exdergi exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 1

Transkript

1 exdergi exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 1

2 #22agustos #TurkeyNetBan #15mayis internetimedokunma sağcı-solcu, dini-dinsiz, genç-yaşlı, öğrenci-öğretmen, işli-işsiz. herkesin erişim özgürlüğü için yürüdüm. ozgur olma demiyorum, hobi olarak yine ol #22agustos tan sonra; yerine Ben şahsen dış güçlerin etkisiyle yürüdüm. May the force be with you! #15mayis Hollanda nin baskenti sterd dan destek ;) #internetimedokunma #15mayis #15Mayis #turkeynetban #internetimedokunma Özgürlük ve Demokrasi = Aradığınız kavramlara ulaşılamıyor! Geleneksel medya uzağı göremediği gibi yakını okumaktan da aciz #15mayis İnternet yanığıyım. Mutluyum. #15Mayis twitter.com

3 @volkancelik: internetime dokunma eylemi, teknoloji haberi değil, Türkiye gündemidir. #turkeynetban #22agustos 90lı yılların ilk dönem Internet çocukları filtresiz büyüdü de kötü çocuk mu oldu? #22agustos sınırlı karakter twitter da olur, sınırsız karaktersizllik sansürcü zihniyette! 15 mayıs ta yürüyoruz! #internetsansuru Netti müdâfaa... #turkeynetban #15mayis #22agustos Susma, haykır! Sansüre hayır! #internetimedokunma #22agustos #15mayis #sansuresansur #sansureoyyok : sansürün en kötü tarafı *******dır. #turkeynetban #internetimedokunma Blog yazmak, video izlemek, müzik dinlemek, porno izlemek, haktır! bit.ly/ixxrtt #22agustos Zaman kötü, kolla neti! #internetimedokunma #15mayis bugun attiginiz her adim yarin kisilacaginiz kapanin anahtari olacak! #15mayis #22agustos Yandas Medya ya Filtre Koy! #internetimedokunma #turkeynetban #internetimedokunma #15mayis,yapma tayyip net Yürüyom ben ya! İnternete Sehven Giriyoruz! Özgür internet, özgür yazılım, özgür gelecek! #15mayis #15mayis devlet elini internetten cek! anlayana sivri sinek saz, anlamayana davul zurma caliyoruz. taksimde. muhtesem seyler oluyor! #22agustos #15Mayis exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 127

4 @gokkii: George Orwell Dunyası adım adım Türkiye de.. #internetimedokunma #15mayis 72 yaşındaki teyzem izmir deki #15Mayis yürüyüşüne katılmış meğer! şu an öğrendim, pek mutlu ve gururluyum. yürü be teyze! ay sonu geldi, bi yürüyüş patlatıp filtre yazılımcılarından paraları kapsak mı #15Mayis #22Agustos #TurkeyNetBan ne aşağılandık be arkadaş! ne insanlığımız ne de yüzümüz kaldı. 200 kişi olduğumuzu düşünemiyorum, yoksa hepimiz içerdeydik. #adana #15mayis eylemini düzenlemek için 1 defa şirketten avans 2 defa aileden destek 1 defada cepten hüplet yöntemi ile gerçekleştirdik Allah tan birisi o yüksek binaya çıkıp kalabalığı görüntülemiş. Yoksa hakikaten 200 kişiydik biz, valla bak! #15Mayis #turkeynetban son açıklama; bahar ayları gevşer gönül yayları sözünden ötürü güneşli havaya erişimi yasakladık! #22agustos #internetimedokunma #15mayis hayatımın yeni başlangıç noktası sayılabilecek bir Hüzeyin Üzmez: Ben de çocuk paketi kullanıyorum. #15Mayis belli bir kesimi pazar günü taksime ancak makarna ve kömür dağıtımı olacak dersek getirebiliriz. Yürümek iyidir, hazmı kolaylaştırır, kalori harcatır, bacaklara iyi gelir. Paketlenmek istemiyoruz! #internetimedokunma sansür için yürüyerek 3 ayda 15 kilo verdim. siz de yürüyün. Beni internet sitelerinden koruma devlet. Karısını, sevgilisini, çocukları öldürenden, taciz edenden koru. Sansüre hayır! isyan et arkadaşım, söz söyleyecek an değil. #15mayis #22agustos #sansur #turkeynetban 128

5 @amtycl: dükkanın önünü kapatana dur dediğin gibi internetin için yürü #internetimedokunma #15mayis #22Agustos Ahlak bekçilerine ders vermeye Taksim e Ver elini Taksim! #turkeynetban Hava 22 parçalı bulutlu, nem oranı %93 mekan Taksim yürümek için güzel bir gün #internetimedokunma #15mayis #22agustos Bu harika havada yapılacak en iyi şey Boğaz da yürümek out Taksim de yürümek in! Saat 2 de Taksim deyiz. #turkeynetban Kırk yıl düşünsem millimotor pankartı taşıyacağım aklıma gelmezdi. ey sansür sen nelere kadirsin Adriaaan for #22agustos #turkeynetban #15Mayis Obama: Yes we can! Erdogan: Yes we BAN! #turkeynetban #turkey #22Agustos #15Mayis Remember, remember 15th of may! #15mayis #turkeynetban Ashamed of #turkeynetban, proud of the remarkable crowd #Taksim deyiz who are historicizing #15mayis as a day to rakiya haydara baldiza internete dokunma #internetimedokunma #SANSUREKARSI #15Mayis Tecavüzcülere dokun, #internetimedokunma! #15mayis #15mayis İşte bugün halkın en geniş çapta, ülkede yanlış giden şeylere karşı mutlak çözüm istediği gün olarak hatırlanacak renkler kardes sansurculer #internetimedokunma #SANSUREKARSI #15Mayis sevgili basın. bunu da yazın! internet hepimizin. #turkeynetban #22agustos #15mayis #netimedokunma... exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 129

6 130 FOTOĞRAF: Görkem Keser twitter.com/gorkemkeser77 be.net/gorkemkeser

7 exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 131

8 132

9 EN ANLAŞILMASI GEREKEN 10 HUSUSLA 22AĞUSTOS MEVZUATI Deniz Tan Filtreleme fişlemeyi kolaylaştıracak. Alan adlarına sansür dediler, 138 kelime yassah dediler. Sonra yok dediler, yanlış anladınız, bilgilendirmeydi o. Tam o geçti dedik, 60 ı aşkın siteden oluşan bir liste gönderildi servis sağlayıcılara, kapa bunları dendi. Baktık ki listede, bebek gayrımenkul, ekşi sözlük gibi isimler Yuh diyorduk ki, yok kazayla olmuş dendi. Ülkemizde internetin denetimi böyle yapılıyor. Yanlışlıkla girmiş listeye diye bir açıklama, açıklamadan sayılabiliyor. Halihazırda 12 bin alan adının yasaklı olduğu, hayır bilinmiyor zira açıklanmıyor bu rakam ama tahmin ediliyor. Bu da takribi 60 bin siteye tekabül ediyor olabilir deniyor. Yani zaten mimliyiz internet yasakları konusunda. KES Sanki bugüne kadar her şey doğru yapıldı, sanki BTK Google a porno yazıyor bizim çocuklar, sıradan yasaklıyor demedi de biz güvenmiyoruz, seçim yaklaşıyor ya ajitasyon yapıyoruz geçtiğinden beri olan biteni görmüyoruz sanki. Hah işte bu maddeleme de ajitasyon, çarpıtma bunlar diyenlere, Yaman Akdeniz, İsmail Hakkı Polat, Başak Purut, Gökhan Ahi gibi internetle ve internet hukuğuyla haşır neşir, hatta bu konularda UZMAN isimlerin konuşmalarından ve okuduklarımdan çok net bir şekilde benim anladıklarımdır. Bir nevi 22 ağustos for Dummies yani. Israrla anlayamanların bilgisine sunarım. 10. Standart pakette sansür yok safsatası Standart pakette en iyi ihtimalle bugünkü kadar sansür VAR. En iyi ihtimal dedim bak, dikkatini çekerim. Halihazırda filtrelenmiş olduğundan, hazır filtrelenmişine standart diyoruz. Ha ayrıca, o filtrelere bundan sonra ekleme-çıkarma yapmak kolaylaşacak. Bu konuda da, bunca zamandır yanlış uygulamalarıyla ömrümüzü yiyen TİB e neden güven duymadığımızı da anlamak zor olmasa gerek. KES 09. Proxy, DNS var, deleriz yasağı yanılgısı 22 Ağustos mevzuatı bu işi zorlaştırıyor. Hosting firmalarına diyor ki, arka kapıları yasaklayacaksın yoksa cezanı keserim. Ha arka kapılar, başka yollar elbet yine bulunur ama yeni mevzuat ile ben youtube a giriyorum, siz niye girmiyorsunuz durumunun olmaması sağlanmaya çalışılıyor. 08. Aile başı bir paket Sen diyelim 2 çocuklu bir aileye sahipsin. Çocuklarını yatırdıktan sonra onların girmesini istemediğin bir takım sitelere girebilmek istiyorsun. Yok! Aile paketin varsa, ona mahkumsun. KES 07. Paketler arası yatay geçiş Aile paketini standarta çevirmek istiyorsan, o kadar kolay değil. Başvuru yapacaksın, ben senin bana dikte ettiğin aile olarak yaşamak istemiyorum diyeceksin. Yani fişleme. 06. Filtrelere takılacak şeyler Hangi site hangi filtrede neye göre filtrelenecek belli değil. Hadi bir saniye için pornoyu unutalım. Ekşi sözlük, küfür içerdiğinden muhtemelen aile paketinde exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 133

10 olamayacak. Neyin neden o pakette olduğu anlaşılamayacak. Keyfi bir şekilde, o site bu filtrede olmasın denilebilecek. Senin çocuğuna uygun olana, sen değil, devlet baba karar verecek. Misal, ateistlik hakkındaki bir site muhtemelen yer alamayacak o pakette, çocuğun şeyini bozar diye. Darwin? Hmmm KES 05. Yaş grupları Aile paketi 8 yaşında bir çocuğun görebileceği şey ile 17 yaşındakini bir tuttuğundan ve bir tek adet aile paketi sunulduğundan, 8 yaşında beni leylekler mi getirdi sorularıyla boğuşan bir çocukla, 1 sene sonra oy verebilecek olan aynı düzeyde muamele görecek. Tabii bu çocukların aileleri de Dolayısıyla leyleklerle ilgili siteler filtreye takılırsa şaşırmayacağız. 04. Paket istememe Öyle bir hakkın yok. Birini alacaksın. Standart paket bugünkü işte dersen de değil, açıkladık daha önce. Kaldı ki bugünkü durum zaten berbat, bugünkü duruma sevinecek hale geliyor isek, vay halimize. 03. Fişleme Bir daha, bir daha söylüyorum. Filtreleme fişlemeyi kolaylaştıracak. Kimin hangi pakette olduğu bilinecek. Ahlaklı internete girenler ile ahlaksızlar kolaylıkla ayrılabilecek, isimleriyle bilinecek. 02. Ticari kayıp Hadi ifade özgürlüğünü, bilgiye erişme hakkımızı, bunlar en birincil haklarımız olduğu halde önemsemiyoruz diyelim, peki ya para? Money talks değil mi? Peki o zaman standartta var olup da aile paketine giremeyen bir takım porno olmayan ticari sitelerin, bu filtreleme yüzünden, ulaşabileceği insan sayısının yani müşterilerinin azalmasıyla uğrayacakları maddi kayıplar? Hmmm Düşünmemiş miydiniz? düşünün bir o zaman bak. Aa siz sadece porno mu takılacak filtreye sanıyordunuz? KES 01. Çocukları koruma safsatası Her sağlıklı aile çocuğunu korumak ister. Her sağlıklı birey çocukların ruh sağlığı bozacak şeyden kaçınılsın ister. Her normal insan çocuk istismarına karşı durur. Bu ahlaksız zannedilen Batı ülkelerinde bile böyledir allah sizi inandırsın ki. Akıl ve ruh sağlığı yerinde hiçbir ebeveyn, 7 yaşındaki çocuğunu yanına alıp, gel, porno seyredelim yavrucum demez. Gel gör ki, her porno ya da her müstehcen içerik çocuklarla ilintili demek değildir. Bu bir. İkincisi çocukların bu malzemeyi görmesinin yaratacağı ruh çalkantısını gidermek ise amaç, çözüm devlet filtrelemesi değil, her ailenin kendi ihtiyaç ve görüşüne göre seçeceği BİREYSEL filtreleme programlarıdır. Yetişkinlerin müstehcen içeriğe bakabiliyor olması, çocukları ilgilendirmez. KES Bunun dışında, çocuğunun bu malzemeye kazayla (...) değil de sürekli olarak erişememesi ve internette ya da herhangi bir yerde yanlış kişi ve materyellerle karşı karşıya gelmemesini sağlamak, karşı karşıya geldiğinde ise doğru davranmayı bilmesini öğretmek ebeveynin görevidir, devletin değil. Devletin çocukları korumak adına yapması gerekenler ise çok çeşitlidir. Bunların arasında mesela: Çocuk fuhuşuna dur demek, çocuk pornosuyla savaşmak (normal porno veya müstehcenlik demiyorum bak), çocuklara edilen tecavüzlerin önüne geçmek, ensest ve tacize karşı yaptırımlar uygulamak, sokak çocukları için programlar geliştirmek, 12 yaşındaki kızların 70 yaşında dedelere satılmasının önüne geçmek, töre cinayetleri konusuna eğilmek, çocuk işçi sorununa el atmak, okula gönderilmeyen çocukların okula gönderilmesini sağlamak, okulu olmayan çocuklara okul vermek, hastanelerde bebeklere makyaj yapılmamasını sağlamak gibi geniş bir yelpazede seyreden pek çok husus vardır. BİT. 134

11 FOTOĞRAF: Görkem Keser exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 135

12 136 Florentina Pakosta

13 ÇOCUK PORNOSUNA KARŞI İNTERNETİ FİLTRELEMEK Kaan Doren Her şeyden önce çocuk pornografisini tanımlarken çocuk pornografisi diyerek büyük bir yanlışlık yapıyoruz Avrupa Birliği üyesi ülkelerde çocuk pornografisi ile mücadele adı altında interneti sansürlemek amacıyla verilen bir önerge var bugünlerde. Önergeyi veren, Avrupa komisyonu üyesi, İsveç Folkparti üyesi, politikacı Cecilia Malmström. Bu önerge verilir verilmez Telecomix Twitter üzerinden oldukça etkin bir kampanya başlattı. Önergenin diğer dillere çevrilmesi için yardım isteyen Telecomix in çıkardığı gürültüye Almanya daki Zensur Ursula kampanyası da eşlik etti. Şimdi bu önergeyi biraz irdeleyelim. # Her şeyden önce çocuk pornografisini tanımlarken çocuk pornografisi diyerek büyük bir yanlışlık yapıyoruz. Çünkü çocuk ve pornografi burada rıza, anlaşma ile yan yana gelen kavramlar değil. Oysa ticari ve amatör pornografide bir anlaşma, mutabakat söz konusu. Aksi olan durumlarda bu pornografi değil, tecavüz olarak değerlendirilmeli ki, zaten bu da yetişkinler söz konusu olduğu halde dahi suç içermekte. O halde bu tarz internette olmasını istemediğimiz materyalleri Çocuklara şiddet ya da manipülasyon uygulayarak tecavüz diye isimlendirmemiz gerek. Evet, biraz uzun oldu ama ben dilbilimci değilim, daha uygun bir şekli her postdijital.com dilde bulunmalı. Çünkü karşısında olduğumuz bu olayın pornografi ile alakası yok. Üstelik bu kavram kargaşası yüzünden mevcut olan suçun da ağırlığı yeteri kadar vurgulanamıyor. Yani bu tip materyalleri düzenli olarak tüketenlere bunun pornografinin bir çeşidi olmayıp, tüketilenin çocuklara tecavüz olduğu sinyali gönderilemiyor. # Alman polisinin yaptığı istatistiğe göre, tecavüze uğrayan çocukların % 1 i aynı zamanda da bu tecavüz anında film veya fotoğraf ile görüntüleniyor yılı istatistiklerine göre de 98 gibi bir rakam var. Bu materyallerin hepsine de internetin filtrelenilebilir bölümünde rastlamak mümkün değil. Bir kısmı, mobil telefon görüntüleri, mail, P2P gibi daha kapalı komünikasyon araçları ile dağıtılıyor. # Dağıtım yollarından yalnızca biri olan internette, yine Almanların bizdeki ihbarweb gibi bir uygulamaları var. Bu sistemde, yine 2008 yılında toplanılan 2562 şikâyetin 449 unda illegal materyale rastlandı. Bu bilgilerden sonra şimdi de çocuk istismarına karşı interneti filtrelemeyi öngören bu uygulamanın ana hatlarına bakalım. Şimdiki hali ile 3 safhadan oluşuyor bu plan. 1. safha: Filtreleme tekniğinin uygulamaya geçirilmesi. Burada exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 137

14 Örnekler bize interneti filtrelemenin inefektif bir metot olduğunu ve asıl problemin kaynağına yönelmektense, ıvır-zıvır ile vakit geçirildiğini gösteriyor. amaç çocuklara tecavüzü içeren video, fotoğraf gibi materyallerin dağıtımının durdurulması. Bunun bir adı da CSAADF (Child Sexual Abuse Anti Distribution Filter). 2. safha: Bu filtreye takılan internet sitelerinin analizi. Sitelerin ticari olup olmadıkları ve identifikasyonu. Daha sonra bu sitelerin bağlı bulundukları servis sunucuları ile irtibata geçerek internetten kaldırmak. 3. safha: Ticari kazanç sağlayanların, dağıtanların, üretenlerin tespiti ve bunların yakalanması. Bu planda en çok göze batan, ancak 3. safhada kriminal bir şebekeye ulaşılabilmesi. Yani çocukları bu tacizden korumak, bulundukları ortamlardan onları daha güvenli ortamlara taşımak bu planda kesinlikle birinci derecede önemli bir madde değil. AB üyesi ülkelerin bu probleme bir çözüm getirmek adına toplanıp bir filtre listesi yaparken, problemin aslı olan internetteki video ve fotoğrafları temizlemeye ilişkin bir çabayı öncelik sırasına koymamaları cidden çok ilginç. E-ticaret ve internetten alışveriş yapabilme teknolojisinin gelişimine paralel olarak çıkan, kredi kartı dolandırıcılığına yönelik pishing siteleri, bankaların çabasıyla, tespit edildikten 4 ila 8 saat arası bir zamanda internetten kaldırılabilirken, bahsi edilen çocuk tecavüzü içeren materyaller internette 30 günden fazla kalabiliyor. Bu size de garip gelmiyor mu? (Cambridge Üniversitesi nin araştırması.) Kâğıt üzerinde böyleydi, peki pratikte nasıl işliyor bu filtreleme? Biraz daha yakından bakalım. CIRCAMP (COSPOL Internet Related Child Abuse Material Project) adlı proje kapsamında çalışan ülkeler Norveç, İngiltere, Danimarka, Belçika, Fransa, İsveç, Malta, Polonya, İrlanda, İtalya, Hollanda, Finlandiya ve İspanya. Bu ülkelerden Norveç in blocking list ine takılan sitelerin konuşlandığı ülkeler haritada şöyle görünüyor: KES Burada komik olan, bloklama konusunda gerçekten iyi bir teknolojiye sahip olan ve bunu kullanan Kanada nın kendisinden o ünlü listeye 79 site girmesi. İngiltere (GB) 54 site ile 8. sırada. Oysa Internet Watch Foundation ın topladığı bir liste ile oluşturulan Cleanfeed tüm İngiliz ISP lerinde kullanılıyor. Yine hatırlayacağımız bir rezalet IWF nin bir Wikipedia maddesini, Scorpions adlı grubun 1978 yılı albümü Virgin Killer in kapağını içerdiği için filtresine katması. Bir başka örnek Finli güvenlik araştırmacısı Matti Nikki nin ülkesi Finlandiya nın filtresine takılması. Matti nin suçu İsveç ve Finlandiya nın blok listesini ele geçirip analiz etmesi. Bu analize göre listede yer alan 1047 sitenin yalnızca 37 sinde illegal içerik vardı. Tüm bu örnekler bize interneti filtrelemenin son derece inefektif bir metot olduğunu ve asıl problemin kaynağına yönelmektense, ıvır-zıvır ile vakit geçirildiğini gösteriyor senesinde kullanmaya başladığım internette, özel hayatımda surf yapma alışkanlığım dışında, diğer 138

15 Sonuçta tacizciler ve taciz edilenler yine aynı hayata devam ediyor. Asıl benim midemi bulandıran bu riyakârlık, dostlar alışverişte görsün cülük. bloğumda yazacağım kaynakları araştırırken de oldukça cesur bir şekilde her türlü siteye girip çıkıyorum. Bu 14 yıl boyunca, genelgeçer adı ile çocuk pornografisi ne rastlamadığımı çok açıkça ifade etmeliyim. Cecilia Malmström ün de böyle bir şeye rast geldiğini zannetmiyorum. Kaldı ki bu tarz materyallerin yoğun bir varlığından söz etsek dahi, böyle bir gerçeklik halinde, bu suçu işleyen kriminal profilleri daha da yeraltına itip, izlerini sürmeyi zorlaştırmıyor muyuz? 50 veya 500 kişi ekran önünde tecavüze uğrayan çocuklara bakıp mastürbasyon yapacaksa, yalnızca bunun önüne geçmiş oluyorsun. Ve bunun önüne geçmek için demokratik, özgür toplumdan ödünler veriyorsun. Sonuçta tacizciler ve taciz edilenler yine aynı hayata devam ediyor. Asıl benim midemi bulandıran bu riyakârlık, dostlar alışverişte görsün cülük. Yine de tek bir çocuğun bile tacizinin önüne geçilmesi için çok şeylerden feda etmeye hazır olduğumuzu söylemeye gerek yok herhalde. Ancak demokrasi, özgürlük ve özel hayatın kutsallığından ödün vermemiz gerekmiyor. Zaten işin sevindirici tarafı, buna gerek de yok. Great Firewall of China ve benzeri sistemler, demokratik, özgür ve çağdaş toplumların kendilerine biçtikleri deli gömlekleri olmamalı. İnternete erişime blok koyma, çocuk tacizi içeren materyali kaldır, kaldırt [Başlık: İnternette Çocuk Pornografisini Bloklamak Neden Büyük Bir Fiyasko?] (...) Her şeyden önce, çocuk pornografisi içerdiği şüphelenilen internet siteleri, uzmanlar tarafından uluslararası olarak çerçevesi belirlenmiş, çocuk pornografisinin tanımını yapan standartlara bakılarak değerlendirilmeli. Söz konusu sitenin gerçekten çocuk pornografisi kategorisinde olduğu kesinleştikten sonra da alınacak en etkili önlem, bu sitenin yayından kaldırılması olmalı. (Türkiye de bir sitenin filtreye takılması için çocuk pornografisi içermesine gerek yok. Playboy bile sokakta satılıyor ama internette erişime engelli!) Yoksa site ile ilgili bilgileri bir filtreleme listesine yazdıktan sonra o dosyanın bir daha kapağını açmamak ne kadar çözüm olarak kabul edilebilir? Bu konuda çok çarpıcı bir çalışma, Alman AK Zensur (Arbeitskreis gegen Internet- Sperren und Zensur) adlı inisiyatif grubundan geldi. İçinde İsveç in de bulunduğu Kuzey Avrupa ülkelerinin ortaklaşa oluşturduğu internet çocuk pornografisi filtresinde adları geçen 167 siteyi mercek altına yatıran AK Zensur un vardığı sonuçlar gerçekten ibretlik. Bu çalışmayı göz ardı etmek, çocuk pornografisi suçuna ortaklık etmek değilse nedir? Kararı okuyanlara bırakıyorum. * Sansürlenen, filtrelenen, kara listeye alınan 167 sitenin yalnızca 3 ü çocuk pornografisi içeriyor. * İllegal materyal içeren bu üç siteden ikisi, yalnızca Kuzey Ülkeleri nin ortak filtresinde değil, başka filtrelerde de adı geçen siteler. Hem de 2008 den beri... Yani 2 yıl önce exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 139

16 Tüm bu tabloya rağmen resmi kaynaklara sorduğunuzda, interneti filtrelemenin çocuk pornografisine karşı etkili bir yöntem olduğunu duyuyorsunuz. Görüldüğü gibi bu büyük bir yalan. En hafif hali ile aptallık. çocuk pornografisi içerdiği tespit edilen bu siteler, yalnızca filtreye konulmakla yetinilmiş. Her ikisi de AK Zensur un araştırmayı yaptığı tarihte aktif olarak yayınlarını sürdüren siteler. * Çocuk pornografisi içeren bu üç site de konuşlandırıldıkları web sunucularının yöneticileri ve alan adı kaydeden servisler ile yapılan mail trafiği sonucu yarım saat (30 dakika) içinde yayından kaldırıldı. Tüm bu tabloya rağmen resmi kaynaklara sorduğunuzda, interneti filtrelemenin çocuk pornografisine karşı etkili bir yöntem olduğunu duyuyorsunuz. Görüldüğü gibi bu büyük bir yalan. En hafif hali ile aptallık. Listede yer alan bazı sitelerin, bırakın pornografiyi, çıplaklık bile içermediği de raporda belirtiliyor. KES Bu arada yeri gelmişken ve konuyla da ilgiliyken söyleyeyim. Geçtiğimiz günlerde T.C. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Columbia Üniversitesi nde yaptığı konuşmada Türkiye de internet sansürü yok. dedi. Bugüne kadar engellenmiş 10 bin sitenin olduğu bir ülkenin cumhurbaşkanı için şüphesiz çok talihsiz bir açıklama. Neresinden tutsanız, elinizde kalır. Bu tip açıklamalar ciddi kredi kaybına yol açıyor. Sonuçta insanları aptal yerine koymuş oluyorsunuz. Allah ın sopası yok; bu açıklamadan hemen sonra bir milletvekilinin evlilik dışı ilişkisine ait gizli çekimler Vimeo adlı video paylaşım sitesine yüklendiği için siteye erişim engeli geldi. Adını duymadığım, duysam da hangi partiden olduğunu asla bilemeyeceğim ve de özel hayatı ile ilgili gizli görüntülerinin zerre kadar ilgimi çekmediği bir insanla ilgili gereksiz tüm bilgilere Twitter, Facebook, FriendFeed yolu ile gark oldum, diyelim. Oysa bu milletvekili, şikâyetini adalet sistemine yapıp Vimeo nun erişimine engel koyduracağına, sitenin şikâyet departmanı ile 3 satır yazışma yapsaydı, yukarda AK Zensur örneğinde olduğu gibi; a) Başını kuma gömen devekuşunu taklit edip, çok kolay aşılabilecek bir erişim engelinin sorumlusu olmak yerine videonun kendisini kaldırtabilir, b) Bu videoyu yüzbinlerce insana kendi eliyle reklam yapmaz, c) İsmi ile Google da yapılan tüm aramaları da bu video ile ilişkilendirecek sonuçları yaratmazdı. Aslında politikacılar internet ile savaşmak yerine onunla dost olsalar, bu işten en kazançlı çıkacak olan yine de kendileri olurdu. Bunu görmemeleri ise yazık ama şaşırtıcı değil. BİT. 140

17 22 AĞUSTOS MEVZUSUNDA GÖZDEN KAÇANLAR Eren Emre Kanal Bir kullanıcıya ne kadar çok seçenek verirsen aklı o kadar karışır. #22agustos mevzusunda bence herkesin gözden kaçırdığı çok önemli bir nokta var. Maddeler arasında servis sağlayıcılara öyle bir hak veriliyor ki sadece devletin değil, işletmelerin de sansür yapması inanılmaz kolaylaşıyor. Aşağıdaki iki madde servis sağlayıcıların kendi güvenli paketlerini yapmalarına izin veriyor ve bununla kalmayıp kendi kara listelerini yaratmalarına imkân veriyor. (2) İşletmeciler, güvenli internet paketinin yanı sıra, farklı isimler altında farklı hizmet paketleri sunabilirler. (3) İşletmeciler güvenli internet paketi altındaki kullanıcı profillerindeki kara listeleri, yerel veya uluslararası kurum/kuruluşların veri tabanlarını kullanarak genişletebilir ancak beyaz listeler üzerinde değişiklik yapamazlar. Yani yarın bir gün, TTnet sadece YouTube paketi, Spor Siteleri paketi, Facebook-Hotmail paketi gibi paketlerle gelebilir. En az bunun kadar kötü olan şey ise, servis sağlayıcılar bunları + devletin paketlerini farklı fiyatlardan satabilirler. (Evet, bunun ücretsiz olması ile ilgili bir madde var ama bu maddenin ucu açık.) Daha da kötüsü, atıyorum Mü-Yap servis sağlayıcılarla bazı anlaşmalar yaparsa, sözleşmelerine çok rahatlıkla X video sitesini, Y müzik sitesini yasaklayın. gibisinden maddeler koyabilir. Sonuçta servis sağlayıcıların da artık kara listeyi genişletme hakkı var. Senaryoyu daha da kötüleştireyim. siberkultur.com Örneğin bir start-up ınız var ve start-up ınız bazı büyük şirketlerin çıkarlarına ters düşüyor. #22agustos ile sizin Türk internet tarihinden silinmeniz an meselesi ve bu konuda yapabileceğiniz neredeyse hiçbir şey yok. Bir servis sağlayıcı neden kendi paketini yaratmak isteyebilir? 1. Çıkarlarına aykırı siteleri daha kolay yasaklayabilmek için. 2. Farklı paketleri farklı fiyatlardan satmak için. 3. Daha limitli internet paketleri yapıp bunları farklı fiyatlardan satıp kâr etmek için. Tasarım dünyasında çok açık bir kural vardır; bir kullanıcıya ne kadar çok seçenek verirsen aklı o kadar karışır. Şu an Türk internetinde: 1. Farklı bağlantı hızları, 2. Farklı kotalar, 3. Limitsiz internet gibi hâlihazırda annelerimizin kafasını karıştıran paketler var. Bunlara bir de 4 devlet + servis sağlayıcı paketlerini eklediğinizde size gelen müşteriyi kandırmak için inanılmaz büyük bir fırsat geçmiş oluyor elinize. İnsanları en çok tedirgin oldukları konularda korkutursanız, her istediğinizi yaptırabilirsiniz. Ailelerimizin yüzde kaçı standart paketi almak ister, eğer şu cümleleri duyarlarsa; Güvenli aile paketi alırsanız çocuklarınızı katil, gay veya uyuşturucu bağımlısı yapabilecek her türlü siteden kurtarabileceğiniz gibi, bilgisayarınızı porno sitelerden gelecek virüslerden de korursunuz. Üstelik güvenli aile paketi standart paketten 10 lira daha ucuz! BİT. exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 141

18 142 FOTOĞRAFLAR: Volkan Çelik twitter.com/volkancelik

19 exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 143

20 1984 VE SANSÜR Ufuk Özgül Geçmişi kontrol eden, geleceği; şu anı kontrol eden geçmişi kontrol eder Geçtiğimiz sene önemli bir bilim kuruluşunun çalışanlarına yönelik düzenlenen İletişim Sempozyumu ndayım. Öğleden sonraki programı sunmaya başlamadan önce, kürsüde dünyanın önde gelen halkla ilişkiler şirketlerinden birinin Yönetim Kurulu Başkanı ile bir taraftan sunumunun son haline bakıyor, bir taraftan da sohbet ediyoruz. Kendisi iletişim dünyasındaki son trendlerle ilgili sunumunda, sosyal medya dünyasında popüler olan belli başlı örnek sosyal ağlara yer vermiş. O bölüme sıra geldiğinde soruyor: YouTube a değindim ama duyduğum kadarıyla Türkiye de erişim yasakmış, doğru mu? Gülümsedim, doğru dedim, birçok insanın kendince çözümler üreterek erişim sağladıklarını ekleyerek. Neden diyerek baktı Bize anlatılanları aktardım aktarmasına da, zaten benim bile bu ülkenin bir vatandaşı olarak anlamadığım şeyleri anlatabilmem zor oldu KES Her ne sebeple olursa olsun gün be gün farklı iletişim araçlarımızın kısıtlandığının farkında mıyız? Sadece iletişim kurmak için değil, belli bir fayda yaratmak için kullanılan araçların elimizden alındığının? Bu sansür uygulamalarının sadece internet üzerinden değil, birçok şekilde hayatımıza girdiğinin? Gerçekten mantıksal açıklamasını yapabilecek birileri varsa seve seve dinlerim, hatta gelsin burada anlatsın. Fakat dün bir bugün iki derken, bir iletişim sektörü çalışanı olarak da son derece rahatsız olduğum şekilde, belli başlı popüler araçların kara listeye alınmak üzere olduğunu ve yine bir sebeple onlara da erişimin yasaklanacağını düşünmeye başladım George Orwell 1984 ü okuyanlar bilirler. George Orwell 1984 te, Okyanusya ve Avrasya olarak kutuplaşan bir dünyada ve zamanda, Okyanusya denilen ülkedeki insanların tüm hareketlerinin ve düşüncelerinin kontrol altına alınmaya çalışıldığı, bu hareket ve düşünceler üzerinde her türlü etkisi olabilecek dil, kültür, iletişim organları, vb. araçların bu amaç doğrultusunda yok edildiği ya da değiştirilip kullanıldığı bir devlet düzenini eleştiriliyor. Demokrasi ve özgürlük kavramlarından arındırılmış bir dil, insanlar günün 24 saati düzenin en önemli unsuru tele ekranlar vasıtasıyla izleniyor, yoldan sapanlar buharlaştırılıyor, tarihin gerçekleri bile saptırılıyor Her şey kontrol üzerine kurgulanmış KES Başkahraman Winston ın sır gibi sakladığı günlüğünden: İnsanlık mirasının 144 comm101tr.blogspot.com

21 kuşaktan kuşağa aktarılması kişinin sesini duyumsamasıyla değil, aklını ve sağduyusunu koruyabilmesiyle olabiliyordu. Masaya döndü, kalemini mürekkebe batırarak yazmaya koyuldu: Geleceğe, ya da geçmişe; düşüncenin özgür olduğu zamana; insanların birbirlerinden farklı oldukları, yalnız yaşamadıkları, gerçeğin var olduğu ve yapılanın silinemediği bir zamana: Tekdüzelik çağından, yalnızlık çağından, çiftdüşün zamanından, Büyük Birader in çağından selam! Kitlelerin gündemi algılayışlarının ve verdikleri tepkilerin tarihten getirdikleri gerçeklikler tarafından şekillendirildiğini baz alırsak, geçmişi kontrol etmenin, geleceğin kontrolünde ne gibi bir rolü olduğunu daha iyi anlayabiliriz. Film ve romanda açık bir şekilde propagandası yapılan rejim, en önemli iletişim aracı olan tele ekranları kullanarak sürekli gerçek olup olmadığı belli olmayan savaşlarda kazanılan zaferleri, kahramanlık hikâyelerini yayınlıyor, insanların hayatını 24 saat kontrol altına alarak düşünmeyi bile engelleyecek önlemler alıyor, rejim dışı düşünceleri en ağır ve en hızlı biçimde cezalandırıyor ve sonunda farklı düşünenleri bile kendilerinden ayrıştırarak amaçladığı prototipler haline getiriyor. İletişimin en önemli parçası olan geri bildirim yollarının tıkalı olduğu bir sistemde, kayıtsız şartsız gerçeklerin dayatılması ile insanlar, aslolan gerçeklikten ve genel toplum menfaatinden en uzak olacak noktada zaptediliyor ve tepki verebilecekleri tüm ortamlar yok ediliyor. Günümüzde bazı konvansiyonel medya organlarının kitleleri bilgilendirme işlevinden uzaklaşarak, çarpıtılan gerçekler ve sanal gündemler ile güven yitirdiğini biliyoruz. Sosyal medyanın yükselişinin bir sebebi bu zaten. İnsanların bilgi alma- iletme konusunda daha özgür! olma arayışı 1984 ün başkahramanı günlüklerini günleri Winston ın sakladığı yaşamıyoruz tabii ki de. En azından hala bir klavyem ve erişimi yasaklanmamış bir bloğum var Peki, yarın ne olacak? Her şeyin bir alternatifi var tabii fakat burada konumuz A, B ya da C sitelerinin yasaklanması değil. Üzerine düşündüğümüz, tartışmaya açtığımız; bu erişim yasakları yerine yapılacak başka hiçbir şey yok mu? Açılımlarla dolu bugünlerde, ben de buna cevap bekliyorum. Halen daha bu ülkenin bir vatandaşı olduğumu hatırlatarak BİT. exdergi iki / haziran-ağustos iki bin on bir 145