ENDÜSTRİYEL BORU MONTAJCISI SEVİYE: 3. Ders Notu.

Transkript

1 ENDÜSTRİYEL BORU MONTAJCISI SEVİYE: 3 Ders Notu REVİZYON NO: 02 11UY

2 Genel Açıklama Bizim için Özelsiniz. Mesleki Yeterlilik Akademisinin sunduğu rehberlik ve danışmanlık hizmetine hoş geldiniz. Mesleğinizde daha iyi olabilme gayretinizi içtenlikle kutluyoruz. Sizlerin sınavlarda başarılı olması bizi de başarılı kılacak. MYA ve Berk Medya Hakkında Mesleki Yeterlilik Akademisi(MYA) Ülkemizin en önemli ihtiyacı nitelikli insan gücüdür. Buna en çok ihtiyaç duyulan alanlar ise inşaat, enerji, metal, otomotiv, elektrik ve elektronik sektörleridir. Kaliteli işler eğitimli, bilinçli, nitelikli ve BELGELİ ÇALIŞANLAR ile mümkün olabilir. Mesleki Yeterlilik Akademisi(MYA), bu düşünceden hareketle, sürdürülebilir bir Farkındalık için kuruldu. MYA, uzman danışmanlarıyla, internette 7/24 online hizmet sunuyor. Basit ve pratik öğrenmenin merkezi: MYA Ve başarı, parmaklarınızın ucunda Akademi(MYA) nasıl doğdu? Araştırmalar, mesleki yeterlilik belgesi almak isteyen adayların sınava girerken bilgi eksiğinden ziyade rehberlik ve danışmanlık ihtiyacı duyduklarını ortaya çıkardı. Adayların, sınavda ne tür sorularla karşılaşacaklarını bilmedikleri için stres ve heyecan yaşadıkları saptandı. Programlar Mesleki yeterlilik sisteminde deneyim sahibi danışmanlarca oluşturuldu. Ve MYA, adayların katılacakları ilk sınavda başarılı olarak, işgücüne kazandırılması düşüncesinden doğdu. MYA, sınav öncesi rehberlik hizmetlerinin adresi oldu. Berk Medya Hakkında Berk Medya, uzman kadrosuyla Medya, Yazılım ve Video Prodüksiyon alanlarında hizmet veren dinamik, özel bir kuruluştur. Berk Medya, çağdaş bir anlayışla, güncel teknoloji ve çizgi ötesi tasarımlar ile güvenli ve sürdürülebilir ilişkilere imza atmaktadır. 2 Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları

3 Berk Medya nın temel ilkesi, Bizim için özelsiniz anlayışıdır. Hizmet sunarken, kaliteden ödün vermez.* Çağdaş, kaliteli bir sürdürülebilirlik önceliğidir. Bilgili ve alanlarında uzman bir kadroya sahiptir. Güveniniz, para ve kazancımızdan daha önemlidir. Sektör ve Firma ihtiyaçlarına uygun çözümler üretir. Berk Medya, Mesleki Yeterlilik Akademisi ni kuran, yürüten ve geliştiren bir ticari işletmedir. Ulusal Mesleki Yeterlilik Sistemi nedir? Ulusal Mesleki Yeterlilik Sistemi nedir? Ulusal meslek standartlarının oluşturulduğu, mesleki ve teknik eğitim ve öğretim programlarının bu standartlara göre hazırlandığı bir sistemdir. İşgücünün mesleki yeterliliği, akredite olmuş ve MYK tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlarca ölçme ve değerlendirme merkezlerinde yapılan teorik ve uygulamalı sınavlar sonucunda belgelendirilir. Eğitim almadan, mesleği öğrenen kişilere bilgi ve becerilerini belgelendirme imkânı verir. İş dünyası temsilcilerinin sürece ilişkin tüm kararlara aktif olarak katıldığı, kalite güvencesinin sağlandığı, adil, şeffaf ve güvenilir bir sistemdir. Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Mesleki Yeterlilik Kurumu 21 Eylül 2006 yılında 5544 sayılı kanun ile kurulmuştur. Amacı, Ulusal Meslek Standartları, ve Ulusal yeterlilikleri hazırlayarak sınav ve belgelendirme yapacak kuruluşları yetkilendirmektir. Sistemde koordinasyon Mesleki Yeterlilik Kurumu(MYK) tarafından sağlanmaktadır. Sınav ve belgelendirme süreci MYK nın gözetimi ve denetimi altında gerçekleştirilmektedir. Mesleki yeterlilik sınavlarında başarılı olan adaylara MYK onaylı belge verilmektedir. Yetkilendirilmiş Belgelendirme Kuruluşları (Sınav Merkezleri) Türkiye Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından Akreditasyon Belgesi almış ve Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından, mesleki yeterlilik sınavlarını yapmak üzere yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarıdır. Belgelendirme Kuruluşlarının hangi mesleklerde sınavlar gerçekleştirdiğini adresinden öğrenebilirsiniz. Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları 3

4 Mesleki Yeterlilik Belgesi Hakkında Detaylar Mesleki Yeterlilik Belgesi Nedir? Mesleki yeterlilik belgesi bireyin, ulusal yeterlilikte belirtilen öğrenme kazanımlarına (bilgi, beceri ve yetkinlik) sahip olduğunu gösteren bir belgedir. Mesleki yeterlilik belgesi, Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarınca gerçekleştirilen sınavlarda başarılı olan adaylara verilen belgedir. Mesleki Yeterlilik Belgesi Önemi İşverenler, nitelikli ve belgeli iş gücüne daha kolay ulaşabilmektedir. Belgeli işçi çalıştıran işverenlere aya kadar işveren prim desteği imkânı sunulmaktadır. Bilgi ve becerilere sahip kişilerin istihdamı, işverenin rekabet gücünü artırmakta, zaman ve para kaybı engellenmiş olmaktadır. Mesleki Yeterlilik Belgesinin Süresi Mesleki yeterlilik belgelerinin geçerlilik süresi mesleklere göre değişiklik göstermektedir.bazı mesleklerde (Özellikle İnşaat) 5 yıl, bazı mesleklerde ise (Kaynak) 3 yıldır. Belge Süresi Uzatılması: Çalışanın mesleğini aktif olarak devam ettirdiği takdirde, Yeterliliklerde belirtilen kriterler doğrultusunda süre uzatma işlemi yapılmaktadır. Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu olan Meslekler Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu olan Meslekler İlgili kanuna göre Tehlikeli ve Çok Tehlikeli işlerde çalışanların belgesiz çalışamayacağı kanun ile belirlenmiştir. Çalışma bakanlığınca tebliğler ile 81 meslek dalında belge zorunluluğu getirilmiştir. Kısa süre içerisinde belge zorunluluğu getirilen meslek sayısının 115 e çıkarılması planlanmaktadır. Ayrıca bütün tehlikeli ve çok tehlikeli işler kapsamında bulunan meslek dallarının tamamının teşvik kapsamına alınması için hazırlıklar yapılmaktadır. 4 Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları

5 Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu olan Meslekler No Yeterlilik Kodu Meslek Adı Seviye Sektör 1 11UY Ahşap Kalıpçı Seviye 3 İnşaat 2 12UY Alçı Levha Uygulayıcısı Seviye 3 İnşaat 3 12UY Alçı Sıva Uygulayıcısı Seviye 3 İnşaat 4 11UY Alüminyum Kaynakçısı Seviye 3 Metal 5 12UY Asansör Bakım ve Onarımcısı Seviye 3 Elektrik ve Elektronik 6 12UY Asansör Bakım ve Onarımcısı Seviye 4 Elektrik ve Elektronik 7 12UY Asansör Montajcısı Seviye 3 Elektrik ve Elektronik 8 12UY Asansör Montajcısı Seviye 4 Elektrik ve Elektronik 9 10UY Baca Kontrol Personeli (Bacacı) Seviye 4 Enerji 10 10UY Baca Montaj Personeli (Bacacı) Seviye 3 Enerji 11 11UY Betonarme Demircisi Seviye 3 İnşaat 12 12UY Betoncu Seviye 3 İnşaat 13 13UY Bitim İşlemleri Operatörü Seviye 3 Tekstil, Hazır Giyim, Deri 14 13UY Boyama Operatörü Seviye 3 Tekstil, Hazır Giyim, Deri 15 11UY Çelik Kaynakçısı Seviye 3 Metal 16 12UY CNC Programcısı Seviye 4 Metal 17 12UY CNC Programcısı Seviye 5 Metal 18 11UY Direnç Kaynak Ayarcısı Seviye 4 Metal 19 12UY Doğal Gaz Altyapı Yapım Kontrol Personeli Seviye 4 Enerji 20 11UY Doğal Gaz Çelik Boru Kaynakçısı Seviye 3 Enerji 21 11UY Doğal Gaz Isıtma ve Gaz Yakıcı Cihaz Servis Personeli Seviye 4 Enerji Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları 5

6 Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu olan Meslekler No Yeterlilik Kodu Meslek Adı Seviye Sektör 22 11UY Doğal Gaz İşletme Bakım Operatörü Seviye 4 Enerji 23 11UY Doğal Gaz Polietilen Boru Kaynakçısı Seviye 4 Enerji 24 11UY Doğal Gaz Polietilen Boru Kaynakçısı Seviye 3 Enerji 25 12UY Duvarcı Seviye 3 İnşaat 26 11UY Endüstriyel Boru Montajcısı Seviye 3 İnşaat 27 12UY Hidrolik - Pnömatikçi Seviye 4 Metal 28 12UY Hidrolik - Pnömatikçi Seviye 5 Metal 29 11UY İnşaat Boyacısı Seviye 3 İnşaat 30 11UY İplik Bitim İşleri Operatörü Seviye 2 Tekstil, Hazır Giyim, Deri 31 11UY İplik Eğirme Operatörü Seviye 2 Tekstil, Hazır Giyim, Deri 32 12UY Isı Yalıtımcısı Seviye 3 İnşaat 33 11UY Isıtma ve Doğal Gaz İç Tesisat Yapım Personeli Seviye 3 Enerji 34 12UY İskele Kurulum Elemanı Seviye 3 İnşaat 35 11UY Kaynak Operatörü Seviye 4 Metal 36 10UY Makine Bakımcı Seviye 5 Otomotiv 37 10UY Makine Bakımcı Seviye 4 Otomotiv 38 10UY Makine Bakımcı Seviye 3 Otomotiv 39 12UY Makine Montajcısı Seviye 3 Metal 40 12UY Makine Montajcısı Seviye 4 Metal 41 12UY Metal Kesim Operatörü Seviye 4 Metal 42 12UY Metal Kesimci Seviye 3 Metal 6 Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları

7 Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu olan Meslekler No Yeterlilik Kodu Meslek Adı Seviye Sektör 43 12UY Metal Levha İşleme Tezgâh İşçisi Seviye 3 Metal 44 12UY Metal Levha İşleme Tezgâh Operatörü Seviye 4 Metal 45 12UY Metal Sac İşlemeci Seviye 3 Metal 46 12UY Metal Sac İşlemeci Seviye 4 Metal 47 11UY Motor Testçisi Seviye 4 Otomotiv 48 11UY Motor Testçisi Seviye 5 Otomotiv 49 13UY Motosiklet Bakım Onarımcısı Seviye 4 Otomotiv 50 13UY NC/CNC Takım Tezgahları Elektrik/Elektronik Servis Görevlisi Seviye 5 Metal 51 12UY NC/CNC Takım Tezgahları Mekanik Servis Görevlisi Seviye 5 Metal 52 12UY NC/CNC Takım Tezgahları Uygulama ve Servis Görevlisi Seviye 5 Metal 53 11UY Ön İplik Operatörü Seviye 3 Tekstil, Hazır Giyim, Deri 54 13UY Ön Terbiye Operatörü Seviye 3 Tekstil, Hazır Giyim, Deri 55 11UY Otomotiv Boya Onarımcısı Seviye 4 Otomotiv 56 11UY Otomotiv Boyacısı Seviye 4 Otomotiv 57 11UY Otomotiv Boyacısı Seviye 3 Otomotiv 58 11UY Otomotiv Elektromekanikçisi Seviye 5 Otomotiv 59 11UY Otomotiv Kaportacısı Seviye 4 Otomotiv 60 11UY Otomotiv Kaportacısı Seviye 3 Otomotiv 61 11UY Otomotiv Mekanikçisi Seviye 4 Otomotiv 62 11UY Otomotiv Montajcısı Seviye 3 Otomotiv 63 11UY Otomotiv Montajcısı Seviye 4 Otomotiv Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları 7

8 Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu olan Meslekler No Yeterlilik Kodu Meslek Adı Seviye Sektör 64 11UY Otomotiv Prototipçisi Seviye 4 Otomotiv 65 11UY Otomotiv Prototipçisi Seviye 5 Otomotiv 66 11UY Otomotiv Sac Şekillendirmecisi Seviye 4 Otomotiv 67 11UY Otomotiv Sac Şekillendirmecisi Seviye 3 Otomotiv 68 12UY Otomotiv Sac ve Gövde Kaynakçısı Seviye 3 Metal 69 12UY Otomotiv Sac ve Gövde Kaynakçısı Seviye 4 Metal 70 12UY Panel Kalıpçı Seviye 3 İnşaat 71 09UY Plastik Kaynakçısı Seviye 3 Enerji 72 14UY PVC Doğrama Montajcısı Seviye 3 İnşaat 73 12UY Refrakterci Seviye 4 Metal 74 12UY Refrakterci Seviye 3 Metal 75 12UY Seramik Karo Kaplamacısı Seviye 3 İnşaat 76 12UY Ses Yalıtımcısı Seviye 3 İnşaat 77 11UY Sıvacı Seviye 3 İnşaat 78 12UY Su Yalıtımcısı Seviye 3 İnşaat 79 11UY Tren Makinisti Seviye 4 Ulaştırma, Lojistik ve Haberleşme 80 11UY Tünel Kalıpçı Seviye 3 İnşaat 81 12UY Yangın Yalıtımcısı Seviye 3 İnşaat 8 Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları

9 Teşvik kapsamında Mesleki Yeterlilik sınav ve belge ücretinin karşılanması İşsizlik Sigortası Fonundan Sınav ve Belge ücretinin Karşılanması Bakanlar Kurulu tarafından yayımlanan ücret tarifesi şu şekilde uygulanacaktır: Tebliğ tarihi _ 31/12/2017 tarihleri arası Belge ücreti + sınav ücreti 01/01/2018 _ 31/12/2019 tarihleri arası Belge ücreti + sınav ücretinin yarısı İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanır sınav ücreti brüt asgari ücretin yarısını geçemez Belgesiz personel Çalıştıran İşletmelere İdari Para Cezası Belgesiz personel Çalıştıran İşletmelere İdari Para Cezası Çalışma Bakanlığınca yapılan işyeri denetimlerinde, Belgesiz personel çalıştırıldığı tespit edildiği takdirde işveren veya vekiline 2017 yılı için; Belgesiz çalışan kişi başına TL idari para cezası uygulanmaktadır. Tanımlamalar Ulusal Yeterlilik Nedir? Ulusal ya da uluslararası meslek standartları temel alınarak hazırlanan, Öğrenme, ölçme-değerlendirme amacıyla kullanılan, Bireylerin mesleğini başarı ile icra etmesi için sahip olmaları gereken bilgi, beceri ve yetkinlikler ile bu bilgi, beceri ve yetkinlikleri kanıtlamaları için nasıl bir ölçme ve değerlendirme sürecinden geçmeleri gerektiğini açıklayan, MYK tarafından onaylanarak yürürlüğe giren dokümanlardır. Ulusal Meslek Standardı Nedir? (UMS) Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından hazırlanan, bir mesleğin icra edilebilmesi için gerekli olan bilgi, beceri, tavır ve tutumların neler olduğunu gösteren asgari dokümanlardır. Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları 9

10 Sınav açıklamaları (Ölçme ve Değerlendirme) Sınav Uygulamaları - 1 Sınav alanı : Sınavlar Mesleki Yeterlilik Merkezleri veya işletmelerdeki çalışma alanı Sınav Şekli : Teorik, Uygulama (performans) ve Mülakat Teorik sınav soru formatı : Dört seçenekli çoktan seçmeli test, boşluk doldurma ve doğru-yanlıştan oluşan sorulardır. Performans sınavı soru formatı : Proje verilerek uygulaması istenecektir. Sınav hakkı sayısı : 1 yıl içerisinde 2 sınav hakkı vardır.(teşvik kapsamındaki mesleklerde 3 sınav hakkı) Sınav Uygulamaları - 2 Adayın söz konusu birimden başarılı sayılması için Teorik(T1) ve Performans (P1) sınavlarının her ikisinden de başarılı olması gerekir. Sınav Uygulamaları - 3 Adayın bir yıl içerisinde girmiş olduğu sınavdan üst üste iki kez başarısız olması durumunda ilgili yeterlilikte belirtilen süre ve içerikte mesleki eğitim programlarına devam etmesi tavsiye edilir. Kamera Kaydı Teorik ve uygulama sınavları başlangıçtan bitişe kadar kamera ile kayıt altına alınmaktadır. Sınav merkezi ve aday arasında sınava ilişkin bir anlaşmazlık olduğu takdirde, İtiraz ve şikâyet kaydı oluşturularak kayıtlar incelenerek karara bağlanmaktadır. 10 Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları

11 Meslek Açıklaması YETERLİLİK KODU : 11UY MESLEK ADI : ENDÜSTRİYEL BORU MONTAJCISI SEVİYE : 3 REVİZYON : 02 Endüstriyel Boru Montajcısı Mesleğine İlişkin Zorunlu ve Seçmeli Birimler Endüstriyel Boru Montajcısı Mesleğinde Birimler A1 İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Organizasyonunun Yapılması A2 Endüstriyel Boru Montajı İşlerinde Genel Mesleki Bilgi ve Uygulama Becerisi Zorunlu Birimler A1 İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Organizasyonunun Yapılması A2 Endüstriyel Boru Montajı İşlerinde Genel Mesleki Bilgi ve Uygulama Becerisi Seçmeli Birimler Seçmeli birim bulunmamaktadır. Teorik Sınav Detayları Teorik Sınav Hakkında Genel Bilgiler A1 İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Organizasyonunun Yapılması Soru Sayısı : En az 5 soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli test ve boşluk doldurma Başarı yüzdesi : En az %60 başarı sağlanmalıdır. Süre : Ortalama süre dakika olarak öngörülmelidir. A2 Endüstriyel Boru Montajı İşlerinde Genel Mesleki Bilgi ve Uygulama Becerisi Soru Sayısı : En az 20 soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli test ve boşluk doldurma Başarı yüzdesi : En az %60 başarı sağlanmalıdır. Süre : Ortalama süre 1,5-2 dakika olarak öngörülmelidir. Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları 11

12 Performans Sınav Detayları Performans Sınavı Hakkında Genel Bilgiler A1 İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Organizasyonunun Yapılması Soru Sayısı : Performansa dayalı sınav, Ek 2 de yer alan BY-Beceri ve Yetkinlik Kontrol Listesi dikkate alınarak yapılacaktır.. Başarı yüzdesi : En az %80 başarı sağlanmalıdır. Süre : A2 Endüstriyel Boru Montajı İşlerinde Genel Mesleki Bilgi ve Uygulama Becerisi Soru Sayısı : Performansa dayalı sınav, Ek 2 de yer alan BY-Beceri ve Yetkinlik Kontrol Listesi dikkate alınarak yapılacaktır. Başarı yüzdesi : En az %80 başarı sağlanmalıdır. Süre : Teknik İfadeler Ulusal Yeterlilik Yeterlilik Birimi Öğrenme Çıktısı Başarım Ölçütü Bilgi, Beceri ve Yetkinlik Listesi Ulusal Yeterlilik _ Endüstriyel Boru Montajcısı Yeterlilik Birimi: A1- İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Organizasyonunun Yapılması Öğrenme Çıktısı: İş sağlığı ve güvenliği önlemlerini alarak iş organizasyonunu yapar. Başarım Ölçütü: Kişisel koruyucu donanımları (KKD) kullanır ve kullanılmasını sağlar. Bilgi, Beceri ve Yetkinlik Listesi: Kişisel koruyucu donanımların neler olduğunu açıklar. Yeterlilik Birimi:Endüstriyel Boru Montajı İşlerinde Genel Mesleki Bilgi ve Uygulama Becerisi Öğrenme Çıktısı: İmalat ve montaj için ön hazırlık yapar. Başarım Ölçütü: İzometrik ve spool resimlerini inceler. Bilgi, Beceri ve Yetkinlik Listesi: İzometrik resimde belirtilen bağlantı şekillerinin uygunluğun nasıl kontrol edilmesi 12 Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları

13 Teorik A1-İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Organizasyonunun Yapılması 1-İş sağlığı ve güvenliği önlemlerini alarak iş organizasyonunu yapar. 1.1: Kişisel koruyucu donanımları (KKD) kullanır ve kullanılmasını sağlar. BG.1 Kişisel koruyucu donanımların neler olduğunu açıklar. BG.2 Çalışma durumuna göre hangi kişisel koruyucu donanımların kullanılacağını açıklar. BG.3 Uygun olmayan KKD lerin yenileriyle değiştirilmesi gerektiğini belirtir. BG.4 İşbaşı yapmadan kendisi ile beraber çalışan yardımcı borucuların da zorunlu koruyucu emniyet malzemelerini kontrol etmesi 1.2: İşiyle ilgili iş sağlığı ve güvenliği risk değerlendirme toplantılarında yer alır. BG.5 İşbaşı toplantılarına katılması BG.6 İşbaşı toplantılarında o an yapılacak iş ile ilgili tehlike ve risklerin neler olduğunu açıklar. BG.7 Risk analizi toplantılarından edineceği teorik bilgileri sahada nasıl kullanacağını açıklar. BG.8 Çalışılacak alanın İSG yönünden tehlikesiz hale gelmesi için saha teknik emniyet grubu ve diğer ekiplerle uyumlu çalışması gerektiğini belirtir. 1.3: Çalışma alanında alınan iş sağlığı ve güvenliği (İSG) tedbirlerine uyar. BG.8 Çalışılacak alanın İSG yönünden tehlikesiz hale gelmesi için saha teknik emniyet grubu ve diğer ekiplerle uyumlu çalışması gerektiğini belirtir. BG.9 İş güvenliğini sağlamak için gereken malzemelerin neler olması BG.10 İşe başlamadan önce çalışılacak alanda nelerin kontrol edilmesi BG.11 İş sağlığı ve güvenliği yönünden uygunsuzlukları (varsa) kimlere bildirmesi 1.5: Araç gereçlerin düzenli kontrolünü yapar. BG.12 Elektrikli ve mekanik aletlerin periyodik bakımlarının nasıl yapılması BG.13 Uygun olmayan el aletlerinin yenileriyle değiştirilmesi 1.6: Çalışanlar için yapılan iş programına uyar. BG.14 İş için yayımlanan Kalite Kontrol Planının nasıl uygulanması BG.15 İzometrik resim ve spoolda okuduğu ve kontrol ettiği malzemelerin ölçülere uygun kesilmesi, kaynak ağzı açılması ve en son birleştirme işlemlerinin nasıl yapılması BG.16 Verilen işin zaman açısından kontrolünü yaparak varsa hatalarını nasıl düzeltmesi Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları 13

14 2-Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütür. 2.1: Meslekle ilgili yayınları, teknolojik gelişmeleri takip eder. BG.17 Meslekle ilgili ne tür yayınları takip edeceğini açıklar. BG.18 Ürün tanıtım toplantılarına neden katılım sağlayacağını açıklar. 2.2: Meslekle ilgili hizmet içi eğitim, kurs vb. faaliyetlere katılır. BG.19 Meslekle ilgili kurslara, sertifika programlarına nasıl katılım sağlayacağını açıklar. BG.20 Meslekle ilgili katıldığı eğitimler sonucunda elde ettiği bilgileri mesleğinde nasıl kullanacağını açıklar. A2-Endüstriyel Boru Montajı İşlerinde Genel Mesleki Bilgi ve Uygulama Becerisi 1-İmalat ve montaj için ön hazırlık yapar. 1.1: İzometrik ve spool resimlerini inceler. BG.1 Spool resminde belirtilen boruların uygun çap ve uzunlukta olup ol madığının kontrolünün nasıl yapılması BG.2 İzometrik resimde belirtilen bağlantı şekillerinin uygunluğun nasıl kon trol edilmesi 1.2: İzometrik te yer alan malzemeleri temin eder. BG.3 Malzeme listesini ve ölçülerini mevcut malzemelerle birebir kontrol ederek, temin edilen malzemelerin doğruluğunu açıklar. BG.4 Aynı çap ve et kalınlığındaki malzemelerin kimyasal özellikleri farklı ise, kendisi ile çalışan ekibi imalat veya montaj sırasında uyarması/kontrol etmesi 1.3: Araç-gereç ve ekipmanlarını hazırlar. BG.5 Yapacağı imalat resminin özelliklerine göre vinç, boru ayar kelepçesi, kaynak motoru oksijen kesme lambası gibi malzemelerin önceden hazırlanması BG.6 Yapılacak montajın yerinin önceden kontrol edilmesi 1.4: Çalışma alanını işe hazırlar. BG.7 İmalat durumunda; çalışma tezgâhlarının, koruyucu panellerin, o işte kullanılacak imalat malzemelerinin ve diğer el aletlerinin bulundurulması BG.8 Montaj için gerekli kaldırma makinelerinin neden sahada olması 14 Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları

15 2: Spool imalatı yapar. 2.1: Boru ölçümü yapar. BG.9 Kesim ve kaynak için ekip içerisindeki elemanlarla iş bölümünün nasıl yapılması BG.10 Markalanmış ve kesilmiş boru boylarını spool resimdeki ölçülerle karşılaştırılması ve gerektiğinde düzeltilmesi BG.11 Malzemelerde hatalı imalat olabileceğini göz önüne alarak, ölçülendirme yaparken boru bağlantı elemanlarının boy ölçülerinin tekrar kontrol edilmesi BG.12 Kalibrasyonlu cihazlarla ölçüm yapılması 2.2: İş parçasını (boruyu) markalar. BG.13 İzometrik resimde verilen ölçüyü (mm veya inch olarak) şerit metre ile bir ucundan 0 mm başlangıcından tutarak istenilen ölçüye gelindiğinde metal markör kalemle işaretlenmesi BG.14 İş parçasını düzgün bir kesim için 360/4=90 derecelik dilimler halinde 4 ayrı yerden markalanması 2.3: İş parçasını (boruyu) keser veya kesilmesini sağlar. BG 15 Malzemenin kimyasal özelliğine göre kesecek alet veya takımın nasıl seçilmesi 2.4: İş parçasını gönyeler. BG 16 Kesilen her boru parçasının ağzının düzgünlük kontrolünün nasıl yapılması BG 17 Çalışma tezgahı üzerinde iş parçasını gönyeye nasıl getirilmesi BG 18 Kesilen ağzın her konumda boru yatayına 90 derece dik konumda olması 2.5: Branşman ve Enstrüman (ölçü aletleri) için boruya delik açar. BG 19 Boru/spool üzerine monte edilecek enstrümanların (ölçü aletleri), işaretlenen noktalarda uygunluğunun nasıl kontrol edilmesi 2.6: Boruya istenilen şekli verir. BG 20 Yapılan imalatların doğruluğu ve işlerliği için ekibi ve amirleri ile iletişim içinde olması 2.7: Kaynak ağzı açar. BG 21 Kaynak Yöntem şartnamesine göre kaynak ağzının nasıl açılması BG 22 Kaynak ağzı açma işleminin kontrolünün nasıl yapılması Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları 15

16 2.8: Güçlendirme yakası yapar. BG 23 İzometrik resim veya spool resimdeki güçlendirme yakası yerinin nasıl yapılması 2.9: Köprü ve mantar malzemesi (geçici birleştirme malzemesi) hazırlar. BG 24 Kaynak prosedüründe belirtildiği şekilde yapacağı kaynak çeşidine göre kullanacağı geçici malzemenin nasıl hazırlanması BG 25 Kullandığı mantar ve köprü punta aralıklarının nasıl kontrol edilmesi 2.10: Ölçü ve kaynak ağzı kontrolü yapar. BG 26 Spool resimde verilen kesim ölçülerinin kesilen parça ile birebir aynı olup olmadığının kontrolünü nasıl yapacağını açıklar. BG 27 Kaynak ağzının düzgünlüğünü ve tipinin nasıl kontrol edilmesi 2.11: İş parçalarını birleştirir. BG 28 Çizimlere ve KYŞ ne uygun biçimde boruların nasıl birleştirilmesi BG 29 Kaynak ağzı boşluklarını, birleşecek parçaların yönlerini, eğimlerini ve kimyasal özelliklerini kontrol etmesi 2.12: Geçici birleştirme malzemelerini söker. BG 30 Geçici birleştirme malzemelerinin, iş parçasının belli bir aşamaya gelince sökülmesi, temizlenmesi ve iş parçasının durumuna göre kontrol edilmesi 2.13: Spool u etiketler ve stok sahasına taşınmasını sağlar. BG 31 İmalatı biten spoolları projeye uygun olarak işaretleyerek spoolun etiketlenmesi BG 32 İmalatı biten spool parçasını etiketledikten sonra resimde belirtilen özelliklerde olduğunu kontrol etmesi BG 33 İmalatı biten spoolları kodlandırıp stok sahasına taşınması BG 34 Taşıma esnasında hassas yüzeylerin zarar görmemesi 2.14: Yaptığı işi kontrol eder. BG 35 Birlikte çalıştığı kişilerin işlerini kontrol ederek varsa eksikliklerini listeler. 16 Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları

17 3-Boru-Spool montajı yapar. 3.1: Hazır supportları yerleştirir. BG 36 Saha şartlarında proje gereksinimlerine uygun olarak formenin yönlendirmesi ve kontrolü çerçevesinde supportların nasıl yerleştirilmesi 3.2: Support imalatı yapar. BG 37 Support imali için gereken malzemelerin neler olduğunu açıklar. 3.3: Supportları sistemdeki yerine yerleştirir. BG 38 Supportların yerlerini çizim üzerinden nasıl tespit edilmesi BG 39 Supportları yerlerine yerleştirmek için gereken metotların neler olduğunu açıklar. 3.4: Birleştirme öncesi kontrolü yapar. BG 40 Projeye göre son ölçü ve uygunluk kontrolünün nasıl yapılması 3.5: Kaynaklı birleştirme yapar. BG 41 KYŞ deki kaynak yöntemine göre parçaların ağız ağıza gelmesi 3.6: Flanşlı birleştirme yapar. BG 42 Flanşlı bağlantılar için gerekli birleştirmeyi teflon ya da macun gibi uygun sızdırmazlık malzemesi kullanarak hazırlanması BG 43 Uygun el aletleri kullanarak flanşların nasıl birleştirilmesi 3.7: Boruya diş açar. BG 44 Gerektiğinde diş açma aletinin nasıl kullanılması BG 45 İstenilen ölçüde ve biçimde boruya metal yağlama yağını kullanarak nasıl diş açılması 3.9: Dirsek bükümü yapar. BG 46 Malzeme özelliğine uygun yükleri belirlenen aralıklarla uygulayarak boruda ovalite oluşmasını nasıl engelleyeceğini açıklar. 3.10: Gün sonu iş raporu hazırlar. BG 47 Kontrol planında verilen formata göre raporun nasıl hazırlanması Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları 17

18 4- Boru sistemini test için hazırlar. 4.1: Yaptığı montajın malzeme ve proje uygunluğunu kontrol eder. BG 48 Projeye göre yapılan imalatın nasıl kontrol edilmesi BG 49 Malzeme sertifikalarının okunması BG 50 Projeye uygun malzemenin yerleştirilip yerleştirilmediğini nasıl kontrol edeceğini açıklar. 4.2: Eksik malzemeleri tamamlar. BG 51 Projeye göre eksik malzemeleri tedarik edip nasıl yerleştirilmesi BG 52 Yapılan körlemelerin nasıl kontrol edilmesi 4.5: Test düzeneğini hazırlar. BG 53 Çevresel güvenlik önlemlerini alarak test paketinde gösterilen test düzeneğinin nasıl hazırlanması 4.6: Test düzeneğini bağlar. BG 54 Test düzeneğini resme uygun biçimde sisteme bağladıktan sonra kontrol etmesi Performans A1-İş Sağlığı ve Güvenliği, İş Organizasyonunun Yapılması 1- İş sağlığı ve güvenliği önlemlerini alarak iş organizasyonunu yapar. 1.1: Kişisel koruyucu donanımları (KKD) kullanır ve kullanılmasını sağlar. BY.1 Kişisel koruyucu donanımları işe başlamadan önce giyer. 1.3: Çalışma alanında alınan iş sağlığı ve güvenliği (İSG) tedbirlerine uyar. BY.2 İşe başlamadan önce çalışılacak alanı kontrol eder. 1.4: Çalışma yerinin temizlik ve düzenini sağlar. BY.3 Atölye çalışması yapılacaksa atölyenin temiz ve düzenli olmasını sağlar. BY.4 Atölyeyi, kesim ve kaynak sırasında tehlike oluşturabilecek yanıcı maddelerden temizler. BY.5 Çalışma ortamındaki yabancı malzeme ve atıkların toplanmasını sağlar. 1.5: Araç gereçlerin düzenli kontrolünü yapar. BY.6 Elektrikli ve mekanik aletlerin düzenli kontrollerini yapar. 18 Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları

19 A2-Endüstriyel Boru Montajı İşlerinde Genel Mesleki Bilgi ve Uygulama Becerisi 1-İmalat ve montaj için ön hazırlık yapar. 1.1: İzometrik ve spool resimlerini inceler. BY.1 Spool resminde belirtilen boruların uygun çap ve uzunlukta olup olmadığını kontrol eder. BY.2 Resimle malzeme arasında ölçü farkı varsa malzemeyi resim ölçülerine getirir veya değiştirir. 1.3: Araç-gereç ve ekipmanlarını hazırlar. BY.3 Yapacağı imalat resminin özelliklerine göre malzemeleri önceden hazırlar. 1.4: Çalışma alanını işe hazırlar. BY.4 İmalat durumunda; çalışma tezgâhlarının, koruyucu panellerin, o işte kullanılacak imalat malzemelerinin ve diğer el aletlerinin bulundurulmasını sağlar. BY.5 Montaj malzemelerinin (borular, spool, support, fitting malzemeleri) montaj için sahaya taşınmasını sağlar. 2-Spool imalatı yapar. 2.1: Boru ölçümü yapar. BY.5 Montaj malzemelerinin (borular, spool, support, fitting malzemeleri) montaj için sahaya taşınmasını sağlar. BY.6 Kesilmesi gereken boruların markalamasını yapar. BY.7 Markalanmış ve kesilmiş boru boylarını spool resimdeki ölçülerle karşılaştırır, hata varsa düzeltir. 2.2: İş parçasını (boruyu) markalar. BY.8 İzometrik resimde verilen ölçüyü (mm veya inch olarak) şerit metre ile bir ucundan 0 mm başlangıcından tutarak istenilen ölçüye gelindiğinde metal markör kalemle işaretler. BY.9 İş parçasını düzgün bir kesim için 360/4=90 derecelik dilimler halinde 4 ayrı yerden markalar. BY.10 Markalanan 4 noktayı kesim öncesi birleştirir, oluşan daireyi farklı noktalardan tekrar ölçerek kontrol eder. 2.3: İş parçasını (boruyu) keser veya kesilmesini sağlar. BY.11 Son ölçü kontrollerini yaptıktan sonra kesme işlemini yapar. 2.4: İş parçasını gönyeler. BY.12 Kesilen her boru parçasının ağzının düzgünlük kontrolünü yapar. BY.13 Çalışma tezgahı üzerinde iş parçasını gönyesine getirir. Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları 19

20 2.5: Branşman ve Enstrüman (ölçü aletleri) için boruya delik açar. BY.14 Boru/spool üzerine monte edilecek enstrümanların (ölçü aletleri), işaretlenen noktalarda uygunluğunu kontrol eder. BY.15 Delik delinecek kısmın açı ve çapını delme işleminden sonra mevcut branşmanın delikle uyumlu olup olmadığını kontrol eder. BY.16 Delinmiş deliği mekanik aletle çapaklarından arındırır. BY.17 Delik açarken borunun dikişli yerine(ek yerine) gelmemesine dikkat eder. 2.6: Boruya istenilen şekli verir. BY.18 Standart dönüşlerin dışında özel açılı ve radüslü dönüşler gerektiğinde bu dönüşlere uygun dirsekleri önceden hazırlanmış skeçleri esas alarak düz borudan keserek imalatını yapar. BY.19 Acil durumlarda daralma veya genişleme gerektiren ölçülerde redüksiyon montajı yapabilir. 2.7: Kaynak ağzı açar. BY.20 Kaynak Yöntem Şartnamesine göre kaynak ağzı açar. BY.21 Kaynak ağzı açma işleminin kontrolünü açılara uygun hazır şablonlara ya da mastarlara göre yapar. 2.8: Güçlendirme yakası yapar. BY.22 Güçlendirme yakası yapılan branşman çıkışının yaka ile standartlar içerisinde olup olmadığını kontrol eder. 2.9: Köprü ve mantar malzemesi (geçici birleştirme malzemesi) hazırlar. BY.23 Kaynak prosedüründe belirtildiği şekilde yapacağı kaynak çeşidine göre kullanacağı geçici malzemeyi hazırlar. BY.24 Kullandığı mantar ve köprü punta aralıklarını kontrol eder. 2.10: Ölçü ve kaynak ağzı kontrolü yapar. BY.25 Spool resimde verilen kesim ölçülerinin kesilen parça ile birebir aynı olup olmadığını ölçerek kontrol eder. BY.26 Kaynak ağzının düzgünlüğünü ve tipini kontrol eder. 3-Boru-Spool montajı yapar. 3.1: Hazır supportları yerleştirir. BY.27 Saha şartlarında proje gereksinimlerine uygun olarak formenin yönlendirmesi ve kontrolü çerçevesinde supportları yerleştirir. BY.28 Supportların ölçümlerinin yapılmasını sağladıktan sonra gerekli d eğişiklikleri yapar. 20 Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları

21 3.2: Support imalatı yapar. BY.29 Gerektiğinde projeye uygun support imal eder. 3.3: Supportları sistemdeki yerine yerleştirir. BY.30 Supportların yerlerini çizim üzerinde tespit eder. 3.4: Birleştirme öncesi kontrolü yapar. BY.31 Spoolları projeye göre birleştirme pozisyonuna getirir. 3.5: Kaynaklı birleştirme yapar. BY.32 KYŞ deki kaynak yöntemine göre parçaları ağız ağıza getirir. 3.6: Flanşlı birleştirme yapar. BY.33 Flanşlı bağlantılar için gerekli birleştirmeyi teflon ya da macun gibi uygun sızdırmazlık malzemesi kullanarak hazırlar. BY.34 İzometrik malzeme listesinde belirtilen civata-somun ve contayı kullanır. BY.35 Kullanılan cıvataları uygun yağlama maddesi (lubricant) ile dengeli ve istenilen tork değerinde sıkar. BY.36 Sızdırmazlık kontrolü yapar. 3.8: Fittings ile birleştirme yapar. BY.37 Dişleri fittingsler üzerinde birebir sıkarak sızdırmazlıklarını kontrol eder. 3.9: Dirsek bükümü yapar. BY.38 Uygun mandrel ve kendisine önceden bildirilmiş kalıp kullanarak bükümü yapar. 4: Boru sistemini test için hazırlar. 4.3: Test paketinde belirtilen körlemeleri yapar. BY.39 Test paketinde belirtilen yerlere uygun körlemeleri paketi okuyarak yapar. 4.4: Test paketinde belirtilen havalıkları ve drenajları koyar. BY.40 Test paketindeki havalıkları usulüne uygun yerleştirir. BY.41 Yerleştirdiği havalıkları kontrol eder. BY.42 Test paketinde belirtilen drenajları usulüne uygun yerleştirir. BY.43 Yerleştirdiği drenajları kontrol eder. Mesleki Yeterlilik Akademisi Ders Notları 21