TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ

Transkript

1 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ HÜRRİYET GAZETESİ...1 S&P'nin kararı piyasaları sarstı Merkez Bankası önlemleri neden aldığını açıkladı ABD'nin notunun yeniden düşme ihtimali yüzde 30 Banvit'te hisse satışı Sanayi üretiminde artış Avrupa faiz artırdığı için pişman değil Yunanistan da ekonomik kriz kiliseyi de vurdu İrlanda dan Borç affı kaçınılmaz uyarısı Ette teşvik bitti kayıtlar dibe vurdu Dünyada alarm Fiat, Chrysler ile birleşti Amerikan Dodge 50 yıl sonra Türkiye de yeniden tarih oldu Erdal SAĞLAM Merkezden yeni karar ve açıklamalar gelebilir MİLLİYET GAZETESİ...11 Türkiye pos cihazı sayısında dünya ikincisi "Krediler yavaşladı piyasa göremedi" Sanayi üretimi yüzde 6.7 oranında arttı Dünyanın en zengin adamının dev kaybı Greenspan: Çift dip yok, endişe Avrupa TT ve Kamil Koç işbirliğine gitti GÜNGÖR URAS ABD borcunu ödeyecek doları bulur da YAMAN TÖRÜNER Ne Yapıldı? Neden Yapıldı? Ne olacak? MURAT SABUNCU Kendimize güveniyoruz ama ne yapıldığını iyi anlayalım SABAH GAZETESİ bin 704 yeni milyonerimiz oldu Altın ne kadar yükselecek? 10 bin girişimciye bedava arsa Not indirimi piyasaları sallıyor Dünya nefesini tuttu Buzdolabı ucuzladı içi pahalandı SÜLEYMAN YAŞAR ABD'nin notu düştü, en güvenilir liman Türkiye TARIK YILMAZ T-Bank'a Avrupalı ortak geliyor Şeref oğuz Taşınan & Taşıyıcı RADİKAL GAZETESİ...29 Piyasalarda 'Kara Pazartesi' korkusu TEM sebze hali Otomobilde zam rüzgârı e-ticarette iftar bereketi UĞUR GÜRSES Fazlasıyla telaşlıyız! HÜSEYİN YENER Piyasalarda panik atak DÜNYA GAZETESİ...36 Yabancılar en çok 'Garanti' dedi 'Zorunlu karşılıklar' para politikası aracı olmaktan çıkarılmalı SPK devlerin yolunu açtı OSMAN AROLAT "Güvenli limanda" dalgalanma

2 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ HÜRRİYET GAZETESİ S&P'nin kararı piyasaları sarstı Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P'nin, ABD'nin kredi notunu düşürmesi piyasalarda ilk anda sert bir harekete neden oldu. Endişeli hava güvenli liman altını 1,710 doların üzerine çıkarıp rekora taşıdı. Asya borsaları yüzde 4'e varan düşüşler yaşarken, Avrupa'daki olumlu havayla düşüş hız kesti. İçeride ise dolar önce 1.75 TL'nin üzerine çıktı, ancak sonrasında gelen satışlarla bandında dengeye oturdu. İMKB de güne yüzde 2.05'lik düşüşle başladı, sonrasında kayıplar azaldı. İLK TEPKİ ASYA'DAN GELDİ Kararın ardından Asya borsalarından gelen ilk tepki sert oldu. Japonya ve Avustralya'da hisseler yüzde 2 fazla değer kaybederken, Güney Kore'de yüzde 4.1, Hong Kong'da yüzde 3.8, Çin'de ise yüzde 3.4, Tayvan'da da yüzde 3.8'e varan sert düşüşler yaşandı. Avrupa'da ise Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) İtalya ve İspanya tahvillerini alacağı sinyali vermesiyle borsalar yukarı açılarak, satış baskısını azalttı. ALTIN REKOR KIRDI Risk almak istemeyen yatırımcıların ise adresi değişmedi ve güvenli liman altına olan taleple vadeli piyasada altının onsu yüzde 3'ten fazla yükselerek 1, dolara çıktı ve yeni rekorunu kırdı. Altın şu anda 1,700 dolar sınırında seyrediyor. Kur tarafında ise ECB'den gelen müdahale kararıyla euro/dolar paritesi 'li seviyelere tırmandı. TL ÖNCE DÜŞTÜ, ŞONRA TOPARLANDI İçeride ise artan tedirginlik TL'nin değer kaybını beraberinde getirdi. Euro/TL yüzde 2'yi aşan yükselişle 2.52' seviyesine yaklaşırken, dolar/tl de ilk anda yüzde 1.5'e yaklaşan artışla 1.76'ya doğru hareketlendi. Ancak, TL daha sonra Avrupa'daki olumlu açılış sonrası dövize gelen satışla yeniden güçlendi. Saat itibariyle 'a gerileyen dolar/tl daha sonra yeniden 1.74'ün üzerine çıktı. Parite şu anda seviyesinde bulunuyor. Dolar cuma gününü TL'den tamamlamıştı. Euro/TL de 2.50'nin altına sarktıktıktan sonra yeniden bu seviyenin üzerine çıktı. MERKEZ SATIŞ MİKTARINI YÜKSELTTİ Kurdaki hareket Merkez Bankası'nı da harekete geçirdi. Banka döviz piyasasına likiditeyi sağlamak için başlattığı müdahale çerçevesinde bugün 60 milyon dolarlık satış gerçekleştireceğini duyurdu. Banka Cuma günü 50 milyon dolarlık satış gerçekleştirmişti. TL'NİN KAYBI SINIRLI OLUR Finansinvest Yatırım Danışmanlığı Birim Yöneticisi Berna Özdemir, yurtdışındaki olumsuz havaya karşın içeride TL'nin dolar karşısındaki kaybının sınırlı olmasını beklediğini söyledi. Merkez Bankası'nın cuma günü başladığı döviz satış ihalalerinde tutarın açık uçlu olmasının piyasa üzerinde etkili olduğunu belirten Özdemir, şöyle devam etti:

3 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ "Dolar/TL sabah yurtdışı piyasalardaki satışla 1.75 TL'nin üzerinde açıldı ama bu seviyede zorlandı. Merkez'in yeni açacağı satış ihalesi kurun geri gelmesine neden olabilir. Ayrıca euro/dolar'daki yükseliş de dolar üzerinde baskı oluşturabilir. Dolar/TL'de yükselişlerin sınırlı kalacağını düşünüyoruz." YATIRIMCILARIN KAFASI KARIŞTI Osmanlı Portföy Genel Müdürü Murat Salar ise, yaşananların yatırımcıların kafasındaki belirsizliği artırdığını bunun da sert fiyatlamalara neden olabileceğine dikkat çekti. Salar, "Piyasaların kafaları belli bir süredir karışmıştı. ABD'nin not indirim gündemdeydi ama zamanlama olarak bu kadar çabuk beklemiyordu. ABD, Avrupa ve içerideki bazı belirsizlikler, fiyatlamaları sert şekilde olumlu ya olumsuz etkileyecek bir hava yaratıyor" dedi. Salar hareketin içerideki olası etkileri için ise, Türkiye nin şartlarının yurtdışından farklı, borç yükü ya da büyüme tarafında bir sıkıntısı bulunmuyor. Elbette, yurtdışındaki dalgalanmalar Türkiye yi de etkileyecektir. Ancak Türkiye deki en büyük sıkıntısı cari açık. Merkez Bankası nın Perşembe günü politika duruşunda değişikliğe gitmesi bu anlamda belirsizliği artırdı. Orta vadede ise türbülansın geçtiği, risk iştahının arttığı dönemi Türkiye olumlu etkilenecektir dedi. İMKB DE DÜŞÜŞLE AÇILDI İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, yurtdışı kaynaklı endişelerle güne yüzde 2.05'lik düşüşle başladı. Sonrasında kayıplar azalırken düşüş yüzde 1'in altına kadar geriledi. Endeks saat itibariyle 55 bin 670 puandan işlem gördü. Borsa geçen hafta da yüzde 9.8'lik bir değer kaybı yaşamıştı. CNBC-e'ye konuşan Yapı Kredi Yatırım teknik analisti Özgür Karahan, borsanın hafta içinde 52 bin 500 bölgesine kadar bir satış olabileceğine işaret etti. Karahan, "İlk iki gün borsada satışlar görebiliriz. Ancak sonrasında FED toplantısından gelecek destekle piyasada tepki alımları görülebilir. Yukarı hareketlerde önce 56 bin, arkasından 58 binler gündeme gelecek" dedi. DÜNYA'DA S&P ALARMI S&P'nin Cuma günü geç saatlerde ABD'nin kredi notunu AAA seviyesinden, AA+'ya düşürmesinin ardından piyasalar bugün verilecek tepkiyi beklemeye başlamıştı. ECB VE G7'DEN MÜDAHALE Bu durum, piyasada oluşacak olumsuz havanın derinleşmesine önlem almak isteyen yetkili kurumlar hafta sonunda fazla mesai yapmaya zorlarken, yatırımcıları sakinleştirmeye yönelik adımlar da fazla gecikmedi. Önce ECB, euro bölgesindeki çevre ülkeler ile yaptığı görüşme sonrası tırmanan borç krizine karşı piyasalara "kararlı biçimde müdahalede" bulunma kararının alındığını açıkladı. Bu, piyasalarda euro krizinin yeni kurbanları olmasından korkulan İtalyan ve İspanyol tahvilleri için 'önemli bir adım sinyali' olarak algılandı. Bu kararın ardından Pazar günü acil görüşen G7 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları da finansal piyasalara gerekmesi halinde likidite verme kararı aldı. G7'nin açıklamasında finansal piyasalardaki istikrarı sağlamak için yakın işbirliğinin sürdürüleceği belirtilirken, gerekirse koordineli şekilde piyasalarda her önlemin alınacağı sözü verildi.

4 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ PETROL GERİLEDİ Küresel ekonomiye yönelik kaygıların durgunluk korkusunu tetiklemesi petrol fiyatlarında da sert gerileme yaşanmasına neden oldu. ABD ham petrolünün varil fiyatı 84 doların ve Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı 107 doların altında işlem görüyor. ABD ham petrolünün varil fiyatı eylül ayı teslimi bugün yüzde 4'lük değer kaybıyla 83 dolar sınırına geriledi. Ancak daha sonra 84 doların üzerine çıktı. Petrolün fiyatı geçen haftayı 87 dolardan kapatmıştı. DİĞERLERİ TAKİP Mİ EDECEK? Standard & Poor s un ardından diğer bir kredi derecelendirme kuruluşu olan Moody s de ABD nin kredi notuna yönelik uyarıda bulundu. Kurum, mali disiplin zayıflarsa ABD nin notunu 2013 ten daha evvel indirebileceklerini belirtti. Merkez Bankası önlemleri neden aldığını açıkladı Merkez Bankası, geçen hafta aldığı önlemlerin gerekçesini bugün açıkladı. Merkez Bankası'nın Para Politikası Kurulu toplantı özetlerinde yer alan bilgilere göre, faiz indirimi, döviz satışı, faiz koridorunun daraltılması ve munzam karşılıkların artırılmasını kapsayan önlemler, küresel ekonomiye yönelik sorunların yurtiçi piyasalar üzerindeki olumsuz etkilerini sınırlamak amacıyla alındı. ABD'nin notunun yeniden düşme ihtimali yüzde 30 Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's Genel Müdürü John Chambers, ABD'nin gelecekte yeni bir not indirimi ihtimalinin üçte bir oranında olduğunu söyledi. Chambers, ABC televizyonunda This Week programında yaptığı açıklamada, gelecek altı ile 24 ayda ABD ekonomisine ilişkin koşullar değişmez, ABD'nin mali pozisyonu daha da kötüleşir ya da siyasi tıkanıklık daha da artarsa, ülkenin kredi notunun gelecekte indirilmesi olasılığını üçte bir oranında gördüklerini ifade etti. S&P Genel Müdürü Chambers, ABD'nin kredi notunun yeniden AAA ya yükselmesi için Washington'da daha fazla uzlaşmanın yanı sıra en sonunda federal borcun ekonomideki payının düşmesi ve istikrarın gerektiğine işaret etti. Bu arada ABD Başkanı Barack Obama'nın baş danışmanı David Axelrod, CBS televizyonunun Face the Nation programında yaptığı açıklamada, ABD'nin kredi notunun düşmesinden Cumhuriyetçi Parti içindeki muhafazakar Çay Partisi milletvekillerini sorumlu tuttu. ÇAY PARTİSİNİN ETKİSİ Çay Partisi milletvekillerini federal borcun nasıl düşürüleceği konusunda uzlaşmaya niyetli olmamakla suçlayan Axelrod, S&P'nin ABD'nin kredi notunu indirmesini bir çay partisi notu indirimi olarak değerlendirdi. ABD'nin borçlanma tavanının artırılması konusunda Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında haftalardır süren uyuşmazlığının kredi notu indiriminde güçlü etkisi olduğuna dikkati çeken Axelrod,

5 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Cumhuriyetçilerin başkan adaylarını borçlanma tavanının yükseltilmesi konusunda varılan uzlaşma lehinde konuşmamakla eleştirdi. GREENSPAN: ABD'YE YATIRIM DA BİR RİSK GÖRMÜYORUM Öte yandan NBC televizyonunun Meet the Press programına katılan eski ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Alan Greenspan, S&P'nin kararıyla birlikte borsalardaki düşüşün devam etmesini beklediğini ve borsaların en düşük seviyeye ulaşmasının zaman alacağını söyledi. ABD'ye yatırımda bir risk görmüyorum. S&P'nin kararı bunu değiştirmeyecek diyen Greenspan, not indiriminin moral bozduğunu ve ülkenin ruhuna zarar verdiğini ifade etti. Greenspan, ABD'nin borçları konusunda temerrüte düşeceğiyle ilgili bir senaryoyu önceden göremeyeceğini sözlerine ekledi. Banvit'te hisse satışı Banvit'in yüzde hissesini elinde bulunduran BanvitYönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Valid Faruk Ebubekir'in sahip olduğu hisse senetlerinin satışı için Aabar Investments PJS ile anlaşmaya varıldı. Banvit tarafından Kamuyu Aydınlatma Platformu'na (KAP) yapılan açıklamada şöyle denildi; " tarihli özel durum açıklaması ile, Ortaklığımız Yönetim Kurulu Bşk.Yrd. Valid Faruk Ebubekir'in sahip olduğu BANVİT hisse senetlerinin satışı için ön anlaşmanın imzalandığı bilgisi verilmişti. Aldığımız bilgiye göre; Sn.Valid Faruk Ebubekir'in adet BANVİT hissesinin, beheri 4,80.- TL'den toplam ,80 TL ile, Birleşik Arap Emirliklerinde mukim AABAR INVESTMENTS PJS'ye satışı ile ilgili işlemler tamamlanmış ve satış gerçekleşmiştir." Sanayi üretiminde artış Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Haziran ayı sanayi üretim endeksi sonuçlarını açıkladı. Sanayi üretim endeksi, 2011 yılı Haziran ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,7 arttı. Buna göre, geçen yıl Haziran ayına göre, imalat sanayi endeksinde yüzde 7,5, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksinde yüzde 4,0 artış kaydedilirken, madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksinde yüzde 2,2 azalma oldu. Sanayi üretiminde, Mayıs ayına göre ise yüzde 1,1 artış kaydedildi. Madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe aylık artış yüzde 5,7 olurken; imalat sanayiinde yüzde 0,7, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe yüzde 2,5 düzeyinde gerçekleşti. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks hesaplamasına göre ise aylık üretim, Mayıs ayına göre yüzde 0,9 geriledi. Madencilik ve taşocakçılığı üretiminde önceki ayı göre yüzde 2,6, imalat sanayiinde yüzde 1 gerileme olurken, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe 0,4 artış kaydedildi.

6 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Takvim etkisinden arındırılmış endeks, Haziran'da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,9 arttı. İmalat sanayiinde bu artış yüzde 7,7 düzeyinde gerçekleşirken, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe yüzde 4 oldu. Madencilik ve taşocakçılığı sektöründe ise yüzde 2,2 düşüş görüldü. Avrupa faiz artırdığı için pişman değil Dünya piyasalarında yaşanan yangına rağmen Avrupa Merkez Bankası, temmuz ayında faizi artırdığına pişman değil. Avrupa Merkez Bankası Yönetim Kurulu Üyesi Jose Manuel Gonzalez-Paramo, temmuz ayında yaptıkları yüzde 1.5 faiz artırımıyla ilgili şunları söyledi: Kesinlikle pişmanlık duymuyoruz. Temuzda Euro bölgesinde enflasyon oranı yüzde 2.5 idi. Bunun anlamı kısa vadeli oranlar negatiftir ve para politikaları hâlâ sürdürülebilir. Fakat istikrarı riske atmak hâlâ söz konusu olan bir şey. Faizi artırmak, enflasyon beklentilerine demir attırmak demek. Yunanistan da ekonomik kriz kiliseyi de vurdu Yunanistan AB nin 158 milyar Euro luk 2. kurtarma paketi sayesinde iflastan kurtuldu ama ekonomik kriz yüzünden Yunanistan Kilisesi iflasın eşiğine geldi. Yunanistan Kilisesi nin lideri Atina Başpiskopusu Yeronimos Büyük bir macadele veriyoruz. Yılsonuna kadar zor günler yaşayacağız. Kimseyi aç bırakmak, kimseyi işten kovmak istemiyoruz. Ancak büyük nakit sıkıntısı içindeyiz dedi. Kilisesin Ekonomik İşler Sorumlusu Elasona bölgesi metropoliti Vasilios ise Giderleri azaltıp, gelirleri arttırmaktan başka çaremiz yok diye konuştu. Metropolit Vasilios bu çerçevede bir kemer sıkma programı hazırladı. Program, kiliselerdeki günlük giderlerin azaltılması, manastırlara ve sınır bölgelerindeki metropolitliklere verilen maddi yardımın kesilmesi, kiliselerde bakım-onarım çalışmalarının dondurulması ve sivil personelin maaşlarında indirim yapılmasını ve bazı gayrımeanullerin satılmasını öngörüyor. Yunanistan Kilisesi nin iflasın eşiğine gelmesinin başlıca nedenleri şunlar: National Bank of Greece in (NBG) sermaye artışı kararı çerçevesinde hissedar olarak yeni hisseler satın alabilmek için diğer bankalardaki nakit paranın çekilmesi. Aynı nedenle, bankalara yılda 3.6 milyon Euro ödeme yapılmasını gerektiren krediler alınması. Hellenic Post Bank dan alınan 26.9 milyon Euro luk kredinin 2012 sonunda geri ödenmesi gerekiyor. Kilisenin elinde bulunan çeşitli banka hisselerinin kâr payı ödememesi. Daha önce kilisesinin kasasına her yıl 8 milyon Euro kar payı giriyordu. Kilise ekonomik kriz nedeniyle kira toplamakta zorlanıyor. Bağışları da azaldı. İrlanda dan Borç affı kaçınılmaz uyarısı İrlanda Enerji Bakanı Pat Rabbitte, Avrupa Birliğinin İrlanda nın mevcut borçları için bir af çıkarmasının kaçınılmaz bir durum olduğunu söyledi. The Irish Mail gazetesinde dün yayınlanan bir söyleşide Enerji Bakanı Pat Rabbitte Kişisel görüşüm İrlanda nın borçlarının affı Avrupa Birliği nin bu kriz döneminde kesinlikle atacağı doğru bir adım derken Euro nun bozuk yapısından dolayı İrlanda nın içine sürüklendiği bu durumdan tüm Avrupa Birliği liderlerinin ders çıkarması gerektiğini söyledi. Küresel ekonomi liderleri haftasonunu acil durum konferanslarıyla Avrupa ve Amerika krizlerini tartışarak geçirdiklerine değinen Rabbitte, Avrupa Merkez Bankasının Amerika modeli genişlemeyi öngören her türlü seçeneğine karşı çıkabileceğini söyledi. Avrupa Merkez Bankası nın enflasyonu kontrol altında tutmak için atılacak her adımdan fazlasıyla etkileneceğini belirten Rabbitte, Obama yönetiminin hazırladığı planlara bağlı kalmanın mevcut durumu değiştirme ihtimalinin olduğunu ama Avrupa Merkez Bankası nın bu yaptırımları Avrupa da uygulamasını beklemediğini söyledi.

7 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Ette teşvik bitti kayıtlar dibe vurdu Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği (TKEÜMB) Başkanı Bülent Tunç, kesilen hayvan başına verilen 300 liralık teşvik bittikten sonra, Ulusal Kırmızı Et Kayıt Sistemi ne (UKES) girişlerin, yüzde 70 e varan oranda düştüğünü belirterek, ette kayıtdışılığın önlenmesi, yerli besicinin desteklenmesi için desteğin devamını istediklerini söyledi. Desteğin uygulandığı Ocak-Haziran döneminde, 170 bin hayvanın kesiminin kayıtlara girdiğini bildiren Tunç, Eğer hayvan başına 300 liralık destek olmasa, bu kesimlerin ancak 50 bini kayıtlara girerdi dedi. Kayıtların kesime girmesi nedeniyle, devletin KDV, stopaj, harç olarak sektörden sağladığı gelirin en az 4 kat arttığını savunan Tunç, Haziran sonu itibariyle 170 bin hayvanın verisi girildi. Bu teşvik sayesinde kayıt dışı kesim yüzde önlendi. Kesimlerin kayda girmesi nedeniyle, devletin yüzde 8 KDV, yüzde 2 stopaj ve yüzde 1 BAĞKUR gibi pek çok tahsilatı oldu. Sektörden vergi ve stopaj tahsilatı, 4 kata varan oranda arttı dedi. Dünyada alarm Avrupa daki ekonomik krizin iyice derinleşip, diğer ülkelere de sıçraması endişe yaratırken, kredi derecelendirme kurumu S&P nin gecen cuma akşamı ABD nin AAA olan notunu tarihinde ilk kez AA+ ya indirmesi dün açık olan bazı Ortadoğu piyasalarında deprem etkisi yarattı. Tüm dünya çifte kriz le nefesini tutarken, piyasalar alarma geçti. G-20 ve G-7 ülkeleri finans bakanları Asya piyasaları açılmadan telekonferansla önlemler almaya soyundu. DÜNYANIN yaşadığı en derin ekonomik krizlerden biri olan un etkileri atlatılamadan, 2011 de tüm dünyayı yeni bir kriz, üstelik çifte kriz korkusu sardı. Avrupa da bir süredir yaşanan ve birkaç ülkeye sıçrayan finansal krizin iyice derinleşip, daha büyük ülkeleri de etkisi altına almasından endişelenirken, cuma akşamı ABD nin notunun kırılması yeni bir kriz dalgasoı olarak değerlendiriliyor. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standart & Poors un (S&P) geçen cuma akşamı ABD nin AAA olan notunu bir puan düşürülerek AA+ ya çekilmesinin ilk etkileri dün açık olan bazı Ortadoğu piyasalarına yansıdı. Krizin ilk işaretleri Körfez den geldi yorumları yapılırken, G-20 ve G-7 ülkeleri finans bakanları Asya piyasaları açılmadan telekonferansla önlemler almaya soyundu. İsrail de de çifte kriz Dün açık olan az sayıdaki borsalardan İsrail deki Tel Aviv Borsası nın temel göstergesi TA-100 endeksinin günün ilk yarısında yüzde 6.3 değer kaybetmesinin ardından işlemlere ara verildi. İsrail de devam eden protestoların da etkisi ile değer kaybeden borsada en büyük 25 şirketi temsil eden TA-25 endeksi günü yüzde 6.99 düşüşle, TA-100 endeksi ise yüzde 7.20 düşüşle günü kapattı. Yaklaşık 300 bin kişi hayat pahalılığını protesto için cumartesi geçesi sokaklara dökülürken, İsrail tarihinin en büyük protesto gösterilerine sahne oldu. ABD etkisinin farkında değil İsrail borsasında işlemlere ara verilmesi ile ilgili olarak uluslararası piyasaların paniklediği yönündeki yorumlar, ABD Hazine Bakanlığı yetkililerince eleştrilirken, uluslararası piyasa uzmanları, ABD kendi siyasi çıkmazının ve bunun uluslararası piyasalara yaptığı etkinin farkında değil diye değerlendirdi.

8 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Arap borsaları da sarsıldı Dünyanın süper gücünün notunun kırılmasını bir tabunun yıkılması olarak algılayan uluslararası piyasalar arasında Suudi Arabistan ve Kuveyt borsaları da vardı. Suudi Arabistan Borsası nın TASI endeksi yüzde 0.89, Kuveyt Borsası ise yüzde 2.09 oranında değer kaybetti. Kara Cuma olarak tarihe geçen ABD nin notunun indirildiği günden sonraki ilk performasında Ortadoğu borsalarındaki kayıp endişe gösterilen oranların altında gerçekleşti. TASI günü 0.08 arttışla Kuveyt Borsası ise 1.61 düşüşle kapadı. Hafta sonu telekonferansı G-7 ve G-20 maliye bakanları ve merkez bankası başkanları ABD nin notunun düşürülmesinden bu yana uluslararası para piyasalarında büyük bir hacmi bulunan Uzakdoğu Asya borsalarının açılışından önce piyasalara moral verecek çözümler ve panik havasını dağıtmak için haftasonunu telekonferans zirveleriyle geçirdi. Krugman: S&P nin not indirimi aptalca NOBEL ödüllü Ekonomist Paul Krugman ise S&P nin kararını aptalca bulduğunu belirtti. Krugman görüşlerini aktardığı blog unda, Bu çok saçma. ABD çok iyi durumda olduğu için değil, bu insanlar böyle bir yargılama yapabilecek pozisyonda olmadıkları için şeklinde yorumda bulundu. Buffet: ABD nin notu hâlâ AAA ÜNLÜ ABD li fon yöneticisi ve 40 milyar doların üzerinde serveti olan Warren Buffet, S&P nin kararı ile ilgili olarak, Yaptığı anlamlı değil. Omaha da ABD nin notu hala AAA. Eğer ABD nin notunun düşmesi gerekse idi, bunu ben de yapardım. Ama gerekmiyor dedi. S&P den ABD ye yine Not kırarım ihtarı ABD nin notunun bir puan indirilmesinin yarattığı deprem ve tartışma sürerken, S&P Genel Müdürü John Chambers, üçte bir oranında ABD nin kredi notunun yeniden düşmesi ihtimaline dikkat çekti. Chambers, Önümüzdeki manzara negatif Gelecek altı aydan 24 aya kadar Eğer ABD nin mali pozisyonu daha da gerilerse veya siyasi işlemezlik değiştirilmezse bu bizi yeni not kırımlarına götürür. Bu manzara 6-24 aylık periyotta üçte bir oranında not kırılabileceğinin işareti dedi. G-20 den ABD tahviline devam mesajı PİYASALARDA panik yaşanmaması için G-20 ülkeleri ekonomi yönetimi dün sabah bir telekonferans zirvesi gerçekleştirdi. Ancak alınan kararlara ilşkin bilgi paylaşılmadı. Güney Kore, Amerikan döviz ve tahvil alım programını değiştirmeyeceğini açıklayınca telekonferanta, piyasalardaki panik havasını dağıtmak için ülkelerin ABD ye ilişkin para politikalarında bir değişiklik yapmama kararı alındığı akıllara geldi. Dalga Avrupa da yayılacak endişesi Avrupa daki Yunanistan, İrlanda ve Portekiz kurtarma paketleri alan ülkeler. İtalya ve İspanya nın da her an borçlarını çeviremez duruma gelmesinden endişe ediliyor. Fransa bile sıradaki ülke olmaktan endişe ediyor.

9 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ S&P kime ne not verdi AAA: İngiltere, Fransa, Almanya, Kanada, Avustralya AA+: ABD, Belçika, Yeni Zelanda AA: İspanya, Bermuda AA-: Japonya, Çin A+: İtalya, Şili, Slovakya BBB-: Portekiz, İzlanda, Fas BB: Türkiye CC: Yunanistan Fiat, Chrysler ile birleşti Amerikan Dodge 50 yıl sonra Türkiye de yeniden tarih oldu Türkiye ye 50 yıl aradan sonra 2006 yılı sonunda Caliber ve Viper modelleriyle geri dönen, 2007 yılı yazında ise pazara girdiği SUV modeli Nitro ile büyük beğeni toplayan efsanevi Amerikan markası Dodge, Chrysler-Fiat evliliği sonrası Avrupa ve Türkiye de piyasadan silindi. 4X4 modelleri Nitro ve Journey ile Türkiye de kısa sürede büyük beğeni toplayan ve 700 e yakın yıllık satışa ulaşan Dodge markasının, son 1.5 yıldır Türkiye de satışları tamamen durmuş durumda. Otomotiv sektörünün rekor kırdığı 2010 yılında Türkiye de yanlızca 72 adet araç satan Dodge, 2011 yılında ise stoğundaki 1 tek araçla ilk 7 ayı tamamladı. Nitro üretimi sona erdi Dodge markasını bünyesinde barındıran Chrysler-Jeep Türkiye Genel Müdürü Uğur İrfanoğlu, kasım ayından bu yana Amerika dan Dodge markalı araç almadıklarını belirterek, Türkiye de en çok sattığımız modellerden Nitro nun üretimi sona erdi. Journey modeli ise birleşmeden sonra Avrupa da Fiat Freemont ismiyle satılınca, Dodge Avrupa ya ve bize araç vermeyi kesti. Tabiki Viper, Challenger gibi spor modelleri isteğe bağlı olarak Türkiye de satışına devam edeceğiz ama bunlar çok düşük sayıda olacaktır dedi. İrfanoğlu, araç satmamalarına rağmen Türkiye de son 3 yıldır sattıkları 1500 ün üzerinde Dodge için her türlü hizmeti vermeye devam edeceklerini vurguladı. Fiat ve Chrysler in Dodge markasına ilişkin kararlarının ne olacağını tam olarak bilemediğini ifade eden İrfanoğlu Elimizde ne model ne de araç var. Şu an elimizde güçlü bir tek Jeep var. Jeep satışıyla ayakta duruyoruz. şeklinde konuştu. Tofaş la birleşme 15 güne sonuçlanacak DÜNYADA İtalyan Fiat ile birleşerek dikkatleri üzerine çeken Amerikan Chrysler in Türkiye deki durumu da netlik kazanmaya başladı. Chrysler Jeep Türkiye Genel Müdürü Uğur İrfanoğlu, Tofaş CEO su Ali Pandır ile sürekli olarak görüşme halindeyiz. Yeni yapılanma ile Mercedes ten aldığımız servis desteğini Tofaş tan alacağız. Tofaş la birleşme ise 15 gün, en geç 1 ay içinde sonuçlanacak dedi.

10 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Erdal SAĞLAM Merkezden yeni karar ve açıklamalar gelebilir GEÇEN hafta hem küresel piyasalar hem de içeride sürprizlerle dolu, hareketli bir haftaydı. Bu hafta içinde de özellikle iç piyasalarda bu hareketliliğin devam edebileceği söylenebilir. ABD ve Avrupa ekonomilerindeki sıkıntının devam ettiğini gösteren verilerin çıkması, yeni parasal genişleme kararlarının alınması piyasaları şaşırttı. Ancak iç piyasalarda asıl harekete neden olan Merkez Bankası Para Politikası Kurulu nun (PPK) olağanüstü toplantı kararı almasından, sürpriz faiz indirimine kadar giden gelişmelerdi. Merkez Bankası nın geçen hafta ısınma üzerinde tartışırken, bir hafta sonra durgunluk tehlikesi görüp faiz indirim kararı alması, hem Merkez Bankası nın kararının tartışılmasına neden oldu hem de küresel ekonomide görülmediği kadar büyük bir kriz tehlikesi olup olmadığını gündeme getirdi. Yani verileri hem yerli hem yabancı piyasa oyuncuları farklı yorumlarken, Merkez Bankası nın çok daha farklı yorumlayıp, buna göre sert tedbirler almasıydı, kafaları karıştıran. Dolayısıyla piyasaların verdiği tepki; Merkez Bankası nın analizi ve kararlarının piyasalar tarafından benimsenmediğini gösterdi. Buna karşılık Merkez in ne yaptığını bilen hareketler yaptığını, yanlış anlatsa bile kararların bir bütünlüğü olduğunu söyleyenler de vardı. Bu hafta yaşanacak gelişmeler Merkez Bankası nın kararlarının daha soğukkanlı değerlendirilip, gerçekten doğru analizlere dayanan doğru tespitler yapıp yapmadığının belirleneceği, daha doğrusu Merkez Bankası nın piyasaları ikna edip etmediğinin belli olacağı bir hafta olacak. Ekonomi yönetiminin piyasalara, sadece aldığı kararlar ve yaptığı açıklamalarla yetinmeyip, özel telefonlarla, artık ikna olun dediği bir hafta da olabilir... Özel ikna çabalarına rağmen, yine de bu hafta içinde Merkez Bankası nın yeni kararlar alıp, yeni açıklamalar yapacağı bir hafta olmasını bekliyorum. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı nın göreve gelirken yapmayacağım dediği ek açıklamayı yapıp, gerekirse başka önlemler alınacağını, TL nin daha fazla değer kaybına izin vermeyeceklerini söylediğine şahit olduk. Bu çerçevede örneğin Cuma günü hayal kırıklığı yaratan 50 milyon dolarlık döviz satış ihalesinde miktarı artırabileceğini sanıyorum. Bunun yanında düşürdüğü döviz munzam karşılıklarında yeni bir indirim yapabileceğini, TL munzam karşılıklarda da indirime başlayabileceğini tahmin edenler de var. KREDİ ARTIŞINDAKİ SINIRLAMA Merkez Bankası nın aldığı ve alacağı kararlar Kasım 2010 da başlayan daraltıcı politikaların artık tersine döndüğünü gösteriyor. Piyasalar da zaten alınan kararları böyle yorumladı, sadece, faiz indirimi kararı gibi, geriye dönüş dozunun abartılı olduğunu düşünüyor. Bunun yanında, Merkez Bankası nın mantığı içinde, geriye dönüşün gerektirdiği başka önlemler ve açıklamaların da artık gündeme gelmesini bekliyor. Örneğin Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ve Merkez Bankası nın, seçimden sonra, BDDK yı da yanına alarak, uygulamasında ısrar ettiği banka kredi artış hızının yüzde 25 ile sınırlanması nın artık bir anlamı kalmamış durumda. Ancak bu konuda ne ekonomi yönetiminden ne Merkez Bankası ndan şimdiye kadar herhangi bir açıklama gelmiş değil. Ekonomi yönetimi belli ki ekonomiyi yeniden canlandırmaya soyundu. Bu kapsamda artık bu kredi sınırlamasının kalktığının da açıkca söylenmesi, artık kredi artışında sınırlamamız yok açıklamasının yapılması gerekiyor. Merkez Bankası nın doğru analiz yapıp yapmadığı, doğru kararlar alıp almadığı ayrı bir tartışma konusu. Bunun yanında iletişim politikası açısından hata yapıldığı Merkez Bankası nın derdini iyi açıklayamadığı da herkesin dilinde. Kimisi bunu ne yaptığını biliyor ama açıklayamıyor diye açıklarken, kimisi ise yaptığından emin değil, Hükümetin baskısı altında çelişkili kararlar almak zorunda kalıyor, o nedenle anlatamıyor değerlendirmesinde bulunuyor. Bu değerlendirmelerin hangisinin doğru olduğunu, birkaç ay içinde herhalde anlarız...

11 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ MİLLİYET GAZETESİ Türkiye pos cihazı sayısında dünya ikincisi Türkiye de perakende bankacılık hizmetlerinin ve kredi kartı sayılarının artmasıyla birlikte POS cihazı sayıları da arttı. POS kullanımında dünyada ilk sıralarda yer alan Türkiye de, POS cihazı sayısı, geçen yıl sonu itibarıyla 1,8 milyona ulaştı A.A muhabirinin, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu nun Bankacılıkta Yapısal Gelişmeler Raporu ndan derlediği bilgilere göre, Türk bankacılık sektöründe alternatif erişim kanalı olarak kullanılan POS cihazı sayısı, perakende bankacılık hizmetlerinin artmasına paralel biçimde artış gösterdi. Özellikle döneminde çok hızlı artan POS sayısı, bu dönemden sonra yıllık ortalama yüzde 10 artarak 2010 yılında 1,8 milyona ulaştı. Bununla birlikte geçen yıl POS sayısının artış hızında bir gerileme oldu. Fonksiyonel banka gruplarının pazar paylarına bakıldığında, mevcut POS cihazlarının yüzde 93 ünün mevduat bankalarına, yüzde 7 sinin de katılım bankalarına ait olduğu görüldü. Geçen yıl sonu itibarıyla sektörde büyük ölçekli bankalar grubunda banka başına yaklaşık 184 bin POS cihazı mevcut iken, bu rakam orta ölçekli bankalar grubu için yaklaşık 57 bin civarında oldu. Ortalama değerlere bakıldığında ise katılım bankaları grubunda banka başına POS sayısının yıllar itibarıyla dalgalandığı ve 2010 yılında da bir miktar azaldığı görüldü. Diğer taraftan mevduat bankaları grubunda banka başına POS sayısı her yıl istikrarlı bir şekilde artarak 2010 yılında 76 bin 811 e yükseldi. POS sayısı bakımından dünyada ilk sıralarda bulunan Türkiye, banka başına düşen POS sayısı açısından da Brezilya nın ardından ikinci sırada yer aldı. Rakamlar, Türkiye nin, bu alanda bütün AB ülkelerinden ve gelişmiş ekonomilerden daha iyi performans sergilediğini ortaya koydu. SON 10 YILDA KREDİ KARTI SAYISI 4 KATINA ÇIKTI POS sayısına paralel olarak yoğunlaşmanın var olduğu kapasite göstergelerinden olan kredi kartı sayısı, Türkiye de son 10 yılda yaklaşık 4 katına çıktı. Türkiye de 2001 yılı sonu itibarıyla 12 milyon 905 bin olan kredi kartı sayısı, 2010 yılı sonuna gelindiğinde 48 milyon 803 bin oldu. İstihdam edilen kişi sayısı son 10 yılda yaklaşık yüzde 5 artarken, kredi kartı sayısındaki artışın yüzde 278 olması, bankaların pazar payı ve kar artırma stratejilerinin etkisinin yanında, tüketicilerin harcama davranışlarındaki değişimi de yansıtıyor. Yıllar itibarıyla kredi kartı sayısının yalnızca 2001 yılında bir önceki yıla göre azaldığı, sonraki yıllarda sürekli arttığı görüldü. Bu süreçte en düşük artış oranı yüzde 2,3 ile küresel finans krizinin ekonomi üzerindeki etkilerini en fazla hissettirdiği 2009 yılında oldu. Diğer kapasite göstergelerinde olduğu gibi katılım bankaları, bu alanda da daha hızlı gelişim göstermekle birlikte, bunların kredi kartlarındaki payı POS sayısındaki payının yaklaşık yarısı kadar gerçekleşti. Mevduat bankalarının kredi kartı pazarındaki payı ise yıllar itibarıyla ılımlı şekilde düşerken, 2010 itibarıyla yüzde 96,4 oldu. Kredi kartı pazarında en fazla büyüyen grup olan büyük ölçekli bankalar grubunda, banka başına kredi kartı sayısı 2010 yılı itibarıyla yaklaşık 5 milyon olarak gerçekleşirken, orta ölçekli bir bankanın

12 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ ortalama kredi kartı sayısı 2009 yılındaki düşüşten sonra tekrar yükselerek yaklaşık 1,5 milyona ulaştı. ATM SAYILARI Bankacılık sektöründe son yıllarda işlevi artan ve bankalar açısından maliyeti azaltıcı bir hizmet sunum aracı olan ATM lerin sayısı, sektördeki gelişime paralel olarak arttı. Son 10 yılda ATM sayısı her yıl ortalama yüzde 9,4 oranında artarak, 2010 yılı itibarıyla 27 bin 604 e ulaştı yılı itibarıyla büyük ölçekli bankaların ortalama ATM sayısı 2 bin 817, orta ölçekli bankaların 807, küçük ölçekli bir bankaların ise ortalama 31 oldu. ATM başına nüfus bakımından Çin, Hindistan, Brezilya, Endonezya gibi kalabalık nüfusa sahip dünya ülkelerinden daha iyi durumda olan Türkiye nin, diğer G-20 ve AB ülkelerinin gerisinde kaldığı görüldü. AB ülkeleri içinde bu konuda en iyi durumda olan ülke ATM başına 619 kişi ile Portekiz, AB ortalaması da ATM başına kişi iken, ATM başına yaklaşık 3 bin kişinin düştüğü Türkiye, bu alanda da sadece Doğu Avrupa ülkelerine yaklaşabildi. "Krediler yavaşladı piyasa göremedi" Merkez Bankası, son haftalarda yaptığı kritik hamlelerin nedenini açıkladı Merkez Bankası, 4 Ağustos tarihinde gerçekleştirdiği Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti'ni yayımladı. PPK Özetinde şu değerlendirmelere yer verildi: "Küresel Gelişmeler" 1. Para Politikası Kurulu (Kurul), toplantıda son dönem gelişmelerini değerlendirerek 21 Temmuz 2011 tarihli toplantıda ele alınan ve Enflasyon Raporunda özet olarak yer alan risk senaryolarını gözden geçirmiştir. 2. Kurul üyeleri, bazı Avrupa ülkelerindeki kamu borcu sorununa ve küresel büyümeye ilişkin endişelerin giderek derinleştiğini ve Temmuz 2011 Kurul toplantısında dikkat çekilen risklerin belirginleştiğini tespit etmiştir. Özellikle, Euro bölgesi çevre ülkelerinde süregelen kamu borcu sorunlarının bazı merkez ülkelere de yansıması ve bunun sonucu olarak İspanya ve İtalya gibi ülkelerin kamu borçlanma maliyetlerinin yakın tarihin en yüksek düzeylerine erişmesi küresel ekonomiye dair belirsizlikleri hızlı bir şekilde artırmıştır. Bunun yanı sıra, yakın dönemde küresel iktisadi faaliyete ilişkin verilerin giderek kötüleşmesi ve beklentilerin belirgin olarak altında kalması da risk iştahındaki bozulmayı hızlandırmıştır. 3. Bu doğrultuda Kurul, Merkez Bankasının, küresel ekonomiye dair süregelen sorunların yurt içi piyasalar üzerinde oluşturabileceği olumsuz etkileri sınırlamak amacıyla hazırlamakta olduğu kapsamlı tedbir paketini uygulamaya koymasının yerinde olacağına karar vermiştir. Para politikası kararlarının iktisadi faaliyet üzerindeki etkilerinin belli bir dönem sonra gecikmeli olarak ortaya çıkacağını hatırlatan Kurul üyeleri, kararın zamanlamasının önemli olduğuna vurgu yapmıştır. 4. Risk iştahının daha da bozulması halinde dengeleyici likidite tedbirlerinin etkili bir şekilde devreye sokulabilmesini teminen, Türk lirası ve döviz piyasalarına yönelik bazı düzenlemeler yapılmıştır:

13 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ * Piyasaya sağlanan Türk lirası likiditenin hızla artırılması ihtiyacının ortaya çıkması halinde kısa vadeli faizlerde oluşabilecek aşağı yönlü oynaklığı azaltmak amacıyla, gecelik borçlanma faizi 350 baz puan yükseltilerek faiz koridoru daraltılmıştır. * Türk lirası piyasalarındaki likidite yönetiminin etkinliğini artırmak ve Merkez Bankasınca sağlanan likiditenin sistem içinde daha dengeli dağılmasına katkıda bulunmak amacıyla teknik bir düzenleme yapılması uygun görülmüştür. Bu doğrultuda, haftalık repo ihalelerine katılan her bir kuruluşun verebileceği toplam teklif tutarının, ilan edilen ihale tutarının en fazla yüzde 20 si ile sınırlandırılmasının uygun olacağı konusunda görüş birliğine varılmıştır. * Repo faiz oranlarındaki dalgalanmaların azaltılmasına katkıda bulunmak amacıyla zorunlu karşılıkların tesis koşullarında bir değişikliğe gidilmesi kararlaştırılmıştır. Bu kapsamda, zorunlu karşılığa tabi olacak repo yükümlülüklerin, 14 günde bir Cuma günleri yerine iki yükümlülük dönemi arasındaki tüm günlerin ortalaması alınmak suretiyle hesaplanması uygun görülmüştür 5. Ayrıca Kurul, dış piyasalardaki gelişmelerin yakından izlenmesi ve gerek duyulması halinde uygun görülecek araç ve yöntemlerle piyasaya döviz likiditesi sağlanması konusunda mutabık kalmıştır. Bu doğrultuda * 5 Ağustos 2011 tarihinden itibaren gerek görüldüğü günlerde döviz satım ihaleleri yoluyla piyasaya döviz likiditesi sağlanması uygun görülmüştür. * Aynı strateji çerçevesinde, gerekli görüldüğü takdirde yabancı para yükümlülükler üzerinden alınan zorunlu karşılık oranlarının azaltılması uygun bulunmuştur. * Bankaların kendilerine tanınan borçlanma limitleri çerçevesinde Merkez Bankası, Döviz ve Efektif Piyasaları Döviz Depo Piyasasından alabilecekleri bir haftalık döviz depolarında halen ABD doları için yüzde 5,5, euro için yüzde 6,5 düzeyinde bulunan faiz oranlarında ölçülü bir indirime gidilebileceği konusunda mutabık kalınmıştır. 6. Bütün bu önlemlerin amacı, küresel ekonomiden kaynaklanabilecek olası bir finansal çalkantı durumunda piyasaya ihtiyacı olan likiditenin zamanında, kontrollü ve etkili bir şekilde sağlanabilmesi için gerekli altyapıyı hazırlamaktır. MAKROEKONOMİK GÖRÜNÜM 7. Bir önceki Kurul toplantısında, mevcut durumun bir risk senaryosu olarak enflasyon ve cari açık üzerindeki etkilerinin detaylı bir şekilde ele alındığı ve planlanan politika tedbirleri ile hem fiyat istikrarına hem finansal istikrara yönelik risklerin en aza indirileceği konusunda mutabık kalındığı hatırlatılmıştır. 8. Kurul, alınan tedbirler sonucunda hem kredilerin hem de iç talebin büyüme hızlarında amaçlanan düzeyde bir yavaşlama olduğunu ifade etmiştir. Bu çerçevede, cari dengenin aylık bazda istikrarlı bir iyileşme eğilimine girmesi beklenmektedir. 9. Son günlerde gerek küresel iktisadi faaliyete dair açıklanan verilerin giderek zayıflayan bir görünüme işaret etmesi gerekse Avrupa da kamu borcunun sürdürülebilirliğine ilişkin kaygıların hızla artması, küresel ekonomide yeni bir yavaşlama riskini artırmıştır. 10. Kurul üyeleri, önümüzdeki dönemde özellikle İtalya ve İspanya gibi ana ticaret ortaklarımızın büyüme görünümündeki bozulmanın dış talebi olumsuz etkileyebileceğini, iç talepte ise artan küresel belirsizlik nedeniyle yavaşlamanın devam edebileceğini düşünmektedir. Dolayısıyla, önümüzdeki dönemde iktisadi faaliyetin hızında bir süredir gözlenen yavaşlamanın devam edeceği tahmin edilmektedir.

14 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Bu değerlendirmeler doğrultusunda Kurul, Enflasyon Raporunda yer alan küresel ekonomiye dair aşağı yönlü risk senaryosunun gerçekleşme olasılığının arttığını belirtmiş, bu nedenle politika faizinde bir miktar indirim yapılması ve bankacılık sistemimize gereken likidite desteğinin sağlanması gerektiği konusunda mutabık kalmıştır. 12. Kurul, alınan bu önlemlerle ekonomimiz üzerindeki aşağı yönlü risklerin önemli ölçüde dengelenmiş olduğunu, bununla birlikte küresel ekonominin içinde bulunduğu şartlar dikkate alındığında her türlü gelişmenin yakından izlenmesinin ve gerekli politika tepkilerinin gecikmeksizin verilmesinin önemli olduğunu vurgulamıştır." Sanayi üretimi yüzde 6.7 oranında arttı Sanayi üretim endeksi, 2011 yılı Haziran ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,7 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Haziran ayı sanayi üretim endeksi sonuçlarını açıkladı. Buna göre, geçen yıl Haziran ayına göre, imalat sanayi endeksinde yüzde 7,5, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksinde yüzde 4,0 artış kaydedilirken, madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksinde yüzde 2,2 azalma oldu. Sanayi üretiminde, Mayıs ayına göre ise yüzde 1,1 artış kaydedildi. Madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe aylık artış yüzde 5,7 olurken; imalat sanayiinde yüzde 0,7, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe yüzde 2,5 düzeyinde gerçekleşti. Dünyanın en zengin adamının dev kaybı Dünyanın en zengin adamı Carlos Slim, bu hafta yaklaşık 6.7 milyar dolar kaybetti. Dünyanın en zengin adamı Carlos Slim, bu hafta yaklaşık 6.7 milyar dolar kaybetti.bloomberg de yer alan habere göre, Meksikalı milyarder, 29 Temmuz dan bu yana 64.4 milyar dolar bulunan portföyünde yaklaşık yüzde 9,5 e denk gelen miktarda zarar etti. Bu rakam, Standard & Poor s 500 endeksinde 7.2 lik dilime denk gelmekte. Forbes dergisine göre iki yıl üstüste Dünya nın en zengin adamı olan Slim, Meksika nın değerlendirme ölçütü IPC endeksinden aldığı darbe ile yüzde 6.4 düşüş gördü. Bunun yanı sıra pezonun dolar karşısında yüzde 2.3 değer kaybetmesi ile de ABD nin Meksika ya yapacağı yatırımın düşmesi bekleniyor. Amerika ve Slim arasındaki en büyük iş anlaşması ve yatırım olan America Movil SAB, yaptığı açıklamada bu hafta içinde yüzde 6 ya yakın değer kazandığını söyledi. Telefonos de Mexico SAB Meksika da değer kazanan tek şirket olurken, yüzde 11 değer kazanan şirketin ana ortağı, küçük ortakların hisselerini almak için ciddi tekliflerde bulunuyor. Meksika parası ile ölçüldüğünde Slim in servetinin 1 hafta içinde yüzde 7.3 azaldığı görülüyor. Meksika rezerv kambiyo operatörünün 2 Ağustos ta yaptığı açıklamaya göre, Bolsa Mexicana de Valores SAB, Inmuebles Carso SAB ve Grupo Carso SAB şirketlerinde yeniden ayarlamaya gidilmesi mecburi hale gelmiş durumda. Slim in Mali hizmetler firması Inbursa ise, bu hafta yüzde 8.3 değer kaybederken, emlak firması Inmuebles Carso yüzde 11, inşaat firması Grupo Carso yüzde 14 değer kaybetti.

15 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Greenspan: Çift dip yok, endişe Avrupa Eski ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Alan Greenspan, ABD de çift dipli bir resesyon tehlikesi bulunmadığını savundu ABD ekonomisinin şu an yavaşlasa da Avrupa dan iyi durumda olduğunu söyleyen Greenspan, çift dip tehlikesinin Avrupa ya bağlı olduğunu ve burada en büyük riskin İtalya da bulunduğunu belirtti. TT ve Kamil Koç işbirliğine gitti Türk Telekom (TT), Türkiye nin önde gelen markalarıyla anlaşma yaparak müşterilerine indirimler sunan İntrink kampanyalarına başladı. Kampanya için ilk anlaşmanın otobüs firması Kamil Koç ile yapıldığı açıklandı TT den yapılan açıklamaya göre, Kamil Koç işbirliğiyle Türk Telekom müşterileri Kamil Koç Yolkart ile satın aldıkları çift yönlü biletlerden, dönüş biletine 85 kuruş ödeyecek. Gidiş - dönüş çift yön bilet alınan seyahatlerde geçerli olacak kampanyada indirim, 3 Ağustos - 30 Ağustos 2011 tarihleri arasında geçerli olacak. Kamil Koç Yolkart sahiplerinin yararlanabileceği kampanya kapsamında alınan biletlerden yüzde 10 Yolkart puanı da kazanılacağı bildirildi.

16 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ GÜNGÖR URAS ABD borcunu ödeyecek doları bulur da Kredi değerleme kuruluşları ABD nin kredi notunu aşağıya indirdiği için doların değeri düşecek, dolara güven azalacak ama ABD batmayacak. Sonunda ABD bütçe açığını kapayacak, borcunu ödeyecek doları bulur da... Bu arada piyasalar alt üst olur... Bakalım bugün dünya borsaları nasıl sallanacak? Bakalım doların diğer ülke paraları karşısında değeri nasıl değişecek? ABD bu duruma neden düştü? Bütçe açığı vermekten düştü. ABD bütçe açığı verince, açığı kapatmak için milli parası dolar ile borçlanıyor. Borçlanmak için çıkarılan kâğıtların (bonoların, tahvillerin) çoğu içeride satılıyor ama başka ülkelerin insanları, kurumları, merkez bankaları da bu kâğıtlardan gönüllü olarak satın alıyor. ABD nin borçlanma konusunda 3 önemli avantajı var: (1) Ekonomisinin çarkı tek para birimi (kendi para birimi) dolarla dönüyor. (2) Basılan dolar, ekonomisinin çarkını döndürmeye yetmeyince yeniden basabiliyor. (3) Dünyada dolara rakip para çıkamadı. Euro rakip olacak derken, AB deki çalkantı nedeniyle euro nun geleceği tartışılmaya başlandı. ABD dışındaki ülkelerin çoğu kendi para birimleri dışındaki para birimleriyle borçlanmak durumunda. Bir ülkenin merkez bankası kendi para biriminin miktarını çoğaltarak ülke borçlarını çevirebilir ama başka ülkelerin para birimi için bu imkâna sahip değildir Bütçe açığı 1.6 trilyon dolar ABD nin 2011 bütçe açığı 1.6 trilyon dolar. Milli geliri 15 trilyon dolar olduğuna göre milli gelirinin yüzde 10.9 u oranında bütçe açığı var. Bu açığı kapatmak için mevcut borca ek olarak borçlanmaya mecbur. Borçlanamaz ise eski borçların vadesi gelen bölümlerini ve faizlerini ödeyemez. Kredi notu düşünce, ABD nin kolay borçlanması zorlaşacak. Daha yüksek faiz ödeyecek. Bu rüzgâr ABD borsasını ve doların değerini etkileyecek. Borsada fiyatlar inecek, dolar değer kaybedecek. ABD borsası ve doların değerini ölçü alarak işleyen dünya finans piyasaları bu yeni duruma göre pozisyon değiştirecek. Fakat ABD ekonomisi batacak diye bir şey yok. Eyvah, ABD açığını kapatamayacak, ABD Hazinesi tahvil bono satamayacak diye bir durum yok. Bu borcun alacaklısı kim? Olan ABD ekonomisinden çok ABD ekonomisine endekslenmiş küresel ekonomiye olacak. Bu yazıda bir tablo bulacaksınız.tablo borcun oluşumunu gösteriyor. ABD nin borcu 14.3 milyar dolar dolayında. Bir önemli konu da bu alacaklıların kimler olduğu... Borcun 4.5 trilyonluk bölümü değişik ülkelerin aldığı hazine bonolarından oluşuyor. Bunun içinde Çin in payı 1.2 trilyon dolar, Japonya nın payı 0.9 trilyon dolar. 3.6 trilyon dolar ABD deki bireysel yatırımcılara, sigorta şirketlerine, bankalara ve fonlara satılan kâğıtlardan oluşuyor. 6.2 triyon dolar borç ise Merkez Bankası, sosyal güvenlik sistemi ve kamu fonlarının portföyünde. Kabaca borcun yaklaşık yüzde 70 i iç borç benzeri bir borç. ABD nin 14.3 trilyon dolar borcu nasıl birikti? * 1.0 trilyon $ 1981 Reagan öncesi bütçe açığı ve ekonomik bunalım * 1.9 trilyon $ Reagan dönemi, savunma harcamaları ve vergi indirimleri * 1.5 trilyon $ G. Bush dönemi, Körfez Savaşı, durgunluk vergi gelirlerinde gerileme * 1.4 trilyon $ Clinton dönemi, 2 yıl bütçe fazlası vermesine rağmen diğer yıllardaki bütçe açığı * 6.1 trilyon $ W. Bush dönemi, vergi indirimi, Irak ve Afganistan savaşları, 2001 ve 2007 krizleri * 2.4 trilyon $ Obama dönemi, artan harcamalar, vergi indirimi, krizde azalan gelir. Kriz paketi ve işsizlik ödemeleri 14.3 trilyon $ Toplam Borç

17 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ YAMAN TÖRÜNER Ne Yapıldı? Neden Yapıldı? Ne olacak? ABD Kongresi ve Senatosu, ABD Hükümetinin piyasadan alabileceği borç miktarının limitini yükseltti. Bu sayede Hükümet, ilave tahvil çıkarıp; bu tahvilleri FED(Amerikan Merkez Bankası) e vererek artan nakit ihtiyacını karşılayabilecek. Sonuçta, FED piyasaya para vermiş olacak. Verilen paranın çarpan etkisi de düşünülürse, Amerikan ekonomisinde bir büyüme ve durgunluktan çıkış sürecine girilecek. Bu tedbirin uygulama sürecinde diğer ülkelerin karşı tedbir almaması durumunda, ABD Dolarının değeri düşecekti. Ancak, Avrupa Birliği Merkez Bankası(ECB) nın karşı tedbiri gecikmedi. ABD deki gelişmelerin hemen sonrasında, ECB de piyasaya para vereceğini açıkladı. ECB, zor durumda olan Avrupa Birliği(AB) ülkelerinin devlet tahvilleri karşılığında, o ülkelere Euro likiditesi sağlayacak. Bu tedbir, AB üyesi olup da ekonomik durumu zorda olan ülkelerin kurtarılma operasyonu nun bir parçası olarak alındı. Bu suretle piyasaya çıkarılan ilave likidite de kaçınılmaz olarak, Euro nun değerini düşürecek. Dolar/Euro paritesi ise, Merkez Bankalarının piyasaya sürdüğü para miktarına ve bu miktarların ne zaman sürüldüğüne göre şekillenecek. ABD ve AB Merkez Bankalarının aldığı bu tedbirler Türk Lirası nın daha da kıymetlenmesine yol açabilecekti. Yani, onların aldığı tedbirler cari açığımızı daha da arttıracak nitelikte oldu. Merkez Bankamız(TCMB) ise, bir kaç gün önce aldığı seri kararlarla hiç gecikmeden bu operasyonlara cevap vermiş oluyor. TCMB ne yapmak istiyor? TCMB, yaptığı repo ihaleleri ile piyasaya para veriyor. Bu parayı verirken karşılığında devlet tahvili alıyor. Bir hafta vadeli repo yapılarak bankalara likidite sağlanması karşılığında bankalardan tahsil edilen faize, politika faizi adı veriliyor. İşte, bu politika faizi % 6.25 den % 5.75 e düşürüldü. Merkez Bankası, daha önce aldığı tedbirlerin tam tersini uygulamaya başlayarak, gelişmiş ülke Merkez Bankalarına paralel; çok yerinde bir karar almış oldu. Bu suretle, piyasaya verilecek olan ilave ve nispeten ucuz para, ekonomi pastamızı büyütecek; kredi faizlerini düşürecek; bankaların daha çok devlet tahvili almalarını özendirecek ve bankaların döviz ihtiyaçlarını rahatça karşılamaları için onlara Türk Lirası likiditesi sağlayacak. Bu tedbirlerle Merkez Bankası döviz fiyatının kontrollü olarak artmasını ve bu suretle de cari açığın kapatılmasını istediğini gösterdi. Bu tedbirler, ithalatın düşmesini, işsizliğin azaltılmasını, banka kârlarının artmasını ve büyüme hızının korunmasını sağlayacak. Yarınki yazımda, bu konuya devam edeceğim. Aldığı bu tutarlı kararlar nedeniyle Merkez Bankası nın tebrik etmekten başka yapılacak iş yok.

18 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ MURAT SABUNCU Kendimize güveniyoruz ne yapıldığını iyi anlayalım Şimdi ne olacak? Cuma S&P nin ABD nin AAA olan notunu düşürmesinden beri en çok duyduğum soru bu. Nasıl sorulmasın? 14.3 trilyon dolarlık borcun, ki bu borç 2015 te 23 trilyon doları bulacak, yönetimi sorun. Elinde ABD tahvili olan Uzakdoğu ülkelerinin alacağı pozisyon önemli. Çin de 1.2 trilyon dolar, Japonya da 900 milyar dolarlık ABD tahvili var. Ve rezerv para olan doların durumu... Her ne kadar ABD de sorun büyürse biz de kötü etkileniriz diyen ülkeler, Çok şey değişmeyecek dese de bir paradigma değişimi yaşandığı ortada. Kısa vadede gözler yarınki FED toplantısında. Avrupa daki borç krizinin İspanya yı bile tehdit ettiği son dönemde bu not düşüşü işleri biraz daha karıştıracak gibi gözüküyor. Not kuruluşları dünyanın her ülkesinde sert eleştirilere maruz kalsa da, İtalya gibi ülkelerde ofisleri basılacak kadar ileri gidilse de, bu kuruluşların raporları piyasalar üzerinde hâlâ etkili. Gelelim Türkiye ye... Dünya böyle derin bir krizden geçerken etkilenmemek mümkün değil. Önemli olan bu etkinin miktarı. Belki de daha önemlisi krizin nasıl yönetildiği. Cumartesi akşamı ülkenin iş ve finans dünyasından önemli isimlerinin bulunduğu bir davetteydim. Bodrum daki bu davette önemli holdinglerin CEO ları, banka üst düzey yöneticileri, uluslararası denetim şirketlerinin ülke yöneticileri vardı. Doğal olarak konu, dünya ekonomisine ve Türkiye nin nasıl etkileneceğine geldi. Her konuda tek sesin çıktığını söyleyemeyeceğim. Yatırımlarımızı yaptığımız ülkeleri doğru seçtik. Fazla etkilenmeyeceğiz diyen de vardı. İçeride de dışarıda da talebin kesileceğini düşünüyorum şeklinde konuşan da... Fırtınalı havaya hazırlıklıyız Ancak fırtınalı havaya hazırlıklıyız havası ağırlıklı. Kimi ortak söylemler var ki, not etmek istiyorum. O da ekonomi yönetiminin daha açık, daha anlaşılır şekilde kamuoyuna, gerekirse kendilerine gidilen yol hakkında bilgi vermesi. Örnekler veriliyor. Bir süre önce hükümet kanadından içeriye yönelik kriz geliyor uyarılarının başlatılmasının, bir süre devam etmesinin, Başbakan Tayyip Erdoğan ın bu kez teğet bile geçmeyecek konuşmasına kadar sürdürülmesinin şifrelerini çözebilmiş değiller. Bir diğer konu; Merkez Bankası nın faiz indirimi. Özellikle banka kökenliler Merkez Bankası nın öncü davrandığını, doğru hamle yaptığını söylüyor. Reel kesimde yöneticilik yapanlar ise, Kısa süre önce ekonominin çok ısındığını söylerken, birden soğuma riski var diyerek neden tavır değiştirdiler, anlayamadık diyor. Yani Merkez Bankası nın iletişimi, anlatım şeklini karışık buluyorlar. Yaptığı hamleyle ilgili ciddi bir eleştiri yok. Sadece kısa sürede dönüşen söylem değişikliğini algılamaya çalışıyorlar. Bahsettiğim kişiler, Türkiye ekonomisinin en önemli şirketlerinin bir numaraları. Eğer onlar kafa karışıklığı yaşıyorlarsa vatandaş ne yapsın? Demeç karmaşası Ekonomide kim konuştuğu zaman nasıl pozisyon alınmalı? İş dünyasının diğer bir tartışma konusu bu... Hükümette ekonominin koordinasyonu Başbakan Yardımcısı Ali Babacan da. Ancak ekonomiyle ilgili bakanlar ayrı mesajlar verebiliyor. Bir de iktidar partisinin içinde ekonomi kökenliler var. Onlar da kendi beklentilerini anlatıyor. Dünya ekonomisi kritik süreçten geçerken zaman zaman ortaya birbiriyle tam örtüşmeyen mesajlar çıkıyor. İşte bu demeç karmaşasının da kafaları karıştırdığını anlatıyorlar.

19 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ Sıfır faize hazırlık Bir diğer konu Başbakan Erdoğan ın ortaya koyduğu 0 faiz hedefi. Bunu hükümetin er - geç gerçekleştirmek isteyeceğini düşünüyorlar. Orta ve uzun vadeli hedeflerinde kendilerinin ve yabancı ortaklarının bunu düşünmeye başladığını belirtiyorlar. 0 faiz hedefinin sırf ekonomik bir hedef olmadığını düşünen de var. Bunu da belirteyim. Hepsi aynı şeyi söylemiyor. Ancak birleşilen nokta şu: Ekonomi yönetiminin daha tek ve anlaşılır sese dönüşmesi. Bu fırtınalı denizde, kamuoyunu ve kendilerini net mesajlarla aydınlatması. Şirketlerine, kendilerine güveniyorlar. Çünkü yıllardır fırtınalı denizde kaptanlık yapıyorlar. Eskiden fırtına iç denizdeydi, şimdi okyanusta...

20 TURKISH YATIRIM GÜNLÜK HABER BÜLTENİ SABAH GAZETESİ 8 bin 704 yeni milyonerimiz oldu Türkiye'de milyonerler kulübüne son 1 yılda 8 bin 704 milyoner eklendi Türk bankacılık sisteminde 2011 yılı Haziran ayı itibariyle 659 milyar milyon TL'ye ulaşan mevduatın yüzde 47.6'sının milyoner hesaplarında tutulduğu belirlendi. Yurtiçi ve yurtdışı yerleşiklerden oluşan 40 bin 764 milyoner mudi hesabında, toplam 313 milyar 715 milyon TL bulunuyor. Son bir yılda milyonerlerin hesabında tutulan mevduat 50 milyar milyon TL artarken, milyoner mudi sayısındaki artış 8 bin 704 kişiye ulaştı. Haziran 2011 itibariyle milyonerlerin toplam mevduat hesaplarındaki tutar 2010 yılı sonuna göre 23 milyar 379 milyon TL artarken, 6 aylık dönemde milyoner mudi sayısı 5 bin 978 kişi arttı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) Haziran ayı İnteraktif Aylık Bülten verilerine göre, bankacılık sektörü genelindeki Türkiye'nin toplam mevduatının 659 milyar milyon TL olduğu belirlendi. Toplam mevduatın 636 milyar 567 milyon TL'sinin yurt içi yerleşiklere, 22 milyar 838 milyon TL'sinin ise yurtdışı yerleşiklere ait olduğu öğrenildi. Haziran itibariyle, yurtiçi yerleşiklere ait mevduat hesaplarının yüzde 47.1'ini 1 milyon TL'nin üzerindeki hesaplar oluşturdu. Temmuz itibariyle yurtiçinde yerleşiklerin bu mevduat hesaplarında tuttuğu para geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19.5 oranında artışla 300 milyar 23 milyon TL olurken, 1 milyon TL üzeri hesaba sahip olan mudi sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26.8 artışla 39 bin 557 oldu. Yurtiçinde bulunan milyoner sayısı son bir yıl içinde 8 bin 370 kişi artarken, sahip oldukları mevduat toplamı ise 48 milyar milyon TL artış gösterdi. YURTDIŞINDAKİLERİN TÜRKİYE'DEKİ MİLYONER HESAPLARINDA 13.7 MİLYAR TL BULUNUYOR Yurtdışında yerleşik bin 207 milyonerin sahip olduğu mevduat toplamı ise Haziran ayı itibariyle 13 milyar milyon TL oldu. Geçen yıl aynı dönemde yurtdışında yerleşik 873 kişinin Türk bankacılık sisteminde milyoner hesaplarında tuttukları mevduat 11 milyar 773 milyon TL düzeyindeydi. Haziran 2011 itibariyle yurtdışı yerleşiklere ait 1 milyon TL üzerindeki mevduat hesapları, yabancılara ait toplam mevduatın yüzde 60'ını oluşturdu. Böylece Haziran itibariyle yurtiçi ve yurtdışı milyonerlerin sayısı 40 bin 764 oldu. Söz konusu mevduat hesaplarındaki para ise 313 milyar 715 milyon TL'ye ulaştı. Son bir yılda yerli ve yabancı milyoner mudilerin sayısı yaklaşık 8 bin 704 kişi, hesaplarındaki mevduat ise 50 milyar milyon TL artış gösterdi. Haziran itibariyle milyonerlerin toplam mevduat hesaplarında tuttuğu mevduatın 2010 yılsonu ile karşılaştırıldığında mevduat tutarının 23 milyar milyon TL arttığı, milyoner mudi sayısının ise 5 bin 978 kişi arttığı belirlendi MİLYON HESAPTA 10 BİN TL'YE KADAR MEVDUAT TUTULUYOR Haziran ayı itibariyle yurtiçi ve yurtdışı yerleşiklerin sahip olduğu 47 milyon 398 bin 316 hesapta 10 bin TL'ye kadar, 3 milyon 289 bin 614 hesapta bin TL arası, 1 milyon 245 bin 123 hesapta bin TL arası, 199 bin 24 hesapta 250 bin-1 milyon TL arası mevduat bulunduğu tespit edildi. Sırasıyla bu hesaplarda, 32 milyar milyon TL, 80 milyar 695 milyon TL, 135 milyar milyon TL, 97 milyar milyon TL olduğu belirlendi. 1 milyon TL üzeri mevduat hesapları (Haziran 2011) Mevduat Değ.(%) Değ.(%)