ELEKTRONİK FATURA, ELEKTRONİK DEFTER DAVALARI. S.M.Mali Müşavir Selçuk GÜLTEN

Transkript

1 ELEKTRONİK FATURA, ELEKTRONİK DEFTER DAVALARI S.M.Mali Müşavir Selçuk GÜLTEN

2 E-Muhasebe Dünyası

3 E-Muhasebe Dünyası

4

5 E-Muhasebe Dünyası E-Kimlik E-Belge E-Defter E-Beyan E-Denetim Mali Mühür E-Fatura E-Arşiv E-Yevmiye E-D.Kebir E-Basit Usul E-Denetim Raporu E-İmza E-İrsaliye E-S.M.M. E-Serbest Meslek D. E-KDV E-Muhtasar E-Geçici GEKSİS E-İade K.E.P. E-Müstahsil Makbuzu E-İşletme Defteri E-Yıllık Bey. E-Damga B. BA-BS E-Yoklama E-Haciz

6 Elektronik Uygulamalar Hukuki Alt yapı

7 e-defter-adım Adım Hukuki Mevzuat

8 Elektronik Mali Uygulamalar Hukuksal Genel Değerlendirmeleri Elektronik uygulamalar için yeterli hukuki Yapı oluşturulamamıştır. Maliye Bakanlığı uygulamayı tebliğler, sirkülerler, özelgeler, duyurular, forum sayfasında cevaplar gibi hukuki değeri tartışmalı metinler ile yürütmektedir. Bu alanda açılan davalar çok yeni olduğundan Yerleşmiş bir Danıştay Kararları, içtihadı birleştirme kararları henüz bulunmamaktadır.

9 E-Fatura Yerine Kağıt Fatura Kesmek Elektronik faturada birinci kural e-fatura.gov.tr adresindeki kayıtlı kullanıcılara e-fatura kesilir şeklindedir. Elektronik Fatura Düzenlenmesi Gerekirken kağıt fatura düzenlenirse; 1-) İlk Uygulama Kağıt Fatura yok hükmündedir şeklindeydi. 2-) Şu an kağıt fatura geçerlidir ama V.U.K. ta yazılan cezalara tabidir şeklinde değiştirilmiştir.

10

11 Özelge Konu : Elektronik ortamda düzenlenmesi gerekirken kağıt ortamda düzenlenen faturanın KDV ve gider olarak indirim konusu yapılıp yapılmayacağı Sayı : [Mük ] Tarih : 26/10/2015 Soru : İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ile, şirketinizin elektronik fatura düzenleme gerekliliği taşıyan imalatçı ve ihracatçı firma olduğunu, mal veya hizmet temin ettiğiniz ve elektronik fatura sisteminde bulunan firmalardan alımlarınızın bulunduğunu, ihracat KDV İadelerine ilişkin çalışmalarınız sırasında, şirketinize elektronik fatura düzenlemesi gerektiği halde, kağıt ortamında fatura düzenleyen firmaların olduğunun anlaşıldığını, 421 Seri No.lu Tebliği elektronik fatura düzenlemesi gerektiği halde düzenlemeyen firmalara ilişkin düzenlemeyi esas aldığından, şirketinize elektronik fatura düzenlemesi gerektiği halde kağıt ortamında fatura düzenlediği sonradan anlaşılan firmalardan alınan kağıt ortamında düzenlenen faturaların geçerli olup olmayacağı, söz konusu faturalarda yer alan KDV'nin indirim konusu yapılıp yapılmayacağı, indirim hesaplarından çıkartılması gerekip gerekmediği hususlarında Başkanlığımız görüşü istenilmiştir.

12 Özelge -Vergi Usul Kanununun " Vergi Kanunlarının Uygulanması ve İspat" başlıklı 3 üncü maddesinin (B) bendinde vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esas olduğu ve vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği hüküm altına alınmıştır. -Tebliğin; "Sorumluluk ve Cezai Yaptırımlar" başlıklı 5'inci bölümünün 5.4 bendinde "Elektronik fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilen mükellefler elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflere kâğıt ortamında fatura düzenleyemezler; düzenlemeleri halinde kâğıt ortamında düzenlenen bu faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." hükümlerine yer almaktayken, bu kısım 448 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 4/4/2015 tarihinden itibaren kaldırılmış ve 447 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 4/4/2015 tarihinden geçerli olmak üzere 397 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin " 9. Sorumluluk ve Cezai Müeyyideler" başlıklı bölümü yeniden düzenlenmiş ve " Elektronik fatura uygulamasına dâhil olan mükelleflerin elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflere düzenleyecekleri faturaların elektronik fatura olması zorunludur. Bu zorunluluğa uymayan mükellefler hakkında Vergi Usul Kanununda öngörülen cezai hükümler uygulanacaktır." hükmüne yer verilmiştir.

13 Özelge -Vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esas olduğundan; gerçek bir işleme (mal teslimi veya hizmet ifası) dayanan harcamaların elektronik ortamda düzenlenen fatura yerine kağıt ortamında düzenlenen fatura ile tevsik edilmesinin, Vergi Usul Kanununda öngörülen cezai hükümlerin uygulanması haricinde safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınmasına ve faturada gösterilen ve KDV Kanununun 29. maddesinde belirtilen şartları taşıyan KDV nin indirimine engel olmadığı tabiidir. Diğer taraftan, kağıt ortamında bir fatura düzenlense bile, zorunluluk kapsamındaki mükelleflerin düzenlemesi gereken asıl belge olan e- faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren 7 gün içinde düzenlenmemiş olması durumunda, düzenlenmeyen e-fatura için bu belgeyi düzenlemek ve almak zorunda olanlara Kanunun 353 üncü maddesinin birinci bendine göre özel usulsüzlük cezasının kesilmesi gerekmektedir. Bilgi edinilmesini rica ederim.

14

15

16

17 Elektronik Defter Yerine Kağıt Defter? *Henüz bu konuda sonuçlanmış bir dava bulunmamaktadır. Ancak e-fatura örneğinde olduğu gibi böyle bir davanın e-defter yerine noter onaylı kağıt deftere yapılan kayıtlarda geçerlidir şeklinde bir sonuç çıkması beklenmektedir.

18 Yeminli Mali Müşavir E-defter tutabilir mi? tarihinde yayımlanan 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Malî Müşavirlik Ve Yeminli Malî Müşavirlik Kanunu yeminli mali müşavirlerin yetkilerini tespit etmiştir. Söz konusu kanunun Mesleğin Konusu başlıklı 2 nci maddesinin b bendinin son fıkrasında Yeminli malî müşavirler muhasebe ile ilgili defter tutamazlar, muhasebe bürosu açamazlar ve muhasebe bürolarına ortak olamazlar şeklinde hüküm tesis edilmiştir. Buna göre Yeminli Mali Müşavirler kağıt veya elektronik defter tutamazlar. e-defter Uygulama Kılavuzu V 1.5 sayfa 8 de SM/SMMM/YMM Adı (accountantname) SMMM/MM/YMM nin adı soyadının yazıldığı alandır. Bu alana ilişkin dikkat edilmesi gereken husus, aşağıdaki tablonun Dikkat satırında verilmiştir. Bu alan accountantinformation veri grubunun altında bulunmaktadır. SM/SMMM bir işletme için defter tutuyorsa, bu alana SM/SMMM ye ait unvan ve ad-soyad yazılacaktır. Eğer defterler işletme bünyesinde tutuluyorsa, bu alana işletmenin muhasebe bölüm yetkilisinin unvanı ve DİKKAT Adı-Soyadı yazılacaktır. Diğer taraftan accountantinformation veri grubu çoklanabilir bir alandır. İşletme, bu alanı çoklayarak defterini tutan SM/SMMM nin yanında Tam Tasdik Sözleşmesi yaptığı Yeminli Mali Müşavirin bilgilerini de bu alana girecektir.

19 Sorunların Kaynağı «Yetki» 213 sayılı VUK un Yetki başlıklı mükerrer 257. Maddesine göre Maliye Bakanlığı aşağıdaki belirtilen hükümler ve sınırlar çerçevesinde Belge Düzeni Konusunda düzenleme yapmaya kanunen yetkili kılınmıştır: 1- Mükellef ve meslek grupları itibariyle muhasebe usul ve esaslarını tespit etmeye, bu Kanuna göre tutulmakta olan defter ve belgeler ile bunlara ilaveten tutulmasını veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter ve belgelerin mahiyet, şekil ve ihtiva etmesi zorunlu bilgileri belirlemeye, bunlarda değişiklik yapmaya; bedeli karşılığında basıp dağıtmaya veya üçüncü kişilere bastırıp dağıtmaya veya dağıttırmaya, bunların kayıtlarını tutturmaya, bu defter ve belgelere tasdik, muhafaza ve ibraz zorunluluğu getirmeye veya kaldırmaya, bu Kanuna göre tutulacak defter ve düzenlenecek belgelerin tutulması ve düzenlenmesi zorunluluğunu kaldırmaya. 2-Tutulması ve düzenlenmesi zorunlu defter, kayıt ve belgelerin mikro film, mikro fiş veya elektronik bilgi ve kayıt araçlarıyla yapılması veya bu kayıt ortamlarında saklanması hususunda izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, bu şekilde tutulacak defter ve kayıtların kopyalarının Maliye Bakanlığında veya Muhafaza etmekle görevlendireceği kurumlarda saklanması zorunluluğu getirmeye, bu konuda uygulama usul ve esaslarını belirlemeye.

20 Sorunların Kaynağı «Yetki» 4.Bu Kanunun 149 uncu maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen bilgiler ile beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin, şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları kullanılmak suretiyle internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesine, beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin vermeye, standart belirlemeye veya zorunluluk getirmeye, beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeler ile bilgilerin aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluk veya standartları beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeler veya bilgi ve işlem çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı uygulatmaya ya da belirlemeye, kanuni süresinden sonra kendiliğinden veya pişmanlık talepli olarak verilen beyannameler üzerine düzenlenen tahakkuk fişi ve/veya ihbarnameler ile süresinden sonra verilen bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelere istinaden düzenlenen ihbarnameleri, mükellefe, vergi sorumlusuna veya bunların elektronik ortamda beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeleri gönderme yetkisi verdiği gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda tebliğ etmeye, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelere ilişkin yapılan işlemlerin sonuçlarını internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında ilgili kişilere göndermeye ve bunların uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye, 28/11/ /19 md

21 Sorunların Kaynağı «Yetki» Vergi Usul Kanunun Elektronik Ortamdaki Kayıtlar Ve Elektronik Cihazla Belge Düz enleme başlıklı mükerrer 242 nci maddesinin 2 nci fıkrası şöyledir: Elektronik belge, şekil hükümlerinden bağımsız olarak bu Kanuna göre düzenlenmesi zorunlu olan belgelerde yer alan bilgileri içeren elektronik kayıtlar bütünüdür. Elektronik kayıt, elektronik ortamda tutulan ve elektronik defter ve belgeleri oluşturan, elektronik yöntemlerle erişimi ve işlenmesi mümkün olan en küçük bilgi öğesini ifade eder. Bu Kanunda ve diğer vergi kanunlarında defter, kayıt ve belgelere ilişkin olarak yer alan hükümler elektronik defter, kayıt ve belgeler için de geçerlidir. Maliye Bakanlığı, elektronik defter, belge ve kayıtlar için diğer defter, belge ve kayıtlara ilişkin usul ve esaslardan farklı usul ve esaslar belirlemeye yetkilidir.

22 VI. Vergi ödevi Vergide Kanunilik İlkesi Anayasa Madde 73. Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, malî gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır. Vergi, resim, harç ve benzeri malî yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır. Vergi, resim, harç ve benzeri malî yükümlülüklerin muaflık, istisnalar ve indirimleriyle oranlarına ilişkin hükümlerinde kanunun belirttiği yukarı ve aşağı sınırlar içinde değişiklik yapmak yetkisi Bakanlar Kuruluna verilebilir.

23 Uyuşmazlık Konuları E-fatura/E-defter konularında idari düzenleyici nitelikteki bir Tebliğler ile ceza konulmasının mümkün değildir. Herhangi bir vergi ziyaı yaratmayan, tamamen gerçek olan, kayıtdışı gerçekleşmeyen, tamamen şekli bir eksiklik taşıyan durumlar için ayrı bir ceza hükmüne gidilmesinin mümkün olmadığı, E-fatura/E-defter konularında Maliye Bakanlığı na verilen Kanun yetkisinin sınırları dışında, işlem gerçekleştiremez.

24 Uyuşmazlık Konuları VUK ta yer alan cezalar ihdas edilirken e-fatura diye bir belge bulunmamaktadır. Daha sonra bir idari düzenleyici işlemle cezanın kapsamını genişletilemez. Aksi düşünce tarzı, Maliye Bakanlığı nın ceza uygulaması kapsamını genişletmesi anlamına gelir ki kanunsuz suç ve ceza olmaz. Maliye Bakanlığı Vergi Usul Kanunu nda yer alan hükümleri yeni bir kanun olmaksızın değiştiremez.

25 E-DEFTER BERATLARININ SON GÜNÜ RESMİ TATİLE RASTLARSA SÜRELER UZAR MI? Soru Berat yükleme son günü resmi tatile geldiğinde, yükleme işlemi ilk iş gününe kadar uzar mı? 2 sıra numaralı e- Defter tebliğinde açıklama bulunmamakta ancak Şubat 2015 ayına ait Defter Beratlarının yüklenmesi ile ilgili yapılan duyuru da 31 Mayıs 2015 tarihi resmi tatil olduğu için Şubat beratları 01 Haziran 2015 tarihine uzatılmış denilmektedir şeklindedir. Cevabı okumak isteyenler için Gelir İdaresi Başkanlığı linki şu şekildedir: Maliye Bakanlığı na sorulduğunda tarihinde e-fatura forum sitesinde soru yanıtı olarak Sayın ilgili, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 18. Maddesinde; Resmi tatil günleri süreye dahildir. Şu kadar ki, sürenin son günü resmi tatile rastlarsa tatili takib eden ilk iş gününün tatil saatinde biter.. hükmü yer almaktadır. Yukarıdaki hüküm gereğince işlem yapabilirsiniz.

26 BERAT ALINMAMASI RESEN TAKDİR SEBEBİ Mİ? Re'sen vergi tarhı: Madde 30 Resen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunmasıdır. İnceleme raporunda bu maddeye göre belirlenen matrah veya matrah farkı resen takdir olunmuş sayılır. Aşağıdaki hallerden herhangi birinin bulunması durumunda, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitinin mümkün olmadığı kabul edilir. 1. Vergi beyannamesi kanuni süresi geçtiği halde verilmemişse, 2. Vergi beyannamesi kanuni veya ek süreler içinde verilmekle beraber beyannamede vergi matrahına ilişkin bilgiler gösterilmemiş bulunursa, 3. Bu kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerin hepsi veya bir kısmı tutulmamış veya tasdik ettirilmemiş olursa veya vergi incelenmesi yapmaya yetkili olanlara her hangi bir sebeple ibraz edilmezse, 4. Defter kayıtları ve bunlarla ilgili vesikalar, vergi matrahının doğru ve kesin olarak tesbitine imkan vermiyecek derecede noksan, usulsüz ve karışık olması dolayısiyle ihticaca salih bulunmazsa. 5. (Mülga : 22/7/ /82 md.) 6. Tutulması zorunlu olan defterlerin veya verilen beyannamelerin gerçek durumu yansıtmadığına dair delil bulunursa.

27 BERATLARIN 3 AYLIK SÜRELERDE ALINMASI? Kayıt zamanı: Madde 219 Muameleler defterlere zamanında kaydedilir. Şöyle ki: a) Muamelelerin işin hacmine ve icabına uygun olarak muhasebenin intizam ve vuzuhunu bozmayacak bir zaman zarfında kaydedilmesi şarttır. Bu gibi kayıtların on günden fazla geciktirilmesi caiz değildir. b) Kayıtlarını devamlı olarak muhasebe fişleri, primanota ve bordro gibi yetkili amirlerin imza ve parafını taşıyan mazbut vesikalara dayanarak yürüten müesseselerde, muamelelerin bunlara işlenmesi, deftere işlenmesi hükmündedir. Ancak bu kayıtlar, muamelelerin esas defterlere 45 günden daha geç intikal ettirilmesine cevap vermez. c) Günlük kasa, günlük, perakende satış ve hasılat defterleri ile serbest meslek kazanç defterine muameleler günü gününe kaydedilir.

28 E-DEFTERDE TASDİK ZAMANI? Tasdik zamanı: Madde 221 Bu kanunda yazılı defterleri kullanacak olanlar, bunları aşağıda yazılı zamanlarda tasdik ettirmeye mecburdurlar: 1. Öteden beri işe devam etmekte olanlar defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda; 2. Hesap dönemleri Maliye Bakanlığı tarafından tesbit edilenler, defterin kullanılacağı hesap döneminden önce gelen son ayda; 3. Yeniden işe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni bir mükellefiyete girenler, işe başlama, sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce; vergi muafiyeti kalkanlar, muaflıktan çıkma tarihinden başlayarak on gün içinde; 4. Tasdike tabi defterlerin dolması dolayısiyle veya sair sebeplerle yıl içinde yeni defter kullanmaya mecbur olanlar bunları kullanmaya başlamadan önce. Tasdiki yenileme: Madde 222 Defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenler Ocak ayı, hesap dönemleri Maliye Bakanlığınca tesbit edilenler bu dönemin ilk ayı içinde tasdiki yeniletmeye mecburdurlar.

29 E-DEFTERDE TASDİK YERİ? Tasdik makamı: Madde 223 Defterler, iş yerinin, iş yeri olmıyanlar için ikametgahın bulunduğu yerdeki noter veya noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar, menkul kıymet ve kambiyo borsasındaki acentaları için borsa komiserliği tarafından tasdik olunur. Tasdik makamı, bu Kanuna göre tasdike getirilen defterleri sosyal güvenlik ile ilgili kuruluşların mevzuat hükümlerine bağlı kalmaksızın tasdik eder. Defterler anonim ve limited şirketlerin kuruluş aşamasında, şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili memuru veya noter tarafından tasdik edilir.

30 E-DEFTERDE BERATI TASDİK ŞERHİ SAYILIR MI? Tasdik şerhi: Madde 224 Noterlerin yapacağı tasdik şerhleri ile anonim ve limited şirketlerin kuruluşu aşamasında ticaret sicili memurlarınca da yapılacak tasdik şerhleri defterin ilk sayfasına yazılır ve aşağıdaki malûmatı ihtiva eder. 1. Defter sahibinin; a) Gerçek kişilerde başta soyadı sonra öz adı (Müessesesin varsa maruf unvanı da ayrıca ilave olunur); b) Tüzel kişilerde unvanı; 2. İş adresi; 3. İş veya meslekin nev'i; 4. Defterin nev'i; 5. Defterin kaç sayfadan ibaret olduğu; 6. Defterin kullanılacağı hesap dönemi; 7. Defter sahibinin bağlı olduğu vergi dairesi; 8. Tasdik tarihi; 9. Tasdik numarası; 10.Tasdiki yapan makamın resmi mühür ve imzası.

31 E-FATURADA MALİ MÜHÜR? Fatura nizamı: Madde 231 Faturanın düzenlenmesinde aşağıdaki kaidelere uyulur: 1. Faturalar sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir. Aynı müessesenin muhtelif şube ve kısımlarında her biri aynı numara ile başlamak üzere ayrı ayrı fatura kullanıldığı takdirde bu faturalara şube ve kısımlarına göre şube veya kısmın isimlerinin yazılması veya özel işaretle seri tefriki yapılması mecburidir. 2. Faturalar mürekkeple, makine ile veya kopya kurşun kalemi ile doldurulur. 3. Faturalar en az bir asıl ve bir örnek olarak düzenlenir. Birden fazla örnek düzenlendiği takdirde her birine kaçıncı örnek olduğu işaret edilir. 4. Faturaların baş tarafında iş sahibinin veya namına imzaya mezun olanların imzası bulunur. 5. Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır. 6. Bu Kanunun 232 nci maddesinin birinci fıkrasına göre fatura düzenlemek zorunda olanlar, müşterinin adı ve soyadı ile bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarasının doğruluğundan sorumludur. (Ancak bu sorumluluk, aynı maddenin 2 nci fıkrasının uygulandığı halleri kapsamaz.) Fatura düzenleyenin istemesi halinde müşteri kimliğini ve vergi dairesi hesap numarasını gösterir belgeyi ibraz etmek zorundadır.

32

33 E-Fatura/E-Defter Davalarında Bilirkişi Davalarda e-fatura hususlarında bilirkişi olarak atanan kişilerin e-fatura konusunu detaylı olarak bilmesi gerekmektedir. Ayrıca e-fatura görüntüleme aracı konusunda da uzman olmaları da şarttır. E-faturayı kontrol etmek için önce bir özel yazılıma sahip olmak gerekmektedir. adresinden e-fatura görüntüleyici programı ücretsiz olarak indirilerek tüm e- faturalar kontrol edilebilir. E-faturaların saklanmasında ve ibrazında geçerli olan format pdf değil xml formatı olup bütün kontrol işlemleri bu format üzerinden gerçekleştirilecektir. E-fatura görüntüleme aracı bilgisayarınıza kolayca kurulacaktır. Bu programı kurduktan sonra çalıştırıldığında aç, doğrula, sorgula, belge, xml, hakkında çıkış gibi menü seçeneklerini üst köşede olduğu görülür.

34 E-Fatura Görüntüleme Aracı *E-Faturanın (veya kabul/red uygulama yanıtının) kâğıt çıktısı, e-posta ile gönderilmesi, fatura üzerine "Aslı Gibidir" yazılması vs. uygun değildir. E-Faturanın geçerli hâli GİB üzerinden başarıyla geçmiş XML'idir. Faturanın GİB üzerinden başarıyla geçip geçmediğinin kontrolü (e-fatura sisteminde olmayanlar tarafından da) sorgulanması ancak fatura XML i üzerinden, E-Fatura Görüntüleyici programı aracılığıyla yapılabilir. adresinde yer alan aşağıdaki bağlantıdan E-Fatura Görüntüleyici programını indirilebilir. Programın kullanılabilmesi için bilgisayarda Java 1.7 ya da üstü bir sürüm yüklü olmalıdır.

35 E-Fatura Görüntüleme Aracı

36 E-Fatura Görüntüleme Aracı

37 E-Fatura Görüntüleme Aracı

38 E-Fatura Görüntüleme Aracı - Aç Düğmesi: E-Fatura/Uygulama Yanıtı XML i ilgili klasörden seçilerek açılır. - Doğrula Düğmesi: Açılan E-Fatura/Uygulama Yanıtı XML inin imzasının doğrulanabilip doğrulanamadığını kontrol eder. Doğrulama yapılamıyorsa e-fatura üzerinde değişiklik yapılmış demektir. - Sorgula Düğmesi: Açılan XML in GİB den başarıyla geçip geçmediğini ve ticari faturaysa alıcı tarafından başarıyla ret yanıtı verilip verilmediğini sorgular. - Belge Düğmesi: Açılan XML in sadece XSLT görüntüsünü gösterir. - Xml Düğmesi: Açılan XML in sadece XML görüntüsünü gösterir. - Belge/Xml Düğmesi: Açılan XML in hem XSLT hem de XML görüntüsünü aynı anda gösterir. - Hakkında Düğmesi: E-Fatura Görüntüleyici programı sürümü ve sahibi hakkında bilgi verir. - Çıkış Düğmesi: E-Fatura Görüntüleyici programından çıkılmasını sağlar.

39 E-Fatura Görüntüleme Aracı E-Fatura açıldıktan sonra Doğrula düğmesine basılır. Doğrulama sonucunda; a. Mali Mühür Doğrulandı! yazıyorsa fatura imzalandıktan sonra üzerinde değişiklik yapılmamıştır. Sertifika Bilgileri kısmına tıklandığında e-imza/mali mühür sertifika ile ilgili bilgiler görülebilecektir. Mali Mühür Geçersiz! yazıyorsa fatura imzalandıktan sonra üzerinde değişiklik yapılmıştır (İlk imzalama işlemi sırasında yanlış işlem yapılmış ve fatura doğru şekilde hiç imzalanamamış olabilir.). Bu durumda fatura geçersizdir.

40 E-Fatura Görüntüleme Aracı

41 E-Fatura Görüntüleme Aracı E-Fatura açıldıktan sonra Sorgula düğmesine basılır. Sorgulama sonucunda; a. İlgili fatura GİB sisteminden geçmiş ve alıcıya ulaştırılmıştır yazıyorsa fatura GİB den başarıyla geçmiştir. (TEMEL FATURA ise Alıcısı faturaya harici yollarla itiraz edilmiş olabilir, bu bilgi E-Fatura Görüntüleyici ile görülememektedir.) b. İlgili fatura GİB sisteminden geçmemiş ve alıcıya ulaştırılmamıştır yazıyorsa fatura GİB den başarıyla geçmemiştir. (Faturaya e-fatura sistemi üzerinden hiç gönderilmemiş ya da gönderilmiş ancak hata aldığı için geçersiz hale düşmüş olabilir. Bu durumda fatura geçersizdir

42 E-Fatura Görüntüleme Aracı c. İlgili fatura GİB sisteminden geçmiş ve alıcı faturayı reddetmiştir yazıyorsa fatura GİB den başarıyla geçmiş ancak alıcı bu faturaya sistem üzerinden red cevabı vermiştir. Bu durumda fatura geçersizdir. TİCARİ FATURA KABUL RED VEYA İADE yanıtı verilebilir.

43 E-Fatura Görüntüleme Aracı Faturayı görüntülemek istersek e- fatura görüntüleme aracında «belge» yazılı kısma tıklamamız yeterlidir.

44 E-Fatura Görüntüleme Aracı e-fatura görüntüleme aracında «belge» yazılı kısma tıkladığımızda bir takım hatalar meydana gelebilmektedir. Şimdi kısaca bu hataları inceleyelim.

45 E-Fatura Görüntüleme Aracı E-Fatura/Uygulama Yanıtının XML görüntüsü dışında görüntülenebilmesi için fatura içerisinde görüntüleme dosyasının (XSLT) yer alması gerekmektedir. Göndericisi XML de XSLT yer vermemişse, E-Fatura/Uygulama Yanıtının E-Fatura Görüntüleyici ile görüntülenmesi aşamasında aşağıdaki soru ile karşılaşılacaktır. a) Evet seçeneği seçilirse Gelir İdaresi Başkanlığınca yayımlanmış olan varsayılan XSLT ile görüntüleme sağlanacaktır. b) Hayır seçeneği seçilirse sadece XML Görünümü ve aşağıdaki hata mesajı ekrana gelecek, görüntüleme sağlanamayacaktır.

46 E-ARŞİV FATURA SORGULAMA

47 E-DEFTER GÖRÜNTÜLEME

48 E-DEFTER GÖRÜNTÜLEME

49 E-DEFTER GÖRÜNTÜLEME

50

51

52

53

54

55 E-defterde Gizleme Suçu? -Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, Hakkında on sekiz aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit olduğu halde, inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili kimselere defter ve belgelerin ibraz edilmemesi, bu fıkra hükmünün uygulanmasında gizleme olarak kabul edilir.

56 E-Defteri Yokeden Hacker? b) Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

57 Sisteme Yetkisiz Giriş 1-) E-Fatura Sistemine Yetkisiz Giriş: E-Fatura sistemini portal yöntemi, özel entegrasyon ve entegrasyon yöntemleri ile kullanmak mümkündür. 1.1.Portala Yetkisiz Giriş: Portal, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından internet üzerinden sunulan ücretsiz bir sistemdir. Mükellefler mali mühür veya e-imza araçları ile bu sisteme giriş yaparak e-fatura kesebilmekte ve alabilmektedir. Bu mali mühür araçlarının sahtelerinin yapılması veya içindeki parola bilgilerinin akisp11.dll dosyasının kopyalanması gibi yöntemlerle sisteme yetkisiz giriş yapılabilir. Yaşanan bir örnekte firma adına kamusm adresinden mali mühür başvurusu yapılmış ve yeni mali mühür cihazı kuryeden yetkisiz teslim alınmıştır. Alınan bu cihaz kullanılarak portaldan firma adına e-faturalar düzenlenmiştir.

58 1.2.Özel Entegratör Sistemine Yetkisiz Giriş: Özel entegratör adı verilen yazılım Sisteme firmaları Maliye Yetkisiz Bakanlığı ndan Giriş onay almakta ve isimleri yine efatura gov tr adresinde ilan edilmektedir. Mükellefler bu özel entegratörlerle anlaşma yaparak onların sistemi aracılığıyla e-fatura gönderip alabilmektedirler. Bu özel entegratörler mükelleflere bir kullanıcı adı ve parola vermektedirler. Bu kullanıcı adı ve parola ele geçirildiğinde sisteme yetkisiz giriş yapmak mümkündür. Bazen özel entegratörün sitesinin bir ikizi veya kopyası yapılarak doğrudan bu bilgiler mükelleften dahi elde edilebilmektedir Doğrudan Entegrasyon Yöntemi: Bu yöntemde mükellef kendi bilişim sistemini doğrudan Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine entegre etmektedir. Bu durumda server adı verilen ana makinanın 7 gün 24 saat açık olması gerekmektedir. Bilgisayar korsanının bu ana makinaya sızarak yetkisiz e-fatura düzenlemesi durumunda ne olacaktır?

59 Sisteme Yetkisiz Giriş 2-) E-Defter Sistemine Yetkisiz Giriş: E-defterde ya doğrudan entegrasyon ya da uyumluluk onayı almış bir yazılım kullanılmaktadır. Bu yazılım ile oluşturulan deftere ait beratlar Maliye Bakanlığı sistemine yüklenerek Gelir İdaresi Başkanlığı Mali Mühürü ile onaylanmaktadır Onaylı Yazılıma Yetkisiz Giriş: Mükellefler kendi bilgisayarlarında, serverlarında veya internet üzerinde kullandıkları yazılımlarda kendi muhasebe yetkililerine özel bir kullanıcı adı ve parola vermektedirler. Bu sisteme çok çeşitli amaçlarla yetkisiz giriş yapılması ve kayıtların değiştirilmesi, kopyalanması, yok edilmesi mümkündür Doğrudan Entegrasyon Yöntemi: Bu yöntemde mükellef kendi bilişim sistemini doğrudan Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine entegre etmektedir. Bu durumda server adı verilen ana makinanın 7 gün 24 saat açık olması gerekmektedir.

60 Sisteme Yetkisiz Giriş TCK MADDE 243. Yetkisiz erişim Sisteme girme Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren ve orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir. Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiillerin, bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir. Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

61 E-Defter veya E-Fatura Sistemini Engelleme, Bozma, Yok Etme, Değiştirme 3-) E-Defter veya E-Fatura Sistemini Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme: Yetkisiz giriş esasen pasif bir eylemdir. Yetkisiz girişte mükellefin e-fatura, e-defter bilgileri elde edilir. Ancak yetkisiz girişin yanı sıra e-defter veya e-fatura verilerini silmek, verilerle kasten oynamak, verileri bozmak mümkündür. Benzer şekilde mükellefin e- fatura ve e-defter sistemlerine erişmesi de engellenebilir. Bu durumda bildirimleri zamanında yapamayan mükellefe vergi cezası kesilecek midir?

62 Hacker`lar tarafından TTNet faturası görünümde gönderilen maillerin içinde virüs bulunuyor ve de link tıklandığı an virüs devreye giriyor.

63

64 E-Defter veya E-Fatura Sistemini Engelleme, Bozma, Yok Etme, Değiştirme MADDE 244. Hacking Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması hâlinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.

65 Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederim.