MOLDOVA CUMHURİYETİ ÜLKE PROFİLİ. Kasım 2018 İş Geliştirme Müdürlüğü Araştırma ve Geliştirme Uzmanı Suğun Şıvga KELEŞ

Transkript

1 MOLDOVA CUMHURİYETİ ÜLKE PROFİLİ Kasım 2018 İş Geliştirme Müdürlüğü Araştırma ve Geliştirme Uzmanı Suğun Şıvga KELEŞ

2 TEMEL BİLGİLER Ülke Adı : Moldova Cumhuriyeti Yüzölçümü : 33,851 km 2 Yönetim Biçimi : Parlamenter Cumhuriyet Devlet Başkanı : Igor DODON ( Aralık 2016 dan bu yana) Başbakan : Pavel FILIP (Ocak 2016 dan bu yana) Bağımsızlık Tarihi : Ağustos 1991 tarihinde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği nin dağılmasının ardından Başkent : Kişinev Dil : Moldovaca/Romence ( %80 ), Rusça ( %9,2) Din : Ortadoks Hristiyan (%90) DEMOGRAFİK VERİLER Nüfus: Nüfus Artış Oranı Nüfus Yapısı : 3,4 Milyon (2017 tah.) : - 1,05 (2017 tah.) 0-14 yaş % 18, yaş % 69,7 65 yaş ve üstü % 16,6 DİPLOMATİK TEMSİLCİLER T.C. Kişinev Büyükelçisi Moldova Ankara Büyükelçisi Moldova İstanbul Başkonsolosu : Halil Gürol Sökmensüer : İgor Bolboceanu : MFA web portalında isim yer almamaktadır. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER (2017 tahmini rakamlar) Para Birimi : Moldova Leyi GSYH : 8,128 Milyar Dolar Reel Ekonomik Büyüme % : 4,5 Enflasyon Oranı % : 6,2 Kişi Başına Düşen Milli Gelir : Dolar İşgücü : 1,2 Milyon İşsizlik Oranı % : 4,4 Kaynak: Word Bank

3 MOLDOVA NIN DIŞ TİCARETİ (2017 tahmini rakamlar) İhracat Başlıca İhracat Ürünleri Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler İthalat Başlıca İthalat Ürünleri Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler Kaynak: CIA World Factbook : 2,4 Milyar Dolar : Gıda maddeleri, tekstil, makine : Romanya (%24,6), Rusya (%13,7), İtalya (%9,1) Almaya, (%6,2) Ukrayna (%5,3) İngiltere (%4,6) Polonya (%4,6) : 4,8 Milyar Dolar : Mineral ürünler ve yakıt, makine ve ekipmanlar, kimyasallar, tekstil : Romanya (%15,5), Ukrayna (%11,4), Rusya (%10,6), Çin (%10,4), Almanya (%8,9, İtalya (%6,9) Türkiye (%6,1) MOLDOVA NIN GENEL EKONOMİK DURUMU Son dönemlerde kaydettiği ekonomik gelişmelere rağmen, Moldova Avrupa nın en fakir ülkelerinden biri olmaya devam etmektedir. Ilımlı iklimi ve verimli tarım arazileri ile ekonomisi büyük ölçüde tarım sektörüne dayanmaktadır.( sebze, meyve, şarap, buğday ve tütün ürünleri) Moldova ekonomisi ayrıca, Avrupa, İsrail, Rusya ve diğer ülkelerde çalışan tahmini bir milyon Moldovalıdan gelen, GSYH nin %15 civarına tekabül eden, yıllık yaklaşık 1, 2 milyar dolara da bağlı durumdadır. Çok az doğal enerji kaynaklarıyla, Moldova tüm enerji tedarikini Rusya ve Ukrayna dan ithal etmektedir. Moldova'nın Rus enerjisine bağımlılığı nedeniyle Rus doğal gaz tedarikçisi Gazprom'a 6 milyar dolardan daha fazla borcu bulunmaktadır. Moldova 2014 yılında yaşadığı -0,4 ekonomik daralmanın ardından, büyük ölçüde artan tüketim, tarımsal ihracattan elde edilen gelirin artması ve vergi tahsilatının iyileştirilmesinin etkileri ile de 2016 ve 2017 yıllarında %4,5 büyüme kaydetmiştir. Moldova 2014 yılında Avrupa Birliği ile çeşitli Ticaret Anlaşmalar imzalamıştır. Bu anlaşmalar Moldova nın AB ye yaptığı ihracatta önemli bir büyüme yaratmıştır. AB, 2017 yılında Moldova ihracatının %65 den fazlasını satın almıştır. Bu durum 20 yıldan beri Moldova nın en büyük ihracat partneri olan Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerinin dış ticaretteki konumunu değiştirmiştir.

4 MOLDOVA İLE TÜRKİYE ARASINDAKİ İLİŞKİLER Türkiye- Moldova Dış Ticaret Verileri ( Milyon Dolar) İhracat İthalat Hacim Denge / Kaynak:TUİK Türkiye'nin Moldova ya İhracatında Başlıca Ürünler Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar Domates (taze/soğutulmuş) Diğer hazır eşya (elbise patronları dahil), örme mensucat Sabunlar, yüzey aktif organik ürünler ve müstahzarlar Turunçgiller (taze/kurutulmuş) Tuvalet kağıdı, kağıt havlu gibi hijyenik ürünler Alüminyum çubuk ve profiller ve sentetik lif ipliği Kaynak: T.C. Ticaret Bakanlığı Türkiye'nin Moldova'dan İthalatında Başlıca Ürünler Ayçiçeği tohumu Kolza tohumları Dökme demirin, demirin veya çeliğin döküntü ve hurdaları Buğday ve mahlut Sökülecek deniz taşıtları, suda yüzen sökülecek diğer araçlar Camdan damacana, şişe, kavanoz, çanak, ilaç tüpleri, serum ampulleri ve diğer kaplar Mısır

5 Moldova ile Ege Bölgesi Arasındaki Dış Ticaret (USD) Yıl İhracat İthalat Hacim Denge Moldova ile İzmir Arasındaki Dış Ticaret (USD) Yıl İhracat İthalat Hacim Denge Kaynak: TUİK Notlar: THY nin Kişinev uçuşu bulunmaktadır. Türkiye de kayıtlı 215 Moldova sermayeli firma bulunmaktadır Ocak İzmir de kayıtlı 9 Moldova sermayeli firma bulunmaktadır. Ağustos 2017