COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ TEMEL KAVRAMLAR. Doç.Dr. Tolga ÇAN Çukurova Üniversitesi, Mühendislik fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü

Transkript

1 COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ TEMEL KAVRAMLAR Doç.Dr. Tolga ÇAN Çukurova Üniversitesi, Mühendislik fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü

2 Canlılar küresi (Biyosfer) Yerküre (Litosfer) Hava küre (Atmosfer) Su küre (Hidrosfer) Coğrafyanın yararlandığı başlıca bilimler; antropoloji (insan kökenini inceleyen bilim), astronomi (uzay bilimi), botanik (bitkiler bilimi), ekonomi, etnografya, istatistik, hidroloji (sular bilimi), jeofizik (yerkürenin fiziksel özelliklerini inceleyen bilim), jeodezi (yer ölçme bilimi), jeoloji (yer kabuğunun oluşumunu, yapısını ve özelliklerini inceleyen bilim), jeopolitik, kartoğrafya (harita bilimi), meteoroloji (atmosfer olaylarını inceleyen bilim) petrografi (taşlar bilimi), sosyoloji (toplum bilimi), tarih ve zooloji (hayvanlar bilimi) dir. Coğrafya, Dünya daki fiziksel, sosyal ve ekonomik olayları insan ve çevre özellikleri ile olan ilişkileri içinde ve kendi prensipleri açısından inceler. Coğrafyanın temel amacı; doğal çevreyle insan arasındaki ilişkileri belirlemek ve bu olayların coğrafi dağılımını, bu dağılımın neden ve sonuçlarını ortaya çıkartmaktır. Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 2

3 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 3

4 Ekvator Çevresi km Meridyen Çevresi km DKEDH=1670 km/saat DGEDH= km Ekvator r=6378 km Kutuplar R=6357 km Fark 21km Basıklık 1/297 A= 510 milyon km 2 V= 1,083 milyar km 3

5 Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), çok farklı disiplinler tarafından kullanılması nedeniyle değişik şekillerde tanımlanabilmektedir. Örneğin; bir maden mühendisi için Coğrafi Bilgi Sistemleri rezerv hesabı iken, bir peyzaj mimarı gözünde peyzaj planlaması şeklinde karşımıza çıkabilir ya da bir ziraat mühendisi için ürünlerin rekolte değerlerinin hesaplanmasında bir araç iken, bir biyolog için ise akla gelen ilk şey biyoçeşitlilik olabilir. Yine Coğrafi Bilgi Sistemleri bazı meslek gruplarında coğrafi bilgiyi işlenebilir biçimde sisteme aktarmak, bazı meslek gruplarında ise bu işlenilebilirveriyi analizlerden geçirmek suretiyle ürünler elde etmek olarak adlandırılabilir. Coğrafi Bilgi Sistemlerini tanımlamak gerekirse; karmaşık planlama ve yönetim sorunlarının çözülebilmesi için tasarlanan; mekandaki konumu belirlenmiş verilerin kapsanması, yönetimi, işlenmesi, analiz edilmesi, modellenmesi ve görüntülenebilmesini kapsayan donanım, yazılım ve yöntemler sistemidir. Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 5

6 DONANIM İNSAN YAZILIM CBS YÖNTEM VERİ Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması CBS BİLEŞENLERİ 6

7 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 7

8 YAZILIM Veri Tarama Mekansal Analizler Üç-Boyutlu Görüntüleme ve Analiz Maplex Network Analiz Yerölçüm Analizi Mekansal Analizler Web Yayın ArcGIS Desktop ArcGIS ile Entegre Desktop Ek ile Entegre Modüller Ek Modüller İz Analizi Jeoistatistik Analiz Network Analiz Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması Şema Oluşturma Etkin Veritabanı Harita 8

9 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 9

10 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 10

11 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 11

12 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 12

13 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 13

14 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 14

15 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 15

16 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 16

17 CBS FONKSİYONLARI VERİ TOPLAMA VERİ TOPLAMA ÇIKTI CBS VERİ DEPOLAMA ANALİZ VERİ SORGULAMA Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 17

18 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 18

19 Doğal ekosistemler için CBS ve uydu görüntüleri kullanarak çevresel altlıkların hazırlanması 19