Yarışma Projeleri için Önerilen İhtiyaçlar

Transkript

1 ADANA SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJE YARIŞMASI İHTİYAÇ PROGRAMI VE ALAN KULLANIMI ESASLARI Yarışma Projeleri için Önerilen İhtiyaçlar İhtiyaç Programı yarışmacılara kullanım açısından düzenlenecek alandaki genel beklentileri açıklamak için verilmektedir. Yarışmacılar bu genel tanım çerçevesinde ihtiyaçların ve bunlara tekabül eden mekânların sayı, büyüklük, denge, yerleştirme ve ilişkilerini önermekte serbest olacaklardır. Bu öneriler çevre ve mimari nitelik, kentsel kalite ve etkileşim, toplumsal anlam, kullanım verimliliği ve çevreyi canlandırma kabiliyeti açısından değerlendirilecektir. Önerilen farklı kullanımlar şunlardır: Kent Meydanı ve Uzantıları: - Meydan: Açık ve Yarı Açık Alan ve Peyzaj Düzenlemesi: dinlenme, toplanma (büyük miting vb. aktiviteleri dahil), kafe, çay bahçesi, programlı ve spontane etkinlikler: konser, açık hava sergisi, tematik müze-park, vb., + Bitki ve Su Peyzajı, Sanat Objesi/Objeleri, Endemik türlere yönelik Mini Herbarium + Uygulama Bahçesi. Kent meydanının tek ya da parçalı olarak tasarımı ile ilgili tercih yarışmacılara bırakılmıştır; ancak bu alanda gereğinde kalabalık açık hava toplantılarının yer alması imkânı her durumda aranacaktır. Açık alanın ağırlıklı olarak bir kent parkı değil, çok işlevli bir kent meydanı olması, bunun yanında iklim ve toplumsal çevre özellikleri dikkate alınarak bu mekânın iklimsel konfor, güvenlik ve kullanılabilirlik açısından uygun ve çekici olabilmesi özellikle vurgulanmak istenen bir amaçtır. - Meydan bölümlerinde ve meydan ile ilişkili farklı kotlarda ya da meydandan ulaşılabilir açık teraslarda da canlılığa katkıda bulunacak olan rekreatif ve kültürel kullanımlar: sokak sanatçıları için podyumlar ve standlar - sergileme alanları, kafe, iç/üst bahçe, dinlenme terası, Adana da kullanma alışkanlığı bulunan Açık Hava Sineması gibi kullanımlar önerilebilir.

2 - Çevre Peyzaj Düzenlemeleri: Sera (Koleksiyon Bahçe ve Uygulama Bahçesi ile birlikte düşünülebilir). - İkinci derece deprem bölgesi olan Adana da meydan acil durumda Deprem Toplanma Alanı işlevi de görebilecek donanıma sahip olmalıdır. Ticari Birimler, Dükkân Mağaza ve Atölyeler: - Alış veriş mekânları, (çevrede bulunan ve yerel alışkanlıkları sürdüren pasajlar, kentsel dönüşüm sonunda yıkılacak olan Balık Pazarı, Sebze Pazarı, Yerel Ürün Satış Standları vb. gibi günlük alışveriş birim ve örüntüleri + güncel ve nitelikli tüketime yönelik çeşitli satış birimleri). Bunlardan bazılarının tadım yeme içme uzantıları bulunabilir. Bunların hak sahipliği ve ticari birimlerin zemin ile ilişkilerinin çekiciliği dikkate alınarak katlara dağılım biçimi ve kot kullanımları da önerilerde dikkate alınacaktır. (Şartname ekinde verilen Çevre Kullanım Araştırması bu konuda yol göstericidir). - Aynı bağlamda Adana da azımsanamayacak sayıda bulunan ve yer sıkıntısı çeken zanaatkârların: ağaç oymacı, ayakkabıcı derici ustası gibi zanaatkârların ve esnafın çalışma ve satış atölyelerinin toplandığı bir ya da birkaç yaşayan müze sokak ticari birimlerle bütünleştirilebilir. - Yukarıdakinin benzeri olarak El Dokuma Tezgâhları Batik Atölyesi, Seramik, Takı, Yemek Atölyeleri gibi ziyaretçilerin: çocukların ve gençlerin, kadınların ve engellilerin de üretime katkıda bulundukları, kolektif sanat eserlerinin ortaya çıktığı, sergilendiği ve açık kermes ortamında satıldığı mekânlar. Yeme - İçme, Dinlence Eğlence (Rekreasyon ve Boş Zaman Değerlendirme) Mekânları: - Lokanta, kafe ve bistrolar; Cep Sineması, Bowling, Spor - Sağlıklı Yaşam Merkezi / Jimnastik vb.), Kapalı Sosyal Aktivite mekânları (Toplantı, Düğün Salonu gibi). - Kadınlara yönelik faaliyetleri aynı çatı altında toplayan bir merkez: kişisel gelişim, rehberlik, istihdam kapasitesi geliştirme, sanat eğitimi, sergileme ve ürün satışı (kermes alanı)

3 - Kadınların tesis bütününü yoğun olarak kullanımını teşvik edecek Çocuk Oyun Odaları gibi mekânlar (farklı birimler için tek ya da birden çok sayıda olabilir). - Güney Adana semtlerine giden toplu taşım araçlarının bölgeden geçmesi merkezi besleyeceği gibi, kent dışındaki yeni yerine taşınacak olan havaalanına kalkacak araçlar için de meydanı ve merkezi bir havaalanı araçları bağlantı durağı olarak kullanma olanağı vermektedir. Bu potansiyeli düşünerek bu tür ulaşım için bir durak ve destek fonksiyonları önerilebilir: Emanet birimi, Gündüz Oteli, bunlara bağlı kafe-bistrolar gibi. - Yaşlılar için etkinlik mekânları bunların genç nüfus ile kaynaşmasına imkân verici bileşimler: Yaşlılar Etkinlik Merkezi, Çocuk Bakım Birimi / Çocuk Merkezi Yuva bireşimleri gibi. - Özellikle çocuklar için eğitici, zaman değerlendirme birimleri: Tematik sergi mekânı, Planetaryum. Ofisler ve Stüdyolar: - Ticari bürolar, stüdyolar, bilgisayar donanımlı kiralık tasarım vb. stüdyoları (yarışmacılar alternatif öneride bulunabilir) - Yerel dernek ve STK ların ortak donatılardan yararlanarak kullanabilecekleri bölünebilir, esnek kullanımlı bir çalışma mekânı. - Genç kullanıcılar, öğrenciler ve özellikle sınav hazırlıkları için yüksek kapasiteli, sakin, nitelikli, internet erişimli bireysel çalışma mekânları ve destek birimleri. Kültür, Sanat ve Boş Zaman Değerlendirme Mekânları: - Sergi, Drama Performans, Toplantı, Dinleti Mekânları, İşlikler, Sanat, Dans, Açık ve yarı açık bahçe teras uzantıları bulunan Yoga vb. Atölyeleri, Amatör gruplar için küçük Tiyatro Gösteri Salonları, farklı nitelik ve büyüklükte gösterimler için büyüyüp küçülebilen esnek mekânlar: Çok Amaçlı Salonlar. Burada üretilecek atölye mekânları Adana için çok anlamlı olan ve yeterli imkânlara sahip bulunmayan Altın Koza Film Festivali ve Amatör Tiyatrolar Festivali gibi organizasyonlar için de kullanılabilecektir.

4 - Bunun uzantısı olarak Adana zengin bir birikimi ve varlığı bulunan Sinema ve Edebiyat kültürünün sergilenebileceği bir merkez ile İnteraktif Sinema- Fotoğraf Müzesi ve bunlara bağlı esnek kullanımlı salonların da merkezde yer alması mümkün ve anlamlı bulunmaktadır. - Prodüksiyon ve Tasarım alanlarında faaliyette bulunan küçük ve orta büyüklükte işletmelerin sınırlı süreler için yararlanabilecekleri kullanım esnekliği bulunan alanlar: Müzik ve Video çekimleri için ekipmanı olan küçük setler, Tasarımcılar için sabit bilgisayar destekli Atölye ve Laboratuvarlar; Kitaplık-Kafe vb. - Okulların çeşitli sahne gösterileri ve törenler için kullanacakları, teknik donatımı bulunan nitelikli mekânlar. - Yarışma alanındaki tescilli yapıların çevrelerinde önerilecek yeni yapılar ile kurulacak uygun ilişki ve bireşimler içinde restorasyon veya rekonstrüksiyonları ve bunlara uygun işlevler verilmesi önerilecektir: kulüp, konuk evi, anı mekânı sanat galerisi, zanaat atölyesi, sergi evi gibi. Gençler için Yaşama - Konaklama Mekânları: - Hostel (bunların yukarıdaki etkinliklerle ve diğer sosyal kültürel mekânlarla ilişkileri dikkate alınacaktır). - Öğrenci Konutu (stüdyo-yurt ve loft lar), bunların destek birimleri: kafe bistro, etüt ve stüdyo mekânı (diğer tesislerle ortak olabilir). Öğrenci konutlarının ve hostelin tesisin kullanım verimliliğine olduğu kadar gece saatlerinde yaşamasına ve güvenli bir ortam olmasına da katkı sağlayabileceği düşünülmektedir. Bu birimlerin kompleksin güneyindeki Etap II Kentsel Tasarım alanının konut yerleşmesi ile ilişkisi de 1/1000 ölçekli çevre tasarımı konsepti bağlamında dikkate alınacaktır. Bu bağlamda yarışma alanının kuzey doğusunda ve Saydam Caddesi üzerindeki yarışma alanı dışında kalan karşı yapı adasında bulunan Nuri Has Pasajı nın da varlığı ve etkisi yine çevre düzeni açısından değerlendirilecektir.

5 Destek Birimleri, Teknik vb. Donatım [*]: - Yönetim ve Bakım Birimleri / Danışma ve Güvenlik Noktaları, Sağlık İstasyonu (İlk Yardım). [*] - Teknik Birimleri: Mekanik, Elektrik, Güvenlik ve Otomasyon (bunların kat dağılımları teknik öneri raporları ve proje konseptleri çerçevesinde belirlenecek ve mimari çizimlerde bu ilkelere uygun biçimde yerleştirilecektir). - Doğal Gaz Merkezi (bloklara dağılım esasları teknik raporlarda belirtilecektir). [*] - Bakım Onarım Birimi, Eşya, Depo ve Atölyeleri. - Bakım ve Servis Personeli Mekânları: Personel Yönetim Ofisi, Duş WC, Soyunma, Personel Kafeteryası. - Gerekli ticari ve diğer işlevsel birimler için bağımsız depo ve atölyeler, hazırlık mekânları. - Genel Depolar: Kuru, Islak, Soğuk Depolar (özellikle sulu gıda satış birimleri için). - Çöp İstasyonu ve Çöp Toplama Noktaları (Genel ve Ara Depolar). [*] - Yangın Suyu Deposu. [*] - Kapalı ve Açık Otopark (min. 500 araçlık kapalı otopark) / Yangın kompartımanları, Garaj Kontrol, Teknik Destek ve Yönetim Birimi, WC grupları. / Yol bağlantıları, giriş çıkış ve acil kaçış rampa, asansör ve merdivenleri çevre düzeni ve kentsel tasarım konsepti ve ilgili yönetmelikler dikkate alınarak önerilecektir. - Kapalı Servis Otoparkı ve Şoför Odası. / - Gerekli yerlerde ve sayıda WC, merdiven, insan ve yük asansörü, yürüyen merdiven ve/veya rampa, yangın merdiveni vb. (Sürekli ve günlük kullanıcılar, servis personeli). - Çevredeki ulaşım durak noktaları: dolmuş, otobüs, metro sistemi konusundaki veriler dikkate alınarak kentsel tasarım ve çevre düzeni paftalarında gerekli öneriler yapılacaktır (*) NOT: Tesis bütününe ve çevre hizmetlerine yönelik Bakım, Yönetim, Çöp Toplama ve bunlara ilişkin genel depoların ayrı bir yapıda toplanması öngörülmektedir. Bunun zemin üstünde ve altında düzenlenecek bölümleri hakkındaki karar yapılacak tasarıma bırakılmıştır.

6 Program Yorumuna ilişkin Notlar İhtiyaca ilişkin veri ve beklentilerin kesin bir program olarak dondurulmasından kaçınılmış, bunların iç ilişkilerinin de bir senaryo konsepti olarak yarışmacılar tarafından tasarlanması istenmiş ve yarışma projesinde Program ve Alan tanımlarına dönüştürülmesi yarışmacıların yorumuna bırakılmıştır. Bu konuda şartname ve eklerindeki çevresel ve mimari düzey, uyum, kullanım, canlandırma ve verimliliğe ilişkin genel beklentiler ile şartname ekinde verilen çevre kullanımları ve kullanıcılarla ilgili alan araştırması verileri göz önünde bulundurulacaktır. Yukarıda belirtilen etkinliklerin sınırlı bir bölümü veya bunların uzantıları: yaşlılar için bakım tesisi, açık ve kapalı spor alanları, yüzme havuzu yürüyüş parkuru gibi kullanımlar, konut gelişmesi ile birlikte Etap II bünyesinde yer alabilecektir. Yarışmacılar 1/1000 ölçekli genel çevre düzenleme konsept önerilerinde (Çevre İlişkileri ve Gelişme Konsepti) bunu dikkate alacaklar, 1/1000 ölçekli kentsel tasarım ve çevre düzenleme önerilerinde ve buna ilişkin raporlarında bu konudaki konsept yaklaşımlarını açıklayacaklardır. Önerilen kullanımların ve mekânların sunumunda ve erişiminde çekicilik ve özgünlük aranacak, kullanım birimleri ve mekânlar arasındaki ilişkilerde birbirini destekleme ve/veya rahatsız etmeme faktörlerine dikkat edilecektir. Meydanın ve tüm kompleksin canlılığı ve farklı saatlerde hizmet verebilmesi önemli bir beklentidir. Bunun yanında özellikle gece saatlerinde mekânların güvenli olabilmesi hem canlılığa, hem de bu mekânların düzenlenme özelliğine bağlıdır. Mekânların gece saatlerinde ıssız ve ürkütücü olmaması konusunda program tasarımının ve mimarinin yardımcı olması beklenmektedir. Engelliler ile ilgili gereklilikler gerek dış ve kamusal alanlarda, gerekse iç mekânlarda ve ulaşım sisteminde önemle dikkate alınacaktır. Verilen genel programın öneri projede esas alınan geliştirilmiş ve ayrıntılı İhtiyaç Programına dönüştürülmüş hali alt mekân birimleri ve alan bilgileri ile birlikte Mimari Rapor eki olarak yer alacaktır. Kompleksin a) Yönetim ve İşletme biçimi ile b) Kompleksin etaplı gerçekleşme rasyonelini dikkate alarak Uygulama Etapları hakkında tasarım konsepti ile uyumlu bulunan model esasları da bu bağlamda raporda ve şemalarda açıklanacaktır.

7 Önerilen ticari ve diğer kullanımların çevresel ve toplumsal/kültürel anlamları sorgulanmalı, çevreden kopuk, çevre ilişkilerini ve çevredeki ticari birim örüntüsünü dikkate almayan konvansiyonel ve dışa kapalı AVM türü modellerden kaçınılmalıdır. Bütün bu özellikleri ile merkez kullanım ve canlılık açısından Adana bütünü için içinde yer alan etkinliklerin birbirini desteklediği bir Aktiviteler Konteyneri olmalı, mimari özellikleri ve çekiciliği ile de kentin yeni simgesel kapitali değeri kazanabilmelidir. Adana nın iklimsel özellikleri dikkate alınarak yeterli sayıda ve nitelikte gölgeleyici unsur (yapısal ve/veya bitkisel) yarışmacı tarafından önerilecektir. Bununla birlikte hava akışlarının kesilmemesi de önemli bir sorun olarak gündemde tutulmalıdır. Alan Kullanımları ve Yapı Düzeni ile İlgili Bilgiler Yarışma alanı ve çevresindeki yapı ve imar düzeni fiziksel büyüklükler açısından yarışma projesinin Kentsel Tasarım ve Çevre Düzeni ilkeleri çerçevesinde belirlenecektir. Şartname ekinde verilen plan belgelerinin yapılaşma ile ilgili genel tanımları kullanım amacı konusundaki genel tanımlar dışında dikkate alınmayacaktır. Bu bağlamda kent meydanının ve çevre yapıların yatay ve düşey ilişkileri, bütünleşik ya da parçalı olmaları, meydanın tek ya da birbirine eklenen parçalardan oluşması, açık alanların ve peyzajın tabii zemin üstü ve altı doğal ya da yapay topografya oluşumları da tasarım kararları çerçevesinde verilebilecektir. Farklı kotlardaki teras kullanımları da bu bağlamda değerlendirilecektir. Yarışma alanının mevcut kullanımdan kaynaklanan ve efektif alan değeri m2 yi bulan hak sahipliği ve bunun getireceği sosyal maliyetin karşılanması gerekleri, bunun yanında gelecekte yaratılması beklenen yeni kullanım yoğunluğu ve canlandırıcı olma potansiyeli düşünüldüğünde alan hesabına dahil olan aktif kapalı kullanım alanlarının zemin kotu üstünde m2 ye ulaşması beklenmektedir. Açık alanlarda önerilecek arkad, gölgelik, teraslı geçit türü kısmen örtülü mekânlar bu değerin ve alan hesabının dışındadır. Adana nın iklimsel özellikleri nedeniyle kapalı dolaşım alanları yüzdesinin düşük tutulabilme olasılığı da dikkate alındığında kompleks bütününde alan hesabına giren sosyo kültürel + hizmet / yönetim alanlarının ticari kullanım alanlarına oranının 1/10-1/12 düzeyinde olması mümkün görünmektedir. Yapılacak

8 tasarımların çevreyi canlandırma potansiyeli, toplumsal beklentilere ve iklimsel koşullara uygunluk ve mekânsal mimari düzeylerinin yanı sıra ekonomik verimlilik ve işletme performansı konularındaki başarıları değerlendirmede önemli ölçütler olarak dikkate alınacaktır. Aynı gerekçelerle, Kent Meydanı ve buna bağlı diğer açık kamusal alanlar için öngörülen kullanım potansiyelini sağlamak üzere zemin kotundaki toplam kapalı yapım alanının m2 yi aşmaması, yapı yüksekliklerinin (düşey gabarilerin) ise çevre oluşumu dikkate alınarak yarışma projesinde serbest tutulması da öngörülmüştür. Ancak bu konuda yakın çevredeki tarihsel merkez siluetinin, çevredeki geleneksel ticaret yapılarının gabari oluşumlarının dikkate alınması da beklenmektedir. Bu bağlamda bu çevrede kentsel silueti zorlayıcı yüksek yapılaşmalardan kaçınılması tavsiye olunur. Çevrede öngörülen kentsel gelişme çerçevesinde Zemin Katı + 5 Kat gibi genel bir azami kat adedi standardı öngörülmekle birlikte yarışmacılar şartname ve eklerinde belirtilen genel ilkeleri, çevre ölçeğini ve önerdikleri mimari bütünün iç dengesini dikkate alarak bu konuda yorum getirebilecek, alternatif kütle düzenleri ve farklı yapılaşma yaklaşımları önerebileceklerdir. Kat iç yükseklikleri de bu bağlamda işlev, teknik gerekler ve mimari ifade tercihlerine bağlı olarak serbesttir. Bu çerçevede programın iç dengesi ve bileşimi yarışmacılar tarafından önerilecek, çizimlerde kullanım birimleri ve alanları belirtilecek, raporlarda önerilen program gerekçeleri ve sayısal verileriyle birlikte açıklanacaktır Diğer Hususlar Yarışma alanı dışında bulunan, ancak özellikle koruma, çevre düzeni ve yaklaşmalar açısından kritik konumu olan 38 envanter sayılı tescilli yapı ile çevre düzeni esasları 1/1000 ve 1/500 ölçekli tasarım belgelerinde önerilecek ve mimari tasarım konseptine yansıtılacaktır. Aynı yaklaşım çerçevesinde yarışma alanının dışında, kuzey doğu yönünde alana bitişik ve Saydam Caddesi karşı cephesinde bulunan tescilli Nuri Has Pasajının da 1/1000 çevre düzeni içinde Kent Meydanı ve önerilecek mimari bütünle ilişkileri dikkate alınacaktır. Mimari projelere eklenecek teknik raporlar tesis bütününün vaziyet planı, kütle düzeni, yapım ve sosyal maliyet rasyonellerine bağlı etaplama, kullanım ve

9 işletme konsepti dikkate alınarak yapılacak olan sistem esaslarını öneri raporu çerçevesinde açıklayacaktır. Projenin ayrıntılı kullanım özelliklerinin ve buna bağlı bazı iç bölümlenme kararlarının kesin ve uygulama projesi aşamalarında verileceği dikkate alınarak bu teknik sistem önerilerinin ilgili idareler tarafından sağlanacak ek bilgiler ışığında gerekli revizyonlar yapılarak geliştirileceği göz önünde bulundurulmaktadır.