1.1 Bilgisayar Benzetim Yazılımlarının Elektronik Laboratuvarlarında Kullanımı. 2.1 Dersin Genel Tanıtımı

Transkript

1 Elektrik Devre Analizi Dersinde Bilgisayar Destekli oratuvar Uygulamaları Elif Aydın Atılım Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü, İncek, Ankara e-posta: Nergiz Ercil Çağıltay Atılım Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, İncek, Ankara e-posta: Özet. Bu araştırmada öğrencilerin, elektrik devre analizi dersinin laboratuvar çalışmalarında, fiziksel deneylerin yanısıra, MultiSIM benzetim yazılımını da kullanmaları sağlanmıştır. Öğrencilerin başarısı, deneyin fiziksel olarak yapılması, MultiSIM in laboratuvara hazırlık amacıyla kullanılması ve iki yöntemin birarada kullanılması gibi farklı ortamlarda incelenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, bilgisayar benzetim ortamlarının, öğrencilerin performansını artırıcı önemli bir unsur olduğu gözlenmiştir. Araştırmanın e- dönüşümün bir parçası olan e-laboratuvar ortamlarının oluşturulması açısından yapılacak çalışmalara ışık tutması hedeflenmiştir. Abstract. In this study, students have used a simulation program named MultiSIM parallel to the physical experiments in the laboratory studies of electrical circuit analysis course. Students progress in different settings such as, doing physical experiment only, using MultiSIM as a pre-lab activity and using both approaches at the same time in the laboratory, has been analysed. Computer simulation environment has been observed as an important factor for improving students performance. This study is aimed to be helpful for setting e-laboratories. 1 GİRİŞ Bu araştırmada Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğrencilerine verilen Elektrik Devre Analizi dersinin laboratuvar uygulamalarında bilgisayar kullanımı incelenmiştir. Bu derslerin uygulamalarının gerçekleştirilebilmesi amacıyla bir elektronik laboratuvarına ihtiyaç duyulmaktadır. Bir elektronik laboratuvarının kurulma ve işletim maliyetleri oldukça yüksek olabilmektedir. Sadece bu ders için böyle bir laboratuvarın kurulması durumunda kurumlara olan maliyet daha da yükselebilmektedir. Ayrıca, bilgisayar laboratuvarlarının kurulması ve yazılımların bu laboratuvarlarda çalışmasının sağlanması sırasında pek fazla problem yaşanmazken, donanım-ağırlıklı bir laboratuvarın kurulması oldukça zahmetli olabilmektedir (Manwaring, Baker, Malbasa, Seamans, 1991). Bütün bu durumlar düşünüldüğünde, bilgisayar laboratuvarlarının çok daha etkin ve yaygın kullanımı amacıyla, elektronik devre analizi dersinde de kullanımı kurumlar açısından önemli kazançlar sağlayabilecek ve öğrencilere değişik eğitim alternatifleri oluşturabilecektir. Ayrıca, literatürde yapılan çalışmalar, bilgisayar benzetim yazılımlarının öğrencilerin başarısını artırıcı bir unsur olduğunu göstermektedir (Azemi & Yaz, 1994; Nunnally, 1996; Chiu, 1994). Bu amaçla, bu çalışmada Atılım Üniversitesi nde verilmekte olan Elektrik Devre Analizi dersinde bilgisayarların kullanımı çeşitli açılardan incelenmiştir. Bu tür bir yaklaşımın sağlayabileceği kazançlar şöyle özetlenebilir: oratuvarların kurum ve bakım maliyetlerini en aza indirmek, Öğrencilerin daha yatkın oldukları bir ortamda dersi işleyerek, ders konularına hakimiyetlerini artırmak, Öğrencilere daha farklı öğrenme ortamları alternatifleri sunabilmek, Uzaktan eğitim ortamlarına yönelik yeni altarnetifler oluşturabilmek, Bilgisayarların dersler içindeki etkin kullanımını artırmak, ve lisans eğitim programlarına entegre edebilmek,

2 2 Öğrencilere, ilerki iş yaşantılarında karşılaşacakları problemlerin çözümünde bilgisayar teknolojilerini kullanabilme niteliğini kazandırmak 1.1 Bilgisayar Benzetim Yazılımlarının Elektronik oratuvarlarında Kullanımı Dünya da, lisans ve yüksek lisans seviyesinde verilen birçok elektrik mühendisliği dersinde, derslerin başarı oranını artırmak amacıyla bilgisayar benzetim yazılımlarından yararlanılmaktadır. Lightner ve Avery ye göre, hala çözülmesi gereken bazı problemler olmasına rağmen bilgisayar tabanlı, kağıtsız laboratuvarlar veriliş, araç kullanımı ve notlandırma gibi birçok yönden geleceğin sistemini oluşturmaktadır (Lightner, Avery, 1996). Bilgisayar sistemleri birçok açıdan bu derslerin performansını artıracak potansiyele sahiptir. Bilgisayar yazılımları, özellikle bilgisayar benzetim yazılımları, öğrencilerin teorik konuları daha iyi anlamalarında çok önemli bir etken olmaktadır. Örneğin Azemi ve Yaz (1994) yaptıkları bir çalışmada, bilgisayar yazılımlarının öğrencilerin dersi daha iyi anlamalarında çok önemli bir etken olduğunu bulmuşlardır. Nunnally a göre, laboratuvar çalışmalarında birden fazla yazılımın ve donanımın teorik dersleri destekleyici şekilde kullanılması gerekmektedir (Nunnally, 1996). Aynı şekilde, Chiu yaptığı çalışmada, elektronik laboratuvarlarında benzetim yazılımlarının kullanılması ile öğrencilerin öğrenmelerinin daha iyi olduğunu saptamıştır (Chiu, 1994). Dünya da oldukça yaygın olarak kullanılan MultiSIM benzetim yazılımı, elektronik devre tasarımını, deneylerini sanal ortamda gerçekleştirme ve devre davranışlarını incelemeyi sağlayan popüler bir elektrik-devre benzetim ailesi olan SPICE ın (Simulation Program with Integrated Circuit Emphasis) bir üyesidir. MultiSIM sınırsız sayıda elektronik devre elemanlarını içerir. Bu yazılım ile oluşturulan benzetim test cihazları tamamen gerçekleri gibi çalışır (Multisim 2001 Educator User Guide, 2000). MultiSIM kullanımı bilgisayar mühendisliğinde elektronik eğitimini daha ilginç hale getirmesinin yanısıra, öğrencilerin ileriki sınıflardaki derslere de daha iyi hazırlanmalarını sağlar. 2. YÖNTEM 2.1 Dersin Genel Tanıtımı Devre analizi elektrik ve elektronik öğretimi açısından en temel derstir ve iyi kavranmadığında daha ilerideki elektrik ve elektronikle ilgili derslerin anlaşılabilirliğini güçleştirir (MEB-2004). Elektrik devre analizi dersinde öğrencilerin temel devre elemanlarının çalışmasını anlamaları ve network kavramına aşina olmaları, bilgisayar benzetim yazılımıyla birlikte deneysel metotlar kullanarak elektrik devrelerini analiz etmeleri, bilgisayar donanımında ihtiyaç duyulabilecek basit elektrik devrelerini tasarlayıp uygulamaları, elektrik devrelerinin test ve analizinde ölçüm tekniklerini gerçekleştirmeleri, devre analizi yöntemlerinin ışığında elektrik devrelerini analiz etmek için bilgisayar kullanmaları, elektronik devrelere temel devre teorisini uygulamaları, analog devre tekniklerini sayısal sistemleri analiz etmekte kullanmaları amaçlandı. Bilgisayar Mühendisliği elektrik devre analizi dersleri haftada iki saat teorik ve iki saat laboratuvar olarak düzenlenmiştir. Teorik derslerde, DC devreler ve işlemsel yükselteçleri de içeren devre kanunları tanıtılmıştır. Ayrıca, birinci dereceden networklerin çözümünü gerektiren kapasitörler ve bobinlerle birlikte devre kanunları zaman bölgesine de uygulanmıştır. Bunun yanısıra, toplayıcı çıkarıcı gibi işlemsel yükselteçlerin kullanımıyla ve ikinci dereceden devrelerin çözümüyle de ilgilenilmiştir. oratuvarlar teorik dersi tamamlamayı ve öğrencilere iyi bir deneysel pratik kazandırmayı hedeflemektedir. Osiloskop, sinyal üreteci, sayısal multimetre ve güç kaynağının yanı sıra standart R, L, C, işlemsel yükselteç elemanları gibi konular laboratuvar çalışmaları sırasında işlenmiştir. Öğrencilere gerekli olan bütün elemanlar, cihazlar ve teknik donanım laboratuvarlarda hazır bulundurulmuştur. Öğrencilerin laboratuvar ortamı dışında herhangi ek bir yazılıma ihtiyacı olmamıştır. Elektriksel ölçmeler, elektrik devrelerinin kurulması, çözümlenmesi ve tasarımı konularının giriş düzeyinde öğretildiği laboratuvarda, 22 deney masası yer almaktadır. Karışık-sinyal osiloskobu, sinyal üreteci, sayısal multimetre ve güç kaynağı gibi modern ölçüm cihazlarının yanı sıra, her masada yüksek performanslı kişisel bilgisayarlar bulunmaktadır. Yapılacak deneyler dönem başında öğrencilere verilmiştir ve öğrencilerin laboratuvara gelmeden önce deneylerin teorisini okumaları beklenmiştir. Deney föyünde yapılacak deneyle ilgili teori,

3 3 deneyin yapılışı ve kullanılacak cihazların tanıtımı yapılmıştır. Öğrencilerden laboratuvar raporlarını deneylerini yaptıktan bir hafta sonra vermeleri istenmiştir. Öğrencilerin laboratuvarlardaki başarısı, deneylerin sonunda hazırladıkları raporlar ile ölçülmüştür. 2.2 Öğrenciler Dersi alan toplam 56 (9 bayan) öğrenci araştırmaya katılmıştır. Öğrencilerin tümü, bilgisayar mühendisliği bölümü öğrencileridir. Öğrenciler dönem başında tamamen raslantısal olarak üç gruba ayrılmıştır. Öğrencilerin gruplara göre dağılımı Tablo1 de verilmiştir. Tablo1. Öğrencilerin Gruplara Göre Dağılımı Grup 1 Grup 2 Grup 3 Bayan öğrenci Bay öğrenci Toplam Her bir grubun genel not ortalamalarına göre dağılımı Tablo2 deki gibidir. Tablo2. Öğrencilerin Genel Not Ortalamalarına (CGPA) Göre Dağılımı Genel not ortalaması Standart Sapma Grup 1 2,29 0,48 Grup 2 1,85 1,47 Grup 3 1,68 0,56 Grupların genel not ortalamalarına (CGPA) birbirinden farklılık durumu t-testine göre SPSS paketi aracılığı ile incelenmiştir. Bu analizin sonuçları Tablo3 deki gibidir. Tablo3. Grupların Genel Not Ortalamalarına (CGPA) Göre Durumu T Sig. Seviyesi Grup1 X Grup2 2,77 0,009 Grup1 X Grup3 3,050 0,005 Grup2 X Grup3 0,84 0,40 Buna göre, her ne kadar gruplar tamamen rastlantısal olarak oluşturulmuş olsa da, birinci grubun genel not ortalamalarının (CGPA), ikinci ve üçüncü gruplara göre daha yüksek olduğu görülmüştür (sig.seviyesi 0,05). 2.3 Araştırma Deseni Bu araştırmada, öğrencilerin başarılarındaki değişim, bilgisayar benzetim yazılımının standart laboratuvar ortamına paralel olarak farklı şekillerde kullanılması sonucunda gözlenmiş ve benzetim yazılımının öğrencilerin başarılarına olan etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla, her bir grup ile birlikte, laboratuvar çalışmalarının değişik düzenleri Tablo4 de görüldüğü gibi gerçekleştirilmiştir. Tablo4. oratuvar Çalışmalarının Gruplara Göre Dağılımı Grup 1 Grup 2 Grup 3 1. Hafta. Bilgisayar (H1_G1). Öncesi Bilg.. (H1_G2) H1_G3 2. Hafta. Bilgisayar (H2_G1). Öncesi Bilg.. (H2_G2) (H2_G3) 3. Hafta. Öncesi Bilg.. (H3_G1). (H3_G2) Bilgisayar (H3_G3) 4. Hafta. Öncesi Bilg.. (H4_G1). (H4_G2) Bilgisayar (H4_G3) 5. Hafta. (H5_G1). Bilgisayar (H5_G2). Öncesi Bilg. (H5_G3) oratuvar çalışmaları başlamadan, derslerin ilk haftasında, öğrencilere MultiSIM yazılımının kullanımı ile ilgili uygulamalı bir tanıtım yapılmıştır. Böylece öğrencilerin benzetim yazılımını kolaylıkla kullanmaları sağlanmıştır. oratuvar çalışmaları süresince, her hafta bir deney olmak üzere toplam beş deney gerçekleştirilmiştir. Yalnız beşinci haftada gerçekleştirilen deney iki hafta

4 4 sürmüş ancak öğrenciler ikinci hafta sonunda bir rapor hazırlamışlardır. Birinci grup, ilk iki haftada yapılan deneyleri hem laboratuvar ortamında hem de bilgisayar benzetim yazılımı aracılığı ile bilgisayar ortamında, öğretim görevlisi gözetiminde gerçekleştirmiştir. Üçüncü ve dördüncü haftalardaki deneyleri ise kendi kendilerine bilgisayar benzetim yazılımını kullanarak, laboratuvar çalışmasının öncesinde yapmışlar ve daha sonra öğretim görevlisi gözetiminde laboratuvar ortamında gerçekleştirmişlerdir. Son haftada ise benzetim yazılımını hiç kullanmadan direk laboratuvar ortamında çalışmışlardır. Diğer gruplar da benzeri şekilde dönüşümlü olarak bilgisayar benzetim ortamını kullanarak deneyleri gerçekleştirmiştir. Öğrencilerin, her bir laboratuvar çalışması sonucunda hazırladıkları raporlara göre aldıkları notlar değerlendirmeye esas olmuştur. Daha sonra grupların farklı lab. ortamlarındaki performansları dönem aralıklarına göre birbiriyle karşılaştırılmıştır. Bu veriler SPSS 11,5 istatistik paketi kullanılarak değerlendirilmiştir. 3. BULGULAR ve TARTIŞMA oratuvar çalışmalarını gerçekleştiren öğretim görevlisinin gözlemlerine ve değerlendirmelerine göre, ilk haftalarda, öğrenciler laboratuvarlardaki ortama, araç ve gereçlere tamamen yabancı oldukları için biraz zorlanmışlardır. Buna karşın, öğrenciler beşinci haftada yapılan deneyi, ilk haftalardaki deneylere oranla biraz daha zor bulmuşlardır. Grupların farklı dönemde ve biçimde yaptıkları laboratuvar çalışmaları sonucu hazırladıkları raporlara göre aldıkları notların durumu Tablo5 de görülmektedir. Birinci grubun ilk haftadaki laboratuvar çalışmasının (H1_G1) sonundaki deney raporlarının not ortalaması 42,38 olmuştur. Diğer grupların not ortalamaları ve buna göre standart sapma değerleri Tablo5 de listelenmiştir. Tablo 5. Grupların Haftalara Göre. Rapor Notları Dönem_Grup Ortalama Standart Deney Sapma H1_G1 42, , Bilg H1_G2 43, ,08508 BÖL+ H1_G3 44, ,42929 H2_G1 54, , Bilg H2_G2 50, ,67977 BÖL+ H2_G3 41, ,49579 H3_G1 71, ,54271 BÖL+ H3_G2 65, ,64301 H3_G3 55,0000 4, Bilg H4_G1 36,6667 8,21787 BÖL+ H4_G2 34, ,06547 H4_G3 55, , Bilg H5_G1 27, ,61742 H5_G2 38, , Bilg H5_G3 23, ,99038 BÖL+ BÖL: Bilgisayarda Ön Grupların haftalara göre, laboratuvar performansları birbirleri ile karşılaştırıldığında (un-paired t- test), Tablo 6 da görülen gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (sig. Sev. 0,05). Tablo 6. Grupların Performanslarının Birbirleriyle Karşılaştırması T Sig. Seviyesi H3_G1 X H3_G3 2,465 0,023 H4_G1 X H4_G3-10,223 0,000 H4_G2 X H4_G3-4,754 0,000 H5_G2 X H5_G3 2,397 0,022 Buna göre, 3. deney haftasında birinci grubun (H3_G1) bilgisayar benzetimini kullanarak laboratuvar öncesinde kendi kendilerine çalıştıkları ve daha sonra öğretim görevlisi gözetiminde

5 5 deneyleri gerçekleştirdikleri haftadaki performansı, üçüncü grubun aynı deneydeki (H3_G3) her iki çalışmayı da öğretim görevlisi gözetiminde laboratuvarda yaptıkları duruma göre istatistiksel olarak anlamlı bir biçimde daha yüksek olmuştur. Dördüncü deney haftasında ise, birinci grubun (H4_G1) bilgisayar benzetimini kullanarak laboratuvar öncesinde kendi kendilerine çalıştıkları ve daha sonra öğretim görevlisi gözetiminde deneyleri gerçekleştirdikleri haftadaki performansı, üçüncü grubun aynı deneydeki (H4_G3) her iki çalışmayı da öğretim görevlisi gözetiminde laboratuvarda yaptıkları duruma göre istatistiksel olarak anlamlı bir biçimde daha düşük olmuştur. Dördüncü haftada ikinci grubun (H4_G2) herhangi bir şekilde bilgisayar benzetimini kullanmadan yaptıkları çalışmadaki performansları, üçüncü grubun (H4_G3) her iki yöntemi de aynı anda laboratuvarda kullandıkları çalışmaya göre daha düşük olmuştur. Beşinci haftada yapılan deneylerde ise, ikinci grup (H5_G2) her iki yöntemi de aynı anda laboratuvarda kullandıklarında, üçüncü grubun (H5_G3) lab. öncesinde kendi kendilerine bilgisayar benzetimini kullandıkları ve daha sonra laboratuvarda klasik deneyleri gerçekleştirdikleri durumdaki performanslarına göre daha yüksek olmuştur. 4. SONUÇ ve ÖNERİLER Genellikle öğrencilerin aynı anda bilgisayar benzetimini ve klasik deneyleri öğretim görevlisinin gözetiminda laboratuvar ortamında gerçekleştirdiklerinde, diğer durumlara oranla daha yüksek performans gösterdikleri gözlenmiştir (Tablo 6: H4_G1 X H4_G3, H4_G2 X H4_G3, H5_G2 X H5_G3). Birinci gruptaki öğrencilerin genel not ortalamalarına (CGPA) göre başarı durumları üçüncü gruba göre daha yüksek olmasına karşın dördüncü haftada ön-lab olarak bilgisayar benzetimini kullandıklarında, üçüncü grubun her iki yöntemi de laboratuvarda yaptıkları duruma göre daha düşük bir performans göstermişlerdir (Tablo 6: H4_G1 X H4_G3). Ancak, bunların yanısıra, üçüncü haftada yapılan deneylerde tam tersi bir başarı çizgisi gözlenmiştir (Tablo 6: H3_G1 X H3_G3). Öğrencilere bilgisayar benzetim yazılımının kullanımı ile ilgili ilk haftalarda bir tanıtım yapılmış ve öğrencilerin bu ortama alışmaları sağlanmıştır. Birinci grup ve ikinci gruptaki öğrenciler ön-lab çalışmalarında ve lab. çalışmalarında benzetim yazılımını ilk haftadan itibaren kullanmış olmalarına rağmen, 3. grup uygulamalı olarak ancak 3. haftada benzetim yazılımını kullanmaya başlamışlardır. Bu haftada daha önceki bilgilerini hatırlamak zorunda kalmaları nedeniyle üçüncü grubun bilgisayar benzetim yazılımından yeterince yararlanamadıkları düşünülmektedir. Bu çalışma bize göstermektedir ki, bilgisayar benzetim yazılımı, elektronik devre analizlerinin gerçekleştirilmesinde başarıyı olumlu yönde etkileyen bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bilgisayar benzetim yazılımları, laboratuvar ortamlarını desteklemek amacıyla kullanıldığında öğrencinin başarısını olumlu olarak etkilemektedir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre, öğrenciler bilgisayar benzetim yazılımını kullanarak kendi kendilerine yaptıkları ön çalışmalarda başarılarında kayda değer bir farklılık olmazken, her iki yönteminde aynı zaman diliminde öğretim görevlisinin gözetiminde kullandıklarında başarılarında kayda değer bir farklılık oluşmuştur. Bu durum bize göstermektedir ki, öğrencilerin bilgisayar benzetimini kendi kendilerine kullanmaya ya da kendi kendilerine öğrenmeye henüz hazırlıklı olmamakla birlikte, sınıf içinde bu ortamı kullandıklarında başarılarında önemli bir artış gözlenmiştir. Bu çalışmanın sonuçları, bilgisayar benzetim yazılımlarının, sınıf içinde ve sınıf dışında elektronik devre analizi derslerinin laboratuvar çalışmalarını destekleyici bir unsur olarak kullanıldığı durumlarda, öğrencilerin genel performanslarını olumlu olarak etkileyeceğini göstermektedir. Öğrencilerin kendi kendilerine bu ortamı kullanarak öğrenme becerilerinin artırılması durumunda tamamen bilgisayar benzetimine dayalı, sanal laboratuvarların oluşturulması ve eğitimi desteklemek amacıyla kullanılması mümkün olabilir.

6 6 Kaynakça (Manwaring, Baker, Malbasa, Seamans, 1991) (Multisim 2001 Educator User Guide, 2000) Manwaring M.L., Baker, W.I., Malbasa, V.D. Seamans, A.D. (1991). Universal Logic Implementer: A general Purpose Tool for a Digital Logic Design oratory. IEEE Transactions on Education. Vol 34, No. I. February, 1991 pp Multisim (2001). Educator User Guide, Interactive Image Technologies Ltd., Canada, (Lightner, 1996) (Azemi, 1994) Aver, Yaz, Lightner, M., Aver, J. (1996). A Paperless Circuits oratory: Vision and Reality. IEEE, FIE 96 Proceedings, pp Azemi, A. Yaz, E.E. (1994). Pspice and MATLAB in Undergraduate and Graduate Electrical Engineering Courses, Frontlers In Education Conferenc Proceding, pp (Nunnally, 1996) (Chiu, 1994) (MEB, 2004) Nunnally, C.E. (1996). Teaching EE Curcuits I with view, IEEE, FIE, 1996 Proceedings, pp Chiu, D.M. (1994). Computer Aided oratory in Electronics, IEEE, Multimedia Engineering Education, pp MEB YÖK Meslek Yüksek Okulları Program Geliştirme Projesi, WWW adresi: re_analizi.doc, Haziran, 2004 te alınmıştır. Özgeçmiş Elif Aydın. Gazi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümünden 1992 yılında lisans, 1996 yılında yüksek lisans ve 2001 ylında doktora derecelerini almıştır. Doktora çalışmaları sırasında TÜBİTAK desteğiyle bir yıl süreyle Pennsylvania State Universitesinde (ABD) Elektrik Mühendisliği Bölümü, Elektromanyetik Haberleşme oratuvarında ziyaretçi araştırmacı olarak bulunmuştur yılları arasında Gazi Üniversitesi Elektrik- Elektronik Mühendisliği Bölümü nde araştırma görevlisi olarak çalışmıştır yılından itibaren Atılım Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü nde yardımcı doçent olarak çalışmalarını sürdürmektedir. Nergiz Ercil Çağıltay. ODTÜ matematik bölümünden mezun olduktan sonra (1988) aynı üniversitenin Bilgisayar Mühendisliği Bölümünde master (1990) yaptı. Daha sonra, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümünde doktora çalışmasını Nisan, 2003 tarihinde tamamladı. Türkiye'de çeşitli özel sektör ve devlet kurumlarında on yıldan fazla yazılım mühendisi ve grup yöneticisi olarak çalıştıktan sonra 1997 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti ve yılları arasında Indiana Üniversitesi Digital Library Program biriminde çalıştı. Nergiz Ercil Çağıltay halen Atılım Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümünde yardımcı doçent olarak çalışmalarına devam etmektedir.