ULUSAL YETERLĠLĠK 11UY ÇELĠK KAYNAKÇISI SEVĠYE 3

Transkript

1 ULUSAL YETERLĠLĠK 11UY00103 ÇELĠK KAYNAKÇISI SEVĠYE 3 REVĠZYON NO:01 MESLEKĠ YETERLĠLĠK KURUMU Ankara, 2011

2 ÖNSÖZ Çelik Kaynakçısı Seviye3 Ulusal Yeterliliği 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Kanunu ile anılan Kanun uyarınca çıkartılan Mesleki Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliği hükümlerine göre hazırlanmıģtır. Yeterlilik taslağı, MYK tarafından hazırlanmıģtır. Hazırlanan taslak hakkında sektördeki ilgili kurum ve kuruluģların görüģleri alınmıģ ve görüģler değerlendirilerek taslak üzerinde gerekli düzenlemeler yapılmıģtır. Nihai taslak MYK Metal Sektör Komitesi tarafından incelenip değerlendirildikten ve Komitenin uygun görüģü alındıktan sonra, MYK Yönetim Kurulunu 12/04/2011 tarih ve 2011/28 sayılı kararı ile onaylanarak Ulusal Yeterlilik Çerçevesine (UYÇ) yerleģtirilmesine karar verilmiģtir. Çelik Kaynakçısı Seviye 3 Ulusal Yeterliliği 04/10/2011 tarih ve 2011/65 sayılı MYK Yönetim Kurulu kararı ile revize edilmiģtir. Yeterliliğin hazırlanması, görüģ bildirilmesi, incelenmesi ve doğrulanmasında katkı sağlayan kiģi, kurum ve kuruluģlara görüģ ve katkıları için teģekkür eder, yararlanabilecek tüm tarafların bilgisine sunarız. Mesleki Yeterlilik Kurumu 1

3 GĠRĠġ Ulusal yeterliliğin hazırlanmasında, sektör komitelerinde incelenmesinde ve MYK Yönetim Kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe konulmasında temel ölçütler Mesleki Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliğinde belirlenmiģtir. Ulusal yeterlilikler aģağıdaki unsurları içermektedir; a)yeterliliğin adı ve seviyesi, b)yeterliliğin amacı, c)yeterliliğe kaynak teģkil eden meslek standardı, meslek standardı birimleri/görevleri veya yeterlilik birimleri, ç)yeterlilik sınavına giriģ için aranan Ģartlar, d)yeterlilik birimleri bazında öğrenme çıktıları ve baģarım ölçütleri, e)yeterliliğin kazanılmasında uygulanacak ölçme, değerlendirme ve değerlendirici ölçütleri f)yeterlilik belgesinin geçerlilik süresi, yenilenme Ģartları, belge sahibinin gözetimine iliģkin Ģartlar, g)yeterliliği geliģtiren kurum/kuruluģ ve doğrulayan Sektör Komitesi. Ulusal yeterlilikler ulusal meslek standartları ve/veya uluslararası meslek standartları esas alınarak oluģturulur. Ulusal yeterlilikler; Örgün ve yaygın eğitim ve öğretim kurumları, YetkilendirilmiĢ belgelendirme kuruluģları, Kuruma yetkilendirme ön baģvurusunda bulunmuģ kuruluģlar, Ulusal meslek standardı hazırlamıģ kuruluģlar, Meslek kuruluģları ile bunların müģterek çalıģmasıyla oluģturulur. 2

4 1 YETERLĠLĠĞĠN ADI ÇELĠK KAYNAKÇISI 2 REFERANS KODU 11UY SEVĠYE 3 4 ULUSLARARASI SINIFLANDIRMADAKĠ YERĠ 5 TÜR 6 KREDĠ DEĞERĠ 7 ISCO 08:7212 A)YAYIM TARĠHĠ 12/04/2011 B)REVĠZYON NO 01 C)REVĠZYON TARĠHĠ 04/10/ AMAÇ Bu yeterlilik, çelik malzemelerin ergitmeli kaynak yöntemlerinden birini elle veya yarı mekanize donanım kullanarak gerçekleģtiren kaynakçıların yeterliğinin belirlenmesi, sınanması ve belgelendirilmesi amacıyla hazırlanmıģtır. 9 YETERLĠLĠĞE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I TS EN 2871 Kaynakçıların ergitme kaynağı yeterlilik sınavıçelikler standardı 10 YETERLĠLĠK SINAVINA GĠRĠġ ġartlari 11 YETERLĠLĠĞĠN YAPISI 11a) Zorunlu Birimler 11UY00103/A1KAYNAK ĠġLEMLERĠNDE Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ 11b) Seçmeli Birimler 11UY00103/B1 ELEKTROTLA ARK KAYNAĞI (111) 11UY00103/B2 GAZ KORUMASIZ ÖZLÜ TEL ELEKTROTLA ARK KAYNAĞI (114) 11UY00103/B3 TEL ELEKTROTLA TOZ ALTI ARK KAYNAĞI (121) 11UY00103/B4 ÖZLÜ TEL ELEKTROTLA TOZ ALTI ARK KAYNAĞI (125) 11UY00103/B5 METALARK ASAL GAZ KAYNAĞI (MIG KAYNAĞI) (131) 11UY00103/B6 METALARK AKTĠF GAZ KAYNAĞI (MAG KAYNAĞI) (135) 11UY00103/B7 AKTĠF KORUYUCU GAZLA ÖZLÜ TEL METALARK KAYNAĞI (136) 11UY00103/B8 TUNGSTEN ASAL GAZ ARK KAYNAĞI (TIG KAYNAĞI) (141) 11UY00103/B9 PLÂZMA ARK KAYNAĞI (15) 11UY00103/B10 OKSĠASETĠLEN KAYNAĞI (311) 11c) Birimlerin Gruplandırılma Alternatifleri ve ilave öğrenme çıktıları Yeterlilik belgesi alınabilmesi için A grubu yeterlilik birimi ile B grubu yeterlilik birimlerinin en az bir tanesinden baģarılı olunması zorunludur. 12 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME Yeterliliğin elde edilmesi için A1 ve kaynak yöntem konusunu içeren seçmeli yeterlilik birim/birimlerinin sınavından baģarılı olunması gerekir. 3

5 13 BELGE GEÇERLĠLĠK SÜRESĠ 14 GÖZETĠM SIKLIĞI BELGE YENĠLEMEDE UYGULANACAK ÖLÇME DEĞERLENDĠRME YÖNTEMĠ YETERLĠLĠĞĠ GELĠġTĠREN KURULUġ YETERLĠLĠĞĠ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMĠTESĠ MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ VE SAYISI Kaynakçının yayınlanan yeterlilik sınavı belgesi, iki yıllık bir süre için geçerlidir. Kaynakçı yeterliliğinin geçerliliği, sınav parçasının/parçalarının kaynak edildiği tarihte baģlar. Bu, kaynak koordinatörü veya çalıģanın sorumlu olduğu personelin kaynakçının ilk yeterlilik sınavı kapsamında çalıģtığını tasdik etmesi Ģartıyla geçerlidir. Bu her altı ayda bir tasdik edilmelidir. Bir kaynakçının yeterliliği, ilgili sertifikanın iģveren/koordinatör tarafından altı aylık aralıklarla imzalanması ve aģağıdaki koģulların tam olarak yerine getirilmesi halinde, iki yıllık bir süre için geçerlidir. a) Kaynakçı, yeterli görüldüğü alandaki kaynak iģlerinde sürekli olarak çalıģtığını ispatlamalıdır. Altı aydan daha uzun olmayan bir süre ara vermeye izin verilir. b) Kaynakçının çalıģması, yeterlilik sınavının gerçekleģtirildiği teknik koģullarla genel olarak uyumlu olmalıdır, c) Kaynakçının bilgi ve becerisinin soruģturulmasına yol açacak özel bir neden olmamalıdır. Eğer bu koģulların herhangi birine uyulmazsa, yeterlilik iptal edilmelidir. 6 ayda bir çalıģtığı firmada iģe devam ettiğine dair yazı veya bağımsız olarak çalıģtığını gösterir kanıt sunması Bu standarda göre kaynakçının yeterlilik sınav belgesi bir muayeneyi yapan kiģi veya kuruluģ tarafından iki yıllık periyotlar halinde uzatılabilir. Mevcut belgelendirmenin uzatılmasından önce Madde 9.2 deki (TS EN 2871) Ģartların karģılanması ve aģağıdaki koģulların doğrulanması gerekir: a) Uzatmayı desteklemek için kullanılan bütün kayıt ve kanıtlar kaynakçı için izlenebilirdir ve imalatta kullanılan WPS/ WPS leri tanımlar. b) Uzatmayı desteklemek için kullanılacak kanıt, hacimsel özellikte (radyografik veya ultrasonik muayene) veya bir önceki altı ay boyunca iki kaynak üzerinde yapılmıģ olan tahribatlı muayene (kırma veya eğme) olmalıdır. Uzatmaya iliģkin kanıt en az iki yıl süre ile saklanmalıdır. c) Kaynaklar Madde 7 de belirtildiği Ģekilde kusurlar için yeterli kabul seviyelerinde olmalıdır. d) Madde 9.3 b) de söz edilen muayene sonuçları, kalınlık ve boru dıģ çapı hariç kaynakçının orijinal sınav koģullarını yeniden oluģturabildiğini göstermelidir. MESLEKĠ YETERLĠLĠK KURUMU ve TÜRKĠYE DOĞALGAZ DAĞITICILARI BĠRLĠĞĠ DERNEĞĠ (GAZBĠR) 1 METAL SEKTÖR KOMĠTESĠ Ġlk Onay :12/04/ No lu Revizyon:04/10/ /65 1 Çelik Kaynakçısı Seviye3 Ulusal Yeterliliğinin 01 no lu revizyon taslağı GAZBİR tarafından hazırlanmıştır. 4

6 EKLER: EK 1: Yeterlilik Birimleri 11UY00103/A1) KAYNAK ĠġLEMLERĠNDE Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ 11UY00103/B1 ELEKTROTLA ARK KAYNAĞI (111) 11UY00103B2 GAZ KORUMASIZ ÖZLÜ TEL ELEKTROTLA ARK KAYNAĞI (114) 11UY00103/B3 TEL ELEKTROTLA TOZ ALTI ARK KAYNAĞI (121) 11UY00103/B4 ÖZLÜ TEL ELEKTROTLA TOZ ALTI ARK KAYNAĞI (125) 11UY00103/B5 METALARK ASAL GAZ KAYNAĞI (MIG KAYNAĞI) (131) 11UY00103/B6 METALARK AKTĠF GAZ KAYNAĞI (MAG KAYNAĞI) (135) 11UY00103/B7 AKTĠF KORUYUCU GAZLA ÖZLÜ TEL METALARK KAYNAĞI (136) 11UY00103/B8 TUNGSTEN ASAL GAZ ARK KAYNAĞI (TIG KAYNAĞI) (141) 11UY00103/B9 PLÂZMA ARK KAYNAĞI (15) 11UY00103/B10 OKSĠASETĠLEN KAYNAĞI (311) EK 2: Terim, Simge ve Kısaltmalar Bu yeterliliğin amacı için aģağıda verilen tanımlar ve EN ISO 15607:2003 te yer alan tanımlar uygulanır. TERĠMLER GERĠ TEPME: Asetilen hortumunun içerisindeki oksijen ve asetilen gaz karıģımının patlaması sonucu oluģan tepme. GERĠDEN ALEV ALMA: Alevin üfleç içerisine kaçarak yanması. ĠMALATÇI: Kaynak iģinden sorumlu yüklenici veya kuruluģ. ISCO: Uluslararası meslek sınıflandırma standardı. KAYNAK DĠKĠġĠ AĞIZ HAZIRLIĞI: Kaynak nufuziyetini artırabilmek için parçaların WPS de belirtilen Ģekillerde hazırlanması. KAYNAKÇI: Elektrot pensesi, kaynak tabancası, torç veya Ģalomayı eli ile tutan ve idare eden kiģi. KAYNAK PROSEDÜRÜ ġartnamesġ (WPS): Bir kaynaklı birleģtirmenin kalitesinin tekrarlanabilirliğini sağlamak için gerekli değiģkenlerin detayını veren doküman. PASO: Kaynak esnasında uygulanan her sıra kaynak dikiģi. SINAVI YAPAN KĠġĠ: Uygulama standardına uygunluğunu doğrulamak için anlaģma taraflarınca belirlenen kiģi. SINAVI YAPAN KURULUġ: Bu standarda uygunluğu doğrulamak için anlaģma taraflarınca belirlenen kuruluģ. ġalome: Oksiasetilen kaynağında yanıcı ve yakıcı gaz karıģımının sağlandığı ve metalleri ısıtma ve ergitme iģlemlerinde kullanılan aparat. TS: Türk Standardı. TSE: Türk Standartları Enstitüsü. 5

7 TORÇ: MIG, MAG ve Plazma kaynak yöntemlerinde kaynakçının kaynak yaparken tuttuğu ve kaynak iģlemini yönlendirdiği aparat. KAYNAK KAFASI: Tozaltı kaynak yöntemlerinde kaynakçının kaynak yaparken tuttuğu ve kaynak iģlemini yönlendirdiği aparat. ELEKTROT PENSESĠ: Elektrotla ark kaynak yöntemlerinde kaynakçının kaynak yaparken tuttuğu ve kaynak iģlemini yönlendirdiği aparat.. 6

8 1 YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI KAYNAK ĠġLEMLERĠNDE Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ 2 REFERANS KODU 11UY00103/A1 3 SEVĠYE 3 4 KREDĠ DEĞERĠ A)YAYIN TARĠHĠ 12/04/ B)REVĠZYON NO 01 C)REVĠZYON TARĠHĠ 04/10/ YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I TS EN 2871 Kaynakçıların ergitme kaynağı yeterlilik sınavıçelikler standardı 7 ÖĞRENME ÇIKTILARI Öğrenme Çıktısı 1: Kaynak iģlemlerinde iģ sağlığı ve güvenliği konusundaki bilgi ve becerilere sahip olunması 1.1.Temel ilk yardım bilgisine sahiptir ĠĢ sağlığı ve güvenliği konusundaki yasal gereklilikleri ve iģyerine ait kuralları tanımlar. 1.3.Acil durum prosedürlerine uyar Yangın tehlikesi ve alınması gereken önlemleri tanır KiĢisel korunma yöntemlerini ve koruyucu ekipmanları güvenli kullanmayı bilir. 1.6.KullanmıĢ olduğu ekipmanın güvenli Ģekilde montajı, ayarlanması, kapatılması ve bakımı prosedürlerini bilir Kaynak iģlem ve talimatlarının yanlıģ uygulanması durumunda doğabilecek sonuçları tanımlar Gaz kaçağı, elektrik kaçağı ve elektriksel tehlikenin yüksek olduğu çalıģma alanlarında alınacak güvenlik önlemlerini tanımlar Kaynak gaz, dumanlarının ve ıģımalarının zararlarını ve korunma yöntemlerini bilir ÇalıĢma ortamının havalandırılmasının önemi ve nasıl yapılacağı bilir Gazları depolama, taģıma ve basınçlı kullanımının güvenliğini bilir Gaz hortumu ve bağlantı parçalarında sızma tespiti yapar ve güvenli kullanımı bilir Uyarı ve iģaret levhalarını uygun konumlara yerleģtirir Ortamda azalan, artan oksijen, artan zararlı gaz, metal buharı ve toz oranını dengelemek için doğal veya teknik havalandırmayı tanımlar. Öğrenme Çıktısı 2: ĠĢ güvenliği ile ilgili tehlike ve risklerin tanımlanması 2.1. Kaynak iģlemlerini gerçekleģtirirken oluģabilecek elektrik ve mekanik riskleri tanımlar Kaynak iģlemi sürecinde ortaya çıkacak kaynak duman ve gazlarının yaratacağı riskleri tanımlar ÇalıĢma ortamında maruz kalabileceği gürültü ve ıģıma risklerini tanımlar Kaynak yapılan çevredeki yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddeleri tanımlar ve gerekli tedbirleri alır Yangın tehlikesi ve alınması gereken önlemleri tanımlar. 8 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME 8 a) Teorik Sınav (T1) 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınav veya (T2) Açık uçlu sorularla sözlü sınav Meslekî bilgi sınavı, yeterlilik sınavında kullanılan kaynak iģlemiyle ilgili yeterlilik birimindeki öğrenme çıktılarını kapsar. T1 veya T2 yöntemini uygulamaya belgelendirme kuruluģları karar verecektir. Teorik sınavı alan kaynakçıların yeterlilik belgelerinde bu husus belirtilecektir. T1 sınavı için soru baģına ortalama 2 dk. süre verilir. (T1) sınavı en az 10 soruluk test sınavı, (T2) sınavı en az 3 soruluk sözlü sınav Ģeklinde yapılmalıdır. Her soru eģit puandadır. (T1) veya (T2) sınavından baģarılı olmak için adayın 100 tam puan üzerinden en az 50 puan alması gerekmektedir. 8 b) Performansa Dayalı Sınav 8 c) Ölçme Ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar 7

9 YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN KURUM/KURULUġ(LAR) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMĠTESĠ MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve SAYISI TÜRKĠYE DOĞALGAZ DAĞITICILARI BĠRLĠĞĠ DERNEĞĠ (GAZBĠR) METAL SEKTÖR KOMĠTESĠ Ġlk Onay :12/04/ No lu Revizyon:04/10/ /65 EKLER: EK1: Yeterlilik Birimi Ġçin Uygulanacak Eğitime ĠliĢkin Bilgiler 8

10 1 YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI ELEKTROTLA ARK KAYNAĞI (111) 2 REFERANS KODU 11UY00103/B1 3 SEVĠYE 3 4 KREDĠ DEĞERĠ A)YAYIN TARĠHĠ 12/04/ B)REVĠZYON NO 01 C)REVĠZYON TARĠHĠ 04/10/ YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I TS EN 2871 Kaynakçıların ergitme kaynağı yeterlilik sınavıçelikler standardı 7 ÖĞRENME ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTISI 1: Elektrotla ark kaynağı iģlemlerinin yapılması Kaynak Prosedürü ġartnamesine (WPS) uygun kalitede kaynak yapar Kaynaklanacak parçaların kaynak ağzı hazırlığını yapar Ergitilecek yüzeylerin temizliğini yapar Ark kaynağı pense ve Ģase kablolarını doğru bağlar Kaynak tertibatının herhangi bir arızasını rapor eder Ön ısıtma metotlarını uygular Kaynak prosesinin gerektirdiği hızda ve uygun pozisyonda kaynak yapar Ön ısıtma ve pasolar arası sıcaklığın uygunluğunu kontrol eder Pasolar arası ve cüruf temizliğini uygun Ģekilde yapar Kaynak ark üflemesinden korunma yollarını bilir Parametre sapmaları ve kaynak iģlem sonuçları arasındaki iliģkiyi bilir Kaynak dikiģi ölçü aletlerini kullanır Kaynak kusurlarını ve sebeplerini doğru tespit eder Kaynak prosesinde beklenmedik durumları fark ederek önlem alır Kaynak iģlemi bitiminde gözle kontrol yapar. ÖĞRENME ÇIKTISI 2: Elektrotla ark kaynağı teçhizatının tanımlanması 2.1.Doğru elektrot tip ve boyutları seçer. 2.2.Temel elemanların montajını yapar. 2.3.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini tanır. 2.4.Elektrotları uygun koģullarda kurutur ve muhafaza eder. ÖĞRENME ÇIKTISI 3: Ana ve sarf malzemelerin tanımlanması 3.1. Kaynakla ilgili ana ve sarf malzemeleri tanımlar Sarf malzemelerinin uygun muhafaza edilme koģullarını bilir Kullanacağı sarf malzemenin boyutunu doğru seçer Kaynak iģlemi sırasında kullanılan sarf malzemenin ergimesinden dolayı ortaya çıkan zararlı gaz ve tozların etkilerini bilir. 8 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME 8 a) Teorik Sınav (T1) 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınav (T2) Açık uçlu sorularla sözlü sınav Meslekî bilgi sınavı, yeterlilik sınavında kullanılan kaynak iģlemiyle ilgili yeterlilik birimindeki öğrenme çıktılarını kapsar. (T1) ve (T2) sınavının içeriği A1 ve kaynak yöntemi konusunu içerir. T1 veya T2 yöntemini uygulamaya belgelendirme kuruluģları karar verecektir. Teorik sınavı alan kaynakçıların yeterlilik belgelerinde bu husus belirtilecektir. T1 sınavı için soru sayısı 10 dur. T2 sınavı için soru sayısı 3 dür. T1 sınavı için soru baģına ortalama 2 dk. süre verilir. BaĢarı Ölçütü: 100 tam puan üzerinden en az 50 puan alınması gerekir. 9

11 8 b) Performansa Dayalı Sınav (P1) Uygulama sınavı Standartta belirtilen sınav parçaları üzerinde uygulama yaptırılır. TS EN 2871 standardı 5. bölümde belirtilen temel değiģkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6.bölümde belirtilen yol izlenerek sınav yapılır. Kaynak yaparken adayın performansı ve kaynak yaptığı numunesi TS EN 2871 standardı 6.4 e göre muayene edilir ve değerlendirilir. EN ISO 5817 ye göre, sınav parçasındaki aģırı kaynak metali, aģırı dıģ bükeylik, aģırı kalınlık, aģırı nüfuziyet ve yanma oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm yi geçmemelidir. Uygulama sınavının süresi imalat Ģartları altında kullanılan süreye karģılık gelmelidir. 8 c) Ölçme Ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN TÜRKĠYE DOĞALGAZ DAĞITICILARI 9 KURUM/KURULUġ(LAR) BĠRLĠĞĠ DERNEĞĠ (GAZBĠR) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN METAL SEKTÖR KOMĠTESĠ SEKTÖR KOMĠTESĠ MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve Ġlk Onay :12/04/ SAYISI 01 No lu Revizyon:04/10/ /65 EKLER: EK1: Yeterlilik Birimi Ġçin Uygulanacak Eğitime ĠliĢkin Bilgiler 10

12 1 YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI GAZ KORUMASIZ ÖZLÜ TEL ELEKTROTLA ARK KAYNAĞI (114) 2 REFERANS KODU 11UY00103/B2 3 SEVĠYE 3 4 KREDĠ DEĞERĠ A)YAYIN TARĠHĠ 12/04/ B)REVĠZYON NO 01 C)REVĠZYON TARĠHĠ 04/10/ YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I TS EN 2871 Kaynakçıların ergitme kaynağı yeterlilik sınavıçelikler standardı 7 ÖĞRENME ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTISI 1: Gaz korumasız özlü tel elektrotla ark kaynağı iģlemlerinin yapılması. 1.1.Kaynak Prosedürü ġartnamesine (WPS) uygun kalitede kaynak yapar. 1.2.Kaynaklanacak parçaların kaynak ağzı hazırlığını yapar. 1.3.Ergitilecek yüzeylerin temizliğini yapar. 1.4.Torç, soğutma sistemi, gaz memesi, tel sürme düzeneği ve gaz hortumları ile ilgili gerekli temizliği yapar ve monte eder. 1.5.Kaynak tertibatının herhangi bir arızasını rapor eder. 1.6.Ön ısıtma metotlarını uygular. 1.7.Kaynak prosesinin gerektirdiği hızda ve uygun pozisyonda kaynak yapar. 1.8.Ön ısıtma ve pasolar arası sıcaklığın uygunluğunu kontrol eder. 1.9.Pasolar arası ve cüruf temizliğini uygun Ģekilde yapar Kaynak ark üflemesinden korunma yollarını bilir Parametre sapmaları ve kaynak iģlem sonuçları arasındaki iliģkiyi bilir Kaynak dikiģi ölçü aletlerini kullanır Kaynak kusurlarını ve sebeplerini doğru tespit eder Kaynak prosesinde beklenmedik durumları fark ederek önlem alır Kaynak iģlemi bitiminde gözle kontrol yapar. ÖĞRENME ÇIKTISI 2: Gaz korumasız özlü tel elektrotla ark kaynağı teçhizatının tanımlanması 2.1.Doğru tel elektrot tip ve boyutları seçer. 2.2.Doğru nozul ve kaynak torçlarını seçer. 2.3.Tel sürme mekanizmasının doğru çalıģmasını sağlar. 2.4.Temel elemanların montajını yapar. 2.5.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini tanır. 2.6.Kaynak öncesi tel makarasının kontrolünü yapar. 2.7.Nozul ve temas ucunun (kontak memesi) bakımını yapar. 2.8.Ark kaynağı torç ve Ģase kablolarını doğru bağlar. 2.9.Kaynak arkının ve banyosunun hava akımlarından korunmasının önemini bilir Kaynak telini uygun koģullarda muhafaza eder. ÖĞRENME ÇIKTISI 3: Ana ve sarf malzemelerin tanımlanması 3.1.Kaynakla ilgili ana ve sarf malzemeleri tanımlar. 3.2.Sarf malzemelerinin uygun muhafaza edilme koģullarını bilir. 3.3.Kullanacağı sarf malzemenin boyutunu doğru seçer. 3.4.Tel elektrotların ve toz özlü elektrotların temizliğini, uygunluğunu ve kullanım koģullarını kontrol eder. 11

13 8 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME 8 a) Teorik Sınav (T1) 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınav (T2) Açık uçlu sorularla sözlü sınav Meslekî bilgi sınavı, yeterlilik sınavında kullanılan kaynak iģlemiyle ilgili yeterlilik birimindeki öğrenme çıktılarını kapsar. (T1) ve (T2) sınavının içeriği A1 ve kaynak yöntemi konusunu içerir. T1 veya T2 yöntemini uygulamaya belgelendirme kuruluģları karar verecektir. Teorik sınavı alan kaynakçıların yeterlilik belgelerinde bu husus belirtilecektir. T1 sınavı için soru sayısı 10 dur. T2 sınavı için soru sayısı 3 dür. T1 sınavı için soru baģına ortalama 2 dk. süre verilir. BaĢarı Ölçütü: 100 tam puan üzerinden en az 50 puan alınması gerekir. 8 b) Performansa Dayalı Sınav (P1) Uygulama sınavı Standartta belirtilen sınav parçaları üzerinde uygulama yaptırılır. TS EN 2871 standardı 5. bölümde belirtilen temel değiģkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6.bölümde belirtilen yol izlenerek sınav yapılır. Kaynak yaparken adayın performansı ve kaynak yaptığı numunesi TS EN 2871 standardı 6.4 e göre muayene edilir ve değerlendirilir. EN ISO 5817 ye göre, sınav parçasındaki aģırı kaynak metali, aģırı dıģ bükeylik, aģırı kalınlık, aģırı nüfuziyet ve yanma oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm yi geçmemelidir. Uygulama sınavının süresi imalat Ģartları altında kullanılan süreye karģılık gelmelidir. 8 c) Ölçme Ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN TÜRKĠYE DOĞALGAZ DAĞITICILARI 9 KURUM/KURULUġ(LAR) BĠRLĠĞĠ DERNEĞĠ (GAZBĠR) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN 10 METAL SEKTÖR KOMĠTESĠ 11 SEKTÖR KOMĠTESĠ MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve SAYISI Ġlk Onay :12/04/ No lu Revizyon:04/10/ /65 EKLER: EK1: Yeterlilik Birimi Ġçin Uygulanacak Eğitime ĠliĢkin Bilgiler 12

14 1 YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI TEL ELEKTROTLA TOZ ALTI ARK KAYNAĞI (121) 2 REFERANS KODU 11UY00103/B3 3 SEVĠYE 3 4 KREDĠ DEĞERĠ A)YAYIN TARĠHĠ 12/04/ B)REVĠZYON NO 01 C)REVĠZYON TARĠHĠ 04/10/ YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I TS EN 2871 Kaynakçıların ergitme kaynağı yeterlilik sınavıçelikler standardı 7 ÖĞRENME ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTISI 1: Tel elektrotla toz altı ark kaynağı iģlemlerinin yapılması. 1.1.Kaynak Prosedürü ġartnamesine (WPS) uygun kalitede kaynak yapar. 1.2.Kaynak yapılacak yüzeylerin temizliğini yapar. 1.3.Toz altı kaynak kafasının bakımını yapar. 1.4.Toz altı kaynak kafasını ve Ģase kablosunu doğru bağlar. 1.5.Kaynak tertibatının herhangi bir arızasını rapor eder. 1.6.Ana malzeme için gerekli ön ısıtmayı yapar. 1.7.Kaynak prosesinin gerektirdiği hızda ve uygun pozisyonda kaynak yapar. 1.8.Toz altı kaynak kafasının doğru konumunu ve ilerlemesini bilir. 1.9.Pasolar arası ve cüruf temizliğini uygun Ģekilde yapar Kaynak ark üflemesinden korunma yollarını bilir Parametre sapmaları ve kaynak iģlem sonuçları arasındaki iliģkiyi bilir Kaynak dikiģi ölçü aletlerini kullanır Kaynak kusurlarını ve sebeplerini doğru tespit eder Kaynak prosesinde beklenmedik durumları fark ederek önlem alır Kaynak iģlemi bitiminde gözle kontrol yapar Ark kaynağı ile ilgili temel elektrik bilgisini tanımlar Tozların kurutulması, beslenmesi ve doğru Ģekilde tekrar kullanımını bilir. ÖĞRENME ÇIKTISI 2: Gaz korumasız özlü tel elektrotla ark kaynağı teçhizatının tanımlanması 2.1.Kaynak teli, toz tipleri ve boyutlarını bilir. 2.2.Temel elemanların montajını yapar. 2.3.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini tanır. 2.4.Kaynak öncesi tel makarasının kontrolünü yapar. 2.5.Kaynak arkının ve banyosunun hava akımlarından korunmasının önemini bilir. 2.6.Kaynak telini uygun koģullarda muhafaza eder. ÖĞRENME ÇIKTISI 3: Ana ve sarf malzemelerin tanımlanması 3.1.Kaynakla ilgili ana ve sarf malzemeleri tanımlar. 3.2.Sarf malzemelerinin uygun muhafaza edilme koģullarını bilir. 3.3.Kullanacağı sarf malzemenin boyutunu doğru seçer. 3.4.Tel elektrotların ve toz özlü elektrotların temizliğini, uygunluğunu ve kullanım koģullarını kontrol eder. 8 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME 8 a) Teorik Sınav (T1) 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınav 13

15 (T2) Açık uçlu sorularla sözlü sınav Meslekî bilgi sınavı, yeterlilik sınavında kullanılan kaynak iģlemiyle ilgili yeterlilik birimindeki öğrenme çıktılarını kapsar. (T1) ve (T2) sınavının içeriği A1 ve kaynak yöntemi konusunu içerir. T1 veya T2 yöntemini uygulamaya belgelendirme kuruluģları karar verecektir. Teorik sınavı alan kaynakçıların yeterlilik belgelerinde bu husus belirtilecektir. T1 sınavı için soru sayısı 10 dur. T2 sınavı için soru sayısı 3 dür. T1 sınavı için soru baģına ortalama 2 dk. süre verilir. BaĢarı Ölçütü: 100 tam puan üzerinden en az 50 puan alınması gerekir. 8 b) Performansa Dayalı Sınav (P1) Uygulama sınavı Standartta belirtilen sınav parçaları üzerinde uygulama yaptırılır. TS EN 2871 standardı 5. bölümde belirtilen temel değiģkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6.bölümde belirtilen yol izlenerek sınav yapılır. Kaynak yaparken adayın performansı ve kaynak yaptığı numunesi TS EN 2871 standardı 6.4 e göre muayene edilir ve değerlendirilir. EN ISO 5817 ye göre, sınav parçasındaki aģırı kaynak metali, aģırı dıģ bükeylik, aģırı kalınlık, aģırı nüfuziyet ve yanma oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm yi geçmemelidir. Uygulama sınavının süresi imalat Ģartları altında kullanılan süreye karģılık gelmelidir. 8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN TÜRKĠYE DOĞALGAZ DAĞITICILARI 9 KURUM/KURULUġ(LAR) BĠRLĠĞĠ DERNEĞĠ (GAZBĠR) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN 10 METAL SEKTÖR KOMĠTESĠ 11 SEKTÖR KOMĠTESĠ MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve SAYISI Ġlk Onay :12/04/ No lu Revizyon:04/10/ /65 EKLER: EK1: Yeterlilik Birimi Ġçin Uygulanacak Eğitime ĠliĢkin Bilgiler 14

16 1 YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI ÖZLÜ TEL ELEKTROTLA TOZ ALTI ARK KAYNAĞI (125) 2 REFERANS KODU 11UY00103/B4 3 SEVĠYE 3 4 KREDĠ DEĞERĠ A)YAYIN TARĠHĠ 12/04/ B)REVĠZYON NO 01 C)REVĠZYON TARĠHĠ 04/10/ YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I TS EN 2871 Kaynakçıların ergitme kaynağı yeterlilik sınavıçelikler standardı 7 ÖĞRENME ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTISI 1: Özlü tel elektrotla toz altı ark kaynağı iģlemlerinin yapılması. 1.1.Kaynak Prosedürü ġartnamesine (WPS) uygun kalitede kaynak yapar. 1.2.Kaynak yapılacak yüzeylerin temizliğini yapar. 1.3.Toz altı kaynak kafasının bakımını yapar. 1.4.Toz altı kaynak kafasını ve Ģase kablosunu doğru bağlar. 1.5.Kaynak tertibatının herhangi bir arızasını rapor eder. 1.6.Ana malzeme için gerekli ön ısıtmayı yapar. 1.7.Kaynak prosesinin gerektirdiği hızda ve uygun pozisyonda kaynak yapar. 1.8.Toz altı kaynak kafasının doğru konumunu ve ilerlemesini bilir. 1.9.Pasolar arası ve cüruf temizliğini uygun Ģekilde yapar Kaynak ark üflemesinden korunma yollarını bilir Parametre sapmaları ve kaynak iģlem sonuçları arasındaki iliģkiyi bilir Kaynak dikiģi ölçü aletlerini kullanır Kaynak kusurlarını ve sebeplerini doğru tespit eder Kaynak prosesinde beklenmedik durumları fark ederek önlem alır Kaynak iģlemi bitiminde gözle kontrol yapar Ark kaynağı ile ilgili temel elektrik bilgisini tanımlar Tozların kurutulması, beslenmesi ve doğru Ģekilde tekrar kullanımını bilir. ÖĞRENME ÇIKTISI 2: Gaz korumasız özlü tel elektrotla ark kaynağı teçhizatının tanımlanması 2.1.Kaynak teli, toz tipleri ve boyutlarını bilir. 2.2.Temel elemanların montajını yapar. 2.3.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini tanır. 2.4.Kaynak öncesi tel makarasının kontrolünü yapar. 2.5.Kaynak arkının ve banyosunun hava akımlarından korunmasının önemini bilir. 2.6.Kaynak telini uygun koģullarda muhafaza eder. ÖĞRENME ÇIKTISI 3: Ana ve sarf malzemelerin tanımlanması 3.1. Kaynakla ilgili ana ve sarf malzemeleri tanımlar. 3.2.Sarf malzemelerinin uygun muhafaza edilme koģullarını bilir. 3.3.Kullanacağı sarf malzemenin boyutunu doğru seçer. 3.4.Tel elektrotların ve toz özlü elektrotların temizliğini, uygunluğunu ve kullanım koģullarını kontrol eder. 8 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME 15

17 8 a) Teorik Sınav (T1) 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınav (T2) Açık uçlu sorularla sözlü sınav Meslekî bilgi sınavı, yeterlilik sınavında kullanılan kaynak iģlemiyle ilgili yeterlilik birimindeki öğrenme çıktılarını kapsar. (T1) ve (T2) sınavının içeriği A1 ve kaynak yöntemi konusunu içerir. T1 veya T2 yöntemini uygulamaya belgelendirme kuruluģları karar verecektir. Teorik sınavı alan kaynakçıların yeterlilik belgelerinde bu husus belirtilecektir. T1 sınavı için soru sayısı 10 dur. T2 sınavı için soru sayısı 3 dür. T1 sınavı için soru baģına ortalama 2 dk. süre verilir. BaĢarı Ölçütü: 100 tam puan üzerinden en az 50 puan alınması gerekir. 8 b) Performansa Dayalı Sınav (P1) Uygulama sınavı Standartta belirtilen sınav parçaları üzerinde uygulama yaptırılır. TS EN 2871 standardı 5. bölümde belirtilen temel değiģkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6.bölümde belirtilen yol izlenerek sınav yapılır. Kaynak yaparken adayın performansı ve kaynak yaptığı numunesi TS EN 2871 standardı 6.4 e göre muayene edilir ve değerlendirilir. EN ISO 5817 ye göre, sınav parçasındaki aģırı kaynak metali, aģırı dıģ bükeylik, aģırı kalınlık, aģırı nüfuziyet ve yanma oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm yi geçmemelidir. Uygulama sınavının süresi imalat Ģartları altında kullanılan süreye karģılık gelmelidir. 8 c) Ölçme Ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN TÜRKĠYE DOĞALGAZ DAĞITICILARI 9 KURUM/KURULUġ(LAR) BĠRLĠĞĠ DERNEĞĠ (GAZBĠR) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN 10 METAL SEKTÖR KOMĠTESĠ 11 SEKTÖR KOMĠTESĠ MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve SAYISI Ġlk Onay :12/04/ No lu Revizyon:04/10/ /65 EKLER: EK1: Yeterlilik Birimi Ġçin Uygulanacak Eğitime ĠliĢkin Bilgiler 16

18 1 YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI METALARK ASAL GAZ KAYNAĞI (MIG KAYNAĞI) (131) 2 REFERANS KODU 11UY00103/B5 3 SEVĠYE 3 4 KREDĠ DEĞERĠ A)YAYIN TARĠHĠ 12/04/ B)REVĠZYON NO 01 C)REVĠZYON TARĠHĠ 04/10/ YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I TS EN 2871 Kaynakçıların ergitme kaynağı yeterlilik sınavıçelikler standardı 7 ÖĞRENME ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTISI 1Metalark asal gaz kaynağı (MIG) kaynağı iģlemlerinin yapılması. 1.1.Kaynak Prosedürü ġartnamesine (WPS) uygun kalitede kaynak yapar. 1.2.Kaynaklanacak parçaların kaynak ağzı hazırlığını yapar. 1.3.Torç, soğutma sistemi, gaz memesi, tel sürme düzeneği ve gaz hortumları ile ilgili gerekli temizliği yapar ve monte eder. 1.4.Ark kaynağı torç ve Ģase kablolarını doğru bağlar. 1.5.Kaynak tertibatının herhangi bir arızasını rapor eder. 1.6.Kaynak yapılacak yüzeylerin temizliğini yapar. 1.7.Ana malzeme için gerekli ön ısıtmayı yapar Kaynak prosesinin gerektirdiği hızda ve uygun pozisyonda kaynak yapar. 1.9.Ana malzemenin gerektirdiği ön ısıtma ve pasolar arası sıcaklığın kontrolü ve metodunu bilir Pasolar arası temizliği uygun Ģekilde yapar Kaynak ark üflemesinden korunma yollarını bilir Parametre sapmaları ve kaynak iģlem sonuçları arasındaki iliģkiyi bilir Koruyucu gazın çeģidi ve debisinin doğru seçer Nozul ve temas ucunun (kontak memesi) tip ve boyutunu bilir Kaynak akımı tiplerini bilir Kaynak prosesinde beklenmedik durumları fark ederek önlem alır Kaynak dikiģi ölçü aletlerini kullanır Kaynak iģlemi bitiminde gözle kontrol yapar Kaynak kusurlarını ve sebeplerini doğru tespit eder Ark kaynağı ile ilgili temel elektrik bilgisini tanımlar. ÖĞRENME ÇIKTISI 2: Gaz korumasız özlü tel elektrotla ark kaynağı teçhizatının tanımlanması 2.1.Kaynak teli, tip ve boyutlarını bilir. 2.2.Temel elemanların montajını yapar. 2.3.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini tanır. 2.4.Kaynak öncesi tel makarasının kontrolünü yapar. 2.5.Kaynak arkının ve banyosunun hava akımlarından korunmasının önemini bilir. 2.6.Kaynak telini uygun koģullarda muhafaza eder. ÖĞRENME ÇIKTISI 3: Ana ve sarf malzemelerin tanımlanması 3.1.Kaynakla ilgili ana ve sarf malzemeleri tanımlar. 3.2.Sarf malzemelerinin uygun muhafaza edilme koģullarını bilir. 3.3.Kullanacağı sarf malzemenin boyutunu doğru seçer. 3.4.Tel elektrotların temizliğini, uygunluğunu ve kullanım koģullarını kontrol eder. 17

19 8 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME 8 a) Teorik Sınav (T1) 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınav (T2) Açık uçlu sorularla sözlü sınav Meslekî bilgi sınavı, yeterlilik sınavında kullanılan kaynak iģlemiyle ilgili yeterlilik birimindeki öğrenme çıktılarını kapsar. (T1) ve (T2) sınavının içeriği A1 ve kaynak yöntemi konusunu içerir. T1 veya T2 yöntemini uygulamaya belgelendirme kuruluģları karar verecektir. Teorik sınavı alan kaynakçıların yeterlilik belgelerinde bu husus belirtilecektir. T1 sınavı için soru sayısı 10 dur. T2 sınavı için soru sayısı 3 dür. T1 sınavı için soru baģına ortalama 2 dk. süre verilir. BaĢarı Ölçütü: 100 tam puan üzerinden en az 50 puan alınması gerekir. 8 b) Performansa Dayalı Sınav (P1) Uygulama sınavı Standartta belirtilen sınav parçaları üzerinde uygulama yaptırılır. TS EN 2871 standardı 5. bölümde belirtilen temel değiģkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6.bölümde belirtilen yol izlenerek sınav yapılır. Kaynak yaparken adayın performansı ve kaynak yaptığı numunesi TS EN 2871 standardı 6.4 e göre muayene edilir ve değerlendirilir. EN ISO 5817 ye göre, sınav parçasındaki aģırı kaynak metali, aģırı dıģ bükeylik, aģırı kalınlık, aģırı nüfuziyet ve yanma oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm yi geçmemelidir. Uygulama sınavının süresi imalat Ģartları altında kullanılan süreye karģılık gelmelidir. 8 c) Ölçme Ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN TÜRKĠYE DOĞALGAZ DAĞITICILARI 9 KURUM/KURULUġ(LAR) BĠRLĠĞĠ DERNEĞĠ (GAZBĠR) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN 10 METAL SEKTÖR KOMĠTESĠ 11 SEKTÖR KOMĠTESĠ MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve SAYISI Ġlk Onay :12/04/ No lu Revizyon:04/10/ /65 EKLER: EK1: Yeterlilik Birimi Ġçin Uygulanacak Eğitime ĠliĢkin Bilgiler 18

20 1 YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI METALARK AKTĠF GAZ KAYNAĞI (135) (MAG KAYNAĞI) 2 REFERANS KODU 11UY00103/B6 3 SEVĠYE 3 4 KREDĠ DEĞERĠ 5 A)YAYIN TARĠHĠ 12/04/2011 B)REVĠZYON NO 01 C)REVĠZYON TARĠHĠ 04/10/ YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI TS EN 2871 Kaynakçıların ergitme kaynağı yeterlilik sınavıçelikler standardı 7 ÖĞRENME ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTISI 1: MetalArk aktif gaz kaynağı iģlemlerinin yapılması. 1.1.Ark kaynağı ile ilgili temel elektrik kavramlarını tanımlar 1.2.Kaynak makinesi temel bileģenleri ve teçhizatını bilir, 1.3.Kaynak teli tip ve boyutlarını bilir, 1.4.Ayar parametreleri bilir, 1.5.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini kullanır. 1.6.Koruyucu gazın çeģidi ve debisini doğru seçer. 1.7.Ark çeģitlerinin seçimi ve sınırlarına iliģkin ayarları bilir. 1.8.Kaynak arkının ve banyosunun hava akımlarından korur. 1.9.Nozul ve temas ucunun (kontak memesi) tip ve boyutunu bilir Ana malzemenin gerektirdiği ön ısıtma ve pasolar arası sıcaklığın kontrolü ve metodunu bilir Kaynak Prosedürü ġartnamesine (WPS) uygun kalitede kaynak yapar Parametre sapmaları ve kaynak iģlem sonuçları arasındaki iliģkiyi bilir 1.13.Kaynak kusurlarını ve sebeplerini doğru tespit eder, 1.14.Kaynak prosesinde beklenmedik durumları fark ederek önlem alır Kaynak iģlemi bitiminde gözle kontrol yapar Kaynak prosesinin gerektirdiği hızda ve uygun pozisyonda kaynak yapar Kullanılan sarf malzemenin donmasını önlemek için gerekli teknikleri bilir. ÖĞRENME ÇIKTISI 2: Metal ark aktif gaz kaynağı teçhizatının tanımlanması 2.1. Doğru tel elektrot tip ve boyutları seçer. 2.2.Doğru nozul ve kaynak torçlarını seçer. 2.3.Tel sürme mekanizmasının doğru çalıģmasını sağlar. 2.4.Temel elemanların montajını yapar. 2.5.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini tanır. 2.6.Kaynak öncesi tel makarasının kontrolünü yapar. 2.7.Nozul ve temas ucunun (kontak memesi) bakımını yapar. 2.8.Ark kaynağı torç ve Ģase kablolarını doğru bağlar. 2.9.Kaynak arkının ve banyosunun hava akımlarından korunmasının önemini bilir Kaynak telini uygun koģullarda muhafaza eder. ÖĞRENME ÇIKTISI 3: Ana ve sarf malzemelerin tanımlanması 3.1.Kaynakla ilgili ana ve sarf malzemeleri tanımlar. 3.2.Sarf malzemelerinin uygun muhafaza edilme koģullarını bilir. 3.3.Kullanacağı sarf malzemenin boyutunu doğru seçer. 3.4.Tel ve özlü telin temizliğini, uygunluğunu ve kullanım koģullarını kontrol eder. 19

21 8 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME 8 a) Teorik Sınav (T1) 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınav (T2) Açık uçlu sorularla sözlü sınav Meslekî bilgi sınavı, yeterlilik sınavında kullanılan kaynak iģlemiyle ilgili yeterlilik birimindeki öğrenme çıktılarını kapsar. (T1) ve (T2) sınavının içeriği A1 ve kaynak yöntemi konusunu içerir. T1 veya T2 yöntemini uygulamaya belgelendirme kuruluģları karar verecektir. Teorik sınavı alan kaynakçıların yeterlilik belgelerinde bu husus belirtilecektir. T1 sınavı için soru sayısı 10 dur. T2 sınavı için soru sayısı 3 dür. T1 sınavı için soru baģına ortalama 2 dk. süre verilir. BaĢarı Ölçütü: 100 tam puan üzerinden en az 50 puan alınması gerekir. 8 b) Performansa Dayalı Sınav (P1) Uygulama sınavı Standartta belirtilen sınav parçaları üzerinde uygulama yaptırılır. TS EN 2871 standardı 5. bölümde belirtilen temel değiģkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6.bölümde belirtilen yol izlenerek sınav yapılır.kaynak yaparken adayın performansı ve kaynak yaptığı numunesi TS EN 2871 standardı 6.4 e göre muayene edilir ve değerlendirilir. EN ISO 5817 ye göre, sınav parçasındaki aģırı kaynak metali, aģırı dıģ bükeylik, aģırı kalınlık, aģırı nüfuziyet ve yanma oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm yi geçmemelidir. Uygulama sınavının süresi imalat Ģartları altında kullanılan süreye karģılık gelmelidir. 8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN KURUM/KURULUġ(LAR) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMĠTESĠ MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve SAYISI EKLER TÜRKĠYE DOĞALGAZ DAĞITICILARI BĠRLĠĞĠ DERNEĞĠ (GAZBĠR) METAL SEKTÖR KOMĠTESĠ Ġlk Onay :12/04/ No lu Revizyon:04/10/ /65 EK 1: Yeterlilik Birimi Ġçin Uygulanacak Eğitime ĠliĢkin Bilgiler 20

22 1 YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ AKTĠF KORUYUCU GAZLA ÖZLÜ TEL METALARK KAYNAĞI ADI (136) 2 REFERANS KODU 11UY00103/B7 3 SEVĠYE 3 4 KREDĠ DEĞERĠ A)YAYIN TARĠHĠ 12/04/ B)REVĠZYON NO 01 C)REVĠZYON TARĠHĠ 04/10/ YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I TS EN 2871 Kaynakçıların ergitme kaynağı yeterlilik sınavıçelikler standardı 7 ÖĞRENME ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTISI 1:Aktif koruyuculu gazla özlü tel MetalArk kaynağı iģlemlerinin yapılması. 1.1.Ark kaynağı ile ilgili temel elektrik kavramlarını tanımlar 1.2.Kaynak makinesi temel bileģenleri ve teçhizatını bilir. 1.3.Kaynak teli tip ve boyutlarını bilir. 1.4.Ayar parametreleri bilir. 1.5.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini kullanır. 1.6.Koruyucu gazın çeģidi ve debisini doğru seçer. 1.7.Ark çeģitlerinin seçimi ve sınırlarına iliģkin ayarları bilir. 1.8.Nozul ve temas ucunun (kontak memesi) tip ve boyutunu bilir. 1.9.Ana malzemenin gerektirdiği ön ısıtma ve pasolar arası sıcaklığın kontrolü ve metodunu bilir Kaynak Prosedürü ġartnamesine (WPS) uygun kalitede kaynak yapar Parametre sapmaları ve kaynak iģlem sonuçları arasındaki iliģkiyi bilir Kaynak kusurlarını ve sebeplerini doğru tespit eder Kaynak prosesinde beklenmedik durumları fark ederek önlem alır Kaynak iģlemi bitiminde gözle kontrol yapar Kaynak prosesinin gerektirdiği hızda ve uygun pozisyonda kaynak yapar Kaynaklanacak parçaların kaynak ağzı hazırlığını yapar Pasolar arası ve cüruf temizliğini uygun Ģekilde yapar Torç, soğutma sistemi, gaz memesi, tel sürme düzeneği ve gaz hortumları ile ilgili gerekli temizliği yapar ve monte eder Ergitilecek yüzeylerin temizliğini yapar Kaynak teli, toz tipi ve çaplarına karar verir. ÖĞRENME ÇIKTISI 2: Metal ark aktif gaz kaynağı teçhizatının tanımlanması 2.1.Doğru tel elektrot tip ve boyutları seçer. 2.2.Doğru nozul ve kaynak torçlarını seçer. 2.3.Tel sürme mekanizmasının doğru çalıģmasını sağlar. 2.4.Temel elemanların montajını yapar. 2.5.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini tanır. 2.6.Kaynak öncesi tel makarasının kontrolünü yapar. 2.7.Nozul ve temas ucunun (kontak memesi) bakımını yapar. 2.8.Ark kaynağı torç ve Ģase kablolarını doğru bağlar. 2.9.Kaynak arkının ve banyosunun hava akımlarından korunmasının önemini bilir Kaynak telini uygun koģullarda muhafaza eder. ÖĞRENME ÇIKTISI 3: Ana ve sarf malzemelerin tanımlanması 21

23 3.1.Kaynakla ilgili ana ve sarf malzemeleri tanımlar. 3.2.Sarf malzemelerinin uygun muhafaza edilme koģullarını bilir. 3.3.Kullanacağı sarf malzemenin boyutunu doğru seçer. 3.4.Tel ve özlü telin temizliğini, uygunluğunu ve kullanım koģullarını kontrol eder. 8 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME 8 a) Teorik Sınav (T1) 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınav (T2) Açık uçlu sorularla sözlü sınav Meslekî bilgi sınavı, yeterlilik sınavında kullanılan kaynak iģlemiyle ilgili yeterlilik birimindeki öğrenme çıktılarını kapsar. (T1) ve (T2) sınavının içeriği A1 ve kaynak yöntemi konusunu içerir. T1 veya T2 yöntemini uygulamaya belgelendirme kuruluģları karar verecektir. Teorik sınavı alan kaynakçıların yeterlilik belgelerinde bu husus belirtilecektir. T1 sınavı için soru sayısı 10 dur. T2 sınavı için soru sayısı 3 dür. T1 sınavı için soru baģına ortalama 2 dk. süre verilir. BaĢarı Ölçütü: 100 tam puan üzerinden en az 50 puan alınması gerekir. 8 b) Performansa Dayalı Sınav (P1) Uygulama sınavı Standartta belirtilen sınav parçaları üzerinde uygulama yaptırılır. TS EN 2871 standardı 5. bölümde belirtilen temel değiģkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6.bölümde belirtilen yol izlenerek sınav yapılır.kaynak yaparken adayın performansı ve kaynak yaptığı numunesi TS EN 2871 standardı 6.4 e göre muayene edilir ve değerlendirilir. EN ISO 5817 ye göre, sınav parçasındaki aģırı kaynak metali, aģırı dıģ bükeylik, aģırı kalınlık, aģırı nüfuziyet ve yanma oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm yi geçmemelidir. Uygulama sınavının süresi imalat Ģartları altında kullanılan süreye karģılık gelmelidir. 8 c) Ölçme Ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN TÜRKĠYE DOĞALGAZ DAĞITICILARI 9 KURUM/KURULUġ(LAR) BĠRLĠĞĠ DERNEĞĠ (GAZBĠR) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN 10 METAL SEKTÖR KOMĠTESĠ 11 SEKTÖR KOMĠTESĠ MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve SAYISI EKLER EK 1: Yeterlilik Birimi Ġçin Uygulanacak Eğitime ĠliĢkin Bilgiler Ġlk Onay :12/04/ No lu Revizyon:04/10/ /65 22

24 1 YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ TUNGSTEN ASAL ADI GAZ ARK KAYNAĞI (TIG KAYNAĞI) (141) 2 REFERANS KODU 11UY00103/B8 3 SEVĠYE 3 4 KREDĠ DEĞERĠ A)YAYIN TARĠHĠ 12/04/ B)REVĠZYON NO 01 C)REVĠZYON TARĠHĠ 04/10/ YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I TS EN 2871 Kaynakçıların ergitme kaynağı yeterlilik sınavıçelikler standardı 7 ÖĞRENME ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTISI 1: Tungsten asal gaz ark kaynağı iģlemlerinin yapılması. 1.1.Ark kaynağı ile ilgili temel elektrik kavramlarını tanımlar 1.2.Kaynak makinesi temel bileģenleri ve teçhizatını bilir, 1.3.Kaynak elektrodu tip ve boyutlarını bilir, 1.4.Ayar parametreleri bilir, 1.5.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini kullanır. 1.6.Koruyucu gazın çeģidi ve debisinin doğru seçer. 1.7.Ark çeģitlerinin seçimi ve sınırlarına iliģkin ayarları bilir. 1.8.Kaynak arkının ve banyosunun hava akımlarından korur. 1.9.Torç ve temas ucunun tip ve boyutunu bilir Ana malzemenin gerektirdiği ön ısıtma ve pasolar arası sıcaklığın kontrolü ve metodunu bilir Kaynak Prosedürü ġartnamesine (WPS) uygun kalitede kaynak yapar Parametre sapmaları ve kaynak iģlem sonuçları arasındaki iliģkiyi bilir 1.13.Kaynak kusurlarını ve sebeplerini doğru tespit eder, 1.14.Kaynak prosesinde beklenmedik durumları fark ederek önlem alır TIG kaynağında elektrot ucunun hazırlanması esnasında Toryum oksitlerin ortama yayılmasını önler Koruyucu gazın çeģidini ve debisini doğru seçer Kaynak iģlemi bitiminde gözle kontrol yapar Kaynak prosesinin gerektirdiği hızda ve uygun pozisyonda kaynak yapar Toryum oksit katkılı tungsten elektrot ucunun sivritilerek hazırlanması esnasında toryum oksit parçacıklarının ortama yayılmasının önlenmesini bilir. ÖĞRENME ÇIKTISI 2Tungsten asal gaz ark kaynağı teçhizatının tanımlanması 2.1.Doğru tel elektrot tip ve boyutları seçer. 2.2.Doğru nozul ve kaynak torçlarını seçer. 2.3.Tel sürme mekanizmasının doğru çalıģmasını sağlar. 2.4.Temel elemanların montajını yapar. 2.5.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini tanır. 2.6.Kaynak öncesi tel makarasının kontrolünü yapar. 2.7.Torç ve temas ucunun bakımını yapar. 2.8.Ark kaynağı torç ve Ģase kablolarını doğru bağlar. 2.9.Kaynak arkının ve banyosunun hava akımlarından korunmasının önemini bilir Kaynak telini uygun koģullarda muhafaza eder. ÖĞRENME ÇIKTISI 3: Ana ve sarf malzemelerin tanımlanması 23

25 3.1.Kaynakla ilgili ana ve sarf malzemeleri tanımlar, 3.2.Sarf malzemelerinin uygun muhafaza edilme koģullarını bilir, 3.3.Kullanacağı sarf malzemenin boyutunu doğru seçer, 3.4.Tel ve özlü telin temizliğini, uygunluğunu ve kullanım koģullarını kontrol eder. 8 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME 8 a) Teorik Sınav (T1) 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınav (T2) Açık uçlu sorularla sözlü sınav Meslekî bilgi sınavı, yeterlilik sınavında kullanılan kaynak iģlemiyle ilgili yeterlilik birimindeki öğrenme çıktılarını kapsar. (T1) ve (T2) sınavının içeriği A1 ve kaynak yöntemi konusunu içerir. T1 veya T2 yöntemini uygulamaya belgelendirme kuruluģları karar verecektir. Teorik sınavı alan kaynakçıların yeterlilik belgelerinde bu husus belirtilecektir. T1 sınavı için soru sayısı 10 dur. T2 sınavı için soru sayısı 3 dür. T1 sınavı için soru baģına ortalama 2 dk. süre verilir. BaĢarı Ölçütü: 100 tam puan üzerinden en az 50 puan alınması gerekir. 8 b) Performansa Dayalı Sınav (P1) Uygulama sınavı Standartta belirtilen sınav parçaları üzerinde uygulama yaptırılır. TS EN 2871 standardı 5. bölümde belirtilen temel değiģkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6.bölümde belirtilen yol izlenerek sınav yapılır.kaynak yaparken adayın performansı ve kaynak yaptığı numunesi TS EN 2871 standardı 6.4 e göre muayene edilir ve değerlendirilir. EN ISO 5817 ye göre, sınav parçasındaki aģırı kaynak metali, aģırı dıģ bükeylik, aģırı kalınlık, aģırı nüfuziyet ve yanma oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm yi geçmemelidir. Uygulama sınavının süresi imalat Ģartları altında kullanılan süreye karģılık gelmelidir.. 8 c) Ölçme Ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN TÜRKĠYE DOĞALGAZ DAĞITICILARI 9 KURUM/KURULUġ(LAR) BĠRLĠĞĠ DERNEĞĠ (GAZBĠR) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN 10 METAL SEKTÖR KOMĠTESĠ 11 SEKTÖR KOMĠTESĠ MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve SAYISI Ġlk Onay :12/04/ No lu Revizyon:04/10/ /65 EKLER EK 1: Yeterlilik Birimi Ġçin Uygulanacak Eğitime ĠliĢkin Bilgiler 24

26 1 YETERLĠLĠK BĠRĠMĠ ADI PLÂZMA ARK KAYNAĞI (15) 2 REFERANS KODU 11UY00103/B9 3 SEVĠYE 3 4 KREDĠ DEĞERĠ 5 A)YAYIN TARĠHĠ 12/04/2011 B)REVĠZYON NO 01 C)REVĠZYON TARĠHĠ 04/10/ YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNE KAYNAK TEġKĠL EDEN MESLEK STANDARDI TS EN 2871 Kaynakçıların ergitme kaynağı yeterlilik sınavıçelikler standardı 7 ÖĞRENME ÇIKTILARI ÖĞRENME ÇIKTISI 1: Plazma ark kaynağı iģlemlerinin yapılması. 1.1.Ark kaynağı ile ilgili temel elektrik kavramlarını tanımlar. 1.2.Kaynak makinesi temel bileģenleri ve teçhizatını bilir. 1.3.Kaynak elektrodu tip ve boyutlarını bilir. 1.4.Ayar parametreleri bilir. 1.5.Ark çeģitlerinin seçimi ve sınırlarına iliģkin ayarları bilir. 1.6.Torç ve temas ucunun tip ve boyutunu bilir. 1.7.Ana malzemenin gerektirdiği ön ısıtma ve pasolar arası sıcaklığın kontrolü ve metodunu bilir. 1.8.Kaynak Prosedürü ġartnamesine (WPS) uygun kalitede kaynak yapar. 1.9.Kaynaklanacak parçaların kaynak ağzı hazırlığını yapar Torç, soğutma sistemi, gaz memesi ve gaz hortumları ile ilgili gerekli temizliği yapar ve monte eder Kaynak elektrot ucunun hazırlanması ve konumlandırılmasını bilir Parametre sapmaları ve kaynak iģlem sonuçları arasındaki iliģkiyi bilir Kaynak prosesinin gerektirdiği hızda ve uygun pozisyonda kaynak yapar Kaynak arkının ve banyosunun hava akımlarından korur Kaynak telinin ergimiģ ucunu koruyucu gaz bölgesinden çıkarmadan uygun hızda besler Pasolar arası temizliği uygun Ģekilde yapar Kaynak prosesinde beklenmedik durumları fark ederek önlem alır Plazma gazı ve koruyucu gazın çeģidi ve debisini doğru seçer Kaynak iģlemi bitiminde gözle kontrol yapar Kaynak dikiģi ölçü aletlerini kullanır Kaynak kusurlarını ve sebeplerini doğru tespit eder. ÖĞRENME ÇIKTISI 2Tungsten asal gaz ark kaynağı teçhizatının tanımlanması 2.1.Doğru elektrot tip ve boyutları seçer. 2.2.Doğru kaynak torçu seçer. 2.3.Tel sürme mekanizmasının doğru çalıģmasını sağlar. 2.4.Temel elemanların montajını yapar. 2.5.Kaynak dikiģi ölçü aletlerini tanır. 2.6.Kaynak öncesi tel makarasının kontrolünü yapar. 2.7.Torç ve temas ucunun bakımını yapar. 2.8.Ark kaynağı torç ve Ģase kablolarını doğru bağlar. 2.9.Kaynak arkının ve banyosunun hava akımlarından korunmasının önemini bilir Kaynak telini uygun koģullarda muhafaza eder. 25

27 ÖĞRENME ÇIKTISI 3: Ana ve sarf malzemelerin tanımlanması 3.1.Kaynakla ilgili ana ve sarf malzemeleri tanımlar. 3.2.Sarf malzemelerinin uygun muhafaza edilme koģullarını bilir. 3.3.Kullanacağı sarf malzemenin boyutunu doğru seçer. 3.4.Tel temizliğini, uygunluğunu ve kullanım koģullarını kontrol eder. 8 ÖLÇME VE DEĞERLENDĠRME 8 a) Teorik Sınav (T1) 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınav (T2) Açık uçlu sorularla sözlü sınav Meslekî bilgi sınavı, yeterlilik sınavında kullanılan kaynak iģlemiyle ilgili yeterlilik birimindeki öğrenme çıktılarını kapsar. (T1) ve (T2) sınavının içeriği A1 ve kaynak yöntemi konusunu içerir. T1 veya T2 yöntemini uygulamaya belgelendirme kuruluģları karar verecektir. Teorik sınavı alan kaynakçıların yeterlilik belgelerinde bu husus belirtilecektir. T1 sınavı için soru sayısı 10 dur. T2 sınavı için soru sayısı 3 dür. T1 sınavı için soru baģına ortalama 2 dk. süre verilir. BaĢarı Ölçütü: 100 tam puan üzerinden en az 50 puan alınması gerekir. 8 b) Performansa Dayalı Sınav (P1) Uygulama sınavı Standartta belirtilen sınav parçaları üzerinde uygulama yaptırılır. TS EN 2871 standardı 5. bölümde belirtilen temel değiģkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6.bölümde belirtilen yol izlenerek sınav yapılır.kaynak yaparken adayın performansı ve kaynak yaptığı numunesi TS EN 2871 standardı 6.4 e göre muayene edilir ve değerlendirilir. EN ISO 5817 ye göre, sınav parçasındaki aģırı kaynak metali, aģırı dıģ bükeylik, aģırı kalınlık, aģırı nüfuziyet ve yanma oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm yi geçmemelidir. Uygulama sınavının süresi imalat Ģartları altında kullanılan süreye karģılık gelmelidir. 8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Diğer KoĢullar YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ GELĠġTĠREN KURUM/KURULUġ(LAR) YETERLĠLĠK BĠRĠMĠNĠ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMĠTESĠ MYK YÖNETĠM KURULU ONAY TARĠHĠ ve SAYISI TÜRKĠYE DOĞALGAZ DAĞITICILARI BĠRLĠĞĠ DERNEĞĠ (GAZBĠR) METAL SEKTÖR KOMĠTESĠ Ġlk Onay :12/04/ No lu Revizyon:04/10/ /65 EKLER EK 1: Yeterlilik Birimi Ġçin Uygulanacak Eğitime ĠliĢkin Bilgiler 26