İlk çeyrekte elektrik tüketimi geçen yıla göre %4,1 arttı

Transkript

1 Sayı: 14 petroturkcom montelforeks İçindekiler Piyasalar Arz-Talep Genel Bakış Sektörden Haberler Hava Durumu Arıza & Bakım Ekonomik Takvim İlk çeyrekte elektrik tüketimi geçen yıla göre %4,1 arttı PİYASALAR Gündemden Başlık lar > Mart ayında PTF 2015'e göre 15,41 TL düşüş göstererek 108,98 TL/MWh oldu. > Mart ayında Ülke genelinde toplam elektrik tüketimi MWh oldu. > Toplam elektrik üretimi MWh olarak belirlendi. > HES'lerden üretim %20 artarken doğalgazdan üretim %19 düştü. > Montel-Foreks Online'dan anlık TFS ve GFI verilerine ulaşabilirsiniz* TEİAŞ'tan alınan verilere göre, 2016'nın ilk çeyreğinde Ülke genelinde gerçekleşen elektrik tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre %4,1 artış gösterdi. GÜN ÖNCESİ PİYASASI 'nın ilk çeyreğinde Ülke genelinde gerçekleşen elektrik tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre %4,1 artış gösterdi. TEİAŞ'tan alınan verilere göre, 2015 yılının ilk çeyreğinde Ülke genelinde gerçekleşen elektrik tüketimi MWh olarak belirlenmişti yılının ilk çeyreğinde ise rakam %4,1 artış göstererek MWh seviyesine çıktı yılı, toplamda 264 TWh tüketim ile şimdiye kadar en yüksek elektrik tüketiminin gerçekleştiği yıl olmuştu. Montel-Foreks ile görüşen uzmanlara göre 2016 yılında bu rakamın yeni bir rekor kırması bekleniyor. DENGELEME PİYASASI Mart ayı boyunca Sistem Marjinal Fiyatı ortalaması 108,2 TL/MWh olarak belirlendi. Nisan ayının ilk 10 gününde ise aynı rakam 105,9 TL/MWh olarak belirlendi. Geçtiğimiz hafta en yüksek SMF 162,8 TL/MWh ile 6 Nisan Çarşamba günü, en düşük ortalama SMF ise 37,2 TL/MWh ile 10 Nisan Pazar günü gerçekleşti. Yılın başından beri gerçekleşen SMF ortalaması ise 113,9 TL/MWh seviyesinde belirlendi.

2

3 Piyasa Fiyat Farkı PTF (TL/MWh) SMF (TL/MWh) KARŞILANABİLİR GÜÇ / PUANT Mart ayı boyunca en yüksek ani puant MW ile 28 Mart Pazartesi günü, en düşük ani puant ise 13 Mart Pazar günü MW ile gerçekleşti. Mart ayının ani puant ortalaması ise MW olarak belirlendi. Şubat ayında rakam MW olarak tespit edilmişti. Nisan ayının ilk 7 gününde ise ani puant ortalaması MW olarak belirlendi. TEZGAHÜSTÜ PİYASALAR Haftanın ilk gününde piyasada en çok işlem gören ürün Mayıs ayı baz yük ürün oldu. Haftanın ilk gününde Mayıs baz yük ürün ,45 TL/MWh arasında değerlenirken 126 TL/MWh bandından işlemi gerçekleşti. Geçtiğimiz hafta aynı ürün TL/MWh seviyesinden işlem görüyordu. Piyasada Haziran ayı ise TL/MWh bandında değerlendi. Geçtiğimiz hafta aynı ürün TL/MWh seviyesinde belirlenmişti. Temmuz ayı baz yük ürün TL/MWh arasında değerlenirken geçtiğimiz hafta aynı ürün TL/MWh seviyesinde belirlenmişti. Tezgahüstü piyasalarda Q316 (2016 Üçüncü Çeyrek) ürünü 151,5 TL/MWh, Q416 (2016 Dördüncü Çeyrek) kontratı ise 142,25 TL/MWh seviyesinde değerlendi ikinci yarı ürünü piyasada 148,75-149,40 TL/MWh bandında belirlendi. Haftanın ilk gününde 2017 yıllık kontrat (CAL17) ise ,50 TL/MWh seviyesine geldi. Geçen hafta aynı kontrat TL/MWh seviyesinde belirlenmişti. SINIR ÖTESİ TİCARET TEİAŞ tarafından Nisan ayı için yapılan, Bulgaristan-Türkiye yönündeki 112 MW kapasitenin tamamı 6 firma tarafından paylaşıldı. İhalede takas fiyatı 3,72 olarak belirlendi. Türkiye-Bulgaristan yönündeki ihale ise katılımcılar tarafından teklif yapılmadığından iptal edildi. Bulgaristan İletim Sistem Operatörü ESO tarafından Mart ayı için yapılan, Bulgaristan-Türkiye yönündeki 112 MW kapasitenin tamamı 7 firma tarafından paylaşıldı. İhalede takas fiyatı 7,50 olarak belirlendi. SEE-CAO tarafından yapılan GR-TR yönlü ihalede ise 168 MW kapasite ihaleye açılırken, takas fiyatı 0,33 oldu. 3

4 ARZ-TALEP KAYNAKLARA GÖRE ÜRETİM Türkiye genelinde Mart ayında toplam elektrik tüketimi MWh olurken, toplam elektrik üretimi MWh, ithalat rakamı MWh, ihracat rakamı ise MWh seviyesinde belirlendi yılının Mart ayında termik kaynaklardan elektrik üretimi MWh olarak belirlenmişken, 2016'nın aynı döneminde rakam %7,8 düşüş kaydederek MWh seviyesine geriledi. Hidrolik kaynaklardan elektrik üretimi ise Mart ayında MWh olarak belirlendi. Rakam geçen seneye göre %20,5 artış göstermiş oldu yılında hidrolik kaynaklardan elektrik üretimi MWh seviyesinde kalmıştı. Rüzgar kaynaklarından elektrik üretimi MWh olurken, geçtiğimiz yılın aynı döneminde rakam MWh seviyesinde belirlenmişti. Mart ayında jeotermal kaynaklardan üretimin ise MWh seviyesinde olduğu tespit edildi. Mart ayı boyunca boyunca doğalgaz kaynaklarından MWh üretim gerçekleşirken, rakam 2015'e göre %19,1 düşüş göstermiş oldu yılının Mart ayında doğal gaz kaynaklarından MWh elektrik üretimi gerçekleşmişti. Ay boyunca kömür kaynaklarından MWh elektrik üretildi. Kömür kaynaklarından elektrik üretimi 2015 yılına göre %9,4 artış göstermiş oldu. KURULUŞLARA GÖRE ÜRETİM Mart ayında lisanslara göre üretime bakıldığında serbest üreticilerin elektrik üretimi toplamı MWh, EÜAŞ'ın ise MWh seviyesinde olduğu tespit edildi. Yap-İşlet santralleri ise ay boyunca MWh elektrik üretti. Aynı rakamlar 2015 yılının mart ayında serbest elektrik üreticileri için MWh, EÜAŞ santrallerinin MWh ve Yap-İşlet santralleri için ise MWh seviyesindeydi. 4

5 BARAJLARA GELEN SU Yılın üçüncü ayında toplam barajlara gelen su miktarı milyon m3 oldu. Şubat ayında aynı rakam milyon m3 seviyesinde belirlenmişti yılı ilk çeyreğinde barajlara gelen toplam su miktarı milyon m3 olurken, 2015 yılının aynı döneminde rakam milyon m3 seviyesinde kalmıştı. RÜZGÂR ENERJİSİNDEN ÜRETİM Rüzgar kaynaklarından elektrik üretimi Mart ayında MWh olurken, geçtiğimiz yılın aynı döneminde rakam MWh seviyesinde belirlenmişti. Nisan ayının ilk 7 gününde rüzgardan elektrik üretimi ortalaması MWh olarak belirlendi. En yüksek rüzgardan elektrik üretimi MW ile 3 Nisan Pazar günü, en düşük üretim ise MWh ile 7 Mart Perşembe günü gerçekleşti. Rüzgâr tahmini yapan kuruluşlar, bugün için 250 MW yarın için ise 230 MW civarında elektrik üretimi bekliyorlar. ELEKTRİK TÜKETİMİ Türkiye genelinde Mart ayında toplam elektrik tüketimi MWh oldu, 2015 yılı Mart ayında elektrik tüketimi MWh seviyesinde belirlenmişti. Böylece 2016 Mart ayında elektrik tüketimi 2015'in %2,8 üzerinde belirlenmiş oldu. Ülke genelinde toplam elektrik üretimi ise MWh olarak belirlendi. İthalat rakamı MWh olurken, ihracat MWh seviyesinde belirlendi. Montel-Foreks'in hava durumu kaynaklarına göre, önümüzdeki hafta Türkiye genelinde sıcaklık endeksinin 13 derece seviyelerinde belirlenmesi, sonrasında ise 14,75 derece seviyelerine yükselmesi bekleniyor.

6 PİYASA HABERLERİ Hasan Hüseyin Savaş; şeffaflık kapsamında tüm katılımcıların verilere aynı anda ulaşmasını sağlayarak piyasada bilgi erişimdeki dengesizliği azaltmaya çalıştıklarını belirtti. Saat 12:00'de yayınlanan Kesinleşmemiş Gün Öncesi Piyasa Takas Fiyatına aşağıdaki linkten ulaşılabilecek; memisptf.xhtml STATKRAFT 517 MW'LIK ÇETİN HES'İ GÜVENLİK NEDENİYLE SATIYOR Norveçli enerji şirketi Statkraft, henüz devreye alınmamış Siirt'te bulunan 517 MW'lık Çetin Hidroelektrik santralini satma kararı aldığını açıkladı. Norveçli enerji şirketi Statkraft henüz tamamlanmamış 517 MW'lık Çetin Hidroelektrik santralini satıyor. Norveçli grubun Montel'e yaptığı açıklamaya göre, şirket bu kararı bölgede yaşanan güvenlik sıkıntıları sebebi ile elden çıkartmayı planlıyor. Statkraft Basın Sözcüsü Lars Magnus Günther'in Montel'e yaptığı açıklamada "Aldığımız karar bizler için de üzücü oldu. Proje süresince hem yükleniciler hem de bölgesel güvenlik sorunları ile karşılaştık ve bu sebeplerden ötürü santrali satma kararı aldık." dedi. 517 MW'lık Çetin Hidroelektrik Santrali Siirt kent merkezine 65 kilometre uzaklıkta, Şirvan ve Pervari ilçesi arasındaki Botan Çayı üzerinde bulunuyor. Şirket santralin inşaatına 2012 yılında başlanmıştı ve projenin 2015 yılında tamamlanması öngörülüyordu. Norveçli enerji şirketi Statkraft 316 milyon euro yatırım yaptığı santralin inşaatını geçtiğimiz Aralık ayında durdurmuştu. Statkraft'ın Basın Sözcüsü santralin ne kadara satılması planlandığı yada potansiyel alıcıların kimler olduğu konularında bilgi vermekten çekindi. RUSYA'NIN PETROL ÜRETİMİ MART AYINDA 30 YILIN EN YÜKSEĞİNDE Rusya'nın petrol üretimi Mart ayında son 30 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Mart ayında üretim yüzde 0,3 artarak 10,91 milyon varil/gün olarak gerçekleşti. Rusya Enerji Bakanlığı verilerine göre Mart ayında toplam üretim Şubat ayıdaki 43 milyon 64 bin tondan 46 milyon 149 bin tona yükseldi. Şubat ayında günlük ortalama üretim 10,88 milyon varil olmuştu. Rusya petrol üretim rekorunu ise 1987 yılında 11,47 milyon varil/gün ile kırmıştı. EPİAŞ PİYASA TAKAS FİYATINI 1 SAAT ERKEN AÇIKLIYOR Elektrik Piyasaları İşletme A.Ş tarafından 14 Mart günü devereye alınan EXIST Şeffaflık Platformunda Gün Öncesi Piyasa Takas Fiyatı artık saat 12:00'de açıklanıyor. Yürürlüğe girdiği tarihten itibaren piyasa katılımcılarına saat 13:00'te, katılımcı olmayanlara ise saat 14:00'te açıklanan Piyasa Takas Fiyatı'nın açıklanma saati herkes için saat 12:00 olarak düzenlendi. ISTRADE Enerji Ticareti ve Tedariği Zirvesinde konuya değinen EPİAŞ Genel Müdürü ENERJİSA 2016'DA ÜRETİME 5,5 MİLYAR DOLAR YATIRIM YAPACAK Enerjisa'nın yeni CEO'su Kıvanç Zaimler, Bloomberg HT'ye yaptığı açıklamada Enerjisa'nın 2016 yılında üretim tarafında yapacağı yatırımların 5,5 milyar dolara ulaşacağını açıkladı. Enerjisa'nın CEO'su Zaimler açıklamasında dağıtım tarafında 14 ilde 20 milyon aboneye ulaşacaklarını belirtirken, Enerjisa'nın 2015 yılında satışlarının %8 arttığını, ayrıca şirketin faiz, amortisman ve vergi öncesi karının da (FAVÖK) %119 arttığını söyledi. Enerjisa'nın 2017 sonu yada 2018 başı halka arz edilmesi de şirketin planları arasında olduğu biliniyor. TAHKİM, İRAN-TÜRKİYE ANLAŞMAZLIĞINA YAZIN KARAR VERECEK Tahkim mahkemesi Türkiye-İran doğal gaz anlaşmazlığında nihai kararı yaz aylarına kadar verecek. İran Ulusal Gaz Şirketi'nın (NIGC) dış ilişkiler direktörü Azizullahn Ramezani, Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nin İran ile Türkiye arasında doğal gaz anlaşmazlığı konusunda nihai kararını yaz aylarına kadar vereğini söyledi. Shana haber ajansına konuşan Ramezani, "Davada nihai karar henüz yayınlanmadı, ancak yaz aylarına kadar yayınlanır" dedi. Türkiye, doğal gaz fiyatı nedeniyle İran'a karşı Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nde dava açmış, Mahkeme Şubat ayında verdiği ara kararda İran'ın Türkiye'ye döneminde sattığı doğal gazın fiyatında yüzde indirim yapması gerektiğine hükmetmişti. Türkiye, yüzde 35,5 indirim talep ediyordu. RIDVAN AKTÜRK, YEDAŞ GENEL MÜDÜRÜ OLARAK ATANDI Çalık Holding iştiraklerinden olan ve Samsun, Sinop, Çorum, Ordu, Amasya illerinde elektrik dağıtım hizmeti veren Yeşilırmak Elektrik Dağıtım Şirketi'nde Genel Müdürlük görevine Rıdvan Aktürk atandı. Görevi 11 Nisan 2016 tarihinde Nurettin Türkoğlu'ndan devralacak olan Aktürk, Çalık Enerji'de Strateji ve Planlama Direktörlüğü görevinde bulunuyordu. Rıdvan Aktürk, eğitimini Orta Doğu Teknik Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği alanında Yüksek Lisans derecesi ile tamamlamış, sonrasında London Middlesex University Business School'dan MBA derecesi almıştır. Enerji sektörünün çeşitli alanlarında 24 yılı aşkın süredir deneyimi bulunan Aktürk, 2006 yılında Çalık Enerji'ye katılmıştır. Aktürk görev değişikliği öncesinde Çalık Enerji'deki görevinin yanı sıra YEDAŞ'da Yönetim Kurulu Üyesi, ARAS EDAŞ'da ve Kosova Elektrik Dağıtım Şirketi'nde Yönetim Kurulu ve İcra Kurulu Üyesi olarak görev yapıyordu. 6

7 ÖYK, DOĞANKENT, KÜRTÜN VE TORUL HES'İN SATIŞINI ONAYLADI Özelleştirme Yüksek Kurulu(ÖYK), Elektrik Üretim A.Ş.ye ait Doğankent, Kürtün ve Torul Hidroelektrik Santralleri ile bu Santraller tarafından kullanılan taşınmazların satışını onayladı. ÖYK'nin konu ile ilgili kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Doğankent, Kürtün ve Torul Hidroelektrik Santralleri ile bu Santraller tarafından kullanılan taşınmazların, 1 milyar 225,1 milyon TL bedelle en yüksek teklifi veren Kolin İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.ye İhale Şartnamesi çerçevesinde işletme hakkının verilmesine karar verildi. DÜNYA BANKASI PETROL FİYATI TAHMİNLERİNİ 16 DOLAR DÜŞÜRDÜ Dünya Bankası, Rusya'ya ilişkin yayınladığı ekonomik görünüm raporunda global petrol fiyatlarına ilişkin tahminlerine de yer verdi. Petrol fiyat ortalamasının bu yıl 30 dolar/varil seviyesine düşmesi olasılığını dışlamadıklarını belirten Dünya Bankası, 2016 için ortalama fiyat beklentisini 53 dolar/varilden 37 dolar/varil seviyesine indirdi yılında ortalama fiyatın 48 dolar/varile yükseleceğini öngören Banka, 2018 için ortalama fiyat tahminini ise 51,4 dolar/varil olarak duyurdu. Dünya Bankası kötümser senaryoda 2016, 2017 ve 2018 için ortalama fiyat tahminlerini 30, 40 ve 45 dolar/varil olarak verirken, iyimser senaryoda ise fiyatın 2016'da 50, 2017'de 53 ve 2018'de 55 dolar/varil olacağını tahmin etti. BULGAR DOĞAL GAZ MERKEZİ PROJESİ, 1,5 AY İÇİNDE TAMAMLANACAK Ekonomi Bakanlığı'nın 'Ekonomi Blog'unda yer alan ve Sofya Ticaret Müşavirliği tarafından yapılan açıklamaya göre, Bulgaristan'ın Karadeniz sahilindeki doğal gaz merkezi projesi bir buçuk ay içerisinde tamamlanacak. Başbakan Yardımcısı Tomislav Donçev, Bulgaristan'ın Karadeniz sahilindeki doğal gaz merkezi projesinin bir buçuk ay içerisinde tamamlanacağını açıkladı. Ekonomi Bakanlığı'nın 'Ekonomi Blog'unda yer alan ve Sofya Ticaret Müşavirliği tarafından yapılan açıklamaya göre, Donçev, projenin durdurulmasına yönelik aksaklık çıkmaması ve projenin sürdürülebilir olması için tüm ayrıntıların Avrupa Komisyonu ile ortak bir şekilde ele alındığını dile getirdi. Rusya'nın Güney Akım projesinden vazgeçtiğini açıklamasından bir kaç gün sonra Bulgar Başbakan Boyko Borisov, Bulgaristan Doğal Gaz Merkezi Projesinin Varna şehrine yakın bir bölgede inşaa edilmesini önerdi. İNTERFAX'A GÖRE SOCAR, OMV PO'NİN SATIŞI İLE İLGİLENİYOR İnterfax'a göre Socar, OMV Petrol Ofisi'nin satışı ile ilgileniyor. İnterfax haber ajansının haberine göre, State Oil Company of Azerbaijan (Socar) CEO'su Ronvaq Abdullayev, Socar'ın OMV Petrol Ofisi AS'nin satışı ile ilgilendiğini söyledi. bloomberght.com'un haberine göre Abduallayev, "Ancak, her ne pahasına olursa olsun bir anlaşma yapmaktan bahsetmiyoruz" dedi. ELEKTRİK BİRİM FİYATI 2015'İN İLK VE 2.YARISINDA AYNI KALDI Türkiye İstatistik Kurumu'ndan yapılan açıklamaya göre, elektrik ortalama birim fiyatı 2015 yılı ikinci altı ayında, ilk altı aylık döneme göre değişmedi. Konut nihai tüketicileri, tüm vergi ve fonlar dahil olmak üzere 1 kwh elektrik için, 2015 yılının Ocak-Aralık döneminde ortalama 38,9 kuruş ödedi. Sanayi nihai tüketicilerinin aynı dönemde 1 kwh elektrik için ödedikleri tutar ise 24,4 kuruş oldu yılı Temmuz-Aralık döneminde, önceki yılın aynı dönemine göre konut elektrik fiyatlarında %4, sanayi elektrik fiyatlarında ise %3,4 artış gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu'ndan yapılan açıklamaya göre, sanayi nihai tüketicileri, 1 m3 doğal gaz için 2015 yılının ilk altı aylık döneminde ortalama 99,3 kuruş öderken, ikinci altı aylık dönemde %1,7 düşüş ile 97,6 kuruş ödedi. Konut nihai tüketicileri ise tüm vergi ve fonlar dahil olmak üzere 1 m3 doğal gaz için, 2015 yılının Ocak-Haziran döneminde ortalama 115,4 kuruş öderken, Temmuz-Aralık döneminde %2,2 artış ile 117,9 kuruş ödedi. ABDULLAH TANCAN TETAŞ YÖNETİM KURULU ÜYESİ OLDU Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığı yapan ve daha öncesinde EPDK Kurul Üyesi görevinde bulunan Abdullah Tancan, bugün yayımlanan karar ile Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş. Genel Müdürlüğünde açık bulunan Yönetim Kurulu Üyeliği görevine atandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından bugün Resmi Gazetede yayınlanan bazı atamalar yapıldı. Buna göre, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığı yapan ve daha öncesinde EPDK Kurul Üyesi görevinde bulunan Abdullah Tancan, bugün yayımlanan karar ile Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş. (TETAŞ) Genel Müdürlüğünde açık bulunan Yönetim Kurulu Üyeliği görevine atandı. Ayrıca Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) Üyesi Alparslan Bayraktar bugünkü karar ile birlikte Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğüne atandı. Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdür Yardımcısı Serdal Azarsız başka bir göreve atanmak üzere bu görevinden alınırken, bu suretle boşalacak olan Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdür Yardımcılığına ve boş bulunan Yönetim Kurulu Üyeliğine Süleyman Çalık getirildi. Bakanlık Müşavirliğine ise Ertuğrul Altın atandı. 7

8 METEOROLOJİ 8

9 METEOROLOJİ Bu tablodaki veriler MeteoGroup tarafından sağlanmaktadır. Detaylı ve yüksek çözünürlükte hava tahminleri için adresine başvurabilirsiniz. 9

10 BAKIM & ARIZA BİLDİRİMLERİ Dönem:

11 EKONOMİK TAKVİM Dönem:

12