Valná hromada ČTSOK. ÇTMTO Genel Kurul Toplantısı

Transkript

1 Newsletter Česko-turecké smíšené obchodní komory 3/2013 Çek-Türk Müşterek Ticaret Odası Bülteni 3/2013 Valná hromada ČTSOK Dne 13. září 2013 se konala Valná hromada Česko- Turecké smíšené obchodní Komory, jejíž řádní členové se sešli v usnášeníschopném počtu. Kromě členů Komory se Valné hromady zúčastnili hosté z Velvyslanectví Turecké republiky v Praze, Honorárního konzulátu Turecké republiky v Brně, Ministerstva průmyslu a obchodu České republiky ale i zástupci soukromé sféry. Hlavní náplní programu Valné hromady byla zpráva o činnostech Komory za uplynulý rok a obchodní strategie pro nadcházející rok. ÇTMTO Genel Kurul Toplantısı Çek-Türk Müşterek Ticaret Odası Genel Kurulu 13 Eylül 2013 tarihinde toplandı. Toplantı nisabı sağlandı. Oda üyelerinin yanı sıra, Türkiye Prag Büyükelçiliği, Türkiye Brno Fahri Konsolosluğu ve Çek Cumhuriyeti Endüstri ve Ticaret Bakanlığı ndan temsilciler ve özel sektör temsilcileri de toplantıya katılım gösterdi. Gündemde, odanın geçen yılki faaliyet raporları ile bir sonraki yılın stratejileri yer aldı. Genel Kurul, Yönetim Kurulu Başkanı Aleš Eppinger tarafından açıldı. Kendisi geçen yıl yapılan Genel Kurul dan itibaren yapılan işleri özetledi. Daha sonra, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Alper Özmert ile birlikte odanın Türkiye deki iletişim ofisinin gelişimi ve İstanbul da resmi temsilcilik açma planından bahsetti. Valnou hromadu zahájil předseda představenstva Komory, pan Aleš Eppinger, který stručně shrnul činnost Komory v uplynulém roce od poslední valné hromady. Spolu s místopředsedou Komory, panem Alperem Özmertem, potom informovali o personálním rozšíření Komory v Turecku a také o možnosti oficiálně otevřít pobočku Komory v Istanbulu. V uplynulém roce se činnost Komory zaměřovala především na podporu podnikatelských aktivit členů a klientů Komory v Turecku, dále potom na rozšiřování členské základny, marketingovou činnost a spolupráci s veřejnoprávními institucemi. Pro nadcházející rok si Komora klade za cíl zvyšovat v Turecku povědomí o ČR a propagovat ji jako destinaci výhodnou pro Geçen yıl Odamız daha çok Türkiye deki üyelerin ve müşterilerin faaliyetlerini desteklemeye, yeni üye kazanımına, pazarlama faaliyetlerine ve kamu kuruluşları ile işbirliğini sağlamaya yönelmişti. Bu sene Oda nın hedefi, Çek Cumhuriyeti nin Türkiye de tanınmışlığının artmasını ve yatırım faaliyetleri için uygun bir yer olarak görülmesini sağlamak, odanın hizmet alanını genişletmek ve daha güçlü bir üye ağı

2 podnikatelské aktivity. Dále potom rozšiřování služeb nabízených Komorou, budování silnější členské základny a zavedení nových výhod spojených s členstvím v Komoře. ČTSOK se zúčastnila 55. Mezinárodního strojírenského veletrhu v Brně Ve dnech října se na brněnském výstavišti konal již 55. ročník Mezinárodního strojírenského veletrhu. Veletrh opět splnil očekávání a potvrdil svoji pozici nejvýznamnějšího strojírenského veletrhu ve střední a východní Evropě. Zúčastnilo se jej přes vystavovatelů z 28 zemí a navštívilo jej téměř návštěvníků. Podíl zahraničních vystavovatelů se vyšplhal téměř na polovinu, nejvíce jich přijelo z Německa, Polska, Ruska, Rakouska a Maďarska. Většina vystavovatelů navštěvuje veletrh pravidelně každý rok, například společnost Siemens se účastnila všech 55 ročníků. kurmak ve Oda nın üyelerine sağladığı avantajlara yenilerini eklemek olacaktır. ÇTMTO Brno, Çek Cumhuriyeti nde gerçekleştirilen 55. Uluslararası Mühendislik Fuarı na katıldı. 7 ve 11 Ekim tarihleri arasında gerçekleştirilen 55. Uluslararası Mühendislik Fuarına Brno Fuar Merkezi ev sahipliği yaptı. Organizasyon kalitesi tüm beklentileri karşılarken, Orta ve Doğu Avrupa daki en itibarlı mühendislik fuarı olma ününü hak ettiğini bir kez daha kanıtladı. Fuar, 28 farklı ülkeden gelen 1500 den fazla katılımcı ve e yakın ziyaretçinin akınına uğradı. Katılımcıların yarısına yakını yabancı ülkelerden gel. Bunların bir çoğunluğu Almanya, Polonya, Rusya, Avusturya ve Macaristan dan katıldı. Katılımcıların bir kısmıher yıl düzenli olarak katılanlardan oluştu. 55 yıldır her sene fuara katılan Siemens ise bunlardan bir tanesiydi. Türkiye Cumhuriyeti bu yıl partner ülke seçildi. Çek Cumhuriyeti, Türkiye nezdinde Orta ve Doğu Avrupa ve Rusya pazarına geçit olarak görüldüğünden ilgi uyandırmaktadır. Partnerskou zemí veletrhu bylo tento rok Turecko. Česká republika je pro Turecko zajímavá především proto, že je vnímaná jako vstupní brána na středoa východoevropské trhy a do Ruska. 20 ye yakın Türk firması ve İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri, Makine İmalatçıları Birliği, Makine Tanıtım Grubu ve Doğu Marmara Kalkınma Ajansı gibi Türk Birlikler ve Ajanslar fuara doğrudan katılım sağladı. Söz konusu kuruluşlar dolaylı olarak den fazla Türk şirketini temsil etmektedir. Odamız, Yönetim Kurulu Başkanı Aleš Eppinger tarafından temsil edildi. Veletrhu se přímo zúčastnily na dvě desítky tureckých firem následované různými tureckými asociacemi a agenturami - IMMIB (Istanbulská asociace exportérů nerostných surovin a kovů/ İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri), MIB (Asociace výrobců strojů / Makina İmalatçıları Birliği), MTG (Skupina na propagaci strojírenství / Makine Tanıtım Grubu) a MARKA (Východomarmarská rozvojová agentura/ East Marmara Development Agency), které na veletrhu nepřímo reprezentovaly stovky společností.

3 Ani tým naší Komory vedený předsedou představenstva, panem Alešem Eppingerem, si nemohl nechat tuto jedinečnou událost ujít. První den konání veletrhu došlo k oficiálnímu otevření Turecké expozice za účasti ministra průmyslu a obchodu ČR, pana Jiřího Cieńciały, a náměstka ministra hospodářství Turecké republiky, pana Mustafy Severa. Delegaci tureckých vystavovatelů zastřešovala Istanbulská asociace exportérů nerostných surovin a kovů (IMMIB), v čele s panem Ganimetem Gençem, ředitelem korporátní komunikace. Druhý den veletrhu potom bylo na programu Česko-turecké business fórum následované bilaterálními jednáními. Fuarın ilk gününde Türk Pavilyonu resmi olarak açıldı. Açılışa Çek Cumhuriyeti Endüstri Bakanı Jiří Cieńciała ve Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanı Yardımcısı Mustafa Sever de katıldı. Türk katılımcıların çatı kuruluşu olarak görev alan IMMIB; Kurumsal İletişim, Aktivite ve Eğitim direktörü Ganimet Genç tarafından temsil edildi. Fuarın ikinci günü Çek-Türk Ticaret Forumu nu müteakip B2B toplantıları yapıldı. Stánek ČTSOK se rovněž nacházel v Tureckém pavilonu. Měli jsme to potěšení navázat během veletrhu nové kontakty především s tureckými vystavovateli. Věříme, že v příštích měsících se projeví první výsledky, které budeme moci prezentovat našim členům. Během veletrhu jsme také navštívili prezentaci jednoho z našich členů - VÍTKOVICE POWER ENGINEERING a.s., který je součástí Vítkovice Machinery Group. Rozhovor s vedoucím ekonomického a obchodního oddělení Generálního konzulátu ČR v Istanbulu, panem Pavlem Buchtou Vážený pane Buchto, mohl byste nám říci pár slov o Vaší dosavadní pracovní kariéře i osobním životě? Jaké jsou Vaše dojmy z Istanbulu a z Turecka samotného? Odamızın standı da Türk Pavilyonu nda yer aldı. Türk katılımcılar başta olmak üzere birçok yeni bağlantı kurmaktan memnuniyet duyduk. Fuar vesilesiyle kurulan bağlantıların sonuçlarının ileriki aylarda görülebileceğine inanıyoruz. Söz konusu çalışmaların sonuçlarını da üyelerimizle paylaşmaktan memnuniyet duyacağız. Bunlara ek olarak fuarda üyelerimizden Vitkovice Machinery Group un Vitkovice Power Engineering standını da ziyaret etme fırsatını bulduk. Röportaj: Pavel Buchta, Çek Cumhuriyeti Istanbul Baş Konsolosluğu Ticaret Müşaviri Sn. Buchta, rica etsek kısaca kariyerinizden ve hayatınızdan bahsedebilir misiniz? İstanbul ve Türkiye hakkındaki düşünceleriniz nedir? Yaklaşık 12 yıldır diplomatik misyonlarda görev alıyorum. Çek Cumhuriyeti nin Irak/Bağdat ve Slovakya/Bratislava Konsoloslukları nda çalışma onuruna nail oldum. Şimdi ise oralarda edindiğim tecrübeleri Türkiye ye aktarıyorum. İstanbul a bu yılın ocak ayında geldim; Türk tarihini, kültürünü ve geleneklerini yaşayarak öğreniyor olmaktan büyük. mutluluk duyuyorum. Bu, benim için muhteşem bir deneyim. Aynı zamanda Türkiye nin iş ortamını, hukukunu ve teamüllerini öğrenme imkânı buluyorum.

4 V diplomacii působím cca 12 let. Měl jsem tu čest pracovat na velvyslanectvích ČR v Bagdádu (Irák), v Bratislavě (Slovenská republika) a nyní mohu své zkušenosti uplatnit zde v Turecku. Do Istanbulu jsem přijel v lednu letošního roku a velmi mě těší, že mohu poznávat tureckou historii, kulturu a tradice z první ruky. Je to ohromný zážitek. Vedle toho poznávám turecké podnikatelské prostředí, jeho zákonitosti a zvyklosti. Já i má rodina se zde cítíme skvěle, není se ostatně čemu divit - Turci jsou velmi milí lidé, ohromující je jejich pohostinnost a houževnatost. Užíváme si přírodní krásy i jedinečnost historických míst, kterých je po celém Turecku neskutečně mnoho. Doufám, že se mi podaří v následujících 3 letech, po která bych zde měl pracovat, poznat a pochopit co nejvíce, tak abych svou troškou přispěl k prohloubení a zintenzivnění ekonomických vztahů mezi tureckými a českými firmami. Ve všech těchto zemích jsem měl možnost spolupracovat s výjimečnými lidmi z podnikatelského prostředí a jsem přesvědčen, že i zde v Istanbulu to tak bude a na to se těším ze všeho nejvíce. Prosím, představte našim čtenářům Ekonomické a obchodní oddělení Generálního konzulátu ČR v Istanbulu - hlavní poslání, cíle, činnosti? Co považujete za jeho hlavní výzvu? Jaké jsou priority, plány a připravované projekty do budoucna a pro následující rok 2014? Obchodní oddělení Generálního konzulátu ČR usiluje v rámci diplomatické ekonomie o prosazování zahraničních ekonomických zájmů české vlády. Věnujeme mimořádnou pozornost podpoře exportu a investic. Česká republika má velmi otevřenou ekonomiku, tudíž je velmi citlivá na okolní vlivy. Přičteme-li k tomu fakt, že český export směřuje z více jak 80% do zemí EU teritoria, jež čelí v posledních letech dopadům finanční krize, pak více než kdy jindy vyvstává potřeba diverzifikace českého exportu i do jiných regionů. Turecko je svou geografickou polohou, ale zejména ekonomickými výsledky v poslední dekádě právě takovou zemí, se kterou bychom chtěli významně prohloubit a maximálně zintenzivnit ekonomickou spolupráci. Ben ve ailem burada olmaktan çok mutluyuz. Türkler çok nazik insanlar, misafirperverlikleri ve dayanıklılıkları inanılmaz. Burada sayıca çok fazla olan doğal güzelliklerin ve ender bulunan tarihi yerlerin tadını çıkarıyoruz. Türkiye de 3 yıl görev yapacağım. Çalıştığım süre boyunca Türkiye hakkında daha fazla bilgiye sahip olmayı ve Türkiye nin çalışma düzenini anlamayı umuyorum, böylelikle Türk ve Çek şirketler arasında işbirliğinin gelişmesine ve derinleşmesine katkıda bulunabilirim. Daha önceki görev yerlerimde olağanüstü insanlarla çalışma fırsatı buldum. İstanbul da da buna benzer ilişkiler kurmayı dört gözle bekliyorum. Eminim ki İstanbul da da benzer işbirlikleri içinde olacağız. Okurlarımıza Çek Cumhuriyeti Baş Konsolosluğu Ekonomi ve Ticaret Bürosu nun ana hedeflerinden, amaçlarından ve faaliyetlerinden bahsedebilir misiniz? Türkiye de karşılaştığınız ana zorluklar nelerdir? 2014 yılı için öncelikleriniz, planlarınız ve projeleriniz nelerdir? Çek Cumhuriyeti Baş Konsolosluğu Ekonomi ve Ticaret Bürosu olarak Çek hükümetinin yabancılarla ekonomik işbirliği politikasını diplomatik ilişkiler çerçevesinde destekliyoruz. İthalat ve yatırım tanıtımlarına büyük önem veriyoruz. Çek Cumhuriyeti açık bir ekonomidir. Bu sebeple çevredeki etkenlere çok duyarlıdır. Bir de buna Çek Cumhuriyeti nin Avrupa Birliği ithalatının %80 inden fazlasını yönlendiriyor olmasını ekleyecek olursak ve geçmiş yıllarda ekonomik kriz ile yüz yüze geldiğini düşünürsek Çek ithalatının çeşitli bölgelere yayılması ihtiyacını daha iyi anlamış oluruz. Türkiye bizim ekonomik ilişkileri geliştirmek ve sağlamlaştırmak istediğimiz bir ülke ama bunun sebebi yalnızca Türkiye nin coğrafik pozisyonu değildir, aynı zamanda son yıllarda gösterdiği ekonomik performanstır da.

5 Naše obchodní oddělení úzce spolupracuje s obchodní agenturou CzechTrade a společně se snažíme reagovat na požadavky našich a tureckých podnikatelů. Každý rok připravujeme pro české firmy akci, jejímž smyslem je českým firmám představit turecký trh, asistovat jim při vstupu na místní trh, propojit jejich obchodní činnost s poptávkou na turecké straně. Tím chci zdůraznit, že kancelář Obchodního odd. GK ČR v Istanbulu je připravena podpořit všechny poctivé snahy o realizaci obchodních záměrů zde v Turecku, případně rádi poskytneme asistenci tureckým obchodníkům, jež mají opravdový zájem o podnikání v ČR. Ticaret ile ilgilenen departmanımız Çek Ticaret Ajansı ile sıkı bir işbirliği içerisindedir; departman ve ajans birlikte Çek ve Türk işadamlarının taleplerine cevap vermeye çalışmaktadırlar. Her yıl Çek şirketler için Türk pazarını tanıtıcı etkinlikler düzenliyoruz. Bu etkinlikler ile şirketlere yerel pazara girme ve Türk tarafından gelen taleplere uyum sağlama konularında yardımcı oluyoruz. Özellikle belirtmek isterim ki, Çek Cumhuriyeti Baş Konsolosluğu Ekonomi ve Ticaret Bürosu iş planlarını Türkiye de gerçekleştirme çabalarını desteklemektedir ve Çek Cumhuriyeti nde iş yapmak isteyen Türk iş adamlarına yardımcı olmaya hazırdır. Şu an Türkiye ve Çek Cumhuriyeti arasındaki karşılıklı ticaret 2,8 milyar dolar düzeyinde. Elimizdeki verilerden bu yılki rakamın 3 milyar doları aşacağını söyleyebiliyoruz. Bu durum ileriki yıllarda ne gibi gelişmeleri beraberinde getirebilir? Bu gelişimi görmekten ve ticaretteki bu yükselmeden çok memnunuz. Ticaretteki bu gelişmeye ve gelişmenin devamlılığına biz de katkıda bulunmak isteriz.3. ülkeler için hazırlanmış Türk- Çek ortak projelerinde henüz keşfedilmemiş bir potansiyel görüyorum. Bu işbirlikleri ile ilgili olarak söyleyebileceğim; Çek ithalatçılar yüksek kaliteyi uygun fiyatlarla ve üstün bir teknik bilgi ile sunuyorlar; Türk ortaklar ise dayanıklılıklarını ve iş tecrübelerini ortaya koyuyorlar. Bu anlamda Çek Şirketi PSG ve Türk İnşaat Şirketi Renaissance Construction işbirliği ile Irak ta gerçekleştirilen proje söz konusu ortaklıklara iyi bir örnek teşkil etmektedir. V minulém roce objem vzájemného obchodu mezi Českou republikou a Tureckem dosáhl úctyhodných 2,8 bil. USD. Již teď je z dat patrné, že tento rok jeho hodnota překročí rekordních 3 bil. USD. Co by mohlo v budoucích letech tuto dynamiku ještě více posílit? Z tohoto vývoje máme samozřejmě radost a těší nás, že objem vzájemného zahraničního obchodu pozvolna roste. Rádi bychom přispěli k tomu, aby tento trend pokračoval i nadále Çek şirketlerinin Türkiye ye, Türk şirketlerinin ise Çek Cumhuriyeti ne ilgisini nasıl değerlendirirsiniz? Sizce Türk pazarına Çek şirketlerinin ilgisinin her sene artmasının sebebi nedir? Çek ithalatçılar potansiyeli nerede görüyorlar? Daha önceki sorularda Çek girişimcilerin Türkiye ye ilgisinin sebepleri üzerinde durmuştum. Türkiye son yıllarda emsalsiz bir ekonomik büyüme gösterdi. Bu durum, her ne kadar son 2 yılda yavaşlama gösterse de, Türkiye nin ekonomisinin hızlı büyüdüğü algısını değiştirmedi. Stabil bir politik yapı da ayrıca pozitif Bir izlenim veriyor. Bu durum Çek Cumhuriyeti için de benzerlik teşkil ediyor. Nevyužitý potenciál vidím také ve společných tureckočeských projektech v třetích zemích. Čeští exportéři

6 nabízí např. vysokou kvalitu za stále dobré ceny a špičkové know-how, turečtí partneři pak houževnatost a typickou obchodní zručnost. Krásným příkladem takové spolupráce je realizace projektu v Iráku, na němž se podílí česká společnost PSG a turecká stavební firma Renaissance Construction. Jak hodnotíte zájem českých společností o obchod s tureckými obchodními partnery a naopak? Co je důvodem rok od roku rostoucího zájmu českých exportérů právě o Turecko? V čem vidí čeští exportéři jeho hlavní potenciál? Zájem o Turecko ze strany českých podnikatelů jsem částečně již naznačil v jedné z předchozích otázek. Turecko v posledních letech zaznamenalo nevídaný ekonomický růst, přestože se v posledních dvou letech tento trend přibrzdil, nemá tento fakt zásadní vliv na vnímání Turecka jako zemi s rychle se rozvíjejícím hospodářstvím. Pozitivnímu vnímání nahrává i stabilní politická scéna. Již z tohoto pohledu je turecký trh velmi lákavý pro země, jež se snaží diversifikovat exportní destinace. Takovou zemí je právě i Česká republika. Nechceme promeškat příležitost. Turecký trh je atraktivní svou velikostí 76 mil. obyvatel s takřka polovinou obyvatel pod 30let, Turecko leží v těsném sousedství s Evropskou unií a čile se státy EU obchoduje. Tudíž je přirozené, že se mnoho českých exportérů ohlíží po možnosti prosadit se na tureckém trhu. Bu açıdan bakıldığında bile Türkiye ithalatta çeşitlilik arayan ülkeler için çekici bir ülke. Biz de bu fırsatı kaçırmak istemiyoruz. Türk pazarı öncelikle boyutları sebebi ile ilgi görüyor; 76 milyon nüfus ve neredeyse yarısı 30 yaşın altında; üstelik Türkiye Avrupa Birliği ne coğrafik olarak da yakın olduğu gibi yıllardır Birlikle ticaret yapmakta. Bu sebeplerle Çek ithalatçılar Türkiye deki fırsatları değerlendirmek istiyor. Çek Cumhuriyeti ndeki hangi endüstrilerin Türkiye de başarılı olma potansiyeli daha yüksek? Çek üreticilerin birçok alanda başarılı olacağını düşünüyorum. Büyük olasılıkla en kuvvetli sektör mühendislik. Ancak hastane inşası ve ekipmanı, arıtma ve atık sistemleri gibi alanlarda da başarılı olunabilir. Otomotiv endüstrisi, tren yolu inşası alanlarında da potansiyel olduğunu eklemek isterim. Çek ithalatçılar için ise en büyük potansiyel, çok iyi bildikleri ve senelerdir içinde çalıştıkları enerji sektöründe. Türk hükümeti de hâlihazırda bu konuda ciddi yatırımlar yapmaktadır ve benim görüşüme göre şimdiki ekonomik büyüme kızını sürdürmek istiyor ve 2023 için öngörülen hedeflere ulaşmak istiyor ise enerji sektörüne yatırım yapmak zorundadır. Jaká česká průmyslová odvětví podle Vás mají největší potenciál úspěchu na tureckém trhu? České výrobní firmy se mohou prosadit v mnoha odvětvích, patrně nejsilnějším oborem je strojírenství, mohou se však prosadit i v projektech jako výstavba a vybavení nemocnic, čištění odpadních vod, zavlažovací systémy, apod. Samozřejmě nelze opomenout automobilový průmysl, potenciál má výstavba železnic. Největší potenciál z pohledu českých exportérů má však zcela jednoznačně sektor energetiky obor, který umíme a který má u nás dlouhou tradici. Turecká vláda do toho oboru navíc mohutně investuje a vlastně ani nemůže jinak, pakliže chce udržet současné tempo ekonomického růstu a dosáhnout, případě přiblížit se cílům, vytyčeným do roku 2023.

7 Jak byste charakterizoval turecké obchodní zvyklosti? Co mají společné s českými a naopak v čem se zásadně liší? S tureckými zvyklostmi se stále seznamuji. Nicméně již nyní mohu tvrdit, že turecké firmy se rozhodují často podle ceny a o ceně tvrdě vyjednávají. Tudíž pro české firmy je zcela zásadní, aby se na jednání s tureckým partnerem řádně připravily a svého tureckého partnera o ceně přesvědčily. Navíc, jak se zdá, domácí partner je hodně konzervativní, má-li na výběr, dá přednost turecké firmě. Přestože má turecká ekonomika obrovský potenciál, jen těžko se zde prosazuje, čemuž napomáhá i místní vláda, která se brání přebujení zahraničního importu a naopak se zasazuje o podporu domácích společností. To je ostatně v pořádku, pakliže zásahy vlády nenarušují pravidla rovné obchodní soutěže. Některé sektory jsou podle mého zcela neprůstřelné jako např. stavebnictví, textilní průmysl, sklářský průmysl, apod. Chci tím naznačit, že bez poctivé přípravy a práce se bude česká firma jen velmi složitě prosazovat. Turkům však nelze upřít nesmírnou pracovitost, flexibilitu a podnikavost. A pokud se podaří uzavřít obchod v podobě spolupráce, pak jsem přesvědčen, že přidá-li se k oněm vlastnostem česká spolehlivost, preciznost a um, pak je úspěch společného podnikání zaručen. Türklerle iş ilişkilerini nasıl tanımlarsınız? Çek kültürü ile bu anlamda benzer olduğu ya da ayrık olduğu noktalar mevcut mu? Ben henüz Türk geleneklerine alışma aşamasındayım. Ama şu noktada bile Türk şirketlerinin fiyata endeksli karar verdiğini ve fiyat üzerine anlaşmanın zor olduğunu söyleyebilirim. Bu sebeple görüşmelere hazırlıklı olmak ve Türk ortağı fiyat için ikna etmek Çek şirketler açısından büyük önem taşıyor. Buna ek olarak Türk ortakların çok tutucu olduklarını düşünüyorum; seçme şansları olduğunda yabancı bir ortaktansa Türk bir ortakla çalışmayı yeğliyorlar. Türk ekonomisi büyük bir potansiyele sahip olmasına rağmen Türkiye de başarılı olmak gerçekten zor, çünkü Türkiye hükümeti yerli şirketleri desteklediği için ithalatta büyük bir yükseliş yakalamak mümkün olmuyor. Bu tutum hükümet müdahaleleri, adil rekabet kurallarına halel getirmediği sürece sorun teşkil etmeyecektir. Benim görüşüm Türkiye de birkaç sektörün kurşungeçirmez olduğu örneğin; inşaat, tekstil ve cam endüstrileri. Söylemek istediğim; Çek şirketler iyi bir çalışma göstermeden ve hazırlıklı olmadan başarılı olamayacaklardır. Türklerin çalışkanlığı, girişimciliği, esnekliği yadsınamaz. Bir de buna Çeklerin güvenilirliği, öngörüsü ve teknik bilgisi eklenirse Türk- Çek işbirliği iyi sonuçlar verecektir.

8 Investiční pobídky v Turecké republice Turecko v současné době zaujímá přední příčky ve smyslu atraktivnosti pro zahraniční investory. Vyznačuje se nejen jedinečnou geografickou polohou, neboť se rozprostírá na spojnici Evropy, Asie a Středního Východu; ale také mladou a dynamickou populací i kvalifikovanou pracovní silou; v neposlední řadě nabízí domácí trh o velikosti 76 milionů spotřebitelů a nesmíme zapomenout ani na jeho potenciál přesahu na třetí trhy. V minulém roce zahraniční investoři v Turecku realizovali nejvíce projektů v sektoru obchodních a finančních služeb, z pohledu velikosti investic ale vedla oblast zpracovatelského průmyslu a finančního zprostředkování. Zahraniční investoři očekávají, že v budoucích letech bude hlavním motorem ekonomického růstu především realitní trh, energetický sektor a těžký průmysl. Nejoblíbenějším městem zahraničních investorů nadále zůstává Istanbul, kam směřuje více než polovina projektů. Nicméně zvýšený zájem v posledních letech vykazují také další města, zejména Ankara, Izmir a Bursa. Nejvíce projektů přímých zahraničních investic je realizováno v oblasti obchodních služeb, výroby, automobilového průmyslu, ICT, finančních služeb, dopravy a logistiky. Nejvíce přímých zahraničních investic směřuje do Turecka ze zemí Západní Evropy (žebříčku vede Velká Británie, Rakousko, Nizozemí a Německo) následovanými USA. Turecko se v posledních letech soustředí také na posílení vztahů s MENA regionem (region Středního Východu a Severní Afriky) a v neposlední řadě s asijskými státy, což potvrzuje fakt, že Turecko je pro investory zajímavé také z hlediska možného přesahu na třetí trhy dále na východ. Zájemce o investiční pobídky v první řadě musí zažádat o tzv. Certifikát příjemce investiční pobídky, který je oprávněno vydat pouze Generální ředitelství investičních pobídek a zahraničních investic, které podléhá Ministerstvu hospodářství Turecké republiky v Ankaře. Minimální výše investice činí 0,5 milionu TRY*, respektive 1 milion TRY v závislosti na regionu. I když investice splňuje minimální výši a ostatní požadavky, není tím garantováno poskytnutí investiční pobídky, neboť posouzení a rozhodnutí je vždy na výše zmíněné autoritě. Stávající systém investičních pobídek je v platnosti od roku 2012 a zahrnuje investiční pobídky v rámci 4 kategorií: základní program, regionální program, program pro rozsáhlé investice a program pro strategické investiční akce. Obdobně jako investiční pobídky v ČR, i v Turecku jsou považovány za uznatelné náklady nejen nové investice, ale také rozšíření stávající investice, výdaje na modernizaci a výdaje na rozšíření výroby za účelem diverzifikace produktu. Investiční pobídky jsou realizovány prostřednictvím 9 druhů nástrojů, a to: osvobození od DPH, osvobození od cla, snížení sazby korporátní daně z příjmu, snížení sazby odvodů na sociální pojištění za zaměstnance (část odváděná za zaměstnance), snížení sazby odvodů na sociální pojištění za zaměstnance (část odváděná za zaměstnavatele), snížení sazby srážkové daně za zaměstnance, podpora úroků z půjček a úvěrů, alokace pozemků zdarma či refundace DPH. Bez ohledu na region, do kterého je investice směřována, může investor profitovat ze základního programu investičních pobídek. Minimální výše investice je 0,5 milionu TRY, respektive 1 milion TRY podle regionu, kam je investice alokována. Nejdůležitější forma pobídky je v tomto případě osvobození od daně z přidané hodnoty a cla ve smyslu importu výrobních strojů a zařízení. Pokud tedy

9 potenciální investor plánuje zahájení či rozšíření výroby v Turecku, osvobození od cla a daně z přidané hodnoty může významným způsobem snížit počáteční investiční náklady takové výrobní firmy. Pro účely regionálního programu investičních pobídek jsou regiony rozděleny do 6 skupin v závislosti na úrovni socio-ekonomické vyspělosti regionu. Pro účely regionálního programu jsou regiony ze skupiny I definovány jako nejvíce rozvinuté (jmenovitě Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, Istanbul, Izmir, Kocaeli, Muğla) a naopak za nejméně rozvinuté jsou v tomto smyslu považovány regiony ve skupině VI (všeobecně regiony na východě země). Minimální investice činí 0,5 milionu TRY pro Regiony III až VI, respektive 1 milion TRY pro Regiony I a II. Všeobecně čím méně rozvinutý region, tím je požadována menší minimální investice a existuje více nástrojů investičních pobídek a samozřejmě ve větším rozsahu. Institut prioritní investice je další dimenzí tohoto regionálního programu, který podporuje investice v určité minimální výši a směřující do specifikovaných oborů. Pokud investor učiní takovou investici v Regionu II až IV, může se ucházet o stejný druh a výši pobídky, jako kdyby učinil investici v Regionu V. Jedná se například o investice do turistického ruchu, těžebního průmyslu, železniční a námořní dopravy, farmaceutického, obranného a leteckého průmyslu, energetiky, stavby veletržních prostor a dalších Program pro rozsáhlé investice se vztahuje na vybrané sektory, kterých je definováno celkem 12. Zahrnuje výrobu rafinérských produktů, chemický průmysl, výstavbu přístavů a související služby, automobilový průmysl, výrobu železnic, lokomotiv a dalších kolejových vozidel, tranzitní produktovody, elektrotechnický sektor, výrobu přístrojů a zařízení pro zdravotnictví, výrobu léčiv, výrobu letadel, kosmických lodí a/nebo souvisejících zařízení, strojírenskou výrobu a těžební průmysl. Uvedené sektory jsou seřazené sestupně podle výše minimální investice, která klesá od 1 miliardy TRY k 50 milionům TRY. V rámci regionálního programu a programu pro rozsáhlé investice je nejdůležitějším nástrojem podpory snížení sazby korporátní daně z příjmu. Základní sazba daně činí 20 %, ale díky investičním pobídkám může klesnout až na 2 %, opět v závislosti na regionu. Další formou zvýhodnění pro investory představuje snížení sazby odvodů na sociální pojištění za zaměstnance až po dobu 7 let (10 let v rámci Regionu VI). Čtvrtým pilířem investičních pobídek je program pro strategické investiční akce, který nezohledňuje regiony ani sektory, kam je investice alokována. Hlavním cílem tohoto programu je snížení závislosti Turecka na importu a v druhé řadě také podpora investic s vysokou přidanou hodnotou a technologicky vyspělých projektů. Strategická investice je taková investice, která směřuje do výroby s importní závislostí vyšší než 50%, je v minimální výši 50 milionů TRY, investice vytvoří minimálně 40% přidané hodnoty a hodnota importu v předchozím roce činila minimálně 50 milionů USD. V neposlední řadě je potřeba zmínit také další programy a granty na podporu investic, které zaštiťují různé státní turecké instituce a ministerstva. Mezi ně patří podpora projektů zaměřených na: vlastní výzkum a vývoj, technologická centra, programy na podporu malých a středních podniků, spolupráci v oblasti výzkumu a vývoje podniků s univerzitami, podporu exportu nebo zvyšování kvalifikace zaměstnanců. Pro více informací doporučujeme webové stránky Invest in Turkey. * TRY = turecká lira (směnný kurs ke dni : 1 EUR = 2,8 TRY)

10 Yatırım Teşvikleri ve Çek Cumhuriyeti AB Fonu Sübvansiyonları Çek Cumhuriyeti geniş bir yelpazede yatırım teşvikleri sunmaktadır. Temmuz 2012 de yürürlüğe giren yeni düzenlemeye ile birlikte teşvikin uygulanabileceği alan genişlemiştir. AB fonu kaynaklı devlet yardımları artık araştırma geliştirme (ArGe), eğitim merkezleri ve ortak hizmet merkezleri için de verilebilecektir. Çek Cumhuriyeti nin Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarından aldığı yatırım notları ve OECD ye erken üyeliği ekonominin iyi gidişatını kanıtlar niteliktedir. Söz konusu kuruluşlardan verilen güncel yatırım risk notları; Standard and Poor s: AA-, Moody s: A1 ve Fitch: A+ tir. Yatırım teşvikleri özellikle yüksek bütçeli projeler için verilmektedir. Rakamlar da göstermektedir ki, Çek Cumhuriyeti diğer CEE ülkeleri arasında güçlü bir pozisyona sahiptir. Yabancı yatırımcılar modern teknoloji ve kalifiye iş gücünü birlikte bulabildiklerinden dünya çapında rekabet gücü yüksek ürünler elde edebilmektedirler. Her ne kadar ülkenin doğusundaki ülkeler daha ucuz iş gücü temin edebilseler de, Çek Cumhuriyeti yatırım teşviklerinin yanı sıra, yabancı yatırımcılara orada iş yapmaları için mükemmel karışımı sunmaktadır; kalifiye iş gücü ve uygun işçi ücretleri. Yatırım ortamındaki stabiliteden de anlaşılacağı üzere, yabancı yatırımcılar Çek Cumhuriyeti nde uzun süreli kalmakta, hatta ekonomiye güvendikleri için projelerini ve kapasitelerini genişletmektedirler. Yabancı yatırımcıların çoğunluğu Almanya, İsviçre ve Japonya dan gelmektedir. Teşvikler sayesinde 2013 ün ilk yarısında yeni iş yeri açılmıştır. Çek Yatırım Teşvikleri Yasası aşağıda incelenecek olan 3 alan üzerinde yoğunlaşmaktadır. Teşviklerden ülkenin gelişmemiş bölgelerine yatırım yapıldığında ya da var olanı geliştirici yatırımlar yapıldığında yararlanılabilmek mümkündür. 1. Üretim Endüstrisi Faaliyet: Yatırımcı yeni bir üretim tesisi kurmalı ya da hâlihazırda Çek Cumhuriyeti nde olan bir tesisi geliştirmelidir. İzin verilen azami devlet yardımı: Kabul edilen masrafların %40 ı. Kabul edilen masraflar öyle değerlerdir ki, en azından yarısı makine aksamından oluşur. Asgari yatırım: Tesislere asgari yatırım miktarı CZK 50 M, resp. CZK 100 M (bölgeye bağlı olarak), en az CZK 25 M, resp. CZK 50 M i (bölgeye bağlı olarak) makine aksamı olmalı. Stratejik yatırım: Tesislere yapılacak yatırım en az CZK 500 M değerinde olmalı. Bunun en az CZK 250 M si makine aksamı olmalı ve en az 500 yeni iş imkânı yaratılmış olmalıdır. Diğer yatırım tiplerinden farklı olarak stratejik yatırımlar standart teşviklere ek olarak %5 e kadar nakit hibe alabilirler. 2. Teknoloji merkezleri(arge) Faaliyet: Yatırımcı yeni bir teknoloji merkezi kurmalı ya da hâlihazırda Çek Cumhuriyeti nde olan bir merkezi geliştirmelidir. İzin verilen azami devlet yardımı: Kabul edilen masrafların %40 ı. Kabul edilen masraflar öyle değerlerdir ki, en azından yarısı makine aksamından ya da yeni yaratılan pozisyonlarda çalışan işçilerin 2 yıllık maaşlarından oluşmalıdır. Asgari yatırım: Tesislere asgari yatırım miktarı 10 Milyon Çek Kronu olmalı, bunun 5 Milyon Çek Kronu tutarındaki kısmı yeni makine aksamına yatırım yapılmış ve en az 40 yeni iş imkânı yaratılmış olmalıdır. Stratejik yatırım: Tesislere yapılacak yatırım en az 200 Milyon Çek Kronu değerinde olmalıdır. Bunun en az 100 Milyon Çek Kronu tutarındaki kısmı makine aksamı olmalı ve en az 120 yeni iş imkânı yaratılmış olmalıdır. 3. İş destek merkezleri: Faaliyet: Yatırımcı yeni bir destek merkezi(ortak servis merkezi, yazılım geliştirme merkezi, high-tech onarım merkezi) kurmalı ya da hâlihazırda Çek Cumhuriyeti nde olan bir taneyi geliştirmelidir.

11 İzin verilen azami devlet yardımı: Kabul edilen masrafların %40 ı. Kabul edilen masraflar öyle değerlerdir ki, en azından yarısı makine aksamından ya da yeni yaratılan pozisyonlarda çalışan işçilerin 2 yıllık maaşlarından oluşmalıdır. Asgari yatırım: Asıl yükümlülük yazılım geliştirme merkezi için en az 40 yeni iş imkânı yaratmış olmak ya da diğer destek merkezleri için en az 100 iş imkânı yaratmış olmaktır. Stratejik yatırım: Stratejik yatırım planı bu alan için uygulanabilir nitelikte değildir. Yatırım teşvikinin çeşitleri: Şirketlere uygulanan gelir vergisinden 10 yıla kadar muafiyet (mevcut gelir vergisi oranı %19) Devlete ait, bir işletmeye bağlı ya da belediyeye ait arazinin altyapısı tamamlanmış halde mülkiyetinin geçirilmesi İşçi başına Çek Kronu iş imkânı yaratma hibesi Eğitim ya da yenilenen eğitimler için kabul edilen eğitim masraflarının %25 i oranında nakit hibe Nakit yatırımlarda hibe (stratejik yatırımlar için) Çek Cumhuriyeti firmaların ürünlerini geliştiren projelere de destek vermektedir. Bu sebeple araştırma-geliştirme faaliyetleri kapsamında şirketlere uygulanan vergi oranlarını düşürmektedir. Uygulamada araştırma-geliştirme faaliyetlerinden doğan giderlerde %19 a varan bir kazanç sağlamaktadır. Bunlara ek olarak Avrupa Birliği üyesi olmayan ülkelerden ithal edilen mallara uygulanan KDV rejimine dikkat çekmek isteriz. Bu rejim Türkiye den gelen mallara da uygulanmaktadır. Türkiye den Çek Cumhuriyeti ne giden mallar ters fiyatlandırma rejimine tabi tutulmaktadır. Bu da KDV nin sıfır olması anlamına gelmektedir. Standart KDV oranı %21 den %15 e düşürülmüştür. Çek Cumhuriyeti nde iş kurulması aynı zamanda AB Yapısal Fonu ndan da operasyonel programlar adı altında destek alınması anlamına gelecektir. AB hibe programların bir çoğunluğu araştırma-geliştirme ve yenileme alanlarında çalışan küçük ve orta ölçekteki işletmeleri hedef almaktadır yılları için Çek Cumhuriyeti ne yatırım yapanlara dağıtılmak üzere bütçe 20,5 milyar dolar olarak belirlenmiştir. En önemli programlar: Operasyonel Girişim ve Yenileme Programı, Operasyonel Araştırma-Geliştirme ve Eğitim Programı, Operasyonel Çevre Programı dır. AB yapısal fonundan temin edilen yardımlar genellikle yatırım teşvikleriyle aynı kurallara ve sınırlamalara tabi olmaktadır. Burada farklı yardımlar farklı programlar için erişilebilir niteliktedir ve şartlar düzenli olarak değişmektedir. Örneğin, şu anki operasyonel programlar dâhilinde azami yardım miktarı 4 milyon Euro dur. Bununla birlikte başvurular sadece belirli bir dönemde kabul edilmekte ve önceden duyurulmaktadır. Teşviklerden yararlanılmak istendiği taktirde, proje koşullar hazırlık aşamasında kontrol edilmelidir ki, başvuru süreci ve şartlar gözden geçirilebilsin. Ve değerlendirmeye alınabilsin. Daha fazla bilgi için odamız ile irtibata geçebilirsiniz. SALIMA 2014 Uluslararası Prestijli Gıda Ticaret Fuarı Çek Cumhuriyeti nde gerçekleşecek 29. Uluslararası Gıda Ticaret Fuarı SALIMA 2014 Brno, Çek Cumhuriyeti nde gerçekleşecek. SALIMA 2014, 30 yıllık geleneğiyle Orta Avrupa da başı çeken fuarlardan bir tanesidir. Yıllık katılım miktarı 50 ülkeden 700 fuarcı ve ziyaretçiyi bulmaktadır. SALIMA 2014, 350 kilometrekare içerisindeki 30 milyon Avrupalı tüketiciye hitap etmektedir. SALIMA 2014 yeni iş imkânları sunduğu gibi ithalatçılara Avrupa piyasalarında Pazar paylarını arttırma imkânı da sunmaktadır. Brno, başkentten sonra Çek Cumhuriyeti nin en önemli ikinci şehri olarak, düzenlenen ticaret fuarları, sergiler, uluslararası sıralamada yer alan teknik üniversiteler ve lojistik ile paylaşılan servisler ve araştırmageliştirme merkezleri ile adından sıkça bahsettirmektedir. Bunun yanında Brno, eşsiz bir coğrafik konuma sahiptir. Prag-Çek Cumhuriyeti, Viyana-Avusturya, Bratislava-Slovakya ve Budapeşte- Macaristan gibi başkentlerden; Dresden-Almanya, Wroclav, Katowice-Polonya şehirlerden kolaylıkla ulaşılabilir. Brno gerekli tüm altyapıyı, kaynakları ve tesisleri sağladığından her yıl daha fazla yabancı yatırımcıyı çekmektedir. Brno Fuar Merkezi Orta ve Doğu Avrupa nın en büyük fuar merkezleri arasında yer almaktadır. Bu büyük kompleks Brno da önceden beri var olan sergi ve fuar geleneklerine istinaden 85 yıl önce yapılmıştır. Şu an Brno Fuar Merkezi 130,000 m2 yi kapsayan fuar alanı

12 ile dünyanın en büyük fuar merkezleri arasında yer almaktadır. SALIMA 2014 ticaret fuar alanı fuarcıların ürünlerini daha iyi sergileyebilmeleri için B2C ve B2B olmak üzere iki kısma ayrılmıştır. Geçen yılın istatistiklerine bakıldığında fuarcıların yarısının yurt dışından geldiği görülmektedir. Bunun yanı sıra ziyaretçilerin dörtte üçü şirketlerde karar alma yetkisine sahiptir, üçte ikisi üst düzey yönetici, CEO ya da müdür olarak çalışmaktadır. Ülkede en çok bilinen ve tanıtımı yapılan ticaret fuarı olarak da 200 yetkili temsilci ve gazetecinin akınına uğramaktadır. Çek- Türk Ticaret Odası sizi bu eşsiz fuara katılmak üzere davet eder. Size geniş çaplı ve kapsamlı hizmetler hazırlamış bulunuyoruz. Yeni pazarlara başarılı girişler yapmanıza yardımcı olmaktan mutluluk duyacağız. Daha fazla bilgi için lütfen İstanbul daki ofisimiz ile irtibata geçmekten çekinmeyiniz. Tel: + 90 (212) ; E-posta ozmert@ctsok.eu veya yurdagul@ctsok.eu Česko-Turecká smíšená obchodní komora Vodičkova 710/31, , Praha 1, Česká republika IČO: , Tel.: , Fax: komora@ctsok.eu, Internet: Kontaktní osoby: Česká republika: Mgr. Aleš Eppinger eppinger@ctsok.eu, Tel.: Fax: , Mobil: Turecká republika: Alper Özmert LL.M. ozmert@ctsok.eu, Tel: + 90 (212) Fax: + 90 (212) , Mobil: Çek-Türk Müşterek Ticaret Odası Vodičkova 710/31, Prag 1, Çek Cumhuriyeti Sicil No: Tlf: , Faks: E-posta: komora@ctsok.eu, Web sayfasi: Irtibat: Çek Cumhuriyeti: Av. Aleš Eppinger E-posta: eppinger@ctsok.eu, Tlf: Faks: , Cep tel.: Türkiye Cumhuriyeti: Av.Alper Özmert LL.M. E-posta: ozmert@ctsok.eu, Tlf: + 90 (212) Faks: + 90 (212) , Cep tel.: