOAH dışı kronik hastalığı olanlar çalışmaya alınmadı. Olgular teofilin, inhale steroid, uzun ve kısa etkili inhale beta agonist kullanmakta idi. Spirometri: Olgulara Spirometric V plus spirometri cihazı ile teknik açıdan kabul edilebilir üç manevra ile yapıldı. Stabil olgulara spirometri uygulandı. AKG: KOAH akut atakla başvuran hastalarda oda havasında radiyal arterden alınan 2 ml kan örneği Medica Easystat cihazında çalışıldı. Solunum yetersizliği için PaO 2 60 mmhg PaCO 2 45 mmhg değerleri alındı. Tiroid fonksiyon testleri: Tiroid hormonları sabah hastalardan alınan 5 ml venöz kan örneklerin hastanemiz biyokimya laboratuvarında Coulter-Acces cihazında electrochemilümminescence immunoassay metodu ile çalışıldı. KOAH akut atakla interne edilen hastalarda kan örnekleri ilk 24 saatte alındı. Normal değerler TSH:0.34-5.6 miu/ml, ft3:2.5-3.9 pg/ml, ft4:0.58-1.64 ng/dl kabul edildi. HÖS tanısı TSH normal sınırlarda iken ft3 veya ft3 ve ft4 ün belirtilen normal değerin altında olması ile konuldu. İstatistik: İstatistiksel analiz SPSS 11.0 programında; her iki grup arasındaki fark Student-t testi, korelasyonlar ise Spearman testi ile değerlendirildi. BULGULAR Yaş ortalaması 60.7±9.3 (43-80) yıl olan Grup I (25) ile yaş ortalaması 62.8±10.7 (36-77) yıl olan Grup II (20) toplam 45 olgunun (E/K: 43/2) hastalık süreleri arasında istatistiksel bir fark görülmedi. Grup I de 19, Grup II de 15 hastada sigara öyküsü mevcuttu. Grup II de kilo (66±8) ve BKİ (22,4±3,6) ortalaması diger gruptan anlamlı olarak düşük bulundu. (p=0.01) (p=0.001). Grup I de 3.7±0.6 g/dl, diğer grupta 3.7±0.6 g/dl olan ortalama albümin değerleri akut atak grubunda anlamlı olarak düşük bulundu (p=0.01). Olguların özellikleri Tablo 1 de görülmektedir. Stabil grupta tiroid hormonları ortalama değerleri ft3: 2.99±0.43 pg/ml, ft4: 0.79±0.14 ng/dl, TSH: 1.22±0.77 akut atak grubunda ft3: 2.32±0.53 pg/ml, ft4:1.17±1,11 ng/dl, TSH:0.69±0.59 olarak bulundu (Tablo 2). Akut atak grubunda ft3 değeri anlamlı olarak düşük bulundu (p=0.001). Grup I de HÖS 2 (%8), Grup II de 14 (%70) olguda saptandı. KOAH akut ataktaki olgularda HÖS stabil gruba göre oldukça anlamlı yüksek bulundu (p<0.001) (Şekil 1, 2). HÖS tanısı alanlar ile diğer KOAH lılar arasında yaş ortalaması açısından fark bulunmadı. Ayrıca iki gruptan bağımsız olarak yaş ile ft3 ve ft4 düzeyleri arasında bir ilişki bulunmadı. AKG de ph 7.39±0.05 (7.29-7.47), PaO 2 46.7±9.8 (33-66), PaCO 2 51.5±14.2 (20-73), O 2 sat. %76.5±11.9 (55-93) bulundu. ft3 ve ft4 ile AKG arasında istatistiksel ilişki bulunmadı. HÖS tanımlanan olgularda diğer parametreler arasında istatistiksel anlamlı bir fark görülmedi. HÖS olgularının 9 unda sadece düşük ft3 değeri, 7 olguda ise düşük ft3 ile beraber hafif azalmış TSH değeri ölçüldü. TARTIŞMA Tiroid hormonları periferik dokularda deiyodinasyon, konjugasyon, deaminasyon ve dekarboksilasyon enzim reaksiyonları ile metabolize edilir. Dolaşımdaki T3 ün %20 si tiroid bezinden, %80 i ise T4 ün periferik dokularda T3 e dönüşmesinden sağlanır. Kronik ve ciddi hastalıklar seyrinde ortaya çıkabilen tiroid hastalığı olmaksızın tiroid hormon düzeyindeki değişiklikler olarak tanımlanan HÖS bulguları; düşük ft3 düzeyi ile, normal veya hafif yüksek ft4 düzeyi ve normal yada hafif düşük TSH düzeyi ile karakterizedir [1,3]. Bu durum ekstra tiroidal periferik metabolizmanın yetersizliği sonucunda olmaktadır. Kronik hastalıklar, ağır travma gibi katabolik durumların yol açtığı, hepatik ve renal patolojilerin periferik enzim yolunu etkilemesine sekonder tiroid hormon profilinde değişikliğe neden olmaktadır [4]. Stres, kalori azalması ve Tablo 1. Stabil ve KOAH akut ataktaki olguların demografik ve laboratuvar özellikleri Parametreler Grup I (Stabil KOAH) Grup II (Akut atak) p n=25 n=20 Yaş 60.7±9.3 62.8±10.7 >0.05 Cinsiyet (K/E) 2/23 -/20 - Sigara öyküsü 19 15 - Hastalık süresi (yıl) 10.6±5 10.5±7 <0.05 Kilo (kg) 74±10 66±8 0.01 BKİ (kg/m 2 ) 26.6±3.7 22.4±3.6 0.001 Albümin (gr/dl) 3.7±0.6 3.1±0.7 0.01 ft3 (pg/ml) 2.99±0.43 2,32±0,53 0.001 ft4 (ng/dl) 0,79±0,14 1.17±1.11 >0.05 TSH 1.22±0.77 0.69±0.59 0.01 HÖS 14 2 0.001 2

Tur Toraks Der 2011; 12:1-4 Kanmaz ve ark. Hasta Ötiroid Sendromu ve KOAH Tablo 2. Hasta ötiroid sendrom tanılı olgularda tiroid hormonları HÖS lu olgular HÖS olmayan p n=16 n=29 ft3 (pg/ml) 2.11±0.45 3.02±0.32 0.01 ft4 (ng/dl) 1.21±1.24 8.82±0.19 >0.05 TSH 0.75±0.72 1.11±0.73 >0.05 25 20 15 10 5 0 Normal tiroid fonksiyonlu olgular Stabil KOAH Akut atak HÖS olguları Şekil 1. Stabil ve KOAH akut atak olgularında hasta ötiroid sendromu sayısı Normal tiroid fonksiyonlu olgular 30% HÖS olguları 70% Şekil 2. KOAH akut ataklı olgularda hasta ötiroid sendromu (n=14) oranı egzersiz de tiroid hormonlarının periferik metabolizmasını etkilemektedir [1]. Kronik hastalıkların seyrinde olduğu gibi KOAH lı hastalarda da HÖS görülmektedir. KOAH ta oluşan hipoksemi hipotalamik-hipofizer disfonksiyona sebep olduğu gibi tiroid hormonlarının periferik metabolizmasını da etkilemektedir. Ayrıca nütrisyon, ilaçlar ve bazı mediyatörlerde bu sendromdan sorumlu tutulmaktadır [1]. Özellikle interlökin (IL)-1, IL-6, tümör nekrozis faktör (TNF-α) ve interferonβ nın HÖS te rol oynadığı düşünülmektedir [5]. Literatürde seçilmiş hasta gruplarında, az sayıda ve akut atakla başvuran KOAH lılarda tiroid fonksiyonlarını araştıran çalışmalar bulunmaktadır. Soyyiğit ve ark. akut ataktaki 20 KOAH lı olguda %60, Seyhan ve ark. 40 hastayı içeren çalışmasında %47 oranında HÖS saptamışlardır [6,7]. Şahin ve ark. farklı evrelerdeki stabil KOAH olguları ile sağlıklı bireyleri karşılaştırdığı çalışmasında; spirometri değerleri ile tiroid hormonlarının ilişkisi bakılarak ağır olgularda tiroid fonksiyonlarının periferik metabolizmasının etkilendiği sonucuna varılmıştır [8]. Karadağ ve ark. çalışmasında, KOAH akut atak ve stabil olgularda ft3, TT3/TT4 değerlerinin kontrol grubuna göre düşük olduğu, akut atak grubunda aynı zamanda TSH azalmasının da olduğu görülmektedir. Aynı zamanda bu parametrelerin ağır hipoksemi ile ilişkili olduğu ve akut atak grubunda tiroid fonksiyon değişikliklerinin hastanın taburculuğundan 1 ay sonra devam ettiği belirtilmektedir [9]. Akut atak ve stabil KOAH grubunun karşılaştırıldığı bizim çalışmamızda HÖS %70 oranında, stabil olanlarda ise %8 oranında bulundu. Her iki grup arasındaki fark oldukça anlamlı idi. HÖS saptanan olgularımızın [16] tamamında ft3 düşük, ft4 normal değerlerde idi. Bu durum Tip I HÖS olarak tanımlanmakta ve literatürde daha sık rastlandığı belirtilmektedir [3]. 7 olguda ise düşük ft3 ile beraber hafif azalmış TSH değeri ölçüldü. Özellikle akut ataklı olgularda TSH değerinde hafif azalma bildirilmektedir [9]. KOAH lı hastalarda yapılan çalışmalarda hastalığın şiddeti ile meydana gelen hipokseminin tiroid hormonlarının periferik metabolizmasında önemli bir rol oynadığı gösterilmiştir. Düşük ft3 düzeyi kronik hastalıklarda kötü prognoz belirteci olmakla birlikte KOAH olgularında yeterli çalışma bulunmamaktadır [10]. Dimopoulou ve ark. çalışmasında stabil KOAH lılarda tiroid fonksiyonları normal olduğu halde ağır olgularda ft3 düzeyi ve PaO 2 arasında anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur. Başka bir çalışmada uzun süreli oksijen tedavisi alan stabil KOAH olgularında 8 ay sonra tiroid hormonları bakıldığında normal sınırlarda, ancak gece desaturasyonu görülen alt grupta tiroid fonksiyonları periferik metabolizmasının yetersiz olduğu bulunmuştur [11]. Çoğu literatürde belirtildiği gibi AKG, özellikle PaO 2 ile ft3 arasında pozitif ilişki bulunmaktadır. Bizim çalışmamızda Soyyiğit ve ark. çalışmasında olduğu gibi AKG ile tiroid hormonları arasında istatistiksel bir ilişki görülmedi. Çalışmamızda AKG ölçümlerinin sadece akut atak grubunda [20] yapılması ve olgu sayısının azlığı bu sonuca neden olabilir. Ancak literatürde belirtildiği gibi tiroid hormon değişikliklerine sadece hipokseminin değil, stres, nütrisyon, ilaçlar ve bazı mediyatörlerinde etkisi bulunmaktadır [5,12]. KOAH lı hastalarda genellikle hipermetabolizmaya bağlı negatif enerji balansı ve bunun sonucunda kilo kaybı görülmektedir. Bu hastalarda yapılan geniş çaplı olmayan bazı çalışmalarda, BKİ ile tiroid fonksiyonları arasında pozitif korelasyon gösterilmektedir [12]. Dimopoulou ve ark. çalışmasında normal kilosu olan stabil KOAH lılarda tiroid hormonları normal sınırlarda olduğu belirtilmektedir [10]. Bizim çalışmamızda da akut atak grubunda BKİ stabil gruptan düşük bulundu (p<0.05). Fakat akut ataktaki HÖS grubunda, HÖS olayanlara göre 3

Kanmaz ve ark. Hasta Ötiroid Sendromu ve KOAH Tur Toraks Der 2011; 12:1-4 BKİ ve albümin değeri düşük olmakla birlikte, istatistiksel anlamı bulunmadı. Oral steroidlerin TSH yı baskılayarak santral hipotiroidizme neden olduğu bildirilmektedir. Yüksek doz inhale steroidlerin hipotalamik-hipofiz-adrenal aksı etkilediğini bildiren çok az çalışma bulunmaktadır [10]. Bizim çalışmamızda her iki grupta inhale steroid kullanmakta iken hiçbir olgu oral steroid kullanmıyor idi. Yapılan bazı çalışmalarda kronik hastalıklardan bağımsız olarak sadece yaş faktörünün tiroid hormonlarının disfonksiyonuna neden olabildiği gösterilmektedir [10,13]. Ancak bizim çalışmamızda da HÖS grubu ve diğer grup arasında yaş ortalaması açısından anlamlı bir fark görülmedi. SONUÇ Sonuç olarak çalışmamızda akut ataktaki KOAH olgularında stabil durumda olanlara göre oldukça yüksek oranda (%70) HÖS saptandı. HÖS olan ve olmayanlar arasında yaş, hastalık süresi, BKİ, albümin değerleri ve AKG parametreleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadı. Stabil KOAH lı olgularda %8 HÖS görülmesi, KOAH akut atak seyrinde gelişen diğer faktörlerin tiroid hormonlarının periferik metabolizmasını etkileyebileceğini düşündürmektedir. Literatürde ise KOAH lı olgulardaki HÖS mekanizmasını açıklayan -bir hastada ciddi hipoksemi dışında- kesin kanıtlar bulunmamaktadır. Çıkar Çatışması Yazarlar, herhangi bir çıkar çatışmasının söz konusu olmadığını bildirmişlerdir. KAYNAKLAR 1. Kelly GS. Peripheral metabolism of thyroid hormones: a review. Altern Med Rev 2000; 5: 306-33. 2. American Thoracic Society. Definitions; epidemiology, pathophysiology, diagnosis and staging. Am J Respir Care Med 1995; 152: 78-121. 3. Chopra IJ. Euthyroid sick syndrome: Is it a misnomer? J Clin Endocrinol Metab 1997; 82: 329-34. 4. Goichot B, Sapin R, Schlinger JL. Euthyroid sick syndrome: recent physiopathologic findings. Rev Med Interne 1998; 19: 640-8. 5. Bolen A, Platvoet-ter Schiphorst MC, Wiersinga WM. Association between serum interleukin-6 and serum T3 in nonthyroidal illness. J Clin Endoc 1993; 77: 1695-9. 6. Wu WI, Schwindinger WF, Aparicio LF, Levine MA. KOAH akut atakta hasta ötiroid sendromu sıklığı. Solunum 2004; 6: 14-7. 7. Seyhan EC, Çetinkaya E, Altın S. ve ark. KOAH atağına bağlı solunum yetmezliği saptanan olgularda hasta ötiroid sendrom sıklığı. Akciğer 2006; 12: 73-8. 8. Şahin İA, Erginel S, Metintaş M. ve ark. Koah şiddetinin tiroid fonksiyon testleri üzerine etkisi. Osmangazi Tıp Dergisi 2005; 27: 69-73. 9. Karadag, Ozcan H, Karul AB, et al. Correlates of non-thyroidal illness syndrome in chronic obstructive pulmonary disease. Respir Med 2007; 101: 1439-46. 10. Dimopoulou I, Ilias I, Mastorakos G, et al. Effects of severity of chronic obstructive pulmonary disease on thyroid function. Metabolism 2001; 50: 1397-401. 11. Bratel T, Wennlund A, Carlstrom K. Impact of hypoxamia on neuroendocrine function and catecholamine secretion in chronic obstructive lung disease. Effects of long-term oxygen treatment. Respir Med 2000; 94: 1221-8. 12. Creutzberg EC, Casaburi R. Endocrinological disturbances in chronic obstructive pulmonary disease. Eur Respir J 2003; 22: 76-80. 13. Gow SM, Seth J, Beckett GJ, et al. Thyroid function and endocrine abnormalities in elderly patient with severe chronic obstructive lung disease. Thorax 1987; 42: 520-5. 4

ÖZGÜN ARAŞTIRMA ORIGINAL ARTICLE KLİNİK SORUNLAR CLINICAL PROBLEMS Hatay/Dörtyol Bölgesindeki Alerjik Semptomlar ile Başvuran Hastalarda Atopi Varlığının Değerlendirilmesi Evaluation of Atopy in Patients with Allergic Symptoms in Hatay/Dörtyol District Yavuz Havlucu 1, Levent Özdemir 1, Deniz Havlucu Yurtman 2, Burcu Özdemir 3 1 Dörtyol Devlet Hastanesi, Göğüs Hastalıkları ve Tbc, Hatay, Türkiye 2 Dörtyol Devlet Hastanesi, Dermatoloji Kliniği, Hatay, Türkiye 3 İskenderun Devlet Hastanesi, Göğüs Hastalıkları ve Tbc, Hatay, Türkiye ÖZET Amaç: Hatay/Dörtyol bölgesinde, alerjik semptomlarla başvuran hastaların allerjen duyarlılığının deri testi ile belirlenmesi. Gereç ve Yöntem: Ocak 2008 Aralık 2008 tarihleri arasında Dörtyol Devlet Hastanesi Göğüs hastalıkları ve Dermatoloji polikliniklerine başvuran astım, alerjik rinit, kronik ürtiker ve atopik dermatit tanısı alan hastalara uygulanan deri testi sonuçları retrospektif olarak değerlendirildi. Bulgular: Bu dönem içerisinde toplam 35403 poliklinik yapıldı ve 17961 farklı hasta tedavi edildi. Çalışmaya yaş ortalaması 29.7±16.8 olan 483 ü erkek, 1467 si kadın 1950 hasta alındı. Hastaların 228 nin alerjik rinit, 1139 nun astım, 256 sının kronik ürtiker, 327 sinin atopik dermatit olduğu saptandı. Tüm hasta grubunda atopinin kadınlarda (%74.6) erkeklerden (%65.2) daha fazla olduğu, Nisan (%91.5), Mayıs (%81.9), Mart (%79.2) aylarında daha sık saptandığı gözlendi. Atopi, alerjik rinitte %82.9, astımda %76.6, dermatitte %61.8, kronik ürtikerde %57 olarak saptandı. Tüm hastalıklarda en sık allerjen olarak ev tozları (%48.5), ot karışımı (%39.5) ve mantar karışımı (%37.6) saptandı. Sonuç: Hatay/Dörtyol bölgesinde atopi sık görülmektedir. (Tur Toraks Der 2011; 12: 5-8) Anahtar sözcükler: Atopi, astım, alerjik rinit, kronik ürtiker ve atopik dermatit Geliş Tarihi: 07.08.2009 Kabul Tarihi: 15.01.2010 ABSTRACT Objective: Aim of the sudy was asseessment of allergen susceptibility at patinet with allergic symptoms at Hatay/ Dortyol using the skin prick test. Material and Method: Skin prick test results of patients with asthma, allergic rhinitis, chronic urticaria, and atopic dermatitis at Dortyol State Hospital Pulmonary Disease and Dermatology outpatient clinics between January 2008 and December 2008. Results: 17,961 different patients were treated at outpatient clinics. 2950 patients (1467 female, 483 male) were included in the study and mean age was 29.7±16.8 years. There were 228 patients with allergic rhinitis, 1139 patients with asthma, 256 patients with chronic urticaria, and 327 patients with atopic dermatitis. Presence of atopy in females (74.6%) was more seen than in males (65.2%). According to the months, atopy was seen more frequently in April (91.5%), May (81.9%), and March (79.2%). Atopy in allergic rhinitis, asthma, atopic dermatitis, and chronic urticaria were 82.9%, 76.6%, 61.8%, and 57%, respectively. More frequently seen allergens in all patients were house mites (48.5%), grass mix (39.5%), and mould mix (37.6%). Conclusion: Atopy in Hatay/Dortyol is frequently seen. (Tur Toraks Der 2011; 12: 5-8) Key words: Atopy, allergic rhinitis, chronic urticaria, atopic dermatitis Received: 07.08.2009 Accepted: 15.01.2010 GİRİŞ Atopi yaygın çevresel allerjenlere (akarlar, polenler, küf mantarları) karşı aşırı miktarda IgE üretilmesi yatkınlığı olarak tanımlanmaktadır [1]. Genetik faktörlerin (5, 6, 11, 12, 14. kromozomlar) yanısıra çevresel faktörlerin de birlikte rol oynadığı kompleks mekanizmalar atopinin ortaya çıkışından sorumlu tutulmaktadır [2-4]. Bu nedenden dolayı atopi sıklığı bölgelere göre önemli farklılıklar göstermektedir. Ülkemizde yapılan atopi sıklığının araştırıldığı çeşitli çalışmalarda %3.5 ve %48.6 arasında değişen oranlar elde edilmiştir [5,6]. Alerjik hastalıklarda bölgesel farklılıklar önemlidir. Bölgenin kendine ait iklim, yükseklik, bitki örtüsü ve civarda bulunan alerjenlere göre değişken alerji testi sonuçları olacaktır [7]. Bizde çalışmamızda, Hatay/Dörtyol bölgesinde, alerjik semptomlarla başvuran hastalarımızın allerjen duyarlılığının deri testi ile belirlenmesini amaçladık. GEREÇ ve YÖNTEM Çalışmaya Ocak 2008 - Aralık 2008 tarihleri arasında Dörtyol Devlet Hastanesi Göğüs hastalıkları ve Dermatoloji polikliniklerine başvuran 1139 astım, 228 alerjik rinit, 256 Sunulduğu Kongre: Türk Toraks Derneği 12. Yıllık Kongresi, 8-12 Nisan 2009, Kemer, Antalya. Yazışma Adresi / Address for Correspondence: Levent Özdemir, Dörtyol Devlet Hastanesi, Göğüs Hastalıkları ve Tbc, Hatay, Türkiye Tel: +90 533 388 89 84 E-posta: levent2408@mynet.com doi:10.5152/ttd.2011.02 5

Havlucu ve ark. Allerjik Semptomlu Hastalarda Atopi Tur Toraks Der 2011; 12: 5-8 6 kronik ürtiker ve 327 atopik dermatit tanısı alan 1950 hasta alındı ve retrospektif olarak değerlendirildi. Prick test uygulanmadan önceki 15 gün içerisinde antihistaminik, kortikosteroid, bronkodilatatör, mast hücre stabilizatörleri, immünsüpresif ajanlar gibi test sonucunu etkileyebilecek topikal veya sistemik ilaç kullanan hastalar çalışmaya dahil edilmedi. Hastalardan test uygulanmadan aydınlatılmış onam formu alındı. Deri reaksiyonları (Stallergenes solüsyonu) alerjenler ile yapıldı. Standart aktivite ve konsantrasyondaki alerjen çözeltiler ön kolun iç yüzüne dirsek çukuru ile el bileği arasındaki mesafeye aplikatörler yardımıyla uygulandı. Kullanılan allerjenler; polenler, ev tozu akarları, hayvan tüyleri ve çeşitli gıdaları kapsıyordu. Negatif ve pozitif kontrol ile birlikte toplam 32 allerjen solüsyonu kullanıldı. Test uygulandıktan 20 dakika sonra oluşan eritem, ödemin çapı Prick Scan Copyrigth 2000 Prick Film Diagnostic Version 2.0.0 ile bilgisayar programında değerlendirildi. Prick testine göre en az bir allerjene duyarlılığı olanlar prick testine göre atopik olarak kabul edildi. Tanımlar; Allejik rinit; öyküde hapşırık nöbetleri, seröz vasıfta burun akıntısı, burun tıkanıklığı, burunda kaşıntı, gözlerde sulanma ve kaşıntı semptomlarının bulunması, Astım; Nöbetler halinde gelen, nefes darlığı, hışıltılı solunum, öksürük ile karakterize, hava yollarının kronik inflamatuvar hastalığıdır. Atopik dermatit; kaşıntılı, deride kızarma, çatlama, pul pul kabuklanma şeklinde görülen bir alerjik hastalık, Kronik ürtiker; 6 hafta veya daha uzun süre, her gün veya iki gün ara ile ortaya çıkan, etrafı kızarık, ortası soluk yüzeyel ve kaşıntılı cilt döküntüleridir. İstatistik analizleri için SPSS 15.0 paket programı kullanıldı. Tanımlayıcı istatistiklerde kategorik değişkenler için (%), yaş için ortalama±standart sapma (SS) değerleri verildi. BULGULAR Bu dönem içerisinde toplam 35403 poliklinik yapıldı ve 17961 farklı hasta tedavi edildi. Çalışmaya yaş ortalaması 29.7±16.8 olan 483 ü (%24.8) erkek, 1467 si (%75.2) kadın 1950 hasta alındı. Hastaların 228 nin (%11.6) alerjik rinit, 1139 nun (%57.3) astım, 256 sının (%13.1) kronik ürtiker, 327 sinin (%16.7) atopik dermatit olduğu saptandı (Şekil 1). Tüm hasta grubunda atopi %72.3 iken, cinsiyete göre değerlendirildiğinde kadınlarda %74.6, erkeklerde %65.2 idi. Yaş gruplarına göre atopi değerlendirildiğinde 19-50 yaş grubunda (%74.3) diğer yaş gruplara göre atopi daha sık olarak saptandı. (Tablo 1). Aylara göre atopi değerlendirildiğinde nisan (%91.5), mayıs (%81.9), mart (%79.2) aylarında atopinin daha sık saptandığı gözlendi (Şekil 2). Hastalıklara göre atopi değerlendirildiğinde, alerjik rinitte %82.9, astımda %76.6, dermatitte %61.8, kronik ürtikerde %57 olarak saptandı (Şekil 3). Tüm hastalıklarda en sık allerjen olarak ev tozları (%48.5), ot karışımı (%39.5), mantar karışımı (%37.6), çam ağacı (%27.5), zeytin ağacı (%25.2), ağaç poleni (%24.8) saptandı (Şekil 4). Hastalıklara göre allerjeniteler değerlendirildiğinde istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (Şekil 5). TARTIŞMA Yapılan çeşitli çalışmalarda allerjik hastalıkların ve atopi sıklığının giderek artış eğilimde olduğu ve sıklığın bölgelere göre önemli farklılıklar gösterdiği bildirilmektedir [8-13]. Hastalığın oluşumunda genetik ve çevresel faktörler suçlanmaktadır. Aile öyküsü bulunan çocuklarda atopi gelişme riski %25 iken, her iki ebeveyn de etkilenmişse risk %50 nin üzerindedir. Endüstriyel ülkelerde atopi prevelansı %20 olup, kadınlarda erkeklerden daha sık görülür [14-16]. Bizim çalışmamızda da benzer olarak kadınlarda atopi erkeklere göre daha sık saptandı. Tablo 1. Çalışma grubunda yaşa ve cinsiyeti göre prick deri testi pozitifliği Yaş grubu Cinsiyet Prick testi pozitif N % N % Kadın 91 64 70.3 0-6 Erkek 85 65 76.5 Toplam 176 129 73.3 Kadın 275 204 74.2 7-18 Erkek 132 85 64.4 Toplam 407 289 71 Kadın 907 699 77.1 19-50 Erkek 207 129 62.3 Toplam 1114 828 74.3 Kadın 194 128 66 50< Erkek 59 36 61 Toplam 253 164 64.8 Genel Kadın 1467 1095 74.6 Toplam Erkek 483 315 65.2 70.00 60.00 50.00 40.00 30.00 20.00 10.00 0.00 11.60 Allerjik Rinit 57.30 Astım Şekil 1. Hastaların Tanısı (%) Hastanın Tanısı 13.10 Kronik ürtiker 16.70 Atopik dermatit Allerjik Rinit Astım Kronik ürtiker Atopik dermatit

Tur Toraks Der 2011; 12: 5-8 Havlucu ve ark. Allerjik Semptomlu Hastalarda Atopi Alerji deri testi sonuçlarını etkileyen faktörlerden biri yaştır. Bebeklerde ve küçük çocuklarda deri testi yanıtı düşüktür, erişkin döneme doğru giderek artar, 50 yaşından sonra yine azalmaya başlar [7]. Bizim çalışmamızda da 50 yaşından sonra diğer yaş gruplarına göre atopinin daha az olduğu, 19-50 yaş grubunda ise Bozkurt ve ark. nın [17] çalışması ile benzer şekilde daha fazla olduğu saptandı. Kliniğimizde prick test uygulanan alerjik semptomlar ile başvuran hastaların %72.3 ünde pozitiflik saptadık. Ülkemizde yapılan benzer çalışmalarda, çeşitli atopik hastalıklarda farklı oranlar bildirilmiştir. Edis ve ark. [7] pulmoner semptomlu hastalarda %59.7, Tunalı ve ark. [18] atopik dermatitli hastalarda %50, Alper ve ark. [19] ürtiker hastalarında %85, Akaya ve ark. [20] allerjik astma ve allerjik rinitli hastalarda %57, Öğretmen ve ark. [21] atopi, atopik dermatit, kronik ürtiker, allerjik rinit, sinüzit ve konjunktivitli 550 hastada %44.36, Tezcan ve ark. [22] atopisi veya ailesel atopi öyküsü olan 5055 hastada %48, mısırlıoğlu ve ark. [23] 543 alerjik rinitli çocuk hastada %24.8, Zeyrek ve ark. [24] atopik hastalarda %25.4, atopik olmayanlarda ise %3.2 oranında pozitiflik saptamışlardır. Bizim çalışmamızda ise atopik hastalıklarda diğer çalışmalardan yüksek oranda pozitiflik saptanmıştır (alerjik rinitte %82.9, astımda %76.6, dermatitte %61.8, kronik ürtikerde %57). Oranlardaki bu değişikliğin muhtemel nedeni yaşanan bölgedeki allerjenlerin çeşitliliği ve yoğunluğudur. Hatay/ Dörtyol bölgesinin deniz seviyesinde olması ve yüksek nem (%63) içermesi, yılık yağış miktarının fazla olması, ayrıca bölgede bir çok demir işleyen sanayi kuruluşunun olması ve buna bağlı olarak hava kirliliğinin yoğun olmasının atopiyi artırmış olabileceğini düşündük. Yapılan birçok çalışmada en yüksek prick test pozitiflik oranının ev tozu akarlarına karşı olduğu saptanmıştır. Bu oranı Akaya ve ark. [20] %45, Tezcan ve ark. [22] %42, Edis ve ark. [7] %39.8, Tunalı ve ark. [18] %22.5 olarak belirtmiştir. Bizim çalışmamızda da benzer olarak ev tozlarına (%48.5) karşı yüksek oranda pozitiflik saptanmıştır. 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 82.9 Allerjik Rinit Atopinin Hastalıklara Göre Dağılımı 76.6 Astım Şekil 3. Hastalıklara göre atopi (%) 60 50 40 30 20 10 0 48.5 ev tozu 39.5 ot karışımı Şekil 4. Allerjenlerin dağılımı (%) 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 45.4 35.7 35.7 30.9 28.5 23.7 Allerjek rinit 38.5 37.1 37.1 57 Kronik Ürtiker Allerjenlerin Dağılımı 25.2 24 24.4 Astım 37.6 mantar 42 40.1 40.1 35.7 30.6 27.5 Çam ağacı 61.8 Atopik Dermatit zeytin ağacı Şekil 5. Hastalıklara göre allerlenitelerin dağılımı (%) 22.9 Kronik ürtiker 36.2 39.9 39.8 36.2 38.2 28.2 28.2 24.3 Atopik dermatit Allerjik Rinit Astım Kronik Ürtiker Atopik Dermatit 25.2 48.8 ağaç poleni ev tozları ot karışımı mantar karışımı çam ağacı zeytin ağacı ağaç poleni 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Aylara göre atopi 91.5 79.2 81.9 77 69 70 67 68 68.7 61.6 62 62 ocak şubat mart nisan mayıs haziran temmuz ağustos eylül ekim kasım aralık ocak şubat mart nisan mayıs haziran temmuz ağustos eylül ekim kasım aralık Şekil 2. Aylara göre atopi (%) 7

Havlucu ve ark. Allerjik Semptomlu Hastalarda Atopi Tur Toraks Der 2011; 12: 5-8 Deri prick testi atopinin işareti olarak pratikte sıklıkla kullanılan bir metottur. Prick test sayesinde kişinin duyarlı olduğu allerjenlerin saptanması, bu allerjenlerle temasın engellenmesi ve buna bağlı olarak medikal tedavinin daha başarılı sonuç vereceğini düşünmekteyiz. Sonuç olarak Hatay/Dörtyol bölgesinde atopi sık görülmektedir. Çıkar Çatışması Yazarlar, herhangi bir çıkar çatışmasının söz konusu olmadığını bildirmişlerdir. KAYNAKLAR 1. Erkan F. Bronş Astması Tanı ve Tedavi Rehberi. Ankara, 1996: 9-29. 2. Holgate ST. The cellular and mediator basis of asthma in relation to natural history. Lancet 1997; 350: 5-9. 3. Leeuven BH. Molecular organisation of the cytokine gene cluster, involving the human IL3, IL-4, IL-5, and GM-CSF genes on human chromosome 5. Blood 1989; 73: 1142-8. 4. Türktaş H. Astma Patogenezi. Ankara: Bozkır basımevi, 1996: 1-59. 5. Türktaş H. Etyoloji ve patogenez. In: Kalyoncu AF, Türktaş H, eds. Ulusal Verilerle Astma. Ankara:1999: 48-55. 6. Kart L, Gülmez İ, Çetinkaya F. ve ark. Kayseri merkezinde astma prevalansı. XXI. Ulusal Türk Tüberküloz ve Göğüs Hastalıkları Kongresi Özet Kitabı. 1996: 487-91. 7. Edis E, Tabakoğlu E, Çağlar T. ve ark. Trakya bölgesinde pulmoner semptomlarla başvuran hastalarda alerji deri testi sonuçları. Trakya Univ Tıp Fak Derg 2007; 24: 12-6. 8. Belosouva EG, Sporik R, Car NG, et al. Continued increase in the prevalence of asthma and atopy. Arc Dis Child 2001; 84: 20-3. 9. Kocabaş A. Bronşial Astım. In: İliçin G, Ünal S, Biberoğlu K, eds. Temel İç Hastalıkları. Ankara: Güneş Kitabevi.1996: 476-96. 10. Mungan D. Atopik hastalıklarda genetik risk faktörleri. Allerji ve İmmünoloji Bülteni 2001; 35: 71. 11. Bavbek S. Atopik hastalıklarda risk faktörleri: Yaşam Koşulları. Allerji ve İmmünoloji Bülteni 2001; 35: 79-82. 12. Bayram H. Atopik hastalıklarda risk faktörleri: Sigara ve hava kirliliği. Allerji ve İmmünoloji Bülteni 2001; 35: 83-8. 13. The UCB Institude of Allergy: European Allergy White Paper. Bruxelles 1997; 14-39. 14. Braun-Falco O, Plewing G, Wolff HH, Burgdorf WHC. Dermatology. 2nd ed. Berlin: Springer - Verlag; 2000.p.457-520. 15. Baykal C. Dermatoloji Atlası. ARGOS İletişim Hizmetleri Reklamcılık ve Ticaret A.Ş. İstanbul. 2004: 251-71. 16. Leung DYM, Tharp LM, Boguniewicz M. Atopic Dermatitis. In: Freedberg IM, Eisen AZ, Wolff K, Austen KF, GoldsmithLA, Katz SI, Fitzpatrick TB, eds. Fitzpatrick s Dermatologyin General Medicine. 5th ed. New York: Mc Graw Hill;1999.p. 1464-77. 17. Bozkurt N, Bozkurt Aİ, Filiz A, Ekinci E. Gaziantep il merkezi nde atopi prevalansı ve astmatik ve allerjik öyküsü olanlarda prick testi değerlendirilmesi. T Klin Allerji Astım 2001; 3: 131-8. 18. Tunalı Ş, Acar A, Sarıcaoğlu H. Atopik dermatitli hastalarda deri testleri ve spesifik IgE sonuçları. XV.Ulusal Dermatoloji kongresi kitabı. Ed. Güneş AT, Avcı O,Özkan Ş, Fertil E. İzmir: Doğruyol Ofset Matbaacılık; 1996.p.206-17. 19. Alper S, Ünal İ, Özdemir F, Bostancı Ü. Ürtikerde alerjen spesifik IgE tayini ve deri testleri ile kıyaslanması. XV. Ulusal Dermatoloji kongresi kitabı. Ed. Güneş AT, Avcı O, Özkan Ş, Fertil E. İzmir: Doğruyol Ofset Matbaacılık; 1996.p.395-7. 20. Akaya A, Ünlü M, Uygun N. Isparta yöresinde alerjik astma ve alerjik rinitli olgularda prick test ve total IgE sonuçlarının değerlendirilmesi. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi 1995; 2: 29-32. 21. Öğretmen Z, Güven F, Aydın O, Eren Bozdağ K. İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dermatoloji Kliniği Prick test sonuçları. Turkiye Klinikleri J Dermatol 2005; 15: 125-8. 22. Tezcan D, Uzuner N, Sule Turgut C, et al. Retrospective evaluation of epidermal skin prick tests in patients living in Aegean region. Allergol Immunopathol 2003; 31: 26-30. 23. Mısırlıoğlu ED, Cengizlier R. Perennial ve mevsimsel alerjik rinitli çocukların değerlendirilmesi. Astım Alerji İmmünoloji 2003;1:11-6. 24. Zeyrek CD, Zeyrek F, Sevinc E, Demir E. Prevalence of asthma and allergic diseases in Sanliurfa, Turkey, and the relation to environmental and socioeconomic factors: is the hygiene hypothesis enough? J Investig Allergol Clin Immunol 2006; 16: 290-5. 8

ORIGINAL ARTICLE ÖZGÜN ARAŞTIRMA CLINICAL PROBLEMS KLİNİK SORUNLAR A Comparison of ECG and Three Clinical Scoring Methods for the Diagnosis of Pulmonary Thromboembolism Pulmoner Tromboemboli Tanısında EKG ve Üç Klinik Skorlama Yönteminin Karşılaştırılması Pelin Duru Çetinkaya, Onur Fevzi Erer, Serir Aktoğu Özkan, Gülsüm Arı, Metin Özkan İzmir Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Kliniği, İzmir, Türkiye ABSTRACT Objective: The clinical diagnosis of pulmonary thromboembolism (PTE) is unreliable because the most frequent symptoms are non-specific. The most important step in making the diagnosis of PTE is to clinically suspect the disease. The aim of the present study was to compare the diagnostic efficiency of an electrocardiogram (ECG) and the Wells, Geneva, and Miniati clinical scoring methods for the diagnosis of PTE. Material and Method: A prospective study was conducted between January 2006 and January 2007, in which 52 consecutive patients with suspected PTE were enrolled. Results: Twenty-seven patients were males and 25 were females; the mean age was 52±16.3 years. Thirty-six patients were diagnosed with a PTE. The PTE diagnosis rates among the high probability group were 91.3%, 76.5%, and 100% for the Wells, Geneva, and Miniati clinical scoring methods, respectively. The sensitivity and specificity were 66% and 56%, respectively, when the cut-off value of the ECG score was 3, whereas the sensitivity and specificity were 36% and 100%, respectively, when the cut-off value was 5. Conclusion: The Wells and Miniati clinical scoring methods were shown to be more predictive of PTE than the Geneva clinical scoring method and an ECG, whereas an ECG was more predictive than the Geneva clinical scoring method. (Tur Toraks Der 2011; 12: 9-13) ÖZET Amaç: Pulmoner tromboemboli (PTE) de en sık gözlenen semptomların nonspesifik olması nedeniyle klinik tanı güvenilir değildir. Tanıda en önemli adım klinik olarak hastalıktan şüphelenmektir. Bu çalışmanın amacı PTE tanısında Wells, Geneva, Miniati yöntemine göre elde edilen klinik skorların ve EKG skorlama sisteminin tanısal verimliliğini araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Prospektif olarak planlandı. Ocak 2006- Ocak 2007 tarihleri arasında, PTE kuşkusu olan ardışık 52 olgu çalışmaya alındı. Bulgular: Olguların 27 si erkek, 25 i kadın ve yaş ortalamaları 52±16.3 idi. Yapılan tetkikler sonrasında 36 olgu PTE tanısı aldı. Klinik skorlama yöntemlerinde yüksek olasılık grubunda, PTE tanı oranı sırasıyla Wells %91.3, Geneva %76.5, Miniati %100 olarak saptandı. EKG skoru 3 sınır değer alındığında sensitivite %66, spesifisite %56, 5 sınır değer alındığında sensitivite %36, spesifisite %100 olduğu saptandı. Sonuç: Wells ve Miniati yöntemi Geneva ya göre daha değerli bulundu. Wells ve Miniati, EKG skorlamasından daha anlamlı, EKG skorlaması ise Geneva ya göre daha değerli saptandı. (Tur Toraks Der 2011; 12: 9-13) Anahtar sözcükler: Pulmoner tromboembolizm, klinik skorlama, EKG skoru Geliş Tarihi: 11.12.2009 Kabul Tarihi: 15.02.2010 Key words: Pulmonary thromboembolism, clinical scoring, ECG score Received: 11.12.2009 Accepted: 15.02.2010 INTRODUCTION Although the exact incidence of pulmonary thromboembolism (PTE) is not known, it is estimated that there are 600,000 cases annually in the US and 100,000-200,000 of these cases result in death [1]. The mortality rate reaches 30% among undiagnosed cases of PTE; however, the mortality rate decreases to 3% with a timely and accurate diagnosis, and appropriate treatment [2]. The gold standard in the diagnosis of PTE is pulmonary angiography; however, pulmonary angiography is an invasive, expensive procedure associated with morbidity and mortality, and not available in all centers [1,3]. Therefore, other diagnostic measures, such as the plasma D-dimer level, Doppler ultrasonography (US) of the lower extremity, ventilation perfusion (V/Q) scintigraphy, and computed tomographic pulmonary angiography (CTPA) are performed to diagnose a PTE. Moreover, Presented in: Turkish Thoracic Society 10 th Annual Congress, April 25-29, 2007, Antalya. European Respiratory Society Annual Congress, September 15-19, 2007, Stockholm, Sweden. Address for Correspondence / Yazışma Adresi: Pelin Duru Çetinkaya, İzmir Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Kliniği, İzmir, Türkiye Phone: +90 532 707 75 06 E-mail: pelindurucetinkaya@hotmail.com doi:10.5152/ttd.2011.03 9

Çetinkaya et al. Clinical Score of Pulmonary Thromboembolism Tur Toraks Der 2011; 12: 9-13 researchers have developed various clinical scoring systems to predict the probability of PTE due to the time loss, cost, and lack of availability of technical equipment at all centers [4-6]. The aim of the present study was to compare the diagnostic efficiency of clinical probabilities obtained from the Wells, Geneva, and Miniati methods among cases with a suspected PTE, as well as to investigate the contribution of a simple electrocardiograph (ECG) scoring system to the diagnosis. MATERIALS and METHOD Between January 2006 and January 2007, 52 consecutive patients with a suspected PTE were included in the present study. The inclusion criteria for the present study were as follows: 1) the presence of at least two of the following symptoms (sudden onset of shortness of breath, sudden onset of chest pain, hemoptysis, tachypnea and/or tachycardia, syncope, history of immobilization, and deep vein thrombosis [DVT]); and 2) patients who were considered to have a PTE by another physician, but had not been started on any therapy. The clinical scores of the patients included in the present study were calculated via the Wells (Table 1), Geneva (Table 2), and Miniati methods (Table 3). The ECGs of the patients were evaluated and scored (Table 4) by two physicians. Simultaneously, a posteroanterior chest radiograph, blood gas analysis, D-dimer measurement, spiral computed tomography (CT), V/Q scintigraphy, and Doppler US were performed, and the diagnosis of PTE was made. Due to the absence of pulmonary angiography in our center, pulmonary angiography was not performed in any of the patients. Patients who were diagnosed with a PTE (PTE +) met the following criteria: 1) a thrombosis was determined on spiral CT, treatment was initiated, and clinical improvement was determined after treatment; and 2) V/Q scintigraphy revealed a PTE,who were diagnosed with a PTE via D-dimer measurement, Doppler US, or other examinations, and in whom clinical improvement was determined after treatment. Patients in whom the diagnosis of a PTE had been excluded (PTE -) met the following criterion: treatment was initiated for other diseases, such as pneumonia or heart failure, diagnosed after examination and who had not developed a PTE within the first 3 months of follow-up. The clinical scoring of the cases was analyzed via SPSS 11.0 and cases with high, medium, or low proba- Table 1. Wells clinical scoring method Criteria Score Suspected DVT 3 Low probability for other diagnoses apart from PE 3 Heart rate >100 beats/minute 1.5 Immobilization or surgical operation within last 1 month 1.5 Previous history for DVT / PE 1 Hemoptysis 1 Malignancy Scoring; <2 low probability; 2-6 medium probability; >6 high probability Table 2. Geneva clinical scoring method Criteria Score Age 60-79 years 1 Age >80 years 2 History of previous DVT or PE 2 Surgical operation within the last 1 month 3 Heart rate > 100 beats/minute 1 PaCO 2 < 35 mmhg 2 PaCO 2 35-39 mmhg 1 PaO 2 < 49 mmhg 4 PaCO 2 49-59 mmhg 3 PaCO 2 60-71 mmhg 2 PaCO 2 72-82 mmhg 1 Band atelectasis on chest radiograph 1 Elevation of diaphragm on chest radiograph 1 Scoring: <5 low probability; 5-8 medium probability; >8 high probability Table 3. Miniati clinical scoring method High probability Medium probability Low probability 1. The presence of at least one of the following symptoms which cannot be explained by any other diagnosis: dyspnea, chest pain, and syncope with sudden onset 2. The presence of at least two of the following signs: ECG finding of right heart load, radiologic oligemia, hilar arterial amputation, or pulmonary consolidation consonant with infarction The presence of one of the three symptoms, but no accompanying ECG or radiologic findings Absence of any of the three symptoms, or the presence of findings of other diagnoses, such as COPD, pneumonia, lung edema, MI, and pneumothorax, that could explain these symptoms 10