EKONOMISI VE TÜRKIYE İLE İLIŞKILERI CENTRAL EUROPEAN COUNTRIES, THE REPUBLIC OF HUNGARY, THE ECONOMY AND RELATIONS WITH TURKEY

Transkript

1 ORTA AVRUPA ÜLKELERINDEN MACARISTAN CUMHURIYETI, EKONOMISI VE TÜRKIYE İLE İLIŞKILERI CENTRAL EUROPEAN COUNTRIES, THE REPUBLIC OF HUNGARY, THE ECONOMY AND RELATIONS WITH TURKEY ÖZET: Macaristan, coğrafi konum olarak Orta Avrupa da yer almaktadır. Denize kıyısı bulunmayan kapalı bir ülkedir. Komşularını kuzeyde Slovakya, doğuda Ukrayna ve Romanya, batıda Avusturya ve Slovenya, güneyde ise Hırvatistan ve Sırbistan oluşturmaktadır. Macarlar 839 yılında aşağı Tuna bölgesine, 862 yılında da Karpatlar bölgesine yerleşmişlerdir. Anglo - Sakson halkları tarafındansa Macarlar için Hun söylemi kullanılmaktadır. Macar Türkolog Rásonyi, Macarların kökeni ile ilgili şunları söylemiştir: Türkler Macarların babası, Fin-Ugorlar ise anasıdır. Macaristan küçük ülke olmasından dolayı iç pazarı diğer Avrupa Birliği ülkelerine göre küçüktür. Mal ve hizmet ihracatının yaklaşık yüzde 75 ini Avrupa Birliği ülkelerine yapmaktadır. Bundan dolayı da Avrupa Birliği ülkelerinin Macaristan ekonomisi üzerinde etkisi oldukça fazladır. Macaristan yabancı yatırımcılar yoluyla Avrupa ya sıkı şekilde bağlanmıştır. Bu çalışmada Macaristan cumhuriyetinin tarihi, coğrafi yapısı, ekonomisi ve Türkiye ile olan ilişkileri ele alınmıştır. Ayrıca tarihi ve doğa turizmi açısından zenginliğine değinilmiştir. ANAHTAR KELIMELER: Macaristan, Estergon Kalesi, Geçiş Ekonomisi, Dış Ticaret ABSTRACT: Hungary is located in Central Europe as the geographical location. Land-locked in a closed country. Of their neighbors in the north Slovakia, Ukraine and Romania in the East, in the West, Austria and Slovenia, Croatia and Serbia to the south and consists of. In the year 862 in the region of the Lower Danube Carpathians in 839 Hungarians settled in the region. The Anglo - Saxon peoples of the Huns death by Hungarians in the discourse are used. Rasonyi Hungarian Turkologist, had to say about the origin of the Hungarians: the Hungarians, the Turks, the father of Fin-luck mother. Since Hungary is a small country its internal market is smaller than in the other European countries. Approximately 75 percent of exports of goods and services in the countries of the European Union is engaged. Therefore, the impact on the Hungarian economy of the European Union is very high. Hungary by foreign investors, closely tied to Europe. In this study, the Republic of Hungary on the historical, geographical structure, economy, and its relations with Turkey are discussed. It also emphasizes the richness in terms of tourism, history and nature. KEYWORDS: Hungary, Esztergom Castle, transition economies, foreign trade. Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı Sayı 51 Haziran 2017/ 51

2 1. Macaristan Cumhuriyeti Kimliği Resmi Adı: Macaristan Cumhuriyeti Yönetim Biçimi: Parlamenter Demokrasi Bağımsızlık Tarihi: 1918 (Avusturya Habsburglarından) Başkent: Budapeşte Başlıca Önemli Şehirleri: Debrecen, Miskole, Szeged, Pecs, Zyor Nüfusu: 9.9 Milyon (2014 yılı verilerine göre) Yüzölçümü: km 2 Resmi Dili: Macarca Etnik Yapı: Macaristan etnik yapısı itibariyle Orta Avrupa nın en homojen devletidir. Nüfusun % 97 si Macar dır. Az miktarda Almanlar, Slovaklar mevcuttur Din: % 67 si Katolik, % 28 i Protestan, % 3 ü Ortodoks, % 2 si Yahudi dir Dil: Macarca Komşuları: Kuzeyde Slovakya, doğuda Ukrayna ve Romanya, batıda Avusturya ve Slovenya güneyde Hırvatistan ve Sırbistan Para Birimi: Forint GSYİH: milyar dolar (2015 yılı verilerine göre) Kişi Başına Düşen Milli Gelir: dolar Doğal Kaynaklar: Boksit, Kömür, Linyit ve az miktarda Petrol Üyesi Olduğu Başlıca Uluslararası Kuruluşlar: BIS, AB, IBRD, IDA, IEA, IFC, ILO, IMF, Interpol, ISO, NATO, OECD, OSCE, UN, UNCTAD, UNESCO, WHO, WTO 2. Macaristan Hakkında Genel Bilgiler 2.1. Etnik Yapı ve Tarih Macarlar, Fin Ugor dil ailesine bağlı olan Macarca konuşan, milliyet kökleri Hun lara dayanan Türk soyundandır. Günümüzde Macarların büyük kısmını oluşturan, 10 milyonluk nüfusu bugünkü Macaristan topraklarında yaşamaktadır. Macarlar; Macaristan haricinde Romanya nın Karpatlar bölgesinde 1.4 milyon, Slovakya da 525 bin, Ukrayna da 156 bin ve Sırbistan ve Karadağ da 340 bin Macar nüfusunun yaşamaktadır. Macarlar, etnik kimlik olarak Batı Sibirya da yaşayan Ugor ve Türk kökenli halkların karışmasıyla ortaya çıktıklarına inanılmaktadır. Milattan Sonra 4. asırda Macarların ataları Hun akınları neticesinde Magna Hungaria ya olarak bilinen, Volga nehrinin orta bölgesine göç etmişler ve Türk kökenli Onogur Bulgar kavimleriyle tanışmışlardır. Bu arada göçebe yaşam biçimini benimsemişlerdir. Macarlar 839 yılında aşağı Tuna bölgesine, 862 yılında ise Karpatlar bölgesine akınlar yaparak bu bölgelere yerleşmişlerdir. Anglo - Sakson halkları tarafındansa Macarlar için Hun söylemi kullanılmaktadır. Batı dillerinde de Macarlar için kullanılan Hungarus, Ungarn, Hungary isimlerinin kökeni de Türk Onogur kavmine dayandığı kesinlik kazanmaktadır. Macar Türkolog Rásonyi, Macarların kökeni ile ilgili şunları söylemiştir: Türkler Macarların babası, Fin - Ugorlar ise anasıdır. Macarlar, Osmanlıların Balkanlardaki ilerleyişini durdurmak için 1396 yılında kişilik orduyla harekete geçerek, Niğbolu önlerinde Yıldırım Bayezid Han ( ) karşısında ağır bir yenilgiye uğramıştır. Ancak bundan sonra - devamlı surette - bizzat veya yardımcı olarak Osmanlı fetihlerini engellemeye çalışmışlardır yılında Mohaç Meydan Muharebesinde tekrar Macar ordusu Osmanlı ordularına yenilmiş ve neticesinde Orta Macaristan Osmanlılar tarafından fethedilmiştir. Macaristan, Osmanlı hakimiyeti altına girmiş olmasına rağmen, tam olarak hakimiyet kurulamamıştır. Transilvanya ve Karpatlar bölgesi Osmanlı tabiiyetinde kalmak üzere Prens Zapolya ya Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı Sayı 51 Haziran 2017/ 52

3 verilmiştir. Kuzey ve kuzeybatı Macaristan Avusturya ya bırakılmıştır. Zapolya nın ölümüyle halefi ve varisi Janos isimli bir çocuğa taç giydirilince, Osmanlılar Avusturya ya fırsat vermeden buraya yerleşmek için, Macaristan ın tamamı Osmanlı eyaleti haline getirilip ve Budin Beylerbeyliğine bağlanmıştır. Macarlar, 16. ve 17 yüzyıllarda ve 1699 Karlofça Antlaşmasına kadar 165 yıl Osmanlıların egemenliği altında kalmıştır. Osmanlılardan sonra güçlü bir Alman asimile politikası izleyen Avusturya Habsburglarının egemenliği altında kalmıştır. Netice itibarıyla da Macarlarda ulusal bilinç sönmemiştir. Macaristan 1867 yılında Avusturya Habsburglarından özerkliğini, 1918 de de bağımsızlığını kazanmış ve bağımsız devlet olmuştur 1. Macaristan Birinci Dünya Savaşına Avusturya ya bağlı olarak Almanya ile birlikte girmiştir. Savaştan mağlup olarak çıkan Macaristan ın topraklarının büyük bölümü Romanya, Çekoslovakya, Yugoslavya, Polonya ve İtalya arasında paylaşılmıştır yılında imzalanan anlaşma gereğince Macaristan, topraklarının üçte ikisini ve nüfusunun yarısını kaybetmiştir. Macaristan yönetiminde 1944 yılına kadar karışıklık olsa da, 1944 yılında günümüz Macaristan halini almıştır. Macaristan,1989 yılında komünist parti feshedilmesiyle, sosyalist sistemden tamamen ayrılmıştır yılında yapılan seçimlerde merkez sağ partiler iktidara geçmiştir. Bu tarihten itibaren Macaristan piyasa ekonomisine geçiş reformlarını hızlandırmıştır. 3. Türk Tarihinde Macaristan Estergon Kalesi: Kale Macaristan ın başkenti Budapeşte nin kuzey batısında Tuna nehri kıyısında bulunmaktadır. Macaristan ve Osmanlı tarihi açısından önemli bir kaledir. 13. yüzyıl başlarında inşa edilen kale, Macaristan tarihinde inşa edilmiş önemli yapılardan biridir yılındaki Moğol istilasına kadar Macaristan Krallığı nın yönetim ve dini merkezi olmuştur. Os- 1 manlılar ise kaleyi iki defa fethetmiştir. İlk fetih 10 Ağustos 1543 tarihinde on iki günlük bir kuşatma neticesinde gerçekleşmiştir. Kale, Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından Avusturyalıların yönetiminden alınmıştır yılında teslim edilen kale, 1605 yılında ikinci kez fethedilmiştir. Sadrazamlık görevine getirilmiş olan Sokolluzade Lala Mehmed Paşa, bir aylık kuşatmadan sonra kaleyi 3 Ekim 1605 tarihinde tekrar fethetmiştir. Kale bu tarihten sonra 78 yıl daha Osmanlıların elinde kalmıştır. Estergon kalesi II. Viyana kuşatmasının başarısızlığı nedeniyle 1 Kasım 1683 tarihinde kesin olarak Osmanlı idaresinden çıkmıştır 2. Zigetvar Kalesi: Zigetvar kalesinin bulunduğu yerde, Kelt ve Roma dönemlerinden kalma savunma amaçlı bina ve kalıntıların yer aldığı bilinmektedir. Günümüze kadar gelen kale yapısının ise 14. yüzyılda esas şeklini aldığı tahmin edilmektedir. Zigetvar kalesi, I. Süleyman ın vefat etmeden önceki son seferi olan Zigetvar Savaşı sonrasında Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilmiştir. I. Süleyman burada vefat etmiştir. Zigetvar kalesi, uzun süre Osmanlı hakimiyetinde kalmıştır yılında kale ve şehir Osmanlı hakimiyetinden çıkmıştır. Sonraki dönemlerde, şehirde mimari ve toplumsal açıdan önemli dönüşümler yaşanmıştır. Ali Paşa nın burada kendi adına yaptırdığı 2 cami ise Katolik kilisesine dönüştürülmüştür. Kanuni heykeli: Zigetvar da hayatını kaybeden Kanuni Sultan Süleyman ın 450. ölüm yıldönümü münasebetiyle 2016 yılında heykeli dikilmiştir. Dönemin Macar generallerinden Miklós Zrínyi ve Sultan Süleyman ın heykelleri savaşın yapıldığı Zigetvar Meydanı nda yan yana yer almaktadır. Ayrıca Macaristan ın Türkiye başkonsolosu olan Balazs Hendrich Sultan Süleyman ın türbesinin yeri bu yıl açıklanabilir açıklamalarında bulunmuştur. Gül Baba: Asıl adı Cafer olup doğum tarihi bilinmemektedir. Esas olarak Anadolu Alp ereni olup Amasya Merzifonludur. Bugün Budapeşte de türbesi bulunan Gül Baba, savaşlarda başının üstünde gül taşıdığı için Gül Baba diye anıldığı rivayet edilmektedir. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman ı etkileyen balkan ve Avrupa taarruzlarına katılan önemli bir Bektaşi Baba sı olarak da bilinmektedir. Birçok savaşa katılan Gül Baba 1526 yılında Kanuni nin daveti üzerine Budin seferine katılmıştır yılında Budin e gelmiş, 10 yıl burada yaşamıştır. 1 Eylül 1541 tarihinde vefat eden Gül Baba nın, 2 Eylül 1541 tarihindeki cenaze namazına 200 bin kişinin katıldığı Evliya Çelebi nin yazılı kaynaklarına geçmiştir. Gül Baba Budapeşte de yüksek bir tepeye gömülmüş olup bu tepeye Gültepe anlamına gelen Macarca. Rózsa domb adı verilmiştir Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı Sayı 51 Haziran 2017/ 53

4 teşkil etmektedir 5. Macaristan yeraltı ve enerji kaynakları bakımından oldukça yoksun bir ülkedir. En önemli madenlerinden olan boksit Vertes dağlarından çıkarılmaktadır. Macaristan boksit madeni bakımından Avrupa da ikinci sırada yer almaktadır. Pécs şehri yakınlarında az da olsa maden kömürü, Dorag ve Tatabanya şehirleri yakınlarında linyit kömürü çıkarılmaktadır. Romanya sınırına yakın bölgede doğal gaz, Balaton Gölünün batı kısmında petrol çıkarılmaktadır. Ülkede az miktarda da olsa manganez ve uranyum madenleri vardır. 4. Coğrafi Konum, İklim ve Doğal Kaynaklar Macaristan coğrafi konum olarak Orta Avrupa da yer almaktadır. Denize kıyısı bulunmayan kapalı bir ülkedir. Komşularını kuzeyde Slovakya, doğuda Ukrayna ve Romanya, batıda Avusturya ve Slovenya, güneyde ise Hırvatistan ve Sırbistan oluşturmaktadır. Toplam yüzölçümü, kilometre karelik alanı kaplamaktadır. Ülkenin kuzey güney uzunluğu 315 km iken doğu batı uzunluğu ise 525 km yi bulmaktadır. Fiziki olarak Macaristan topraklarının büyük bölümü 90 ila 200 metre arasında değişen yükseltilerde olup ovalardan oluşmaktadır. En zirve noktasını ise metre yükselti ile Matra Sıradağlarında yer alan Kekes tepesi oluşturur. Yine Balkanlarda meşhur olan Karpat dağlarının bir bölümü bu ülkede yer almaktadır 4. En önemli akarsuları olan Tuna ve Tisa nehirleri kuzey güney doğrultusunda ülke topraklarını ikiye bölmektedir. Meşhur Tuna nehri ilkbahar ve yaz başlarında iki kez taşmaktadır. Taşkınlık dönemlerinde normal debisinin dört katına ulaşmaktadır. Tuna nehri Macaristan ovasına bir anlamda 4 bereket katmaktadır. Ülkenin genel olarak toprak dokusunu Çernozem olarak bilinen kara topraklar oluşturmaktadır. Ülkede karasal ve ılıman iklim hüküm sürmektedir. Yıllık Ocak ayı ortalama sıcaklık -4 ila 0 derece civarında iken yaz ayları ortalaması olan Temmuz ayında ise 18 ila 23 derce arasında değişmektedir. Yıllık ortalama mm arasında yağış düşmektedir. Yağışların büyük kısmı bitkilerin yetişme mevsiminde yağmaktadır. Ülke topraklarının yüzde 60 ı ekili dikili alanlardan oluşmaktadır. Geri kalan alanlar ise orman, koru, çayır ve otlaklarla kaplıdır. Ormanlık alanların büyük bölümünü kayın ve meşe korulukları Tablo 1. Türkiye Macaristan Dış Ticareti (Milyon Dolar) 5. Macaristan Ekonomisi Macaristan Avrupa da nüfus ve yüzölçümü bakımından küçük ülke olmasından dolayı iç pazarı diğer AB ülkelerine nazaran küçüktür. Mal ve hizmet ihracatının yaklaşık olarak yüzde 75 ini AB ülkeleri ile gerçekleştirmektedir. Bundan dolayı da AB ülkelerinin Macaristan ekonomisi üzerinde etkisi oldukça fazladır. Macaristan yabancı yatırımcılar yoluyla Avrupa ya sıkı şekilde bağlanmıştır. Doğrudan yabancı sermaye yatırımları sayesinde mal ve hizmet üretiminin modernleşmesi ve ihracatında doğal olarak Avrupa ülkelerine kaymasında büyük rol oynamıştır. Ülke, 1990 lı yıllarda piyasa ekonomisine geçiş sürecinde uygulanan özelleştirme programları ve 5 Yıllar İhracat İthalat Denge Ticaret Hacmi Kaynak: TÜİK Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı Sayı 51 Haziran 2017/ 54

5 politikaları ile yönünü batı Avrupa ülkelerine çevirmiştir. Macaristan da iletişim, bankacılık, altyapı ve imalat sektörlerinin büyük kısmı yabancı yatırımcıların mülkiyetinde bulunmaktadır. Özel sektörün GSYİH daki payı ise yüzde 80 civarındadır. Macaristan ekonomisi, 2008 küresel krizden en fazla etkilenen ekonomiler arasında yer almaktadır. Ülke ekonomisi 2009 yılında yüzde 6,8 oranında küçülmüştür yılından sonra az da olsa (yüzde 1) büyüme gözlemlenmeye başlamıştır. Son yıllarda uygulanan mali programlar neticesinde ekonomik istikrarın sağlanması yönünde gelişmeler kaydedilmiştir. Birçok Avrupa ülkelerinde canlı olan iç Pazar Macaristan da ise durgun seyretmektedir. Durgun olan iç talebi canlandırmaya yönelik gerekli önlemler hala alınamamıştır (T. C. Dış İşler Bakanlığı) yılı EIU ve Eurostat verilerine göre Macaristan ın makroekonomik verilerine göre; reel GSYİH büyüme oranı yüzde 2,7 olurken, nüfuz artış hızı ise eksi yüzde 0,4 olarak görülmektedir. Ülkede enflasyon oranı yüzde sıfır iken, işsizlik oranı yüzde 6,9 dur. F.O.B. olarak ihracat ise 107 milyar dolar olurken, C.I.F. olarak ithalatı ise 97 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Ülkenin dış borcu 130 milyar dolar civarında ve asgari ücret ise, 333 ABD doları olarak karşımıza çıkmaktadır. Macaristan ın en önemli ticaret ortaklarını; başta Almanya, Slovakya, Rusya Federasyonu, Romanya, Avusturya, İtalya ve Çin oluşturmaktadır. Başlıca ihracat kalemlerini, makineler ve aksamı, mamul ürünler, gıda maddeleri, ham maddeler ve elektrik enerjisi yer almaktadır. Genel olarak ithalat kalemleri ise, makineler ve aksamı, yakıt, mamul ürünler ve gıda maddeleri teşkil etmektedir Türkiye Macaristan Ticari İlişkiler Doğu bloku sisteminin yıkıl- 6 EIU, *Eurostat (2015) masıyla Macaristan piyasa ekonomisine geçmeye önem vermiştir. Avrupa ülkeleri başta olmak üzere Türkiye ile çeşitli ticari ekonomik anlaşmalar imzalamıştır yılında iki ülke arasında tesis edilen Gümrük Birliği, Türkiye Macaristan ticaret hacmine olumlu katkılar sağlamaya başlamıştır yılında iki ülke arasındaki toplam ticaret hacmi 326 milyon dolar iken, 2016 yılı itibarıyla iki ülke arasındaki toplam ticaret hacmi 2 milyar doları aşmış durumdadır. Fakat ikili ticaret hacmi artarken, 2004 yılı öncesinde karşılık ticaretin dengeli olan seyri 2004 yılı sonrası Türkiye nin aleyhine işlemeye başlamıştır yılı sonrası aradaki ticaret açığı 2012 yılına kadar artan bir seyir izlemiştir yılı sonrası Türkiye nin ihracatının artması karşılıklı ticari açığı azaltmaya başlamıştır. İki ülke arasında ikili ticaret hacminin 5 milyar dolara çıkarılması ortak hedef olarak belirlenmiştir. Türkiye nin Macaristan a yaptığı ihracatı incelendiğinde, genel olarak ihracatın yüzde 97 sini sanayi malları oluştururken, yüzde 3 lük kısmını ise tarım ürünleri oluşturmaktadır. Yine aynı şekilde Macaristan dan yapılan ithalatın da büyük payını sanayi ürünleri teşkil etmektedir (T. C. Ekonomi Bakanlığı). Türkiye nin Macaristan a ihraç ettiği ürünlerin başında; makineler, demir çelik, elektrikli cihazlar, tekstil ve gıda ürünleri yer almaktadır. İthal ettiği ürünler arasında ise; elektronik cihazlar, makineler, otomotiv yan sanayi ve kimyasal ürünler oluşturmaktadır (Trade Map). Günümüzde Macar ithalatçılar, genel olarak Türk mallarını Almanya ve Avusturya dan tedarik etmektedir. Türk ihracatçılarda Macaristan da toptan satış ve distribütörlük sistemleri yoluyla ülkede depolama imkanları elde etmektedirler. Ülkedeki tüketiciler mal ve ürün taleplerini uygun fiyatlardan ve zamanında karşılama imkanına sahip olmaktadır 7. Macaristan da yatırım faaliyetlerinde bulunan 100 ün üzerinde Türk firması bulunmaktadır. Türk firmalarının üstlenmiş oldukları toplam yatırım ve proje değeri toplam olarak 100 milyon dolar civarındadır. Macaristan tarihi ve doğa turizmi açısından önemli bir ülkedir. Osmanlıdan kalma birçok eser turistlerin ilgisini çekmektedir. Osmanlıdan kalan eserlerin başında Kasımpaşa Cami, Gülbaba Türbesi, hamamlar yer almaktadır. Kasımpaşa Camisi günümüzde kilise olarak kullanılmaktadır. 7 DEİK Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı Sayı 51 Haziran 2017/ 55

6 Macar mutfağında ve yemeklerinde Osmanlılardan kalma izler ve tatlar bulunmaktadır. Çünkü iki ülke arasında 150 yıllık ortak bir tarihin varlığı söz konusudur yılı verilerine göre Macaristan ı yıllık toplam 5 milyon turist ziyaret etmiştir. Bunlardan sadece 72 binini Türk turistler oluşturmaktadır yılında Türk turist sayısında yüzde 10 luk artış beklediklerini HUN- FARIAN Tourism Genel Müdür Yardımcısı Tamas Glazer ifade etmektedir yılı verilerine göre, Türkiye yi ziyaret eden Macar turist sayısı ise 140 bin civarındadır Türkiye İle Macaristan Arasındaki Yapılan Anlaşma ve Protokoller 9 Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması: 14 Eylül 1968 Ticaret Anlaşması: 12 Kasım 1974 Uzun Vadeli Ekonomik, Teknik, Sınai ve Bilimsel İşbirliği Anlaşması: 11 0cak 1977 Türk-Macar Ekonomik, Teknik İşbirliği Karma Komitesi 8. Dönem Protokolü: 14 Eylül 1989 Karayolu Ulaştırma Protokolü: Haziran Macaristan Türkleri yatırıma çağırıyor - Ekonomi Haberleri - Hürriyet com.tr 9 Macaristan Ülke Raporu Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması: 14 Ocak 1992 Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması: 10 Mart 1993 Serbest Ticaret Alanı Anlaşması: 8 Ocak 1997 Ekonomik İşbirliği Anlaşması: 12 Mayıs 2005 Sonuç Yerine Macaristan piyasa ekonomisine geçişte diğer Doğu Bloku ülkelerine göre çok farklı büyüme ve yapısal reform performansları göstermiştir. Geçiş sırasında piyasa kurallarıyla tanışma sürecinde; fiyat kontrollerinin kalkması, özelleştirme ve yabancı yatırımlara yönelme ile birçok sorunlarla karşılaşmıştır. Macaristan, bulunduğu konumu ve Avrupa Birliği üyeliğini en iyi şekilde değerlendirip ekonomik büyüme açısından fırsata çevirebilir. Eski Doğu Bloku ülkeleri ile Batı Avrupa Ülkeleri arasında ticari merkez ve köprü vazifesini üstlenebilir. Tarihteki Osmanlı Macaristan ilişkileri her iki ülke halkına objektif olarak anlatılarak, günümüzde ekonomi, yatırım ve turizm açısından değerlendirmek mümkündür. Her iki ülke karşılıklı turizm sektörünü canlandırması kaçınılmazdır. Kaynakça 1. Budapeşte de Türk - Macar Ekonomi Sempozyumu - Vakıf Yatırım internetsube.vakifyatirim.com.tr/haberler/haber-detay/ budapestede-t-t/?id= CIA Factbook, library/publications/the-world-factbook/, (Erişim: ). 3. DEİK 4. EBRD, 2007.TransitionReport, ebrd.com/downloads/research/transition/ TR07.pdf 5. Ekonomi Bakanlığı Dış Ticaret Bilgi Sistemi 6. Holmes, Stephen, The Postcommunist Presidency, East European Constitutional Review, Vol.2, No. 4/ Vol 3, No. 1, 1993/1994, s Hürriyet Gazetesi, Macaristan Türkleri yatırıma çağırıyor - Ekonomi Haberleri - Hürriyet Ekonomi 6 Mar house-of-the-national-assembly/election-of-the-members-of-parliament Macaristan ve Macaristan - Türkiye ticari ilişkileri bilgileri kosano.org.tr/wp-content/ uploads/2014/11/macaristan-bilgi.docx 11. T.C. Başbakanlık Viyana Ticaret Müşavirliği 12. T.C. Budapeşte Büyükelçiliği 13. T. C. Dış İşler Bakanlığı 14. T. C. Ekonomi Bakanlığı 15. TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu 16. The Economist Intelligence Unit New.aspx?y= tarihi Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı Sayı 51 Haziran 2017/ 56