EĞİTİM FAKÜLTELERİ İNİSİYATİF GELİŞTİRME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞTAYI RAPORU - EFDEK SONUÇ BİLDİRGESİ

Transkript

1 EĞİTİM FAKÜLTELERİ İNİSİYATİF GELİŞTİRME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞTAYI RAPORU - EFDEK SONUÇ BİLDİRGESİ Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi İstanbul, Ocak 2012 Eğitim Fakülteleri İnisiyatif Geliştirme ve Değerlendirme Çalıştayı / Dekanlar Toplantısı Ocak 2012 tarihinde Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi nin ev sahipliğinde Sultanahmet Rektörlük Binasında gerçekleştirilmiştir. Önceden planlandığı gibi eğitim fakülteleri dekanları veya vekillerini bir araya getiren Çalıştay;; çalışmalarını birinci gün öğleden sonra, toplanma amacına uygun olarak yeni kurulan Eğitim Fakülteleri Dekanlar Konseyi [EFDEK] kimliğiyle sürdürmüştür. Çalıştaya Türkiye deki 52 eğitim/eğitim bilimleri fakültesinin dekanı bizzat katılmış veya vekilini göndermiştir (bkz. Ek: 1). 4 fakültenin dekanı mazereti nedeniyle katılamamış, fakat EFDEK in kuruluşu ile ilgili kararı onayladığını bildirmiştir. Buna göre Çalıştaya fiili katılım oranı %80 olurken, EFDEK in kuruluşuna verilen olumlu destek %86 ya ulaşmıştır. 6 fakültenin dekanı ise, girişimi olumlu bulduğunu ifade etmekle beraber, herhangi bir irade beyanında bulunmaksızın mazeretleri nedeniyle katılamayacağını belirtmiştir. Az sayıda fakülteden ise geri bildirim alınamamıştır. Sonuç olarak, Türkiye de öğretmen yetiştirme ve eğitim fakültelerinin geleceği bakımından bir dönüm noktası olan Çalıştay/EFDEK toplantısında alınan kararlar, söz konusu dekanların çok büyük bir kesiminin görüşünü yansıtmaktadır. Bu raporda, Çalıştayın/EFDEK in yapmış olduğu çalışmalar özetlenmiş, belirlenen amaçlar doğrultusunda gerçekleştirilecek kurumsallaşma çalışmaları ve akademik faaliyetleri düzenlemeye ilişkin kararlara yer verilmiştir. Ayrıca EFDEK in inisiyatif alanına giren konularda almış olduğu tavsiye

2 2 niteliğindeki kararları içeren Sonuç de ilgili kişi, kurum ve kuruluşlar ile paylaşılmak üzere aşağıya alınmıştır. Çalıştayın 20 Ocak 2012 Cuma günü gerçekleştirilen açılış programı çerçevesinde sırasıyla Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Cemil Öztürk, Marmara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. M. Zafer Gül ve YÖK Başkan Vekili Prof. Dr. Yekta Saraç toplantının anlam ve önemini vurgulayan birer konuşma yapmıştır. Konuşmaları Doç. Dr. Mustafa Uslu nun düzenlemesini yaptığı müzik dinletisi izlemiştir. Prof. Dr. Cemil Öztürk konuşmasında, Eğitim Fakülteleri Dekanlar Konseyi kurma ve bir akreditasyon sisteminin temelini atma gündemiyle toplanan Çalıştayın, ülkemizde eğitimin nicel ve nitel olarak çağdaş standartlara ulaşması hedefi ve bunu gerçekleştirecek aslî unsur olan öğretmenlerin yetiştirilmesi bakımından Türk eğitim tarihinde kendisine seçkin bir yer edineceğini ifade etmiştir. Öztürk bu toplantıyı böylesine önemli kılan şeyin kurulacak Eğitim Fakülteleri Dekanlar Konseyi ile eğitim fakültelerinin tarihlerinde ilk defa misyonlarıyla ilgili konularda inisiyatif alabilecekleri meşru bir zemine kavuşacak olmaları olduğunu kaydederek, bu tarihî oluşuma destek verdikleri için katılımcı dekanlara/dekan vekillerine teşekkür etmiştir. Aynı zamanda YÖK te Bologna Süreci uzmanı olan Rektör Prof. Dr. M. Zafer Gül konuşmasında ilk önce AB nin yükseköğretim gelişim stratejisi ve daha nitelikli öğretmen yetiştirme bakımından Çalıştayın önemine değinmiştir. Gül daha sonra, Mühendislik Fakültesi öğretim üyesi olarak, Çalıştay gündemine ilişkin mühendislik alanındaki tespit ve birikimlerini aktarmıştır. Nihayet bu önemli toplantıya ev sahipliği yapmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirmiş;; katılımcılara teşrifleri için teşekkür ederek Çalıştayı gerçekleştirenleri kutlamıştır. YÖK Başkan Vekili Prof. Dr. Yekta Saraç ise konuşmasında, hazırlanması tamamlanan YÖK Yasası taslağının yükseköğretim kurumlarının özerklik alanlarını genişleterek onlara gelişim stratejilerini oluşturma ve gerçekleştirme noktasında daha fazla yetki ve sorumluluk verdiğini belirterek, Çalıştayın başlığındaki inisiyatif geliştirme vurgusunun ülkedeki talep ve yönelimlerle aynı paralelde olduğunun altını çizmiştir. Saraç ayrıca burada kurulacak Eğitim Fakülteleri Dekanlar Konseyinin Türkiye de öğretmen yetiştirme ve eğitim fakültelerinin gelişimi bakımından son derece önemli olduğu görüşüne katıldıklarını söyleyerek geç kalınmış bu girişimi desteklediklerini ifade etmiştir. Son olarak da öğretmen yetiştiren kurumlar akreditasyon sisteminin kurulmasına yönelik hedefin de gecikmeden hayata geçirilmesinin önemine işaret etmiştir.

3 3 EFDEK in Yapılandırılması: Kuruluş Süreci, Yönerge ve Yönetim Organları Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Buket Akkoyunlu nun başkanlığında yapılan II. Oturumda ise öğretmen yetiştirmeye ilişkin son gelişmeler dolayısıyla bir eğitim fakülteleri inisiyatifi oluşturmanın kaçınılmaz olduğunda fikir birliğine varılmıştır. Katılımcılar eğitim fakülteleri dekanlarının bugüne kadar böyle bir oluşumu gerçekleştiremeyişinin tarihî bir gecikme olduğunu ve bunun birçok soruna kaynaklık teşkil ettiğini kaydetmiştir. Adnan Menderes Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Eğitim Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. Asuman Seda Saracaloğlu nun başkanlığını yaptığı III. Oturumda, Eğitim Fakülteleri Dekanlar Konseyi [EFDEK] nin kurulması önerisi oybirliği ile kabul edilmiştir. Bunun ardından Atatürk Eğitim Fakültesi öğretim elemanları tarafından hazırlanan Konsey yönergesi taslağı müzakere edilmiştir. Birkaç yıldır toplanmakta olan konseylerin yönergeleri örnek alınarak hazırlanan bu taslak şekil açısından yetersiz bulunmuştur. Bunun üzerine EFDEK e özgü bir yönerge hazırlamak için bir Çalışma Grubu oluşturulmuştur. Grup çalışmalarını sürdürürken Konsey, Yürütme Kurulunun kuruluş usul ve esaslarını ele almıştır. Kurulun yedi üyeden oluşması teklifi oy çokluğu ile kabul olunmuştur. Bu üyelerin hangi yöntemle seçileceği konusu hararetli tartışmalara yol açmış;; nihayet bunların adaylar arasından kapalı oy açık tasnif yöntemi ile seçilmesi önerisi oybirliği ile kabul edilmiştir. Usul ile ilgili uzlaşının sağlanmasının ardından Yürütme Kurulu üyelerinin seçimine geçilmiştir. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Murat Altun un başkanlığında yapılan seçim sonunda adaylar aldıkları oy sayısına göre listelenmiştir. En çok oyu alan ilk yedi kişi Ocak 2012 Ocak 2014 dönemi EFDEK Yürütme Kurulu asil üyesi olmuş;; ikinci yedi kişilik grup ise yedek üye olarak belirlenmiştir. Yürütme Kurulu Asil Üyeleri 1. Prof. Dr. Cemil Öztürk Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fak. 2. Prof. Dr. Ali Yıldırım Atatürk Üniversitesi K. Karabekir Eğitim Fak. Prof. Dr. Tuğba Yanpar Yelken 3. Prof. Dr. A. Seda 4. Saracaloğlu Mersin Üniversitesi Eğitim Fak. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fak. 5. Prof. Dr. Mehmet Bahar Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fak.

4 4 6. Prof. Dr. Yaşar Özden Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Fak. 7. Prof. Dr. Vehbi Çelik Mevlana Üniversitesi Eğitim Fak. Yürütme Kurulu Yedek Üyeleri 1. Prof. Dr. Burhanettin Dönmez İnönü Üniversitesi Eğitim Fak. 2. Prof. Dr. Ali Murat Sümbül Konya Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fak. 3. Prof. Dr. Gönül Akçamete Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi 4. Prof. Dr. Yunus Kishalı Kocaeli Üniversitesi Eğitim Fak. 5. Prof. Dr. Ayşe Akyel Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fak. 6. Prof. Dr. Ahmet G. Ağargün Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fak. 7. Prof. Dr. Fatih Töremen Zirve Üniversitesi Eğitim Fak. Katılımcı dekanlar ve/veya vekilleri, yapılan müzakere sürecinde şekillenen ortak akıl ve uzlaşının süreç ve sonuç yönünden şüpheye yer bırakmayan, tüm fakültelerin içine sinen bir tablo ortaya çıkardığını dile getirmişlerdir. Ayrıca, bu aşamada gerçekleştirilen uzlaşı ve hoşgörü ortamının Konseyin gelecekte oynayabileceği tarihî rolü güvence altına aldığı vurgulanmıştır. Çalıştayın ikinci günü yapılan IV. Oturumda Dünyada ve Türkiye de Akreditasyon Çalışmaları ve Eğitim Fakültelerinin Akreditasyonu konusu üzerine bilgi ve görüş alışverişi sağlanmıştır. Bu bağlamda Konya Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ali Murat Sümbül ün başkanlığında yapılan oturumda Marmara Üniversitesi Mühendislik ve Tıp Fakültelerinin konsey kurma ve akreditasyon çalışmaları ile ilgili birikim ve deneyimleri EFDEK üyeleri ile paylaşılmıştır. İlk olarak Mühendislik Fakültesi önceki dönem dekanı ve halen Rektör Baş Danışmanı Prof. Dr. Abdülkerim Kar, ülkenin ve fakültesinin mühendislik alanındaki konseyleşme ve akreditasyon süreçlerini anlatmıştır. İkinci olarak kurumunda akreditasyon sürecini planlayan ve yürüten ekipten olan Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Mehmet Ali Gülpınar bu konudaki bilgi ve deneyimlerini sunmuştur. Katılımcılar, sunumları akreditasyon konusundaki teorik bilgilerini, uygulamadan gelen pratik bilgilerle zenginleştirme imkânı sağlaması bakımından son derece faydalı bulduklarını ifade etmişlerdir. Çalıştayın ikinci günü öğleden sonra yapılan V. Oturumunda daha önce oluşturulan Yönerge Çalışma Grubu nun hazırladığı yönerge taslağı müza-

5 5 kere edilmiştir. Yeterli müzakereden sonra EFDEK Yönergesi oy birliği ile kabul edilmiştir. Öğleden sonra Mevlana Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Vehbi Çelik in başkanlığında yapılan panelde Prof. Dr. Tuba Yanpar Yelken ve Prof. Dr. Murat Altun iki günlük çalıştay boyunca elde edilen sonuçları değerlendirmiştir. Panelistler Çalıştayın Türkiye öğretmen yetiştirme tarihinin en önemli olaylarından biri olduğunu, yakın gelecekte bu alanda birçok atılıma zemin hazırlayacağını vurgulamış;; bu noktada akreditasyon sisteminin kurulmasına yönelik çalışmaların bir an önce başlatılmasını önermişlerdir. Panelistler ayrıca gelecekte köklü/gelişmiş fakültelerin EFDEK yönetimi üzerinde bir tekel oluşturmaması için tedbirler alınmasını, bu noktada gelişimini tamamlamamış fakültelerin temsil edilmesinin desteklenmesini önermiş; bu politikanın söz konusu fakültelerin gelişmesi bakımından yararlı olacağını ifade etmiştir. Sonuç nin Kabulü ve Kapanış EFDEK Başkanı Atatürk Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Cemil Öztürk ün yönettiği kapanış oturumunda, katılımcılardan yazılı olarak alınan görüşleri değerlendirmek üzere oluşturulan Çalışma Grubu nun hazırladığı Sonuç Taslağı maddeler halinde müzakere edilip oylanmıştır. Yapılan oylama sonunda aşağıdaki Sonuç kabul edilmiştir. Eğitim Fakülteleri Dekanlar Konseyi [EFDEK] Marmara Üniversitesi Toplantısı Sonuç tarihlerinde Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi nin davetiyle İstanbul da toplanan eğitim fakültesi dekanları Eğitim Fakültesi Dekanlar Konseyi ni [EFDEK] oluşturmuşlardır. Bu toplantıda alınan kararlar özetle aşağıda sunulmuştur. 1. Öğretmen Yetiştirme Türk Millî Komitesi nin yapısı ve işleyişi gözden geçirilmeli;; eğitim fakültelerinin temsil gücü arttırılmalıdır. Buna paralel olarak, öğretmen yetiştirme politikalarının oluşturulmasında MEB, YÖK ve Öğretmen Yetiştirme Türk Millî Komitesi ile EFDEK etkili bir işbirliği içinde olmalıdır. 2. EFDEK in öncülüğünde Eğitim Fakülteleri Akreditasyon Derneği kurulmalı;; onun çatısı altında bir ulusal akreditasyon sistemi oluşturulmalıdır. 3. Eğitim fakülteleri insan gücü, alt yapı ve donanım vs. yönünden çağdaş standartlara kavuşturulmalıdır.

6 6 4. İlköğretim ve ortaöğretime öğretmen yetiştirme eğitim fakültelerinin işidir. 5. Bugün eğitim fakülteleri ülkenin öğretmen ihtiyacını fazlasıyla karşılamaktadır. Öte taraftan açılmasına izin verilmiş, fakat henüz faal olmayan onlarca fakülte vardır. Bu fakültelerin aktif hale gelmesiyle ihtiyaç fazlası öğretmen arzının daha da artacağı açıktır. Dolayısıyla, sözü edilen koşullar değişmedikçe yeni eğitim fakülteleri açılmamalıdır. 6. Buna paralel olarak öğretmen açığı olmayan alanlarda ikinci öğretim programları kaldırılmalıdır. 7. YÖK eğitim fakültelerinin öğrenci kontenjanlarını belirlerken bu kurumların personel, mekân ve araç gereç durumunu göz önünde bulundurmalı;; kapasite fazlası öğrenci kontenjanı vermemelidir. 8. Eğitim fakültesine giriş koşuları adayların tutum ve beceri düzeylerini de ölçecek şekilde yeniden belirlenmelidir. 9. Eğitim fakültesi dekanları başka seçeneğin bulunmadığı durumlar hariç kariyerini eğitim alanında yapanlar arasından atanmalıdır. (Bazı dekanlar bu maddeye şerh koymuştur.) 10. Eğitim fakülteleri kendi yapı ve işleyişleri ile ilgili karar alma konusunda inisiyatif sahibi olmalıdır. Bu bağlamda adı geçen fakültelere programlarını geliştirme imkânı verilmelidir. Katılımcıların bir bölümü Sonuç nde öğretmen yetiştirmede Pedagojik Formasyon Sertifikası Programı açma uygulamasına ilişkin bir maddenin yer almasında ısrar etmiş;; buna karşılık dekanların çoğunluğu bu yöntemi olumlu bulmamakla beraber eğitim fakültelerinin ihtiyacı karşıla(ya)mayacağı farklı alanlarda öğretmen yetiştirmek için başka bir yöntem/model geliştirmeden mevcut uygulamanın devam etmesi gerektiğini savunmuştur. Konsey, üzerinde uzlaşı sağlan(a)mayan bu tür konuların bundan sonra yapılacak çalıştaylarda ayrıntılı bir biçimde ele alınarak, mevcut sorunlara ilişkin çözüm önerileri geliştirilmesini kararlaştırmıştır. Gündemin son maddesini bir sonraki EFDEK toplantısının hangi üniversitede yapılacağı konusu oluşturmuştur. Yapılacağı tarih Yürütme Kurulu tarafından belirlenecek olan ikinci toplantıya Yeditepe Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi, Fatih Üniversitesi, İnönü Üniversitesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi ev sahipliği yapma talebinde bulunmuştur. Oylama sonucunda bir sonraki toplantının en çok oyu alan Karadeniz Teknik Üniversitesi nde yapılmasına karar verilmiştir. Bu rapor EFDEK adına başta T. C. Cumhurbaşkanı Genel Sekreterliği, Millî Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı, Üniversiteler Arası Kurul Başkanlığı, Öğretmen Yetiştirme Türk Millî Komitesi Başkanlığı, Türkiye üniversiteleri rektörlükleri ve eğitim fakülteleri dekanlıkları olmak üzere ilgili kişi, kurum ve kuruluşlara gönderilmek üzere hazırlanmıştır.

7 7 Marmara Üniversitesi Rektörlüğü, Sultanahmet - İstanbul 21 Ocak 2012 Raportörler Prof. Dr. Murat Altun Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Dinçay Köksal Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi (Temsilen) Konsey Başkanı Prof. Dr. Cemil Öztürk Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Dekanı

8 8 EK 1: Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Fakülteleri İnisiyatif Geliştirme ve Değerlendirme Çalıştayı - EFDEK Toplantısı Katılımcı Listesi Üniversite Fakülte Dekan 1. Abant İzzet Baysal Eğitim Prof. Dr. Mehmet BAHAR 2. Adnan Menderes Eğitim Prof. Dr. Asuman Seda SARACALOĞLU 3. Ağrı İbrahim Çeçen Eğitim Prof. Dr. Kazım KÖKTEKİN 4. Aksaray Eğitim Yard. Doç. Dr. Tuncay TUNÇ 1 5. Amasya Eğitim Doç. Dr. Murat GÖKDERE 1 6. Ankara Eğitim Bilimleri Prof. Dr. Selahattin ÖĞÜLMÜŞ 1 7. Atatürk K. K. Eğitim Prof. Dr. Ali YILDIRIM 8. Balıkesir Necatibey Eğitim Prof. Dr. Bülent ÖZDEMİR 9. Bartın Üniversitesi Eğitim Prof. Dr. Firdevs GÜNEŞ Bayburt Eğitim Yard. Doç. Dr. Abdurrahman OKUYAN Boğaziçi Eğitim Prof. Dr. Güzver YILDIRAN 12. Celal Bayar Eğitim Prof. Dr. Yüksel ABALI 13. Çanakkale Eğitim Prof. Dr. Dinçay KÖKSAL Dicle Z. G. Eğitim Yard. Doç. Dr. Hüseyin Fazlı ERGÜN Dokuz Eylül Buca Doç. Dr. Halil AYDIN Dumlupınar Eğitim Yard. Doç. Dr. Turan TEMUR Ege Eğitim Prof. Dr. Süleyman DOĞAN Erciyes Eğitim Prof. Dr. Abdullah SAYDAM Erzincan Eğitim Yard. Doç. Dr. Erdal AKPINAR Devan V. 19. Eskişehir Osman Gazi Eğitim Prof. Dr. Mehmet ŞİŞMAN 20. Fatih Eğitim Prof. Dr. Fahrettin GÜCİN Fırat Eğitim Prof. Dr. Mehmet GÜROL Gazi Gazi Eğitim Prof. Dr. Ali GÜL 22. Giresun Eğitim Prof. Dr. Mustafa TÜRKMEN 23. Hacettepe Eğitim Prof. Dr. Buket AKKOYUNLU 24. Hakkâri Eğitim Prof. Dr. Battal ASLAN 25. Harran Eğitim Yrd. Doç. Dr. Abdullah ADIGÜZEL İnönü Eğitim Prof. Dr. Burhanettin DÖNMEZ 27. İstanbul H. A. Y. Eğitim Prof. Dr. Selahattin DİLİDÜZGÜN 28. İstanbul Aydın Eğitim Prof. Dr. Hamide ERTEPINAR 29. Kafkas Eğitim Prof. Dr. Ali Sinan BİLGİLİ 30. Karadeniz Teknik Fatih Eğitim Prof. Dr. Adnan BAKİ 31. Kastamonu Eğitim Prof. Dr. Nükhet TÖR 32. Kırıkkale Eğitim Prof. Dr. Mehmet KUTLU 33. Kilis 7 Aralık M. R. Eğitim Yrd. Doç. Dr. Mustafa CİNOĞLU Kocaeli Eğitim Prof. Dr. Yunus KİSTALİ 35. Konya A. K. Eğitim Prof. Dr. Ali Murat SÜMBÜL 36. Marmara Atatürk Eğitim Prof. Dr. Cemil ÖZTÜRK 37. Mersin Eğitim Prof. Dr. Tuğba YELKEN

9 9 38. Mevlana Eğitim Prof. Dr. Vehbi ÇELİK 39. Muş Alpaslan Eğitim Prof. Dr. Ekrem ATALAN Ondokuz Mayıs Eğitim Prof. Dr. Cevdet YILMAZ 41. Ortadoğu Teknik Eğitim Prof. Dr. M. Yaşar Özden 42. Rize Prof. Dr. Orhan Kemal TAVUKÇU Sabahattin Zaim Eğitim Prof. Dr. Hikmet SAVCI Sakarya Eğitim Prof. Dr. Rahmi KARAKUŞ Süleyman Demirel Eğitim Prof. Dr. Menderes COŞKUN Trakya Eğitim Doç. Dr. Kemalettin KUZUCU Ufuk Eğitim Prof. Dr. Cengiz ERTEM 46. Uludağ Eğitim Prof. Dr. Murat ALTUN 47. Uşak Yard. Doç. Dr. Akif HELVACI Yeditepe Eğitim Prof. Dr. Ayşe AKYEL 49. Yıldız Teknik Eğitim Prof. Dr. Ahmet Göksel AĞARGÜN 50. Yüzüncü Yıl Eğitim Yard. Doç. Dr. Hayati ÇAVUŞ Zirve Eğitim Prof. Dr. Fatih TÖREMEN 52. Zonguldak Karaelmas Ereğli Eğitim Prof. Dr. Ali AZAR Açıklamalar: 1 Vekâleten katıldı. 2 Vekâlet gönderdi; fakat oylamalarda oyları değerlendirilme dışı tutuldu. 3 Mazereti nedeniyle katılamadı, ancak EFDEK in kuruluş kararını onayladığını bildirdi. Oylamalarda değerlendirme dışı tutuldu.