Yum ile Paket Yönetimi

Transkript

1 Yum ile Paket Yönetimi Bu yazının birinci kısmında Debian sistemler için paket yönetimini yazmıştık.bu yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.yazıya devam etmeden önce yum ve rpm kavramlarından bahsedeyim kısaca.yum(yellowdog Updater Modified ) apt ye rpm ise dpkg ye benzer diyerek konumuza giriş yapabiliriz. 1.Yum ile Güncel Paket Sorgulama sudo yum check-update Bu komut sistemimize kurulu programlardan hangilerinin güncellemesinin çıktığını gösterir. 2.Yum ile Paket Güncelleme sudo yum update paketadi Tam bir güncelleme için ise: sudo yum update komutunu kullanıyoruz. 3.Yum ile Paket Arama sudo yum search paketadi 4.Yum ile Listeleme İşlemleri Hangi paketi kuracağımıza bilemediğimiz durumlarda yardımımıza yum list komutu koşar.bu komut ile sistemimize kurulu olan, yüklenmeye hazır, yüklenebilecek gruplar vb. listemele işlemlerini yapar.

2 sudo yum list gnome -> komutu gnome grubuna ait paketleri listeler. sudo yum list all -> komutu sistemimize kurulu veya kurulmaya hazır paketleri listeler. sudo yum list installed -> komutu sistemimize kurulu paketleri listeler. sudo yum grouplist -> komutu paket gruplarını listeler. sudo yum repolist -> komutu repo id,paket sayısı,ismi gibi bilgileri listeler 5.Yum ile Bilgi Alma sudo yum info paketadi -> komutu kurmak istediğimiz paket ile ilgili bilgi verir. 6.Yum ile Paket Kurmak sudo yum install paketadi -> komutu ile sistemimize paket kurabiliriz. sudo yum groupinstall gnome(grupadı) -> komutu gnome grubuna ait tüm paketleri sisteminize yükler.

3 Debian Temelli Sistemlerde Paket Yönetimi Düzenlemiş olduğumuz eğitimlerde bolca karşımıza çıkan bir sorundur paket yönetimi.katılımcılar çalıştıkları kurumlarda kullandıkları distro doğrultusunda paket kurmayı denemekte ancak malesef Debian sunucular üzerinde yum, Red Hat sunucular üzerinde ise apt-get denediklerine acı içinde şahit oluyorum. Yazı 2 parçadan oluşuyor.bu girdi yazının ilk bölümü olan debian temelli sistemlerde paket yönetimini anlatıyor olacak.bu yazıda apt ve dpkg komutlarını inceleyeceğiz.ikinci yazıda ise Rhel temelli sunucular için paket yönetimine değineceğim.ikinci yazıda yum, rpm gibi konulara değineceğiz.daha fazla uzatmadan başlayalım yazımıza Debian bazlı işletim sistemleri ( Ubuntu,Mint,Debian ın kendisi ) paket yöneticisi olarak apt (Advanced Packaging Tool) ve dpkg kullanır. Bu komutların kullanımına geçmeden önce linux paket yönetiminde son derece önemli olan repo mantığına değinmek istiyorum. Repolar paketlerin bulundugu internet dizin adresleridir ve bizim distrolarımızda /etc/apt/sources.list yolunda saklanır. Örneğin benim lokal sunucum için bu dosya şu şekildedir > deb testing main contrib nonfree deb jessie-updates main contrib non-free deb jessie/updates main contrib non-free Ayrıca apt ile komut satırından yaptığımız tüm işleri

4 yapabileceğimiz synaptic adında başarılı bir uygulama mevcuttur.ancak ubuntu ve mint kullanıcıları eğer terminale hakim değiller ise genellikle synaptici değil kurulu olarak gelen Ubuntu Software Center kullanmaktalar.yazının devamında kurmak istediğim uygulama olarak geany kullanıyor olacağım.siz aşağıdaki komutlarda geany görüdüğünüz yere kurmak istediğiniz paket adını eklemelisiniz. A.Paket Arama apt-cache search geany Komutları ile kurmak istediğimiz paketin depolarımızda olup olmadığını kontrol edebiliriz. B.Paket Kurma Kurmak istediğimiz program repoda var ise kurmaya hazırız. sudo apt-get install geany komutu ile programımızı kurabiliriz. C.Paket Silme Linuxta paket silmenin iki farklı çeşiti vardır.biri yapılandırma dosyalarını saklayarak dosya siler,diğeri ise yapılandırma dosyaları ile birlikte siler. Yapılandırma dosyalarını saklayarak silmek için; sudo apt-get remove geany yapılandırma dosyaları ile birlikte silmek için sudo apt-get purge geany veya sudo apt-get remove purge geany

5 komutlarını kullanırız. D.Paket Güncelleme Güncelleme işlemi sudo apt-get update komutu ile yapılır.ancak bu komut programı güncellemez.repolarımızı günceller ve kurulum yapacağımız sırada programların en güncel halini bizim için hazırlar.tam anlamı ile bir güncelleme sudo apt-get upgrade komutu ile mümkündür. E.Sistem Güncelleme Windows kullanıcı olduğum dönemde çokça istediğim birşey idi dosyalarımı kaybetmeden yeni sisteme geçmek.yani XP kullanırken Windows 7 kurmak ve bu sırada dosya ve ayarlarımın bozulmasının önüne geçmek.windows dünyasını takip etmeyi bırakalı oldukça fazla oldu ama sanırım Windows10 a geçiş bir tıkla yapılıyormus.şanslı olan insanlar da dosyalarını kaybetmiyormus :)) Peki bu işlemi tek bir komut ile yapabiliriz desem? sudo apt-get dist-upgrade Komutu ile debian 7.9 olan sunumucu az önce 8.2 ye sorunsuz güncelledim. Evet apt ile bu bilgiler hemen her işinizi çözebilir ancak man page okumayı asla ihmal etmeyin.hiç kullanmadığınız ancak inanılmaz iş çözücü parametre bulacağınızdan emin olabilirsiniz. Şimdi geldik DPKG ye.

6 Dpkg red hat de ki rpm paketlerinin debiandaki karşılığıdır.ya da windows için exe ne ise debian için.deb paketi odur.ayrıca.deb paketlerine gözü kapalı güvenmemeliyiz.3. parti bir kaynaktan alınan bir.exe paketi kadar tehlikelidir.dolayısı ile kurmak istediğimiz program önce official repo da varmı kontrol etmemizde fayda var. 1.Paketleri Listeleme Sistemimizde kurulu olan paketleri listemek için dpkg -l komutunu kullanırız.dpkg -S parametresi ile de dosyanın hangi paket tarafından kuruldugunu görebiliriz. 2.Paket Kurma Diyelim ki elinizde.deb uzantılı bir paket var.bu pakedi kurmak için: dpkg -i /deb/dosyasının/yolu/ komutu yeterli olacaktır. Ayrıca debian paketlerine(.deb) çift tıkladığınız takdirde sizi görsel paket yöneticinize yönlendirecektir.dilerseniz program kurmayı kolay hale getiren gdebi paketini sudo apt-get install gdebi-core komutu ile kurabilirsiniz.daha sonra kurmak istediginiz.deb paketlerini sudo gdebi /deb/paketi/yolu seklinde calıstırarak kurabilirsiniz. 3.Paket Silme Sistemimize kurulu bir paketi silmek için dpkg -r google-chrome-stable Komutu yeterli olacaktır.yukarıdaki komut google-chrome-stable komutunu sistemimizden kaldıracaktır.ancak Chrome a ait

7 yapılandırma dosyalarını saklayacaktır. Not: Ne apt, ne de dpkg burada yazılanlardan ibaret değil.aksine burada yazdıklarım buzdağının sadece görünen kısmı man dpkg ve man apt komutları ile manual sayfalarına girerseniz burada okuduklarınızdan çok daha fazla ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.yada dpkg man page için buraya apt man page için buraya tıklayabilirsiniz. Temel Tcpdump Kullanımı Tcpdump network üzerinde paket analizi yapmamızı sağlayan bir programcıktır.tüm linux dağıtımlarında kurulu olarak gelmektedir.bu yazıda tcpdump ın temel kullanımını inceleyeceğiz.öncelikle tcpdump programı linux makinelerde sistem binary altında bulunur.(/usr/sbin/tcpdump)bu dizin altında bulunan hemen tüm programcıklar gibi tcpdump da calısmak için sizden yönetici(root) olmanızı beklemekte. 1.Spesifik bir interface den paket yakalamak(tcpdump -i) Eğer tcpdump komutuna herhangi bir parametre verilmez ise bu komut tüm kartlardan paket toplar.ancak özel bir karttan paket toplamasını istiyorsak tcpdump komutunu şu şekilde vermeliyiz. tcpdump -i eth0 tcpdump -i wlan0 Not: Linux makinelerde ethernet kartınız ile ilgili bilgileri ifconfig -a komutu ile alabilirsiniz.

8 2.Belirli sayıda paket yakalamak (tcpdump -c) Tcpdump komutu sürekli devam eden bir komuttur.yani, bir kez tcpdump komutu verdiğinizde siz süreci durdurmadığınız sürece paket yakalamaya devam eder.ancak -c parametresi ile belirli bir sayıda paket yakalayabiliriz.aşağıdaki örnekte bir 10 adet paket yakalayacağız. tcpdump -c 10 -i wlan0

9 3.Yakalanan paketleri ASCII formatına çevirmek (tcpdump -A ) Tcpdump ın -A parametresi yakalanan paketlerin içeriğini ASCII formatında ekrana basar. tcpdump -A -i wlan0

10 4.Yakalanan paketleri HEX ve ASCII formatında görüntülemek(tcpdump -XX) Tcpdump ın -XX parametresi ile birlikte yakalanan paketler hem HEX hemde ASCII formatında görüntülenebilir. tcpdump -XX -i wlan0 5.Yakalanan paketlerin bir dosyaya yazdırılması(tcpdump -w) Tcpdump -w parametresi yakaladığımız paketleri bir dosyaya yazarak daha sonra analiz etmemize olanak tanır.kaydedeceğimiz dosyanın uzantısı.pcap olmalıdır. tcpdump -w paketadi.pcap -i wlan0 Bu şekilde dosya ismi verdiğimizde bulunduğumuz dizine bir pcap dosyası oluşturulur.direkt isim vermek yerine bir dosya yolu vererek de pcap dosyası oluşturabiliriz. 6.Kaydedilmiş pcap dosyasının okunması(tcpdump -r) Bir önceki maddede yakalanan paketlerle ilgili bilgilerin bir pcap dosyasına yazdırdık.bu dosyayı okumamız gerektiğinde aşağıdaki komutu girmemiz gerek.

11 tcpdump -r paketadi.pcap 7.Paketleri ip adresi ile yakalamak(tcpdump -n) Daha doğrusunu söylemek gerekirse adreslerin çözümlemesini yapıp çevirmez.bundan önceki örneklerdeki tcpdump çıktıları bize DNS sonuçları veriyordu.ancak -n parametresi ile sonuçları ip adresi olarak alabilmekteyiz. tcpdump -n -i wlan0 8.X Byte dan büyük paketlerin yakalanması Aşağıdaki komut ile bilgisayarınız sadece 1024 byte dan büyük paketleri yakalayacaktır. tcpdump -i wlan0 greater Spesifik bir protokolden paket almak Tcpdump sayesinde bir çok protokolden paket toplayabilmekteyiz.(fddi,tr,wlan,ip,ip6,arp,rarp,decnet, tcp and udp)aşağıdaki örnekte wlan0 arayüzü için udp paketlerini toplayan komutu görebilirsiniz. tcpdump -i wlan0 udp 10.X byte dan kücük paketleri okumak Aşağıdaki komutla 1024 byte dan küçük paketleri yakalayacaktır. tcpdump -i wlan0 less Spesifik bir porttan paketleri yakalamak Aşağıdaki komutla spesifik bir porttan paketleri toplayabiliriz.aşağıda 80. port için gerekli komutu bulabilirsiniz. tcpdump -i wlan0 port 80

12 12.Spesifik bir ip ve porttan paketlerin yakalanması Tcpdump tarafından yakalanan paketlerde hedef ve kaynak ip adresleri,port bilgileri yer alır.aşağıdaki komut ile spesifik bir ip adresi ve port ile ilgili paketleri yakalayabiliriz. tcpdump -i wlan0 dst and port İki makine arasındaki tcp bağlantı paketlerini alma Ağ üzerinde iki makine tcp protokolü üzerinden birbiriyle konusuyor ise aşağıdaki kod ile iki makine arasındaki paketleri yakalayabiliriz. tcpdump -i wlan0 src and dst XFCE Ekran Kayması Çözümü Eğer gnome dışındaki herhangi bir masaüstü ortamı kullanıyorsanız ingilizcedeki karşılığı screen tearing olan bu sorunla karşılaşmış olmanız ve hatta saç baş yolmanız oldukça olası.screen tearing dedigimiz sorun pencerenizi oynattığınızda browserı kaydırdığınızda oyun oynarken vb hareketli herşeyde ekranda framelerin birbirine girmesi durumudur ki hiç hoş görülmez. Peki yok mudur bunun bir çözümü tabii ki var. Önce menu>settings>window manager tweaks diyoruz ver burada compositor tabını tıklayarak compositoru disable ediyoruz.

13 Bu işlemden sonra compton isimli müthiş programı sistemimize yüklüyoruz.yükleme işlemi için önce gerekli depoyu source olarak ekleyeceğiz. sudo apt-add-repository ppa:richardgv/compton sudo apt-get update sudo apt-get install compton konutu ile programı kuruyoruz.bu işlemden sonra gerekli ayarları gireceğimiz compton.conf dosyasını ~/.config/ altında oluşturuyoruz. Bu config dosyasını bu adresten kopyalayabilir veya buradan benim config dosyamı indirerek kullanabilirsiniz. Bu işlemlerden sonra compton programını başlangıcta çalışır hale getiriyoruz.bunun için settings>session and startup

14 ekranında add diyerek ekliyoruz. KVM nedir? Nasıl kurulur? En basit tanımıyla KVM Çekirdek Temelli Sanal Makina (Kernel Based Virtual Machine) dır. Yurt dısı veya içinden satın alacağız VPS makinelerinin kurulu olduğu fiziksel makinelerin bir çoğu da alt yapı olarak kvm kullanmaktadır. Normalde VmWare,Virtualbox ile yaptığımız sanallaştırmanın nesi vardı da çıktı bu KVM? Küçük bir araştırma yaptıktan sonra bu soruya cevap bulmak çok da zor olmasa gerek. KVM ile sanallaştırma kernel seviyesine inmiştir. Önceden işletim sistemi sistemi üzerinde bir uygulama gibi çalışan VMWare gibi sanallaştırma çözümlerinin yavaş olması ve pek çok konuda ana işletim sistemine muhtaç olması istenmeyen bir durumla kullanıcıyı yüz yüze bırakmaktadır. Hypervisor gibi teknolojiler ile bazı sorunların üstesinden gelmeye çalışsalar da bu çözümler başka sorunları da ortaya çıkarmıştır. Geliştirilen KVM ile bu konularda önemli adımlar atılmıştır. Kvm ile sanal makinanın hızı neredeyse ana makinadaki işletim

15 sisteminin hızı ile aynıdır. Kernel düzeyinde bir sanallaştırma sadece ekonomik olarak değil,güvenlik ve süreklilik gibi konularda da kullanıcı dostu bir sanal işletim sistemi sunmaktadır. Bilgisayarın tüm donanım haklarına erişebilen bir yapı tabi ki oldukça güçlüdür.yani VMware gibi sizin bir malikane sahibi olduğunuzu varsayıp o malikenin sadece bir odasını kullandırmak yerine size malikaneyi vaadediyor. Nasıl Kurarım? Öncelikle kuruluma başlamadan önce bilgisayarımızda BIOS ayarlarına girip anakarttımızın virtualisation özelliğinin enabled olmasına dikkat edelim ki benim gibi tüm gün neden hata veriyor bu program demeyelim.:) 1.Benim işlemcim sanal makine için yeterli mi? Sizde takdir edersiniz ki tek çekirdekli bir makineye sanal makine kurmak pek de önerilen birşey değil(kurabilen varsa beri gelsin).peki benim makinem kaç cekirdek CPU durumu ne sorusuna cevap alacağımız aşağıdaki komutu giriyoruz. egrep (vmx svm) color=always /proc/cpuinfo grep vmx Bu komutun cıktısında birden fazla sayıda vmx yazısı görüyor iseniz kullandığınız cihaz sanallaştırma için uygun demektir. 2.Kurulum Bu post kvmnin ubuntu ve debian sistemlere nasıl kurulacağını anlattığından apt kullanıyor olacağız.aşağıdaki komutla gerekli paketlerin kurulumunu yapıyoruz. apt-get install qemu-kvm libvirt-bin bridge-utils virtmanager virtinst kvm 3.Gerekli Kullanıcı ve grupların eklenmesi Şimdi kendimizi programı kullanacak kullanıcı olarak ekliyoruz. Misal ben kendi bilgisayarımda dimakoci

16 kullanıcısıyım.vereceğim komut adduser dimakoci adduser dimakoci libvirtd(debian sistemlerinde burada vermemiz gereken komut adduser dimakoci libvirt) adduser dimakoci kvm Bu adımlardan sonra sistemden log out olup tekrar giriş yapmamız gerekmekte. 4.Adım Kontrol Bu aşamaya gelmeden önce yukarıdaki adımları eksiksiz olarak yaptınız ve herhangi bir hata almadınız ise kvm yi sisteminize kurmuşsunuz demektir.şimdi kontrol edelim.sistemin kurulup kurulmadığını anlamamızın bir çok yolu vardır.ben tek aşamada aşağıdaki kodu kullanarak bu işi yapıyorum. virsh -c qemu:///system list Ayrıca virsh ve akabinde list komutu vererek de aynı işlemi yapmış olursunuz. Bu aşamadan sonra Kvm kullanıma hazır.isterseniz terminalden virt-manager yazarak,isterseniz menu>system>virtual machine manager a tıklayarak çalıştırabilirsiniz