ÇİMENTO SEKTÖRÜ GENEL GÖRÜNÜM

Transkript

1 ÇİMENTO SEKTÖRÜ GENEL GÖRÜNÜM Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği nin (TÇMB) son açıkladığı verilere göre 2010 yılının Ocak ayında yurt içi ve yurt dışı toplam çimento satışı 3,4 milyon ton düzeyinde gerçekleşerek 2009 yılı Ocak ayında gerçekleştirilen toplam çimento satışına göre %10,1 oranında artış gösterirken, aynı dönemler karşılaştırıldığında yurt içi satışlar sadece %1,2 oranında artış göstermiş, yurt dışı çimento satışlarında ise %30,3 oranında artış yakalanmıştır /2010 Ocak Çimento Satış Verileri %10,1 %1,2 %30, Yurt içi Yurt dışı Toplam Aylar itibariyle yurt içi ve yurt dışı çimento satışlarını incelediğimizde, yurt içi çimento satışlarının zayıf talep nedeniyle düşük kalmaya devam ettiğini, yurt dışı satışların ise güçlü seyrini sürdürdüğünü görmekteyiz, ki Aralık 2009 a göre yurtiçi çimento satışlarında daralma yaşanırken, ihracatta satışlardaki artış dikkat çekmektedir. Aylar itibariyle Yurt içi Satış Aylar İtibariyle Yurt dışı Satış Bin ton Şub.09 Mar.09 Nis.09 May.09 Haz.09 Tem.09 Ağu.09 Eyl.09 Eki.09 Kas.09 Ara.09 Bin ton Şub.09 Mar.09 Nis.09 May.09 Haz.09 Tem.09 Ağu.09 Eyl.09 Eki.09 Kas.09 Ara.09

2 ÇİMENTO SEKTÖRÜ GENEL GÖRÜNÜM Çimento satışlarını bölgeler itibariyle incelediğimizde, yurt içi satışlarda 2010 yılının Ocak ayında Marmara, Ege ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinde %10 civarında bir pazar daralması yaşanırken, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Karadeniz Bölgelerinde sırasıyla %47,1, %41,1 ve %16,6 oranlarında büyümenin yaşandığını görüyoruz. Yurt içi satış Yurt dışı satış Toplam Satış Yıllık Değişim (%) Yıllık Değişim (%) Yıllık Değişim (%) MARMARA ,3% ,2% ,5% EGE ,0% ,3% ,1% AKDENİZ ,5% ,6% ,9% KARADENİZ ,6% ,6% ,0% İÇ ANADOLU ,1% ,3% ,3% D.ANADOLU ,1% ,1% ,2% G.D. ANADOLU ,3% ,8% ,0% Toplam ,2% ,3% ,1% 2010 yılının Ocak ayında yurt dışı satışların %141,6 lık oranla en fazla artış gösterdiği bölge Akdeniz Bölgesi olurken, en fazla artış gösterilen ikinci bölge %55,3 artışla Ege Bölgesi olmuş, Marmara Bölgesi de %14,2 oranında artışla üçüncü sırada yer almıştır. Kıyı bölgelerde ihracatta yaşanan yüksek oranlı artış, bölgelerin ihracatı kolaylaştıran bir faktör olan kıyı kesimlerine yakınlığı sayesinde gerçekleşmiştir yılının Ocak ayında toplam çimento satışlarının %29,4 ü Akdeniz Bölgesinden karşılanırken, %25,7 si Marmara, %11 i Karadeniz, %10,9 u Ege, %10,7 si İç Anadolu, %10,4 ü Güney Doğu Anadolu ve %1,9 u da Doğu Anadolu Bölgesinden karşılanmıştır. Türkiye de büyümenin negatife dönmesi sebebiyle inşaat sektöründe görülen durgunluk çimento sektörünü de doğal olarak etkilemiştir. Global pazarlarda da oldukça gerileyen çimento ve klinker fiyatlarına karşın sektör zorunlu olarak önemli miktarlarda ihracat gerçekleştirmeye devam etmektedir.

3 ÇİMENTO SEKTÖRÜ GENEL GÖRÜNÜM 2009 yılı, çimento üreticileri için talebin düşük olması, fazla kapasite ve dolayısıyla baskı altındaki çimento fiyatları nedeniyle zayıf bir yıl oldu. Konut kredisi faizlerindeki düşüşün inşaat sektörünü canlandırmasını, inşaat sektöründeki canlanmanın da çimento şirketlerine fayda sağlayacağı öngörümüzle, krizin talep üzerinde yarattığı olumsuz etkinin yanı sıra artan kapasitelere bağlı yoğun rekabet ortamının da neden olduğu ve yıllık bazda %20 ye kadar varan çimento fiyatlarındaki düşüşün toparlanmasına paralel, çimento sektöründe yeniden bir canlanma bekliyoruz. Ancak Türkiye'deki konut piyasasındaki stokun henüz erimediğini ve bunun için önce konut piyasasında az ve orta gelirli sınıflardaki satışların canlanması gerektiğini belirtmekte fayda görüyoruz yılında başlatılan ihracat hamlesinin 2010 yılında da sürdürülerek, toplam ihracatın (çimento ve klinker) 20 milyon ton düzeyinde gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir yılını her ne kadar toparlanma yılı olarak öngörsek de, tabi ki önümüzdeki dönemde çimento sektöründe toparlanmanın bundan önceki yıllarda olduğu gibi yüksek boyutlarda olmasını beklemiyoruz. Nitekim, global krizin ABD nin ardından AB ülkelerinde de giderek derinlik kazanması ile, Euro Bölgesi ekonomilerinde ortaya çıkan sorunlar, krize yeni boyutlar kazandırmaktadır, ki bu gelişme ülke ekonomimiz adına da yeni riskleri gündeme getirebilir. Krizde yeni şokların yaşanmaması halinde ise, 2011 den itibaren sektörün dengeli bir büyüme sürecine girmesini beklemekteyiz. Önümüzdeki dönemde de sektör için en büyük sıkıntı atıl kapasite olmaya devam edecek gibi görünüyor. Yeterli talep olmamasına karşın son 5 yıl içinde yapılan yatırımlarla yurt içi klinker üretim kapasitesi %56'lık bir artışla 40,3 milyon tondan 63 milyon ton seviyesine çıktı. Kısa sürede ortadan kalkması mümkün görünmeyen bu sorun, daha uzun yıllar devam edecek gibi görünürken, piyasa oyuncuları bu durumun negatif etkilerini ihracat ile silmeye devam edecek. Sektörü olumsuz yönde etkileyen önemli unsurlardan biri çimento üretim maliyetlerinin yaklaşık %60 ına tekabül eden yakıt ve elektrik maliyetleridir. Mevcut eksikliklerin tamamlanarak, AB ülkelerinde benzer sektörlerde yaygın kullanılan atık yağlar ve eski araç lastiklerinin öncelikle atık yakıt olarak kullanılmaya başlanması bu negatif faktörün olumsuz etkilerini biraz olsun hafifletecektir. Geçen sene çimento ihracatının en fazla yapıldığı ülke olan Rusya nın yerini, 2009 yılında Irak alırken, önümüzdeki dönemde Rusya da ekonomik şartların iyileşmeye başlamasıyla, ülkenin sektör için yeniden gözde konuma gelmesi beklenebilir. Özellikle de Rusya da 2014 yılında gerçekleştirilecek olan Soçi Olimpiyatları nın ülkede çimentoya olan talebi artırması beklenebilir. Rusya nın Soçi kentinde 2014 yılında düzenlenecek kış olimpiyatları çerçevesinde yapılacak yatırımlar, Rusya nın önümüzdeki dönemde de çimento sektörü için yeniden güçlü bir pazar konumuna geleceği beklentisini güçlendirmektedir.

4 ÇİMENTO SEKTÖRÜ GENEL GÖRÜNÜM İMKB DE İŞLEM GÖREN ÇİMENTO ŞİRKETLERİ 2009 yılı bilançolarını açıklayan, İMKB de işlem gören çimento şirketleri aşağıdaki tablomuzda görülmektedir yılında geçen yıla göre satış gelirlerini artırmayı başaran üç şirket ve yıllık bazda satış gelirlerinde yaşanan artış Mardin Çimento (%14,05), Göltaş Çimento (%10,19) ve Çimsa (%0,73) olarak sıralanabilir yılı satış gelirlerinde %11,01 oranında düşüş yaşanmasına karşın, Nuh Çimento yıllık 757,6 milyon TL cirosu ile İMKB de işlem gören çimento şirketleri arasında ilk sırada yer almaktadır. Milyon TL İMKB'de İşlem Gören Çimento Şirketlerinin Satış Gelirleri 2008/ / / / /12 AFYON BSOKE CMBTN BOLUC UNYEC KONYA GOLTS MRDIN ADANA BTCIM BUCIM CMENT CIMSA AKCNS NUHCM 2008/ / / / / /2008 yıllık değişim (%) AFYON ,77% BSOKE ,05% CMBTN ,46% BOLUC ,62% UNYEC ,87% KONYA ,63% GOLTS ,19% MRDIN ,05% ADANA ,74% BTCIM ,64% BUCIM ,43% CMENT ,73% CIMSA ,73% AKCNS ,79% NUHCM ,01%

5 ÇİMENTO SEKTÖRÜ GENEL GÖRÜNÜM F/K FD/Klinker PD/DD PD/S FD/FAVÖK BOLUC Bolu Çimento 19, ,65 2,48 17,27 ADANA Adana Çimento 11, ,51 3,08 10,81 AKCNS Akçansa 20, ,89 2,16 9,92 BUCIM Bursa Çimento 118, ,43 1,63 39,83 KONYA Konya Çimento 26, ,74 3,32 17,04 MRDIN Mardin Çimento 13, ,19 19,06 54,62 NUHCM Nuh Çimento 19, ,32 2,44 13,94 UNYEC Ünye Çimento 12, ,52 3,81 9,70 GOLTS Göltaş Çimento 115, ,17 2,96 17,74 AFYON Afyon Çimento ,31 100,41 - BSOKE Batı Söke Çimento 13, ,70 8,32 33,57 CMBTN Çimbeton - - 1,86 0,60 - BTCIM Batıçim 55,37-1,51 1,73 22,53 CMENT Çimentaş 19,57-1,56 2,03 15,03 CIMSA Çimsa 11, ,28 1,94 7,14 Şirketlerin Ortalaması 20, ,02 2,81 17,88 NOT: Ortalamalar hesaplanırken uç değerler hesaplama dışında bırakılmıştır. Veriler tarihi itibariyle güncellenmiştir.

6 ADANA ÇİMENTO Adana Çimento 2009 yılının son çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre %28,7 düşüşle 8,9 milyon TL net kar açıklarken, yıllık bazda toplam net kar geçen yılın aynı dönemine göre %26,6 düşüşle 78,7 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Operasyonel açıdan güçlü sonuçlar açıklayan şirketin net karında yaşanan düşüş, faizlerdeki gerileme nedeniyle faaliyet dışı gelirlerdeki düşüşe bağlı olarak, esas faaliyet dışı net gelirlerinde yaşanan düşüşten kaynaklandı. Şirketin 2009 yılı çimento satış hacmi toplamda %8,7 düşerek 2,8 milyon ton olarak gerçekleşirken, satış gelirleri ise sadece %3 düşüşle 292,7 milyon TL'ye geriledi. Akdeniz Bölgesi nin önemli bir oyuncusu konumunda bulunan Adana'nın yurtiçi gelirleri %5 düşüşle 198 milyon TL olurken, ihracat gelirleri %14 düşüşle 63 milyon liraya geriledi. OYAK Grubu nun yüksek kar payı politikasına paralel olarak, grupta en iyi temettü verimliliğine sahip şirketlerden biri olan Adana Çimento, 2009 yılı karından 62,8 milyon TL nakit temettü dağıtacağını açıklamış olup, A grubu hisseler için hisse başına net 0,33 TL, B grubu hisseler için hisse başına 0,23 TL ve C grubu hisseler için hisse başına 0,03 TL temettünün 21 Mayıs ta dağıtılacağı açıkladı. Buna göre hisselerin temettü verimlilikleri A, B ve C grubu hisseleri için sırasıyla %7,13, %8,29 ve %5,94 tür. Şirketin mevcut piyasa değeri 480,5 milyon TL olup, uluslararası benzer şirket çarpanı analizimize göre hesapladığımız sınırlı yükseliş potansiyeli nedeniyle Adana Çimento için tavsiyemiz TUT yönündedir. Şirket Türkiye içerisinde gri çimentoda yakın coğrafyaya, beyaz çimentoda tüm Türkiye ye satış yapmasının yanı sıra, Avrupa, Asya, Afrika kıtalarına da ihracat gerçekleştirmektedir. Şirket pazar payını ve karlılığını korumak için yeni ihraç bağlantıları kurmakta ve yurt içi-yurt dışı projelere CEM I Portland Çimento, beyaz çimento, CEM III cüruflu çimento gibi özel ürünler satmak için gerekli adımları atmaktadır.

7 AKÇANSA 4Ç08 döneminde 2,13 milyon TL zarar açıklayan Akçansa, 4Ç09 döneminde 7 milyon TL net kar açıklarken, 3Ç09 dönemine göre net karda %74,2 oranında gerileme yaşanmıştır. Yıllık bazda ise 75 milyon TL olarak açıklanan net kar 2008 yılına göre %28 oranında gerileme göstermiştir. Net karda yaşanan düşüş yurtiçi zayıf çimento talebi nedeniyle satış gelirlerinde yaşanan gerilemeden kaynaklanmış olup, net faaliyet giderlerinin yıllık bazda yaklaşık 5 kat artış göstererek 11,1 milyon TL ye yükselmesinin de olumsuz performansta etkisi görülmüştür. Şirket 4Ç09 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre satış gelirlerini %2,3 oranında artırarak 183,4 milyon TL ye yükseltirken, yıllık bazda satış gelirleri 2008 yılına göre %11,8 oranında gerileyerek 709,5 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Cirodaki düşüşün sebebi küresel ekonomik krizden kaynaklanmaktadır. İhracat tarafında yaşanan iyileşme satış gelirlerinde yaşanan düşüşü sınırlamış olup, 2008 yılında %13,2 düzeyinde olan yurtdışı satışların toplam satış gelirlerine oranı, 2009 yılında %25 e yükselmiştir. Yurtiçi çimento satışları yıllık bazda %20 oranında düşüşle 3,82 milyon ton düzeyinde kalırken, yurtiçi klinker satışları da %60 oranında büyük bir düşüşle 196 bin ton seviyesine gerilemiştir Yurt içi satış hacimleri çimento (bin ton) klinker (bin ton) hazır beton (bin m3) İç piyasaya verilen klinkerde gerileme yaşanırken, hazır betonda büyümeye devam edildi. Yıllık bazda %8 oranında artış gösteren hazır beton satışları 4 milyon m³ e yükselmiştir. Yurtdışı satışları incelediğimizde ise, çimento ihraç fiyatı yıllık bazda 84$/ton dan 54,2$/ton seviyesine gerilerken, çimento ihracatı %130 oranında artışla 1,49 milyon ton seviyesine yükselmiş; klinker ihraç fiyatı da yıllık bazda 57,6$/ton dan 41,8$/ton a gerilerken, klinker satış hacmi de %94 artışla 1 milyon ton seviyesine kadar yükselmiştir. Bu sonuçlardan da anlaşılacağı üzere yurtdışı satışlarda gerçekleştirilen fiyat indirimleri çimento ve klinker satış hacimlerinin artış göstermesini sağlamıştır Yurt dışı satış hacimleri çimento (bin ton) klinker (bin ton)

8 AKÇANSA 2010 yılında Akçansa nın tahmini, iç piyasada 42,7 milyon tonluk çimento tüketiminin gerçekleştirileceği yönündedir ki (2009: 41,7 milyon ton) 2010 Ocak ayı itibariyle hem dökme hem de torba çimentoda fiyat artışına giden Akçansa, 2010 yılında iç pazardaki satış hacminden ciddi oranda pay almayı hedeflemektedir. Yanı sıra ihracat tarafında da 2010 yılında, geçen yıla oranla daha güçlü ihracat rakamlarının şirketin satış gelirlerine katkı sağlaması beklenmektedir. Hem yurtiçinde hem de yurtdışında şirketin beklentilerine paralel bir toparlanma yaşanması, şirket hisselerinde olumlu performansı beraberinde getirecektir. Uluslararası benzer şirket çarpanı analizimize göre bulduğumuz 12 aylık hedef hisse başı fiyatı 8,80 TL olup, AL yönündeki tavsiyemiz devam etmektedir.

9 BOLU ÇİMENTO Bolu Çimento, 2009 yılının son çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre %59 oranında düşüşle 2,43 milyon TL kar açıklarken, 12 aylık dönemde net kar %55 düşüşle 17,3 milyon TL ye gerileme gösterdi. Net karda yaşanan düşüş; şirketin yurtiçi çimento talebindeki daralmayı ihracat bacağıyla destekleyememesinden kaynaklandı yılının son çeyreğinde satış gelirleri 4Ç08 dönemine göre %14,3 oranında daralırken, 12 aylık şirket cirosu 2008 yılına göre %29,7 oranında gerileyerek 118,8 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. 12 aylık dönemde gerçekleştirilen satışların 2008 yılına göre düşük kalması, piyasada oluşan düşük fiyat düzeyi ve sektördeki kapasite artışlarından kaynaklanmıştır. 12 aylık dönemde şirketin yurtiçine gerçekleştirdiği satışlar geçen seneye göre %18,6 oranında düşüşle 113,9 milyon TL ye gerilerken, ihracat gelirlerindeki yıllık düşüş %87 gibi dramatik bir seviyeye ulaşmış ve yurtdışı satış gelirleri 3,1 milyon TL ye gerilemiştir. Öyle ki, ihracat gelirlerinin toplam satışlar içindeki payı %2,7 ye kadar gerilemiştir. Bolu Çimento nun faaliyet gösterdiği Marmara Bölgesinde 2009 yılında iç satışlar %12 oranında gerilerken, ihracat %74,5 oranında artış göstermiş, toplam satışlar ise geçen yılla aynı seviyede gerçekleşirken, şirketin 2008/12 aylık döneminde %3,7 olan Türkiye çimento iç pazar payının 2009/12 aylık dönemde %3,5 olarak gerçekleştiği tahmin edilmektedir. Şirket; rekabet gücünü ve pazar payını korumak, Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. nin yüksek fırın cürufunu değerlendirmek amacıyla Karadeniz Ereğli de cüruf öğütme ve cüruflu çimento üretme tesisi yatırımına devam etmektedir. Bolu Çimento, nakit dağıtılacak 12,2 milyon TL den brüt 0,085 TL net 0,072 TL kar payı dağıtımını 21 Mayıs ta yapacağını bildirirken şirketin temettü verimliliği %5 düzeyindedir. İhracat tarafından destek alamayan şirketin, 2010 yılında iç pazarda canlanma yaşanmaması durumunda operasyonel taraftaki zayıf performansının devam edeceği beklentimize paralel şirket hisseleri için TUT yönünde tavsiyede bulunmaktayız. İhracatta yaşanan düşüş, dış pazarlarda fiyatların gelmiş olduğu seviyenin, iç kesimlerde bulunan fabrikaların kıyı kesimlerdeki fabrikalar karşısında ihracat yapma olanağını sınırlamasından kaynaklandı. Rekabetin yoğunlaştığı pazarda, iç ve dış piyasalardaki faaliyetler, şirketin rekabet gücünün daha yüksek olduğu özel ürünler üzerinde yoğunlaştırılmıştır.

10 ÇİMSA 2009 yılının son çeyreğinde 32,9 milyon TL kar elde eden Çimsa, geçen yılın aynı dönemindeki 14 milyon TL lik zararını kara dönüştürmüş olurken, Şirketin yıllık bazda net karı da 108,1 milyon TL ye yükselerek, geçen yılın aynı dönemine göre %41,3 lük bir artış sağlanmıştır. Şirketin 2009 yılı son çeyrek operasyonel performansı geçen seneye göre iyileşme göstermiş olsa da, yıllık bazda operasyonel performansta güçlü bir toparlanma görülmemektedir. Yıllık bazda net karda yaşanan artışta pazarlama, satış ve dağıtım giderlerindeki gerilemenin yanı sıra net esas faaliyet dışı giderlerde yaşanan %74,9 oranındaki düşüş etkili olmuştur, ki kur farkı giderlerinin yıllık bazda 80,6 milyon TL den 47,3 milyon TL ye gerilemesi net esas faaliyet dışı giderlerdeki düşüşün ana sebebini oluşturmaktadır. Şirketin 2009 yılı yurtiçi satış gelirleri geçen yıla göre %3,4 oranında gerileme gösterirken, ihracat gelirleri %9,1 oranında artış göstermiş böylece toplam satış gelirleri geçen yıla göre sadece %0,7 oranında artış gösterirmiştir. Şirketin satış gelirleri çimento (klinker ve agrega dahil) ve hazır beton faaliyetlerini kapsamaktadır yılında Çimento segmentinden elde edilen gelirler geçen yıla göre %1,1 oranında gerilerken, hazır beton satışlarında %12,5 oranında artış yaşanmıştır yılına petrokok stokuyla giren Şirket, yıl boyunca petrokok fiyatlarında yaşanan yükselişten elinde bulunan daha ucuz fiyattan alınmış stokların etkisi ile korunmuş olup, yıllık bazda maliyetlerinde %3,8 oranında düşüş yakalamayı başarmıştır. Ancak 2010 yılına daha az stok ile giren şirket, bu durumun, bu yıl maliyetlerini bir miktar artacağını öngörmektedir yılı Şubat ayında İtalya'nın Trieste limanında 400 bin ton beyaz ve gri çimento terminali bulunan Medcon şirketinin %60 hissesini satın alan şirket, Kuzey İtalya, Adriyatik ve Orta Avrupa'da rekabet gücünü artırırken, bu satın almanın şirketin ihracat gelirlerine olumlu yansıyacağını beklemekteyiz yılında 50 milyon dolarlık yatırım yapmayı hedefleyen şirketin projeleri arasında Mersin de ve Kayseri de atık gazların enerjiye dönüştürüleceği tesisler inşa etmek yer alıyor. Bu sayede Mersin projesiyle 6 milyon dolar, Kayseri projesiyle de 3 milyon dolar enerji tasarrufu sağlanması hedeflenmektedir. Uluslararası benzer şirket çarpanlarına göre şirket için hisse başı hedef fiyatımız 10,30 TL olup, AL yönündeki tavsiyemiz devam etmektedir. Satış gelirlerinde çok az da olsa bir artış yakalamayı başaran Çimsa, 2009 yılında İMKB de işlem gören çimento şirketleri arasında gelirlerinde geçen seneye göre artış sağlamayı başaran nadir şirketlerden biri olmuştur.

11 Filiz SARI Araştırma, Uzman Araştırma Bölümümüzün Hazırladığı Diğer Raporlarımıza adreslerinden ulaşabilirsiniz. ÇEKİNCE : Bu rapordaki bilgi ve fikirler Turkish Yatırım tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan derlenerek hazırlanmıştır. Turkish Yatırım bu bilgilerin doğruluğu veya bütünlüğü konusunda bir garanti veremez. Raporda yer alan yatırım, bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Bu rapordaki görüşler, tahmin ve projeksiyonlar raporu hazırlayan analistlerin fikirlerini yansıtmaktadır. Analist/ler görüş ve tahminlerini haber vermeksizin değiştirme hakkına sahiptirler. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Turkish Yatırım ve personeli bu rapordaki bilgilerin eksikliğinden veya yanlışlığından dolayı hiçbir şart altında sorumlu tutulamaz.