İKLİM Değişikliği Halkları Vuruyor

Transkript

1 YAŞAMSAL sayı6 KİŞİSEL SAYISAL ÇEVRESEL SÜRELİ İLETİ 15 Eylül 2010 aslında onbeş günde bir, ama gecikti İKLİM Değişikliği Halkları Vuruyor PAKİSTAN HALKI KİMİN CEREMESİNİ ÇEKİYOR? den Pakistan da bir haftadır (31 Temmuz ) etkili olan muson yağmurlarının neden olduğu can kaybı sayısı 800 ü aştı 31 Temmuz 2010 Yetkililer, kurtarma ekiplerinin selzedelere ulaşmakta güçlük çektiğini, kurtarılanların bazılarında su yoluyla geçen bulaşıcı hastalıkların görüldüğünü belirtti. Geçen hafta rekor seviyeye ulaşan muson yağmurlarının yol açtığı sel özellikle kuzeybatı bölgesinde büyük bir yıkıma yol açtı. Felaket son 80 yılın en kötü sel baskını oldu 1 Yaşananlar çok acı; ama, çok ta öğretici. Çekilenlerin yanında, sel ve yıkıcılığında barajlar, nehir yatakları yönetimi ve su kaynaklarına kapitalist yaklaşımın etkileri izleyen sayfalarda.

2 Pakistan Sel Felaketinden Alınması Gereken Kürsesel Dersler Patrick McCully, 23 August 2010 ta yazdı Pakistan da süregiden sel felaketinden alınması gereken üç yaşamsal ana küresel ders var. Önce, gezegenimizde sıcaklık artışı devrilme noktasına varmıştır. Şimdi aşırı hava koşullarının ürkütücü bir yeni çağa girdik. Aşırılıklar artık yeni normallerimiz oldu. Ve bunun geri dönüşü yok, hiç değilse bizim ve çok büyük olasılıkla çocuklarımızın kalan yaşamımızda. Sera gazı salımlarımızı azaltmak için yapabileceğimiz her şeyi yapmalıyız. Sıcaklık artış hızını azaltmalı ve (Amazon ormanlarının kuruyup yanması ya da permafrostlartdaki metanının ergiyip her yana yayılmasına neden olabilecek geri dönüşü olmayan süreçleri tetiklememek için) en yüksek sıcaklık sınırını düzeyini sınırlamalıyız. Ama ısınmayı durduramayacak ve (iklimi inkâr edenlerin daha çok kar fırtınaları göreceği şekilde) daha fazla hava felaketinden kaçınamayacağız. İkincisi, kewndimizi bu yeni normale karşı korumak için hemen çabalarımızı arttırmalıyız. Felaketlere dönüşen hava afetlerini durdurmak için yapabileceğimiz her şeyi yapmalıyız. Bunun anlamı, afet yönetimi dilinde altyapımızın, ekonomimizin ve toplumlarımızın dayanıklılığını arttırmamız demektir. Pakistan da daha dayanıklı olmak için, daha iyi bir uyarı sistemi, (sellarda sığınak olabilecek kentler, okullar ve öteki kamu yapılar gibi) ana altyapılar için daha iyi taşkıun koruması ve sular çekilmeye başladığında toplulukların yaralarını sarabilme planları olmalıydı. Üçüncü olarak, geçen yüzyıl boyunca İndüs ( ve dünyanın her yerindeki sayısız ırmağı) yönetme yolumuz çeşitli kısa erimli yararlar sağlasa da, şimdi ödediklerimiz bunun ana uzun erimli mal oluşudur. Barajlar ve seddeler yaparak çoğu ırmakta küçük ve orta boyutlu taşkınların önüne geçtik. Ama bunu yaparken çok büyük selların ölçeğini ve buna karşı kırılganlığımızı çok arttırdık. Bu özellikle de mega taşkınların çok daha az "aşırılık" ve çok normal olduğu bu çağda gerçekten kötü bir fikir. Pakistan da, ABD nde ve hemen her yerde sellara karşı dayanıklılığı arttırabilmek için, ırmaklar ve taşkın ovalarını, sedde ve barajları kaldırmak ta dahil olmak üzere onararak ırmak yönetimimizi tersine çevirmek gerekiyor. Pakistan da, dünyanın en büyük iki barajı ve bunlarla ilişkili baraj ve saptırma kanalı sistemi çoğu yıl İndüs ün taşımakta olduğu su ve tortul miktarını çokj azaltıyor. Bunun en açık sonucu, İndüs Deltası ndaki tarım alanlarının, balık yataklarının ve mangrov ormanlarının zarar görmesidxir ve bu 20. Yüzyıl ın en büyük çevre felaketlerinden biridir. Başka bir sonuç ta, ırmakların baraj göllerinde tutulamayan tortulları uzaklara kadar taşıyabilecek akınmlarının kalmamasıdır. Bu yüzden, normal sellarda taşkın ovalarına depolanan tortullar binlerce kilometrelik seddelerin arasında birikmektedir. Bu tortullar ırmak yatağında birikirken ırmağın büyük akımları denetleme kapasitesini düzenli biçimde azaltmaktadır. O zaman, kaçınılmaz olarak, seddeleri arasında sıkı sıkıya daraltılmış ırmak kanalında tutulamayan ana sel gelmekte ve İndüs artık nüfusu artmış olan taşkın ovasına saldırmaktadır. National Geographic öyküyü ele almış: Londra Kraliyet Koleji nden Daniş Mustafa ya göre ırmak mühendisliği aslında bir Faus tarzı pazarlıktır, lüks içinde yaşayabilmek için şeytana ruhunu satmaya benzer. Mustafa, Pakistan ırmak yönetimi tarihini çalışan bir coğrafyacı. Birkaç onyıl öncesine kadar, Karakurum ve Himalaya Dağlarının doruklarındaki kar örtüsünün en çok eridiği ve muson yağmurlarının vurduğu her yaz, tipik olarak ılımlı taşkınlar olurdu. Ama şimdi, insanlar ırmakları ve çevreleyen doğal taşkın ovaları ve sulak alanları tarım ve öteki gereksinimleri için yonttuğundan, çok daha az sellar oluyor, ama olduğunda da bunlar çok daha berbat oluyor, diyor Mustafa. Uluslar arası Su Yönetimi Enstitüsü nün(iwmi) Lahor daki Pakistan dalında bir su kaynakların uzmanı olan Esat Server Kureşi ırmnak yatağında yağışları soğuracak kadar yer kalmadı," diyor. "Eski şeklini geri vermemiz gerekli, ki orijinal kapasitesini kazansın." Irmak güzergahındaki sulak alanlar taşkın suyunun bir bölümünü alırdı, hükümetler de mıson mevsiminde bu suyun bir bölümünü kimsenin olmayan bu topraklara çevirirdi, diyor. Ama bu alanlar artık tarım alanına dönüştürüldü... Irmakları çok daha düzenli ve doğal olarak taşmaya bırakmak, taşkınları uysallaştırmak ve katlanılabilir kılmaya yardımcı olabilir Mustafa ve öteki uzmanlara göre... Pakistan'daki taşkınları yönetmek ırmağa çok daha yer bırakmak ve halkı ve opraklarını korumak için engeller yapmak arasındaki hassas bir dengedir. Bu BBC söyleşisinde Daniş Mustafa nın açıkladığı gibi, bu felaketin ardındaki olağandışı muson düzeni geçen onyılda daha zayıf ta olsa bir çok kere yaşandı. Hidroloji geçmişi geleceğin öngörülmesi için güvenilir bir kılavuz değildir ve bunu göz önüne alabilmek için ırmak yönetim tarzımız üzerinde yeniden düşünmemiz gerekli. Patrick McCully, Executive Director, International Rivers, Berkeley, California, USA. internationalrivers.org/en/blog/patrick-mccully

3 Müştak Gaadi yazdı, 16 Ağustos 2010 Pakistan daki yıkıcı sellar kamuoyunda yeni barajların gerekliliği tartışmasını yeniden ateşledi. Bazı önemli siyasetçiler, ünlü TV sunucuları ve Pencap su mühendislkerinin de içinde bulunduğu Kalabağ Barajı yandaşları, bu baraj yapılmış olsa idi İndüs Vadisi nde milyonlarca kişiyi zora sokan bu felaket olmazdı diyor. Onlara göre, Kalabağ barajı ya da başka su mühendisliği projeleri siyasallaştırılmamalı, çünkü bunlar aslında teknik konulardır. Böylesi yaşamsal konulardaki kararlar mühendislik aklına ve teknik uzmanlığına bırakılmalıdır. Bu tezin ima ettiği şey tümü yanlış olan üç art kabuldür. İlkinde, doğal (su) sistemlerine teknik mühendislik müdahaleler siyaset ile ilişkisiz sanılmaktadır. İkincisinde, ırmakların akışının mühenbdislik yapılarıyla denetim altına alınmasının selların denetiminde en iyi olanaklı yol olduğu düşünülmektedir. Üçüncüsünde de, mühendislik toplumunun bilgileri kesindir ve tartışma götürmez sanılmaktadır. Yine de, dünyanın her yerinde yığılan deneyim ve kanıtlar bu kabullerin yalnızca indirgeyici değil, aynı zamanda gerçekte ırmak havzaları yönetiminin sorunlarının bir bölümü olduğunu ortaya koymaktadır. Taunsa Barajı ve çevresindeki bugünkü sel ve bununla ilgili yaşadıklarımız bize bunlara karşı çıkan ve aslında skandal niteliğinde kanıtlar sağlıyor: sel koruyucu çoğu yapı kısmen sela neden olmakta ve sel sorunununm kendisini daha beter ediyor. Sel travması Taunsa Barajı nın akış yukarı doğu kenar seddesinin yıkılmasıyla başladı. Bu yıkılış, İndüs ün barajın ardından dolaşması ve ırmağın ilksel yatağının solunda yeni bir kanal kazımasına neden oldu. Kısa sürede, bu yenbi kanaldan akan sel suyu sol yandaki yaygın sulama kanalları ağında kendine güzel bir yol buldu. Sonuçta, öfkeli çalkantılı su kütleleri artık İndüs ün geçmişte çok ender olarak bastığı daha yüksek yerlerde koşuşturuyor ve su altında bırakıyordu. Evet doğa sorumlu. Ama, mühendislik yapılarının bugünkü selları, bu bölgenin geçmişinde yaşananlara uymayan olağanüstü felaketlere dönüştüren rollerini de göz ardı etmemeliyiz. Taunsa barajı İndüs ırmağı üzerinde kurulmuş en kırılgan çevirme yapısıdır. Bu yüzden, Dünya Bankası nın verdiği 144 milyon USD lik bir borçla kısabir süre önce iyileştirildi ve modernleştirildi. Proje acil olarak ele alınıp uygulandı ki baraj işlevini korusun. Harcanan bütün para akıp gitti. Banka şimdi, yine bu sela dayanamayan Cinnah barajında benzer bir pahalı iyileştirme çalışmasının içinde. Cinnah barajı personeli sağ sahildeki dan bir başka değerlendirme yazısı Mühendislik Hataları seddeyi yıkıp suyu salmak zorunda kaldı. Bu yüzden yapım halindeki bir HES proje alanı da su altında kaldı ve ağır hasara uğradı. Banka, Pencap ta başka barajlarda da benzer iyileştirme projelerini ele almayı planlıyor başlarında Taunsa barajının iyileştirilmesi planlanırken, yerel sivil toplum baskın mühendislik bakış açısına karşı çıkmış ve Banka ve sulama dairesinden akarsuyun hidrolojisinde barajdan kaynaklanan değişimler ve sel koruma yapılarının düzenli hasarına neden olan tortul birikimleri konusunda daha dikkatli olmalarını istemişti. Bu arada, Dünya Bankası nın o zamanki ülke temsilcisine de bir andıç vermişti. Bu andıç hem Banka ve hem de yerel hükümetten bağımsız bir inceleme kurulu görevlendirmelerini ve Taunsa Barajı ndaki iyileştirme çalışmalarının içerik ve kapsamının tartışılmasını isdtemişlerdi. Ancak, ülke temsilcisi ayrı bir basın toplantısı yapmayı yeğledi. Taunsa Barajı nın asıl sorunu yukarı bölgelerinde ırmak yatağının büyük çökelmelerle yükselmesidir. Baraj ve sedler yapılmadan önce İndüs Arap Denizi ne yılda çoğu silt ve kil olan 250 megaton(mt) kadar tortul taşırdı. Bu baraj yapımı öncesinde taze su mangrovlarının gelişmesi ve beslenmesini sağlardı te buyıllık 100 Mt a düştü ve şimdi bu yoksayılabilecek mertebede. Taunsa barajı gerisindeki depolama ve çevirme yapılarıyla olağanüstü miktarlarda tortul gereci tutuyor. Üstelik, göl alanı Süleyman Dağları nın çok aşınan beslenme alanlarından da yıllık olarak büyük miktarlarda silt ile besleniyor. Bu ağır silt yükü İndüs Irmağı nın batı kollarıyla taşınıyor. Büyük hacimlerde suyun asılı durumdaki çok büyük miktarlarda tortulla birlikte engellenmesi Taunsa Barajı nın sel sorununu karmaşıklaştırdı. Şimdi ırmak yatağı, geçmişte olduğundan çok daha yüksekte. Bir dizi koruyucu sedde ve duvar da ırmak yatağının yükselmesi ve yukarı bölgelerde tortul birikimine katkıda bulundu. Bu değişiklikler, ırmağı verev akış çizgileri oluşturmaya ve çok daha dolambaçlı güzergahlar çizmeye zorladı. Sonunda, şimdi gücünü duyarlı kenarlarını aşındırmaya harcıyor. Dahası, yükselen akarsu yatağı da koruyucu seddeler ve ırmağı eğitici çalışmaları etkisiz kılıyor. İyileştirme projesinde, sağ sahil kanalına giren silt miktarını denetleyebilmek için barajın kreti bir foot kadar yükseltildi. Koruyucu seddler de buna uygun olarak yükseltildi, ama bu konudaki inkâr bu önlemleri alınmamış gibi kıldı. Bunun gibi, yerel duyum ve haberler baraj personelinin yeni takılmış jotorlu vinç sistemini doğru çalıuştıramadığını da bildiriyor. Bu haberlere göre, 10 kapak bütünü ile açılamadı;

4 ki bu gerçekse selın başlı başına nedeni olabilir. Bu haberler soruşturulmalı ve gerçekse resmi bir soruşturma açılıp sorumluları bulunmalıdır. Sel felaketinden sonra Kalabağ Barajı tartışması yanlış. Bu tartışma yalnızca zaten zayıf bir birliktelik olan siyasal anlamda bölücü olmakla kalmaz, mühendislik yanlışlarının felakete nasıl katkıda bulunduğunun öyküsünün de üstünü örter. Doğru bir analiz yapılmadan bu yapıların yeniden yapılması, gelecekte aynı durumu ya da daha beterini yeniden yaşamaya neden olur. Yazar Taunsa nın yerlisi ve İslamabad Quaid-i-Azam Üniversitesi nde ders veriyor. Sujawal da Su Altında Kalmış Bir Köyün Havadan Görünümü 31 Ağustos 10 da PAKİSTAN, Akhtar Soomro yazdı Pakistan ın Sind Bölgesi nde Karaşi! den 150 km kadar uzaktaki Sujawal da, 2010 Ağustos sonunda suların örttüğü bir köy. Sella boğuşan Pakistan acil olarak uluslar arası yardım gereksiniyor. Açlık ve hastalık milyonlarca kurbanı tehdit ediyor. ABD Senatörü John Kerry bu yardımın duraysızlık ve aşırılıklara karşı durabilmek için öneminden söz ediyor. Thomson Reuters 2010 All rights reserved Sukkur da Tıbbi Yardım Bekleyen Sel Kurbanları 02 Eylül de PAKİSTAN, Damir Sagolj yazdı Pakistan ın Sind bölgesinde 1 Eylül de sel kurbanları Sukkur da ücretsiz yardım veren aşırı kalabalık bir kamu hastanesinde tıbbi yardım beklerken silahlı bir muhafız silahını tutuyor. Pakistan daki sel kurbanları artan sayıdaki hastalara bakabilmek için olanakları tükenen hastanelere yığılmış durumda. Yardım ajansları, halk su altındaki kasabalarına ve köylerine geri dönüp evleri ve yaşamlarını yeniden kurmaya kalkıştıklarında salgın hastalıklar, besin yetersizliği ve yetersiz beslenmenin yaratacağı yeni bunalımlardan çekiniyor. Nowshera da Kurbanlar İçin Oluşturulan Bir Yol Kenarı Merkezi nde Besin Dağıtımı 24 Ağustos, PAKİSTAN, Tim Wimborne yazdı Pakistan ın kuzeybatısında Hayber-Paktunkva İlinde Nowshera da 23 Ağustos ta bir yol kenarı merkesinde besin yardımı almak için dizilmiş sel kurbanı erkek ve çocuklar. Güneyde daha fazla seller bekleyen Pakistan hafta başında Washington da sarsılan ekonomisini koruyabilmek için IMF ile görüşmelere başladı.

5 UNICEF : Pakistan daki Seller Milyonların Yaşamına Zarar Veriyor 04 ğustos ta Michael Georgy PAKİSTAN dan yazdı Pakistan da anımsanan en kötü taşkın, bir BM yetkilisine göre 3 milyondan çok insanın yaşamını harap etti. Sevilmeyen hükümete karşı halkın öfkesi ise yükseliyor. Bir hafta önce başlayan ve 1400 den çok kişinin ölümüne neden olan felaketin beklenen yağpışlarla derinleşmesi bekleniyor. Kolera gibi suyla gelen hastalıkların artması da bir sağlık kirizi yaratabilecek. Bu felaket ABD nin nükleer silahlara sahip olan bu müttefikinde Taliban kalkışması, yaygın yoksulluk ve enerji kesintileri ile boğuşan Başkan Asıf Ali Serdari nin liderliğinin yeniden sorgulanmasına neden olacak gibi. Pakistan'ın sivil hükümetleri ile ilgili algı, çoktandır askeri gücün zayıflaması ve yolsuzluklarla yıpranmıştı. Zayıf donanımlı Pakistan yetkilileri, çoğu her şeylerini yitirmiş olan ve kabaran sular gelirken hiç uyarılmadıklarını söyleyen sel kurbanlarına yardımla boğuşuyor. Birleşmiş Milletler Dünya Beslenme Programı sözcüsü Emcet Cemal 1,8 milyon kişinin su, yiyecek ve barınak gereksindiğini söyledi. Ona görte bir çok kişiyi de su yılanları ısırdı. Charssada gibi bazı yerlerde öfke ortaya döküldü. Reuters ın bir habercisi yardım gereçleri dağıtan kamyonlara saldıranları gördüğünü söylüyor. Polis buna karşı sopalarla müdahale ediyor. 65 yaşındaki ve selde iki torununu yitiren Bistma Bibi, devlet yardım çalışanlarını yalnızca arkadaşları ve yakınlarına yardım yapmakla suçluyor. "Buraya sabah 5 te geldim. Yardım istedim, mücadele ettim ve hiçbir şey alamadım. Ellerindekileri yakınlarına verdiler,". ŞİDDETLİ GEREKSİNİME YARDIM Serdari yönetimi son birkaç haftada, başkentin yanıbaşında bugüne değin yaşanan en kötü içhat uçak kazasından ABD Birlikleri ile Afganistan da çatışan militanlara yapılan yardıma ilişkin sızan bilgilere kadar bir dizi kriz yaşadı. Bölgedeki Amerikan çıkarları açısından burada duraylılık yaşamsal. Washington İslamabad ın Afganistan da yükselen Taliban kalkışmasıyla mücadelede ortak çalışmasını istiyor. Serdari bir ziyaret için Avrupa yolculuğunda ve bu onun bu zor zamanlarda neden ülkesinde olmadığına kızan siyasal partiler ve sıradan Pakistan lıları öfkelendiriyor. Hafta başında Fransa Başkanı Nicolas Sarkozy ile Paris teki görüşmesinde hemen uluslar arası yardım istedi. Başkanlık sözcüsü Ferhatullah Babar Serdari nin "Daha önce savaştan ötürü ve şimdi de sellerle yıkılan altyapımızı yeniden kurmamız gerekli." dediğini belirtiyor. ABD Elçiliği 10 milyon dolar acil yardım sözü verdi, gerektiğinde de arttırılacak. Avrupa Birliği 30 milyon euro, Çin 10 milyon yuan 1,5 milyon ($) verecek. Krizin odağı Hayber-Paktunya bölgesi Başbakanı Amir Han Hoti, yardımın daha çok olması gerekir çünkü kayıplar devasa" diyor. Yetkililer bölgeyi geçen hafta yıkan muson yağışlarının daha çoğalacağını öngörüyor. UNICEF sözcüsü Abdül Sami Malik Reuters e 3 milyondan çok kişinin etkilendiğini ve sellerin 1,3 milyon kişinin şiddetle etkilenip evlerini ve geçim kaynalarını yitirdiğini belirtiyor. Hayber-Paktunya bölgesi Kriz Yönetim yetkilisi Adnan Han "Ana sorun hastalık salgını, özellikle de yüzlerce ölü hayvanın açıkta durduğu Nowshera bölgesinde," diyor. "Selin vurduğu yerlere ulaşan yolların çoğu tıkalı ve 91 köprü yıkılmış ya da hasarlı durumda, bu yüzden de etkilenen yerlere ulaşmak bir sorun." Bazılarının miliytanlarla ilişkisi olduğundan kuşkulanılan İslami hayırseverlik kurumları, yardım için çalışmalara başladı, böylece hükümete denetimin onlarda olduğunu göstermek istiyorlar. İslamcı gruplar 2005 te Keşmir deki büyük depremden sonra yardım çabaları içinde anahtar rolü oynamıştı. Hükümet, yardımların yetersizliğini öne sürüp rahatsızlık duyan Pakistan lıların devlete karşı silaha sarılmasını isteyen militanlarla karşılaşıyor. "Bölgemizi sel bastığından beri hükümetten gelen bir yiyecek ya da yardım paketi görmedim Ofislerini su bastı ya da yıkıldı," diyor öğretmen Yar Muhammet, Swat Vadisi ndeki bir köprünün yapılmasını beklerken. Halkın selden artan etkilenişinin yanında, tarım yıkıma uğradığı için yiyecek fiyatları da hızla arttı. (Chris Allbritton ve Miral Fahmy düzenledi) Thomson Reuters 2010 All rights reserved Nowshera da Evlerini Yitiren Sel Kurbanları Kamplara Götürülüyor 04 Ağustos ta Faysal Mahmt yazdı 3 Ağustos 2010 da Pakistan ın kuzeybatısında Hayber-Paktunya Eyaleti Nowshera da evlerini selde kaybedince kapmalara taşınan bir çocuk hamakta ağlıyor. Pakistan ın bugüne kadar uğradığı en kötü sel 3 milyondan çok insanı etkiledi ve BM Çocuk Fonu nun bir sözcüsünün bildirdiğine göre 1400 den çok insan öldü. Thomson Reuters 2010 All rights reserved

6 Pakistan da Hasar Veren Sel 1,000 den Çok Kişiyi Öldürdü 02 Ağustos ta Augustine Anthony PAKISTAN dan yazdı Pakistan ın kuzeybatı sınır bölgesinde Nowshera Yöresinde 30 Temmuz da Risalpur dan sel basan bir yoldan geçmekte olan bir yük kamyonunun önüne asılmış. Foto: Adrees Latif Pakistan ın kuzeybatısında bir hafta süren yağışların neden olduğu seller 1,000 den çok kişinin öldüğü ve kurtulanların mahsur kalanlara yardıma koştuğu bildiriliyor. İran ve Afganistan dan gelen batılı bir hava sistemi ağır muson yağmurlarıyla birleşip Pakistan da geçen hafta rekor sellere neden oldu, en kötü zararı da Hayber-Pakhtunya da yaşandı. Eyalet İletişim Bakanı Mian Iftihar Hüseyin Pakistan medyasına 1,000 den çok kişinin öldüğü ve sonucun daha da kötü olabileceğini açıkladı. Afganistan da çok kişi öldü ve binlerce kişi kurtarıldı. "Yıkım çok yaygın ve pek çok yerde bildirilmeyen yıkımlar ve ölümler var olabilir," diyordu ordu sözcüsü General Athar Abbas. 30,000 den çok Pakistan askeri sel basan yerlerde 19,000 den fazla kişiyi kurtardı, ama yetkililere göre Kohistan, Nowshera, Dir ve Swat Vadisi nde mahsur kalıp yardım bekleyenler olabilir. SALGIN TEHLİKESİ "Swat ta hiç köprü kalmadı. Bütün ana ve küçük köprüler bütünü ile hasarlı," diyor Abbas. Reuters in Nowshera daki bir fotoğrafçısı yerde duran iki ceset gördiğini ve insanlar tarlalarındaki suları kurutmaya çalışırken, orda burada ölü hayvan cesetleri görüldüğünü bildiriyor. Yardım ajansları 500,000 den çok kişinin sellerden ve kuzeybatıdaki heyelanlardan etkilendiğini söylüyor. World Vision Pakistan sorumlusu Şeheryar Bangaş, "ishal, astım, cilt alerjileri ve belki de kolera gibi suyla bulaşan hastalıkların bu bölgede yayılması ciddi bir tehlike," diyor bir demecinde. ABD İslamabat Elçisi iki su filtre birimi ve den çok gıda paketini de kapsayan acil yardımın hazırlandığını açıkladı. Ayrıca Cuma günü sel bölgesinden 400 kişiyi boşaltan helikopterler de sağlanmış. Elçilik ayrıca 10 milyon $ lık insani yardım sağlandığını gerektiğinde bunun arttırılabileceğini de açıkladı. Meteroloji dairesi gelen günlerde yağışların süreceğini öngördü. Akış aşağısında, Pencap ın orta bölümlerinde de seller var ve askerlerind e desteklediği ilk yardım ekipleri, güneybatıdaki İslamabadın 388 km uzağında İndüs ırmağı üzerindeki Taunsa bölgesinde su altındaki yüzlerce köyden hava yoluyla insanları kurtardığı bildiriliyor. Görevliler Salı Perşembe günlerinde Sind bölgesinin güney illerinde şiddetli sellerin beklendiğini bildiriyor, alça yerler ve tarım arazilerinde yaygın zararlar bekleniyor. Eyalet Sind Hükümeti smzcüsü cemal Soomro "Sind de bu şiddette bir sel yıldır olmamıştı, ancak Karaşi ve Haydarabad gibi ana kentlerin etkilenmesi beklenmiyor," diyordu. "Risk ve tehlike orada, bi de yapabileceğimizin en çoğunu yapıp kayıtları en aza indirmeye çalışıyoruz." (Ek haberler Karaşi de Faysal Aziz, Multan da Asım Tanveer ve Nowshera da Adrees Latif ten; düzenleme Chris Allbritton ve Sonya Hepinstall in) Thomson Reuters 2010 All rights reserved Suç, Pakistan Sel Vurgunlarının Izdırabını Arttırıyor 07 Eylül de Rebecca Conway yazdı Verilen yardımların satılması ve başka suçlar Pakistan sel vurgunlarına yardım çabalarını zora sokuyor. Hayber- Paktunya bölge başkenti Peşaver de, Dünya Yiyecek Programı ve USAID gibi uluslar arası yardım ajanslarının logosu işli un çuvalları ya da yemek yağı tenekeleri açıkça satılıyor. "Bunları kurbanlardan satın aldık," diyor Peşaver de, Gur Mandi de bir dükkanı olan Abdül Gafur. "Para alıyor ve daha çok gereksindikleri şey ler satın alıyorlar." Başka bir dükkancı olan Rahimullah Han "resmi görevliler karışmasa bunu yapamazlardı," diyor. "Kurbanlar mal dolu kamyon getiremezler." Bir Reuters habercisi bir bakkalın önünde İslami Yardım dan Afetzedelere Yardım Maddeleri" etiketi olan bir kamyondan un çuvallarının indirilişini görmüştü. Bu maddeler daha sonra olağandan ucuza satılıyordu. "50 kg lık bir çuval unda 300 Pakistan rupisi kazanabilirdim. Bir tüketici bunu almayı yeğler, çünkü bunun kalitesi daha iyi ve daha ucuz," diyor un tüccarı Necip Ahmet Han. Hükümet yetkilileri durumu çözmek için uğraşıyor. Bölge yetkilileri iki depoyu basıp çalınmış yardım maddeleri bulununca mühürleyip iki kişiyi tutukladı. "Bu yasadışı eylemleri denetlemek için bir komite kuruldu, ama bunların olması acıklı," diyor bölge hükümet görevlisi Siraç Ahmet. Pencap ın daha güneyinde, köylüler selin etkilediği yerlerin dışında yaşayan sel kurbanlarının terk edilmiş evlerinin soyulduğunu söylüyor. Mehmud Kot ta 27 yaşında bir köylü olan Rana Farmanullah botlarla gelip mağdurların eşyalarını çaldığını söylüyor. "Her şeyi alıyorlar," diyor. "Değerli eşyaları ve elektrikli cihazlkarı alıyorlar. Çamaşır makineleri, vantilatörler, buzdolapları, küçük elektrikli cihazlar ve mücevherleri çalıyorlar." Kuzeydoğuda taşan İndüs Nehrinin kıyısındaki Bakkar Kasabasında balıkçılar teknelerindeki değerli parçalarını söküp çalışnmasın diye sakladıklarını söylüyor. (Chris Allbritton ve Myra MacDonald düzenledi)

7 İKLİM Değişikliği Halkları Vuruyor RUSYA DA SICAK DALGASI VE YANGINLAR Moskova da Sıcaktan Binlerce Kişi Ölmüş Olabilir 18 Ağustos ta Rusya dan Dmitry Solovyov yazıyor Moskova da, 9 Ağustos ta yakındaki ormanlarda çıkan turbalık yangınlarından çıkan ağır dumandan korunmak için giysileri ile yüzlerini örtüyor Foto: REUTERS/Alex Aminev Rusya da bir bilim insanının geçen gün açıkladığına göre bu yılki sıcak dalgasında yalnızca Temmuz da binlerce Moskova lının öldüğü ve Ağustos ta buna yeni ölümler eklediği düşünülüyor. Moskova, 10 mnilyondan çok kişinin yaşadığı bu metropol, Haziran dan beri gündüzleri 40 C ı geçen sıcaklıklarıyla şiddetli bir ısı dalgasından etkilendi. Kriz Rusya nın tahıl tarımını üçte bir azalttı, bu yılın ekonomik büyümesinden milyarlar aldı götürdü ve yangınlarda en az 54 kişi öldü. Geçtiğimiz günlerde sıcaklık azalmaya başladı. Rusya Bilimler Akademisi nde nüfus ve ekoloji baş araştırmacılarından biri olan Boris Revich Moskova Kayıt Ofisi nin bir raporuna değinerek Temmuz da önceki yılın aynı ayına göre 5840 daha çok Moskova lı öldü. Revich bunların büyük bölümünün yakıcı ısı dalgasından olduğunu düşündüğünü belirtiyor. "Bu durum gerçekten öngörülemez," diyordu basın toplantısında. "Kendimi ayıplayabileceğim tek şey... ısı dalgasının başlangıcındaki öngörümün bunun çok gerisinde kalmasıdır." "Ancak böylesi canavar bir sıcak konusunda deneyimimiz yoktu, bunu daha önce yaşamamıştık." Devlet İstatistik Komitesi (Goskomstat) ölüm kayıtlarını 20 Ağustos ta yayınladı, dedi Revich. Ağustos ayı ölüm kayıtları da Eylül ün ortalarında hazır olabilir. Moskova Sağlık Bölümü Başkanı Andrei Seltkovski, Temmuz sonundan beri Moskova göklerini karartan sıcaklık ve dumanın etkileri konusundaki resmi suskunluğu bozarak 9 Ağustos ta ölümlerin günde 700 e çıkarak ikiye katlandığını belirtti. Daha önce Seltkovski nin verdiği sayılardan şaşkına döndüğünü söyleyen Rusya Sağlık Bakanı Tatyana Golikova, Salı günü ölüm oranlarıyla ilgili durumun ayrıntısıyla incelenmesi talimatı verdiğini söyledi. Habercilere "ondan sonra bu bilgiyi kamuoyu ile paylaşıp gereken her şeyi yapacağız," dedi. "DOĞANIN ZALİM DENEYİ " Revich, Moskova Kayıt Ofisi nin açıkladığı verileri " kesinlikle güvenilir," olarak niteleyip bunların çoğunun yetişkinlerin kardiyovasküler ve kalp hastalıkları olanlar olduğunu ekledi. Ona göre, küresel olarak, Rusya nın sıcaklık bunalımı tekil bir durum değil; Avrupa Birliği nde 2003 te 45,000-50,000 arasında hesaplanan kişi aşırı sıcaklıklardan ölmüştü. "Ancak Moskova ve Rusya nın öteki büyük kentlerindeki bu durumu değişik kılan, bu sıcakların orman yangınlarının yarattığı aşırı hava kirlenmesiyle birlikte ortaya çıkması," dedi Revich. "Doğa üzerimi,zde korkunç bir deney yapıyor." Acil Yardım Bakanlığı Bölüm Başkanı Yuri Brazhnikov un habercilere söylediğine göre Rusya da Temmuz dan bu yana toplam ü turba yangını olan 27,724 yangın oldu. Ona göre yangınlar toplam 134 köy ve kasabayı vurdu ve 2,000 kadar konut tahrip oldu. 1,100 kişi geçici barınaklara taşındı. Havanın hafta sonunda biraz soğuması ve Moskova havasının daha temiz olması bekleniyor, ancak yetkililerin gelecekte benzeri sıcaklık dalgalarıyla baş etmek için nasıl hazırlanabilecekleri bilinmiyor. Moskova ambulansları, cenaze evleri ve hastanelerda klima cihazları yok, hasta ve yaşlıların koruma altına alındıkları geçici yerleşimlerde de. Eczanelerde maske ve oksijen de kıt. Revich Avrupalılar sıcakta nasıl davranacakları konusunda çok deneyimli. Ne yazık ki biz ancak şimdi ulusal bir plan yapabileceğiz," diyor. (Nina Chestney düzenledi)

8 Moskova Sıcaklık Krizinde Ölüm Oranı Katlandı 10 Ağustos ta Rusya dan Nastassia Astrasheuskaya ve Alexei Anishchuk yazdı 9 Ağustos ta yakındaki ormanlarda çıkan turba yangınlarının yarattığı yoğun dumanın içinde ilerleyen bir ambulans. Foto: Alexander Demianchuk Geçen gün açıkalama yapan bir kent yetkilisine göre orman ve turbalık yangınlarından çıkan dumanın Rusya başikentini kefen gibi örttüğü bu üçüncü haftada kavurucu sıcaklar ve keskin duman Moskova daki ölüm oranlarını iki katına çıkardı. İtfaiyeciler, Büyük Londra arazisinden daha geniş olan 1740 km 2 lik bir alanı kaplayan ve Rusya da bin yıldır en kötü sıcak dalgası ile birlikte görülen yaban yangınlarla boğuşuyor. Moskova Sağlık Dairesi Başkanı Andrei Seltsovsky kent yönetiminin bir toplantısında Kentte olağan koşullarda ortama günlük ölüm sayısı 360 and 380. Bugün, 700 dolayında,", dedi. Onyıllardır Rusya daki en kötü kuraklık dünya tahıl pazarını alt üst etti, buğday fiyatları 30 yıldır olmadık hızla yükseltti ve bir besin krizi korkusu yaydı. Rusya Başbakanı Vladimir Putin geçen gün çoğu analistin öngördüğünden de kötü bir şekilde rekoltenin 60 milyon ton kadar az olabileceği uyarısı yaptı. Kremlin i eleştirenler Putin i, yangınlara karşı ağır ve etkisiz kalmakla suçlarken kamuoyu yoklamaları popülerliğinde bir düşüş olmadığını gösteriyor. MORGLAR DOLU Moskova Sağlık Dairesi Başkanı Andrei Seltsovsky haftalar süren resmi suskunluğu bozarak ambulans seferlerinin dörtte bir artarak günde e çıktığını açıkladı. Ölümlerdeki ve kalp hastalıkları, bronşiyal astım ve çarpıntılardaki artışların ana nedeni sıcaklık dalgası idi. Seltsovsky "bu bir sır değil" diyordu "herkes bunu gizlediğimizi düşünüyor. Sıcaklık yollarda 40 C. herkes dışarıda sinekler gibi boğuluyor ve kimse soru sormuyor." Rusya lı yetkililer yangınalrda 52 kişinin öldüğünü bildirmekle birlikte Pazartesi gününe kadar ne Federal ve ne de Moskova yetkililerinden kimse sıcak ve hava kirliliğinden ölenlerden söz etmemişti. Bundan ötürü hükümetin yangın krizini ele alışı eleştiri konusu oluyordu. Sağlık Bakanı Tatyana Golikova bir basın toplantısı düzenleyerek Moskova daki ölüm oranlarının artışından haberi olmadığını söylerken Moskova morg ve hastaneleri ağzına kadar dolu. Bir Moskova krematoryumu nun haç taşıyıcısı bütünü ile dolu olduklarını ve yeni başvuru almadıklarını söyledi. 62. Hastane nin günde 35 cenazeye göre hazırlanmış olan morgunun bir görevlisi "Bugün 80 cenazemiz var. Soğuk dolaplarımız dolu olduğu için bunları başka yerlerde bekletiyoruz," diyor Reuters a. EKONOMİK ETKİ Putin geçen hafta 15 Ağustos 31 Aralık arasında buğday dış satımının yasaklandığını açıklayınca, fiyatlar tırmandı ve Carlsberg ve Heineken gibi bira şirketlerinin payları düştü. Putin Pazartesi günü tahıl dışsatımının yasaklanmasının yıl sonuna kadar süreceğini söyledi. "31 Aralığı bekleyenler boşuna beklemiş olur. Asıl karar hasat sonuçları açıklığa kavuşunca verilecek". "Tarım Bakanlığı nın son öngörüsü 65 milyon tondu, ama bu 60 milyon ton olabilir," diyor. Putin durumun bazı bölgelerde henüz kış sürüm kampanyasına başlayamamış olmasından ötürü kötüleştiğini söylüyor. Hava tahminleri bu hafta biraz değişti, hafta sonunda sıcaklıklar biraz düşecek. Önde gelen bir tarım analizcisi olan SovEcon, Pazartesi günü Rusya nın buğday hasatının geçen yıldan üçte bir daha az olabileceğini, 2009 daki 61,7 milyon tondan 43 milyon tona düşeceğini açıkladı. 2009/10 mevsiminde dünyanın altıncı büyük buğday dış satıcısı olan komşu Ukrayna da, analist ve resmi görevliler ürün ve dışsatım öngörülerini kestiler. Pazartesi günü Rusya nın ana şeker lobisi de kuraklığın bu yılki şeker üretimini, önceki 4 milyon ton kestirimlerinden 3,2-3,5 milyon tona gerileteceğini açıkladı. Büyük stokları olduğu için gerileyen pancar tahminleri Rusya nın dışalım gereksinimini değiştirmeyecek. Rusya da üretilen bütün şeker yurt içinde tüketiliyor. Rusya kuraklık ve sıcak dalgasının etkilerinin daha geniş olabileceğini düşünmeye başladı, bankalar ve iş merkezleri personel kısıntısına ve hizmet kesiminde tempolarını düşürmeye başladı. Bir Moskova yatırım bankası günlük bültenlerini Pazartesi ya da Salı günlerinde yayınlamayacaklarını söyledi. Bir Alfa görevlisi "Moskova daki şiddetli hava koşullarından ötürü banka çok tenha,". (David Stamp düzenledi)

9 Yanan Kamyonunun Başında Duran Bir Adam 10 Eylül de Rusya, Andrei Kasprishin yazdı Rusya nın Altay bölgesinde Nikolayevka Köyündeki bir orman yangınından sonra kamyonunun yanmış kalıntılarının başında duran bir adam. 9 Eylül Altay Valisi Alexander Karlin bölgesinde acil durum ilan edip Kazakistan dan gelen, yerel bir köyü yutan, 1000 kişiyi evsiz bırakan ve başka bölgeleri tehdit eden yangının yayılmasını önlemeye çalıştığını duyuruyor bölgenin web sitesinde. Thomson Reuters 2010 All rights reserved Rus Köylerini Yok Eden Yangınlar Sekiz Kişiyi Öldürdü 07 Eylül, Rusya dan REUTERS bildiriyor. Vahşi yangınlar güney Rusya da köyü silip süpürdü, en az sekiz kişinin ölümüne ve 400 den çok evin için için yanan yığınlara dönmesine neden oldu. Temmuz ve Ağustos taki aşırı sıcak dalgası ve orta Rusya da en az 54 kişiyi öldüren yangınlardan sonra, Moskova güneydoğusunda Volga Irmağı bölgesindeki cehennem hükümetin yaklaşımına tepkiler doğurdu. Reuters e konuşan Acil Yardım Bakanlığı sözcüsü yelena Chernova ya göre yangınlar şiddetli rüzgarlarla körüklendi ve aylar süren kuraklık Volgograd ve Saratov bölgelerindeki en az 26 köyde 500 den fazla binayı yıktı,en az 17 kişi yaralandı. Televizyon Volgograd da ahşap evlerden oluşan köydeki kararmış yıkıntılardan yükselen dumanı gösteriyordu. Orta yaşlı bir köylü kırık bir sesle "Evlerimiz yandı, her şeyimiz yandı. Kalan hiçbir şey yok," diyordu. İlk Yardım Bakanı 2,500 den çok kişi ve en az beş uçağın yangına karşı mücadele ettiğini söylüyor. Televizyon görüntülerinde üniformalı adamları su dolu kovalarla koşuşan erkekleri ve yanan ağaçların üzerine kürekle toprak atanları gösteriyordu. "Yangını kısıtlamaya çalışıyoruz, durum denetimimiz altında," diyor Chernova. İlk Yardım Bakanı na göre çoğu yangınlar insan etkinliklerinden kaynaklanmış, elektrik kablolarındaki kısa devreler de kalanların nedeni. İlk Yardım Bakanı Sergei Shougi ile televizyonda yayınlanan bir görüşmesinde Başbakan Vladimir Putin zarara uğramış bölgelerin her birinde evlerini yitirenler için 1 milyar ruble (34,35 milyon $) verme sözü verdi. Muhalefet politikacıları Putin in başkanlık dönemindeki bıkkın orman yönetim sistemini yeniden yapılandırma programının bu yazın yangınlarına erken müdahaleyi yavaşlattığı görülüyor. Kamuoyu yoklamaları sıcak dalgası Rusya yı vurduğundan beri Putin'in popülerliğinin düşmediğini gösteriyor. (Ralph Boulton düzenledi) Bir Rusya İlkyardım Bakanlığı Uçağı Yangına Su Döküyor 13 Ağustos ta RUSYA dan Sergei Karpukhin yazdı Dimitry Medvedev geçen gün Rusya nın yangınlardan etkilenmiş olan yedi bölgesinin üçünde acil durumu kaldırdığını bildirdi. Buralarda durum iyileşti. Thomson Reuters 2010 All rights reserved

10 Rusya Yangınlarının "Kahverengi Bulut"u Arktiği de Vurabilir 11 Ağustos ta Rusya dan Alister Doyle yazdı Moskova yı boğan orman yangını dumanları Asya dan amazon a kadar sağlık sorunları yayan bir "kahverengi duman" yarattı ve çevre uzmanlarına göre Rusya nın kurumu Arktik buzullarının erimesini hızlandırarak küresel ısınma ateşine odun attı. BM Çevre Programı (UNEP) yöneticisi Veerabhadran Ramanathan a göre "Bu bulutların sağlık sorunları devasa olacak," "Kahverengi duman", Pekin ya da Yeni Delhi gibi kentlerde gün ışığını azaltmak ve Asya da tarımsal üretimi vurmaktan sorumlu tutuluyor. Bulutlar, (otomobiller ya da kömür santralarının, orman yangınlarının ve yemek yapma ya da ısınma için yakılan odunun yarattığı pus) nerede ise süreklilik kazandı ve kronik soluma ve kalp hastalıklarına neden oluyor. "Asya da yalnızca kapalı yerlerde bile duman (halk odun yaktığı için) yılda bir milyon ölüme neden oluyor," diyor San Diego Kaliforniya Üniversitesi nden Ramanathan. Moskova baş sağlık görevlisi Moskova da 130 yıldır yaşanan en ağır sıcak dalgasından ötürü normal havalardakinin iki katı olan günde 700 ölüm olduğunu söyledi. UNEO Atmosferik Kahverengi Duman çalışması başkan yardımcısı olan Stockholm Üniversitesi nden Henning Rodhe "Rusya yangınları esas olarak öteki kahverengi dumanlarla aynı," diyor. "fark yalnızca bunun birkaç haftada sonlanması." Asya daki kirlenmenin, Himalaya buzullarının daha çok ısıyı yansıtmak yerine soğurmasına neden olacak siyah isle tozlandırılmasına ve daha çok erimesine neden olduğu belirtiliyor. Yine de dünya çapında kirli sisler gün ışığını engelleyip iklim değişikliğini yavaşlatıyor. İklim için, "asıl sorun... Rusya dumanlarının, taşıdığı siyah karbon ve öteki parçacıkların deniz buzullarının üzerine döküldüğünde, Arktik i nasıl etkileyeceğidir" Ramanathan a göre. ARKTİK BUZ Norveç Kutup Enstitüsü nden araştırma müdürü Kim Holmen e göre geride kalan yıllarda "Arktik in üzerini bulutla örten biyokütle yangın dönemleri yaşadık," diyor. Arktik in yüksek bölümlerinde Svalbard kirlilik gözlem istasyonunu yöneten Holmen e göre, Rusya üzerindeki hava son günlerde oldukça duraylı, duman karada toplanmış. Ama rüzgarlar değişirse, bu Moskova daki kirliliğin sisi kuzeye süpürülmesini kolaylaştırır. Kış donlarından önce Eylül de yılın en küçük alanına büzülen Arktik deniz buzulları, şimdi 1970 te uydu gözlemleri başladığından beri en küçük yayılımlarıyla 2007 ve 2008 dekinden birazcık daha geniş bir alan kaplıyor. Arktik Okyanusu suyunun günışığı görmesi Arktik halkı ve kutup ayıları gibi yaratıklarının geçimi için yıkıcı. Bu aynı zamanda BM iklim uzmanları panelinin insanların fosil yakıt kullanmasına bağladıkları küresel ısınmayı da hızlandırır. Rodhe "bu koşullar gelecekte çok daha sık olacak," diyor Rusya sıcak dalgası ve yangınları için. Kahverengi Bulutlar için Asya çok incelenmişti. Ancak bunlar Kuzey Amarike, Avrupa, Amazon havzası ve güney Afrika dan gelirdi. Tarıma arazi açmak üzere Afrika Sahra güneyinde savanların yakılması yeni bir neden. Rusya İlk Yardım Bakanı na göre orman ve turba yangınları 1,740 km 2 alan kapladı. Tersine, Brezilya resmi verilerine göre, bu yıl Haziran ayına Amazon yağmur orman yangınları ile 1,810 km 2 yer yitirildi. Holmen ayrıca Rus yetkililerinin, yangınların 1086 Çernobil nükleer felaketi sırasında bitkilere bağlanan radyoaktif elementleri salmasından duydukları kaygıyı da dillendiriyor. Radyoaktif izotoplar strontium 90 ve Sezyum 137 i kapsıyor. PCB ler gibi başka kirleticiler de yangınlarla ortalığa salınabilir. (Paul Taylor düzenledi) Rusya daki Yangınlarda Çernobil Radyasyonu Tehlikesi Var mı? 19Ağustos ta İngiltere den Kate Kelland yazdı Bilim insanları kavurucu yangınların Çernobil döküntüleri ile kirletilmiş ormanlardan havaya tehlikeli miktarlarda radyoaktivite yayması konusunun abartılmış ve gerçek sağlık riskinin çok az olduğunu söylüyor Çernobil reaktör felaketi sırasında radyoaktif toz serpilmiş olan Rusya nın Bryansk bölgesindeki alevlerle boğuşan itfaiyeciler bile ek bir radyoaktif kirlenme ile karşı karşıya değil. Duman radyasyon miktarının da orijinal döküntünün ancak küçük bir oranı kadar olabileceği belirtiliyor. "Bölgedeki toplam radyoaktivitenin yüzde birinden daha azı hareketlenebilecektir," diyor

11 bir Çernobil uzmanı olan ve İngiltere Portsmouth Üniversitesi Yer ve Çevre Bilimlerinde çalışan Jim Smith. Bölgedeki radyoaktif kirlenme, Çernobil 4 nolu reaktörü dünyanın en büyük sivil nükleer afetine neden olacak şekilde patladığından beri geçen 25 yılda önemli ölçüde azaldı. "Radyoaktivitenin çoğu yangından etkilenmeyecek olan toprakta ve çok azı bitkilerde" diyor Smith bir telefon görüşmesinde. "Ve bunun da çok azı yangınlar sonucunda çıkan dumanda asılı." Rusya orman koruma ajansı önceki gün yanan yerlerden 39 km 2 lik bölümü radyasyonla kirlendiği kayıtlı alanlarda. Etkilenen yerler Ukrayna sınırında Moskova nın güneybatısında Bryansk ilini kapsıyor. "YOKSAYILABİLİR" SAĞLIK RİSKİ Fransa Radyasyondan Korunma ve Nükleer Güvenlik Enstitüsü ve Alman Radyasyondan Korunma Federal Ofisi nin her ikisi de bir miktar radyasyon dumanlarla hareketlenmiş olabilirse de sağlık tehlikesi çok az ve ne Rusya ve ne de komşu ülkeleri etkileyemez. Dünya Sağlık Örgütü nün hjalk sağlığı ve çevre müdürü Maria Neira, WHO nun bölgede geçmiş yıllarda yapılmış kontrollu yakma deneylerinin verilerinin bulunduğunu ve bunlara göre kaygılanmak için bir neden olömadığını açıkladı. "Bu deney sonuçlarına göre radyonükleitlerin yeniden dağılımı ve yeniden askıda kalmasınıni halk sağlığına etlkisinin yoksayılabilecek mertebede olduğunu biliyoruz," diye konuştu Reuters a. Uzmanlara göre, the Bryansk bölgesinde halen aktif olabilecek radyoaktif izotop türleri stronsiyum 90 ve sezyum 137. Bu bileşenler 30 yıl kadar yarılanma ömrüne sahip, yani Çernobil den salınan radyoaktivitenin ancak yarıya yakını halen buralarda. Fransa Radyasyondan Korunma ve Nükleer Güvenlik Enstitüsü ne göre sezyum 137 nin yeniden askıya çıkmasından ötürü yakın çevrede hafif bir artış olmuş olabilir, "ama bu doğal radyoaktiviteden çok daha azdır." İsveç Radyasyon Güvenliği Yetke sinden ilk yardım hazırlığı analizcileri olan Portsmouth'tan Smith ve Stig Husin, Rusya 1daki yerel ve ulusal yangınların asıl tehlikesi orman ve turba yangınlarının boğucu dumanları ve Moskova daki havayı karartan sistir diyor. Bunların hepsi, akciğer ve kalp sorunlarına neden olmaktadır. "Moskova daki sisten ve bunun sağlığa etkilerinden çok daha fazla kaygılıyım radyasyondan değil halkın soluduğu zararlı hava kirliliğini solumasından," diyor Smith. Husin Çernobil in kirlettiği ve yangınların görüldüğü alanların yakınında yaşayanların kapalı yerlerde durarak ve maske kullanarak daha akıllı davrandıkalrını söylüyor. "Doğal olarak yangınlara yakında yaşayanların dumanın kendisinden koruması çok iyi olur. Kendinizi bundan koruyorsanız doğal olarak radyoaktiviteden de korumuş olursunuz." Thomson Reuters 2010 All rights reserved Rusyada Patrikler Orman Yangınlarına Karşı Yağmur Duasında! 02 Ağustos ta Rusya dan Dmitry Solovyov yazdı Volga kenti Nizhny Novgorod un 150 km güneybatısındaki Vyska Kasabası nın dışındaki yangınların neden olduğu şiddetli duman geride iken bir kadın kilisenin önünden geçiyor. 29 Temmuz Foto: Mikhail Voskresensky Öngörülemeyen bir sıcaklık dalgasının etkisiyle haziran dan beri süren yangınlar büyük ülkenin Avrupa bölümünde de yayılmaya başlayınca Rus Ortodoks Patriği Kirill Ruslardan yağmur yağması için dua etmelerini istedi. Kayıtlar 130 yıl önce başladığından beri en yüksek sıcaklıkların yaşanması ekinleri kavurdu ve binlerce çiftçiyi iflasın eşiğine getirdi. Acil Yardım Bakannı geçen sabah, 369 u birkaç gün önce başlamış olan 774 yangının, Los Angeles kenti yönetim alanına eşdeğer 130,000 hektara varan bir alanda etkili olduğunu açıkladı. Son bişrkaç gün içinde Avrupa Rusyası nda en az 28 kişi yangınlardan öldü ve 5,200 den çok kişi de yerlerinden boşaltıldı. "Ulusumuz kederde, yaşam kayıpları var, yüzlerce kişi barınağını yitirdi ve binlercesi de evlerini terk etmek zorunda kaldı," diyen Patrik Kirill Nizhny Novgorod bölgesini ziyaret etti. "Herkesi dünyamıza yağmur yağması için dua etmeye çağırıyorum." Yakındaki orman yangınlarından yayılan kalın dumanlar Kirill in altın işlemeli ağır giysileriyle açık hava ayininde konuşurken havayı karartıyordu, Rusya NTV kanalının gösterdiğine göre.

12 Yetişkin duacılar dizleri üzerinde durup Kirill in yağmur duasını dinliyorlardı. "Bu yangınlar günahlarımızdan ötürü bize gönderilen bir cezadır," diyordu bir kadın NTV ye. "Yalnızca iyi şeyler yapmalı ve dua etmeliyiz." Itar-Tass haber ajansının Nizhny Novgorod Valisi Valery Shantsev den aktardığına göre yangınları Rusya Federal Nükleer Merkezi ne ulaşmadan önce durdurabilmek için bir Doğal Park ın içinde mücadele ediyor. "Mücadelede için uçakları da kullanmamız gerekli, ama görüş zorluğu nedeniyle bunu kullanamıyoruz," diyordu. Nükleer merkez şimdi önemli bir araştırma merkezi, Sovyet döneminde kod adı Arzamas-16, ya da yalınca "Saha" olan gizli bir merkez ve ABD ile Soğuk Savaş döneminde ilk Sovyet atom ve hidrojen bombalarının tasarlandığı yer. ÇOK DAHA ŞİDDETLİ YANGINLAR İlk Yardım Bakanı şimdilik bir tehlike olmadığını söyledi. "Orta ve Volga Federal bölgelerindeki elverişsiz hava koşullarından ötürü yeni yangın tehlikesi hızla artıyor, çünkü sıcaklıklar 40 C tırmandı ve rüzgar hızı da saniyede 20 m," diyor Bakan. Dünyanın en büyük buğday dışsatımcılarından biri olan Rusya daki kuraklık fiyatların yıl boyunca en yüksek düzeyine çıkmasına neden oldu. ABD buğday borsasında fiyatlar Cuma günü %5 ten çok arttı ve 1959 dan beri en büyük aylık artış bu. İlk Yardım Bakanı na göre 240,000 kişi alevlerle boğuşuyor. Askeri seçkin birlikler de bu mücadelede yer aldı. Başbakan Vladimir Putin, kurbanlara yardım için hükümetine 5 milyar ruble (165 milyon $) ayırmaları görevi verdi. (Michael Roddy düzenledi) Thomson Reuters 2010 All rights reserved RUSYA'YI ABD Mİ YAKIYOR Önce çöl sıcakları geldi. Temmuz sonunda başta Başkent Moskova olmak üzere pek çok kentte sıcaklıklar 40 dereceye çıktı. Ardından orman yangınları patlak verdi. 700'e yakın noktada çıkan yangınlar Moskova'nın yanı sıra ülkenin nükleer tesislerinin bulunduğu bölgeleri tehdit ediyor. Rusya genelinde 165 bin kişiyi bulan yangınla mücadele ekipleri, alevlerin ülkenin batısındaki 1986 yılında Çernobil faciasının meydana geldiği bölgeye sıçrayıp, tehlikeli radyoaktif maddelerin hareketlenmesini önlemek için çalışıyor. Buradaki en tehlikeli maddeler sezyum ve stronsiyum. Bu radyoaktif maddelerin yayılımı embriyolarda mutasyonlara, genetik bozulmalara ve kansere yol açabiliyor. Urallar'daki Snejinsk kasabasındaki nükleer araştırma tesisine yaklaşan yangın ise söndürüldü. Alevlerin Çelyabinsk bölgesindeki en büyük nükleer atıkların bulunduğu Mayak Nükleer Tesisi'ne sıçramasını önlemek için ek önlemler alındı. Acil Durumlar Bakanlığı, çeşitli yerlerde 90 bin hektardan fazla alanının yanmasına neden olan 600 yangının söndürülmesi için 37 yangın söndürme uçağı ile helikopterin çalıştığını bildirdi. Bu tür acil durumlarda öne çıkan Başbakan Vladimir Putin de Ryazan bölgesinde bir yangın söndürme uçağını kullanarak 12 ton su atıp 2 yerdeki yangını söndürdü. 22 bölgedeki yangınlarda yüzden fazla kişi hayatını kaybetti, onbinlerce kişi evlerinden oldu. Zehirli dumanlar yüzünden Moskova'da günde 700 kişinin öldüğü belirtiliyor. Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansı NASA'ya göre, Rusya, Sibirya ve Kanada'daki orman yangınları kuzey yarımkürede dev bir kirlilik bulutu oluşturdu. NASA'nın Aqua uydusu, karbon dioksit bulutunun yerden 5.5 kilometre yükseklikte

13 olduğunu belirledi. Afetin Rusya'ya mali faturası ise 15 milyar doları buldu. Buğday ihracatı durduruldu. Rusya Meteoroloji Kurumu, hava sıcaklıklarının 1000 yıldan bu yana en yüksek değerleri bulduğunu savunuyor. Pek çok çevreci ve orman uzmanı, yangınlardan, 2006'da devlet başkanı iken SSCB'den kalma merkezi orman koruma kanununu değiştirerek Rus orman köylüsünü mağdur eden Putin'i suçluyor. TEKTONİK İKLİM SİLAHI "HAARP" (*) Ama Rusya'da resmi ve gayri resmi pek çok kişi aşırı sıcaklar ve yangınlardan ABD'yi ve batılı güçleri sorumlu tutuyor. Meşhur HAARP komplosu da bu noktada öne çıkan teorilerden birisi. Bunu çeşitli kült ve tarikatlara mensup kişilerin iddia etmesi yıllardan beri bilinen ve fazla üzerinde durulmayan bir konu. Ama ya bu iddiayı dile getiren Rus resmi yetkiliyse...! Rusya Silahlı Kuvvetleri'nde iklim uzmanı olarak çalışan Nikolay Karavayev, Rusya'ya bu yaz iklim silahıyla saldırı düzenlendiğinden emin olduğunu söyledi (Komsomolskaya Pravda Gazetesi/30 Temmuz ). Karavayev'in iddiaları şöyle: "ABD Hava Kuvvetleri raporunda net bir dille '2025 yılına kadar iklimi müttefikimiz yapmalıyız ifadesi' yer alıyor. Hatta Pentagon, günümüzde sadece sivil kuruluşların araştırma yapmaya yetkili olduğu uluslararası iklim anlaşmasından çıkmayı da düşünüyor. Bana göre ABD, iklim silahı konusunda öylesine ileri gitti ki, yakında bunu gizlemeden dünyaya sergilemeye başlayacak." Rus uzman Karavayev'e göre, Moskova'nın 40 dereceyle kavrulduğu sırada Avrupa ülkelerinde yaz nispeten daha serin geçiyor. Berlin 18, Varşova 25, Viyana 20, Paris 20 derece. Batıda Ukrayna sınırında etkisini kaybeden yüksek basınç cephesi, Karadeniz kıyılarından kuzeyde Murmansk kutup bölgesine kadar uzanıyor. Ülke sınırlarını takip eden yüksek basınç cephesi onu besleyecek ortam bulunmamasına rağmen dağılmıyor. Ne ilginçtir ki aynı tarihlerde Ankara'da da sıcaklık değerleri 40 dereceyi buldu. Oysa aynı tarihlerde Antalya veya İzmir gibi en sıcak kentlerde bile sıcaklıklar 30'lu derecelerdeydi. Rus fizikçiler de Karavayev'e katıldı ve "ABD, bize gizli iklim silahı HAARP ile savaş açmış olabilir" görüşünü öne sürmeye başladı. Moskova Devlet Üniversitesi MGU Fizik Fakültesi Profesörü Georgiy Vasilyev, ABD'nin Alaska'daki HAARP istasyonunu, jeofizik ve tektonik bir silah olarak tanımladı. Vasiliyev, şunları söyledi: "Alaska'daki HAARP istasyonu, tam güçle çalıştırıldığında, sadece bir saatte 3.5 megawatt elektrik enerjisi tüketiyor. 14 hektar alanı kaplayan 22 metrelik 180 dev anten üzerinde göklere yükselen enerji plazma kümesi oluşturuyor. HAARP çalıştırıldığı günden bu yana, dünyanın değişik bölgelerinde iklim anomalileri gözlenmeye başlandı. Kar yağması gereken yerleri güneş kavururken, Afrika'da kar yağışları gözlenmekte. Bu tuhaf olgular genelde küresel ısınmaya fatura ediliyor. Ama bize göre anomalilerin asıl sorumlusu Pentagon'un HAARP sistemidir." Ancak bu söylemin Rusya'nın resmi ağızlarından doğrulanmadığını ve yangınlarla birlikte arka plana atıldığını da belirtmek gerek. Sanki Moskova'da görünmez bir el bu "Haarp" iddialarını susturuvermişti. Çünkü bu tür komplo teorileri, bizzat özneleri tarafından psikolojik savaş taktiği olarak da kullanılıyor. Mesela soğuk savaş dönemindeki Nötron Bombası veya karıncanın kıçındaki mikro toz taneciğini gören uyduların, teoride doğruluk payı olsa da abartılarak kullanılan psikolojik savaş teknikleri oldukları sonradan ortaya çıktı. YANGINLARDA SABOTAJ KUŞKULARI Rusya Başbakanı Vladimir Putin, 3 ve 4 Ağustos tarihlerinde ülkedeki tüm bölgesel valileri Moskova'ya çağırarak bir acil durum toplantısı yaptı. Yangınlarda Çeçen veya diğer terörist parmağı araştırılırken, CIA ve MI6 rolü de gündeme geldi. Rus gizli servisi FSB şimdiye değin 50 kişiyi kundaklama şüphesiyle göz altına aldı. Yakalananlardan çoğunun Batılı NGO (Sivil Toplum Örgütleri) ile bağlantıları olduğu ileri sürüldü. ABD ve Rusya'daki "eski uzman" komplo teorisyenleri ise Rusya'daki sıcak dalgası ve yangınların, Meksika Körfezi'nde BP'yi sabote eden Rus komandolarına karşı intikam amaçlı yapıldığı inancında. (*)HAARP nedir? RADYO elektronik vericisi kısa adıyla HAARP araştırma istasyonu, 1997 yılında devreye girdi. Sırp asıllı Amerikalı bilimadamı Nikola Tesla nın manyetik teorilerinin hayata geçirildiği istasyon 3.5 megavat gücünde ve 10 MgHz boyundaki dalgaları iyonosfere gönderiyor. Haarp, belirli bir alan üzerinde güneşten bin misli daha kuvvetli enerji gönderebilme özelliği taşıyor. Uzmanlara göre, bu yapay ışınların yeryüzünden 600 km. yüksekte yansıtılarak dünyanın herhangi bir bölgesine yönlendirilmesi durumunda HAARP, bölgede mikrodalga fırın etkisi yaratıyor. Hüseyin Vodinalı Odatv.com

14 İKLİM Değişikliği Halkları Vuruyor KURAKLIK VE AÇLIK KAPIDA Analizler: Aşırı Hava Koşulları Tarımı Zorluyor, Konuşmalar Beyhude 13 Ağustos ta ABD nden Timothy Gardner yazıyor Küresel tahıl pazarı Rusya daki kuraklıktan sersemlemiş, Kansas ta binlerce sığırın sıcaktan telef olmuş ve Pakistan daki sellerin ölçülemeyecek tarımsal alanları yutmuş olması dünyanın küresel iklimn değişimi ile boğuşurken yaşayabileceklerine ilişkin enstantaneler. Ancak, aşırı hava koşullarının küresel besin sistemine zararlarıyla ilgili kaygılar büyürken, hükümetler iklim değişikliği ile savaşta anşlaşmışa benzemiyor. Bacalar ve egzos salgıları sıcaklıkları yükseltirken, kuraklıklar, sıcak dalgaları ve taşkınlar çok daha sık ve şiddetli olmaya başladı. Sıcaklıklar "daha ve daha fazla sıcak aşırılar ve bugüne değin görmediğimiz kadar artacak," diyor Avustralya Melnburne da Monash Üniversitesi nden bir iklim bilimci olan Neville Nicholls. Aşırı hava olaylarının sayısı arttıkça, bunlar tarım pazarlarında da yıkıma neden oluyor ve 2007 ve 2008 de fiyatlar kudurmuş borsa spekülasyonlarıyla rekora koştuğunda olduğu gibi yoksul ülkelerde besin çatışmaları yaratabilir. Abd Senatosu ikl,im yasasını kabul edemediği ve Obama yönbetimi de bunu zorlayamadığı için emisyonlarla mücadele görüşmeleri nerede ise başarısızlığa uğradı. ABD gibi, kişi başına en çok salgısı olanlar da planı zorlamada başarısız oldu, zengin ve yoksul ülkeler arasında iklim değişikliği ile savaşımın yükünün nasıl paylaşılacağı konusunda derin bir ayrılık oluştu. BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon bu hafta, Kasım da Meksika da yapılacak küresel görüşmelere değinerek "Cancun da ayrıntılı bir anlaşmaya varamayabiliriz," dedi. İklim değişikliği kötümserliği geçen yılki Kopenhag görüşmeleri hedefe ulaşamayınca artmıştı. Bu durum, ayrıca bir İngiltere Üniversitesi nin bilim insanlarının lerinden ötürü önce küresel ısınmanın etkilerini abartmakla suçlanıp sonra da aklanmaları ve bir BM iklim değişimi panel raporunun Hi,malaya buzullarının erimesini abarttığı savlarıyla daha da körüklendi. Bu arada, dünyadaki sıcaklıklar denetim dışında yükselmelerini sürdürüyor. ABD Ulusal İklim Verileri Merkezi geçen ay bu yılın ilk yarısının küresel olarak en sıcak dönem olduğunu açıkladı. Risklerin, iklim yasalarına yakıt fiyatlarını arttıracağı kaygısıyla en sert karşı çıkan ABD çiftçilerince de anlaşılmasına kadar seçmenlerin önemli birbölümü Amerikan Senatörlerini gelecek yılki yasama konusunda sıkıştırıyor. KIRIŞIKLAR Buğday fiyatları Rusya nın 130 yıldır en kötü kuraklığı yaşaması yüzünden Hazirabdan bu yana nerede ise %70 arttı. Bu Rusya Başbakanı Vladimir Putin in tahıl dış satımını yasaklamasına ve dünyanın en büyük buğday alıcısı Mısır da ve dünyanın buğday alımına bağımlı öteki ülkelerinde alarm zillerinin çalmasına neden oldu. Tarım iklim değişimi ile ilgili aşırı hava koşullarının kurbanı olabilecek yalnızca bir sektör. Ancak, dünyada milyarlarca kişinin tarımsal ürünlere güvenilir bir biçimde erişebilmesinin önemi, kötü hava koşullarının hızla bir sürtüşme kaynağı olmasına neden olacak gibi. Zaten Rusya nın buğday krizi Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Avrupa da rahatsızlık yarattı bile. "Tüm bu iklim değişikliğien konu olan bütün dünyada gıda üretiminde sorunlar yaratan gerçek kırışıklıklar başladı," diyor ABD Tarım Bakanlığı Tarım Araştırma Servisi nden bir laboratuar yöneticisi olan Jerry Hatfield. Ona göre, bu ay 2000 sığırın öldüğü orta batıdaki sıcaklık ve nem, mısır ve öteki ürünleri verimine de zarar verebilir. Londra da kurulu HSBC nin bir analisti, Nick Robins e göre aşırı sıcaklar ve kuraklığa karşı gerekli önlemler alınamazsa iklim değişikliği 2020 de G20 ülkelerinde tahıl üretimini %8,7 düşürecek. Nüfus artışıyla birlikte ele alındığında G20 lerdeki kişi başına tahıl üretimi %11,9-16,1 azalacak. BÜTÜN BAHİSLER KAYBEDİLDİ Hindistan ve pirince çok bağımlı öteki ülkelerde ürün kayıplarına yol açar kaygısı var. Merkezi Washington da olan Center for Global Development in çalışanı Peter Timmer in söylediğine göre "önümüzdeki onyılda göreceğiz ki bu sıcaklık artışları ile artık hep karşılaşacağız,". Yakın zamanda, i,klim değişiminin neden olduğu kuraklık ve ısı dalgaları çiftçileri alışkanlıklarını değiştirmeye zorlayacak. Washington daki Jüresel İklim Değişimi Pew Center dan Jay Gulledge de "Uzun erimde, ürünler büyürmü büyümezmi bahislerinin tümü anlamsız olacak," diyor. Aşırı hava koşullarının ekinler üzerindeki etkileri yalnızca anlaşılmaya başladı. Pek çok bilim insanı iklim değişimiyle artan sıcaklıklar Kuzey deki ülkelerin daha çok besin maddesi üretmelerine yarayacak.

15 Onyıllardır bilim insanları küresel ısınmanın bitkiler üzerindeki etkilerini yalnızca artan sıcaklıklar ve seralardaki karbondioksit gazı açısından inceledi. Sel ve kuraklıkların ya da yüksek sıcaklıkların etkisi ile hasadın azalmasına bakmadılar. Gulledge "Bu konuda bilim dünyasının ciddi yanlışları var," diyor. "Bu sürede iklim bilimi çok gelişti, ama bu konu çok az ilgi gördü." (Ek bilgiler Emma Ashburn, Oslo dan Alister Doyle, Londra dan Gerard Wynn ve Singapur dan David Fogarty den; Russell Blinch ve Mohammad Zargham düzenledi) Amazon Başka Bir Kuraklığa Daha Gidiyor 06 Eylül de PERU dan Patricia Velez ve Alfredo Loayza yazdı Kuraklık Peru nun AmazonIrmağının düzeyini son 40 yılın en alçak düzeyine indirdi ve son on yılın en kötü kuraklığı sırasında yıkıcı kuraklık döneminde Güney Amerika yağmur ormanları bişçip geçtiği 2005 te yaşanan minimumun da altında. Peru ve Brezilya daki bilim insanları yılın bu dönemleri için tipik olan yağmurların yokluğu yağışlı dönem başlayana kadar birkaç hafta daha sürecek. Ama nemi Amazon dan uzaklaştıran yoğun kasırga mevsiminde kuruluğun sürmesinden de kaygılanılıyor. "kasırgaların oluşu çok ilişkili, daha çok kasırga bizim için daha az ytağmur demek," diyor Başkent Lima dan 500 mil uzaktaki Iquitos ta Peru meteoroloji servisinin başı olan Marco Paredes. "Bu ters bir ilişki." Nehrin beslenme bölgesi Peru da başlıyor ve meteoroloji servisi Cuma günü Amazon kenti Iquitos ta nehrin düzeyinin denizden yükseltisinin 347 feet, son ciddi kuraklıktakinden 19.6 inch daha aşağı düştüğünü açıkladı. Görevliler kuraklıkların şiddet ve sıklığının çok daha artacağından kaygılı. "Bu durum kritik," diyor Peru sivil savunma ajansından Robert Falcon ve besin kıtlığı ve hastalıkların patlamasından korkulduğunu belirtiyor. "Bilim insanları iklim değişimlerinden ötürü bu olaylar sıklaşacak ta diyor." Falcon beş yıl önce yaşanan kuraklıkla bağlantı kuruyor, o zaman düşen su düzeyleri Amazon un motorlu tekne ağını oluşturan göller, nehirler ve derelerin bağlantılarını kesmişti. Nehirler kuruduğunda binlerce kişi, balıklar ve tekneler karaya oturmuş ve nehirlerin kıyılarında çatlayan kirlerini açığa çıkarmıştır kuraklığı sırasında bilim insanları bunun biraz kasırga mevsimi ile kışkırtılmış olduğunu ve kasırgaların da çok sayıda rekor kırdığı ve New Orleans ı yıkan Katrina fırtınasına neden plduğunu anımsatıyor. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi bu yıl adı konmuş fırtına öngörmüş, bunun 8-14 ü kasırgaya dönüşmüş,bu nerede ise 2005 in 15 kasırgalık rekoruna erişmişti. Bu yüzden yağış azlığınınsürmesi bekleniyor. "Öngörüler bu düşük yağış durumunun gelecek iki üç haftada da süreceğini gösteriyor, bu yüzden de su düzeyi şimdikinden cm daha da düşecek," diyor Paredes. (Terry Wade ve Sandra Maler düzenledi) reserved Thomson Reuters 2010 All rights Yetkililere Göre Sıcaklık Rus Tarım Üretimini Çok Kötü Etkiledi 30 Temmuz da Rusya dan Aleksandras Budrys yazdı 29 Temmuz da geride Rus kenti Voronezh kentinde yanan ağaçların arasında kürek çekenler. Foto: Vladimir Lavrov Onlarca yıldır Rusya nın yaşadığı en kötü kuraklık bazı bölgelerde hiç değilse son 7 gündür gerilemeye başladı, buralarda tarımsal üretime daha çok ciddi zarar beklenmiyor. Dünyanın en büyük tahıl dışsatıcısı oklan Rusya nın bazı bölgelerindeki kuraklık, Temmuz da küresel pazarlardaki fiyatların bu yılki doruğuna çıkmasına ve ABD buğday pazarındaki 1973 ten bu yana en büyük aylık sıçramaya neden oldu. Tahıl tüccarları, analistlerin küresel en büyük hasatlardan sonra son iki yılda biriken stoklardan ötürü arz sıkıntısı olmayacağına işaret etseler de, koşunun süreceği belirtileri olduğunu söylüyor.

16 Uluslararası Tahıl Konseyi, kuraklık ve sellerin, anahtar durumdaki Kara Deniz bölgesinde hasat öngörülerinin 13 milyon ton eksiği ile 631 milyon tona indirilmesine etkisini doğrulayıp, yine de bunun bugüne kadar ki üçüncü en yüksek rekolte olduğuna dikkat çekiyor. "Uzayan kuru havalar ve yüksek sıcaklıklar Rusya, Kazakistan, Ukrayna nın bazı kesimleri ve AB nin kuzeybatı bölgelerinde ürünü önemli ölçüde azaltmışken, Kanada ve güneydoğu Avrupa daki nemli havalar ve seller de Kanada ve Avrupa nın bazı bölgelerinde zararlı olduğunu" açıkladı IGC Salı günü. Rusya Hidrometeoroloji Servisi (Rosgidromet) Tarımsal Kestirimler Dairesi Başkanı Anna Strashnaya, Reuters a ileri bir ürün kaybı olasılığının zayıf olduğunu söyledi. "Tahıla daha çok zarar geleceğini düşünmüyorum," dedi. "Şimdi kalanı hasat edeceğiz." Bu, SovEcon tarım analistleri başkanı ve CEO su Andrei Sizov Sr un Çarşamba günkü demecini doğruluyor. "Esas olarak, en büyük kayıplar geride kaldı. Kavrulanlar kavruldu," diyordu Sizov Çarşamba günü Reuters a. YAĞMURLAR GELİYOR Rosgidromet önümüzdeki günler kuzeybatıda ve Avrupa Rusya sının orta bölümlerinde şiddetli yağışlar öngörüyor, bugüğnkü 40 Cın üzerindeki sıcaklıklar da 5-8 derece kadar düşecek. AmA, kuraklıktan en çok etkilenen Volga boyu bölgelerde önümüzdeki 7 günde yağış beklenmiyorave C arası sıcaklıklar sürecek. Bundan önceki yıllık rekorları aşan sıcaklıklar ölçülmüştü kuzeybatı, orta ve Volga Federal bölgelerinde Temmuz ayında. "Aslında yağışların olmayışı çiftçilerin kalanı biçmesini sağlıyor," diye yorumluyor Strashnaya. Rus resmi görevlileri ürün tahminlerinde çok dikatli, ama ekonomi bakanlığı bu yılın ürününün son resmi öngörüden 5 milyon ton eksiği ile 80 milyon ton olacağını söyledi. Analistler üretimin ülkenin dışsatımını yarıya indirecek şekilde 70 milyon tonun altına inebileceğini söylüyor. Strashnaya Rusya nın ekmek sepetlerinden biri olan Kuzey Kafkasya daki ürünün iyi olduğunu ve bunun öteki bölgelerdeki hasarı biraz hafiflettiğini belirtiyor. Urallar da da sıcaklık duruyor. Hasatın henüz başlamadığı Sibirya ve Uzak Doğu nun pek çok bölgesinde de, gelecek birkaç gün bolca yağış bekleniyor. UKRAYNA DIŞSATIMI BELİRLİYOR Kuraklık ve taşkınlardan kaynaklanan kendi sorunları ile boğuşan komşu Ukrayna da gümrük örgütü tahıl dışsatımına yeni kısıtlamalar getirildi. Ukrayna Üreticiler ve Tüccarlar Birliği UAC başkanı Serhiy Stoyanov a göre "Bu tahıl dışsatımına açık bir yasaktır,". Analistler de Ukrayna nın sıkıntılı büyüme mevsiminden ötürü tahıl sıkıntısına hazırlık yağma durumunda. ProAgro danışmanlıktan Mykola Vernytsky e göre "Bu son karar hükümetin ülkede tahıl sıkıntısı doğmasından korktuğunu ve denetimlerin tahıl dışsatımını zorlaştırıcı ve sınırlayıcı şekilde arttırıldığını gösteriyor,". Bir başka Kara Deniz tahıl üreticisi de Romanya da ekilen yerlerin dörtte üçünden 4,4 milyon ton buğday hasat edildiği, ancak sellerden ötürü bunun beklenenin %15 altında kaldığı belirtiliyor. Romanya nın güney Kara Deniz komşusu Bulgaristan ın ise yeni üründen, başta İspanya, İtalya ve Portekiz e olmak üzere ton kadar sattığı bildiriliyor. Ayrı bir 110,000 ton ise yüklenmiş durumda. Bulgaristan ın hasadının hava koşullarından ötürü geçen yılın altında olacağı bekleniyorolsa da, çifçi ve tüccarlar dışsatımın geçen yıldaki gibi 1.4 milyon tona erişeceğini düşünüyor. (Keiron Henderson düzenledi) 11 Ağustos ta Singapur dan David Fogarty & Ho Binh Minh 7 temmuz da Bangkok un 80 km kuzeyinde Ayutthaya da pirin.ç tarlasında çalışan bir çiftçi. Foto: Reuters/Sukree Sukplang Bilim insanlarına göre, çiftçiler çalışma yöntemlerini değiştirmez ve sıcağa daha dayanıklı çeşitlere geçmezlerse, yükselen sıcaklıklar pirincin büyümesini yavaşlatıp üretimi düşürecek. Pirinç dünyanın en önemli ekinlerinden biri ve Asya ve Afrika halkları için temel bir besin,dünya üretiminin %90 ı Asya da yapılıyor. Üretimdeki bir düşüş fiyatları yükseltebilir ve bunun artan nüfusla birlikte daha fazla açlık ve besin güvenliği sorunu yaratmasından korkuluyor. San Diego da Kaliforniya Üniversitesi nden Jarrod Welch in yönetimindeki araştırıcılara göre, gerçek nedenler tam bilinmese de gece sıcaklıkları arttığında pirinç üretimi düşüyor. Bu ekibin ABD NAS Dergisi ndeki online yayınlarına göre "az sayıda ayrıca dışında, sıcaklık ve pirinç üretimini araştıran çalışmaların hemen bütünü günlük ortalama sıcaklığa odaklanmıştı,".

17 Önceki çalışmalarda daha yüksek gündüz sıcaklığı bir dereceye kadar yararlı oluyor, fazlası zararlıdır. Fakat daha yüksek günlük minimum ya da gece dönemi sıcaklıkları bütün kazanımları azaltabiliyor ya da yok ediyordu. Çalışmanın Asya nın tropikal ve subtropikal bölgelerinde çiftçilerce yönetilen pirinç tarlalarında sulamalı pirinç üretiminde günlük maksimum ve minimum sıcaklıkların etkisini inceleyen çalışma olduğuna inanılıyor. Filipinler deki Uluslar arası Pirinç Araştırma Enstitüsü ve ABD Gıda ve Tarım Örgütü nden araştırmcıları da kapsayan ekip altı Asya ülkesinden 227 sulamalı pirinç çiftliğinin verilerini inceledi. BİRİCİK Veriler, IRRI nin Çin, Vietnam, Filipinler, Endonezya, Tayland ve Hindistan da yoğun biçimde yönetilen sulamalı pirinç çiftliklerindeki üretkenlik üzerine yürüttüğü yaptığı bir araştırmanın arasındaki altı yılı kapsıyor. "Çalışmamız özgül, çiftçilerin tarlalarından, gerçek dünya koşullarında toplanan verileri kapsıyor," diyor Welch. Uzun süreli veriler kullanılarak, araştırmacılar son 25 yılda artan sıcaklıkların çalışma alanının değişik yerlerinde verimi %10-20 düşürdüğünü bulmuşlar. Gece sıcaklık artışları, yılın hangi çeyreğinde ve nerede bulunulduğuna bağlı olarak, 0,3-0,6 C arasında değişiyor. Welch Reuters a telefonla "Maksimum sıcaklıklarda bir artış görülüyor, ama gece sıcaklıklarında çok daha belirgin bir artış var," demekte. Bu gelecekteki ürün kayıplarının daha yüksek gece sıcaklıklarının gündüz sıcaklıklarındaki artışın bütün yararını silip süpüreceği anlamına geliyor. Ancak gündüz sıcaklıklarındaki keskin daha yüksek artışlar da, bitkiler gerilim altına girdiğinden ötürü verim düşmesine neden olduğu IRRI ve öteki araştırmacıların buluguları arasında. IRRI ısıya dayanıklı türler de geliştiriyor. Welch e göre bazı bölgelerdeki çiftçiler ana büyüme mevsimini daha serin dönemlere kaydırarak değişime uyum sağlayabilirler. "Pirincin büyütüldüğü bölgeler çok ısındığında bunu daha serin yerlere kaydırmak ta olası," diyor Welch. Ama Vietnam gibi bazı bölgeler Mekong Delta sında yılda üç ürün alıyor, en yüksek verimi de kuru mevsimde elde ediyor. Üretimi daha serin bölgelere kaydırmak dev sorunlar yaratabilir. (Manash Goswami düzenledi) Çinde Daha Yüksek Sıcaklıklar Tarımsal Üretimi Azaltıyor 02 Eylül de Çin den Tan Ee Lyn yazdı Sera gazlarında ötürü ikim daha sıcak olduğundan, Çin li bilim insanları da Çin de tarımda kullanılan tatlı suyun azalacağı ve önümüzdeki yıl üretimin düşeceğini öngörüyor. Nature da yayınlanan bir makalede Çin deki sıcaklıklarn 1960 tan bu yana 1,2 C arttığını ve 2100 e kadar 1-5 C daha artacağını belirtiyorlar. Pekin Üniversitesi İklim Atraştırma Merkesi nden Shilong Piao nun önderliğindeki araştırmacıla "Bu boyuttaki bir yaz ısınması kaçınılmaz olarak buharlaşma-terlemeyi arttırıyor, tarımda su kıtlığı t5ehlikesini arttırıyor," diye yazıyor. "İklim değişimi 2050 de nety %13 üretimazalmasına neden olacak." Terleme buharlaşmaya benzer ve suyun bitkiler üzerinden kaybı anlamınangelir. Yazarlar 21. Yüzyılın ortalarında npirinç ürününün %4-14 arasında, buğdayıjn 2-20 arasında mısırın da %0-23 arasında azalmış olacağını öngörüyor. Çin dünya sürülebilir topraklarının yalnızca %7 sine sahip ve dünya nüfusunun %22 sini beslemek durumunda. Mutlak teri,mlerle bakıldığında su kaynaklareın devasa görünse de, bu dünydaki su kaynaklarının kişi başına %25 i kadar. İklimi, toıplam su kaynaklarının %18 i ama sürülebilir toprakların %65 inin bulunduğu kuzey kesiminde hava daha kuru olmaya başladı bile. Bu arada, güney kesimde de şiddetli yağışlar ve seller görülüyor. Zaten kıt olan su kaynakları azalırken, artan sıcaklıklar da zararlıların yayılmasına neden oluyor. " döneminde ülke çapında, buğday ürününde görülen % 4.5 azalma artan sıcaklıklara bağlanııyor," diye yazıyor araştırmacılar. Çi,n tarım bakanı Temmuz da Çin in gelecek 10 yılda pirinç, buğday ve mısır gibi tahıllardaki gereksinimi karşılama görevi ile karşı karşıya olduğunu açıkladı. Çin geçen yıl bir rekor kırarak milyon ton tahıl rekoltesine ulaştı, ama önümüzdeki onyılda, 2008 sonundaki 1,32 milyardan 2015 te 1,39 milyara ulaşacak olan nüfusunu besleyebilmesi için yıllık üretimini an az 4 milyonn ton daha arttırmak zorunda. (Ron Popeski düzenledi)

18 Bilim İnsanları: Avustralya Tarımı İklim Çalkantısı İle Yüzyüze 04 Ağustos ta Avustraya dan Bruce Hextall yazdı Önde gelen bir bilim insanının geçen Salı günü söylediğine göre dünyanın en büyük besin dışsatıcılarından biri olan Avustralya da tarıma elverişli topraklar iklim değişimi yüzünden küçülme tehlikesi altında. Değişen iklim kurak güneyde üretrim düşerken kuzeyde daha çok tahıl üretilebilmesi için çokj daha marjinal yerler tarlaya açılıyor ve Avustralya nın dünyada dördüncü büyük tahıl dışsatıcısı durumuntehdit altında. Ülkenin çokça verimsiz ve kırılgan topraklarının tarım endüstrisini iklim değişimine duyarlı kıldığını söyleyen hükümet destekli örgüt olan CSIRO nun İklim Uyumu projesinin başkanıolan Andrew Ash. "Geçen 12 yıl boyunca güçlü bir kuruma eğilimine sahibiz ve şimdi bunun iklim değişiminin bir belirtisi olduğunu düşünüyoruz," diyordu Ash Brisbane de toplanan Dünya Toprak Bilimleri Kongresi ertesinde. Toprak kullanımında gereksindiğimiz ana değişikliğin Avustralya nın şimdi kullandığımız tarım topraklarının %60 ını azalmaktan korumak olduğunu söylüyor. "Kenar kesimlerinde üretim sahalarının daralması çok olası," diyor, şimndi yüksek yağış alan öteki bölgelerde üretim artacak olsa da, Victoria gibi bu bölgelerin de daha kurak olması bekleniyor. Bu yüzden bu bölgeler hububat üretimine daha elverişli olabilir, diyor. Avustralia nın da gelecek onyıllarda daha sıcak olması bekleniyor ve özellikle güneyde sulama için gereken ve akarsular ve barajlardaki su kısıtlanacak, çalınyangınlarının artma tehlikesi de artacak. Bu nda toprağı etkilkeyecek, çünkü çalılar su, azot gibi besleyiciler ve fosfor gibi başta gelen sera gazı olan karbondioksitin çevrimi ve depolanmasına da yardımcı. KUZEYE Ash e göre daha ısı dayanıklı türleri ekmek ve gelişimlerinin ilk aşamalarında bitkileri korumak için geri dönüşümlü plastik örtüler kullanmak gibi teknolojik değişiklikler iklim değişiminin olumsuz etkilerine karşı işe yarayabilir. "Bazı çiftlik bölgelerinde yeni teknolojilerle bile daha geniş toprak kulşlanımı değişikliklerine gitmemizin gerektiği noktadayız," diyor Ash. "Bugün bunun en açık örneği, su kaynaklarının azalışı ve güney Avustralya nın daha kuru oluşu karşısında, halkın kuzey Avustralya ya yönelmeye başlamasıdır". Bu kuzeyde buğday, pamuk ve fıstık gibi başka ürünlerin ekildiği alanların artışının güneyde düşen üretimi denkleştirmesi demek. Ancak, kuzeyin sulama için su sağlayan ayrı bir nemli mevsimi olsa da, Ash e göre kuzey Avustralya nın toprak kalitesinin tarıma elverişli olması gibi sorunlar da var. Ülkenin tarımsal üretimi uzun süredir iklimdeki ciddi salınmlardan etkileniyor ve bilim insanları gelecek onyıllarda çok daha aşırı durumlar bekliyoreven. Güney Avustralya da geçen onyılın büyük bölümünde yaşanan kuraklık bazı yıllarda bitkisel üretimi yarıyta indirdi. Zaten, dünyanın en büyük lif dışsatıcısı olan Avusatralya nın pamuk üretimi de azalan sulama suyuyla ciddi düşüşler yaşadı. Bu yılki pamuk üretimi iyileştirilmiş türlerle verim arttırılmış ve hastalık riskleri azaltılmışken iken bile 2001 deki rekor üretim olan 3,4 milyon balyadan 1.6 milyon balyaya düştü (her tonda 4.4 balya var). Sulamaya bağlı olan pirinç üretimi de 2005/06 daki 1 milyon tondan 2009/10 da 205,000 tona düştü. "Bütünü ile bakınca tarımda kullandığımız alanlar pek azalmaytacak olsa da, onları nasıl kullanacağımızda önemli değişimler olacağını düşünüyorum kuruyan ve artık tarım yapamayacağımız yerlerde çok fazla otlaklar olacaktır," diyor Ash. (Ed Davies ve David Fogarty düzenledi) Thomson Reuters 2010 All rights reserved Yağmur, Buğday Kalitesinin Düşürdü, Ekmek Zammı Kapıda Buğday, 28/07/2010 Ekmek Sanayii İşverenler Sendikası Başkan Yardımcısı Çetin Keçeli aşırı yağışların buğdaydaki glutenin (güç) düşmesine neden olduğunu, buna bağlı olarak da ekmek zammının kapıda olduğunu söyledi. Ekmek Sanayii İşverenler Sendikası Başkan Yardımcısı Çetin Keçeli, aşırı yağışların buğdaydaki glutenin (güç) düşmesine neden olduğunu, bu durumun, kilosu 45 ile 55 kuruştan alınan kaliteli buğday fiyatını 65 kuruşa, bir çuval kaliteli un fiyatını da TL`den 42 TL`ye çıkarmaya başladığını belirterek, "Ramazan bayramına kadar gelişmeleri değerlendireceğiz. O süreç içerisinde kaliteli buğday fiyatlarındaki artış devam eder, un fiyatları belli noktaya çıkarsa, o zaman Ramazan bayramından sonra ekmeğe zam kaçınılmaz olur" dedi. BUĞDAY GLUTENİ 28`DEN 23`LERE DÜŞTÜ Keçeli, Türkiye de buğday rekoltesinin her yıl yaklaşık 18 milyon ton olduğunu, bu yıl sıcakların etkisi ile 25 milyon ton buğday rekoltesi beklendiğini belirterek, Trakya bölgesinden Çanakkale `ye kadar olan bölgeyi, hatta Orta Anadolu`da Konya`yı olumsuz etkileyen aşırı yağışların buğdayın başağındaki özü olan gluteni

19 düşürdüğünü söyledi. Keçeli, "Normalde 28 olması gereken gluten, 20-23`ler seviyesine düştü. Bu da kaliteli un üretimi engelleyen bir unsur oluşturdu. Zarar yeni yeni ortaya çıkıyor" dedi. Yağışlardan Adana ve Doğu Anadolu`nun bir kısmının etkilenmediğini belirten Keçeli, "Adana bölgesinde sıcakların erken başlaması ve ürünün erken alınması nedeni ile yağışlardan etkilenmedi" dedi. FİYATLARIN DÜŞMESİ GEREKİRKEN, DURDU VE ÇIKTI Yağışların, bu yıl beklenen 25 milyon ton buğdayın dörtte birine zarar verdiğini söyleyen Keçeli, "Yaklaşık 4-5 milyon ton buğdayın yağışlardan etkilendiği tahmin ediliyor" dedi. Bu durumun buğday fiyatlarını olumsuz etkilediğini vurgulayan Keçeli, şu anda tüccarın köylüden kilosu, 45 ile 55 kuruştan aldığı kaliteli buğday fiyatının 65 kuruşu bulduğunu, kaliteli buğdaya talebin artmasının da un fiyatlarını etkilediğini bildirdi. Birinci sınıf bir çuval un fiyatının da TL`den, 42 TL`ye çıkmaya başladığını açıklayan Keçeli, "İyi una rağbet artacağı için fiyatlar ileriki günlerde artabilir" dedi. Buğdayın kalitesinin düzeltilmesi ve fiyatlardaki artışın önlenebilmesi için ithalata ihtiyaç duyulabileceğini kaydeden Keçeli, ancak yüksek rekolte beklentisi nedeni ile Tarım Bakanlığı`nın, 1 Haziran 2010`da ihracat amaçlı yapılan buğday ithalatını kapattığını hatırlattı. Keçeli, "Un fiyatları yağmurdan dolayı arttı. Yoksa yeni mahsul çıkmış ve çok fazla buğday var ve düşmesi gerekirken fiyatlar durdu ve çıktı. Buğdayın kalitesini düzeltmek için 2-3 milyon ton ithalat yeterli olabilir" dedi. UN FİYATLARI BELLİ NOKTAYA ÇIKARSA, RAMAZAN SONRASI EKMEĞE ZAM KAÇINILMAZ OLUR Fiyat artışının sürmesi halinde un fiyatlarının artabileceğini söyleyen Keçeli, "İthalat serbest bırakılmazsa un fiyatları artar. Bu durum ekmek fiyatlarına yansır. Biz üyelerimizi bekleteceğiz. Ramazandan bayrama kadar olan gelişmeleri değerlendireceğiz. Ramazanda zam yapmayacağız. O süreç içerisinde kaliteli buğday fiyatlarındaki artış devam eder, un fiyatları belli bir noktaya çıkarsa, o zaman Ramazan bayramından sonra ekmeğe zam kaçınılmaz olur" dedi. Keçeli, una zam gelmesi halinde fiyatın yüzde 10 artabileceğini, bunun da İstanbul`da 300 grima 50 ile 80 kuruş arasında satılan ekmek fiyatlarına aynı oranda yansıyabileceğini söyledi. BUĞDAYIN KALİTESİ EKMEK YAPMAYA MÜSAİT DEĞİL İstanbul Fırıncılar Odası üyesi Yılmaz Kaya, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı`nın ihracat öncesi buğday ithalatını kapattığını belirterek, "Burada yağmurlar hesaba katılmadı. Tarım Bakanlığı önlem alacaktır" dedi. Yağışlar nedeni ile şu anda buğday kalitesinin ekmek yapmaya müsait olmadığını bildiren Kaya, "Bu durumu Marmara Bölgesi Değirmenciler Birliği`ne ilettik" dedi. Buğday kalitesinin düşmesi ile birlikte tüccarın, elindeki kaliteli buğdayı yüksek fiyatla satmaya başladığını, bunun da un fiyatlarını artırdığını belirten Kaya, "Kaliteli un fiyatları 3 TL civarında arttı. 38 TL`ye alırken şimdi 41 TL`ye alıyoruz" dedi. Kaliteli buğday bulmakta zorlandıklarını dile getiren Kaya, "Biz harman sezonunda bin ton buğday alıyorduk. Şu anda bin bin tonluk bir aylık stoğum kaldı. Bulursam yüksek fiyatla bulacağım. O da fiyatlara yansıyacak" dedi. 30 TEMMUZ`DA TMO VE TÜRKİYE UN SANAYİCİLERİ FEDERASYONU GÖRÜŞECEK Marmara Bölgesi Değirmenciler Birliği Başkanı Seçkin Öztürk, yağışların yüzde 25 verim kaybına neden olduğunu bildirdi. Tarım Bakanlığı`nın, ihraç amaçlı yapılan buğday ithalatını kapattığını, bu durumun "buğday ithalatı kapandı" şeklinde anlaşıldığını belirten Öztürk, "Vatandaş depo yaptığı için fiyatlarda hafif bir çıkma var" dedi. TMO ile Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu`nun 30 Temmuz tarihinde görüşeceğini, kendilerinden de iki temsilcinin bu görüşmede bulunacağını belirten Öztürk, "Türkiye genelinde rekolte nedir, kalite nedir o zaman görüşülecek" dedi. İstanbul Çatalca`da Binkılıç Beldesi`nde ekmek fabrikası sahibi olan Yusuf Bektaş, bir ay önce 38 TL`den aldıkları 50 kiloluk bir çuval unu, şimdi 44 TL`den almaya başladıklarını söyledi. Bektaş, toptancıların kendilerine una zam geleceği uyarısı yaptıklarını da sözlerine ekledi. Kaynak: ANKA

20 İKLİM Değişikliği Halkları Vuruyor TAŞKINLAR COĞRAFYA AYIRT ETMİYOR Birleşmiş Milletler e Göre Etyopya da Seller 270,000 Kişiyi Tehdit Ediyor 31 Ağustos ta Etyopya dan Barry Malone yazdı BM, ülkede beklenen aşırı yağışlardan kaynaklanan şiddetli sel riski nedeniyle hükümet verilerine göre çeyrek milyondan fazla Etyopya lının tehdit altında olduğunu bildirdi. BM İnsani Yardım Çalışmaları Eşgüdüm Ofisi (OCHA) geçen haftaki selleri izleyen çamur akmasından ötürü 19 kişi öldü ve hemen hemen 12,000 kişiye de yer değiştirildi. OCHA açıklamasında yerel yetkililere değinerek "Amhara Bölgesindeki 270,000 kişi sellerden etkilenebilir" diyordu. Seller Haziran Eylül ayları arasındaki yağışlı dönemlerde Etyopya nın alçak bölgelerini etkiler da 1,000 den çok kişi ölmüş ve 300,000 den çoğu da evsiz kalmıştı. "Son günlerde doğu Amharra çukurluklarında ve Somali bölgesindeyeni seller bildiriliyor" deniyor açıklamada. Plana göre ilk yardım için 6.8 milyon $ gerekli. Ülkenin afet yönetimi ofisi daha düşük öngörüde bulup gelecek ay beklenen sellerden 153,000 kişinin etkilenebileceği ve bunların %25 inin evlerinden olacağını öngörüyor. Selleri izleyen bir yardım çalışanının Reuters e söylediğine göre "İyi bir yardım planının olması gerekli". "Meteoroloji ofisinin verileirne göre Eylül boyunca da şiddetli yağışlar sürecek." OCHA nın açıklamasına göre daha yüksek yerlere kaçan neredeyse 5,000 kişiye ulaşılamıyor. Önemli seller ülkenin tarıma dayalı ekonomisine zareart verdi, binlerce sığırı seller götürdü, ekinler zarar gördü ve yollar su altında kaldı. (George Obulutsa ve Andrew Dobbie düzenledi) Tropik Fırtına Güney Çini Vurdu ve Daha Çok Yağış Getirdi 24 Ağustos ta Çin den REUTERS bildirdi 23 Ağustos ta Çin in Liaoning Eyaleti nde Dandong un Gulozi kasabasında su basmış bir yolda yiyecek torbası ile yürürken Foto: Reuters/Stringer Güney Çin, devlet medyasının bildirdiğine göre bu yıl nerede ise 3000 kişinin ölümüne neden olan bir tropikal fırtına dizisinin yeni bir darbesi ile gelen şiddetli yağışlar ve rüzgarlarla boğuşuyor. Tropik Mindulle fırtınasının önce komşu Guangdong eyaletine uğrayıp ve belki de Vietnamı etkileyip Pazartesi ya da Salı günü güneydeki ada eyaleti Hainan a varması berkleniyor,. Habere göre gemlerin limanlardan ayrılması yasaklandı ve den çok balıkçı teknewsi de güvenli limanlarda korumaya alındı. Kauçuk üretilen bu bölge çekici bir turizm alanı. Hong Kong Gözlemeviş nden Chan Siu-wai fırtına fazla büyük olmayabilir, "Bu yıl Hainan adasına yakın seyreden daha şiddetli fırtınalara yaşandı. Bu kereki bu yılın en şiddetlisi olmayacak," diyor. Kuzeydoğu Çin de Kuzey Kore sınırındaşiddetli yağışlardan sonra Yalu Irmağı seddelerini yıkınca 250,000 i aşkın kişi boşaltıldı. En az dört kişi de öldü. Düzinelerle köyün dünyayla ilişkisi kesildi, Xinhua ya göre. Kuzey Kore sınırın kendi yanında hafta sonunda 5,000 kişinin boşaltıldığını bildirdi. Bu yıl Çin in büyük bölümünde şiddetli yağışlar ve çamur akıntıları zarar verdi. Bu ayın başlarında kuzeybatı Gansu eyaletindeki Zhouqu da aşırı yağışlardan sonra çamur selleri kasabayı basınca yaşanan yılın en kötü heyelanında en az 1435 kilşi öldü. Komşu Longnan ve Sichuan eyaletlerinde de fırtınalardan düzinelerle insan öldü.