KBÜ. TBP101 Programlama Temelleri. Öğr. Gör. Dr. Abdullah ELEN KARABÜK ÜNİVERSİTESİ.

Transkript

1 KBÜ KARABÜK ÜNİVERSİTESİ TBP101 Programlama Temelleri «T E M E L K AV R A M L A R» Öğr. Gör. Dr. Abdullah ELEN Karabük Üniversitesi T.O.B.B. Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Demir Çelik Kampüsü Karabük/TÜRKİYE aelen@karabuk.edu.tr Dosya No: TBP101/01 Revizyon: R-002 Yayın Tarihi:

2 İçindekiler Bilgisayarın Tanımı ve Yapısı Bilgisayar Programcılığı Kavramları Programlamada Temel İşlemler Binary (İkili) Sayı Sistemi Algoritma Kavramı 2

3 Bilgisayarın Tanımı ve Yapısı D e f i n i t i o n a n d S t r u c t u r e o f T h e C o m p u t e r 3

4 Bilgisayar Nedir? Belirli bir formatta veri girişi yapılabilen ve bir bilgi ya da sinyal şeklinde sonuç üretmek için önceden tanımlanmış programlar vasıtasıyla işlem yapabilen elektronik bir cihazdır. Bir bilgisayarın çalışabilmesi için üç temel birime ihtiyacı vardır; 1. Merkezi İşlem Birimi (MİB) 2. Bellek Birimi 3. Giriş/Çıkış Birimi Giriş Birimi (Input) Merkezi İşlem Birimi (MİB) Central Process Unit (CPU) Çıkış Birimi (Output) Bellek (Memory) Birimi 4

5 Bilgisayar Nedir? 1. Merkezi İşlem Birimi (MİB, CPU) Bilgisayardaki tüm karar verme ve kontrol işlemlerini gerçekleştirir. Matematiksel ve mantıksal işlemleri yapar. Hangi birimlerden giriş yapılacak, hangi sırada çıkış yapılacak, işlem öncelikleri vb. süreçleri yönetir. 2. Bellek Birimi Bilgisayarların çalıştıkları süre boyunca giriş birimlerinden aldıkları ya da hesaplama işlemi sonucunda elde edilen verilerin saklandığı birimdir. 3. Giriş/Çıkış Birimi Giriş Birimi: Kullanıcıdan ya da diğer aygıtlardan (klavye, fare, mikrofon vb.) bilgisayara veri aktarmak için kullanılan birimlerdir. Çıkış Birimi: Bilgisayardaki mevcut verileri kullanıcıyı bilgilendirmek veya diğer aygıtlara (monitör, yazıcı, hoparlör vb.) göndermek amacıyla kullanılan birimlerdir. 5

6 Bilgisayar Nedir? Bilgisayar sistemleri, donanım ve yazılım olmak üzere iki kısımdan meydana gelir. Bilgisayar üzerindeki fiziksel parçalara donanım denir. Yapılması gereken işlemler için donanımlara gerekli komutları veren programlar topluluğuna yazılım denir. 6

7 Bilgisayar Programcılığı Kavramları C o m p u t e r P r o g r a m m i n g C o n c e p t s 7

8 Programlama Kavramları Programlama (programming), bir bilgisayara nasıl davranması gerektiğini anlayabileceği dilden ifade etme eylemidir. Başka bir deyişle, gerçek dünyadaki problemlerin çözümüne yönelik geliştirilen algoritmaların bilgisayar üzerinde yapılan kodlama işlemleridir. Programı yazan kişiye programcı (programmer) denir. Programcıları genel olarak üç gruba ayırmak mümkündür: 1. Mimar (Architect): Programların yazılması için gerekli teknolojileri belirleyen kişidir. 2. Geliştirici (Developer): Programı geliştiren/yazan/kodlayan kişidir. 3. Analist (Analyst): Programın geliştirme aşamasında oluşan hatanın kaynaklarını bulan ve geliştiricilere raporlayan kişidir. 8

9 Programlama Kavramları Kaynak Kodu (Source Code) Bir programlama diliyle yazılmış metinlere kaynak kodu denir. Kaynak kod dosyalarının uzantıları kullanılan programlama diline göre değişir. Örneğin; Java:.java, C++:.cp, Visual Basic:.vb, C#:.cs gibi.. Bir kaynak kod dosyasını Notepad veya Wordpad gibi herhangi bir metin düzenleyici programla açabiliriz. Kaynak kodlar, bilgisayarlar üzerinde direkt olarak çalıştırılamazlar. 9

10 Programlama Kavramları Kod Editörü/Düzenleyicisi (Code Editor) Herhangi bir programlama dilinde kod yazmak için Notepad bile kullanılabilir. Ancak geliştirdiğimiz kodla ilgili ipuçları vermesi, hatalarımızı bularak bize göstermesi, hatta bazı hatalarımızı otomatik olarak düzeltmesi nedeniyle, ilgili programlama dili için yazılmış kod düzenleyicileri kullanırız. Örneğin; Visual Studio

11 Programlama Kavramları Derleyici (Compiler) Üst düzey bir programlama diliyle yazılmış olan kaynak kodunu daha alt düzeydeki bir dile (örn: makine dili) dönüştüren programlara derleyici denir. Gerçekleştirilen bu işleme de derleme (Compile) denilmektedir. Derleme işlemi sonunda, varsa tüm hatalar programcıya bildirilir. Yorumlayıcı (Interpreter) Kaynak kodu satır satır veya bloklar halinde çalıştıran ve hedef dile çeviren programlara yorumlayıcı adı verilir. Yorumlayıcının amacı; programcının yazdığı programı satır satır işleterek, çalışmasını izlemesini ve varsa hatalarını bularak düzeltmesini sağlamaktır. Hata varsa tüm kod derlenmez! 11

12 Makine Diline Dönüşüm Programlama dilleri ile yazılan tüm kodlar, çevirici bir program aracılığı ile makine diline çevrilir. Böylece bilgisayar tarafından işlenebilecek hale dönüşmüş olur. 12

13 Programlama Dili Nedir? Belirli bir standarttaki yazım kuralına göre kodlama yaparak, bir bilgisayarın nasıl davranması gerektiğini belirten araçtır. Tüm yazılımlar programlama dili ile gerçekleştirilir. Her programlama dilinin kendine ait bir yazım kuralı vardır. Nesiller Makine İnsan Makine Dili Assembly Dili Yapısal Diller ARM Intel 80x86 IBM 360 ASEM-51 MASM Emu8086 Fortran BASIC C, C++ Çözüme Yönelik Diller SQL Matlab Informix-4GL Zeki Diller Prolog OPS5 Mercury 13

14 Programlama Dilleri I. N e s i l ( M a k i n e D i l l e r i ) Birinci nesil programlama dilleri ilk bilgisayarlarla birlikte ortaya çıkmıştır. Tamamen geliştirildiği makinenin özelliklerine göre çalışan «makine seviyesi» dillerdir. Komutlar doğrudan bilgisayar üzerindeki bir panel aracılığıyla, herhangi bir derleyici ya da çevrime ihtiyaç duyulmadan giriliyordu. İşlemciye doğrudan verilen komutlarla çalışıyor olmaları, hız ve yetenek açısından çok güçlü olmalarını sağlıyordu. Öğrenilmeleri ve uygulanmaları zor, hata durumlarını yönetmek sıkıntılıydı. Belirli bir işlemci/makine için yazılan kod, farklı yapıdaki başka bir makinede çalışmıyor, tamamen yeniden yazılması gerekiyordu. IBM

15 Programlama Dilleri I I. N e s i l ( A s s e m b l y D i l l e r i ) İnsanlar tarafından makine dillerine oranla daha anlaşılır olan bu diller assembly olarak bilinirler. Direkt işlemciye/makineye özel kodların yerine komutlar ve kısaltmalar kullanılmaktadır. Fakat yine de makineye özel programlama yapılması gerekmektedir. Assembly ile geliştirilen programların makinelerde çalışabilmesi için «makine diline» çevrilmeleri gerekir. Bu noktada Assembler yani çevirmenler devreye giriyordu. Günümüzde halen özel donanımların programlanmasında, işletim sistemlerinin çekirdeklerinde Assembly dilleri kullanılmaktadır. 15

16 Programlama Dilleri I I I. N e s i l ( Ya p ı s a l D i l l e r ) Programlama dillerinin günümüzde yaygın kullanılan ve bilinen türlerinin geliştirildiği nesil, üçüncü nesildir. İngilizce ağırlıklı olarak insanların kullandığı dillere yakın, yüksek seviyede (insana yakın) yapısal dillerdir. Bu nesille birlikte yazılım geliştirme makine bağımlılıktan kurtarılmıştır. Yazılan programlar farklı makinelerde de kullanmaya başlanmıştır. Üçüncü nesil dillerin yüklendiklerini bilgisayarda çalışması için derleyici (compiler) ya da yorumlayıcı (interpreter) aracılığına ihtiyaç duyulur. 16

17 Programlama Dilleri I V. N e s i l ( Ç ö z ü m e Yö n e l i k D i l l e r ) Üçüncü nesil dillerin programlama anlamında çok ciddi ilerlemeler sağlamasına rağmen, ticaret ve iş yaşamında özel durumlara yönelik hızlı çözümler geliştirebilme ihtiyacı dördüncü nesil programlama dillerinin gelişimine neden olmuştur. Kullanımı çok daha kolay, daha az kod yazarak yönergeler, hazır şablonlar ve sihirbazlar sayesinde belirli ihtiyaçlarda uzmanlaşmış pratik çözümler geliştirmeye yöneliktir. Bu diller; rapor oluşturucu, form oluşturucu, olay tasarımı, veri yönetimi, istatiksel analitik gibi alanlarda uygulamalar geliştirmeye yöneliktir. Matlab, SQL, Oracle Reports, Informix-4GL, 17

18 Programlama Dilleri V. N e s i l ( Z e k i D i l l e r ) Beşinci nesil programlama dilleri, programcının algoritma geliştirerek çözüm geliştirmesinin ötesinde, koşulları ve kısıtları bilgisayara sunarak, bilgisayarın çözümü kendisinin bulmasına yönelik olarak tasarlanmaktadır. Açıkça kodlamanın yerine bildirimsel (declarative) yöntemle çalışan ve özellikle yapay zeka alanında araştırmalarda kullanılan bu yeni programlama dillerine örnek olarak Prolog, OPS5 ve Mercury verilebilir. 18

19 Programlamada Temel İşlemler B a s i c O p e r a t i o n s i n P r o g r a m m i n g 19

20 Programlamada Temel İşlemler Programlamada üç temel işlem bulunur: 1. Matematiksel İşlemler 2. Karar İşlemleri 3. Mantıksal (Lojik) İşlemler 20

21 Matematiksel İşlemler İşlem Matematik Bilgisayar Toplama A + B A + B Çıkarma A B A B Çarpma A B A B Bölme A B A/B Üs Alma A B A^B Sıra No İşlem Adı Bilgisayar 1 Parantezler ( a + b c) 2 Üs Alma A^B 3 Çarpma ve Bölme A B, A/B 4 Toplama ve Çıkarma A + B, A B Matematiksel İşlemlerin Öncelik Sırası Bilgisayar dilinde kodlanmış bir matematiksel ifadede, aynı önceliğe sahip işlemler mevcut ise; Bu işlemlerin gerçekleştirme sırası Soldan Sağa doğrudur. f = A B/C Burada, önce A B işlemi yapılır ve daha sonra bulunan sonuç C ye bölünür. 21

22 Matematiksel İşlemler Aşağıdaki örnekleri dikkatlice inceleyiniz. Dönüşüm esnasında mümkün mertebede parantez kullanmanız, hata yapmanızı önleyecektir. Matematik Bilgisayar a + b c + 2abc 3 a + b c + 2 a b c 3 a + b 2 c 3 a b c + 2ac 3 a + b a + b 2ab b 2 4ac a 2 + b 2 2ab a + b^2 c^3 a b/c + 2 a c 3/(a + b) a + b ^(1/2) 2 a b/(b^2 4 a c) (a^2 + b^2)/(2 a b) 22

23 Karar İşlemleri Bilgisayar Matematik Sembol Anlamı Örnek = = Eşittir A = B <> Eşit Değil A <> B > > Büyüktür A > B < < Küçüktür A < B >= Büyük Eşit A >= B <= Küçük Eşit A <= B 23

24 Mantıksal İşlemler Mantıksal İşlem Matematik Komut Kodu Örnek VE AND a = b VE b = c VEYA + OR a = b VEYA b = c DEĞİL NOT DEĞİL a = b Mantıksal Operatörlerin Kullanılmasında; Bütün şartların sağlanması isteniyorsa VE, Herhangi bir şartın sağlanması isteniyorsa VEYA, Koşul sağlamayanlar isteniyorsa DEĞİL mantıksal operatörü kullanılır. 24

25 Mantıksal İşlemler Örnek 1: Bir iş yerinde yaşı 25 ten büyük ve maaşı TL olan personellerin bulunması istenirse; (YAŞ > 25) VE (MAAŞ = 1500) Örnek 2: Bir iş yerinde yaşı 25 ve üzerinde olan, maaşı TL veya maaşı TL olan personellerin bulunması istenirse; (YAŞ >= 25) VE ((MAAŞ = 1500) VEYA (MAAŞ = 2500)) 25

26 Mantıksal İşlemler Örnek 3: Bir iş yerinde yaşı 25 e eşit ve maaşı TL ile TL arasında olan personellerin bulunması istenirse; (YAŞ = 25) VE (MAAŞ >= 1500 VE MAAŞ <= 2500) Örnek 4: Bir iş yerinde yaşı 25 olmayan veya maaşı TL olan personellerin bulunması istenirse; (YAŞ <> 25) VEYA (MAAŞ = 1500) 26

27 Binary Sayı Sistemi B i n a r y N u m e r a l S y s t e m 27

28 Binary Sayı Sistemi Günlük yaşantımızda 10 luk sayı sistemi kullanılır. Ancak, bilgisayar sistemleri 2 lik (Binary) sayı sistemini kullanılır. Sayı sistemlerinde her bir rakam dijit (digit) olarak isimlendirilir. Onluk sayı sistemlerinde her bir rakam decimal digit ya da digit iken, İkilik sayı sistemlerinde binary digit ya da kısaca bit olarak adlandırılır. Onluk düzende rakamlar 0 9, İkilik düzende ise 0 ve 1 den oluşur digitlik decimal (8 basamaklı) sayı bitlik binary sayı 28

29 Binary Sayı Sistemi 8 bitlik binary sayılara 1 byte lık sayı denir sayısı 8 bit ya da 1 byte dır. 16 bitlik binary sayılara 1 word lük sayı denir. Ancak bazen bu kavram işlemcinin veri yolu uzunluğu kadar bit sayısı ile de eşleştirilmektedir sayısı 1 word lük ya da 2 byte dır. 4 bitlik binary sayılar nibble olarak adlandırılır sayısı 4 bit ya da nibble dır. 29

30 Binary Sayı Sistemi Örnek: Decimal 165 sayısının binary karşılığı Örnek: 1 byte lık en küçük sayı 0 dır Örnek: 1 byte lık en büyük sayı 255 tir

31 Binary Sayı Sistemi Bellek Ölçü Birimleri: Her bir seviye bir öncekinin katıdır. 1 Byte = 8 Bit 1 Kilo Byte (KB) = 10 3 bytes = bytes 1 Mega Byte (MB) = 10 6 bytes = bytes 1 Giga Byte (GB) = 10 9 bytes = bytes 1 Tera Byte (TB) = bytes = bytes 1 Peta Byte (PB) = bytes 1 Exa Byte (EB) = bytes 1 Zetta Byte (ZB) = bytes 1 Yotta Byte (YB) = bytes 1 Bronto Byte = bytes 1 Geop Byte = bytes 31

32 Binary Sayı Sistemi Bilgisayarlar yalnızca sayılarla çalışırlar. Oysa bizim harflere ve diğer sembollere de ihtiyacımız vardır. Genelde bilgisayar sistemlerinde ANSI tarafından 1963 yılında standartlaştırılan ASCII (American National Code for Information Interchange) kodlaması kullanılmaktadır. Ancak günümüzde, ASCII kodları çok dilliliği sağlayabilmek için yetersiz kaldığından UNICODE kodlaması yaygınlaşmaktadır. ASCII temel olarak 7 bit tir ve 127 karakterden oluşur. Ancak Extended kısmıyla birlikte 8 bit (255 karakter) kullanılmaktadır. UNICODE ( Unicode Consortium organizasyonu tarafından geliştirilen ve her karaktere bir sayı değeri karşılığı atayan 16 bit ( karakter) uzunluğundaki bir endüstri standardıdır. Unicode ile amaç; farklı karakter kodlama sistemlerinin birbiriyle tutarlı çalışmasını ve dünyadaki tüm yazım sistemlerinin tek bir standart altında temsil edilebilmesini sağlamaktır. 32

33 Algoritma Kavramı T h e A l g o r i t h m C o n c e p t 33

34 Algoritma Nedir? Algoritma, bir problemin çözümünde izlenecek yol anlamına gelir ve sonlu sayıdaki işlem adımlarının bir araya getirilmesiyle oluşturulur. Algoritma ile oluşturulan çözümler sözel olarak ifade edilir. Algoritmaları belirli bir standarttaki şekil ve sembollerle anlatma biçimine akış diyagramı denir. Akış diyagramlarındaki her sembolün belli bir işlevi vardır. Algoritması oluşturulmuş bir problemin, bilgisayar ortamında çalıştırılabilir hale getirilmesine ise program denir. Program, problemin çözümünde yapılması gereken işlemler bütününün kod karşılığıdır. Algoritmaların program haline getirilmesi için programlama dilleri kullanılır. 34

35 Algoritmanın Temel Özellikleri Algoritmanın temel özellikleri şunlardır; 1. Kesinlik: Algoritmadaki işlem adımları herkes tarafından aynı şekilde anlaşılabiliyor olmalı, farklı anlamlara gelebilecek bulanık ifadeler içermemelidir. Emir cümleleri kullanınız! 2. Sıralı Olma: Her algoritma için bir başlangıç durumu söz konusudur. Oluşturulan çözüm, bu başlangıç durumu göz önünde bulundurularak gerçekleştirilir. İşlem adımlarının hangi sırada gerçekleştirileceği çok önemlidir ve net bir şekilde belirtilmelidir. Yemek Tarifi! 3. Sonluluk: Algoritma sonlu sayıda işlem adımlarından oluşmalı ve sınırlı bir zaman diliminde tamamlanmalıdır. Her algoritmanın bir son noktası, bitişi olmalıdır. Ömrümüzün Sonu! 35

36 Günlük Yaşamdan Bir Örnek Şimdi algoritmanın tanımını ve özelliklerini günlük yaşamdan basit bir örnekle pekiştirelim. Örnek Bir öğrencinin okula giderken izleyeceği yolu ve okula girişinde yapacaklarını tarif edelim. Çözüm 1. Evden/Yurttan dışarıya çık, 2. Otobüs durağına git, 3. Otobüsün geldiğinde otobüse bin, 4. Yolcu ücretini öde, 5. İneceğin yere yakınlaştığında arkaya yürü, 6. İneceğini belirten ikaz lambasına bas, 7. Otobüs durunca in, 8. Okula doğru yürü, 9. Okul giriş kapısından içeriye gir, 10. Sınıfa gir, 11. Dersi dinle. Bu algoritmayı üç temel özelliği (kesinlik, sıralı olma, sonluluk) hatırlayarak inceleyiniz!!! 36

37 Problem Çözmenin Adımları Bir problemi çözmek için algoritma (çözüm yolu) geliştirmenin temel adımları şöyledir; Problemi Tanımlamak Algoritmanın amacı belirli bir problemi çözmektir. Bu nedenle algoritma geliştirmenin esas öğesi problemdir. Problemi ne kadar iyi anlarsak, algoritmayı geliştirmemiz o kadar kolay olur. Eğer problemi iyi anlayamazsak, algoritma geliştirme aşamasında ciddi sıkıntılar yaşar, tekrar tekrar problemi tanımlama aşamasına geri döneriz. Daha da kötüsü problemi yanlış anlarsak, bizi beklenmeyen bir sonuca götüren bir algoritma yazma ihtimalimiz söz konusu olacaktır. 37

38 Problem Çözmenin Adımları Girdi ve Çıktıları Belirlemek Problemi iyi tanımlamak için başlangıç ve bitiş noktalarını çok net belirlememiz gerekir. Bizim bulacağımız şey, problemin çözüm yoludur. Problem çözümünde kullanılacak parametreleri iyi tespit etmek gerekir. Aksi halde geliştirilen algoritma problemin çözümü için yetersiz kalabilir. Bunun için algoritmanın girdilerini ve çıktılarını iyice kavramalıyız. 38

39 Problem Çözmenin Adımları Algoritma (Çözüm Yolu) Geliştirmek Bir problemin çözümü için çoğunlukla birden fazla seçeneğimiz olur. İçinde bulunduğumuz duruma göre bazen zaman sıkışıklığından ilk bulduğumuz çözüm yolunu uygulamak durumunda kalırız. Eğer yeterince vakit varsa, en iyi algoritmayı bulmaya çalışmalıyız. Bunun için de bulabildiğimiz kadar çok çözüm yolu geliştirip, bunların içinden en uygununu tercih etmeliyiz. Çözüm yolları geliştirirken, her bir çözüm yolu için çözümü adımlara ayrıştırıp, daha sonra da bu adımları uygun şekilde birbirleriyle ilişkilendirmeliyiz. 39

40 Problem Çözmenin Adımları Akış Diyagramını Oluşturmak Buna algoritmanın görselleştirilmiş halidir diyebiliriz. Algoritma ve akış şeması programı en az hata ile en küçük ayrıntıları dahi atlamadan yazmamız için büyük kolaylık sağlayacaktır. Başla Alarm çal Evet Uyandı mı? Hayır 5 dk. Bitir 40

41 Problem Çözmenin Adımları Algoritmanın Test Edilmesi ve İyileştirilmesi Algoritmayı geliştirdikten sonra, kodlama yapmadan önce kağıt üzerinde nasıl çalışacağını sınamalıyız. Eğer algoritmada bir eksiklik ya da hata bulunursa, bunu düzeltmeli ve tekrar sınamalıyız. Sınama aşamasında eğer bellek ya da işlemci kullanımıyla ilgili bir iyileştirme fırsatı yakaladıysak, gerekli düzenlemeleri yaparak algoritmamızı daha uygun hale getirmeliyiz. 41

42 Problem Çözmenin Adımları Algoritmanın Kodlanması Geliştirilen algoritma belirli bir programlama dilinde kodlanır. Böylece kağıt üzerindeki çözümümüz bilgisayar üzerinde çalışabilecek hale gelmiş olur. Algoritmayı kodlarken kullanılan programlama dili ve platformunun özellikleri de göz önünde bulundurulması gerekir. 42

43 Problem Çözmenin Adımları Kodun Sınanması ve İyileştirilmesi Yazılan kod da algoritmada olduğu gibi sınanır. Programın düzgün çalışıp çalışmadığını, komutlara gerekli tepkiyi gösterip göstermediğini, olası ve olağan dışı durumlarda nasıl tepki verdiğinin testini yapmaktır. Bu aşamada sınama (test) işlemi bilgisayar üzerinde kod çalıştırılarak gerçekleştirilir. Bu sınama sırasında ortaya çıkan hatalar ve performans sorunları giderilerek program iyileştirilir. 43

44 Algoritmalar Algoritmaların Sınıflandırılması Algoritmalar karmaşıklık yapılarına göre 3 grupta incelenirler Basit (Lineer) Algoritmalar Mantıksal Algoritmalar Döngüsel Algoritmalar 44

45 Basit (Lineer) Algoritmalar İçerisinde mantıksal ifadelerin ve dallanmaların yer almadığı algoritma türüdür. Bu algoritmalarda akış, baştan sona doğru düz bir halde ilerler. Çoğunlukla küçük ve basit işlemleri gerçekleştirmek için kullanılırlar. Örnek Adım Sözel İfade Kodlama 1 Klavyeden iki adet sayı gir A, B 2 Girilen sayıları topla TOPLAM = A + B 3 İşlem sonucunu ekrana yazdır TOPLAM 45

46 Mantıksal Algoritmalar Algoritma içerisinde mantıksal karşılaştırmaların bulunduğu yapılardır. Mantıksal karşılaştırmalara göre algoritmanın akışı farklı işlem adımlarına geçecektir. Duruma göre de bazı adımlara hiç uğramayacaktır. Örnek Adım Sözel İfade Kodlama 1 Klavyeden iki farklı sayı gir. A, B 2 Eğer A>B ise ekrana «ilk sayı büyük» yazdır ve adım 4 e git. "ilk sayı büyük" 3 Eğer B>A ise ekrana «ikinci sayı büyük» yazdır ve adım 4 e git. "ikinci sayı büyük" 4 Programı bitir. - 46

47 Döngüsel Algoritmalar Algoritmada bir işlem birden fazla tekrar ediyorsa döngülü algoritma yapısı kullanılır. Döngüsel algoritmalarda mantıksal karşılaştırma yapısı özel olarak kullanılır. Eğer algoritma içerisinde kullanılan mantıksal karşılaştırma işlemi sonucunda, programın akışı karşılaştırma yapılan yerden daha sonraki bir adıma değil de daha önceki adıma gidiyorsa bu şekilde oluşturulmuş algoritmalara döngüsel algoritma denir. Kısaca, döngüsel algoritmalarda mantıksal karşılaştırma işlemi sonucunda program önceki adımlara geri döner. 47

48 Döngüsel Algoritmalar Örnek Adım Sözel İfade Kodlama 1 Sayacı 1 e eşitle. S = 1 2 Sayaç değerini ekrana yazdır. S 3 Sayacın değerini 1 arttır. S = S Eğer S<=5 ise adım 2 ye git. - 5 Ekrana «İşlem Tamam» yazdır. "İşlem Tamam" 6 Programı bitir. - Bu algoritma 1 den 5 e kadar olan tam sayıları ekrana yazdırır. 48

49 Kaynaklar B u d e r s n o t u h a z ı r l a n ı r k e n a ş a ğ ı d a b e l i r t i l e n k a y n a k l a r d a n y a r a r l a n ı l m ı ş t ı r. 1 Algoritma ve Programlama Giriş Ders Notları, İbrahim Küçükkoç, Balıkesir Üniversitesi ( ) 2 Geçmişten Günümüze Programlama Dilleri, Kadir Çamoğlu, CHIP Online, ( )