EĞİTİM BİLİMLERİNE GİRİŞ

Transkript

1 Bir Meslek Olarak Öğretmenlik Ünite 10 Pedagojik Formasyon EĞİTİM BİLİMLERİNE GİRİŞ Dr. Öğr. Üyesi Yüksel GÜNDÜZ 1

2 Ünite 10 BİR MESLEK OLARAK ÖĞRETMENLİK Dr. Öğr. Üyesi Yüksel GÜNDÜZ İçindekiler GIRIŞ ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMENLIK MESLEK VE ÖĞRETMENLIK MESLEĞI Öğretmenliğin Meslekleşme Ölçütleri ÖĞRETMENLIK MESLEĞININ ÖZELLIKLERI ÖĞRETMENIN KIŞISEL ÖZELLIKLERI ÖĞRETMENLERIN MESLEKI ÖZELLIKLERI Mesleksel Özellikler Alan Bilgisi Öğretmenlik Meslek Bilgisi Genel Kültür ÖĞRETMENLERIN ROL, GÖREV VE SORUMLULUKLARI Öğretmenlerin Rolleri Öğretmenin Görevleri Öğretmenin Sorumlulukları ÖĞRETMEN YETERLIKLERI Genel Yeterlik Alanları Kişisel Ve Mesleki Değerler-Mesleki Gelişim Öğrenciyi tanıma Öğrenme ve öğretme süreci Öğrenmeyi, Gelişimi İzleme Ve Değerlendirme Okul-Aile Ve Toplum İlişkileri Program Ve İçerik Bilgisi KAYNAKÇA...11

3 Bir Meslek Olarak Öğretmenlik Ünite GIRIŞ Eğitim sistemini oluşturan pek çok öğe içinde öğretmen, öğrenci ve eğitim programı üçlüsü, diğerlerine oranla daha öne çıkmaktadır. Bu üçlü içerisinde de diğerlerini etkileme gücü daha fazla olan öğretmendir. Sistemin en önemli öğesi olan öğretmenin başka meslek gruplarına göre daha seçkin özelliklerinin bulunması gerekir. Bunlar, üstün bilişsel özellikler, yaratıcılık, uyumlu olma, öğrencilere yönelik olumlu tutumlar, öğretmeye dönük olumlu tutuma sahip olma, öğrenci ile iletişimde olmaktan hoşlanma, öğrencilere dönük dostça yaklaşım içinde olma, öğrencileri yargılayıcı davranışlardan kaçınma, anadilini iyi kullanma, edebi konularla ve okumayla ilgilenme, müzik ve resimle ilgilenme, sosyal ve toplumsal olaylara etkin katılım, kişisel gelişime önem verme, kendine güven duyma, arkadaşça ilişkilere açık olma, duyarlı, yardımsever olma, alanında ve insan ilişkileri konusunda özel eğitimli olma, empati kurabilme, doğal ve yapmacıksız olma, demokratik davranışlar sergileme gibi özelliklere sahip olmaktır. Öğretmenler, eğitim sisteminin en temel ögesidir. Yeni nesillerin niteliği de hiç kuşkusuz onu yetiştiren öğretmenlerin niteliği ile özdeş olacaktır. Öğretmenlik mesleğinin ilgi alanı insan eğitimi olması nedeniyle, bu mesleğin ortaya çıkışı insanlık tarihi ile eş zamanlıdır. Önceleri amatör bir anlayışla herkesin yapabileceği bir iş olarak görülen öğretmenlik; günümüzde bilimsel, akademik ve uzmanlık yönlerinin önem kazandığı bir meslek statüsüne kavuşmuştur. Öğretmen, artık yol gösteren, yönlendiren, rehberlik eden bir uzman hâline gelmiştir. Yani, öğretmenin görevi, sadece ders anlatmak değil, öğrencinin öğrenmesini sağlayacak ortamı hazırlamaktır. 20. yüzyılın sonlarına doğru, öğretmenin görevi, bilgiye nasıl ulaşılacağını, bilgiye ulaşma yollarını ve bu bilgileri kullanma biçimlerini öğretmek olmuştur ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMENLIK Belirli bir program çerçevesinde, planlı bir şekilde eğitim-öğretim etkinliklerini, okul denen formal eğitim kurumlarında yürüten uzman kişidir. Bu nedenle, öğretmenin bir uzman olarak yetiştirilmesi, alan bilgisi, öğretmenlik meslek bilgisi ve genel kültür bakımından hizmet öncesi eğitim almasıyla olanaklıdır. Orta Tedrisat Kanunu nun 1. maddesine göre, muallimlik devletin umumi hizmetlerinden sayılan bir meslektir. Buna ilaveten yapılan öğretmen tanımlarından bazıları da şunlardır: Öğretmen, örgün eğitimde bir öğretim görevi ile yükümlü her derecedeki öğreticidir. Öğretmen, devletin eğitim politikasını uygulamaya koyan, uygulama sonuçlarıyla politikaları etkileyen, uzmanlık çalışmaları ve araştırmalardan yararlanan, aynı zamanda bu çalışmalarla iç içe olup onlara katkı sağlayan önemli bir kişidir. Öğretmenlik mesleği, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu nun 43. maddesinde şöyle, devletin eğitim öğretim ve bununla birlikte yönetim işlerini üzerine alan ihtisas mesleğidir, şeklinde tanımlanmıştır. Öğretmenler bu görevlerini, Türk Millî Eğitiminin amaçlarına uygun 3

4 Eğitim Bilimlerine Giriş olarak yerine getirmekle yükümlüdür. Bu yasa maddesi ile öğretmenlik mesleğinin, özel bir uzmanlık alanı olduğu vurgulanmaktadır. Buna göre, öğretmenlik artık, alanda uzmanlık, akademik çalışma, mesleksel formasyon ve üniversite diploması gerektiren kendine özgü bir profesyonel meslek statüsü kazanmış bulunmaktadır MESLEK VE ÖĞRETMENLIK MESLEĞI Meslek, belli bir eğitim ile kazanılan, sistemli bilgi ve becerilere dayalı, insanlara yararlı mal üretmek ve hizmet vermek karşılığında para kazanmak için yapılan, kuralları belirlenmiş iş demektir. Öğretmenlik, günümüzde meslek olarak kabul edilmiş ve ülkelerin eğitimle ilgili kanunlarında hukuki bir statü kazanmıştır. Yani, öğretmenlik profesyonel bir iştir. Profesyonelliğin üç boyutu bulunmaktadır. Bunlar, yeterlilik, sorumluluk ve özgürlüktür. Yeterlilik, öğretmenlikle ilgili hizmet öncesi ve hizmet içi kazanılan deneyimleri kapsar. Sorumluluk, bireyin statüsüne ve mesleki rollerine bağlı olarak kendisine verilen görevleri istenildiği gibi yapma yükümlülüğüdür. Özgürlük ise, bireylerin hukuki olarak verilen haklarını, başkalarının haklarına zarar vermeden kullanmaları veya kullanmamalarıdır Öğretmenliğin Meslekleşme Ölçütleri Toplumca ve devletçe meslek olarak tanınma ve kabul görme Belirli bir uzmanlık bilgi ve becerisini gerektirme Mesleğe girişte belirli bir seçim ve denetimden geçme Mesleksel kültüre sahip olma Yasal, tüzük, yönetmelik, statü ve güvenceye kavuşma Tanımlanmış bir hizmet alanı olma ve o alanda hizmet verme Verdiği hizmetten ötürü yetiştirdiği kişiye, ailesine, topluma ve devlete karşı sorumlu olma Yeterince geniş ve yaygın bir hizmet alanına sahip olma Mesleksel ahlak (etik) kurallarına sahip olma Meslek kuruluşları biçiminde örgütlenme Mesleksel amaçlı süreli yayın organına sahip olma Meslekte çalışma özgürlüğüne sahip olmadır ÖĞRETMENLIK MESLEĞININ ÖZELLIKLERI Öğretmenlik, öğrenmeyi ve öğretmeyi sevenler için ideal bir meslektir. Öğretmen, öğrenmeyi kendisi için alışkanlık hâline getirmiş ve bildiklerini öğretmekten hoşlanan bir kişi olmalıdır. Öğretmenlerin büyük bir bölümü devlet memurudur. Öğretmenler, Türkiye deki tüm kamu görevlilerinin yaklaşık dörtte birini (% 25) oluşturmaktadır. Öğretmenlik, tüm ülkelerde en yaygın olarak görülen bir meslektir. Tüm toplumlar

5 Bir Meslek Olarak Öğretmenlik Ünite 10 yaş arasındaki çocuk ve gençlerini planlı ve programlı olarak öğretmenlerin sorumluluğunda eğitmeye çalışırlar. Özellikle genç nüfusun yoğun olduğu ve okullaşma oranının yüksek olduğu toplumlarda öğretmen sayısı fazladır. Öğretmenlik, kadınların yoğun olarak çalıştıkları bir meslek alanıdır. Öğretmenlik, daha çok orta ve ortanın altında gelire sahip grupların tercih ettiği meslektir. Yapılan araştırmalar, öğretmenlik mesleğine, daha çok orta ve ortanın altında gelire sahip aile çocuklarının yöneldiğine ilişkin bulgular ortaya koymaktadır. Öğretmenlik mesleğinin gelir düzeyi düşüktür. Bunun nedeni, meslekte çalışanların sayısının fazla olması ve mesleğe giriş denetiminin devletçe yapılmasıdır. Öğretmenlik mesleğinin toplumsal statüsü yüksek değildir. Öğretmenlik toplumda daima saygı duyulan bir meslek olmasına karşın, statüsü düşük meslekler arasında yer almaktadır. Ayrıca öğretmenlerin gelir düzeyinin düşük olması, eğittiği grubun yaş ve bilgi düzeyinin düşük olması gibi nedenler de mesleğin statüsünü düşürmektedir. Öğretmenlik mesleğinde kariyer yapma ve mesleki gelişim olanakları sınırlı düzeydedir. Öğretmenlerin lisansüstü eğitim programlarına yönelmeleri tamamen kendi çabalarıyla olabilmektedir. Öğretmenlik mesleğinden ayrılma oranı yüksektir. Subaylık, doktorluk, mühendislik gibi mesleklerle karşılaştırıldığında öğretmenlerin maaş ve statülerinin düşük olması, öğretmenleri başka alanlarda çalışmaya itmektedir ÖĞRETMENIN KIŞISEL ÖZELLIKLERI Öğretmenlerin ideal bir öğretmen olabilmeleri için bir takım kişisel özellikleri bünyelerinde barındırmaları gerekmektedir. Aşağıda bir öğretmende bulunması gereken en önemli kişilik özellikler özetlenmiştir. Öğrencilere karşı açık görüşlü ve objektif olmalı. Öğrencilerin beklenti ve gereksinmelerini dikkate almalı. Her ne kadar müfredat programında öğretmenin yapması gerekenler belirtilmiş olsa da öğretmen ders planlarından pek uzaklaşmadan öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarını gözetmelidir. Eğitimle ilgili sorunları bilimsel yöntemlerle araştırabilmeli. Öğretmen, öğrencilerin karşılaştıkları problemleri tespit ettikten sonra bunlar için olası çözüm önerileri geliştirir ve bu önerileri deneyerek en uygun çözüm yoluna ulaşmaya çalışır. Eğitimde bireysel farklılıkları dikkate almalı. Etkili bir öğretmen sınıfında bulunan her öğrencinin kendine has yetenekleri olduğunu, önemli olanın öğrencilerdeki bu yetenekleri keşfetmek suretiyle açığa çıkarmak ve öğrencileri yetenekleri doğrultusunda yönlendirmek olduğunu bilir. Yenilik ve gelişmelere açık, kendini sürekli yenileyebilmeli. Toplumsal değişmeleri anlayıp yorumlayabilmeli. Öğretmen hizmet verdiği çevrede meydana gelecek değişmeleri yakından takip ederek, bu değişmeleri toplumun anlayacağı şekilde anlatıp yorumlayabilmeli, toplumun olumlu yönde değişme ve ilerlemesine yardımcı olmalıdır. Eğitim teknolojisindeki gelişmeleri yakından izlemeli. Günümüzde çağdaş eğitim sistem- 5

6 Eğitim Bilimlerine Giriş lerini biçimlendiren sosyal, ekonomik, teknolojik ve eğitsel koşullar değişmiştir. Öğretmen bilgisayar, internet, tepegöz, projeksiyon makinesi, opak projektör (episkop), datashow ve sınıfta kullanabileceği diğer eğitim teknolojileri konusunda kendini sürekli yenilemelidir. Araştırmacı bir yapıya sahip olmalı. Araştırıcılık, bir öğretmenin en fazla yaptığı ya da yapması gereken rollerden biridir. Yüksek başarı beklentili. Öğretmen öğrencilerinin başarılı olacağına inanmalı ve onları başarılı olmaları için desteklemelidir. Araştırmalar öğretmenin öğrenciden beklentisi yüksek olduğu zamanlarda öğrencinin daha çok öğrendiğini göstermiştir ÖĞRETMENLERIN MESLEKI ÖZELLIKLERI Öğretmenin mesleki niteliği genel kültür, konu alanı bilgisi ile öğretmenlik meslek bilgi ve becerilerine bağlıdır Mesleksel Özellikler Zamanı etkili kullanır, derslere zamanında başlar ve zamanında bitirir Diğer yönetici ve öğretmenlerle iş birliği yapar Kendini sürekli geliştirmenin arayışı içinde olur Öğrencinin sorunlarını, fizyolojik, duygusal, sosyal özelliklerini bilir ve buna göre davranır Öğrencilerin problem çözme, sistematik ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmeye çalışır Öğrendiklerini pratiğe dönüştürebilen bireyler yetiştirir Öğrencileri bir üst öğrenime, topluma ve hayata hazırlamaya çalışır Öğretim ve öğrenmeyle ilgili son gelişmeleri izler ve sınıfta uygulamaya çalışır Sınıf yönetiminin tüm etkinliklerinde öğrencinin katılımını esas alır Özgür bir sınıf ortamı hazırlayarak öğrencilerin girişken, kendini gerçekleştirebilen bireyler olmasını sağlamaya çalışır Her türlü öğretim yöntem, teknik ve stratejilerinden öğretimde yararlanır Güvenilir ve geçerli ölçme tekniklerini kullanarak öğrenci başarısını objektif değerlendirir Öğretmenin mesleksel özellikleri üç başlık altında incelenebilir Alan Bilgisi Öğretmen yetiştirme programlarında öğretmen adayının belirli bir alanda uzmanlık bilgisine sahip olması amaçlanmaktadır. Sınıf öğretmeni, fen bilgisi öğretmeni, Türkçe öğretmeni gibi. Öğretmenin mesleki başarısı için öncelikle kendi uzmanlık alanını iyi bilmesi gerekir. Örgün eğitim kurumları kültürün daha çok bilim ürünü olan bilgi ve becerilerini kazandırmaya çalışır. Ülkemizde eğitim programları Tarih, Coğrafya, Matematik, Edebiyat gibi konu alanlarına göre düzenlenmiştir. Bu nedenle öğretmenler aynı zamanda konu alanı uzmanı olmak zorundadırlar. 6

7 Bir Meslek Olarak Öğretmenlik Ünite Öğretmenlik Meslek Bilgisi Öğretmenin bir alanı ya da konuyu çok iyi bilmesi, öğretimin önkoşulu olmasına karşılık başarılı bir öğretim için yeterli değildir. Öğretmen, bildiğini nasıl öğreteceğini de bilmelidir. Bir öğretmenin bir alanda uzmanlık bilgisine sahip olması yanında aynı zamanda öğretmenlik mesleği ile ilgili bazı bilgi ve becerilere de gereksinimi vardır. Öğretmen konu alanını ne kadar iyi bilirse bilsin, sahip olduğu bilgileri öğrencilerine aktaramazsa mesleğinde başarılı olamaz. Bu nedenle öğretmenin, öğretme becerisine sahip olması gerekir Genel Kültür Hangi dersi okutursa okutsun, öğrencilerin sosyalleşmesini sağlamak ve onlara kültürü aktarmak bütün öğretmenlerin görevleri arasında yer almaktadır. Temel görevi öğrencinin sosyalleşmesi ve içinde yaşadığı toplumun kültürünü öğrenciye aktarmak olan öğretmenin bu görevini başarıyla yerine getirebilmesi için de yaşadığı toplumu, kültürel özellikleri ile birlikte tanıması gerekir. Bunun yanında öğretmenden beklenen sadece belirli bir alanda uzmanlık bilgisine sahip olması değil, olayları, insanı, toplumu ve dünyayı ilgilendiren bir takım sorunları görebilmesi ve bunlar için çözüm yolları düşünebilmesidir. Bunun için de öğretmenlerin sürekli kendilerini yenilemeleri, çağın gerisinde kalmamaları ve sürekli yenilikleri takip etmeleri gerekir ÖĞRETMENLERIN ROL, GÖREV VE SORUMLULUKLARI Öğretmenlerin Rolleri Rol, toplumda belirli bir statüde bulunan bir bireyden göstermesi beklenen davranışlar seti olarak tanımlanmaktadır. Temsilcilik: Temsil işlevi öğretmenin dışa yansıyan en önemli işlevidir. Temsil işlevi, öğretmenin dışa açılmasını, okulunu çevrenin şartlarına uygun biçimde yönetmesini ve dış ilişkilerinin düzenli, etkili ve verimli bir şekilde gerçekleşmesini sağlar. Öğretmen içinde yer aldığı, üyesi olduğu öğretmen grubunu ve topluluğunu temsil eden kişidir. Liderlik/başkanlık: Yönetme, aynı zamanda, liderlik ve rehberlik etme demektir. Liderlik, yönetim ve yöneticiliğin sanat yönünü oluşturan ve daha çok doğuştan geldiğine inanılan bir fonksiyondur. Liderlik, örgütün amaçlarını gerçekleştirmek için, bireyleri güdüleme, etkileme ve hedefe yöneltme sanatıdır. Öğretmen, gerek içinde yer aldığı öğretmen grubunda gerekse birlikte olduğu öğrenci grubu içinde bir liderlik rolü üstlenmek durumundadır. Bu liderlik bazen geleneksel olabileceği gibi çoğu zaman da demokratik bir yapıda olabilir. Öğreticilik: Öğretmen, uzmanlık alanıyla ilgili bilgileri paylaşan kişidir. Sınıfındaki öğrencilerin hepsinin aynı seviyede ve düzeyde öğrenemeyeceğini bildiği için her öğrencinin en etkili biçimde öğrenebileceği yolu tespit ederek ona göre plan ve program yapar. Bununla birlikte, iletişim ve etkileşimde bulunduğu öğrenci velisi, diğer öğretmenler ya da toplumda 7

8 Eğitim Bilimlerine Giriş karşılaştığı diğer kişilerle de ilişkilerinde hep öğretici, bilgi yayıcı konumunu devam ettirir. Arabuluculuk: En az iki kişinin birlikte çalıştığı örgütlerde anlaşmazlıklar, çıkar çatışmaları ya da yanlış anlaşılmadan kaynaklanan problemler olacaktır. Hele bu örgüt okul gibi çok sayıda kişi ve grupların ilgi alanı içinde olursa veli, öğretmen, öğrenci ve idare arasında çok sayıda ve değişik boyutlarda anlaşmazlıkların olması kaçınılmazdır. İşte bu gibi durumlarda öğretmene arabuluculuk konusunda büyük görevler düşmektedir. Öğretmen, bireyler ve gruplar arası çatışmalarda bir arabulucu rolü üstlenmek durumundandır. Grup çalışmalarında, oyunlarda ya da bir şeyi paylaşamadıklarında öğretmen onları uzlaştırır. Özellikle ilkokulda öğretmen, arabuluculuk, hakemlik, rehberlik, yargıçlık, dedektiflik gibi rolleri etkili bir şekilde oynamalıdır. Hakemlik: Öğretmen, okul ve sınıf ortamında eğitimle ilgili bilinen birtakım kuralların uygulayıcısıdır. Öğretmenimiz bizi içine düştüğümüz sıkıntılı durumdan kurtarmak için bize rehberlik etmekte, karşılaştığımız problem konusunda hakemlik yapmaktadır. Sadece okulda değil duruma göre toplum içerisinde de hakemlik rolünü üstlenebilmektedir. Öğretmen, çeşitli durumlarda haklıyı haksızı, iyiyi kötüyü, suçluyu suçsuzu ayırt etmek durumundandır. Rehberlik: Bireye toplumda açık gelişme imkânları ve uyması gereken kurallar hakkında bilgi verme rehberliğin en önemli işlevidir. Rehberliğin bilgi verme işlevi olarak adlandırılan bu hizmeti, öğrenciyi, yetenek ve ilgilerine uygun okullar, programlar ve meslekler hakkında aydınlatma, ona görgü ve disiplin kuralları hakkında bilgi verme gibi faaliyetleri kapsar. Rehberliğin en önemli işlevi, bireyin kendisi ve çevresi hakkında edindiği bilgileri özümsemesine ve doğru, sağlıklı tercihler yapabilen bir kişi olmasına yardımcı olmaktır. Öğretmen, öğrencilerinin sorunlarını bilip onların sırlarını korumak, sorunlarını çözebilmelerine yardımcı olmak durumundadır. Yargıç, bilgiç ve dedektiflik: Öğrencilerin gözünde öğretmen bir yargıçtır, hatta yargıç kavramının ne anlama geldiğini bilmeseler bile. Öğretmen, öğrencilerine göre çok şey bilir, hatta her şeyi bilir. Öğrenci bilmediği her şeyi öğretmenine sorar. Hemen cevap alacağı, en doğru cevabı alacağı inancıyla sorar. İlkokul öğrencisinin gözünde öğretmen öylesine bilgiçtir ki, belli bir konuda uzman olan anne ya da babasının söylediklerini Sen bizim öğretmen kadar mı bileceksin... diye reddeder. Öğrencilerin öğretmenlerinden beklediği rollerden biri de dedektifliktir. Öğretmenim kalemim kayboldu., Silgimi almışlar. ya da Kitabımı karalamışlar. gibi şikâyetlerde bulunur. Adeta bütün bunları yapanları bul ve cezalandır gibi istek ve beklentileri vardır Öğretmenin Görevleri Öğretmenler her ders yılı başında yıllık eğitim planlarını yaparlar. Etkili bir öğretim sağlayabilmek için, derslere hazırlıklı girmek ve okulda bulunan ders araçlarından ve okul kitaplığında bulunan kitaplardan öğrencilerini yararlandırmakla yükümlüdürler. Öğrencilerini bireysel çalışmalara yöneltmekle görevlidirler. 8

9 Bir Meslek Olarak Öğretmenlik Ünite 10 Aynı dersi okutan zümre öğretmenleri eğitim-öğretim yılı başında ve muhtelif zamanlarda toplanarak eşgüdümü sağlarlar. Derslerde öğrencilerine ödev ve araştırma konularını verir ve bunları takip ederler. Verdikleri dersleri ve sınıf yoklamalarını her ders sınıf defterine yazarak imzalarlar. Öğretmenler haftada en az bir gün nöbet tutarlar. Öğretmenler kurulunca ya da okul yönetimince kendilerine verilen öğrenci kurullarını yönetir ve her türlü eğitim çalışmalarına katılırlar. Öğretmenler kurulu kararı ile kendilerine verilen sınıfın eğitim- öğretim işlerini üzerlerine alırlar. Okulun disiplin ve onur kurulu ile eğitim ve yönetim kurullarında kendine verilen işleri yaparlar. Öğretmenler kurulu toplantısına katılmak zorundadırlar. Okul müdürünün uygun bulacağı şekilde okulun diğer yönetim işlerine yardımcı olurlar. Düzenli olarak Tebliğler Dergisi ni takip etmek ve okumakla yükümlüdür Öğretmenin Sorumlulukları Mesleki olarak sürekli kendini geliştirmekten sorumludurlar. Öğrenciyi tanımadan sorumludurlar. Rol ve görevleriyle ilgili karar verme sorumluluğu vardır. Plan yapma sorumluluğu bulunmaktadır. Eğitim-öğretim etkinliklerinde bulunma sorumluluğu vardır. Strateji- yöntem ve teknik seçme sorumluluğu vardır. Materyal geliştirme ve kullanma sorumluluğu bulunmaktadır. Sınıf yönetimi sorumluluğu mevcuttur. Okul-aile ve toplum ilişkilerini geliştirme sorumluluğu vardır. İzleme, ölçme ve değerlendirme sorumluluğu bulunmaktadır ÖĞRETMEN YETERLIKLERI Yeterlik, bir meslek alanına özgü görevlerin yapılabilmesi için gerekli olan mesleki bilgi, beceri ve tutumlara sahip olma durumudur. MEB bir öğretmenin taşıması gereken yeterlik alanlarını belirlemiştir Genel Yeterlik Alanları Kişisel ve Mesleki Değerler-Mesleki Gelişim Öğrenciyi Tanıma Öğrenme ve Öğretme Süreci Öğrenmeyi, Gelişimi İzleme ve Değerlendirme Okul-Aile ve Toplum İlişkileri Program ve İçerik Bilgisi 9

10 Eğitim Bilimlerine Giriş Kişisel Ve Mesleki Değerler-Mesleki Gelişim Öğrencilere Değer Verme, Anlama ve Saygı Gösterme Öğrencilerin Öğrenebileceğine ve Başaracağına İnanma Ulusal ve Evrensel Değerlere Önem Verme Öz Değerlendirme Yapma Kişisel Gelişimi Sağlama Mesleki Gelişmeleri İzleme ve Katkı Sağlama Okulun İyileştirilmesine ve Geliştirilmesine Katkı Sağlama Mesleki Yasaları İzleme, Görev ve Sorumlulukları Yerine Getirme Öğrenciyi tanıma Gelişim Özelliklerini İlgi ve İhtiyaçları Dikkate Alma Öğrenciye Değer Verme Öğrenciye Rehberlik Etmek Öğrenme ve öğretme süreci Dersi Planlama Materyal Hazırlama Öğrenme Ortamlarını Düzenleme Ders Dışı Etkinlikleri Bireysel Farklılıkları Dikkate Alarak Öğretimi Çeşitlendirme Zaman Yönetimi Davranış Yönetimi Öğrenmeyi, Gelişimi İzleme Ve Değerlendirme Ölçme ve Değerlendirme Yöntem ve Tekniklerini Belirleme Değişik Ölçme Tekniklerini Kullanarak Öğrencinin Öğrenmelerini Ölçme Verileri Analiz Ederek Yorumlama, Geri Bildirim Sağlama Sonuçlara Göre Öğretme-Öğrenme Sürecini Gözden Geçirme Okul-Aile Ve Toplum İlişkileri Çevreyi Tanıma Çevre Olanaklarından Yararlanma Okulu Kültür Merkezi Durumuna Getirme Aileyi Tanıma ve Ailelerle İlişkilerde Tarafsızlık Aile Katılımı ve İş birliği Sağlama Program Ve İçerik Bilgisi Türk Milli Eğitimin Amaç ve İlkeleri Özel Alan Öğretim Programı Bilgisi ve Uygulama Becerisi Özel Alan öğretim Programını İzleme, Değerlendirme ve Geliştirmedir. 10

11 Bir Meslek Olarak Öğretmenlik Ünite KAYNAKÇA Arslan, S. ve Özpınar, İ. (2008). Öğretmen Nitelikleri: ilköğretim Programlarının Beklentileri ve Eğitim Fakültelerinin Kazandırdıkları, Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science and Mathematics Education. 2(1), Büyükkaragöz, S. (Editör), (1998). Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Eğitimin Temelleri, Konya: Mikro Yayınları. Çelikten, M., Sanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19,(2), Demirel, Ö. ve Kaya, Z. (Editör), (2009). Eğitim Bilimine Giriş, Ankara: Pegem Akademi. Erden, M. (1999). Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Ankara: Alkım Yayınları. Erden, M. (2009). Eğitim Bilimlerine Giriş. Ankara: Arkadaş Yayınevi. Köse, E. (? ). Bir Meslek Olarak Öğretmenlik, Eğitim Bilimine Giriş, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Küçükahmet, L. (1999). Öğretmenlik Mesleğine Giriş, İstanbul: Alkım Yayınevi. M.E.B. (2002). Öğretmen Yeterlikleri, Ankara: Milli Eğitim Basımevi. M.E.B. (2006). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri, Ankara: MEB Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. Oğuzkan, F. (1998). Öğretmenliğin Üç Yönü, Ankara: Kadıoğlu Matbaası. Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen Yeterlikleri Ve Mesleki Gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, Şişman, M. (2009). Eğitim Bilimine Giriş, Ankara: Pegem Akademi. 11

12 Eğitim Bilimlerine Giriş 12