Uygarlığın, ilerlemenin ve güçlülüğün temeli aile yaşamıdır. Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl; Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet,

1

Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl! Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl. Uygarlığın, ilerlemenin ve güçlülüğün temeli aile yaşamıdır. Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl; Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet, Mustafa Kemal ATATÜRK Hakkıdır, Hakk a tapan milletimin istiklâl! 1924, DUMLUPINAR 2 3 Mehmet Akif ERSOY

Önsöz Önsöz Aile, toplumun en önemli ve dikkat çekilmesi gereken konusudur. Ailelerin devamlılığını sağlayacak en temel olgu ise aile üyelerinin sevgi unsurunu ön plana çıkarmaları, birbirlerine değer vermeleri, birbirlerinin değerli olduklarını hissetmeleri ve hissettirmeleridir. Çünkü bir aile ancak sevgiyle büyümekte ve sürekli kalabilmektedir. Son yıllarda aile merkezli artan problemler ve yükselen boşanma oranları, konuyla ilgilenen kamu kurumlarının dikkatini çekmiş ve Aile ve Sosyal Politikalar başlığı altında yeni bir bakanlık kurulmuştur. Bulunduğu toplumun sorunlarına duyarsız kalmayan ve sürekli Isparta yla birlikte hareket eden, kentle bütünleşen üniversitemiz de konuya duyarsız kalmamış, Yaşam Boyu Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezince I. Ulusal Aile Danışmanlığı Çalıştayı düzenlenmiştir. Prof. Dr. Hasan İBİCİOĞLU Süleyman Demirel Üniversitesi Rektörü Aile yaşamına, değerlerine sahip çıkacak mekanizmaların kurulması ve bu konuya katkı sağlayacak çalışmaların yapılması her zaman önem taşımaktadır. Bu anlamda I. Ulusal Aile Danışmanlığı Çalıştayına katılarak değerli görüşlerini sunan kamu kurumu, özel sektör ve sivil toplum temsilcilerine, çalıştayın düzenlenmesinde emeği geçen Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına, Süleyman Demirel Üniversitesi Yaşam Boyu Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğüne ve çalışanlarına teşekkür ediyor, çalışmanın Bölgemiz ve Türkiye adına hayırlı olmasını diliyorum. Memduh OĞUZ Isparta Valisi Sağlıklı, huzurlu ve mutlu toplumların en temel yapıtaşı ailedir. Aile, geleceğin şekillenmesinde ve bir ülkenin gelişiminde en önemli rolü üstlenen kurumdur. İlk eğitimin ailede başladığı ve daha sonra anne ve babanın sorumluluğu üzerinde yüceldiği ailelerde bu eğitim süreci kesinlikle plansız ve programsız olmamalıdır. Bu bağlamda Aileler Dağılmasın, Çocuklar Ağlamasın adlı sloganla harekete geçerek bu önemli konuyla ilgili farkındalık uyandırmak isteyen Süleyman Demirel Üniversitesi Yaşam Boyu Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi Türkiye genelinde Uzaktan Eğitim Sistemi yoluyla Aile Danışmanlığı Programını başlatmıştır. Aile danışmanlığı oldukça geniş kapsamlı bir konu olduğundan çalıştayda çıkartılacak.temel olarak Hukuk, Aile Eğitimi, Tıp, Psikoloji, PDR, Sağlık Bilimleri, Sosyoloji olmak üzere toplamda yedi zümre şeklinde gerçekleştirilmiştir. Çalıştayda ön plana çıkartılan görüşlere çalıştay değerlendirme kurul toplantısıyla son şekli verilmiş ve bir sonuç bildirgesi hazırlanmıştır. Çalıştay Değerlendirme Kurulu ve zümrelerden elde edilen sonuçların ve çalışma gruplarının önerilerinin gerek özel, gerek kamu sektörü anlamında toplumsal bir farkındalık oluşturacağını ümit etmekteyiz. I. Ulusal Aile Danışmanlığı çalıştayının gerçekleştirilmesinde bizlere destek olan başta Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Sayın Fatma ŞAHİN Hanımefendiye, Bakan yardımcısı Sayın Aşkın ASAN Hanımefendiye, Bakanlık Çalışanlarına, Isparta Valisi Sayın Memduh OĞUZ Beyefendiye, üniversitemiz Rektörü Sayın Prof. Dr. Hasan İBİCİOĞLU na ve Rektörlük yönetimine, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Isparta İl Müdürlüğü ve çalışanlarına, çalıştayımızın değerli katılımcılarına, çalıştayımıza fikirleriyle destek olan zümre başkanlarımıza ve çalıştayımızın planlanmasında emeği geçen Yaşam Boyu Eğitim Merkezi çalışanlarına katkılarından dolayı teşekkür ederiz. Yard. Doç. Dr. Orhan ADIGÜZEL SDÜ Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Merkez Müdürü 4 5

...Çalıştay Yürütme Kurulu......Çalıştay Danışma Kurulu... ÇALIŞTAY YÜRÜTME KURULU ÇALIŞTAY DANIŞMA KURULU Başkan Koordinatör Başkan Yrd. Başkan Yrd. Başkan Yrd. Koordinatör Koordinatör Koordinatör Koordinatör Koordinatör Yrd.Doç.Dr.Orhan ADIGÜZEL Okt. Fatih CEBECİ Öğr. Gör.Orhan ER Öğr. Gör.Yekta HALICI Öğr.Gör. İbrahim ÇETİNTÜRK Muhammet Ali SARIŞAHİN Okt. Hasan YÜKSEL Öğr. Gör. Ömer KULA Öğr. Gör. Mustafa KAVUT Öğr. Gör Yusuf KUTLAY Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Müdürü Rektör Danışmanı Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Müdür Yardımcısı Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Müdür Yardımcısı Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Müdür Yardımcısı Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Prof.Dr. Prof.Dr. Prof.Dr Prof.Dr. Prof.Dr. Prof.Dr. Prof.Dr. Ali KÖKCE Hüseyin YORGANCIGİL Abdullah EROĞLU Talip TÜRCAN Faruk TURHAN Halis KÖYLÜ Menderes COŞKUN Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Tıp Fakültesi Dekanı İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı İlahiyat Fakültesi Dekanı Hukuk Fakültesi Dekan Vekili Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Eğitim Fakültesi Dekanı 6 7

...Çalıştay Zümre Başkanları......Çalıştay Değerlendirme Kurulu... ÇALIŞTAY ZÜMRE BAŞKANLARI Prof.Dr. Doç.Dr. Yrd.Doç.Dr. Yrd.Doç.Dr. Prof.Dr. Yrd.Doç.Dr. Öğr.Gör. Ahmet Nesimi KİŞİOĞLU Nazmi AVCI Muhammed DEMİRBİLEK Süleyman DOST Hüseyin CERTEL Saadettin ÖZDEMİR Sıddıka ERSOY Tıp Sosyoloji Eğitim Hukuk Psikoloji Aile Eğitimi Sağlık Bilimleri ÇALIŞTAY DEĞERLENDİRME KURULU Yrd. Doç. Dr. Orhan ADIGÜZEL Prof. Dr. Ahmet Nesimi KİŞİOĞLU Ramazan GÜLER Senai DEMİRCİ Adem GÜNEŞ Yakup KÜTÜK Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Müdürü Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğünde Sosyolog Eğitimci Yazar Eğitimci Yazar Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürü 8 9

AÇILIŞ KONUŞMALARI Yrd. Doç. Dr. ORHAN ADIGÜZEL: Sayın Valim, Sayın Rektör Yardımcım, Sayın Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bünyesinde Aile ve Toplum Hizmetler Genel Müdürlüğüne bağlı, görev yapan yetkililerimiz, çok değerli akademisyen hocalarımız, çok müstesna eğitimci ve yazarlarımız, merkezimizin fedakâr çalışanları, geleceğin teminatı olan ailelerimiz, basınımızın güzide mensupları, kıymetli öğrencilerimiz; Süleyman Demirel Üniversitesi Yaşam Boyu Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından düzenlenen I. Ulusal Aile Danışmanlığı Çalıştayına hepiniz hoş geldiniz, şeref verdiniz. Aileler dağılmasın, çocuklar ağlamasın sloganıyla yola çıktığımız bu çalıştayın düzenlenmesinde başta; Aile ve Sosyal Politikalar Bakanımız Sayın Fatma Şahin e ve değerli Bakan Yardımcımız Aşkın Asan a, ilimizin ilim, irfan ve gönül rehberliğinde bize öncü olan Sayın Valimiz Memduh Oğuz a Rektörümüz Sayın Prof. Dr. Hasan İBİCİOĞLU na şükranlarımı bir borç bilirim. Değerli misafirler; sağlıklı, huzurlu milletler ve toplumlar, sağlam temeller üzerine kurulmuş ailelerle ilerleme sağlar. Devletin bekası, insanla yakından ilgilidir. İnsan ise eğitim yuvasında aldığı ilk eğitimle hayatına devam edecektir. Bu yuvanın sıcaklığı ve huzuru terbiye fakülteleri mensupları olan anne ve babanın mesuliyeti üzerinde yücelir. Bu sebeple bu temel anlayış asla projesiz ve plansız bırakılmamalıdır. Zira bu konu ihmal edilemez. Diğer Batılı ülkelere kıyasla daha iyi gibi görünen aile müessesemizin bütününün korunması ve desteklenmesi çoğu kez anne ve babanın üzerine bırakılmaktadır. Her riskli kar amaçlı işletmenin kurulması ve sürdürülebilirliği için nasıl ki profesyonel olarak davranılmakta ve uzmanlarla ve danışmanlarla desteklenmektedir, topluma yüzde yüz kar sağladığı kabul edilen ve insan kaynağının ilk şekillendiği ailenin de devlet ve millet el ele vererek eğitiminin sürekli desteklenmesi gerekmektedir. 10 11

AÇILIŞ KONUŞMALARI AÇILIŞ KONUŞMALARI Devletimiz bu konuda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığını ihdas etmiş ve illerde de Müdürlükler ve Aile Danışmanlığı organizasyonu gerçekleştirmiştir. Bugüne kadar tedavi hekimliğine yönelik önlemler alınmış ve sorunlar gün yüzüne çıktıktan sonra tedbirler düşünülmüştür. Biz problemleri bir vesileyle çözmeye çalışıyoruz. Bakanlığımız; Eylül ayından itibaren ise Koruyucu Hekim anlayışını geliştirerek, henüz problemler ortaya çıkmadan harekete geçmeyi amaçlamış ve ailede ortaya çıkabilecek sorunları önlemek için sorunu ortaya çıkartmama kabiliyeti kazandırmayı hedefleyerek Aile Danışmanlığı anlayışını geliştirmek istemiştir. Bakanlığa bağlı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü de bu kapsamda 2008 yılından beri gündemde olan ve en son Eylül 2012 yılında çıkartılan yeni yönetmelikle Aile Danışmanlığı Eğitimi başlatmıştır. Bu eğitimi alan danışmanlarımıza Özel Aile Danışmanlığı Merkezi açmaları veya bu merkezde görev almaları imkânı sağlamıştır. Bu eğitim üç yüz saat teorik ve yüz yirmi saat uygulama otuz saat süpervizyoner eğitimi ile beraber toplam dört yüz elli saatten oluşmaktadır. Bu imkan, Tıp, Hemşirelik, Sosyoloji, Psikoloji, Okul Öncesi ve PDR gibi toplam yedi fakülteden mezun olan öğrencilere tanınmış bir imkândır. Şu an itibariyle SDÜ Yaşam Boyu Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi olarak sadece eğitimi verip yolumuza devam edebilirdik. Ama gerek akademisyenlerimizin gerek uzmanlarımızın gerekse merkez çalışanlarımızın katkısıyla, Bakanlığımızın da teşvikiyle bir çalıştay düzenlemeyi uygun gördük. Çalıştayımızın amacı; tüm üniversiteler adına müfredat ve içerik hazırlamaktır. Diğer amacımız ise; bu eğitimin stratejik analizini gerçekleştirmektir. Çünkü bu eğitim düzenlenirken veya yönetmelik çıkartılırken, bazı fırsatları, üstünlükleri aynı zamanda bazı tehlikeleri, zayıflıkları içerisinde barındırmaktadır, biz bunları da ortaya koymayı arzu ediyoruz. Aynı zamanda, ilgili birimin tavsiyesi üzerinde bu yönetmelikle alakalı bir değişiklik teklifini hukukçularımızla birlikte hazırlayıp sonuç bildirgesini ilk önce Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına, sonra YÖK e sonra Milli Eğitim Bakanlığına arz edeceğiz. Çünkü aileye her noktada destek verebilecek ve özelini de bilmek zorunda kalacak Aile Danışmanlarımızın tam donanımlı olması, ailelerin yaralarına merhem olmak hususunda ayrı bir önem taşımaktadır. SDÜ Yaşam Boyu Eğitim Araştırma ve Uyguluma Merkezi olarak bir sosyal sorumluluk projesi adı altında ortaya konan I. Ulusal Aile Danışmanlığı Çalıştayı na tekrar hoş geldiniz der, bir mısra ile sözümü sonlandırmak isterim. Mısra âcizane bana aittir. Bir şarkımız ve sözümüz var, Sonsuza dek sürecek, Bir neslimiz ve özümüz var, Sonsuza renk verecek TEŞEKKÜRLER. 12 13

AÇILIŞ KONUŞMALARI Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Bakanlık Yetkilisi: Ramazan GÜLER Sayın Rektör Yardımcım, Sayın SDÜ Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Müdürleri, Değerli Öğretim Üyeleri Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İl Müdür Yardımcıları ve Öğrencilerimize hoş geldiniz diyorum. Aile; birey ve toplum arasında kurulan ilk köprüdür. Toplumun en küçük birimi olarak aile evlilik sözleşmesiyle kurulan bir birlik olup, toplumun hayati önemli kurumlarından biridir. Bakanlığımızda bundan yola çıkarak, aile yapısının ve değerlerinin korunarak gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde aktarılmak üzere ulusal stratejilerin belirlenmesini koordine etmek, aile bütünlüğünün korunması, aile refahının arttırılmasına yönelik sosyal hizmet ve yardımlar yürütmektedir. Bu alanda ilgili kamu kuruluşları, gönüllü kuruluşlar ile işbirliğini geliştirme konusunda gerek Aile Bakanlığı gerekse Milli Eğitim Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı olsun, tüm kurumlarla birlikte hareket etmektedir. Anayasamızın 41. maddesinde aileyi korumaya yönelik tanımlar yapılmakta. Bu tanıma göre aile; Türk toplumunun temeli sayılmaktadır. Eşler arasında eşitliğe dayandığı ifade edilmektedir. Anayasa ayrıca, devletin huzur ve refahı ile özellikle annenin ve çocukların korunması, aile planlamasının öğretimi ile uygulama kuracağını hükme bağlamıştır. 14 15

AÇILIŞ KONUŞMALARI AÇILIŞ KONUŞMALARI Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı na bağlı Aile ve Toplu Hizmetleri Genel Müdürlüğü olarak aile kurumunu devam ettirme adına üç şekilde çalışmamız var. Bunlar; evliliğe başlarken, devam ederken ve sonlandırırken olmak üzere üç başlık altında toplanmaktadır. Biz buna kısa ve öz olarak Aile Eğitim Programı, Evlilik Öncesi Eğitim Programı diyoruz. Aile Eğitim Programı, Evlilik Öncesi Eğitim Programında tüm belediyelerle birlikte bir protokol imzalandı. Bakanlıklarla da protokol imzalandı. Şu an Türkiye genelinde formatör eğitimi dediğimiz bu eğitimler başlıyor ve bunun yanında evlilik öncesi eğitim, aile eğitim programıyla hazırladığımız materyallerimiz var. Bunlar; Eğitim, Hukuk, İktisat, Medya- İletişim ve Sağlık olmak üzere beş alan, yirmi üç modül ve yüz atmış üç üniteden oluşmaktadır. 2011 yılından itibaren 2012 yılında da bölgesel olarak, Aile Eğitim Programı ve Evlilik Öncesi Eğitim Programı nda devam etmektedir. Bakanlığımız, daha önce SÇEY e bağlı 2009 da Aile Danışmanlığı yönetmeliği adı altında bir yönetmelik çıkarmıştır. Bu yönetmelikte eksiklikler vardı, 4 Eylül 2012 tarihi itibariyle, Özel Aile Danışmanlığı Yönetmeliğini ele aldık bir yıllık bir süreçte tamamladık. Bu konuda uzman olan akademisyenler, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları ile toplantılar yapıldı. Tüm İl Müdürlüklerimizde tecrübeli olan kişilerin konu ile ilgili fikirleri alındı ve yeni bir yönetmelik çıktı. Bu konuda SDÜ Yaşam Boyu Eğitim Merkezine, çalışmalarından dolayı teşekkür ediyorum. İnşallah bu iki gün içinde eksikliklerimiz varsa not alıp Genel Müdürlüğümüz ile birlikte etkinliklerimizi ortaya koymaya ve tamamlamaya çalışacağız. Sonuçta bu Allah kanunu değil, insan ürünü olduğu için biz bunları değiştirebiliriz. Amacımız Aile Danışmanlığı nı uluslararası standartlara getirmektir. Aile danışmanlığının tarihçesine baktığımızda, Amerika da 1945 yılında, Avrupa da ise daha erken bir dönemde başlıyor. Aile Danışmanlığı süreç içinde terapi şekline dönüşüyor. Şimdi Aile danışmanlığı nedir? Aile Danışmanlığı çiftlere, ailelere, sorunların çözümüne, değişimine, gelişimine yönelik özel teknik ve stratejiler içeren hizmeti kapsamaktadır. 16 17

AÇILIŞ KONUŞMALARI AÇILIŞ KONUŞMALARI Biz Bakanlık olarak, bu sorun ortaya çıkmadan, içinde bulunduğunuz yerel çevrelerde ailelere danışmanlık yapın, rehberlik yapın, önleyici, koruyucu hizmetler yapın diye aile danışmanı merkezlerine bu yükümlülükleri veriyoruz. Tabi; bunların eğitim standartlarını daha önce yüz saatlik teorik bir programla veriyorlardı. Bu şartlarda Avrupa standartlarına ulaşamadık, çünkü yüz saat gibi bir eğitim, merkezi bir sistem süpervizyonlar, uygulamalar var, yani epey uzun bir eğitim sürecinden sonra insanlar Aile Danışmanı veya Terapist olabiliyorlar. İlk etapta sivil toplum kuruluşları Biz bu sertifika programını nasıl veririz diye karşı çıktılar. Şu an aile danışmanlığıyla ilgili içeriklere baktığımızda inanın yeterli değil. Milli Eğitim ile görüşmelerimizde, hocalarımızın ders eklemek için itirazları vardı ama saat belli üç yüz saatlik teorik eğitimleri olduğu için birden bin saate çıkarmamız şu şartlar da mümkün görünmüyordu. Üç yüz saati teorik, yüz yirmi saati uygulamalı, otuz saati süpervizyon olmak üzere toplamda dört yüz elli saatlik bir sertifikasyon programı uygun görüldü. İnşallah aldıkları eğitim ile arkadaşlarımız en güzel şekilde danışmanlık hizmetini yerine getirirler. Burada basınımız da var. Tabi bizim bakanlığımız bünyesinde, günde en az yirmi, otuz tane yazı yazıyorum. BİMER le ilgileniyorum. Bir de telefonlara bakıyorum. *** Çünkü iki üç şeyi birden yapınca ASDEP le karıştırılıyor. Aile Danışmanlığı unvanı altında, kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilgili bir alım oluyor mu, olmuyor mu? İnşallah bugün o konuda da konuşacağız. Sayın Bakanımız Fatma ŞAHİN, sosyal medya ve televizyon programına çıkacaklar. Kendisine bir sunum hazırladık. Israrla bu konu üzerinde durdum. Kamu kurum ve kuruluşlarında Aile Danışmanı ünvanı adı altında kesinlikle bir alım yok. Çünkü öyle bir ünvan yok. Şu an Türkiye de kamu kurum ve kuruluşlarında öyle bir meslek ve tanım yok. Bunu da duyurmayı ben kendime bir borç biliyorum. Bunun yanında aile yönetmeliğini de konuşacağız. Sertifikasyon programları kimlere verilip kimlere verilmeyeceği hususunda ise; biz lisans grubunu azami ölçüde geniş tutmaya çalıştık ama sonuçta siz bir aile danışmanlığı yapıyorsunuz. Yani her meslek grubunu almanız mümkün değil. Bakan Hanım bununla ilgili de bir açıklama yapacak, YÖK te şartlar açık. Eğitim nitelikleri, kimlere neler verildiği; neler yapılacağı belli, tabi ülkemizde işsizlik sorunu olduğu için böyle talepler var. Kimya mezunları, fizik mezunları soruyor böyle bir şey olur mu olmaz mı? Takdir edersiniz ki bu eğitimin içerikleri bellidir. Aldığı meslekler bellidir. Ona göre bir yönelim sağlanıyor. YÖK belirlemiş bunu. Eğer kimyagere; PDR, psikoloji dersi verselerdi bizde onu yapardık, dolayısıyla mümkün mertebe geniş tutmaya çalıştık. Bu konuda aile danışmanlığı için meslek gruplarını biraz daha genişlettik. Ama ASDEP le ilgili o projede ben varım onu söyleyeyim. Aile sosyal destek danışmanı, aile danışmanlığından çok ayrı bir şey, onu da biz internet sitemizde duyurduk. Bugün Bakan Hanım onunla ilgili açıklamalar yapacak. İnşallah en azından açıklamadan sonra bu gibi sorular artık gelmez diyoruz. Yönetmelikle ilgili geniş olarak konuşacağız. Yaşam Boyu Eğitim Merkezi Müdürümüz de kısmen bahsettiler, ben tekrar SDÜ Yaşam Boyu Eğitim Merkezi ne, bu çalıştayı düzenledikleri ve bizleri de davet ettikleri için teşekkür ederim. 18 19

AÇILIŞ KONUŞMALARI SDÜ Rektör Yardımcısı; Prof. Dr.Hüseyin AKYILDIZ: Bakanlığımızın değerli görevlileri, Yaşam Boyu Eğitim Merkezimizin değerli müdürü, değerli Öğretim Üyeleri arkadaşlarım, Öğretim Elemanı arkadaşlarım, basınımızın güzide mensupları ve saygıdeğer katılımcılar, I.Ulusal Aile Danışmanlığı Çalıştayı na hepiniz hoşgeldiniz. Aslında bu tür çalıştaylar belki de ülkemizde geç kalınmış faaliyetlerdir. Gerçi bu tür çalıştaylarla daha doğrusu bu tür çalıştayların,bir ülkede hangi dönemde başladığı ile o ülkenin medeniyet yolculuğunda kat ettiği yol arasında bir korelasyon aramak gerekir. Biraz önce Bakanlığımızın değerli temsilcisi ve Merkez Müdürümüz bahsetti. Bu işin tarihi ABD de 40 lı yıllara kadar gidiyor. Değerli katılımcılar, aslında aile danışmanlığı dediğimiz bu kavramın temelinde aile ilişkileri vardır. Aile ilişkileri dediğimiz zaman neslin üremesi söz konusu. Moleküler biyolojide Epigenetik diye bir kavram geçiyor. Genetiğimizi etkileyen üç aşama var. Bunların ilki; insanlığın başlangıcından bu güne kadar tarihsel süreç içerisinde aktarılan DNA geni. İkincisi; bir insanın teşekkülünde annenin içinde yaşadığı sosyal ve psikolojik ortamdan etkilenerek genetik kodlarda seçimi gerçekleştiren program. İşte buna epigenetik deniyor. Üçüncüsü ise; insanoğlu doğduktan sonra fizyolojik genetik süreci var. Bu üç genetik aslında kaderinizin yazılımıdır. Düşünebiliyor musunuz, bu Epigenetik program insanoğlunun daha teşekkülünde, DNA larında değişim yaratıyor ve hayatını etkilliyor. Sosyal koşulların değişmesinden sonra bile en az üç, dört nesli etkilemeye devam ediyor. 20 21

AÇILIŞ KONUŞMALARI AÇILIŞ KONUŞMALARI Şimdi bu genetik üzerinden gidecek olursak, bakide an var, anda baki var. Bakın bin anda ezelden ebede doğru akan bir tarih var. Çünkü o anda o oluşta, ilk insanın yaşamına ilişkin aktarımlar var. Anda insan genetiğini programlayan diğer genetiğin etkilenmesi var ve aynı zamanda bu anda bu genetik programın, insan genetiğine teşekkül ederken, tarihin sonuna doğru aktarımları içeren özellikleri var. Değerli katılımcılar; bir ailenin kurulması, bir insanın meydana getirilmesidir. Aynı zamanda tarihin yapıcılığı demektir. İster bilinçli ister bilinçsiz olsun, tarih süreci içerisinde meydana gelen her varlık, tarih yazılımında kendi üzerine düşen rolü oynuyor. Dolayısıyla bir ailenin kuruluşu sadece o ailenin fertlerini ilgilendiren bir olgu değildir. Dedik ya bakide an, anda baki var. Bir de çokluk yani vahdette çokluk, çoklukta vahdet vardır. Bunların ikisi ayrıştığı zaman yaşam ortaya çıkıyor. Evet, demek ki çoklukta vahdet varsa vahdetten doğup vahdete dönüş var. Yani insanoğlunun düşüncesi ve davranışları, fiilleri yani eylemleri ister bilinçli isterse bilinçsiz olsun iyi ya da kötü yanda tarih kurucularıdır. Her birey tarih yapıcıdır. Dolayısıyla değerli katılımcılar düşünebiliyor musunuz, burada bu genetikten neler çıkıyor biliyor musunuz buradan daha yorum yapacak olursanız bu genetikten siyaset teorileri çıkar. Toplum teorileri, kültür teorileri çıkar. Yani insanoğlu tarihin inşacılarıdır. Her insan bilinçli ya da bilinçsiz toplum mühendisidir. Günümüzde toplum mühendisliği siyasal bir takım olgularla, doğasından sapmış bir takım siyasal yaklaşımlarla kötü çağrışım yapan bir kavramdır. Ama buradan bakmamamız gerekiyor, aklın devrede olduğu aklın üretimde olduğu her yerde mühendislik vardır. Madem ki ailenin içerisinde toplum, sosyal mühendislik var öyleyse bu mühendisliğin hakkını vermek gerekiyor. Mühendislik, bilim ve teknikle vücut bulan bir olgudur. Demek ki bir insanın varlığa gelişi, bir genetik süreç ise bu kısımları da yönetmek gerekir, yönetemez iseniz cehaletin karanlığında dünyanız da zindan olur, ahretiniz de zindan olur. İyi yönetirseniz bu dünyada da öbür dünyada da saadetinizi yaşarsınız, inanmayanlar içinde burayı iyi yönetmeleri gerekiyor. Yani yeryüzünde ister ateist olsun isterse tek tanrılı, çok tanrılı semavi ve yahutta semavi olmayan dinler olsun hiçbir felsefe hiçbir inanç ve yaklaşım yoktur ki insana mutluluk vaat etmesin. Hepsinin temelinde insanın mutluluğu amaçlanır. Dolayısıyla insan yaşamını yönetecek ne varsa ve insana dair ne varsa, insanın kişiliğinden tutun da aile kültürü, toplum kültürü sosyo ekonomik yapı tümüyle bunların mümkün mertebe bilinçli olarak inşa edilmesi gerekiyor. Bilim ve tekniğin ulaştığı yer neresi ise bunların tümünün seferber edilmesi gerekiyor. Çünkü tarih bir yolculuktur. Bu günün yaşananlarında yarının bir sürü kusuru çıkacaktır. Yani tarih de bir yerden başka bir yere doğru ilerliyor. İşte bu noktada; bu konuyla ilgili olan Bakanlığım da Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığıdır. Ben de bir sosyal politikacıyım ve burada sosyal politikanın bir tanımını yapalım isterseniz. Sosyal politika, iktisadi ihtiyaçlarla hümanizmin bir optimizasyonudur. Sosyal teori olarak iktisadi yaşamı tamamen yok sayarsanız, bütünün bireyi yuttuğu yok ettiği diktatörlükler ortaya çıkar. Sadece bireyi alır da toplumu göz ardı ederseniz, değerli katılımcılar oradan da bireyler arasında anarşi çıkar. İşte bireycilikde, toplum yaşamı arasında da optimizasyondur. Bu kolay bir iş değildir. Fibonacci sayıları, borsada da geçerli insan yaşamında da geçerli olan sayılardır. Bu dalgalanmalar, belli bir denge noktasında nötrleşmiyor. Nerede bir nötrlenme varsa zaten orada hayat duruyor. Dalgalanma aralığı gittikçe daralmasına rağmen asla dengeye ulaşamıyor. Dolayısıyla sorun ortaya çıkmadan sorunu görmekte mümkün değil. 22 23

AÇILIŞ KONUŞMALARI AÇILIŞ KONUŞMALARI Romantizmin olmazsa olmaz bataklıklarına saplanıp kaldığımızda romantizmle başarısızlık duygusu yaşatmamak gerekir. Dolayısıyla evet sorunlar tabii ki çıkacak sorunun bittiği yer tımarhane zaten, ya da ölüm. Beynin belli bölgeleri sorunla ilgili orası boş bir kap gibidir. Bugünün ağır aile sorunlarını çözersiniz veya bizlerin önemli görmeyeceği sorunları, önemsenmediği takdirde Allah korusun insanı intihara sürükler. Tabii ki biz de bilim ve tekniğin bütün birikimleriyle bu problemlerin çözümüne yönelik olarak elimizden geleni yapacağız. Bu açıdan Yaşam Boyu Eğitim Merkezi nin düzenlemiş olduğu bu çalıştay çok önemli bir çalıştaydır. Bakın bu vesileyle bir şey daha söyleyeyim burada çoğu katılımcımız değerli öğretim elemanlarımız, sizin verdiğiniz bilgileri öğrenciler internette ve her yerde bulabilir. Burada önemli bir husus insanı sevmek gerek. Siz öğrencinin özgüvenini yıkıyorsanız, kişiliğinde yıkım yaratıyorsanız bu yüzden psikiyatra giden insanların sizin verdiğiniz hiçbir bilgiye ihtiyacı kalmaz. Bugün bilimin geldiği motivasyon teorileri vardır. Temelinde ne vardır? Ödül ve ceza vardır değil mi? Ödül ve cezanın bittiği yerde öğrenimde duruyor biliyor musunuz? Öğrenci sınava giriyor yüz aldığında ödülünü alıyor. Ondan sonra bir daha dönüp o kitabın kapağını açmıyor. Yirmi yıl önce ortaya çıkmış, Beyin Temelli diye bir kavram var. Beyin fizyolojisi üzerine çalışanlar ve bir de sosyal bilimciler de mükemmel katkılar sağlamışlar bu konuya. Diyor ki, ödül ve ceza vermek yerine ilgi ve merak uyandırılmalı. Hocalar öğrencileri ile duygusal bağ kurarak bir nehir gibi öğrencileri alıp o heyecanla hedefe götürmeli. Bunların da hepsinin tartışılması gerekiyor. Evet, bu bir başlangıç. Bürokrasiye de buradan seslenmek istiyorum bürokrasinin temelinde vardır. Bürokrat talimat verir ve her şeyi talimat ile çözer. Bilim ise kuşkucudur. Her şeyden şüphe eder. Talimat verenlerin inanması gerekir. Bunun psikolojisi farklı. Kendine ve yaptığı işe inanması gerekir ve mevcut birikimleri ister istemez meslek hastalığı gibi dogmatiktir. Halbuki bilim insanları kuşkucu olur. Biraz önce söylediğim motivasyon teorilerini halen okutuyoruz. Okutulacak tabi fakat bir sonraki aşama olan beyin temelli öğrenmede okutulacak bunlar. Evet, yönetmelikten bahsetti değerli arkadaşlarım, biliyor musunuz hukukun ve toplum düzeninin tesis etmenin bile toplumsal maliyetleri var. İnsan fizyolojisinde, yaşayan hücrelerin zayıf ölmüş hücrelerin proteinini alıp beslendiği ve diğerlerini de atık olarak attığı gibi maliyeti var. Maliyeti olmayan hiçbir şey yoktur. Bunlar bizi karamsarlığa sürüklemesin gerçeğinden kopmuş romantizm yıkım getirir. Gerçekten kopmamış romantizm ise bize heyecan verir, hedefe götürür. Ben bu heyecanı burada görüyorum. Bakanlığımıza teşekkür ediyorum. Özellikle Yaşam Boyu Eğitim Merkezi nin Müdürü başta olmak üzere katkı sağlayan bütün çalışanlarımızı kutluyorum. Başarılar diliyorum, hepinize teşekkür eder saygılarımı sunarım. Bu konuşmayı; QR kod ile telefondan izleyebilirsiniz. w3.sdu.edu.tr/haber.aspx?id=1159 24 25

AÇILIŞ KONUŞMALARI ISPARTA VALİSİ MEMDUH OĞUZ: Sayın hocam, değerli konuklarımız, saygı değer katılımcılar, hepinizi hürmetle selamlıyorum. Benim saat 09.30 da başka toplantım olduğu için arkadaşlarımdan, gelen değerli konuşmacımızdan da istirham ettim. Onun için hem bir selamlama konuşması yapıp size hissiyatımı ifade etmek hem de bu girişimi vilayet olarak desteklediğimizi; yanında bulunduğumuzu arz etmek üzere söz almış bulunuyorum. Genç kardeşlerimden, bu daveti dün aldım, bu yüzden önceden program yapma şansım olmadı. Eğer çok daha önceden haberimiz olsaydı 09.30 daki toplantıyı daha ileri bir saate alabilirdik. Bundan dolayı hepinizden özür diliyorum. Benim burada söylemek istediğim iki şey var: Birincisi; öteden beri tekrar ettiğimiz, Isparta Valisi olarak, Isparta yı tanımlarken kullandığımız İlim şehri Isparta için bu çalışmalar yakışır. Gençlerimizin üniversitedeki öğrenci kardeşlerimizin Türkiye genelindeki bir çalıştayı Isparta da düzenlemiş olmaları, buraya davet etmeleri, gelecekte de bunun ayrıntılı çalışmalarını üniversitemizle birlikte planlıyor olmaları, ilim şehri Isparta ya yakışır. Bu bakımdan bize nasıl bir vazife düşerse, vilayet olarak yanınızdayız. Sonuna kadar destekleriz. Hem maddi hem manevi desteğimiz sizinle beraberdir. Bu birinci arz edeceğim. İkincisi ise: Aile Danışmanlığı ile ilgili, bence öteden beri bizim toplumlarımız da bilhassa gözden kaçırdığımız bir husus var; işte problem çıkmadan çözelim veya işte şunu yapalım. Hâlbuki bu müessese kurulurken, evlilik müessesesi veya aile kurulurken yapmamız lazım gelen işleri önce yapmamız gerekiyor. Bir vesileyle zannederim bizim Sağlık Müdürlüğümüzün yaptığı bir toplantıda yine buna benzer bir konuda bir defa daha arz etmiştim onun için tekrar olabilir. 26 27

AÇILIŞ KONUŞMALARI AÇILIŞ KONUŞMALARI Aile danışmanlığına gelmeden önce, pek çok ortaklıktan, müşterek hareketten önce insanların birbirini sevmeyi öğrenmesi lazım. Sevmek nedir? Sevmek bir histir ve tanımlanabilir. Birkaç arkadaşımız var burada beraber yurt içi yurt dışı yolculuk yaptık.yolculuğa çıkmadan önce yolculuk yapacağım kişilere madem yolculuğa çıkıyoruz, birbirimizi sevmeye niyetlenelim derim. Çünkü bu yolculuğumuz sırasında birbirimize batacak davranışlarımız olabilir ve bir kere batmaya başladı mı her tekrarında daha fazla rahatsız edici olacaktır. Küçücük hareketleri, birinizin çatal kullanması, birinizin kulağına, burnuna dokuması, birinizin gözünü kırpması vs. rahatsız etmeye başladı mı sonra bu sokak tabiriyle sizi gıcık eder. Hâlbuki baştan ben burada bulunanları seveceğim, onlarda beni sevecekler gibi bir niyetle yola çıkarsanız, o baştan size sevimsiz gibi gelecek hareketler, sizin sevmeye niyetlendiğiniz birinden çıktığı için sempatik gelmeye başlar. Yani sizi rahatsız etmesi muhtemel bir davranış, içerisine sevgi katarak baktığınızda sempatik gelir, sevimli gelir ve hep mutlu olursunuz, mutlu edersiniz derim yolculuklara çıkarken herkese. Arkadaşlarla beş, on gün yolculuk yaptığımız zaman dediler ki arkadaşlar; Efendim bize bir şey oldu. Ne oldu? Dönerken nerdeyse birbirimize tutkuyla bağlandık. Aşk dediğiniz de böyle meydana gelir, böyle olur. Yani ilk görüşte aşk değil. İlk görüşte aşk, ondan sonra devam eden yani ondan gelen her şeyi sevmek karşınızdakini dünyasıyla beraber kabul etmektir. Şöyle söyleyebilirim; Eşimi çok seviyorum ama annesine çok düşkün, eşimi çok seviyorum ama resim yapmaya çok düşkün, eşimi çok seviyorum ama şu eksiği var. Hâlbuki O, onun dünyasının bir parçası. Karşılıklı kadın ve erkek için geçerli bunlar. İşte yol arkadaşımı seviyorum ama şunu yapmasa keşkeye Hayır! Siz bir kişiyi seviyorum diyebilmeniz için onu dünyasıyla beraber kabul edip sevmeniz lazımdır veya sevmiyorsunuzdur. Yani ben bu şahsın bütün dünyasıyla davranışlarını seviyorum, onu istiyorum veya bütün dünyasıyla beraber reddediyorum ikisi için de geçerli. Ama onu, bu dünyasından koparıp, benim sevdiğim taraflarını alıp, sevmediğim tarafların atması şartıyla seviyorum derseniz; siz onu sevmiyorsunuz kendinizi seviyorsunuzdur. Sizin sevdiğiniz; kendiniz, nefsinizdir. Dolayısıyla sevmeyi birbirimize iyi öğretmemiz lazım. Öğrenin! Bak şunlar olur, şu kadar olur. Bu evlilik hazırlığı demektir. Mektepte sıra arkadaşlığı demektir. Yol arkadaşlığı; annenin çocuğu sevmesi, babanın çocuğu sevmesi, kardeşin kardeşi sevmesi bunların tamamına ihtiyacımız var. Zaten Aile Danışmanlığı dediğimizde sadece karı-koca ilişkisi değildir. Yani aile danışmanlığı olduğuna göre bunun, ailenin iç ilişkileri, komşularıyla ilişkileri, akrabalarıyla ilişkileri, vazife ile ilişkileri gibi konuların tamamı aile danışmanlığında ele alınacaktır. Biliyorsunuz biz de çok fazla karşılaşırız, bize şikâyet gelir. Eşimi çok seviyorum ama eşimden çok memnunum ama hep böyle karşılaşırız. Demek ki işin bir başka püf noktası, bizim Türk toplumumuzda sevmek, kalp ve gönül işidir. Ama aynı zamanda ilim işidir, bilim işidir, sevmek öğretilir ve öğrenilir. Nazım Hikmet in bir şiiri var: Yüreğimi yiyoruz bir dişi ile beraber. Mektup yaz, telgraf çek, geliyorum de, ölüm uslandır beni. Yani bir insan bir mutluluğu, bir saadeti yüreklerini yiyerekde paylaşabilir, ama bundan bir hayır gelmez. O zaman kendilerini uslandıracak bir şeyden medet beklerler. Demek ki yüreklerimizi yememek, tam tersi, yüreklerimize yürek katacak bir sevgi bulup o istikamette yürümektir meselenin özü. 28 29

AÇILIŞ KONUŞMALARI AÇILIŞ KONUŞMALARI Esas şair, büyük hocamız var Hüseyin hocam; ama bir Nazım Hikmet sözü ile bitirelim. Bizim talebeliğimiz de biz 68 kuşağı olduğumuz için bunları hep ezbere bilirdik. Bir acem şairide Ölüm adildir diyor. Aynı şiddetle vurur şahı, fakiri. Şişeyi bırakın Ahmet Cebil boşuna hiddet ediyorsunuz. Biliyorum ölümün adil olması için, hayatın adil olması lazım diyorsunuz. Buda bir Nazım Hikmet şiiri. Eğer aile içi ilişkileri tanzim etmek, onu çok güzel götürmek istiyorsanız, bunun güzel olabilmesi için başlangıcının güzel olması lazım. Boşanmayı da çok çelik görmeyin. Boşanma da olmazsa olmaz bir iş. Biz Hıristiyan Katolik bir ülkede veya başka bir anlayışta olduğu gibi boşanmak yasak diyen anlayışa sahip olamayız. İki kişi birbirini perişan ediyorsa her gün kavga, çocukların önünde bir büyük kıyamet devam ediyorsa böyle bir evliliği devam ettirmek yerine boşanmak çok daha hayırlıdır. Yani onu bir toplumsal ayıp, görmemek gerek. Ölene kadar! Ölene kadar olur mu? Niye ölene kadar? İnsan haysiyeti var. Haysiyetin kırılana kadar evlilik müessesesi devam eder. Haysiyeti kırılmış bir evlilik niye devam etsin? Hadi kızım, inşallah buradan git, tabutun gelsin geri. Allah korusun. Hayır, mutlu ol, beraber ol, saygı gör, saygı göster. Ama izzetin nefsine dokunduğu zaman, gururuna dokunduğu zaman, insanlık haysiyetine dokunduğu zaman o münasebeti sürdürme. Sana saygı göstermeyenle beraber olma. Bunu da öğretmemiz lazım. Bu biraz bugünkü gündeme ters geliyor belki ama bu çok önemli, son derece önemli, böyle olursa total itibar, total saygınlık da meydana çıkar. Ortak saygınlık. Sakın kızım, kendine laf söylettirme. Herkesi Cenabı Allah aziz yarattı. İnsanı biz en güzel biçimde, kılıkta yarattık. Sonra düşükler düşüğü derecesine indirdik. Oraya sakın inme! Sakın basamaktan kayma. Senin durduğun bir insanlık basamağı var. Senin eşin oradan indirmeye çalışırsa, inme evliliğini bitir. O evliliği sürdürme. O insanlık basamağından, Allah ın sana verdiği nimetlerden, faziletlerden asla vazgeçme. Bununla ilgili otuz tane ayet, Hadis-i Şerif te söyleyebilirim size delil olarak. Boşanma, Allahın en az sevdiği helaldir. Hadis-i Şerif budur fakat boşanılmasını gerektiren durumlar ile ilgili de pek çok örnek de vardır. En son Hz. Hasan ı anlatayım bitsin. Zannediyorum Gazaliden olacak veya Ahmet Cevdet Paşa da yazıyor bir yerde. Hz. Hasan Peygamberimizin torunu, birisine dünür gönderiyor. Müstakbel kayınpederi diyor ki: Memnuniyetle bizim kızımızı istemeniz büyük bir şereftir. Yalnız bir şartım var: Sen boşanmayı seviyorsun, boşanmamak şartıyla kızımı sana verebilirim. Hz. Hasan o kimseye tekrar haber gönderiyor diyor ki: O kendine damat değil, köle istiyor. Vazgeçtim kızını almaktan. Böyle bir zorlama başka inançlarda olabilir. Bizde beraberlik ömür boyu sürecek niyetiyle başlar. Ömür boyu sürecek şartıyla başlamaz. Ben 1973 te evlendim. Kırk yıllık evlilik tecrübesi olan bir birey olarak bunları arz etmek istedim. Hepinizi tekrar saygıyla selamlıyorum. Müsaadenizi istiyorum. 30 31

...Çalıştay Zümre Kurulları......Çalıştay Zümre Kurulları... TIP ZÜMRESİ Prof. Dr. Prof. Dr. Yrd. Doç. Dr. Yrd. Doç. Dr. Ahmet Nesimi KİŞİOĞLU Mustafa AKÇAM Mehmet UMUL Seyit Ali KÖSE SOSYOLOJİ ZÜMRESİ Doç. Dr. Nazmi AVCI Yrd. Doç. Dr. Hasan Hüseyin TAYLAN Uzm. Dr. Funda YILDIRIMBAŞ Uzman Selim SÖZER Uzman Semra ÇÖZ HUKUK ZÜMRESİ Yrd. Doç. Dr. Süleyman DOST Yrd. Doç. Dr. Banu BOZKURT BOZADALI Avukat Gülnur ÖZYURT EĞİTİM ZÜMRESİ Yrd. Doç. Dr. Muhammet DEMİRBİLEK Uzman Psi. Dan. Gökmen ARSLAN Doç. Dr. Erdinç DURU Yrd. Doç. Dr. Selahattin AVŞAR Doç. Dr. Ercan YILMAZ Öğr. Gör. Cengiz ÇELİK Dekan Yardımcısı Çocuk Sağ. Ana Bilim Dalı Üroloji Kadın Has. ve Doğ. Sosyoloji Sosyoloji Aile Hekimi Din Sosyolojisi Kişisel Gelişim Uzmanı Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü Uzman PDR PDR Pamukkale Üni. Eğitim Fakültesi Eğitim Fakültesi - PDR Necmettin ERBAKAN Üni. Eğt. Fak. Eğt. Bil. Böl. Selçuk Üni. Mes. Eğt. ve Çocuk Gelişimi Böl. AİLE EĞİTİMİ ZÜMRESİ Yrd. Doç. Dr. Saadettin ÖZDEMİR Yrd. Doç. Dr. Sait TAŞ Yrd. Doç. Dr. Hasan Hüseyin ÖZKAN Yrd. Doç. Dr. Yusuf GENÇ PSİKOLOJİ ZÜMRESİ Prof. Dr. Hüseyin CERTEL Prof. Dr. Habil ŞENTÜRK Dr. Mehmet ÇARDAK Psikolojik Dan. Yusuf Basri ASLAN Psikolojik Dan. Şule TOLA SAĞLIK BİLİMLERİ ZÜMRESİ Yrd. Doç. Dr. Şükran ÖZKAHRAMAN Yrd. Doç. Dr. Belgin YILDIRIM Öğr. Grv. Sıddıka ERSOY Din Eğitimi Eğitim Fakültesi Eğitim Fakültesi Sakarya Üniversitesi Sosyal Hizmetler Din Psikoloji Din Psikoloji Psikoloji Danışmanı Din Psikolojisi Yükseköğrenim Isparta Halk Sağlığı Halk Sağlığı Aydın Sağlık Yüksekokulu Sağlık Bilimleri 32 33

TIP ZÜMRESİ TIP ZÜMRESİ...Zümre Başkanı... Prof. Dr. Ahmet Nesimi KİŞİOĞLU Tespit Edilen Değerler KATILIMCILAR Prof. Dr. Mustafa AKÇAM Yrd. Doç. Dr. Mehmet UMUL Yrd. Doç. Dr. Seyit Ali KÖSE Çocuk Sağ. Ana Bilim Dalı Üroloji Kadın Has. ve Doğ. 1. Aile Danışmanlığının en önemli kısmı psikiyatridir. Tıp konuları açısından; logojik, kadın doğum ve çocuk sağlığı kısımları ise en önemli noktalardır. 2. Ailelerde oluşan sorunlarda, hem psikolojik hem de sağlık sorunlarının iç içe geçtiği görülmektedir. 3. Ailede yaşanan cinsel sorunların meşru bir zeminde yapılabilmesi için evlilik kurumunun müessesi hayat olmalı. 4. Cinsel sorunlarla gelen hastalar ilk önce yaşam tarzlarını değiştirmeli. 5. Cinsel sorunlar yaşayan aileler ürologa az giderken, Aile Danışmanına giden aile sayısı artacaktır. 6. Ailelerin çocuk sahibi olmamasından dolayı ayrılmak istemelerini önlemek için ilahiyatçılar bu konuda aileleri eğitmeli. 7. Aileler kız ve erkek çocuk ayrımcılığı yapmamalı ve aileleri danışmanı tarafından yapılan ayrımcılığın yanlış olduğu anlatılmalı 8. Ailede yaşanan cinsel sorunların hangi sağlık alanını ilgilendirdiği noktasında, Aile Danışmanlarının aileleri yönlendirebilecek kadar bilgisi olmalı. 9. Aile Danışmanı olacak kişilerin, sağlık sorunlarıyla gelen aileleri yönlendirebilecek kadar temel bilgiye sahip olmalıdır. 34 35

SOSYOLOJİ ZÜMRESİ...Zümre Başkanı... Doç. Dr. Adem EFE KATILIMCILAR Doç. Dr. Nazmi AVCI Yrd. Doç. Dr. Hasan Hüseyin TAYLAN Uzm. Dr. Funda YILDIRIMBAŞ Uzman Selim SÖZER Sosyoloji Sosyoloji Aile Hekimi Din sosyolojisi Tespit Edilen Değerler SOSYOLOJİ ZÜMRESİ 1. Aile Danışma Merkezlerinde; aile sosyologu, aile psikologu, aile sosyal çalışmacısı olmalı. 2. Lisans eğitimi alan psikologlarda, Aile Danışmanı Merkezi açmalı. 3. Aile Danışmanı, Aile Psikologu, Aile Sosyologu ve Aile Sosyal Çalışmacısı alanlarında istihdam edilmeli. 4. Aile Danışmanlığı, sertifikayla değil, lisans eğitimiyle verilmeli. 5. Aile Danışmanı Merkezlerinin açılma amacı; ailede yaşanan huzursuzlukların kaldırılması olmalı. 6. Aile Danışmanlarının nitelikleri belirlenmeli (evli olup olmaması-yeni mezun olması gibi). 7. Aile Danışmanları, aile ile ilgili konularda tecrübe sahibi olmalı. 8. Aile Danışmanlığı interdisipliner bir çalışma alanı olmasından dolayı sertifika programı yapılmamalı. 9. Aile Danışmanlarının Aile Danışmanlığı bölümlerinden mezun edilerek istihdam edilmeleri. 10. Aile Danışma Merkezlerinde; Sosyoloji mezunlarının Aile Sosyologu, Psikolojiden mezunların Aile Psikologu ve Sosyal Hizmetten Mezunların Sosyal Çalışmacısı olarak istihdam edilmeleri. 11. Aile Danışmanlığı yapısı belirlenmeli. 12. Aile Danışmanlığı Merkezi nde çalışacak aile danışmanlarının niteliklerinin nasıl ölçüleceği belirlenmeli. 13. Aile Danışmanı tanımlanmalı ve aile terapistiyle farklılıkları belirtilmeli. 14. Aile Danışmanlığı eğitiminde klinik psikoloji eğitimi verilmeli. 15. Aile Danışmanlığı için belirlenen süre artırılmalı. 16. Aile Danışmanı sertifikası alanların periyodik olarak yeterlilikleri ve bilgileri test edilmeli. 17. Aile Danışmanları, evlilik öncesi eğitimini almalı. 18. Aile Danışmanları, iyi birer monografi uzmanı özelliğini taşımalı. 19. Aile Danışmanlığı Eğitimi verecek kişilerin etkin ve yetkin olmaları. 20. Aile Danışmanlığı Eğitimi verecek kişiler sadece akademisyenlerden seçilmemeli. 21. Üniversiteler ve kurumlar Aile Danışma Merkezlerini denetlemeli. 36 37

HUKUK ZÜMRESİ HUKUK ZÜMRESİ...Zümre Başkanı... Yrd. Doç. Dr. Süleyman DOST Tespit Edilen Değerler KATILIMCILAR Yrd. Doç. Dr. Banu BOZKURT BOZADALI Avukat Gülnur ÖZYURT 1. Aile içi sorunların hukuksal olarak irdelenmesi için adliye boyutuna gelmeli. 2. Aile Danışmanı nın aile içindeki sorunları hukuksal açıdan yönlendirilebilecek kadar bir bilgiye ihtiyacı vardır. 3. Aile Danışmanı genel olarak hukuki ücretlerden bilgilendirilmeli. 4. Aile Danışmanı ailelerdeki boşanma durumlarında tüzel kişilerden yardım almalı. 5. Aile Danışmanlığı eğitiminin uygulama kısmında görsel eğitim verilmeli. 6. Çocukların ifadeleri alınırken meslek elemanları çocukların yanında bulunmalı. 7. Aile Danışmanlığı eğitiminin uygulama kısmında valilikten yardım istenmeli. 8. Aile Danışmanlığı eğitiminde yüz yüze eğitim gerekli. 9. Boşanma davalarına bakan bir Aile Danışmanı yetiştirilmeli. 38 39