HAFTALIK BÜLTEN. 17 Mayıs 2019

Transkript

1 HAFTALIK BÜLTEN 17 Mayıs 2019 GEÇTİĞİMİZ HAFTA NE OLDU Yurtiçinde veri akışı açısından yoğun geçen haftada içsel olarak ödemeler dengesi, sanayi üretimi, işsizlik oranı ve merkezi yönetim bütçesi verileri ön plana çıkarken küresel olarak ABD ile Çin arasında ticaret savaşına ilişkin gelişmeler piyasaların odağında yer aldı. Önceki hafta ABD nin 200 milyar dolarlık Çin ürününe uygulanacak vergi oranını %10'dan %25'e yükseltmesinin ardından Pazartesi günü Çin, 60 milyar dolar değerindeki 5 binden fazla ABD ürününe 1 Haziran tarihinden itibaren geçerli olmak üzere %5-25 aralığında değişen oranlarda ek gümrük vergisi uygulayacağını açıkladı. ABD-Çin arasında artan gerilim küresel piyasalar üzerinde baskı unsuru olmaya devam ediyor. Yurtiçinde haftaya cari açık verisiyle başladık. Cari işlemler hesabı, Mart ayında 589 milyon dolar açık verirken 1 milyar dolar olan beklentilerin oldukça altında gerçekleşti. Beklenenden iyi gelen sanayi üretimi Mart ayında aylık %0,9 artarken yıllık bazda %2,2 daraldı. Bütçe, Nisan ayında 18,3 milyar TL, Ocak Nisan döneminde ise 54,5 milyar TL açık verdi. Şubat ayı işsizlik oranı ise 4,1 puanlık artış ile %14,7 seviyesinde gerçekleşirken genç işsizlik oranının 7,1 puanlık artış ile %26,1 gibi yüksek seviyelerde kalması dikkat çekiyor. Haftaya pozitif başlamasına rağmen hafta başında küresel piyasalardaki negatif seyrin etkisiyle seviyesine kadar gerileyen BİST100 Endeksi %1,96 değer kaybıyla puandan haftayı tamamlıyor. Türkiye 2 yıllık gösterge tahvil faizi %23,93 seviyesinden başladığı haftada %26,18 seviyesini gördü. TL de bir süresidir görülen dalgalanma hafta ortasından itibaren kısmen son buldu. Hafta içinde 5,98 seviyesine kadar gevşeyen Dolar/TL, haftanın genelinde 6 sınırının üzerindeki hareketini sürdürdü. Petrol fiyatları, Suudi Arabistan Enerji Bakanlığı'nın ülkedeki iki petrol istasyonuna yönelik saldırı gerçekleştirildiğini açıklaması sonrası Orta Doğu da artan gerilimin arzda sıkıntı yaratabileceğine dair endişelerle yükselişe geçerken Brent tipi petrolün varili 73 doların üzerine çıktı. Yurtiçi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam döviz mevduatı 10 Mayıs ile biten haftada 2 milyar dolar artarak 181,2 milyar dolara yükseldi. Yurtdışı yerleşik yatırımcılar 3-10 Mayıs haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 214,5 milyon dolar hisse senedi ve 340,3 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) satışı gerçekleştirdi. Haftanın ilk işlem gününe pozitif başlamasına rağmen küresel piyasalardaki negatif seyrin etkisiyle düşüşe geçerek seviyesine kadar gerileyen BİST100 Endeksi %2,54 değer kaybıyla puandan günü tamamladı. ABD ile Çin arasında gerilimin devam etmesi nedeniyle küresel piyasalar haftaya negatif başladı. ABD 10 yıllık tahvil faizi %2,40 seviyesinden haftayı karşıladı. Dolar endeksi 97,3 seviyesinin üzerinden haftaya başlarken Euro/Dolar paritesi 1,12 sınırının üzerinde işlem gördü. Altının onsu 1.285,9 dolardan, gramı 247,8 liradan haftayı karşıladı. Pazartesi günü açıklanan Türkiye'nin cari işlemler hesabı, Mart ayında geçen yılın aynı ayına kıyasla milyon dolar azalarak 589 milyon dolar açık verdi. Beklenti cari açığın 1 milyar dolar olmasıydı. 12 aylık cari açık ise 12 milyar 829 milyon dolar oldu. Söz konusu azalışta, Mart ta 2018'in aynı ayına göre ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının milyon dolar azalarak 916 milyon dolara gerilemesi en büyük etken oldu. Geçen yılın mart ayını 573 milyon doları açıkla kapatan altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı, 2019'un aynı ayında 3 milyar 477 milyon dolar fazla verdi. Sala günü Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mart ayına ilişkin sanayi üretim endeksi sonuçlarını açıkladı. Buna göre, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi Mart ta geçen yılın aynı ayına göre %2,2 geriledi. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise Mart ta bir önceki aya kıyasla %2,1 artış kaydetti. Beklenti aylık %0,9 artış, yıllık %4,4 daralma olması yönündeydi. Arındırılmamış sanayi üretim endeksi de Mart ta geçen yılın aynı ayına göre %4,7 düşüş gösterdi. İmalat sanayi sektörü endeksi yıllık % 2,6 azaldı. Bu arada Şubat ayı verisi % 1,3 artıştan %1,4'e, yıllık da %5,1 daralmadan %5,0 daralmaya revize edildi. Euro Bölgesi'nde sanayi üretimi Mart ayında Şubat'a göre %0,3 azalarak beklentiye paralel düşüş kaydetti. Sanayi üretimi Şubat'ta aylık %0,1 gerilemişti. Sanayi üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,6 azaldı. Yıllık beklenti %0,8 düşüş olması yönündeydi. Çarşamba günü açıklanan TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Şubat döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 376 bin kişi artarak 4 milyon 730 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 4,1 puanlık artış ile %14,7 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 4,4 puanlık artış ile %16,9 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 7,1 puanlık artış ile %26,1 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 4,1 puanlık artış ile %15,0 olarak gerçekleşti. İstihdam edilenlerin sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre 811 bin kişi azalarak 27 milyon 355 bin kişi, istihdam oranı ise 1,8 puanlık azalış ile %44,8 oldu. İstihdam edilenlerin %17,1'i tarım, %19,7'si sanayi, %5,4'ü inşaat, %57,7'si ise hizmet sektöründe yer aldı. İşgücüne katılma oranı ise 0,3 puanlık artış ile %52,5 olarak gerçekleşti. Erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,1 puanlık azalış ile %71,4, kadınlarda ise 0,7 puanlık artışla %34,0 oldu.

2 Hazine ve Maliye Bakanlığı, Nisan ayı bütçe gerçekleşmeleri raporu açıklandı. Bütçe gelirleri, Nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre %10,7 azalarak 57,7 milyar lira, bütçe giderleri ise %12,8 artarak 76 milyar lira oldu. Böylece merkezi yönetim bütçesi, Nisanda 18,3 milyar lira açık verdi. Ocak-nisan döneminde bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre %18,9 yükselerek 276 milyar lira, bütçe giderleri %29,5 artışla 330,4 milyar lira olurken Ocak-nisan döneminde merkezi yönetim bütçesi 54,5 milyar lira açık verdi. Çin den gelen verilere göre sanayi üretimi Nisan ayında önceki yılın aynı ayına göre %5,4 artarken %6,5 olan beklentinin altında kaldı. Perakende satışlar da %8,6'lik beklentinin altında kalarak, %7,2 arttı. Sabit yatırımlar ise %6,4 lük beklentiye karşın %6,1 artış gösterdi. ABD'de sanayi üretimi ve imalat sanayi üretimi Nisan ayında %0,5 düştü. Beklenti her ikisinde de değişim olmaması yönündeydi. Mart ayı verisi ise %0,1 düşüşten %0,2 artışa revize edildi. Kapasite kullanımı %78,5'ten % 77,9'a geriledi. Perakende satışlar Nisan da %0,2 artış beklentisine karşın %0,2 azaldı. Otomobil hariç satışlar ise %0,1 arttı. Almanya birinci çeyrekte %0,4'lük beklentilere paralel büyürken Almanya ekonomisinin derinleşen küresel ticaret gerilimi sebebiyle risk altında kalmaya devam ettiği belirtildi. Euro Bölgesi ilk çeyrekte bir önceki çeyreğe kıyasla %0,4, 2018 in aynı çeyreğine göre ise %1,2 büyüdü. Perşembe günü açıklanan TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde konut satışları 2019 Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %18,1 oranında azalarak oldu. Konut satışlarında, İstanbul konut satışı ve %18,3 ile en yüksek paya sahip oldu. İpotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %61,3 oranında azalış göstererek olurken, toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı %12,8 olarak gerçekleşti. Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %29,6 azalarak , ikinci el konut satışları ise bir önceki yılın aynı ayına göre %8,3 azalış göstererek oldu. Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %82,1 artarak oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında, Nisan 2019'da ilk sırayı İstanbul aldı. Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı Irak vatandaşlarına yapıldı. Irak'ı sırasıyla, Suudi Arabistan, İran, Kuveyt ve Rusya Federasyonu izledi. TCMB tarafında periyodik olarak yayınlanan yurtdışı yerleşik yatırımcı menkul kıymet istatistiklerine göre 3-10 Mayıs haftasında yurtdışı yerleşik yatırımcılar reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 214,5 milyon dolar hisse senedi ve 340,3 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) satışı gerçekleştirdi. BİST100 Endeksi aynı dönemde %5,76 değer kaybederken, 2 yıllık gösterge tahvil faizi 184 baz puan yükseldi. Yılbaşından beri 825,8 milyon dolar hisse senedi alımı ve 2.629,3 milyon dolarlık DİBS satışı yapan yurtdışı yerleşikler böylelikle 2019 yılında toplam 1.803,5 milyon dolarlık menkul kıymet satışı gerçekleştirmiş oldu. Yine TCMB tarafından periyodik olarak yayınlanan veriye göre 10 Mayıs ile biten haftada yurtiçinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 910 milyon dolar artarak milyon dolar ve tüzel kişilerinki milyon dolar artarak milyon dolar olmuştur. Böylelikle yurtiçi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam döviz mevduatı 10 Mayıs ile biten haftada milyon dolar artarak milyon dolara yükselmiştir Mayıs haftasında yurtiçinde yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam mevduatı içindeki döviz mevduat payı 1,4 puan artarak %53 e yükselmiştir. Yurtiçi yerleşiklerin aynı dönemde 998,4 milyar TL tutarında TL mevduatı bulunmaktadır. ABD de haftalık işsizlik başvuruları 16 bin düşüşle 212 bin oldu. Beklenti 220 bin olması yönündeydi. Önceki haftanın verisi ise revize edilmeyerek 228 binde kaldı. Konut başlangıçları Nisan ayında yıllık %5,7 artışla 1,24 milyon olarak gerçekleşti. İnşaat izinleri ise %0,6 artarak 1,30 milyon oldu. Cuma gününe ABD tarafından gelen iki haberle başladık. ABD Başkanı Trump, ABD nin Türkiye'den yaptığı çelik ithalatına uyguladığı %50 oranındaki gümrük vergisinin %25'e indirildiğini bildirdi. ABD, Türkiye den yapılan çelik ithalatı için vergi oranını Ağustos 2018'te %25 ten %50'ye yükseltilmişti. Ayrıca Türkiye, ABD ile ticarette vergi avantajı sağlayan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) kapsamındaki ülkeler listesinden çıkarıldı. TCMB tarafından açıklanan Türkiye deki konutların gözlemlenebilen özelliklerinin zaman içinde kontrol edilerek, kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan konut fiyat endeksi, 2019 yılı Mart ayında bir önceki aya göre %0,40 oranında artarak 109,31 seviyesinde gerçekleşmiştir. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %3,45 oranında artmış, reel olarak ise %13,58 oranında azalmıştır. Eurostat verilerine göre Euro Bölgesi'nde Nisan ayında enflasyon aylık %0,7, yıllık %1,7 artarak beklentilerle paralel gerçekleşti. Çekirdek enflasyonu ise yıllık %1,3 artış gösterdi. Haftanın son işlem gününe negatif başlayan BİST100 Endeksi seans boyunca karışık bir seyir izlerken günü %0,47 kayıpla puandan tamamladı. Küresel piyasalarda negatif bir seyir hakim. ABD 10 yıllık tahvil faizi %2,40 seviyesinden, Türkiye nin gösterge tahvil faizi %26,10 dan ve 10 yıllık tahvil faizi %19,16 dan işlem görüyor. Dolar endeksi 98 sınırını test ederken Euro/Dolar paritesi 1,1155 seviyesine kadar gevşedi. Altının onsu 1.276,4 dolardan, gramı ise 248,3 liradan alıcı buluyor.

3 Uzun Vadede Ne Bekliyoruz 6,75x olan BİST100 cari F/K çarpanı 10,5x olan 5 yıllık ortalamasına göre %35,8 iskontolu. Türkiye için son dönemde artan piyasa volatilitelerinin bir katalizör sonrası normalize seviyeye gelmesi durumunda Türk borsası için önemli bir potansiyelin bulunduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca Türkiye nin taşıdığı riskleri dengeleyebilecek büyüme potansiyeli de dikkate alınmalı un ilk çeyreğinde politika faizini mevcut seviyesi olan %24 te tutan TCMB nin ikinci çeyrekte enflasyon görünümünde çok ciddi bir bozulma olmadığı müddetçe baz puan indirim yapmasını beklemekteyiz. TCMB 2019 yılı Mayıs ayı beklenti anketine göre; TÜFE nin Mayıs ayında %1,48, Haziran ayında %1,10, 2019 yılı sonunda %16,68 ve 12 ay sonrasında %15,48 artması beklenmektedir. Yine aynı şekilde Dolar/TL kurunun 2019 sonunda 6,43, 12 ay sonrasında ise 6,68 olması öngörülmektedir. Cari açığın 2019 sonunda 14,7 milyar dolar, 2020 yılında ise 22 milyar dolar olması beklenirken GSYH büyümesinin 2019 yılında %0,3 ve 2020 yılında %2,8 olması beklenmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonu ve 3 ay sonrasında sabit kalması beklenirken, 6 ay sonrasında %22,34 e ve 12 ay sonrasında ise %19,83 e gerilemesi beklenmektedir. Hali hazırda %19,55 olan 10 yıllık tahvil faizlerinin 12 ay sonrasında %17,93 seviyesinde dengeleneceği beklenmektedir. 180% Doların EM Para Birimleri Karşısında Seyri 160% 140% 120% 100% 80% TL RUS. RUB G.AF. RAND BREZ. REAL HİN. RUPİ MEK. PESO MAL. RİNGİT ÇİN YUAN

4 DOW JONES S&P-500 Tarih Dow Jones NIKKEI Tarih Nikkei Değ % -0,0 8 Değ % -0,4 4 Tarih S&P-500 Shangai Comp. Tarih SSEC Değ % 0,0 5 Değ % -1,9 4 FTSE-100 Tarih FTSE-100 DAX Tarih Dax Değ % 2,0 4 Değ % 1,6 4 * Nikkei Endeksi hariç diğer borsaların Perşembe günü değerleri saat 18:00 itibari ile alınmıştır.

5 6,0688 6,0488 6,0288 6,0088 5,9888 5,9688 $/TL Tarih USD/TRY /TL Tarih EUR/TRY ,9839 6, , ,0594 6, , ,0310 6, , ,0010 6, , ,0457 6, , ,0504 6, ,7554 Değ % 1,1 1 Değ % 0,1 2 1,1243 1,1223 1,1203 1,1183 1,1163 1,1143 /$ Tarih EUR/USD $/ Tarih USD/JPY , , , , , , , , , , , , , , , , ,0 Değ % -0,6 9 Değ % 0, ,5 123,3 123,1 122,9 122,7 122,5 / Tarih EUR/JPY /$ Tarih GBP/USD ,5 1, , , , ,8 1, , ,8 1, , , , ,7 1, ,2733 Değ % -0,6 7 Değ % -2,0 7 0,8761 0,8711 0,8661 0,8611 / Tarih EUR/GBP Altın TL/Gr. Tarih SLGD 254, , , , , , , , , , , , , , , , ,5 Değ % 1,4 7 Değ % 0,4 0 BIST-100 Tarih Endeks Gösterge Tahvil Tarih G.Tahvil , , , , , , , , , ,10 Değ % 0,6 0 Değ % -1,6 2 * Fiyatlar saat 18:05 itibari ile alınmıştır

6 Bizim Menkul Değerler A.Ş Araştırma Bölümü arastirma@bizimmenkul.com.tr Telefon : Önemli Uyarı Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan bilgiler Bizim Menkul Değerler A.Ş. (BMD) nin güvenilir olduğunu düşündüğü yayımlanmış bilgilerden ve veri kaynaklarından derlenerek BMD Araştırma Bölümü tarafından okuyucuyu bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Kullanılan bilgilerin hatasızlığı ve/veya eksiksizliği konusunda BMD hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. BMD Araştırma raporları şirket içi ve dışı dağıtım kanalları aracılığıyla tüm BMD müşterilerine eşzamanlı olarak dağıtılmaktadır. Burada yer alan tahmin, yorum ve tavsiyeler dökümanın yayınlandığı tarih itibariyle geçerlidir. BMD Araştırma Bölümü daha önce hazırladığı ya da daha sonra hazırlayacağı raporlarda bu raporda sunulan görüş ve tavsiyelerden farklı ya da bu raporda sunulan görüş ve tavsiyelerle çelişen başka raporlar yayınlayabilir. Çelişen fikir ve tavsiyeler bu raporu hazırlayan kişilerden farklı zaman dilimlerine işaret ediyor, farklı analiz yöntemlerini içeriyor ya da farklı varsayımlarda bulunuyor olabilir. Böyle durumlarda, BMD nin bu raporlardaki tavsiye ve görüşlerle çelişen diğer BMD Araştırma Bölümü raporlarını okuyucunun dikkatine sunma zorunluluğu yoktur. BMD ve ilişkili olduğu firmalar bu raporda adı geçen pay senetlerinde pozisyon sahibi olabilir ve/veya raporun yayınlanma tarihinden sonra işlem yapabilir. Ayrıca yatırımcılar bu raporda adı geçen şirketlerle BMD ve/veya diğer ilişkili firmalarının iş ilişkisi içerisinde olabileceğini kabul ederler. Bu çalışma kesinlikle tekrar çıkarılmak, çoğaltılmak, kopyalanmak ve/veya okuyucudan başkasına dağıtılmak üzere hazırlanmamıştır ve BMD Araştırma Bölümü nün izni olmadan kopyalanamaz ve çoğaltılıp dağıtılamaz. Okuyucuların bu raporun içeriğini oluşturan yatırım tavsiyeleri, tahmin ve hedef fiyat değerlemeleri de dahil olmak üzere tüm yorum ve çıkarımların, BMD Araştırma Bölümü nün izni olmadan başkalarıyla paylaşmamaları gerekmektedir. BMD bu araştırma raporunu yayınlamaya, müşterilerine ve gerekli yatırım profesyonellerine dağıtmaya yetkilidir. BMD Araştırma Bölümü gerekli olduğunu düşündüğünde düzenli olarak yatırım tavsiyelerini güncellemekte ve temel analize dayalı araştırma raporları hazırlamaktadır. Bununla birlikte, bu çalışma herhangi bir hisse senedinin veya finansal yatırım enstrümanlarının alımı ya da satımı için BMD ve/veya BMD tarafından direk veya dolaylı olarak kontrol edilen herhangi bir şirket tarafından gönderilmiş bir teklif ya da öneri oluşturmamaktadır. Herhangi bir alım-satım ya da herhangi bir enstrümanın halka arzına talepte bulunma kararı bu çalışmaya değil, arz edilen yatırım aracı ile ilgili kamuya duyurulmuş ve yayınlanmış izahname ve sirkülere dayanmalıdır. BMD ya da herhangi bir BMD çalışanı bu raporun içeriğindeki görüş ve tavsiyelere uyulması sebebiyle doğabilecek doğrudan ya da dolaylı herhangi bir zarar ya da kayıpla ilgili olarak sorumlu tutulamaz.