Üniversitelerde internetten eğitim dönemi başlıyor

Transkript

1 FENERBAHÇE GÜN SAYIYOR, TRABZONS- POR HATA ARIYOR. Lig de son haftalara girilirken şampiyonluğu Trabzon dan devralan 10 Fenerbahçe, yalnızca liderliği değil, yarışın kontrolünü de ele geçirdi. Gelinen noktada tüm avantaj Fenerbahçe den yana. Trabzonspor un yapacağı en iyi iş, Fenerbahçe nin hata yapmasını beklemek. ÖFKEMİZİ NASIL KONTROL EDEBİLİRİZ? Öfkelendiğimizde mantıksızca hareket etme, kendimizi ve sevdiklerimizi tehlikeye atma ihtimalimiz artıyor. Öfke in- 07 sanı kontrol altına aldığında ise sonucu pişmanlık olan davranışlar ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle öfkemizi kontrol altına almaya çalışmalıyız. 2-8 MAYIS YIL: XIX SAYI: 18 (952) 0.70 LV FOTOĞRAF: HÜSEYİN SARI İç turizm bir yılda yüzde 2 büyüdü Vatandaşların turizm amacıyla ül- içindeki seyahatleri yüzde 2 1ke oranında artış gösterdi. Geçen yıla kıyasla ülke içinde tatil yapmayı isteyenlerin oranı da geçen yıla kıyasla iki kat arttı. Yerli turistler Bulgaristan ı kısa tatiller, daha az gider için tercih ediyor. Ekonomi, Enerji ve Turizm Bakanlığı uzmanlarından İva Yakimova tarafından açıklanan verilere göre, ülke içi turizm 2010 yılında yüzde 2 artış gösterdi. 1EKONOMİ 05 Türk kültür dernekleri bir çatı altında toplanıyor BEYNUR SÜLEYMAN SOFYA Bulgaristan da kültürler faaliyet 1gösteren Türk dernekleri bir çatı altında toplanacak. Kültürel Etkileşim Derneği nin organize ettiği Avrupa Kültürlerin Entegrasyonu ve Bulgaristan Türk Edebiyatının Geleceği adındaki konferans sonunda dernek temsilcileri ve genel sekreterleri bir araya gelerek federasyon kurma fikrini benimsedi. 1HABERLER 03 МАНЧЕСТЪР ЮНАЙТЕД СЕ ИЗПРАВЯ СРЕЩУ МЕСИ НА ФИНАЛ В ШАМПИОН- СКА ЛИГА. С два гола във вратата на Реал Мадрид Лионел Меси накара публиката на стадион Сантяго Бернабеу да замълчи. 09 СНИМКА: АХМЕД АХМЕДОВ 2 8 МАЙ 2011 ГОДИНА: XIX БРОЙ: 18 (952) ЦЕНА: 0,70 ЛВ. Миналия четвъртък в различни градове в страната имаше протести високите цени на горивата. 04 РТУАЛНИЯТ ПРЕГЛЕД АКО ХОРАТА БЯХА ИНФОРМИ- РАНИ ЗА ЧЕРНОБИЛ, ЩЕТИТЕ ЩЯХА ДА СА НАПОЛОВИНА ПО-МАЛКО. През 1995 г. украинският здравен министър е обявил, че загиналите от аварията в Чернобил са 125 хил. души, а 432 хиляди все още се лекуват. 10 Виртуална клиника ще намалява разходите и ще пести време за лечение Виртуалната клиника помага на хората да съберат нужните и точни мнения, за да се лекуват. Тя не променя крайния лечебен процес, но спомага за по-лесното и правилно насочване за лечение, обяснява д-р Владимир Костов. АХМЕД АХМЕДОВ СОФИЯ 1 Между 40 и 50 процента от времето, прекарано с пациентите, не се нуждае от пряк контакт, говоря най-обобщено, за един среден случай. За една психологическа консултация е достатъчно човек да се види веднъж с терапевта си и след това да комуникира посредством виртуалното пространство 2 или 4 пъти, докато отново имат нужда от жив контакт. Но при хирургичните специалности само 10-15% емето, прекарано с пациента, може ска- мрежата. Това заяви СНИМКА: АХМЕД АХМЕДОВ 06 FARKI FARK EDENIN HAYATI FARKLI OLUR Çılgın Proje: İstanbul a ikinci boğaz yapılacak Çılgın Proje olarak nitelendirilen Kanal İstanbul un maliyeti 40 milyar doları bulacak. Proje 2,5 milyon işsize iş imkanı sağlayacak. Projenin yıllık getirisi ise 2,5 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. Üniversitelerde internetten eğitim dönemi başlıyor Eğitim Bakanlığı nın kabul ettiği bir proje ile üniversitelerde artık internetten eğitim dönemi başlayacak. Avrupa Birliği nden finanse edilecek proje ile her bir üniversite, internetten eğitim için bölüm açacak. ERKAN TUNCA SOFYA Üniversiteli öğrenciler, ders- artık internet ortamından 1leri da takip edebilecek. Avrupa Birliği tarafından kabul edilen bir proje ile üniversiteler internetten eğitime başlayacak. Eğitim, Gençlik ve Bilim Bakanlığı nın onayladığı projede, üniversitelerde uzaktan eğitim yapılması öngörülüyor. Projenin Avrupa fonlarından finanse edileceğini ve Gözetim Komitesi İnsan Kaynaklarını Geliştirme Operatif Programı ndan 10 milyon leva ayrıldığını aktaran Eğitim Bakanı Sergey İgnatov, uzaktan eğitimin tarihe karışacağını, yerini online eğitimin alacağını söyledi. 1HABERLER Yeni proje ile öğrenciler, kendi profesörlerinin derslerini internetten takip edebilecek. Bilgisayar ile üniversitedeki kütüphaneye girerek tavsiye ders kitaplarını okuyabilecek, test ve eğitici materyallerden yararlanabilecek. Türkiye de aylardır merakla bekle- çılgın proje yi Başbakan Recep 1nen Tayyip Erdoğan açıkladı. Kanal İstanbul adı verilen proje ile İstanbul a ikinci bir boğaz daha açılacak. Mevcut Boğaziçi tanker trafiği bu kanala yönlendirilecek. Etrafında yeni yerleşim alanları, köprüler ve yollar yapılacak. Cumhuriyet in 100. yıldönümüne yetiştirilmesi hedeflenen proje, yeni prestij bölgeleri, dev bir havaalanı ve limanı da beraberinde getirecek. Başbakan Erdoğan, Panama ve Süveyş kanallarıyla kıyas kabul etmeyecek, yüzyılın en büyük projelerinden biri için bugün kolları sıvıyoruz. diye anlattığı rüya proje ile Karadeniz den Marmara ya ikinci bir boğaz daha açılacak. 1HABERLER FOTOĞRAF: AHMED AHMEDOV Виртуална клиника ще намалява разходите и ще пести време за лечение стр. 1-4 Дългогодишен треньор: Борбата да стане национален спорт стр Кога започваме да остаряваме стр. 1-6 MARUL SEZONU SONA ERDİ, ÜRETİCİLER DERTLİ. Marul sezonunun sona ermesi dolayısıyla, istediği geliri sağlayamayan üretici dertli. Marul üreticisi Bayram Kayalı, bu yıl fazla mahsul elde ettiklerini, ancak beklenen geliri sağlayamadıklarını belirtiyor. TÜRKİYE BÜYÜKELÇİSİ ARAMAZ ŞUMEN İ ZİYARET ETTİ. Şumen i ziyaret eden Türkiye nin Bulgaristan Büyükelçisi İsmail Aramaz, günümüzde, insanlar arasındaki ilişkilerin, ekonomik ve ortak projelerin büyük önem arzettiğini söyledi. OZAN ALİ BAYRAM I KAYBETTİK. Şair Ali Bayram, 15 Nisan sabahı Allah ın rahmetine kavuştu. Ülkenin değerli şairlerinden Ali Bayram, edebiyatı çok sever, şiirlerini büyük bir içtenlikle yazardı. Bir çok şiir kitabı yayımlayan yazarın son kitabı Şiir Defterinden Seçmeler oldu.

2 02 HABERLER 2-8 MAYIS 2011 ZAMAN Üniversitelerde internetten eğitim dönemi başlıyor BİRİNCİ SAYFADAN DEVAM Bu çeşit eğitim arasında çok büyük farklı- olduğunu belirten Bakan, en büyük 1lıklar farkın üniversitelilerin öğretmenlerinin derslerini internet üzerinden takip edebilmesi olduğunu aktararak, bilgisayar sayesinde okula gitmeyenlerin dersleri dinlemelerinin artacağını savundu. Bakan şöyle devam etti: Temaslı ve sanal eğitim aynı taban üzerinde yürütülecek. Öğrenciler, kendi profesörlerin derslerini internetten takip edebilecek. Kendi bilgisayarlarından üniversitedeki kütüphaneye girerek tavsiye ders kitaplarını okuyabilecek. Önlerinde test ve eğitici materyaller bulunacak. En önemlisi de kendi okutmanlarıyla temasları artacak sözlerini kullandı. Her üniversite kendi yapacağı proje ile Avrupa fonlarından sağlanan 10 milyon levalık sanal eğitim için müracaat edebilecek. Bu şekilde uzaktan eğitim modeli, her üniversitede farklı şekilde yapılacak. İlk online derslerin gelecek eğitim yılında başlaması bekleniyor. Sanal eğitimin çalışan öğrencilere de büyük yararı olacak. Neredeyse tüm öğrencilerin hem çalışıp, hem okuduğunu belirten İgnatov, gerekli ders kitaplarının üniversitenin sanal arşivlerine de aktarılması tavsiyesinde bulundu. Şu anda bilgisayardan Sofya Sv.Kliment Ohridski ve Nov Bılgarski Universitet öğrencileri online kitap okuyabiliyor. Eğitim Bakanı, ülkedeki üniversitelere bu tür eğitime başlamaları için baskı yaptıklarını da itiraf etti. Şu anda bu fikrin hangi kanunla ne şekilde düzenleneceği netlik kazanmadı. Uzaktan eğitim şu anda da Yüksek Eğitim Kanunu nda yer almasına rağmen okullar tarafından fazla rağbet görmüyor. Hiç derse bizzat katılmadan tamamen online eğitim modelini hiç bir üniversite sunmuyor. Uzaktan eğitim şu anda da Yüksek Eğitim Kanunu nda yer almasına rağmen okullar tarafından fazla rağbet görmüyor. Uzaktan eğitim nedir? Uzaktan eğitim öğrenci ile öğretmenin fiziksel olarak aynı ortamda olmaması durumunda kullanılan eğitim teknolojilerinden biri. Eğitim teknolojisi tarafından incelenen bir fenomen ve bu alanın eğitim bilimlerine yaptığı en büyük katkıdır. Uzaktan eğitim ile öğretmenler ve öğrenciler asenkron uzaktan eğitim (kendi seçtiği zamanlarda basılı veya elektronik ortamların el değiştirmesi) veya senkron uzaktan eğitim (eş zamanlı iletişimi sağlayan teknolojiler ile etkileşim) yöntemlerinden uygun ve mümkün olanını kullanarak eğitim çalışmalarını yürütebilirler. FOTOĞRAF: AHMET AHMEDOV FOTOĞRAF: BEYNUR SÜLEYMAN Sofya da akaryakıt fiyatlarına karşı yapılan protestolara yaklaşık 300 kişi katıldı. Şehrin dört farklı bölgesinden hareket eden katılımcılar, Sofya merkezdeki Aleksandır Nevski Kilisesi meydanında toplandı. Benzinin litre fiyatının 2 leva olmasını isteyen göstericiler, araçların camlarına protesto kağıtları yapıştırdı. Gösteri organizatörleri katılımcıların az olmasından yakınırken, gençlerin disko ve barlardan çıkarak aktif bir vatandaş olarak görüşlerini dile getirmelerini istedi. Schengen gümrük kontrolü değişken olacak Schengen bölgesindeki üye ülkeler- herhangi birinin kontrolü yete- 1den rince sağlayamaması durumunda, komşu üye ülkenin bu ülke ile sınır denetimlerini geçici olarak artırması öngörülüyor. Fransa ve İtalya nın önerdiği bu teklif, Avrupa Komisyonu tarafından kabul edilirse, üye bir ülkenin mülteci akınını kontrol edememesi durumunda, komşu ülke bu ülke ile sınır güvenliğini geçici olarak yenileyecek. Bunun sadece zorlayıcı sebepler durumunda yapılması bekleniyor. Ancak bu zorlayıcı sebeplerin neler olduğu netlik kazanmadı. İki ülkenin bu önerisi, Libya ve komşu ülkelerden mültecilerin İtalya sahillerine, oradan da Fransa ya geçmek istemeleri nedeniyle yapıldı. Bu önerinin 4 Mayıs ta Brüksel de yapılacak AB üye ülkelerin büyükelçilerinin yapacağı toplantıda ele alınması bekleniyor. Başbakan Boyko Borisov, olağan üstü durumlarda şu anda dahi bu kontrolü yapacak kurumun var olduğunu belirterek bu kontrolün AB Dış Sınırlar Ajansı nın yaptığını aktardı. Bulgaristan ın şu anda Schengen e girmeye hazır olduğunu vurgulayana Başbakan, Diğer ülkeler Bulgaristan gibi ön planda yer almıyor. Ancak Schengen in daha iyi seviyeye gelmesi için her fikrin görüşülmesini kabul ediyoruz. dedi. Öte yandan Danimarkalı milletvekilleri, Bulgaristan ve Romanya nın 1 Ekim de Schengen e dahil edilmemesini istedi. Bu durumu değerlendiren Başbakan, İstedikleri gibi konuşsunlar. Schengen e üyelik şartları var ve biz bunları yerine getirdik. Biz hazırız. şeklinde konuştu. Başbakan Bulgaristan ın yüzde 3 lük bütçe açığını yerine getirdiğini, Avrupa Birliği nde ne kadar fazla Schengen konusu konuşulursa Bulgaristan da da o kadar yüzde 3 lük bütçe açığı kriterinin yerine getirilişinin konuşulacağını belirtti. AP Bulgaristan Milletvekillerinden İvaylo Kalfin, 4 Mayıs ta görüşülecek Schengen yönetmeliğinde Bulgaristan ın üyeliğini etkileyecek bir maddenin yer almayacağını belirtti. Fransa ile İtalya arasındaki Kuzey Afrika daki mülteci sorunundan sonra Brüksel in olağanüstü durumlar konusunda Schengen yönetmeliğini yorumlamayı kararlaştırdığını aktaran Kalfin, Avrupa Birliği Komisyonu na göre, Bulgaristan ve Romanya nın Schengen e üyeliklerinin üye ülkelerin tutumlarına bağlı olduğunu belirtti. 2 Mayıs ta AB Halk Özgürlüğü ve Adalet Komisyonu nun Schengen in gelişim konusunda oylama yapacak. Oylanacak rapora göre, Bulgaristan ve Romanya tüm teknik şartları yerine getirdi.

3 03 HABERLER 2-8 MAYIS 2011 ZAMAN Türk kültür dernekleri bir çatı altında toplanıyor Etkinliğe iştirak eden konuşmacı ve katılımcıların bir kısmı program sonunda hatıra fotoğrafı çektirdi. FOTOĞRAF: BEYNUR SÜLEYMAN BİRİNCİ SAYFADAN DEVAM Fikri açıklayan Kırcali Ömer Lüt- Kültür Derneği Genel Sekrete- 1fi ri Müzekki Ahmet, ülkedeki Türk derneklerin bir çatı altında toplanma zamanı geldiği sözünün salondan alkış topladığını söyledi. Konferans organizasyon Komitesi Başkanı Timur Halilov, Zaman a yaptığı açıklamada, yeni kurulması beklenen fedarasyonun kurulması için niyet belirten 6 derneğin olduğunu aktardı. Ruse (Rusçuk) Türkiye ile Kültürel İlişkiler Derneği Güneş, Kırcali Ömer Lütfi Derneği, Varna Türk Kültür Merkezi, Burgas Recep Küpçü Kültür Derneği, Razgrad Sofya da gerçekleştirilen Bulgaristan Türk Edebiyatının Geleceği konulu konferansa, Bulgaristan daki kültürler faaliyet gösteren Türk dernekleri bir çatı altında toplanması fikri benimsendi. 6 derneğin kurulması niyetini belirttikleri federasyon ile birliktelik oluşturmak amaçlanıyor. Deliroman Edebiyat Derneği, bu fedarasyonun çekirdeğini oluşturacak. Bir çatı altında toplanmanın amaçlarının dernekler arasında kordinasyonu sağlamak, ilişkileri duyurmak, yurt dışında daha etkin falıyetler için birliktelik oluşturmak olduğunun altını çizen Halilov, ortak hedefler doğrultusunda devlet kurumları ile beraber hareket etmenin de amaçlandığını vurguladı. Federasyon sayesinde her bir derneğin etkinliğini arttıracağı düşünülüyor. Sofya da düzenelenen iki günlük konferansa ülkeden ve Türkiye den konuşmacılar ve kültür dernek temsilcileri katıldı. Konferansı başarılı olarak değerlendiren Kültürel Etkileşim Derneği Başkanı İbrahim Yalımov, Bulgaristan daki Türk azınlığının kendine özgü edebiyatının olduğunun ortaya koyulduğunu belirtti. Yalımov, Türk edebiyatının sadece var olduğunu değil, ileride de yaşayabileceğini ispatlamış olduk. Biz konferans esnasında geriye baktık, fakat bunu ancak ileriye adım atabilmek için baktık. Kanaatimce bu konferansta eski kuşakla yeni kuşak arasında köprü kuruldu. Köprünün üzerinde ne kadar genç neslin geçeceği üzerinde durmak lazım, ama ilk adımlar atılmıştır. Bundan sonra gençler bu yolda yürüyeceklerdir. sözlerini kullandı. Türk kültürünün ve aydınlarının üzerindeki başlıca sorun olarak kimliğin korunması ve geliştirilmesi olduğunu vurgulayan Yalımov, bu kimliğin ortak noktasının kültür olduğunu belirtti. Konuşmacı olarak Prof. Cengiz Hakov ve Prof. İbrahim Tatarlı da azınlıkların Avrupa entegrasyonu hakkında konuşmalar yaptı. Panel, ülkedeki kültür derneklerin başkanlarının konuşmalarıyla sona erdi. Deliroman Edebiyat Derneği nin Başkanı Ali Bayram ı yitirdikten sonra örgüt adına konuşan Mustafa Çete, derneğin 20. yılı vesilesiyle Bulgaristan daki yazar ve şairlerin yazılarından oluşan bir antoloji meydana getirme fikri olduğunu belirtti. Aramaz: Türkiye, Tombul Camii nin restorasyonunu finanse etmeye hazır MEHMET ÖMER ŞUMEN Türkiye nin Sofya Büyükelçisi İsma- Aramaz Burgas Başkonsolosu Si- 1il bel Erkan ın eşliğinde, Şumen i ziyaret etti. Şumen i ilk defa ziyarete eden Büyükelçi Aramaz, önce Şumen Valisi Dimitır Aleksandrov, ardından da Belediye Başkanı Krasimir Kostov ile bir araya geldi. Bu görüşmelerin ardından bir basın toplantısı düzenleyen İsmail Aramaz, Türkiye nin Şumen şehrinde bulunan Tombul Camii nin restorasyonunu finanse etmeye hazır olduğunu, bu konuyla ilgili inşaat çalışmalarının başlatılması için Bulgaristan ın Kültür Bakanlığı ile temas halinde olduklarını ifade etti. Bulgaristan ile Türkiye nin ortak tarihinin öneminin altını çizen Büyükelçi, geçmişteki olaylara mümkünse daha az vurgu yapılmasını arzuladığını, son zamanlarda bazı siyasi çevrelerin ortak geçmişin olumsuz yanlarına ağırlık verdiklerini, lakin günümüzde geliştirilebilecek birçok ortak noktanın bulunduğunu söyledi. İki komşu devlet olarak artık geleceğe doğru bakmanın zamanı geldiği için bu durumu değiştirmek istediğini belirten Türk diplomat, Türkiye nin Bulgaristan ile olan ikili ilişkilerine önem verdiğini kaydetti. Günümüzde, insanlar arasındaki ilişkilerin, ekonomik ilişkilerin ve ortak projelerin büyük ölçüde önem arzettiğini dile getiren İsmail Aramaz, Bulgaristan ın büyük bir potansiyele sahip Bulgartabak için en az 7 aday bekleniyor 1 Yatırım Ajansı, Bulgartabak Holding in özelleştirilmesi için üçüncü kez girişimde bulunacak. Ajans, bu ihalede en az yedi adayın teklif vermesini öngörüyor. Holdingin aktifleri arasında Sofya ve Blagoevgrad sigara fabrikası ve Pleven deki tütün işleme tesisi yer alıyor. Holdingin satış sürecini açıklayan Yatırım Ajansı, ancak fiyat ve şartlar konusunda herhangi bir açıklamada bulunmadı. Bunun bir taktik olduğunu belirten Ajans Başkanı Emil Karanikolov, eğer fiyatın 2 leva olduğu açıklanırsa kimsenin üç leva vermeyeceğini söyledi. Ekonomi Bakanı Trayço Traykov, daha önce satış fiyatının 100 milyon levadan başlaması gerektiğini açıklamıştı. Aday şirketin alması gereken tütün miktarı da açıklanmadı. Karanikolov, bu miktarın danışma şirketinin minimum seviyede tütünü baz alarak hesapladığını, bunun da Bulgartabak ın istatistiklerine göre, yıllık üretiminin yüzde 15 ine denk geldiğini ve 40 bin ila 60 bin ton tütün anlamına geldiğini söyledi. Adaylardan son 3 yılda tütün ürünleri satışından 1 milyar euro gelir elde etmesi, yıllık 12 bin ton tütün işleme ve yıllık 35 bin adetten az olmamak şartıyla kısa sigara üretim kapasitesine sahip olması şartları aranıyor. Hiçbir yerli şirketin ihaleye katılım şartlarına uymadığını belirten Karanikolov, Philip Moris, Japan Tabacco, KT&G, British American Tabacco gibi büyük şirketlerin kriterlere uyduğunu, ancak British American Tabacco nun ihaleye ilgi göstermediğini ifade etti. Yatırım Ajansı, ihaleyi kazanacak şirketin büyük bir şirket olmasını istiyor. TAZİYE Plovdiv deki Türk işadamlarından Süleyman Okutan ın annesi Ayşe Okutan Hakk ın rahmetine kavuşmuştur. Merhumeye Allah tan rahmet, eş dost ve yakınlarına başsağlığı dileriz. PLOVDİV, ZAMAN olduğunu ve bu sebeple de iki ülke arasındaki ilişkilerin tam olarak gelişeceğine inandığını söyledi. Türk iş adamlarının Şumen e yatırım yapmak istediklerini de ifade eden Büyükelçi, Türkiye nin ekonomik potansiyelinin gayet büyük olduğunu misalleriyle ifade etti. İsmail Aramaz, Bulgaristan da iş imkanları arayan Türk iş adamlarına yardımcı olacağını söyledi. Gazetecilerin, Türkiye nin Avrupa Birliği ne üyeliği konusunda Bulgaristan dan ne gibi destek beklediği sorusunu cevaplayan İsmail Aramaz, Bulgaristan hükümetinin, Türkiye nin AB perspektifini desteklemesini büyük ölçüde takdir ettiğini, bu üyeliğin gerekli olan müzakerelerin neticesinde gerçekleşmesini beklediklerini ve Türkiye nin devlet olarak bu konuda çok acele etmediğini kaydetti. Türkiye nin, bu hızla gelişmeye devam etmesi durumunda bu üyeliği istemeyen insanların sayısının artacağı tahmininde bulunan Türk diplomat, zamanında Türkiye nin, NATO ya üye olması için Bulgaristan a büyük destek verdiğini hatırlattı.şumen Belediye Başkanı Krasimir Kostov, Büyükelçi İsmail Aramaz a Şumen Belediyesi nin plaketini, sanayi bölgesinin broşürünü, Eski Şehir (Şumen) albümünü ve Şumen i anlatan bir film hediye etti. Daha sonra İsmail Aramaz, Şumen de bulunan Türk yatırımcılarla görüşüp, Şumen Üniversitesi ni ve Tombul Cami ini ziyaret etti. DUYURU 29 Mayıs (Pazar) 2011 tarihinde Şumen Nüvvab Okulu 1998 yılı mezunlarının 13. yıl dönümü kutlanacak. Tüm 98 mezunları davetlidir. Buluşma yeri: Tombul Cami Saat: İRTİBAT NUMARASI:

4 04HABERLER 2 8 MAYIS 2011 ZAMAN Marul sezonu sona erdi, üretici dertli İLHAN ŞENOL HARMANLİ Salatalarımızın vazgeçilmezi 1olan marulun sezon sonu geldi. Nisan ayının sonundan itibaren kartlaşmaya başlayan ve ekşimsi bir tad veren marulun sezonu nisan ayı sonunda sona eriyor. Harmanli ye bağlı Bılgarin köyünde yaşayan Bayram Hasan Kayalı ve eşi Hatice Halim Kayalı, 7 yıldır geçimlerinin büyük bir kısmını marulla sağlıyor. Yaklaşık bin kök mahsul elde eden Bayram Bey geçtiğimiz hafta ürünlerini toptan satmış. Ürünler her ne kadar istenilen fiyattan satılmadıysa da ürünleri satmanın mutluluğu vardı Bayram Bey in yüzünde. Köylerinde 100 seneden beri marul yetiştirildiğini, toprağın marul için çok verimli olduğunu belirten Bayram Bey, Krumovgrad bölgesinde bulunan Tokaçka da, Raliçevo da ve Grifka da marulun yetişmediğini aktarıyor. Bu sene çok iyi verim aldıklarını, ancak marulların da tütün gibi ucuza satıldığından dert yanan üretici, marulların tanesini stotinkaya sattıklarını ifade etti. Normalde toptan fiyatının stotinka olması gerektiğini belirten Bayram Bey, Zaten bizim yaptığımız masraflar ve çektiğimiz sıkıntılar hesaba katılırsa çok az bir kar yaptık bu sene. Alıcı firmalar fiyatı düşürünce biz tarım üreticilerinin sebze yetiştirmeye hevesi de kalmıyor. Bu çabamız göz ardı edilmemeli. Bir de geç satın aldılar. Kartlaşıp elimizde kalacaklar diye korktuk. Sezon sonu nisan ayının sonuydu. O tarihten sonra artık marullar Marul sezonunun sona ermesiyle, istediği geliri sağlayamayan üretici dertli. Harmanli ye bağlı Bılgarin köyünde marul yetiştiren Bayram Kayalı, bu yıl fazla mahsul elde ettiklerini, ancak beklenen geliri sağlayamadıklarını belirtiyor. Bayram Hasan Kayalı, marulların normalde toptan fiyatının stotinka olması gerektiğini, ancak bu yıl tanesinin stotinkaya satıldığını ifade etti. kartlaşır ve tadı ekşimsi olur. diyor. Eşi Hatice Hanım ise, marulun narin bir ürün olduğunu ve özel bakım istediğini aktarıyor. Serada yetiştirilmezse 6-7 aylık bir periyod da yetişip satıldığını aktaran Hatice hanım, marul tohumlarının Eylül ayında saçıldığını, kasım ayında yetişen ocaklardan alınıp yerine ekildiğini aktarıyor. Hatice Hanım şöyle devam ediyor: 5 dişli özel tırmığıyla ekilecek olan yer 5 e 5 kareler halinde hazırlanır. Su tutsun diye arıkları çekilir ve üzeri naylonla kaplanır. Günde 2-3 defa naylon açılarak marullar havalandırılır ve haftada en az 1 defa sulanır. Yerine ekilir ekilmez de böcekler yemesin ve kurtlanmasın diye ilaçlanır. Yani bir bebek kadar titiz yetişirler. Lakin bu seneki fiyatlardan bizim köy halkı ve civar köydekiler hiç memnun değil. Umarız seneye daha iyi bir fiyatla satın alınır marullarımız. FOTOĞRAF: İLHAN ŞENOL Ebru sanatına büyük ilgi TANER MEHMET PLOVDİV rafından gerçekleştirilen sanat gösterisi sıyla düzenlenen programda farklı dans Plovdiv, Edirneli Mehmed Hadi büyük ilgi odağı oldu. Öğrenciler ilk önce ebru ve Türkiye hakkında kısa bilgiler ram sonunda ise Türkiye nin Plovdiv oyunları, şiirler ve şarkılar yer aldı. Prog- 1Çiftbudak ailesinin ebru gösterisine ev sahipliği yaptı. Ünlü ebru sanatçısı Mehmed Hadi, eşi Sevim Çiftbudak ve kızı Bağdagül Çiftbudak ile birlikte yüzlerce sanat severe gün boyunca ebru gösterisi sundu. Plovdiv deki ilk ebru gösterisi SOU Kiril i Metodiy okulunda düzenlendi. Okul öğrencilerinin meraklı bakışları altında Bağdagül Hadi ta- aldı. Daha sonra ebru yapımına öğrenciler gruplar halinde katıldı. Aynı zamanda okulun kültür salonunda Türkiye nin Plovdiv Başkonsolosluğu na ve özellikle Türkiye çocuklarına ve dolayısıyla dünya çocuklarına hazırlanan bir müzikal program düzenlendi. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı dolayı- Başkonsolosu Ramis Şen, ilkokul öğrencilerine toplam 150 Bulgarca hikaye kitabı hediye etti. Öğrenciler ise kendi elleri ile hazırladıkları ipek bez üzerine işlenmiş resimleri Başkonsolosa hediye etti. Ayrıca Türkiye deki arkadaşlarına gönderilmesi için de hazırlanan resimleri Başkonsolos Ramis Şen e takdim ettiler. Trakart Kültür Merkezi ebru meraklılarını ağırladı Ebru gösterisinin ikinci ayağı ise Trakart kültür merkezinde düzenlendi. Öğle saatlerinde başlayan ebru gösterisine yüzlerce öğrenci ve vatandaş iştirak etti. Büyük ilgiden dolayı ebru yapımına tüm aile fertleri sırasıyla iştirak etti. Ayrıca Bağdagül Hadi nin gözetimi altında meraklı çocuklar da ebru yaptı. Ebru masasından kalkan sanatçılar vatandaşlarla hoş sohbetler ve medya ile röportajlar gerçekleştirdi. Ebru şöleni akşam saatlerine kadar devam etti. Mehmed Hadi, çok nadir ve zor yapılan dikenli gül ve kedi gözü ebrusu yaparken, eşi ise birbirinden güzel menekşeler yaptı. Kızları Bağdagül Hadi ye genç olduğu için daha fazla iş düştü. Meraklı vatandaşların önünde Bağdagül Hadi karanfil, lale, ve 18. yy Ayasofya camii duvarlarında yapılan nadir bir ebru yaptı. Vatandaşlar ebrunun yapılışı sırasında nefeslerini tutarak son aşamaya kadar sabırsızlıkla bekledi. Ebrunun beyaz kağıda dökülerek tavadan kaldırılması anı vatandaşlar tarafından bol bol alkış aldı. FOTOĞRAF: TANER MEHMET

5 05 EKONOMİ 2-8 MAYIS 2011 ZAMAN İç turizm bir yılda yüzde 2 büyüdü Vatandaşların ülke içi turizmine önem vermeye başladığı aktarıldı. Yapılan araştırma sonuçlarına göre, ülke içinde tatilini geçirmek isteyenlerin oranı bir yılda iki kat arttı. Vatandaşlar turizm harcamalarının büyük bölümünü ülke içinde yaptı. BİRİNCİ SAYFADAN DEVAM İstatistik Enstitüsü de, yaptı- açıklamada, Bulgaristan va- 1ğı tandaşlarının turizm amaçlı yurt dışına çıkışlarının mart 2011 de yıllık bazda yüzde 4 arttığını ve ülkeye gelen yabancı turist sayısının arttığını açıkladı. Ekonomi, Enerji ve Turizm Bakanlığı, 2010 yılında vatandaşların erken rezervasyon kayıtlarının yüzde 15 arttığını açıkladı. İstatistik Kurumu verilerine göre, geçtiğimiz yıl turizm için 2,7 milyar leva harcama yapıldı. Bu giderlerin yüzde 74 ü ülke içi, geri kalan kısmı ise yurtdışı için yapıldı. Sosyal Araştırma Kurumu Alfa Research şirketinin yaptığı araştırmaya göre de, halkın yüzde 80 inin ülke içinde tatil yapmaya olumlu baktığı tespit edildi. Ankete katılanların yarısı ülke içinde tatil yapmaya tamamen olumlu bakarken, geri kalan yarısının da çok olumlu baktığı tespit edildi. Ankete katılanların yarısı son bir yılda tatilini denizde geçirdiğini, yüzde 63 ü aynı tatili bu yıl da düşündüğünü aktardı. Araştırmaya katılanların yüzde 18 i geçen yıl dağ turizmini tercih ederken, yüzde 35 i aynı tatili bu yıl da tercih edecek. Katılımcıların yüzde 16 sı köy turizmini tercih ederken yüzde 20 si bu yıl da aynı tatili tercih edecek. Katılımcıların yüzde 10 u kaplıca turizmi, yüzde 14 kış turizmini, yüzde 26 sı ise kültür turizmini tercih ediyor. İstatistik Enstitüsü nün mart ayı verilerine göre, turizm amaçlı yurt dışına çıkanların ve ülkeye gelen yabancı turist Sofya daki Jenski Pazar ın yenilenmesine başlanacak Sofya Belediye Başkanı Yordan- Fandıkova, Jenski Pazar ın 1ka yenilenme çalışmalarının başlayacağını ve sonbahara kadar tamamlanacağını söyledi. Slivnitsa caddesi ile Sv. Sv. Kiril i Metodiy sokağına kadar olan ilk kısmın yenilenmesine mayıs ayında başlanacağını ve sonbahara kadar tamamlanacağını söyleyen Fandıkova, daha sonra mayıs ayında Sofya Belediye Meclisi nden pazarın ikinci kısmı olan Sv. Sv. Kiril ile Ekzarh Yosif sokağına kadar yenilenmesi için finans kararının çıkartılmasının isteneceğini belirtti. Sofya Baş Mimarı Petır Dikov da, ikinci kısmın yenilenmesinin eylül ayında başlayabileceğini, bu süreye kadar projenin hazırlanacağını kaydetti. sayısında artış gözlendi. Verilere göre, 295 bin yerli halk yurt dışına turizm amacıyla çıktı. Böylece Mart 2010 a kıyasla yüzde 4,1 lik artış kaydedildi. Yurt dışına turizm amaçlı çıkışlar en fazla yüzde 32,5 ile Rusya, yüzde 18,6 ile Yunanistan, yüzde 16,8 ile İsviçre, yüzde 14,5 ile Romanya yı tercih etti. Kanada, İrlanda ve Amerika ya yapılan turizm ziyaretlerinde ise azalma kaydedildi. Bulgaristan vatandaşlarının yurt dışına çıkış sebepleri arasında turizm (yüzde 39,3) iş gezileri (yüzde 36,8) ilk sırada geliyor. Mart ayında Bulgaristan ı yüzde 11,3 lük artışla 335 bin yabancı turist ziyaret etti. Bulgaristan a turizm amacıyla yapılan ziyaretlerde yüzde 15,2; transit geçişlerde yüzde 12,6 ve iş gezilerinde ise yüzde 5,8 artış kaydedildi. Trakya ve Meriç ten 350 milyon leva tasarruf Trakya ve Meriç otoyollarının ihalelerinin 1kesin olarak tamamlanmasından sonra 350 milyon leva tasarruf yapıldığı açıklandı. Bölgesel Kalkınma Bakanı Rosen Plevneliev, Meriç otoyolunun Dimitrovgrad-Harmanli (Lot 2) bölümünün fiyat tekliflerinin açılışı sırasında yaptığı konuşmada, Trakya ve Meriç otoyollarının kesin ihalelerinin yapılması sonucu 350 milyon levadan fazla tasarruf edildiğini söyledi. Transpot programına göre, 67 kilometrelik Meriç otoyolunun 418 milyon levaya mal olması öngörülüyordu. İhale sonuçlarına göre otoyolun 256 milyon levaya mal olacağı belirlendi. Böylece buradan 160 milyon leva tasarruf edilmiş oldu. Trakya otoyolundan da yaklaşık 200 milyon leva tasarruf edilmiş olacak. Meriç otoyolundan yapılan tasarruflar Struma otoyolu için kullanılacak. Trakya otoyolundan yapılan tasarruflar ise Sofya Metro inşaatına aktarıldı. Meriç otoyolunun Dimitrovgrad-Harmanli bölümünü, en ucuz teklifi veren Maritsa Hayuey şirketi inşa edecek. Şirket, 34,4 km lik yol için KDV siz 122 milyon leva teklif verdi. Böylece otoyolun bir kilometresi 3,6 milyon levaya yapılmış olacak. Orizovo-Dimitrovgrad (Lot 1) kısmı ise İtalyan şirketi tarafından bir kilometresi 4,3 milyon levaya yapılacak. Meriç otoyolunun Lot 1 bölümünün ilk kazısı haziran ayı başında yapılacak. Lot 2 nin inşaatına da temmuz ayında başlanacak. Dikiş atölyeleri daha çok ihracata yönelik çalışıyor Ülkedeki dikiş atölyelerinin tam kapa- çalıştığı, hatta siparişlere yetişeme- 1site dikleri belirtildi. Bulgaristan Giyim ve Tekstil Üreticileri Birliği Başkanı Valeriya Jekova nın Monitör gazetesine verdiği demeçte, dikiş atölyelerinin Avrupa daki daralmadan ilk etkilenen sektörler olduğunu söyledi. Kuzey Afrika daki krizin büyük şirketleri bölgeden uzaklaştırarak Bulgaristan, Romanya ve Makedonya ya yönelmelerine neden olduğunu aktaran Jekova, Çin deki standartların aylık olarak geliştiğini, artık Avrupa daki siparişlerin Çinliler için o kadar önemli olmadığını savundu. Bu nedenle az miktarda kısa sürede üretim yapan büyük şirketlerin siparişlerini Bulgaristan a kaydırdığını aktaran Birlik Başkanı, şu anda atölyelerde üretilen ürünlerin yüzde 90 ının Avrupa ülkeleri için üretildiğini aktardı. Bulgaristan daki dikiş atölyelerine en fazla şipariş veren ülkelerin Almanya ve İtalya olduğunu vurgulayan Jekova, Yunanistan daki şirketlerin de Bulgaristan a yöneldiğini Fransa, İspanya ve Hollanda ile aktif olarak iş yapıldığını aktardı. Avrupa da ve Bulgaristan daki alış veriş merkezlerinde satılan markaların Bulgaristan da üretildiğine dikkati çeken Birlik Başkanı, krizin en fazla iç piyasayı etkilediğini, tüketimin halen çok düşük olduğunu, iç pazarda canlanmanın görülmediğini ifade etti. FOTOĞRAF: BEYNUR SÜLEYMAN fuar takvimi Bulgaristan Eğitim Festivali Tarih: Yer: Sofya NDK Konu: Belediye, devlet ve özel okulların tanıtım fuarı. Organizatör: Profesyonel Eğitim Forumu Birliği Avcılık ve balık avcılığı Tarih: Yer: Sofya İnter Expo Fuar Merkezi Konu: Avcılık takımları ve aksesuarlar fuarı. Organizatör: Bulgarreklama İnter Home Design Tarih: Yer: Plovdiv Uluslar arası Fuar Merkezi Konu: Uluslar arası mobilya ve iç dizayn ürünleri fuarı Organizatör: Uluslar arası Plovdiv Fuarı Bulmedika - Buldental Tarih: Yer: Sofya İnter Expo Fuar Merkezi Konu: Sağlık ve diş sağlığında son yenilikler fuarı. Organizatör: Bulgarreklama Auto salon Sofya Tarih: Yer: Sofya İnter Expo Fuar Merkezi Konu: Otomobiller, yedek parçalar, lastik, motor yağları ürünleri fuarı. Organizatör: Bulgarreklama Kamu ihalelerinin yüzde 70 i ihlalli Yapılan kamu ihaleleri- yüzde 70 ila 85 in- 1nin de ihlal tespit edildi. Sayıştay Başkanı Prof. Valeri Dimitrov, yapılan denetimler sonucu en fazla ihlalin manipülasyonlarla ilgili olduğunun tespit edildiğini söyledi. Son dört yılda toplam 5 milyar levalık 5 bin 500 ihale sürecinin denetlendiğini, denetlenen ihalelerin yüzde 60 ında idari ihlal tespit edildiği aktarıldı. Devlet Mali Müfettişliği Ajansı Müdürü Temenujka Petkova, kamu ihalelerinde adayları sınırlayacak veya bazı adaylara avantaj sağlayacak şartlar konulduğunun tespit edildiğini, bunun da ihalelerin tam rekabet ortamında yapıldığına garanti vermediği anlamı taşıdığını ifade etti. Devlet Mali Müfettişliği Ajansı kamu ihalesinin düzenlenmediği bin olayda ise devletin yaklaşık 220 milyon leva zarara uğratıldığını tespit etti. Son dört yılda 7 bin 740 idari ceza verildiği, ancak bunların çoğuna itiraz edildiği ifade edildi.

6 06YORUMLAR 2-8 MAYIS 2011 ZAMAN İdris Ali Cahilin freni ve süzgeci yoktur İnsanın kendisine yaptığı kötülüğü ve düşmanlığı hiç kimse yapamaz. Hatta en büyük düşmanı bile. Cehalet de insanlığın ve kişinin en büyük düşmanıdır. Bir fertte veya millette cehalet varsa, ondan daha büyük bir felaket olamaz onun için. Cahil dostun olmaktansa, akıllı düşmanın olsun sözü buradan gelse gerek. İyisi mi cahilden ve cehaletten uzak olmak. Cehaletin kendisi karanlık olduğu gibi çevresini de kapkaranlık ve zindan eder. Her zaman konuşulur ve anlatılır cehaletin alametleri; kibirlenmek, usül ve kendini bilmemezlik, enaniyetli olmak, az buçuk birşeyler biliyor ve mürekkep yaladıysa, etraftaki insanlara hep yüksekten bakar; başkalarına söz ve hayat hakkı tanımaz. Cahil kişi etrafındakilerine hayat hakkı tanımadığı gibi onların ilerlemesine, gelişmesine ve büyümesine de engel olur. Eğer tam tersine bir gelişme olursa o bundan rahatsızlık izhar eder. Nasıl yapıpta tüm bunlara engel olayım diye düşünür. O bulunduğu yerde tek başına sivrilmeyi düşünür, gayretini ve mesaisini bunun için harcar. Diğerleri güneşi görmesin, aydınlığa çıkmasın, gölgede kalsın ve etrafta görünüp sivrilmesinler. Başkalarının etrafta sivrilip görülmeleri, onlar için en büyük tehlikedir. Yaygarayı basar felaket var diye. Herkesi ayağa kaldırır ve tedirgin eder. Gayeleri ne yapıp edip onları hayat boyu gölgede ve karanlıkta bırakmak. O pohpohlanmayı, yağcılığı ve alkışlanmayı sever. Konuşmayı daha çok sever ve etraftaki fertlerin onu dinlemesini ister. Onun bulunduğu yerde başkalarının söz hakkı yoktur. İstediği olmazsa güç kullanır, istediğini yaptırır. O bilir, her şeyin doğrusunu. Onun sözlerin dışındakiler fuzuli ve boştur. Öyle olur ki, bir zaman gelir kendini eski dönemlerdeki Firavun gibi kendisini ilâh ilan eder. Bunun bu hale gelmesinde çevresinin de büyük payı vardır. Bu cürümde ortaktırlar. O usül erkan bilmediği gibi söz, davranış ve hareketleriyle çevresine maskara olur. Gülünç hale düşer. Nerde ne konuşulması gerektiğini bilmez. Sözün nereye varacağını ise hiç tahmiz edemez. Freni patlamış araba misali bir sağa bir sola toslar. Sözlerin süzgeçi desen hiç yoktur. Dilinin mihengi de hâkeza öyle. Bazı sözleri çevresindekilerin başını bir matkap gibi deler. Kimi kelimeleri ise kalplere bir mızrap gibi saplanır. Etrafındakilerden biri kalkıpta sözlerinin katı ve zehir-zemberek olduğunu söylemeye cesaret edemez. O çevresinde düşünen ve akıllı insanların bulunmasını istemez. Onlar olursa kendisi sığ kalacak diye korkar. Etrafına hep ondan daha az bilen fertler toplar ki, kendisi derya gözüksün. O meyve vermeyen ağaca benzer. Kendisi vermediği gibi başkaların da vermesini istemez. Meyve vermeyen bir ağacın dalları nasıl hep dik ve yukarı doğrudur. Onun ise, kibirden başı hep dik durur. Aşağı doğru bükülmez. Hep dışa yönelik büyümüş. İçe doğru yani kalbin ve ruhun güzelliklerine inememiş. Oradaki güzelliklere ayna olamamış. Bu böyle olunca başkalarının görüş ve önerilerine önem vermez. Nezaket ve alçakgönüllükten bahsedince dudak büküp geçer. O en çok ben kelimesini sever ve beğenir. Ben yaptım, ben ettim, ben bilirim, ben, ben, ben Biz yaptık demeyi hiç düşünmez. O yaptı demeyi ise aklının ucundan bile geçirmez. Kazığa çakılmış bir merkup gibi Ben kelimesinin etrafında dolaşır durur. En sonunda da onun dolayında kendini helak eder. Belki de boğulup gider. Gider gitmesine de arkasından hep acı, ızdırap ve hüzün dolu gözler; çevresinde yaptıklarına karşı nefret ve öfkeyle beslenmiş kalpler bırakır. O gibilerin âkibetleri hep öyle olmuş. Bir bakın Firavun a, Nemrud a ve Karun a.. O makam ve mevki için her şeyi göze alır. Oralara ulaşmak için her yolu kendi adına mübah sayar. Bütün dünya namına makam ve mevkileri elde ettikten sonra başkalarına bırakmayı düşünmez. Onları kaybetmek düşüncesi onu deli divaneye çevirir. Nasıl yaşarım onları kaybedersem diye bir korku sarar. Bir zaman gelir bu korku paronoya hastalığına dönüşür. Sonunda her şeyden ve herkesten şüphelenmeye başlar. Hatta kendinden bile. Evet, tüm bunlar asrımızın hastalıklarındandır. Onların tedavisi ise gerçek ilmi elde etmekle olur. Cehaletin panzehri ilimdir. Bugün her ferde cehaletin karanlığını eğitimle, ilimle, bilimle, fen ve teknikle aydınlatmak düşüyor. Hakiki ilmin bulunduğu yerde cehalet olmaz, kibir giremez, enaniyet barınamaz, ego tutunamaz. Geleçeğimizin aydınlığı hakiki ilmin ışığından geçer. Makalemizi atalarımızın şu güzel sözleriyle noktalamış olalım: Cahil ile dost olma; ilim bilmez, irfan bilmez, söz bilmez üzülürsün. Saygısızla dost olma; usul bilmez, adap bilmez, sınır bilmez, üzülürsün. Açgözlüyle dost olma; ikram bilmez, kural bilmez, doymak bilmez, üzülürsün. Görgüsüzle dost olma; yol bilmez, yordam bilmez, kural bilmez üzülürsün. Ukala ile dost olma; çok konuşur, boş konuşur, kem konuşur üzülürsün. Namertle dost olma; mertlik bilmez, ürük bilmez, dost bilmez üzülürsün... İlim bil, irfan bil, ikram bil, sen seni bil bu sana yeter. i.ali@zaman.bg Farkı fark edenin hayatı farklı olur SEYCAN ALİ Yazı yazmak için okyanus sahillerine giden bir yazar, sabaha karşı kumsalda dans eder gibi hareketler yapan birini görür. Biraz yaklaşınca, bu kişinin sahile vuran deniz yıldızlarını, okyanusa atan genç bir adam olduğunu fark eder. Genç adama yaklaşır: Neden deniz yıldızlarını okyanusa atıyorsun? diye sorar. Genç adam yanıtlar: Birazdan güneş yükselip, sular çekilecek. Onları suya atmazsam ölecekler. Yazar sorar: Kilometrelerce sahil, binlerce deniz yıldızı var. Ne fark eder ki? Genç adam eğilir, yerden bir deniz yıldızı daha alır, okyanusa fırlatır. Onun için fark etti ama... der. İnsanoğlu yeryüzünde halife olarak yaratılmıştır. Bu rütbe, onun değerini ve diğer varlıklar arasındaki seçkin yerini gösterir. Aynı zamanda o harika bir sanat eseridir. Sahip olduğu irade ile, şu muhteşem kainatta sergilenen, her biri kudret mucizesi olan mükemmel eserleri üstünkörü bir bakışla geçiştirmemeli. Düşünme, insanın en belirleyici vasfıdır. Onun içindir ona düşünen canlı derler. Düşünmeli yaptığı ve yapmaktan kaçındığı şeyleri. Değerlendirmeli ona sunulan her fırsatı. Çıkarmalı umursamazlığı hayat sözlüğünden. Ve boşvermişlikten uzak durmalı yürüdüğü yolda. Anlam katmalı hayatına, uzun ama bir o kadar da kısa olan ömrüne. Hayat hızla geçen zaman dilimidir. Göz açıp kapayana kadar bitiveriyor çok zaman. Bu hızla akıp giden saatler içerisinde, zamanın nasıl geçtiğini anlamıyor insan. Çocukluğunda gençliği, ona erişince olgunluğu istiyor. Olgunluğa erdikten sonra, hiç istemese de yaşlılık çalıyor ömrünün kapısını. Ve biter çok uzun sanılan ömür sermayesi. Geride sadece yapılan iyilikler veya kötülükler bırakılıyor. Oysa bir çok fırsat geçiyor insanoğlunun eline. Hayat birçok seçme şansı veriyor herkese. Her an bazı seçimler yapmak zorunda kalıyor insan. Ama ne yazık ki, bazen bu şanslarını tutarsızca harcayabiliyor. En basitinden, ne içersin gibi bir soruya bile Fark etmez cevabını verebiliyor. Oysa basit olan sorulara geçiştirme babında verilen bu alışılmış cevaplar hayatının ilerleyen dönemlerinde büyük bir kapsama alanını sahipleniyor. Gün geliyor, birine ne iş yaparsın diye sorulduğunda alınan cevap ne iş olsa yaparım tarzında oluyor. Herkesin geçmişi ve geleceği fark edilmez seçenekleri ile doludur. Oysa fark etmez kelimelerin arkasına sığınınca ortaya çıkan sonuçlar çok fark edilir oluyorlar. Aynen şu olaydaki gibi: Genç adam arkadaşını ziyarete gitmişti. Koyu bir sohbet ortamında arkadaşı ona Ne içersin? diye sordu. O da Fark etmez! dedi. Daha sonra arkadaşı, Peki o zaman. Çay mı kahve mi desem? diye teklifini yeniledi. Genç adam tekrar, Bana hepsi uyar. Sen bir şeyler getir de beraber içeriz. dedi. Arkadaşı mutfağa geçtiğinde ona ders verecek bir içecek hazırlamayı düşündü. Elinde bulunan sert bitki çaylarından kekik ve anasonu alıp karışık iki bitki çayını hazırladı. Genç adamın çayı dudaklarına götürmesiyle geri çekmesi bir olmuştu. Bu da ne? diye sordu Arkadaşının yüzünde bir tebessüm vardı. Ben buna fark etmez içeceği diyorum. dedi. Hazırlanan fark etmez karışımı, yüzünde fark edilir bir değişime sebep olmuştu. Hayatımızda birçok yerde bu diyalog yaşanıyor ve içinde geçen klasik Fark etmez kelimeleri birçok kişinin başına iş açıyor. Ne yazık ki, sonradan fark ediliyor sonuçlar. Birçok soruların cevabı meşhur Fark etmez kelimeleridir. Çay mı içersin, kahve mi? Fark etmez, Hangi filme gidelim? Fark etmez, Bugün ne yapalım? Fark etmez, v.s. Oysa kişilikli yaşam fark ediş ile gerçekleşir. Gündelik hayatta karşılaştığımız birsürü sorun oluyor. Bazen bu sorunların cevaplarını düşünmek bile istemiyoruz. Fark etmez diyoruz gayri ihtiyari. Fark eder aslında ama bunu düşünmek istemiyoruz. Bir fark etmez çıkıveriyor ağzımızdan. Çoğumuzun hayatında yaptığı en büyük hata yapmadığı veya istemeden yaptığı şeyler oluyor. Oysa umursamadan yaptığımız işlerin sonucu ne olacağını asla bilemiyoruz. Ne var ki, sahip olduğumuz ve emek harcadığımız hertürlü maddi, manevi ne varsa çok değerlidir. Hayatımızda göz ardı edeceğimiz ve boş vereceğimiz tek saniye bile yoktur aslında. Hiç birşeyi umursamamak, dertleri askıya almak, hayatı sallamak kolay ama bir o kadar da tehlikelidir. Hayat boşvermişliklerle harcanacak kadar uzun değildir. Her şeyi askıya alıp sallamak hiç bir şeyi çözmez. Farkı fark etmeli, fark ettiğini de fark ettirmeli insan. Ancak böyle farklı olur diğer canlılardan. Fark etmeli bir çok şeyi geç olmadan. Onun için fark etmeyen şey başkaları için çok şey fark edebileceğini fark edebilmeli. Ömür ismini verdiğimiz zorlu yol üç gündür; dün geldi geçti, yarın meçhuldür. O halde ömür sermayemiz bir gündür; o da bugündür. Bunu hiç unutmamalıyız. Unutmamamız gereken bir gerçek daha var: Farkı fark edenin hayatı farklı olur. s.ali@zaman.bg

7 07 AİLE & SAĞLIK 2 8 MAYIS 2011 ZAMAN Öfkemizi nasıl kontrol edebiliriz? Öfkelendiğimizde mantıksızca hareket etme, kendimizi ve sevdiklerimizi tehlikeye atma ihtimalimiz artıyor. Öfke insanı kontrol altına aldığında ise sonucu pişmanlık olan davranışlar ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle öfkemizi kontrol altına almak için egzersiz yapmalı, sinirlendiğimizde ses, vücut dili ve sözlerimize daha dikkat etmeliyiz. Öfke, günlük hayatımızda sıkça kar- bir duygudur ve farklı şe- 1şılaştığımız killerde kendini gösterir. Öfkenin otomatik verilen bir tepki olduğu ve kontrol edilemeyeceği bilgisi doğru değildir. Araştırmalar öfkenin düşüncelerimizin bir sonucu olduğunu ve yine kendi düşüncelerimiz tarafından kontrol altına alınabileceğini göstermiştir. Diğer bir deyişle, öfkenin şeklini ve sürecini kendimiz tayin ediyoruz. Öfkenin üç temel öğesi vardır: Kişisel değerlerimiz, temel ihtiyaçlarımız ve inançlarımızı kontrol altına alma isteğimiz. Bu öğeler aslında bize şunu gösteriyor: Öfkenin temel nedeni kendimizi koruma isteğimizdir. Nitekim kişisel sınırlarımızın ihlal edildiği hissini yaşadığımız anda öfkeye de davetiye çıkarmış oluruz. Dolayısıyla öfkenin ne anlama geldiğini kavramaya çalışmamız ve öfkelenmeye başladığımız anı fark etmemiz öfkeyi kontrol etmede ilk adımı oluşturur. Öfkenin aşırı derecede yıkım ve mutsuzluğa yol açmasına bakacak olursak şunları söyleyebiliriz: Öfke sizi kontrol altına aldıktan sonra öfkeyi durdurmak zordur; çünkü öfkelendiğinizde mantıklı düşünme yetisini kaybedersiniz. Yani sakin olduğunuz vakit öfkenizle ilgili kendinize söylediğiniz her şeyi sinirlendiğinizde duymazlıktan gelmeye başlarsınız. Sinirlenen bir arkadaşınızı sakinleştirmenin aslında ne kadar da zor bir şey olduğunu düşünün. Öfkelenmene değmez, karşı taraf sana bir an patlayıverdi, boş ver sen, sakin ol. gibi önerileri düşünürsek sizce bu öneriler söylendiği esnada işlev görüyorlar mı? Genelde pek fazla ise yaramazlar. İşte değinilmesi gereken nokta da budur. Birçok kişi öfkelendiğinde mantıksızca davranmaya başlar, nasihat istemez ve sonradan hayıflanacağı şeyler yapabilir. Nitekim öfkeli insanların kendilerini ve sevdiklerini de tehlikeye atma ihtimalleri oldukça yükselir. Öfke ile nasıl başa çıkabiliriz? Öfke kontrolü, öfkeyi yaşamaktan, ifade etmekten kaçınarak içe atmak ve bastırmak değildir; durumu çok yönlü ve gerçekçi algılamaya çalışarak en doğru tepkiyi verebilmektir. Öfkeyi tetikleyen fizyolojik hisler de dahil olmak üzere duygu ve düşüncelerinizi tanımayı öğrenin. Öfke kontrol altına alınabilir. Neye, neden kızıyoruz? sorusunu kendimize sormamız ve cevabını mantıklı olarak analiz etmemiz gerekir. Olumsuz durumunuzu pekiştiren negatif düşünce örüntülerini değerlendirmeyi öğrenin. Öfkenin altında yatan nedeni düşünmek, çözümü de beraberinde getirebilir. Böylece öfkeyle vakit kaybedileceğine, çözüme odaklanılır. İletişim becerileri üzerinde çalışın. Öfkeyi biriktirmeden uygun biçimde ifade edebilmek olumlu sonuçlar doğurur. Bu amaçla empati kurmayı öğrenin ve yaşananların diğerlerinin bakış açısından nasıl göründüğünü anlamaya çalışın. Öfke ve kızgınlık yerine seçenekler üretebileceğiniz problem çözme becerileriniz üzerinde çalışın. Bu beceriler uygulamayla doğal davranışınız haline gelecektir. ÖFKE ANINDA NE YAPMALI? Bir adım geri gidin ve derin bir nefes alın. Karşınızdaki kişi ile iletişime geçtikçe yavaş yavaş derin nefesler almayadevam edin. Ses seviyenizi kontrol edin. Ses tonunuz yumuşak olsun. Konuşma hızınızı kontrol edin. Yavaşça konuşun ve dediklerinizin anlaşıldığından emin olun. Göz kontağı kurun. Vücut dilinizi kontrol edin. Tehdit edici konuşmamaya dikkat edin ve iletişime açık olduğunuzu gösterin. Rahat bir duruş sergileyin. Cevap vermeden önce karşınızdakinin ne söylemek istediğini düşünün. Böylece o kişinin de ihtiyaçları olduğunu fark etmiş olursunuz. Ne söylemek istediğini anlıyorum, Ne hissettiğinle ilgili içtenliğin için sağ ol gibi cümleler bu süreçte işe yarayabilir. Belki, eğer, bana göre gibi kelimeler kullanın. Nitekim kesinlik içermeyen bu kelimeler karşınızdakinin savunmaya geçmesini engelleyerek iletişim sürecini geliştirecektir. Ben mesajları verin. Ne hissettiğinizi ve neye ihtiyacınız olduğunu karşınızdakiyle paylaşın. Mesajları tekrar edin ve açıklayın. Bana göre senin söylemeye çalıştığın şey..., Bana durumu bir kez daha izah etmen mümkün mü? Şimdiye yani probleme neden olan duruma odaklanın. Demir eksikliği, zekâlarını olumsuz etkiliyor Bebeklerin 6-36 aylık döneminde 1 demir eksikliği ihmal edilmemeli. Prof. Dr. Hilal Mocan, bu aylardaki demir eksikliğinin bebeğin beyin gelişimini olumsuz etkileyeceğini ve bu aylardan sonra demir takviyesi yapılsa bile telafisinin mümkün olmayacağını söyledi. Mocan, demir eksikliği anemisinin ileriki yaşlarda okul başarısını ciddi etkileyen bir faktör olarak karşımıza çıktığını ifade etti. Demir eksikliği, çocukların beyin ve bedensel gelişimini olumsuz etkiliyor. Çocuklarda demir eksikliği tedavisi için hızlı büyüme dönemi kaçırılır ise kaybın geri dönüşü mümkün olmuyor. Çocuk sağlığı hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Hilal Mocan, bebeklerin sağlıklı fiziksel ve zihinsel gelişimleri için, ilk bir yıl demirden zengin beslenmenin önemli olduğunu söylüyor. Yapılan araştırmalara göre, Türkiye de 5 yaş altı her 2 çocuktan birinde demir eksikliği görülüyor. En sık görülen yaş grubu 6-36 ay arası çocuklar. Sinir sisteminin gelişmesinde önemli olan demir, eksikliği halinde süt çocuğunun gelişimini yavaşlatıyor. Böylece çocuklarda beyin gelişimi olumsuz etkileniyor. Tedavi için hızlı büyüme dönemi kaçırılırsa kaybın geri dönüşümü mümkün olmuyor. Prof. Dr. Hilal Mocan a göre bebeklerin 6. aydan daha uzun süre tek başına anne sütü ile beslenmesi, sadece inek sütü veya pirinç unu maması alması gibi yanlış beslenme alışkanlıkları demir eksikliğini kolaylaştırıyor. 1 yaşından önce inek sütü kullanımının demir eksikliğine yol açtığını belirten Mocan, inek sütünün demir açısından fakir olduğunu ifade ediyor. Ülkemizde inek sütünün hem sıvı olarak hem de ek besinlerle karıştırılması sebebiyle sık tercih edilen bir gıda olduğunu söyleyen Mocan şöyle konuşuyor: Süt çocuklarında en önemli demir eksikliği sebepleri, takip edilmeyen erken doğumlar ve inek sütü verilmesi. Ayrıca ek gıdaların hazırlanmasında demirden zengin gıdalar yerine pirinç unu, bisküvi, ekmek kullanımıdır. Demir, uygun olmayan gıdalarla verilirse onların içindeki demiri bağlar ve işe yaramaz hale getirir. Erken inek sütü alımı da içerisinde yeterli demir olmayışından dolayı demir eksikliğine yol açar. Demir eksikliği de zekâ geriliğine davetiye çıkarır. Demir eksikliği olan çocuklar nasıl beslenmeli? 6. aydan sonra hiçbir şekilde yeterli anne sütü alamıyorsa, litresinde 6-12 mg demir içeren formül mamaları tercih edilmeli. Ayrıca demirden zengin beslenme sağlanmalı. Et, balık, tavuk, yumurta, baklagiller, yeşil sebze ve meyveler, yumurta sarısı, pekmez özellikle de dut pekmezi gibi yiyecekler zengin demir içerir. Peki çocuklarda demir eksikliği olursa bu nasıl anlaşılır? İştahsızlık, uykusuzluk, huzursuzluk, ağlama, hatta katılma nöbetleri, anneye aşırı düşkünlük, tırnakların kaşığı andırır bir şekil alması, gözün beyaz kısmının maviye dönmesi ve renk solukluğu bebeğinizde demir eksikliği olabileceğini aklınıza getirmeli.

8 2 8 MAYIS 2011 ZAMAN Müslüman, manileri aşacak, Allah rızası için çalışmalarına devam edecektir. Bunu en iyi anlatan, Allah dostlarının hayatıdır. Plastik ayakkabı... HEKİMOĞLU İSMAİL Elektrik dersi gördüğüm yıllar- öğretmen dedi ki: Elektrik işiy- 1da, le uğraşırken ayağınıza plastik ayakkabı giyin, elinize plastik eldiven takın. Bu iki husus çok önemlidir. Ayağınızda iletken bir ayakkabı olursa ölürsünüz. Elektrik dersinde terk edilmeyecek noktalardı bunlar. İman hizmeti, kâinat çapında bir davadır. Çünkü Allah a inanmayan satanistler şeytana inandı. Allah a inanmayan Hintliler Buda ya inandı. Allah a inanmayan filozoflar materyalizme, natürizme inandı. Böylece İslamiyet ten uzaklaştılar, dünya ve ahiretleri cehennem oldu. Bu sebepten Bediüzzaman Said Nursi ye göre en büyük hastalık iman zayıflığıydı. İslamiyet gibi çok kıymetli bir dinin elbette çok büyük düşmanları olacaktır. İslamiyet i yaşarken başımıza büyük hadiseler gelebilir. Bu gibi durumlarda mü min, yol mühendisi gibi hareket etmelidir. Saadet-i ebediye ye giden yolun mühendisi... Önümüze bataklık çıkarsa, bataklığı dolaşıp yolumuza devam edeceğiz. Nehir çıkarsa, köprü yapacağız. Dağ çıkarsa, tünel açıp yine yolumuza devam edeceğiz. İşte sebat budur... İslamiyet ferdin kendisinde yaşanır. Bu da haramları terk edip helallere tabi olmaktır. Bir şahıs, haramları terk etmeye başladı mı hidayete ermiştir. İslâmiyet hikmetler deryasıdır. Yani Kur an ın hangi hükmünü alsanız, o her NAMAZ VAKİTLERİ Günler İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı 2 Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Cumartesi Pazar SOFYA DAN ÖNCE: Peştera, Velingrad 4 dk. Pleven, Smolyan 5 dk. Karlovo, Plovdiv, Pazarcik 6 dk. Kırcali, Kazanlık, Momçilgrad, Sviştov 7 dk. Haskovo, Krumovgrad, St. Zagora, V. Tırnovo 9 dk. Ruse, Harmanli, N. Zagora 10 dk. Popovo 11 dk. Omurtag 12 dk. Kubrat, Razgrad, Tırgovişte, Yanbol 13 dk. İsperih, Tutrakan, Şumen, Preslav 14 dk. Karnobat 15 dk. Aytos, Novi Pazar, Silistra 16 dk. Burgas, Provadiya 17 dk. Varna, Dobriç 18 dk. zaman ve her mekânda kurtarıcıdır, hatta din ve mezhep farkı gözetmeksizin!.. Mesela Kutlu Doğum diyorlar. Kutlamak yerine uygulamak gerekir. Sahabeden bazıları Peygamberimiz in hayatına uymayı o kadar ileri götürmüşler ki, bir yere giderken Peygamberimiz nerede oturmuşsa orada oturuyorlar, nerede yürümüşse orada yürüyorlar, nerede dinlenmişse orada dinleniyorlar. O derece O na tabi oluyorlar. Fakat sahabelerin hayatında benim en çok dikkatimi çeken şudur: Savaşa gitmek istiyorlar, şehit olmak istiyorlar. Şöyle bir manzara ortaya çıkıyor. Sahabe şehit olmak için savaşıyor. Düşman ölmemek için kaçıyor. Böylece üç yüz tane sahabe bin kişilik müşrik ordusunu mağlup ediyor. Şimdi de durum aynıdır. Bir Müslüman bin tane haramla mücadele ediyor... Müslüman, manileri aşacak, Allah rızası için çalışmalarına devam edecektir. Bunu en iyi anlatan, Allah dostlarının hayatıdır. Onlar için imkânsızlık diye bir şey yoktu. İman hizmetine her durumda ve her yerde devam etmişlerdir. Çevrelerindeki insanlara bunlar iman hakikatlerine ne kadar hizmet ediyor diye bakarlardı. Hizmet edene hemen yaklaşırlardı. İsimsiz pek çok kahraman bu dava için gayret göstermeseydi bu netice alınamazdı ve ümitlerimiz yavaş yavaş erirdi. Onlar Allah ın rızasına çalıştılar, inşallah ona da kavuşmuşlardır. Bu dünya hayatında ruhun ulvilikleri ile bedenin süflilikleri boğuşurken, Müslümanlar için kurtarıcı Kur ân dır. Sözün Özü Kur ân ın iki-üç yüz yıldan beri yaşadığı gurbet yılları bitmek üzeredir. Evet, Efendimiz in ifadesiyle öyle zamanlar olmuştur ki, insanlık bir vadide, Kur ân da başka vadide. İşte insanımız, böyle karanlık bir dönemden kurtulmak üzeredir. Bir zamanlar, folklor gibi icra edilen dinî hayat günümüzde kendi orijinine has ses ve soluk ile seslendirilmeye başlanmıştır. İnşallah bir gün gelecek bu gariplik tamamen bitecek ve Allah ın ipine sımsıkı sarılın ayetinin ifadesi olarak, insanlık yeniden Kur ân la buluşacaktır. Ahmed Şahin Ülke birliği, komşu hakkından geçer! Biz öteden beri hep aynı şekilde düşünmüş, aynı şekilde de yazarak demişiz ki: - Bir ülke halkı komşulardan oluşur. Komşular birbirleriyle sevgi, saygı ve dayanışma içinde olurlarsa, ülke halkı da aynı şekilde sevgi saygı ve dayanışma içinde olur, birlik beraberliklerini kolayca korurlar. Yani ülke birliği komşular arasındaki birlikten başlar. Nitekim Efendimiz (sas) Hazretleri ülke halkını teşkil eden komşuların karşılıklı mükellefiyetlerini hem de yeminli uyarılarla anlatırken buyurmuş ki: - Nefsim kudret elinde olan Allah a yemin ederim ki, kul tam Müslüman olamaz, çevresindeki komşuları onun elinden ve dilinden emin olmadıkça! Ve yine kul tam iman etmiş sayılamaz, komşuları onun kötülüğünden selamette bulunmadıkça!. Evet, Kutlu Doğum sahibi böyle uyarılarda bulunmuştur o günün Müslüman ına. Bugün ise o günden daha çok ihtiyacımız var birbirimizden emin ve memnun olma mükellefiyetimizi yerine getirmeye... Nitekim komşu haklarını, ana-baba hakları kadar önemli gören Efendimiz (sas) Hazretleri, bakın ne türlü bir ikaz ve irşadda daha bulunmuştur bizlere: - Komşunun komşu üzerindeki hakkı, annenin evlatları üzerindeki hakkı gibidir. Anne ile evladın birbirlerini nasıl sevip saymaları, haklarına önem verip incitmemeleri gerekiyorsa, komşular da birbirlerini öyle sevip saymalı, karşılıklı haklarına öyle dikkat etmeliler ki, bu komşulardan oluşan ülke halkı da sevgi, saygı ve beraberlik içinde kucaklaşıp birbirlerinden emin ve memnun olsunlar, estirilen fitne rüzgârları karşısında savrulmaktan kendilerini kolayca korusunlar. Bu öneminden dolayı komşu hakkı konusunda ısrarlı uyarılarda bulunan Efendimiz (sas) Hazretleri: - Komşu hakkına dikkat edin! Ben komşu hakkı konusunda Cebrail den o kadar ısrarlı ikaz aldım ki, neredeyse komşunun komşuya mirasçı olacağını dahi zannettim! İsterse o komşu başka bir dine mensup olsun! diye de komşu hakkına dikkatimizi çekmiştir. Meşhur sahabi Amir bin As, oğlunun kestiği kurbanın etinden Yahudi komşusuna vermediğini öğrenince yaptığı ikazında şöyle demiştir: - Yahudi de olsa komşumuzu ihmal etmemeliyiz. Allahü Teala komşu hakkı konusunda bizlere o kadar ısrarlı ikazlarda bulundu ki, neredeyse komşuyu komşuya mirasçı kılacak zannettik biz. Bir sahabi de, komşunun avlusundaki ağacın sarkan dallarından kendi avlusuna gece dökülen hurmaları sabah kalkan çocuklar alıp da komşu hakkı yemiş olurlar endişesiyle mescitte sabah namazını kılar kılmaz hemen evine koşup dökülen hurmaları toplayarak komşusunun avlusuna atarak komşu hakkından kaçınma dikkatini göstermiştir. Bundan dolayı fıkıhta komşu hakkı, birinci derecede kapı ve duvar komşuluğuyla başlar, sonra ev yakınlığıyla genişleyip mahalleyi de, ülkeyi de içine alır denmiştir.. Kapı komşusundan şikâyetçi olan bir komşuya Efendimiz in sabırlı olma hatırlatması da şöyle olmuştur: - İlk olarak sen komşunu incitmekten sakın, sonra ondan gelecek olan incitmelere birazcık sabırlı ol, bundan sonra da konuşup anlaşarak helalleşmeye bakın. Komşu hakkı, kul hakkından sayıldığından dolayı sahabeler komşuyu kırıp incitmekten hep titremişlerdir. Bunun için imkân sahibi komşular, ihtiyaç sahibi komşularının yardımına koşup dualarını almak için sanki yarışa girmişlerdir. Böylece ülke halkının birlik beraberliğini önce kendi aralarındaki komşu haklarına dikkat ederek sağlamışlardır. Bu konuda sadece şu söz, komşu hakkının önemini anlatmaya yetmiştir: - Komşunun komşu üzerindeki hakkı, annenin evladı üzerindeki hakkı gibidir! Birbirlerini ihmal edemezler, zarar ise hiç veremezler! Çünkü anne ile evlat hakkı hassasiyetinde olacaklar birbirlerine karşı. Demek ki ülke içindeki birlik beraberlik gerçekten de komşular arasındaki birlik beraberlikten geçer. Tenbih-ül Gafilin deki komşu hakkına da bakılabilir... a.sahin@zaman.com.tr

9 09KÜLTÜR 2 8 MAYIS 2011 ZAMAN Sair Ali Bayram (sağdan ikinci) dostları ile bir arada iken. Değerli Ozanımız Ali Bayram ı da yitirdik Şair Ali Bayram ın şiir tutkusu daha genç yaşlarda başladı. İlk şiiri 1955 yılında yayınlandı. Edebiyatı çok seven şair, bu nedenle şiirlerini seve seve, büyük bir içtenlikle yazardı. Bir çok şiir kitabı yayınlayan yazarın son kitabı Şiir Defterinden Seçmeler oldu. Şair Ali Bayram, 15 Nisan sabahı 1Allah ın rahmetine kavuştu. Bulgaristan büyük bir şair ve ozanını yitirdi. Büyük şair Ali Bayram 25 Eylül 1935 yılında Dulovo`nun (Ak kadınlar) Çernik (Karalar) köyünde dünyaya gelmiştir. Evli ve üç çocuk babası olan Ali Bayramı`n yaşam hikayesi şiddetli fırtınalar içersinde geçmiştir. Henüz küçük yaşta yetim kalan şair, düşe kalka ayakta durmayı başarabilmiştir. Yoksulluk ve sefalet içinde geçen çocukluğunda ana dilini, kitapları ve okulu çok sevdi ve her üçünü de kendine dost bildi. İlk ve orta öğrenimini Dulovo da, lise eğitimini iki yıl Momçilgrad Mustafa Suphi Türk lisesinde sürdürdü ve Dulovo da tamamladı. Çocukluğu ve gençliği hayat mücadelesi içinde çırpınarak geçti. Ağır koşullar altında bütün zorluklara katlanarak uzun yıllar Sliven maden ocaklarında ve Şumen otomobil fabrikasında çalıştı. Hiçbir zaman hayal kırıklığına düşmedi. İçinde volkan gibi kükreyen okuma hevesi her şeyden üstündü. Döktüğü alın terinin ve emeğinin karşılığı olarak biraz para biriktirince 1971 yılında Sofya Üniversitesi Türkoloji bölümüne yazıldı ve oradan başarıyla mezun oldu. Üniversite yıllarında oranın gazetesinde büyük bir merak ve canla başla çalıştı. Artık bir Türk dili uzmanı olarak Deliorman ve Dobruca köylerinde öğretmenlik ve eğitmenlik yapmaya devam etti. Ne yazık ki Totaliter rejim döneminde işine son verilmişti. Devne Çimento fabrikasında işe başladı. İşi zor da olsa hiç bir zaman şikayet etmedi. Aksine, hem çalıştı hem de şiirler yazdı. Şairin şiir tutkusu daha genç yaşlarda, lise yıllarında başladı. İlk şiiri 1955 yılında Haskovo da çıkan Rodop mücadelesi gazetesinde basıldı. Daha sonra şiirleri Yeni ışık, Halk gençligi gazetelerinde ve Yeni hayat dergisinde yayınlandı. Demokrasi yıllarında yurdumuzda çıkan bütün Türkçe basında Hak ve özgürlük, Sabah, Zaman gazetelerinde ve Ümit, Hoş görü, Mozaik, Alev gibi dergilerde şiirlerine yer verildi ve bazı şiirleri de ders kitaplarına alındı. Şair Ali Bayram 1992 yılından 1995 yılına kadar Eğitim Bakanlığı nın Silistra Bölge Müfettişliğinde Türk dili Müfettişi olarak görev yaptı. Bütün güçlüklerin üstünden gelerek, köy köy gezip dolaştı ve çok sevdiği Türkçenin okullarda saygıyla ve mühim bir ders olarak okunması için çok çaba sarfetti. Ardı ardına çok sayıda şiirler yazdı ve onları 1995 yılında Gonca gülüm başlığı altında ilk şiir kitabında yayınladı yılında Yaprak dökümü başlıklı ikinci şiir kitabı basıldı. Daha sonraları 2007 yılında Cahit Sıtkı Tarancı Hayatı, Sanatı ve Şiirleri kitabı yayınlandı. Ozan doğumunun 75. doğum yıldönümü şerefine Şiir Defterinden Seçmeler başlığı altında şiir kitabıyla hayranlarını sevindirdi. Malesef bu onun son kitabı oldu. O, şiire sevgiyle yaklaşan biriydi. Edebiyatı canı gibi severdi, o yüzden de şiirlerini seve seve, büyük bir içtenlikle yazardı. Çocukları da çok severdi, Türkçesini de, Vatanını da. Vatanım var, Ana dilim, Bulgaristan, Küçük Büyük Bulgar Mezarlığı gibi şiirlerinde şairin o hudutsuz sevgisi gözleniyor. Şair Ali Bayram, bir çok uluslararası sempozyumlara, şiir şölenlerine Bulgaristan temsilcisi olarak katılmış, bir hayli ödül ve plaketler kazanmıştır. Bu hususta yurdumuzda yapılan etkinlikleri de hiç kaçırmazdı. Kendileri beş yıldan beri Razgrad Deliorman Edebiyat Derneği Başkanlığını üstlenmişti. Onun teşebbüsü üzerine Deliorman ve Dobruca nın bir çok köylerinde edebiyat geceleri düzenlenmiştir. Zor yaşam koşulları altında yaşayan halkımız Deliorman Edebiyat Derneği şairlerini hasretle bağrına basıp, okunan şiirleri dikkatle dinliyor ve gecenin uzun sürmesini arzuluyordu. Şumen Nazım Hikmet Kültür evi ve Deliorman Edebiyat Derneği nin ortaklaşa çalışması sonucu Şumen Kültür evinde bir çok etkinlik gerçekleştirilmiştir. Kitapları çıkan arkadaşların kitaplarını tanıtmak, bayramlarda toplanıp şiirler okumak, saz çalıp şarkılar söylemek gibi etkinlikler düzenlenirdi. Her yıl 16 yaşına kadar Bulgaristan çocukları şiir ve kompozisyon yarışmaları düzenlenmektedir. Bu yılda Dünya çocuklarla güzel kompozisyon yarışması günü saat de yapılacaktı. Bizler bir grup Edebiyat Derneği üyesi yarışmada jüri üyeleri olduğumuz için bir gün önce toplanıp çocukların yapıtlarını inceleyip yorumluyorduk. Henüz işimize başlamıştık ki, o acı haberi öğrendik. 15 Nisan sabahı saat de şair Ali Bayram Allah ın rahmetine kavuşmuştu. Bu acı haber hepimizi üzmüştü. Gözyaşlarımızı tutamadık. Acımız çok büyüktü. Türk dünyası büyük bir insanını, ozanını kaybetmişti. Öğleden sonra şairlerden Mustafa Çete, Naim Bakoğlu, Mehmet Keçici, Nurten Remzi, Hasan Üzeir, Mehmet Çelik ve konuk şair Galip Sertel, ozan Ali Bayram ın cenazesine katıldık. Eşi dostu, hayranları şairi son yolculuğuna uğurlamak için sanki bütün Dulovo halkı buradaydı. İsperih Belediye Başkanı Adil Reşidov, Razgrattan gazeteci yazar Hüsein Kösev, Süleyman ağa, konuk şair Hüseyin Rasim Güler-İstanbul, isimlerini bilemediğimiz bir çok iş adamı ve edebiyat severler şairi son yolculuğunda yalnız bırakmadılar. Cenaze namazından sonra sözü şair Mustafa Çete aldı. Merhumun yaşamı ve yaratıcılığıyla ilgili kısa, özlü ve duygusal bir konuşma yaptı. Onun ardından şair Hasan Üzeir o büyük insana adadığı Dev bir ozan adlı şiirini okudu. Gözyaşları ve dualarla Ozan Ali Bayram ı son yolculuğuna uğurladık. Merhum Başkanımız nur içinde yatsın. MEHMET İ. KEÇİCİ, DE- LİORMAN EDEBİYAT DERNEĞİ ÜYESİ, YASENKOVO-ŞUMEN

10 10 SPOR 2 8 MAYIS 2011 ZAMAN FENERBAHÇE GÜN SAYIYOR, TRABZONSPOR HATA ARIYOR Şampiyonluk yarışlarının ge- biri, moral değer- 1reklerinden lerle beslenen, saha sonuçlarıyla desteklenen güven duygusunun üst düzeyde olması. Fenerbahçe, yalnızca liderliği devralmakla kalmayıp, yarışın kontrolünü de ele geçirirken, o duyguyu zirveye taşımanın yararını gördü. Ligin ikinci yarısında yaşadığı düşüşle kendi kendini baskı altına alan Trabzonspor un tam aksine, 9 puanlık farkı kapatmanın morali, güveni, keyfi, coşkusuyla rakibi karşısında psikolojik üstünlük sağladı. Ve son haftalara girilirken, kendisini şampiyonluğa taşıyacak ölçüde büyük bir avantajı yakaladı. Doğu Bloku nun yıkılması öncesi, iki kutuplu olan dünyada Amerika ile Sovyetler Birliği arasındaki kıyasıya rekabet dönemlerinde adını sıkça duyduğumuz Soğuk Savaş, şimdilerde pek çok iş kolunda farklı versiyonlarıyla yaşanmaya devam ediyor. Tıpkı profesyonel futbolda da olduğu gibi. İllegal yollara sapmadan, kendi değerlerinizi ortaya koyup bir tür psikolojik savaş veriyorsunuz futboldaki rekabette de. Performansınızla rakibi ne kadar yıldırırsanız, o ölçüde caydırabiliyorsunuz. Moralini bozarak, yetersizliklerini artırıyor, başarısızlığa itebiliyor ve gerilemesini sağlayabiliyorsunuz. Fenerbahçe, ligin ikinci yarısına yansıttığı görüntüsüyle bunu yaptı. Önce takım içi uyumu sağladı. Takım bütünlüğünü yakaladı. Hırsını, inancını, isteğini coşkulu biçimde sahaya yansıttı. Kazandıkça motivasyonunu artırdı. Puan farkını azalttıkça Trabzonspor u baskı altına aldı. Rakibi baskıyı yaşamaya başladıkça rahatladı ve o rahatlığı ölçülü bir şekilde oyuncularının saha dışı sosyal yaşam birlikteliklerine aktardı. Her geçen hafta güveni biraz daha fazlalaştı ve 3-1 geriye düştüğü Bucaspor maçını kazanırken, 4 gol bulduğu son yarım saatte, ligin ikinci yarısında oluşan güçlü takım ruhu zirve yaptı. Trabzonspor, liderliği ele geçirdiğinde, 2 puanlık farka karşın avantajın hâlâ Fenerbahçe de olduğunu belirttim. Dikkatli bakıldığında yarışın fotoğrafları, zaten o ipuçlarını vermekteydi. Çünkü Trabzonspor, ligin ilk yarısındaki temposunu, coşkusunu, etkinliğini kaybetmişti ve oyun kalitesi hissedilir biçimde gerilemişti. Evet, psikolojik faktörler zirvedeki şekillenmeyi gerçekten de çok etkiledi. Trabzonspor, belli bir sarsıntı geçiriyor ama krizi iyi yönetemiyordu. Çeyrek asrı aşkın süredir şampiyon Lig de son haftalara girilirken Şampiyonlukta Fenerbahçe liderliği elinde bulunduruyor. Fenerbahçe, yalnızca liderliği devralmakla kalmayıp, yarışın kontrolünü de ele geçirdi. Gelinen noktada tüm avantaj Fenerbahçe den yana. Trabzonspor un yapacağı en iyi iş, kalan tüm maçları da kazanmak ve sonunda Fenerbahçe nin hata yapmasını beklemek. olamamanın baskısıyla birlikte takipçisi Fenerbahçe nin performansından kaynaklanan baskıyı da kırmayı beceremiyordu. Üstelik rakibinin oynadığı futbolu görüyor, kendi oynadığıyla kıyasladığında sanırım biraz da endişeleniyordu. Oyun yapısı bile değişti bu süreçte Trabzonspor un. Ligin ilk yarısında önde baskı kuran, en azından sağ kanadı etkili kullanan, bol pozisyon bulan, gol atmakta zorlanmayan, çok daha önemlisi pozitif futbol oynayan Trabzonspor, bu defa neredeyse her oyuna telaş katıyordu. Aşırı kontrollü ve sonuç odaklı oynanmaya çalışılan tatsız futbol, takımı ite kalka da olsa taşıyor ama tehlike çanları, kazanırken dahi Trabzon için çalıyordu. Trabzonspor un genel performansı için her şeye rağmen kötü denilemezdi. Ama Fenerbahçe nin yaptığı çıkış çok iyiydi. Nitekim o çıkış, Trabzonspor un hem kimyasını, hem ritmini, hem de keyfini kaçırdı. Ligin ilk yarısıyla kıyaslanamayacak ölçüde bir gerileme yaşandı. Nitekim bu sonuçlara da yansıdı. Fenerbahçe 13 maçta 12 galibiyet, 1 beraberlik alıp 37 puan toplarken, Trabzonspor 8 galibiyet, 4 beraberlik, 1 yenilgi ve 28 puanda kaldı. Fenerbahçe 31 gol atarken, o, rakip fileleri 17 kez havalandırdı. Tabii ki bu fark, yalnızca psikolojik faktörlerden oluşmadı. Fenerbahçe, daha çok istiyor, her geçen gün artan motivasyonunu sahaya daha iyi yansıtıyor ve bunun olumlu sonuçlarını fazlasıyla da görüyordu. Ama rekabetin yoğunlaştığı dönemlerde iki takım arasında çok önemli farklılıklar da ortaya çıkmıştı. Onlardan biri kadro kalitesiydi. Bir diğeri de kadro derinliğiydi. Fenerbahçe bu kıyaslamada tartışmasız bir üstünlüğün sahibiydi ve kulübesi Trabzonspor dan çok daha iyiydi. İki takım arasındaki belirgin farklardan biri de bekleriydi. Bir de deneyim farkı. Gelinen noktada şimdi tüm avantaj Fenerbahçe den yana. Trabzonspor un yapacağı en iyi iş, kalan tüm maçları da kazanmak ve sonunda Fenerbahçe nin hata yapmasını beklemek. Fenerbahçe bu aşamadan sonra o hatayı yapar mı? Çok zor. Ama futbol bu. Tıpkı yaşamda da olduğu gibi, umut bu oyunda her zaman var. ZEKİ ÇOL FOTOĞRAF: MAHMUT BURAK BÜRKÜK ÇSKA, Delev in fiyatını 2,5 milyon Euro ya yükseltti ÇSKA yönetimi, takımdaki iyi 1performans sergileyen oyuncularla yoluna devam edecek ve bu oyuncuların transfer ücretlerini yükseltecek. ÇSKA, iyi performans gösteren 5 oyuncu ile anlaşma yenileyecek. ÇSKA nın şu anda en pahalı futbolcu Spas Delev. Kulüp, Delev in son aylarda iyi performans göstermesi ve yabancı takımlardan transfer tekliflerinin artması üzerine Delev in transfer ücretini arttırdı. Edinilen bilgiye göre, Delev in fiyatının 2,5 milyon Euro ya yükseldiği, Delev in bu yıl A liginde 10, Bulgaristan Kupası nda 6, Avrupa Liginde 2 golle becerisini gösterdiği aktarıldı. Delev in bu transfer ücreti, gol kralı Gara Dembele ye kıyasla 500 bin leva daha yükselmiş oldu. Geçtiğimiz sezon Rusya nın Volga takımına gitmekten son anda vazgeçen Delev için şu anda Türkiye, Rusya ve Almanya dan bazı takımlar ilgi gösteriyor. Delev, şu anda ÇSKA nın en pahalı oyuncusu konumunda bulunuyor. Delev i 1 milyon euro ile Kostadin Stoyanov, 800 bin euro ile Aleksandır Tonev ve Mishel Platini izliyor. Slaviya da kupaya 10 bin leva prim Bulgaristan Kupası nda finale kalan Slaviya nın 1kupayı kazanması durumunda oyunculara 10 ar bin leva prim verilecek. Kupa da finale kalan Slaviya, ÇSKA ile mücadele edecek. Takım yönetimi, kupanın kazanılması durumunda oyunculara prim sözü verdi. Kulüp bütçesinin sınırlı olmasına rağmen kulüp başkanı Ventsesleva Stefanov, 15 yıldan bu yana kupayı kazanmaları için oyuncuları teşvik amacıyla bu kararı aldığı belirtildi.

11 11 EĞLENCE 2-8 MAYIS 2011 ZAMAN mizah hikmetli hikâyeler İngiliz, Amerikalı ve Türkler in bulunduğu gemi kaza yapar. Gemi su almaya başlar. Kaptan telaşla yolcuların arasına girer ve lütfen herkes sakince filikalara doğru gitsin gemi su almaya başladı der. Yolcular bu uyarıyı umursamaz ve aynen devam ederler. Kaptan aynı uyarıyı birkaç defa yapar ve insanların gemiden ayrılmadıklarını görünce çaresizce geri çekilir. Bu arada uyanık kaptan yardımcısı kaptana ben bu insanların hepsini gemiden çıkarırım merak etmeyin der. Kaptan nasıl yapacaksan bunu, hemen yap diye çıkışır. Kaptan yardımcısı gider ve bir süre sonra geri döner. Gemi bomboştur. Kaptan merakla sorar ya nasıl başardın bunu? Kaptan yardımcısı anlatır. İngilizler e sizin gibi asil bir milletin böyle batan bir gemide ne işi olur dedim hepsi denize atladı. Amerikalılar a deniz suyu insan sağlığına yararlıdır dedim onlarda hemen suya atladı. Kaptan hararetle sorar peki Türkler e ne dedin onlar kesinlikle ayrılmaz gemiden!! Kaptan yardımcısı pişkin pişkin gülerek Türkler e de denize girmek yasaktır dedim. Genç adam bir cadde boyunca ilerlerken, ruhunu okşayan bir kokuyla irkildi. Sonbahar çoktan bitmiş, mevsim kışa dönmüştü. Bu yüzden de ağaçlardan bir koku yükselmezdi. Elbette ki aylar önce ölen çiçeklerden de... Adam, hâfızasının en ücra köşelerinden gelen bir sinyalle, kendisini bir anda çocukluk yıllarına döndüren bu esintiyi daha iyi hissedebilmek için, derin bir nefes aldı. Duyduğu şey, küçükken top oynadıkları çayırın ezildikçe buram buram kokan reyhanlarını, ya da ablasının gelinliğine benzettiği kiraz çiçeklerinin kokusunu andırmasına rağmen, onlardan çok güzeldi. Genç adam, kendini bildiği günden itibaren bütün benliğini saran, fakat lise yıllarında birden kaybolan o kokunun ne olduğunu anlamakta gecikmedi. Koku, kaldırım kenarında yükselen bir duvarın arkasından gelmişti. Adam, bir türlü bitmek bilmeyen o duvar boyunca önce adımlarını sıklaştırmaya, hemen sonra da koşmaya başladı. Ve tarihî bir kapı görüp içeri girdi. Başka bir âlemdi sanki burası. Her yeri bir sükunet kaplamıştı. Ne gürültü vardı, ne de koşuşma. Titizlikle hedefine yöneldi. Kokunun geldiği yerde büyük bir servi vardı. Altında da taşı kırık bir mezar. Adam yavaşça çömelip bir fatiha okudu. Ve o mezarın üstündeki çimenleri okşarken: Her zamanki dalgınlığım herhalde!.. dedi. Doğum günüm olduğunu yeni fark ettim. Ama senin o kokunu unutmam anne... bulmaca SOLDAN SAĞA 1) Eski çağlardan beri söylene gelen, olağanüstü varlıkları, olayları konu edinen hayalî hikâye, söylence. Mercek. 2) Hava, su veya buharı ısıtmakveya soğutmak suretiyle meydanagelen scaklığı veya soğukluğu yayan, böylece ıstıma vesoğutmada kullanılan cihaz. İçi dolu olan ve dışı kaplama olmayan, masif. 3) Para birimimizin kısa yazılışı. Açı ölçmekte kullanılan bir tür hareketli cetvel. Birnota. 4) Binekhayvanlarının sırtına konulan oturmalık. Bir bayan ismi. 5) Yanardağların püskürttüğü madde. Erzincan ın bir ilçesi. 6) Açık, ortada, meydanda. Kütahya nınbir ilçesi. 7) Huy, yaradılış, tabiat, karakter. Birbiriyle bağlantılı ve gizli çalışan kimselerin tümü. 8) Bazı meyvelerin yenmeyen sert iç kısmı. Bitkisel kökenli bir kumaş türü. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1) Tehir etme, geciktirme. 2) Topları ateşlemek için ağızotunun konulduğu delik. Geçim sağlamak için herhangi bir alanda yapılan çalışma, meslek. 3) Sudan ın plaka işareti. Etek ucuna doğru genişleyen (giysi). 4) Kıymetli madenlerde saflık derecesi. Dilitutulmuş, konuşamaz duruma gelmiş, dilsiz. 5) Binek hayvanlarının ayaklarına takılan demirparça. Yapağı veya keçikılının dokunmadan yalnızca dövülmesiyle eldeedilen kaba kumaş. 6) Yanıcı, renksiz, az kokulu karbon ve hidrojen birleşimi. 7) İzmir in bir ilçesi.8) Bulmaya çalışma. İlave. 9) Öğrenim görmek amacıyla ders alan kimse, öğrenci. 10) Notada duraklama işareti. İyilik, lütuf, ihsan. 11) Bir çeşit sertçe, ince yünlü kumaş. Kayıkta dümeni kullanmak için dümenin baş tarafına takılan kol. 12) Emanet olarak, emanet şeklinde E F S A N E A D E S E 2 R A D Y A T Ö R S O M 3 T L A L İ D A T F A 4 E Y E R L E M A N N 5 L A V K E M A L İ Y E 6 E A L E N İ E M E T 7 M İ Z A Ç Ş E B E K E 8 E Ş E L E K K E T E N

12 2 8 MAYIS 2011 ZAMAN Çılgın Proje: İstanbul a ikinci boğaz yapılacak BİRİNCİ SAYFADAN DEVAM Çatalca-Silivri bölgesinde yer 1alacak kanalla birlikte, İstanbul un Avrupa yakası ikiye bölünecek. Böylece, kanalın İstanbul tarafı, Boğaz a kadar büyük bir ada haline gelecek. Asya yakasının yanı sıra kanalın Trakya da kalan bölümü de yarımada olacak. İstanbul Boğazı nın mevcut trafik yükü bu kanala aktarılacak. Dev projenin sadece etüt çalışmaları 2 yıl sürecek. Bu da kazmanın en erken 2 yıl sonra vurulacağı anlamına geliyor. Hedef, Cumhuriyet in 100. kuruluş yıldönümü olan 2023 e yetiştirmek. Kanal açılırken ağırlıklı olarak Hazine arazileri kullanılacak. Mümkün olduğunca meskûn mahallere girilmeyecek. Kazıdan çıkarılacak topraklarla yeni bir liman ve havalimanı yapılacak te kanalın etrafında yepyeni modern bir kent kurulmuş olacak. Kaynak noktasında da bir sıkıntı olmadığını söyleyen Erdoğan, projenin, tamamıyla milli kaynaklardan karşılanacağını, yaklaşık maliyetin belirlenmiş durumda olduğunu bildirdi. Erdoğan, projenin sadece Türkiye yi değil bütün dünyayı etkileyeceğini savunarak, çalışmada, çevre üzerinde de hassasiyetle durulacağını, ekolojik dengeyi gözeteceklerini ve biyo çeşitliliği muhafaza altına alacaklarını söyledi. Boğaz ın yük trafiği artık bu kanaldan akacak Projenin önemli gerekçelerinden birisi, Boğaz trafiğini azaltmak ve Boğaz daki tehlikeyi minimize etmek. Erdoğan, Dünyadaki mevcut kanallardan dünyanın en büyük gemileri, bin DW ton gemiler geçebiliyor ama bizim kanaldan Kanalistanbul un yapımında 15 bin kişi çalışacak. Proje on yılda tamamlanacak. 300 bin DW tonluk gemi geçebilecek. Kanal İstanbul dan, günde 130 ile 160 arasında geminin geçmesini hedefliyoruz. İstanbul Boğazı ndan günde ortalama 149 gemi geçtiği düşünüldüğünde kanalın gemi trafiğini yavaşlatmayacağını, tam tersine hızlandıracağını söyleyebiliriz. dedi. Arkasından, Böylece Boğaz ı İstanbul a, Türkiye ye yeniden kazandırıyoruz. Artık İstanbul Boğazı, tarihin ve geleceğin iç içe yaşayacağı, su sporlarının yapılacağı, kent içi ulaşımın kolaylaşacağı bir tabiat harikası olarak eski günlerine geri dönüyor. diye ekledi. Hafriyatla, yeni bir liman ve havaalanı yapılacak Kanalın inşası sırasında, milyonlarca metreküp hafriyat çıkarılacak. Kazıdan çıkarılacak topraklar, büyük bir liman ve havalimanının yapımında, sönmüş maden ocaklarının bir kısmının çevre düzenlemesinde, göl olarak kullanılan bazı alanların kapatılma noktasında değerlendirilecek. Bu havalimanı, Silivri de olacak. Kanal üzerine inşa edilecek köprülerle kara ve denizyolu ulaşımı hiçbir kesintiye uğramayacak. Tam aksine bu köprüler de kanala ayrı bir güzellik ve cazibe katacak. Üçüncü köprü de bu kanalın üzerinden geçecek. Etrafında modern bir kent kurulacak Kanal çevresinde modern bir yaşam alanı oluşturulacak. Kongre, festival, fuar merkezleriyle, otelleri, spor tesisleriyle Kanal İstanbul, yeni bir yaşam merkezinin de ortaya çıkmasını sağlayacak. İstanbul un kentsel dönüşümü, kanal çevresinde gerçekleştirilecek projelerle devam edecek. Depreme dayanıksız evlerde yaşayanlar buraya taşınacak. ZAMAN, İSTANBUL FOTOĞRAF: AA