TMMOB K y Kanunu nunda De ifliklik Yap lmas na Dair Kanun Tasar s Tasla ile ilgili bas n aç klamas yapt

Transkript

1 HABERLER MO ANKARA fiube BÜLTEN MAYIS 2006 TMMOB K y Kanunu nunda De ifliklik Yap lmas na Dair Kanun Tasar s Tasla ile ilgili bas n aç klamas yapt TMMOB Yönetim Kurulu Baflkan Mehmet So anc 3 May s 2006 tarihinde 3621 say l K y Kanunu'nda De ifliklik Yap lmas na Dair Kanun Tasar s Tasla ile ilgili bas n aç klamas yapt say l K y Kanunu'nda De ifliklik Yap lmas na Dair Kanun Tasar s Tasla Konusunda TMMOB Görüflü: Son y llarda k y bölgeleri üzerindeki bask - lar giderek artm fl, yerli ve yabanc projeler gerekçe gösterilerek K y Mevzuat nda de iflikler yap lmas gündeme getirilmifltir. Bu de ifliklikler; 2005 y l nda kurvaziyer gemiler için öngörülen limanlara yönelik düzenlemede de oldu- u gibi, bir do al kaynak ve ekosistem olan k - y lar n korunmas ndan çok, kullan ma aç lmas yönünde olmaktad r. K y larda yer alabilecek ifllevlerin türleri artt r l rken, su alanlar da kullan m alanlar na kat larak, k y lar n ya malanmas süreci h zland r lmak istenmektedir. Son taslak da bu çerçevede de erlendirilmelidir. Taslakta öne ç kan konular aras nda; imar planlar onama yetkisinin yerel yönetimlerden al narak merkezi yönetime verilmesi ve k y alanlar nda imar aff na yol açabilecek hükümlere yer verilmesi üzerinde önemle durulmal d r. Bu çerçevede, taslak Anayasa Mahkemesi karar gere ince 1992 y l nda son fleklini alan 3621 say l Yasan n gerisinde bir yaklafl m sergilemektedir. Bu görüfllerimizi maddeler ba lam nda destekleyen hükümler, afla da s ralanm flt r: - Tasla n amaç maddesine de yans yan biçimde, k y lar n korumas ndan çok, kullan lmas na yönelik bir bak fl aç s söz konusudur. Birinci Maddede yer alan "koruma" sözcü ünün yerinin de ifltirilmesi ile bu alanlar n do al ve kültürel özelliklerini gözeterek korunmas ndan çok, deniz, tabii ve suni göl ve akarsu alanlar ile k y ve sahil fleritlerinin ne flekilde kullan labilece ine vurgu yap lmaktad r. Oysa yürürlükteki yasada temel ilke bu alanlar n korunmas d r. - Yerleflik alanlarda sahil fleritlerinin 50 metreye kadar indirilebilece ine iliflkin hükmü 14 web sitemiz hizmetinizde

2 MO ANKARA fiube BÜLTEN MAYIS 2006 Anayasa Mahkemesi'nin sahil fleridini 100 metre olarak belirleyen karar ile de çeliflmektedir. - Madde 3'te tan mlar aras na eklenen "Yat - r mc " ve "Fizibilite Raporu" tan mlar n n K y Kanununda yer almas, k y alanlar ndaki yeni düzenlemenin tümüyle yat r mc lara yönelik oldu unu göstermektedir. Bu sav tasla- n yedinci maddesi ile de desteklenmektedir. Burada imar plan teklifinin yat r mc taraf ndan fizibilite raporu ile birlikte haz rlanaca ya da haz rlatt r laca özellikle vurgulanmaktad r. Bir baflka anlat mla kullan mlara iliflkin imar plan teklifinin kamu taraf ndan de il do rudan özel sektörce gündeme getirilmesi öngörülmekte, k y lardaki yap - laflma koflullar n belirleme yetkisi bir anlamda yat r mc ya b rak lmaktad r. Taslak aynen yasalaflt takdirde k y lar m z n yerli ve yabanc gerçek veya tüzel kiflilerce haz rlanacak fizibilite raporlar do rultusunda ya malanmas n n ve betonlaflmas n n önü aç lm fl olacakt r. Tasar n n sonraki maddelerinde sözü edilen Bütünleflik K y Alan Planlamas ile ne öngörüldü ü tan mlarda yer almamaktad r. Bütünleflik K y Alan Planlamas duyarl k y kaynaklar n n korunmas ve kullan lmas için etkin bir Çevre Yönetimi arac d r. Ancak, taslakta yer ald biçimi ile, Bütünleflik K y Alan Planlamas bilimsel içeri inden kopart lmakta, merkezi yönetimin, k y n n gerisindeki bölgeleri de kapsayacak biçimde planlama yetkilerini yerel yönetimlerden geri almaya yönelik bir düzenleme olarak görülmektedir. - Kent planlar n n bütüncül bir anlay flla kurgulanmas gere i aç kt r. Bu ba lamda ayr ca "bütünleflik k y alan planlamas " kavram ile birkaç yerleflmeyi kapsayan bir k y bölgesinin planlanmas öngörülüyor ise plan kararlar çevre düzeni plan gibi üst ölçekli plan- HABERLER lamalarda verilebilir. Ya da k y alanlar ile birlikte tüm kentin bütüncül bir anlay flla planlanmas sorunu olarak ele al nacaksa ise,- ki zaten sistem bu flekilde kurgulanmal d r, "stratejik planlama" yaklafl m ile o kente yönelik çok boyutlu bir de erlendirme sonucu kent plan oluflturulabilir. Buradan hareketle, "bütünleflik k y alan planlamas " kavram ve Bakanlar Kurulunca ilan edilece- i öngörülen bütünleflik k y alanlar uygulamas ile ayr cal kl bölgeler oluflturulaca, Haydarpafla, Galataport türü projelerin önünün aç lmas n n hedeflendi i kuflkular a rl k kazanmaktad r. - Tasla n 7. maddesi ile k y, su alanlar ve dolgu alanlar nda imar plan ile yap labilecek yap lar n türleri artt r lmakta, bir baflka anlat mla bu alanlar n korumas ndan çok kullan ma aç lmas yaklafl m a rl k kazanmaktad r. Art k k y, dolgu ve sahil fleritleri ile birlikte su alanlar da yap laflmaya ve kullan ma konu edilirken tüm bu alanlarda karayolu, demiryolu, hava meydan, terminal, gar, boru hatlar, tüp geçitler, lokanta, e lence kullan mlar, denizalt akvaryum ve lokantalar gibi pek çok kullan fl n yap m da gündeme getirilerek k y lar n korunabilmesi daha da güçleflmektedir. Böylece kamuoyu gündeminde tart fl lan Galataport ya da Karadeniz sahil yolu gibi olumsuz uygulamalara yasal zemin haz rlanm fl olacakt r. - Taslakta özellefltirme kapsam d fl ndaki tüm k y larda imar planlar n n onama yetkisi yerel yönetimlerden al narak Bay nd rl k ve skan Bakanl na verilmektedir. (Özellefltirme kapsam nda kalan alanlarda bu yetki daha önce yerel yönetimlerden al narak Özellefltirme darelerine verilmiflti.) Üç taraf denizlerle çevrili, çok say da do al ve yapay göl ile akarsuyu bulunan ülkemizde do ald r ki, yasa kapsam nda de erlendirilebilecek k y yerleflmelerinin say s oldukça fazlad r. Bu ücretsiz hizmeti 15

3 HABERLER yerleflmelerin k y alanlar nda ve devam niteli indeki "geri sahalar nda" imar planlar - n n yeniden Bay nd rl k ve skan Bakanl - 'na al nmas 3194 say l mar Kanununun yerelleflme ilkesini yok ederken, yerel demokrasinin geliflmesi ad na da sak ncal görülmektedir. - Buna karfl n taslakta k y kenar çizgisinin onay yetkisi Valililiklere devredilmektedir. (Madde 9-b) Oysa onay yetkisinin yürürlükte ki yasada yer ald gibi Bay nd rl k ve skan Bakanl 'nda toplanmas, merkezde belirli bir birliktelik sa layabilme ad na, daha olumlu bir yaklafl m olarak de erlendirilebilir. - K y Kenar Çizgisi tespiti ile ilgili bir di er de ifliklik de Tespit Komisyonun oluflumunda jeoloji mühendisi veya jeolog yerine jeomorfologun, ya da flehir planc s yerine mimar n, ziraat mühendisi yerine biyologun geçebilece inin öngörülmesidir. Oysa bu meslekler uzmanl k alanlar itibari ile farkl meslek gruplar d r. Gerekli görülmesi halinde bu uzmanl k alanlar n n her birinin ayr ayr belirtilerek komisyonun geniflletilmesi ya da konu ile ilgili temel uzmanl k alanlar - n n isminin özellikle zikredilerek "veya" l anlat mdan vazgeçilmesi gereklidir. - Ek Madde 3 ve 4 ile Geçici 1. maddeler özünde yeni bir imar aff niteli i tafl maktad r. Sahil fleridi için yasal düzenleme olmad - dönemlerde yap lan ya da k y kenar çizgisi tespit edilmeyen alanlardaki yap ve tesislerin haz rlanacak planlarda dikkate al nmas hükmü bu yap lar n korunmas n bir baflka deyiflle de yeni bir imar aff n gündeme getirmektedir y l ndan beri k y alanlar ile ilgili uygulanmakta olan yasal düzenlemelere karfl n ve de Mecelle'den beri, her dönemde özellikle k y lar n hiçbir mülkiyete konu olamayaca "devletin hüküm ve tasarrufu alt nda oldu u" (devletin egenim ve kullan m nda oldu u) belirtilmifltir. Taslak MO ANKARA fiube BÜLTEN MAYIS 2006 ile bu alanlardaki yap laflmalar n ("imar plan bulunmamakla birlikte mevzuata uygun yap lm fl yap ve tesislerin") korunmas ndan ve hatta bu alanlar n sanki mülkiyete konu imifl gibi kamulaflt r lmas ndan bile söz edilmesi, oldukça sak ncal görülmekte ve kamu yarar ad na da tehlikeli bir politika olarak de erlendirilmektedir. - Hiçbir turizm tesisinin imar plan olmaks z n yap lmas mümkün olmad gibi k y ve sahil fleritlerinde plans z yap yapma olana bugüne kadar yürürlükte olan yasal düzenlemelerde mümkün k l nmam flt r. Bu çerçevede de erlendirildi inde, madde ile getirilen düzenleme, kaçak yap laflmalara yönelik bir af niteli i tafl yacakt r. Bu ise kamu yarar ad na en temelden karfl ç k lmas gereken bir konu olmaktad r. Tasar n n yukar da aç klanan temel sak ncalarla yasalaflmas halinde Anayasa'ya ayk r l k ortaya ç kacak ve geçmiflte oldu u gibi bir kez daha Anayasa Mahkemesince iptali gündeme gelebilecektir. TMMOB, K y Kanunu De iflikli ini, duyarl ekosistemlere sahip k y lar n ya malanmas na, betonlaflmas na neden olacak biçimde uluslararas sermayeye açmaya yönelik yasal zemin oluflturmay amaçlayan bir giriflim olarak de erlendirilmektedir. Bu amaçla, taslakta, - Anayasa'da k y lar n korunmas na ve halk n kullan m na yönelik hükümlere karfl n, yasa de iflikli i tasar s, k y n n yan s ra denizin de kullan lmas n n önü aç lmaktad r. - Bütünleflik K y Alan Planlamas ad alt nda yerel yönetimlerin k y larla ilgili yetkilerini k s tlayan k y ile birlikte arka plan n da planlama yetkilerini merkezi kurumlara devrini öngörmektedir. - K y lardaki yap laflmalara af getirmekte, toplumun adalet duygusunu zedeleyecek biçimde toplumsal ve mekansal eflitsizliklere yol açmaktad r. 16 web sitemiz hizmetinizde

4 MO ANKARA fiube BÜLTEN MAYIS 2006 HABERLER Ne Sinop ta, Ne de Ülkemizin Herhangi bir Yerinde Nükleer Santral S-TE-M -YO-RUZ! Sinop'ta kurulmas düflünülen Nükleer Santrallere karfl olanlar 29 Nisan 2006 da Sinop'ta mitingte bir araya geldi. çlerinde TMMOB'nin de yer ald bir grup emek ve meslek örgütü ile demokratik kitle örgütü taraf ndan oluflturulan Nükleer Santral Karfl t Platform taraf ndan düzenlenen mitingde, TMMOB ad na bas n aç klamas yap ld : Ülkemizde Elektrik Enerjisi htiyac için Önerilen Nükleer Santraller e Bugün Gerek Yoktur Bugün Çernobil Nükleer Santrali'nde meydana gelen kazan n 20. y ldönümü. 20. y lda, 26 Nisan 1986'da meydana gelen kaza ile ortaya ç kan tabloda; yaflam n yitiren insanlar, kullan lamayan binlerce kilometrekare tar m alan, kirlenen yeralt sular ve sonuçlar uzun y llara yay lan kötü bir görüntü var. Tüm dünya bu kaza ile birlikte nükleer enerji santrallerini yeniden sorgularken, birçok ülkede mevcut santrallerin kapat lmas ve yeni nükleer enerji santral yap lmamas yönünde kararlar al n rken, siyasal iktidar gerçekleri yans tmayan talep tahminlerine dayanarak yaratt enerjide kriz senaryolar yla nükleer santralleri bu topluma dayatmas anlaml de ildir. Mevcut ktidar n Sinop'ta 1800 megavatl k bir santral kurulaca n aç klamas, Enerji Bakanl n n flirketlerle/lobilerle görüflmeye bafllamas, bizi üzerimize düflen sorumlulu un gere i olarak tav r almaya zorlamaktad r. ücretsiz hizmeti 17

5 HABERLER Nükleer santral kurulmas, yarat lan tek yanl bilgilendirme ve kand rma ortam ile, bir oldu-bitti anlay fl içerisinde kabul ettirilmeye çal fl lmaktad r. Bu süreçte, siyasal iktidar n nükleer santral kurulmas için öne sürdü ü "gerekçelerin" hiçbiri "do ru" ve "kabul edilebilir" de ildir. Öncelikle belirtmek gerekir ki, Ülkemizde özellikle son 20 y lda, ülke ç - karlar do rultusunda enerji sektörü karardestek sistemleri oluflturulmam flt r. Rant üzerine kurulu k sa vadeli enerji yat r mlar desteklenmifl, rüzgar, jeotermal, biyokütle ve günefl gibi yenilenebilir enerji seçenekleri görmezden gelinmifltir. Ayr ca ülkemizde su potansiyelinin ancak %25.1'lik bir k sm de erlendirilmektedir. Ülkemizde enerji tasarrufu ve verimlili i konular nda da ciddi bir çal flma ve organizasyon eksikli i vard r. Bilimsel çal flmalar göstermifltir ki, ülkedeki yüzde 30'lara varan enerji tasarrufu potansiyelinin yüzde 15'lik bölümü hiçbir harcama gerektirmeyen, sadece bilinçlenme ve planlama ile kazan labilecek bir haldedir. Bunun yan nda, resmi rakamlara göre elektrik da t m flebekelerindeki kay p-kaçak oran yüzde 20 leri bulmaktad r. Siyasal iktidar, aynen kendinden öncekiler gibi, uygulad özellefltirme politikalar ile enerji sistemlerini piyasan n insaf na b rakm flt r. Oysa; Bütün bu kaynaklar dikkate al nd nda ve gerekli yat r mlar yap ld nda görülecektir ki, merkezi planlama ve kamusal bir anlay flla oluflturulmufl bir enerji politikas ile bu ülke hiçbir zaman enerjisiz kalmayacakt r. Bu ülkenin öz kaynaklar aç s ndan elektrik enerjisi potansiyeli vard r. Kendi potansiyelini de erlendirmesi durumunda, önümüzdeki 30 MO ANKARA fiube BÜLTEN MAYIS 2006 y ll k sürecin talebini karfl layabilecek kayna mevcuttur. Öte yandan: Nükleer santraller ucuz bir enerji kayna de ildir. Hem kurulum, hem üretim-iflletim, hem de güvenlik maliyetleri çok yüksektir.. Nükleer santraller enerji alan nda d fla ba- ml l azaltan bir çözüm de ildir. Tam tersine sürecin her alan nda d fla ba ml l k egemendir ve sadece enerji alan ndaki mevcut d fla ba ml l n çeflitlendirilmesine yaramaktad r. Dünyada pek çok ülke nükleer santrallerini terk etmektedir. Nükleer santrallerin en önemli sorunlar ndan biri olan radyoaktif at k sorunu bu gün çözümsüzdür ve yaln zca bugünü de il, gelece imizi de tehdit alt nda b rakacakt r. TMMOB, Çernobil nükleer santral nda yaflanan facian n 20. y ldönümünde ülkemizde yap lmak istenen Nükleer Santrallere karfl kamuoyunun gösterdi i duyarl l ve bu amaçla yap lan etkinlikleri desteklemektedir. Siyasal iktidar uyar yoruz: Nükleer lobinin dayatmalar na boyun e meyin. Nükleer Santral maceras ndan vazgeçin. nsan ve do aya duyarl enerji kaynaklar na yönelin. Ülkenin öz kaynaklar n kamusal bir hizmet anlay fl ile planlama kavram içinde de erlendirin ve özellefltirme uygulamalar na derhal son verin Biz, ne Sinop'ta, ne de ülkemizin herhangi bir yerinde nükleer santral istemiyoruz! 18 web sitemiz hizmetinizde

6 MO ANKARA fiube BÜLTEN MAYIS 2006 HABERLER Terörle Mücadele Yasa Tasar s Geri Çekilsin! [ ] KESK (Kamu Emekçileri Sendikalar Konfederasyonu ), TMMOB (Türk Mühendis Ve Mimar Odalar Birli i ), TTB (Türk Tabipler Birli i), TDB (Türk Difl Hekimleri Birli i ) HD ( nsan Haklar Derne i), TH V (Türkiye nsan Haklar Vakf ), Mazlum Der ( nsan Haklar ve Mazlumlar için Dayan flma Derne i), ÇGD (Ça dafl Gazeteciler Derne i), ASMMMO (Ankara Serbest Mali Müflavirler Ve Muhasebeciler Odas ), Halkevleri Genel Merkezi ve Tunceliler Derne i Terörle Mücadele Yasa (TMY) tasar s ile ilgili olarak ortaklafla bas n duyurusunda bulundu. Bas n aç klamas nda flunlar belirtildi; Yukar da mzas Bulunan Kurumlar Olarak Bas na ve Kamuoyuna Aç kl yoruz! TBMM'de görüflülen Terörle Mücadele Yasas nda De ifliklik Tasar s, genifl demokratik kamuoyunda oldu u gibi, biz afla - da imzas bulunan kurumlarda da derin kayg uyand rmaktad r.her ne nedenle olursa olsun insan hak ve özgürlüklerini s n rlayan düzenlemeler, toplumumuzu geriye döndürecektir. Ülkemizin, at lacak demokratik ad mlarla ileriye gidebilece ini düflünüyoruz. De ifliklik tasar s ise; son birkaç y lda yap lan düzenlemelerin birçok yönden geri al nmas n, hak ve özgürlüklerin s n rlanmas n içermektedir. Bütün sorunlar m z; daha fazla demokratikleflme, yurttafllara daha fazla özgürlük alan aç lmas yla çözüme kavuflabilir. Ülkemizin yak n tarihi, sorunlar m z sadece asayifl önlemleriyle çözmenin mümkün olmad n göstermifltir. Yeniden ayn günlere dönmek yerine, sorunlar n demokratik zeminlerde çözümünü sa lamak gerekmektedir. Yap lmaya çal fl lan bu düzenlemeyle ülkemiz, 12 Eylül hukukunun cenderesine sokulmufl olacakt r. nsanlar m z n gelece ine olan güven duygusunu zedeleyen, genifl toplum kesimlerinde kayg uyand ran TMYT(Terörle Mücadele Yasa Tasar s ) hükümet taraf ndan geri çekilmeli, yurttafllar n daha fazla demokrasi, daha fazla hak talepleri ve duyarl l klar dikkate al nmal d r. ücretsiz hizmeti 19