Amerika Küresel Politikasını Değiştiriyor mu?

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Amerika Küresel Politikasını Değiştiriyor mu?"

Iskander Sunter
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Amerika Küresel Politikasını Değiştiriyor mu? Yazar: Ferdi Güçyetmez Amerika nın Değişen Tehdit Kavramı Geçtiğimiz hafta içerisinde ABD Savunma Bakanı James Mattis ülkesinin yeni ulusal savunma stratejisini açıkladı. Yeni stratejiye göre Washington un önceliği artık terörizm değil Çin ve Rusya gibi güçlerle rekabet olacak. Mattis ülkesinin artık terörizmden ziyade büyük güçlerle rekabete odaklanacağını da söyledi. Çin ve Rusya yı revizyonist güçler olarak nitelendiren Mattis, iki ülkenin de dünyayı daha otoriter bir hükümet modeline ittiğini belirtti. Daha sonra Rusya yı adını anmadan, ABD nin demokrasi deneyimini tehdit etmekle suçlayan Mattis, sözlerini şöyle sürdürdü: Eğer bize meydan okursanız, bu en uzun ve kötü gününüz olur. [1] İşte bu cümleler dünyanın yeni bir yola gireceğini ve uluslararası ilişkiler argümanlarının yavaş yavaş değişeceğini göstermekte. Çok Kutuplu Dünyaya Geçiş Sancıları İçerisinde olduğumuz yüzyıl belki de insanlık tarihi için farklı bir dünyaya geçiş kapısı olacak ve bizlerde buna şahitlik edeceğiz. Yüzyıllarca birbirleri ile mücadele eden devletler aralarında savaş çıkarmak için sebep bulmada zorlanmamış, aralarını, din, sosyoloji, ekonomik buhranlar ve sömürü gibi nedenlerle yeterince gergin tutmayı başarmışlardır. Yüzyıllarca süren düşman tutumların sonunda 21. yüzyılda özellikle dünya savaşlarının ardından, birlikler altında toplanmayı başaran devletler kendi içlerinde bağımsız olsalar da tek kutupta birleşerek ortaya kutuplaşmaya giden bir dünya görünümü sergilemişlerdir. Bugüne gelindiğinde Washington merkezli ve hegemonyası bu devlet lehine tutulan tek kutuplu bir dünya görünümü şekillenmeye başlamıştır. Bu amaca yönelik jeopolitik hedefler sonuç olarak ortaya bölgesel çatışmalar, kaos ortamı ve çözülmesi kuvvetle zorlaştırılmış bitmeyen savaşları ortaya çıkarmıştır. Tüm bunlar yaşanırken ve olaylar tek kutuplu hegemonik bir hal almaya başlarken yükselen iki güç var ki çok kutuplu dünya düzenine yeşil ışık yakmaya başlamaktadırlar.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping Ortaya çıkan Çin ve Rusya stratejik ortaklığı, Rusya ve Çin i dünyanın multi-disipliner yani çoklu kutuplaşmaya geçişini yansıtan

2 Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping Ortaya çıkan Çin ve Rusya stratejik ortaklığı, Rusya ve Çin i dünyanın multi-disipliner yani çoklu kutuplaşmaya geçişini yansıtan ve uluslararası ilişkilerde yeni bir dönem açan adım olarak ön plana çıkmaktadır. Dünyanın tek bir elden yönetilmesi düşüncesine haiz olan bazı Batılı devletlerin bu konuda başarısız olduğu ve küreselleşme ile bunun daha da zor bir hal aldığı aşikardır. Ayrıca bu eski batı düşüncesi küresel sorunlara çözüm bulmak yerine daha fazla insanın hayatına mal olan etkiler ortaya koyabilmektedir.

4 Pekin ve Moskova arasında ki diyalog, çok merkezli dünya düzenine geçişin 21. yüzyıldaki temsili diyebiliriz. Bilindiği üzere Çin gibi kendi içerisine kapalı olan ve ortaya çıkışından bu yana komünizm tavırlarından taviz vermeyen bir yapıya sahipken liberalizme geçiş sürecinde olduğu tüm fütüristler tarafından gözlenmekte. Evet Rusya nın Sovyetler dağılımı sonrası kendini toparlaması ve Çin in kendi kabuğundan çıkarak bölgeselcilik yerine küresel mekanizmalarını harekete geçirmesi ile dünyamız, Washington Doğu bloğu hattında daha sert ve çekişmeli günlere sahne olacaktır. ABD nin Rejim Değiştirme Politikaları Yapılan gözlemler ışığında Amerika nın bölgeler üzerinde ki jeopolitik ve stratejik hedeflerini gerçekleştirmek adına farklı yöntemlerini denemeye devam ettiği görülmektedir. Bunlardan ilki olan rejim değişikliklerinde etkin rol oynaması Washington un birçok ülkede kendisine bağlı rejimler kurmaya çalışmasıdır. Rejimde gücü ele alamadığı ülkelerde ise askeri darbe girişimlerini gerçekleştirmiştir. Özellikle Latin Amerika da ülkeler çerisinde istikrarsızlık ve düzensizliğin baş göstermesinde etken olmuştur. Ortadoğu da ise, özellikle Türkiye nin etkin rol oynadığı bölgelerde Proxy War yani Vekalet Savaşları sistematiğini devreye sokarak planlarını gerçekleştirmeye çalışmıştır.

5 Rusya-Çin-ABD Çatışması Dünya nın çok kutuplu bir hal alması ve Amerika nın hegemon gücünü yitirmesi tabi ki kolay olmayacaktır. Fakat şunu açıkça belirtmek gerekir Avrasya Süper gücü olan Rusya ve Çin ortaklığı dünyayı başka bir alana taşıyacaktır. İleri dönemlerde Nükleer tehditler ile Rusya ve Çin bastırılmaya çalışılacaktır diye bir öngörüde bulunabiliriz. Zira Polonya ve Kore ye yerleştirilen küresel füze sistemleri geleceğin birer habercileridir. Bu konuda Pekin ve Moskova yönetimi Xi Jinping in Rusya ya yaptığı son ziyaret dikkat çekmektedir. İki ülke, küresel bir güvenlik modelini benimseyerek ortak karar aldığını açıkça belirtmiştir. Toplantı sonucunda THAAD kurulumlarına karşı çıkarak Asya Pasifik in güvenliği için ortak bildiri yayınlamışlardır. Dünya yı Nasıl Bir Gelecek Bekliyor? En basit şekilde ve açıkça söylemek gerekirse Avrasya nın süper güç olmasına ve çok kutuplu dünyanın ortaya çıkmasına izin vermemek için her şey denenecektir. Peki bu nasıl mümkün olabilir? Amerika neler yapabilir diye baktığımızda ise tüm dünyayı etkisine alan kuruluşları ön plana çıkmaktadır. Çin son zamanlarda ekonomik olarak atılımlar yapmış ve ipek yolunu BKBY ile(bir Kuşak Bir Yol) yeniden canlandırmaya başlamıştır. Bu yollar üzerinde Hibrit savaş stratejilerinin ortaya çıkması bu araçlardan sadece bir tanesi olarak örneklendirilebilir. Diğer etkenlere gelindiğinde ise uluslararası alanda dolaylı ya da direk olarak birçok devleti etkisine alan kuruluşlarıda bu savaş argümanlarının sadece bir kolu olarak görebiliriz. Öyle ki, IMF, Dünya Bankası, NATO gibi kuruluşların şu an hemen hemen bütün ülkelere en az birinin girmiş olması bile hegemon güç olayının boyut olarak ne kadar büyük olduğunu bize göstermektedir. Sonuç olarak Burada yapılması Asya da gereken güç birliğinin sağlanması ve Pekin Moskova arasında sıkı bir ilişkinin ortaya çıkarılmasıdır. Özellikle Çin ekonomisine ve ihracat-ithalat verilerine bir göz atalım. Türkiye, Güney Kore, Vietnam, Nijerya, Filipinler, Pakistan, Meksika, Bangladeş, Endonezya, Mısır gibi ülkeler üzerinde stratejik bir etkiye sahip olduğu ortaya çıkmaktadır. Rusya Çin ve bu yükselen ülkeler gerekli çalışmaları başarırlar, ekonomik desteği sağlayarak yatırımlarını artırırlarsa artık tek kutuplu dünyadan bahsetmek mümkün bile olmayacaktır. Bu çalışma eğer başarılı olursa Süper Avrasya olarak ortaya çıkan bu

6 güçler Asya, Afrika, Latin Amerika, Orta Doğu ve diğer bölgeleri kapsayan uluslararası çalışmayı başarırlarsa multidisipliner dünyaya merhaba diyebiliriz. Kaynakça: [status draft] [nogallery] [geotag on] [publicize off twitter facebook] [category güvenlik] [tags AMERİKA DOSYASI, FERDİ GÜÇYETMEZ, Amerika, Küresel, Politika]

Benzer belgeler

1. ABD Silahlı Kuvvetleri dünyanın en güçlü ordusu

1. ABD Silahlı Kuvvetleri dünyanın en güçlü ordusu 2016 yılında 126 ülkenin ordusu değerlendirilmiş ve dünyanın en güçlü orduları sıralaması yapılmıştır. Ülkenin sahip olduğu silahlı gücün yanında nüfusu, savaşabilecek ve askerlik çağına gelen insan sayısı,