ÇAĞDAŞ DEMOKRASİLERDE YARGI VE MEDYA İLİŞKİLERİ

Transkript

1

2 ÇAĞDAŞ DEMOKRASİLERDE YARGI VE MEDYA İLİŞKİLERİ JUDICIARY AND MEDIA RELATIONS IN MODERN DEMOCRACIES ULUSLARARASI SEMPOZYUM INTERNATIONAL SYMPOSIUM Editör/Editor Dr. Yalçın ŞAHİNKAYA (24 25 Mayıs/May 2010, Ankara/TÜRKİYE)

3 S Y M P O S I U M P R O G R A M Registration Opening Ceremony Coffee Break FIRST DAY (24 May 2010) FREEDOM OF MEDIA, RELATIONS WITH OTHER RIGHTS AND CURRENT PROBLEMS IN TURKEY Chairman: Prof. Dr. Durmuş TEZCAN Istanbul Kültür University Faculty of Law The Right to Public Information and Publicity of Judiciary Prof. Dr. Mithat SANCAR Ankara University Faculty of Law Freedom of Press in the Light of EctHR and EU Law, the Right to Fair Trial, the Relations in Investigation and Prosecution Discussion The Practice of the Court of Cassation in civil Law Perspective according to The Media Freedom in Turkey Criminal Law Perspective According to The Media Freedom and The Discussion Lunch Practice of the Court of Cassation Elisabeth PALM Former Vice President of European Court ofhuman Rights Ali SEZGİN Member of Court of Cassation H. Tahsin GÖKCAN Rapporteur Judge, Court of Cassation II

4 I.Session : The Existing Problems Between Judiciary and Media Chairman :Orhan ERİNÇ President of Journalists Association of Turkey The Problems Regarding The Language Used in Writing of Judicial Events in Media The Loyality of Media to the Code of Media Ethics in Investigation and Prosecution Procedures Doç. Dr. Aslı TUNÇ İstanbul Bilgi University Faculty of Communication Yrd. Doç. Dr. Eylem Ümit ATILGAN Ankara University Law Faculty Discussion CoffeeBreak Covering Crime Stories in Sweden - Problems and Possibilities, by a Swedish Journalist s Point of View Petter SUNDSTEN Crime editör, Strix television Sweden The Problems Between Judiciary and Media Faced In Investigaton and Prosecution Processes by a Journalist Point of View Discussion End of Day 1 Kemal GÖKTAŞ, Journalist Vatan Gazetesi (Daily Newspaper) III

5 SECOND DAY (25 MAY 2010) EUROPEAN PRACTICE ON JUDICIARY-MEDIA RELATIONSHIPS AND NEW APPROACHES FOR TURKEY Chairman: Kjell BJÖRNBERG Senior Judge ofappeal, Former Head ofdivision, Sweden I. Session: European Practices Judiciary-Media Relations in Sweden Judiciary-Media Relations in the Netherlands Mari HEIDENBORG Senior Judge and Head ofdivision Solna District Court, Sweden Monique CORTEN Advisor, Prosecutor, Prosecution Services Discussion Holland CoffeBreak Judiciary and Media Relations in Italy: Approaches Regarding Investigations and Trials since 1980s Giovanni SALVI Public Prosecutor General Prosecution Office, Court ofcassation, Italy Judiciary-Media Relations in Germany Johannes MOCKEN, Public Prosecutor Spokesperson, Germany Discussion Lunch IV

6 I.Session: New Approaches in Turkey Chairman: Hüseyin YILDIRIM Member of Court of Cassation Objective Broadcasting in Media, Ways to Improve an Effective and Reliable Flow of Information from Judiciary to Media/Suggestions Yavuz BAYDAR, Sabah (Daily Newspapers) Turkish Law Governing the Rules for the Judicary in Informing Media Discussion CoffeBreak Judiciary-Media Relations from Lawyer f s Point of View Efforts of Ministry of Justice Towards Improving Relations between Judiciary and Media in the EU Accession Process Discussion Closing Ceremony Doç. Dr. M. Ruhan ERDEM Yaşar University,Faculty of Law Özcan ÇİNE Lawyer, Turkish Bar Association Murat AYDIN Press Counsellor, Ministry of Justice V

7 S E M P O Z Y U M P R O G R A M I KAYIT AÇILIŞ KAHVE ARASI I. GÜN (24 Mayıs 2010) TÜRKİYE'DE MEDYA ÖZGÜRLÜĞÜ, DİĞER HAKLARLA İLİŞKİLER VE YAŞANAN SORUNLAR I. Oturum: Medya Özgürlüğü ve Etkileşim İçindeki Diğer Haklar Başkan: Prof. Dr. Durmuş TEZCAN İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kamunun Bilgilenme Hakkı ve Yargının Kamusallığı Prof. Dr. Mithat SANCAR Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi AİHM Kararları ve AB Düzenlemeleri Işığında Basın Özgürlüğü, Adil Yargılanma Hakkı, Soruşturma ve Yargılama İlişkileri Elisabeth PALM Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Eski Başkan Yardımcısı Tartışma Yargıtay Uygulamasına Göre Medya Özgürlüğü ve Hukuki Sorumluluk Ali SEZGİN, Yargıtay Üyesi Türkiye de Medya Özgürlüğü, Cezai Sorumluluk ve Yargıtay Uygulaması H.Tahsin GÖKCAN Yargıtay Tetkik Hâkimi Tartışma Öğle Yemeği VI

8 I. Oturum: Yargı Kurumları ile Medya Arasında Yaşanan Sorunlar Başkan: Orhan ERİNÇ Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Türkiye de Adli Olayları Haber Yapmada Kullanılan Dil Bakımından Yaşanan Sorunlar Doç. Dr. Aslı TUNÇ İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi Medyanın Yargılama ve Soruşturma Süreçlerinde Medya Etik Kurallarına Bağlılığı Yrd. Doç. Dr. Eylem Ümit ATILGAN Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Tartışma Kahve arası Gazeteci Gözüyle İsveç'te Yaygın Suç Haberleri, Sorunlar ve Olasılıklar Petter SUNDSTEN Televizyon Gazetecisi, Strix TV, İsveç Gazeteci Gözüyle Türkiye'de Yargı Kurumları ve Medya Arasında Yaşanan Sorunlar Kemal GÖKTAŞ, Vatan Gazetesi Tartışma Birinci Gün Bitimi VII

9 II. GÜN (25 Mayıs 2010) YARGI VE MEDYA İLİŞKİLERİ ALANINDA AVRUPA UYGULAMALARI VE TÜRKİYE İÇİN YENİ YAKLAŞIMLAR I. Oturum: Avrupa dan Uygulamalar Oturum Başkanı: Kjell BJÖRNBERG İstinaf Mahkemesi Baş Hakimi Önceki Daire Başkanı, İsveç İsveç'te Yargı ve Medya İlişkileri Mari HEIDENBORG, Kıdemli Hâkim ve Solna Bölge Mahkemesi Daire Başkanı, İsveç Hollanda'da Yargı ve Medya İlişkileri Tartışma Moniçue CORTEN-van der SANDE Savcı, Danışman, Savcılık Ofisi, Hollanda Kahve arası İtalya'da Yargı ve Medya: 1980'lerden Günümüze Soruşturma ve Yargılamalar Konusundaki Yaklaşımlar Giovanni SALVI, Savcı Genel Savcılık Ofisi, Yargıtay, İtalya Almanya'da Yargı ve Medya İlişkileri Johannes MOCKEN Savcı Basın Sözcüsü, Almanya Tartışma Öğle Yemeği VIII

10 II. Oturum: Türkiye'de Yeni Yaklaşımlar Oturum Başkanı: Hüseyin YILDIRIM Yargıtay Üyesi Objektif Yayıncılık, Yargı Kurumları ve Medya Arasında Sağlıklı ve Güvenilir Bilgi Akışını Sağlamaya Yönelik Öneriler Yavuz BAYDAR, Sabah Gazetesi Türkiye'de Yargı Organlarının Medyaya Bilgi Vermesine İlişkin Hukuki Düzenlemeler Doç. Dr. Mustafa Ruhan ERDEM Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Tartışma Kahve Arası Avukatlık Mesleği ve Savunma Hakkı Açısından Türkiye'de Yargı ve Medya İlişkileri ve Öneriler Av. Özcan ÇİNE Türkiye Barolar Birliği Avrupa Birliğine Uyum Sürecinde Adalet Bakanlığının Yargı ve Medya İlişkilerinin Geliştirilmesine Yönelik Çalışmaları Murat AYDIN Adalet Bakanlığı Basın Müşaviri Tartışma Kapanış IX

11 İ Ç İ N D E K İ L E R AÇILIŞ KONUŞMALARI Ahmet HAMSİCİ Türkiye Adalet Akademisi Başkanı.. 1 Urban ANDERSON İsveç Büyükelçiliği, Elçi.2 Sadullah ERGİN Adalet Bakanı. 5 BİRİNCİ GÜN (24 Mayıs 2010) TÜRKİYE'DE MEDYA ÖZGÜRLÜĞÜ, DİĞER HAKLARLA İLİŞKİLER VE YAŞANAN SORUNLAR I. Oturum: Medya Özgürlüğü ve Etkileşim İçindeki Diğer Haklar Başkan: Prof. Dr. Durmuş TEZCAN Elisabeth PALM AİHM Kararları ve AB Düzenlemeleri Işığında Basın Özgürlüğü, Adil Yargılanma Hakkı, Soruşturma ve Yargılama İlişkileri...11 Ali SEZGİN Yargıtay Uygulamasına Göre Medya Özgürlüğü ve Hukuki Sorumluluk. 27 Hasan Tahsin GÖKCAN Türkiye'de Medya Özgürlüğü, Cezai Sorumluluk ve Yargıtay Uygulaması 35 X

12 II. Oturum: Yargı Kurumları ile Medya Arasında Yaşanan Sorunlar Başkan: Orhan ERİNÇ Doç. Dr. Aslı TUNÇ Türkiye'de Adli Olayları Haber Yapmada Kullanılan Dil Bakımından Yaşanan Sorunlar 52 Yrd. Doç. Dr. Eylem Ümit ATILGAN Medyanın Yargılama ve Soruşturma Süreçlerinde Medya Etik Kurallarına Bağlılığı.57 Petter SUNDSTEN Gazeteci Gözüyle İsveç'te Yaygın Suç Haberleri, Sorunlar ve Olasılıklar..70 Kemal GÖKTAŞ Gazeteci Gözüyle Türkiye'de Yargı Kurumları ve Medya Arasında Yaşanan Sorunlar..84 XI

13 İKİNCİ GÜN (25 Mayıs 2010) YARGI VE MEDYA İLİŞKİLERİ ALANINDA AVRUPA UYGULAMALARI VE TÜRKİYE İÇİN YENİ YAKLAŞIMLAR I. Oturum: Avrupa dan Uygulamalar Oturum Başkanı: Kjell BJÖRNBERG Mari HEIDENBORG İsveç'te Yargı ve Medya İlişkileri..103 Petra JONZON THOR İsveç Medya Stratejisi.115 Giovanni SALVI İtalya'da Yargı ve Medya: 1980'lerden Günümüze Soruşturma ve Yargılamalar Konusundaki Yaklaşımlar..129 Johannes MOCKEN Almanya'da Yargı ve Medya İlişkileri..138 II. Oturum: Türkiye'de Yeni Yaklaşımlar Oturum Başkanı: Hüseyin YILDIRIM Yavuz BAYDAR Objektif Yayıncılık, Yargı Kurumları ve Medya Arasında Sağlıklı ve Güvenilir Bilgi Akışını Sağlamaya Yönelik Öneriler..161 Doç. Dr. Mustafa Ruhan ERDEM Türkiye'de Yargı Organlarının Medyaya Bilgi Vermesine İlişkin Hukuki Düzenlemeler..168 Av. Özcan ÇİNE Avukatlık Mesleği ve Savunma Hakkı Açısından Türkiye'de Yargı ve Medya İlişkileri ve Öneriler. 183 XII

14 Murat AYDIN Avrupa Birliğine Uyum Sürecinde Adalet Bakanlığının Yargı ve Medya İlişkilerinin Geliştirilmesine Yönelik Çalışmaları. 191 EK. 1 SWEDEN MEDIA STRATEGY..201 EK. 2 İSVEÇ MEDYA STRATEJİSİ EK. 3 SEMPOZYUMDAN FOTOĞRAFLAR 211 XIII

15 ÇAĞDAŞ DEMOKRASİLERDE YARGI VE MEDYA İLİŞKİLERİ ULUSLARARASI SEMPOZYUM ( Mayıs 2010, Ankara ) AÇILIŞ KONUŞMALARI SUNUCU- Sayın Türkiye Noterler Birliği Başkanım, Sayın Adalet Akademisi Başkanım, Yüksek Mahkemelerin saygıdeğer daire başkanları ve üyeleri, saygıdeğer konuklar. Türkiye Adalet Akademisi ve İsveç Mahkemeler İdaresinin birlikte düzenlediği çağdaş demokrasilerde yargı ve medya ilişkileri konulu sempozyuma hoş geldiniz. Sempozyumun açılış konuşmasını yapmak üzere Türkiye Adalet Akademisi Başkanı Sayın Ahmet Hamsici yi kürsüye arz ediyorum. AHMET HAMSİCİ (Türkiye Adalet Akademisi Başkanı)- Sayın Bakanım, saygıdeğer konuklar Türkiye Adalet Akademisi ve İsveç Mahkemeler İdaresi işbirliğiyle düzenlediğimiz Çağdaş demokrasilerde yargı ve medya ilişkileri konulu sempozyuma hoş geldiniz. Çağdaş ve güçlü bir demokraside hukukun üstünlüğüyle ifade özgürlüğü ve kamunun bilgilenme hakkı arasında sıkı bir işbirliği vardır. Hukuk düzeni hak ve özgürlüklerin karşı karşıya geldiği bir alanda karşılıklı bir denge kurmalı, ancak aynı zamanda bu hak ve özgürlüklerin sözde değil, yaşanabilir ve etkili olmasını da sağlamalıdır. Günümüzde basın özgürlüğünün demokratik bir hukuk devletinde ifade özgürlüğünün vatandaşların bilgilenme ve aydınlanma hakkının en etkili yolu olduğu kuşkusuzdur. Medya kuruluşları, yayınlarıyla vatandaşların yönetimin işleyişiyle yakından ilgili olmasını sağlamakta, demokratik, şeffaf ve hesap verebilir bir yönetim anlayışının gelişmesine ve yerleşmesine büyük hizmet etmektedir. Günümüzde her hak ve özgürlük için geçerli bir takım sınırlamaların, basın özgürlüğü bakımından söz konusu olduğunda, bunların ölçüsünün ne olması gerektiği zaman zaman tartışılmaktadır. Özellikle, soruşturma ve yargılama konusu olmuş olaylarla ilgili yapılan yayınlarda, birey ve kamu yararı ayırımında öncelikler konusunda sorunlar ortaya çıkmaktadır. Ayrıca soruşturma ve yargılama makamlarıyla medya kuruluşları arasında kamunun bilgilenme hakkını sağlamak üzere, sağlıklı bilgi akışının nasıl sağlanacağı, adli olayların haber konusu yapılmasında medya etik kuralları ve yargılanmakta olan kişilerin adil yargılanma hakları etrafında yapılan tartışmalar güncelliğini korumaya devam etmektedir. 1

16 Türkiye Adalet Akademisi ve İsveç Mahkemeler idaresiyle birlikte diğer ülkelerde de güncelliğini sürdüren yargı ve medya ilişkileri etrafındaki tartışmalar çerçevesinde ele alınan bu konularda, yerli ve yabancı uzman ile akademisyenler aracılığıyla bilgi ve tecrübe paylaşımını sağlamak, konunun ilgililerini bir araya getirmek istedik. Sempozyumun açılışına katılarak bizleri onurlandıran Sayın Bakanımıza, Sayın elçiye, önemli bir zaman ayırarak yurt dışından gelen saygıdeğer tüm yabancı uzmanlara, bizi kırmayarak sunumda bulunmayı kabul eden tüm hocalarımıza, bu değerli işbirliğini gerçekleştiren İsveç Mahkemeler İdaresi yetkililerine, siz saygıdeğer konuklarımıza katılımınız için en içten duygularla teşekkür eder, sempozyumun yararlı olmasını diler, hepinize saygılar sunarım. Teşekkür ederim. SUNUCU- Sayın Ahmet Hamsici ye teşekkür ederiz. İsveç Büyükelçiliği adına, elçi Sayın Urban Anderson ı konuşmalarını yapmak üzere kürsüye arz ediyorum. URBAN ANDERSON (İsveç Büyükelçiliği-Elçi)- Minister of Justice, Sadullah Ergin, President of the Justice Academy, Ahmet Hamsici, Distinguished Participants, Dear Members of the Press; I regret to inform you that the Swedish Ambassador, Christer Asp is unable to be here today due to compelling personal reasons. However, he has asked me to deliver the following remarks. It is a pleasure for me to be here at the opening of this important symposium and recognize that Sweden, yet another time, has the privilege to share experiences with Turkey in an important field of modern democracy, namely judiciary and media relations. For a modern European democracy, it is of utmost importance that the public has full confidence in the rule of law and the public fully trusts the judicial system. The way media reports to citizens about the judiciary is crucial to this confidence. And, this is an area in which there is always room for improvement in Sweden, as well as in Turkey. I have seen the programme that you have managed to attract several very qualified speakers coming from Turkey, Sweden, Germany, Italy and the Netherlands, who will share their professional experience with you. The speakers represent the academic world, various kinds of media, as well as different instances of judiciary and the prosecution service. This guarantees that the subject can be broadly discussed and important issues highlighted. I also know that the presentations and discussions here will be published in a book from the symposium and I am confident that this will be of interest to many of your colleagues who do not have the opportunity to be here today. As you are probably aware, the Swedish Government strongly supports Turkey s EU Accession Negotiations and this brings me to the wider reform process in Turkey and the notion of EU norms and values. This is what the EU is really all about a common comprehension of what constitutes the rule of law, democracy and human rights. It is a community that considers fundamental freedoms, not the least the freedom of speech and the freedom of 2

17 media as core elements in a pluralistic democracy. Indeed, they constitute the very foundation of a democratic state. This is the glue that holds the EU project together. These are principles that cannot be negotiated. The reform process in Turkey is first and foremost is for the benefit of Turkey herself. But, it is also important from the perspective of a negotiating process that will on behalf of an acceding nation to change in the direction of meeting the norms, values and freedoms that underpin the cooperation within the EU. This has always impacted on the EU accession process and it goes without saying that this is the case also for Turkey. It is the responsibility of EU to assist Turkey on every step of the way by explaining what kind of changes will be necessary to fulfil the criteria. But, in the end, it is Turkey that has to undertake the necessary changes of either a technical or a political nature. Becoming a member of a larger community will have far-reaching effects on domestic law and on the institutional framework, for EU is a community of law and not a community based on power. An accession negotiation always walks along two separate, parallel and closely linked tracks like a train moving along the tracks. One constitutes the required changes of laws and the regulatory framework, while the other track is about adjusting to the standards, norms and values of the EU. It is for the judicial system in the acceding nation to hold these two separate, but closely linked processes together. This is also why we attach such great importance to this symposium. With these words, I would like to conclude by saying I am sure you will have an interesting symposium and I am glad that Sweden can contribute to such an important event and to Turkish work with improving the relations between the judiciary and the media. Thank you very much for listening. URBAN ANDERSON Adalet Bakanı Sayın Sadullah Ergin, Adalet Akademisi Başkanı Sayın Ahmet Hamsici, Değerli Katılımcılar, Saygıdeğer Basın Mensupları; İsveç Büyükelçisi Sayın Christer Asp ın kişisel nedenlerden dolayı burada bulunamadığını üzülerek bildirmek zorundayım. Ancak, kendisi benden size bazı hususları anlatmamı rica etti. Benim için, bu önemli sempozyumun açılışında bulunmak ve İsveç in modern demokrasinin yargı ve medya ilişkileri adlı bu önemli alanındaki deneyimlerini Türkiye ile bir kez daha paylaştığını görmek büyük bir zevktir. Modern bir Avrupa demokrasisi sağlamak için, halkın hukukun üstünlüğüne tam olarak inanması ve yargı sistemine kesin bir güven duyması çok önemlidir. Medyanın vatandaşlara yargıyla ilgili olarak sunduğu yayınlar, bu güvenin sağlanması açısından hayati önem taşır ve hem İsveç te hem de Türkiye de, bu alan her zaman gelişmeye açık bir alandır. Türkiye, İsveç, Almanya, İtalya ve Hollanda dan nitelikli birçok konuşmacıyı deneyimlerini sizinle paylaşmak üzere programa dâhil ettiğinizi görüyorum. Bu konuşmacılar, akademik dünyayı, çeşitli medya kuruluşlarını ve hâkimlik ve 3

18 savcılık hizmetlerinin farklı derecelerini temsil ediyor. Böylece, konu geniş ölçüde tartışılabilecek ve önemli konular vurgulanabilecek. Ayrıca, burada yapılan sunum ve tartışmaların bir sempozyum kitabıyla yayımlanacağını da biliyorum ve bu kitabın, bugün burada olma fırsatına sahip olamayan meslektaşlarınızın ilgisini çekeceğinden eminim. Sizin de büyük olasılıkla bildiğiniz gibi, İsveç Devleti Türkiye nin Avrupa Birliği ne Katılım Müzakerelerini şiddetle desteklemektedir. Bu da bizi, Türkiye deki geniş çaplı reform sürecine ve AB normları ve değerlerine taşımaktadır. Avrupa Birliği tam olarak buna dayanır hukukun üstünlüğü, demokrasi ve insan hakları kavramlarını oluşturan bileşenlere ilişkin ortak bir anlayış. AB, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü başta gelmek üzere, temel özgürlükleri çoğulcu demokrasinin öz unsurları olarak gören bir topluluktur. Zira bu temel özgürlükler demokratik devletin esas temelini teşkil eder. Bu, AB projesini bir arada tutan çimentodur. Bu ilkeler asla müzakere konusu edilemez. Türkiye deki reform süreci öncelikle Türkiye nin yararınadır. Ancak, bu süreç AB içerisindeki işbirliğinin temelini oluşturan norm, değer ve özgürlükleri karşılama yolunun yönünü değiştirmek için istek gösteren bir ulus adına, müzakere süreci açısından da önemlidir. Bu AB ye katılım sürecini her zaman etkilemiştir ve bu durumun Türkiye için de geçerli olduğunu söylemeye bile gerek yoktur. Avrupa Birliği, kriterleri sağlamak için ne tür değişikliklerin gerekli olduğunu açıklayarak, bu yolun her adımında Türkiye ye destek sağlamakla yükümlüdür. Ancak, teknik veya politik gerekli bütün değişiklikleri gerçekleştirecek olan eninde sonunda Türkiye nin kendisidir. Daha geniş bir topluluğun üyesi olmak, ulusal mevzuat ve kurumsal çerçeve üzerinde geniş kapsamlı bir etki yaratacaktır, çünkü AB güce değil hukuka dayalı bir topluluktur. Bir katılım müzakeresi, raylarda hareket eden bir tren gibi, her zaman iki ayrı, paralel ve birbiriyle yakından bağlantılı ray üzerinden yürür. Bunlardan ilki, kanunlarda ve düzenleme çerçevesinde gerekli olan değişikliklerden, diğeri ise AB nin standart, norm ve değerleriyle uyumdan oluşur. Bu iki ayrı ama birbiriyle yakından bağlantılı süreci bir arada tutan yargıdır. Bu sempozyuma bu kadar önem vermemizin bir sebebi de budur. Bu sözlerimle, sempozyumunuzun güzel geçeceğinden emin olduğumu ve İsveç in bu kadar önemli bir etkinliğe ve Türkiye nin yargı ile medya arasındaki ilişkilerin geliştirilmesine yönelik çalışmalarına katkıda bulunabilmesinden duyduğum memnuniyeti belirterek konuşmama son vermek isterim. Dikkatle dinlediğiniz için çok teşekkürler. SUNUCU- Sayın Anderson a teşekkür ederiz. Konuşmalarını yapmak üzere Adalet Bakanı Sayın Sadullah Ergin in kürsüye arz ediyorum. 4

19 SADULLAH ERGİN (Adalet Bakanı)- Saygıdeğer katılımcılar, değerli konuklar, öncelikle herkese hayırlı sabahlar diliyor, tüm konukları saygı ve sevgiyle selamlıyorum. Türkiye Adalet Akademisiyle İsveç Mahkemeler İdaresinin birlikte düzenlediği, çağdaş demokrasilerde yargı ve medya ilişkileri konulu uluslararası sempozyum nedeniyle ülkemizin çok değerli akademisyen ve hukukçuları, basınımızın seçkin temsilcileri ve farklı ülkelerden ülkemize teşrif eden saygıdeğer mahkeme başkanı, yargıç ve savcılarıyla bir arada bulunmaktan büyük onur ve mutluluk duyduğumu ifade etmek istiyorum. Değerli konuklar, hükümetimizin birinci önceliği ülkemizin refahı ve kalkınmasıyla birlikte, her alanda çağdaş demokrasiler düzeyini yakalamak hatta önüne geçmektir. Avrupa Birliğine tam üyeliğiyle bu hedefin gerçekleşmesinin en önemli basamağı olarak değerlendirmekteyiz. Çağdaş demokrasilerde egemenliğin asıl ve gerçek sahibi olan halkın görüş ve düşünceleri son derece önemlidir. Başarılı bir kamu yönetimi için kamuoyu zamanında ve doğru bilgilendirilmelidir. Toplumun görüş ve talepleri yakından takip edilmelidir. Kamuoyunun yeterince bilgi sahibi olmadığı ya da yanlış haber ve yorumlar nedeniyle olumsuz baktığı plân ve programların başarıya ulaşması neredeyse imkânsızdır. Diğer kurum ve kuruluşlarda olduğu gibi adalet sistemi ve yargı kurumları açısından bakıldığında da medyayla ve halkla ilişkilerin önemi göz ardı edilemez. Temel hak ve hürriyetlerin teminatı konumunda olan yargının işleyişi ve faaliyetleri toplumsal boyutunun doğal bir sonucu olarak kamuoyu tarafından yakından takip edilmektedir. Bu özelliği nedeniyle de yargı medyanın ilgi odaklarından birini oluşturmaktadır. Medya bu ilgisini, ifade özgürlüğü bağlamında bir hak olarak topluma yansıtmaktadır. İfade özgürlüğü İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinin 10 uncu maddesinde düzenlenen ve demokrasilerdeki en önemli temel haklardan biridir. Anayasamızın 28 inci maddesinde de yer alan basın özgürlüğü, aslında ifade özgürlüğünün bir sonucudur. İfade özgürlüğü, sadece düşünce ve kanaat sahibi olma hakkını değil, aynı zamanda bilgi alma ve verme hakkını da içermektedir. Medya faaliyetinin bir özgürlük olarak ortaya çıkmasının temelinde düşünce özgürlüğü bulunmaktadır. Bu kapsamda, basın özgürlüğü ya da daha geniş anlamda medya özgürlüğü Anayasa ve Basın Kanunumuzda da güvence altına alındığı şekilde bilgi edinme, yayma, eleştirme, yorumlama ve eser yaratma haklarını içerir. Yayma hakkı, haber verme ve haberi ulaştırma hakkını ifade etmektedir. Haber verme hakkı, olayların aktarılması kadar olayla ilgili görüş, eleştiri, yorum ve yaratma haklarını da kapsar. Yorum, eleştiri ve yaratma hakları doğrudan düşünce özgürlüğüyle ilgili haklar olup, bu ilgileri nedeniyle haber verme hakkı da düşünce özgürlüğü kapsamında yer almaktadır. Bununla birlikte, basın özgürlüğü de sınırsız değildir. En basit ifadeyle özgürlüklerimiz, diğer bir özgürlük alanının başlangıç noktasıyla sınırlıdır. Öncelikle tüm haklarda olduğu gibi basın 5

20 özgürlüğü bakımından da hakkın kötüye kullanılması yasağı geçerlidir. Diğer yandan, özel hayatın gizliliği, konut dokunulmazlığı, haberleşme özgürlüğü, adil yargılanma hakkı, suçsuzluk karinesi gibi diğer temel hak ve özgürlüklerin yanı sıra ülkenin birlik ve bütünlüğü, kamu düzeni, devlet sırlarının korunması, yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı gibi konular, basın özgürlüğünün sınırlarını oluşturmaktadır. İşte devlet basın özgürlüğünün kullanılması için gerekli şartları oluştururken, bir yandan da bu özgürlüğün sınırlarını belirlemek zorundadır. Bu sınırları belirlerken, basın özgürlüğü ile diğer temel hak ve özgürlükler arasında hassas bir dengenin kurulması da zorunludur. Anayasamıza göre basın özgürlüğü, milli güvenlik, kamu düzeni, kamu güvenliği, Cumhuriyetin temel nitelikleri ve devletin ülkesi ve milletiyle bölünmek bütünlüğünün korunması, suçların önlenmesi, suçluların cezalandırılması, devlet sırrı olarak usulünce belirtilmiş bilgilerin açıklanamaması, başkalarının şöhret veya haklarının, özel ve aile hayatlarının ya da yasanın öngördüğü meslek sırlarının korunması veya yargılama görevinin gereğine uygun olarak yerine getirilmesi nedenlerine dayalı olarak sınırlanabilmektedir. Bu sınırlama nedenlerinin İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinde öngörülen sınırlamalarla uyumlu olduğu da görülmektedir. Basın özgürlüğüyle çakışan önemli alanlardan biri de suçsuzluk karinesidir. Mahkeme kararıyla suçluluğu kesinleşmediği halde, bireylerin ne yazık ki medyada suçlu ilan edildiklerini, hatta televizyonlarda mahkemeler kurulduğunu görebiliyoruz. Bireyin suçlu ilan edilmesi, ileride beraat etse bile onu toplum nazarında mahkûm ettiği gibi yargılama faaliyetini yürüten organların olumsuz etkilenmesi sonucunu da doğurmaktadır. Bu da adil yargılanma hakkının en önemli ihlallerinden biridir. Dolayısıyla toplumun bilgi edinme konusundaki yararı ile bireyin suçsuzluk karinesinden kaynaklanan onur ve saygınlığının korunması arasında bir denge kurma ihtiyacı doğmaktadır. Düşünce ve ifade özgürlüğü açısından değinmek istediğim bir husus da, Türk Ceza Yasamızın 302 inci maddesinde düzenlenen, Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama suçu ile ilgili gelinen aşamadır. Bildiğiniz gibi bu yasada 2008 yılında yaptığımız değişiklik sonucu, bu suçlarla ilgili olarak soruşturma yapılması, Adalet Bakanlığının iznine tabi tutulmuştur. Bakanlığımızın izin şartı olmayan dönemde, özellikle gazeteci ve yazarlar hakkında yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar, mahkûmiyet kararları, düşünce ifade özgürlüğü açısından çokça eleştirilmiş ve ülkemizi oldukça zora sokmuştur. Bugünkü duruma baktığımızda ise önemli ölçüde basın özgürlüğünü de ilgilendiren olaylarla ilgili olarak 30 Nisan 2010 tarihi itibariyle, son üç yılda bakanlığımızdan izin talep edilen dosya sayısı 1252 dir. Son günlerde gelen dosyalarla ilgili işlemler halen devam etmekle birlikte, bu sayıdan soruşturma izni verilen dosya sayısı sadece 83 dür, 1042 dosyada ise soruşturma izni verilmemiştir. Oranlara baktığımızda ise soruşturma izni verilme oranının yüzde 7 lerde olduğunu görmekteyiz. Bu 6

21 rakamlar Adalet Bakanlığı olarak bizim düşünce ve ifade özgürlüğüne bakışımızı çok açık bir biçimde ortaya koymaktadır. Değerli konuklar, kamuoyunun adli konulara karşı gösterdiği bu ilgi karşısında medya mensuplarının sağlıklı bilgiye ulaşması, haberlerin içerik ve sunumu, kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi, özel hayatın ve kişilik haklarının korunması gibi konularda hem yargıdan hem de medyadan kaynaklanan bazı sorunlar ortaya çıkmaktadır. Toplumun adalet sistemine güveninin sağlanması noktasında, yargı mercilerinin işlemlerini doğru yapması ve mahkemelerin adil kararlar vermesi tek başına yeterli değildir. Aynı zamanda bu işlem ve kararların topluma doğru yansıtılması, adil davranıldığının insanlar tarafından görülmesi ve algılanması da son derece önemlidir. Kararlarını Türk Milleti adına veren mahkemeler, adli konularda toplumun doğru bilgilendirilmesi için belirli ilke ve standartlar çerçevesinde medyayla iletişim içinde bulunmak durumundadır. Doğru bilgilerin birinci kaynaktan, zamanında verilmemesi durumunda medya mensuplarımız değişik kaynaklardan edindikleri duyum ve söylentilere dayalı, eksik ve yanlış bilgilerle haber yazma yoluna başvurmakta ve bunlara dayalı yorumlar yapılmaktadır. Böylece hem kamuoyu yanlış bilgilendirilmekte hem de bu tür olumsuz haberlerle yargı kurumları yıpratılmakta ve toplumun adalete güven duygusu zedelenmektedir. Bu gibi eksik ve yanlış bilgilerle yapılan haberlerin kamuoyunda oluşturduğu etki ve bıraktığı izlerin, daha sonra yapılacak tekzip ve düzeltme yönündeki açıklamalarla tam olarak telafi edilmesi ise mümkün bulunmamaktadır. Yargısal faaliyetler hakkında medyanın ve kamuoyunun bilgilendirilmesi sürecinde, adil yargılanma hakkı, masumiyet karinesi, soruşturmanın gizliliği, kişilik haklarına saygı, özel hayatın korunması ve yargılamayı etkilememe gibi ilkelere, hem bilgi veren kurumlar hem de basın yayın organları tarafından azami özen gösterilmelidir. Nitekim Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin 10 Temmuz 2003 tarihli ve 13 sayılı tavsiye kararında da, kamunun medya aracılığıyla adli makamların ve emniyet birimlerinin çalışmaları hakkında bilgi alma hakkı bulunduğu belirtilerek, basının masumiyet karinesine saygı duyarak, adli makamlarca doğrulanmış olmak kaydıyla, ayrım yapılmaksızın tüm gazetecilere bilgi verilerek, yetkililerce basın bültenleri veya benzeri araçlarla bilgilendirilerek, özel hayatın korunmasına özen göstererek, düzeltme ve cevap hakkında saygı duyarak, yargıçları ve jüri üyelerini etkilemeyecek şekilde özgürce haber yapabileceği ve yorumda bulunabileceği belirtilmiştir. Değerli konuklar, şimdi de bakanlığımızın yargı ve medya ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik çalışmaları hakkında sizlere bazı bilgiler vermek istiyorum. Üzerinde durmak istediğim en önemli çalışmamız, yargı reformu stratejisi ve eylem plânıdır. Yargı reformu stratejisinde, yargıya güvenin arttırılması amacı çerçevesinde medyayla ilişkiler konusuna da, yargının medya ve halkla ilişkilerinin ilgili meslek örgütleriyle işbirliği halinde geliştirilmesi şeklinde ayrı bir başlık altında yer verilmiştir. Adalet hizmetlerinin halkla ilişkiler sürecinin dışında düşünülmesinin mümkün olmadığı vurgulanan 7

22 yargı reformu stratejisinde, medya ile yargı arasında iletişim kanallarının yeterli ve sağlıklı işlememesi nedeniyle çeşitli sorunların yaşandığına işaret edilmiştir. Bu sorunların giderilmesi amacıyla yüksek mahkemelerde ve belirlenen adliyelerde, basın sözcülüğü birimlerinin oluşturulması, medyayla ve halkla ilişkileri yürütecek büroların kurulması öngörülmüştür. Yargı reformu eylem plânında, yargı medya ilişkilerinin geliştirilmesiyle ilgili olarak belirlenen ve orta vadede gerçekleştirilmesi plânlanan hedefler şunlardır. Avrupa Konseyiyle birlikte yürütülen, Mahkeme Yönetim Sistemine Destek Projesi kapsamında, halkla ilişkilere yönelik pilot uygulamalar izlenecek ve geliştirilecektir. Adil yargılanma hakkı, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı, suçsuzluk karinesi, özel hayatın gizliliği, iletişim özgürlüğü, ifade özgürlüğü, halkın haber alma hakkı gibi konulardan, adalet aktörleri, medya, ilgili sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerle işbirliği çerçevesinde bilimsel etkinlikler düzenlenecek ve sonuçları kamuoyuyla paylaşılacaktır. Yargı muhabirlerine yönelik olarak adalet örgütü, temel hukuk kavramları ve yargısal süreçler konusunda meslek örgütleriyle birlikte çalışmalar yürütülecektir. Büyük adalet saraylarında fiziki imkânlar dikkate alınarak, medya mensuplarının kullanabileceği uygun mekânlar ve teknik altyapı imkânları oluşturulacaktır. Bakanlığımızın stratejik plânında da medya ve halkla ilişkilerin etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamak başlığı altında benzer hedef ve faaliyetlere de yer verilmiştir. Ayrıca yargı ve medya ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik proje ve çalışmalarımız da devam etmektedir. Örnek olarak adil ve etkili bir yargı sistemi oluşturma çalışmaları kapsamında, bakanlığımız ile Avrupa Konseyi tarafından 31 Kasım 2007 ve 1 Aralık 2009 tarihleri arasında Türkiye de Mahkeme Yönetimi Sistemine Destek Projesi adı altında ortak bir proje yürütülmüştür. Proje kapsamında düzenlenen çalışma toplantılarında, yargı ve medya ilişkilerinin geliştirilmesi çerçevesinde yargıda basın sözcülüğü sisteminin kurulması konusu da tartışılarak benimsenmiştir. Proje kapsamında Konya, Aydın, Rize, Mardin ve Manavgat olmak üzere beş adliyede pilot uygulama başlatılmış, bu adliyelerde görevli hâkim ve savcılar arasından basın sözcüleri belirlenerek, eğitim seminerleri ve toplantılar düzenlenmiştir. Eğitim programlarında medyayla ilişkilerde, konuşma, konferans ve röportajlarda kullanılacak bilgi, iletişim ve sonuç becerileri teorik ve uygulamalı olarak anlatılmıştır. Yargı medya ilişkileri konusunda yürüttüğümüz diğer bir çalışma ise İsveç ile ikili işbirliği kapsamında yaptığımız çalışmalardır. Bakanlığımız ile İsveç Ulusal Mahkemeler İdaresi arasında 22 Ekim 2007 tarihinde imzalanan mutabakat zaptı ile yargının işleyişine ilişkin bazı konularda ikili işbirliği çerçevesinde bir takım faaliyetlerde bulunulması kararlaştırılmıştır. İsveç Dışişleri Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren Uluslararası İşbirliği Gelişim Ajansı (SIDA) tarafından finanse edilen söz 8

23 konusu ikili işbirliği kapsamında çalışma yapılması plânlanan alanlardan birisi de, Türkiye de yargıya güven ve yargı medya ilişkileri olarak belirlenmiştir. Bu çalışmalar kapsamında yargı ve medya ilişkilerinde yaşanan sorunların tespiti ve bu sorunlara karşılıklı işbirliği içinde çözüm önerileri üretilmesi amacıyla Ekim 2008 de ve Mart 2009 tarihlerinde Mantıksal Çerçeve Analiz Çalıştay ı adı altında iki çalıştay gerçekleştirilmiştir. Çalıştaylarda, yargı ve medya ilişkilerinde hem yargı hem de medya açısından yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri iki tarafın konulara farklı yaklaşımları çerçevesinde tartışılmıştır Kasım 2009 tarihlerinde ise, daha önce yargı ve medya ilişkilerinin geliştirilmesi çalışmalarına katılmış olan yargı ve medya mensuplarından oluşan 10 kişilik bir heyetle İsveç ve Hollanda ya çalışma ziyaretinde bulunulmuştur. Ziyaret heyetinde pilot adliyelerde görevli hâkim ve savcılar ile medya kuruluşlarını temsilen dört yargı muhabirimiz de yer almıştır. Çalışma ziyareti sonucunda, heyet tarafından bir rapor hazırlanarak, İsveç ve Hollanda örneği çerçevesinde Türkiye de yargı ve medya ilişkilerine yönelik öneriler ortaya konulmuştur. Bunların dışında, bakanlığımız sadece yargı ve medyayla ilişkiler konusunda değil, diğer konularda da medya kuruluşlarının yöneticileri ya da yargı muhabirleriyle bir araya gelmektedir. Basınla ilgili kanunlardaki düzenlemeler konusunda, 4 Şubat 2010 tarihinde İstanbul da medya kuruluşlarının yöneticileri ve meslek örgütlerinin temsilcileriyle bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıda, bir komisyon oluşturularak çalışmalara devam edilmesi kararı alınmıştır. Bu çerçevede 4-6 Mart 2010 tarihinde Ankara Hâkimevi nde meslek örgütlerinin temsilcileriyle bir toplantı yapılmış, Türk Ceza Kanunu ve Basın Kanunundaki düzenlemeler tartışılarak, değişiklik önerileri değerlendirilmiştir. Yargı ve medya ilişkileri noktasında sorun oluşturan, soruşturmanın gizliliğini ihlâl, adil yargılanmayı etkilemeye teşebbüs, özel hayatın gizliliğini ihlâl gibi suçlara ilişkin maddelerde bu kapsamda ele alınmıştır. Aynı şekilde yargı reformu çalışmaları ve Anayasa değişikliği gibi konular da dâhil olmak üzere bakanlığımızın çalışma alanına giren konulara ilişkin olarak, benzer toplantılar organize edilmiş, konular medya mensuplarıyla müzakere edilmiştir. Bu toplantılar sadece medyayı bilgilendirme amacıyla yapılmamakta, aynı zamanda medya mensuplarının görüş ve eleştirileri alınarak, bunlar ayrıca değerlendirilmektedir. Yargı ve medya ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik bu çalışmalarla, çağdaş demokrasilerdeki uygulamalar da göz önüne alınarak, adli olaylar konusunda toplumun zamanında ve doğru bir şekilde bilgilendirilerek, yargıda şeffaflığın sağlanması, adalet sistemine güvenin arttırılması ve hukuk devleti ilkesinin güçlendirilmesi amaçlanmaktadır. Saygıdeğer katılımcılar, değerli konuklar, bu sempozyumun bakanlığımızın yargı ve medya ilişkileri konusundaki çalışmalarına ışık tutacağına gönülden inanıyorum. Sunum yapacak olan değerli 9

24 konuklarımıza, çok değerli akademisyenlerimize, hukukçularımıza ve basın mensuplarımıza peşinen teşekkür ediyorum. Bu duygu ve düşüncelerle hepinizi tekrar saygı ve sevgiyle selamlıyorum. SUNUCU- Sayın Bakana teşekkür ederiz. Değerli konuklar 20 dakikalık kahve aramızın ardından birinci oturum başlayacaktır. SUNUCU- Prof. Dr. Sayın Durmuş Tezcan ve değerli konuşmacıları kürsüye arz ediyorum. I. OTURUM MEDYA ÖZGÜRLÜĞÜ VE ETKİLEŞİM İÇİNDEKİ DİĞER HAKLAR DURMUŞ TEZCAN (Oturum Başkanı)- Değerli Başkanlar, değerli müsteşarlar, ben tek tek, elimde liste olmadığı için, sayın konukları sayamıyorum, ancak hepimiz kural olarak, hepimiz demeyeyim istisnası olabilir, hukukçu gözüyle sayın meslektaşlarım dersem belki bütün meramım daha kısaca anlatılmış olur. İsveç ile Türkiye Adalet Akademisi arasında kurulan işbirliği çerçevesinde başlatılan bu çalışmanın ilk konuşmacısı Sayın Mithat Sancar beyefendi dün akşam hastaneye kaldırılmış, o nedenle kendisi konuşmasını yapamayacağından bir eksik konuşmacı ile toplantıya başlıyoruz. Ancak şöyle bir durum var, Sayın Elisabeth Palm kendisi benim yakından tanıdığım değerli bir hukukçudur, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde 1 inci Daire Başkanlığı ve Başkan Vekilliği yapmıştır yıllarca. Türkiye yle ilgili davaları çok yakından bilir, gelişmeleri takip eden ve Türkiye nin yaptığı reformları da bu çerçevede görme fırsatı bulan bir hukukçudur. Bugün kendisinin aramızda olması gerçekten büyük bir onurdur. Ben Sayın Sancar ın bıraktığı boşluğu da tamamlayacak bir başkanlığın ötesinde bir konuşmayla söze girmek istiyordum. Ama Sayın Palm, oturma yönünden pek rahat edemeyeceğini söylediği için öncelikle böyle yılların birikiminin bir sentezini yapacak olan Sayın Palm a öncelikle sözü vermek suretiyle onu dinleyelim, ardından ben de Türkiye yle ilgili bazı açıklamalarda bulunarak, konuyu zenginleştirmeye gayret sarf edeceğim. Yani 20 şer dakikalık her konuşmacının söz hakkı vardır; bu çerçevede herhangi bir zaman kısıtlamasına bu 20 dakika için gidilmeyecektir; çünkü zaten bir arkadaşımız burada değil. Sayın Palm AİHM kararları ve Avrupa Birliği düzenlemeleri ışığında basın özgürlüğü, adil yargılanma hakkı, soruşturma ve yargılama ilişkilerini esas alan bir konuşma yapacak. Kendisinin konuşması dediğim gibi Avrupa İnsan Hakları deneyimini de gündeme getirdiği için büyük önem arz etmektedir. Sözü Sayın Palm a bırakıyorum, buyurun. 10

25 ELISABETH PALM - Thank you, Mr. Chairman. Ladies and Gentlemen; firstly, I want to thank you and the organizers for having invited me to speak at this very important occasion. Freedom of expression has been described by the European Court of Human Rights as one of the basic conditions for the progress of democratic societies and for the development of each individual. Article 10 of the European Convention deals with this right to freedom of expression and information. It has during the years developed a substantial body of case-law by the European Court with regard to this Article. Many of you are certainly familiar with Article 10, but I will just take the first part of it here, as it is the basis of all that I will say. So, the first paragraph in Article 10 reads: Everyone has the right to freedom of expression. This right shall include freedom to hold opinions and to receive and impart information and ideas without interference by public authorities and regardless of frontiers. The Article shall not prevent states from requiring the licensing of broadcasting television and cinema enterprises. The right to freedom of expression in Article 10 includes all forms of expression covering for example books, pamphlets, paintings, statements that we make on the radio and television and also, it includes all kinds of content. For instance, Article 10 as such does not forbid discussions in the media or the dissemination of information that is suspected to be false. Another feature of Article 10 is that it also guarantees the negative aspect of the freedom of expression encompassed by the right to remain silent. There is a growing recognition of this implicit right in the practice of the Convention, as this right is of special importance to freedom from self-incrimination and the right to be presumed innocent. In the very famous and landmark case, Handyside, the Court emphasized that Article 10 is applicable not only to information and ideas that are favourably received or regarded as inoffensive or as a matter of indifference, but also those that offend, shock, disturb the state or any sector of the population and the Court continued to say that [s]uch are the demands of pluralism, tolerance and broadmindedness, without which there is no democratic society. These principles, which the Court expressed in this famous Handyside case are of particular importance to the press, which plays the role of a public watchdog by imparting information and ideas and they are also important to the general public which has the right to receive such information and ideas. But, the freedom of expression is not absolute. The state may interfere with such freedom irrespective of the medium through which opinions, information and ideas are expressed. According to Paragraph 2 of the same Article 10, the exercise of the freedom, since it carries with it duties and responsibilities, may be subject to such formalities, conditions, restrictions and penalties as are prescribed by law and are necessary in democratic society. These restrictions and limitations; you can put them in three different categories. Firstly, you have those that are designed to protect the public interest, i.e. national security, territorial integrity, public safety and prevention of disorder or 11

26 crime and protection of health and morals. The second one is those that protect the individual rights, i.e. the protection of the reputation or rights of others, prevention of disclosure of information received in confidence. And, finally, there are those that are necessary for maintaining the authority and impartiality of the judiciary. The term that is used, necessary in the democratic society has been developed by the European Court and by this term, the Court means that there must be a pressing social need for the limitations to be imposed on the exercise of the freedom of expression. It must, in other words, be convincingly established that the measures concerned are proportionate to the legitimate aim pursued. To this end, the state has to show that the reasons used in support for the measures are both relevant and sufficient. It is not enough to fulfill this requirement; it is also required that the state shows that it has acted carefully and in good faith. Although domestic authorities, courts mostly, have a certain margin of appreciation, the European Court has held that this margin of appreciation is circumscribed by the interest of a democratic society in ensuring and maintaining a free press. Freedom of the press has been the subject of many cases under Article 10 at the European Court. These cases prove not only the frailty, but also the fundamental importance of a free and critical press. Free expression, particularly by way of mass media, is a powerful tool, carrying special duties and responsibilities. If it is vital to protect the right to free speech, because of its power to promote democracy and advance political development, it is also important to recognize that free speech can equally be used to incite hatred, to impinge on individual privacy and safety. The Court s case-law is an attempt to strike the proper balance between these competing interests. I will refer to three cases among all cases that we have had at the Court, where the Court has dealt with the right to freedom of press and where the Court has developed some more general principles. For some of you, these cases are certainly well-known. But, I want to talk about them, because they still maintain a very prominent place in the case-law of the Court today. The first case I want to mention is the first case that the Court had to take a decision with respect to freedom of expression and concerning the press. That was the famous Sunday Times Case. This case concerned the United Kingdom and in that case, the Court held that there had been a violation of Article 10 by reason of an injunction restraining the publication in Sunday Times of an article concerning a drug and the litigation linked to that use. The injunction was based on the English law on contempt of court and the Court found that the injunction was not necessary in a democratic society. In a very detailed reasoning, the Court said inter alia that Article 10 guarantees not only the freedom of the press to inform the public, but also the right of the public to be properly informed. In the Sunday Times Case, the families of numerous 12

27 victims of the tragedy who were unaware of the legal difficulties involved had a vital interest in knowing all the underlying effects and the various possible solutions. They could be deprived of this information, which was crucially important for them, only if it appeared absolutely certain that its diffusion would have presented a threat to the authority of the judiciary. The Court, therefore, had to weight the interests involved and assess their respective force. In so doing, it observed inter alia that the facts of the case did not cease to be a matter of public interest merely because they form the background to a pending litigation. By bringing to light certain facts, the Article might have served as a break on the speculative and unenlightened discussion. The Court concluded that the interference complained of did not correspond to a social need sufficiently pressing to outweigh the public interest and freedom of expression. The second case I want to mention is also a very well-known case, called Lingens vs. Austria. There, the case concerned the conviction of a journalist. The journalist had defamed Mr. Kreiski who was the Under-Chancellor of Austria. In a couple of articles, the journalist had inter alia criticized Mr. Kreiski s accommodating attitude towards former Nazis taking part in Austrian politics. The journalist had used terms such as debatist, opportunist, immoral, undignified and on the basis of these different expressions, the journalist was sentenced to a fine and his articles were ordered to be confiscated. There, the European Court accepted, first of all, there had been interference, the state had interfered. They said also that it was prescribed by law and the aim was one of the aims set forth in Article 10. So, as we can see from the case-law in other cases, the Court here also focused on what was necessary in a democratic society. There, the Court said, Freedom of the press affords the public one of the best means of discovering and forming an opinion of the ideas and attitudes of political readers. More generally, freedom of political debate is at the very core of the concept of a democratic society within which it prevails through the Convention. The limits of acceptable criticism are accordingly wider as regards a political as such than as regards a private individual. Unlike the latter, the former, the politician inevitable and knowingly lays himself open to close scrutiny both by journalists and the public at large. He must also consequently display a greater degree of tolerance. The court added that in the context of a political debate, a sentence like the one that Mr. Lingens got, would be likely to deter journalists from contributing to public discussion on issues affecting the life of the community. By the same token, a sanction such as this is liable to hamper the press in performing its task as a provider of information and the public watchdog. Lastly, I would like to just refer to a French case that was incidentally the first case that the new Court delivered. You know that the system under the European Convention changed in

28 Before, it had been a court where the judges worked part-time and they were part-time in their countries. From 1 November 1998, it now turned to be a full-time court with 46 judges. It was at the beginning a discussion and there was some kind of a worry if the new Court because it was established as a new court and not as a continuation of the former court would accept the case-law of the former court. This case that I am going to refer to now is the first case that the new Court delivered. It is called Fressoz and Roire vs. France. There, the Court stated, with an anonymous decision, they clearly reaffirmed the former case-law and the importance of freedom of expression in a democratic society. This case concerned a French paper, Le Canard enchaîné. It is a satirical weekly in France. The journalist there handed out reproduced photocopies of tax assessment of the Managing Director of the Peugeot Company to illustrate an article drawing attention to the fact that he had got a 45% salary raise at the same time when they were talking about salaries for the working people. The applicants were convicted of handling these photocopies which they have obtained through a breach of professional confidence and they were fined. Here, again, it was found by the Court that this conviction was prescribed by law, it was pursued a legitimate aim and again, they focused on if it was necessary in a democratic society. The Court found first that the press article had contributed to a public debate on the matter and that was in general interest. Then, they also said that they considered whether the public was being informed if that outweighed the duties and responsibility that journalist had as a result of the suspect origin of the document it was a secret document. In this context, Article 10 protected the journalist s right to debouch information on issues of general interest provided that they were acting in good faith and on an accurate factual basis and gave reliable and precise information in accordance with the ethics of journalists. The Court asked itself three questions to come to this conclusion: 1) Is there a public debate on the issue which is the subject matter of the contested expression? 2) Is there a competing interest sufficiently strong to outweigh the right of the public to be informed? And 3) Did the journalist act in good faith? In this case, the Court came to the conclusion that the conviction of the journalist was not necessary in a democratic society. So, you can say that just by these three examples, but there are lot more cases. The Court considers that the freedom of press is of paramount importance. However, even if freedom of expression is considered as one of the cardinal rights, which are guaranteed under the convention, it must be balanced against other rights set forth in the Convention and one of such rights is the right to a fair trial, which the European Court has stressed holds a prominent place in a democratic society. 14