PROJE SAHİBİ NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞAAT TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ PROJENİN ADI

Transkript

1 PROJE SAHİBİ NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞAAT TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ PROJENİN ADI ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI PROJENİN YERİ GAZİANTEP İLİ NİZİP İLÇESİ, ANTEP YOLU ALTI MEVKİİ HAZIRLAYAN KURULUŞ DENG MÜHENDİSLİK İNŞAAT SANAYİ VE TİC. LTD. ŞTİ. EK IV PROJE TANITIM DOSYASI GAZİANTEP 2015

2 PROJE SAHİBİNİN ADI NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ.TİC.LTD.ŞTİ. ADRESİ Sanayi Sitesi 1 Nolu Sokak No: 3/A NİZİP/ GAZİANTEP TELEFON, GSM VE FAKS GSM : NUMARALARI E-POSTA PROJENİN ADI nihatcengiz47@gmail.com ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞ PROJESİ PROJE BEDELİ PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ) TL Gaziantep ili, Nizip İlçesi, İstasyon Mahallesi, Antep Yolu Altı Mevkii, (Pafta No: 77 Ada No: 1082 ve Parsel No: 21) Seçme Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi Ek Bitkisel ürünlerin üretimi: a) Bitkisel ham yağ veya rafine yağ üreten tesisler, (Kekik, papatya ve benzeri esansiyel yağların üretimi hariç) PROJENİN NACE KODU RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN/ KURULUŞUN ADI d E N G DENG MÜHENDİSLİK İNŞAAT SAN VE TİC. LTD. ŞTİ. RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN/ KURULUŞUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI PTD SUNUM TARİHİ DEĞİRMİÇEM MAH. SÜLEYMAN KURANEL CADDESİ TEVFİK ÖZDİL APT. NO:14/1 ŞEHİTKÂMİL/GAZİANTEP Tel:

3 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER TABLOLAR DİZİNİ ŞEKİLLER DİZİNİ PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ SAYFA NO I ΙΙI II II III 1- PROJENİN ÖZELLİKLERİ 1 a) Projenin ve yerin alternatifleri (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri) 1 b) Projenin iş akım şeması, kapasitesi, kapladığı alan, teknolojisi, çalışacak personel sayısı c) Doğal kaynakların kullanımı (arazi kullanımı, su kullanımı, kullanılan enerji türü vb.) ç) Atık miktarı (katı, sıvı, gaz ve benzeri) ve atıkların kimyasal, fiziksel ve biyolojik özellikleri d) Kullanılan teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kaza riski PROJE YERİ VE ETKİ ALANIN MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ a) Mevcut arazi kullanımı ve kalitesi (tarım alanı, orman alanı, planlı alan, su yüzeyi ve benzeri), b) EK-5 deki Duyarlı Yöreler Listesi dikkate alınarak korunması gereken alanlar. 3- PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER NOTLAR VE KAYNAKLAR 37 EKLER 38 I

4 TABLOLAR SAYFA NO Tablo 1 Tablo 2 Mevcut Durumda ve Yapılacak Kapasite Artışı Sonrası Tesiste Bulunan Makinelerinin Kapasitesi ve Güçleri Kapasite Artışı Sonrası Tesiste Kurulacak Makinelerinin fiyatları (Proje Bedeli) Tablo 3 İşletmede Çalışacak Makine ve Ekipmanın Yaklaşık Ses Gücü 17 Tablo 4 İşletmede Çalışacak Makine ve Ekipmanın Ses Gücü Düzeyleri 17 Tablo 5 Tesiste mesafeye göre oluşacak ses basıncı düzeyi (2000 Hz oktav band) Tablo 6 Tesiste mesafeye göre Atmosferik Yutuş (2000 Hz oktav band) 18 Tablo 7 İşletme Aşamasında Oluşacak Gürültünün Mesafelere Göre Dağılımı 19 Tablo 8 Endüstriyel Tesisler İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri 20 Tablo 9 Gaziantep Bölgesinin Florası 24 Tablo 10 Gaziantep Bölgesinin Faunası 28 Tablo 11 Kuşlar 29 Tablo 12 Mammalia (Memeliler) 30 Tablo 13 Faaliyet Alanı Koordinatları 37 Tablo 14 Gaziantep ve Civarında Meydana Gelen Depremler ŞEKİLLER SAYFA NO Şekil 1.a İş Akım Şeması 5 Şekil 1.b İş Akım Şeması 6 Şekil 2 Tesiste Oluşacak Gürültünün m Arasındaki Dağılımı 20 Şekil 3 Gaziantep İli Deprem Haritası 40 II

5 PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ Söz konusu proje; NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ.TİC.LTD.ŞTİ. tarafından; Gaziantep ili, Nizip İlçesi, İstasyon Mahallesi, Antep Yolu Altı Mevkii, Sanayi Sitesi 1 Nolu Sokak No: 3/A adresinde, tapunun Pafta No: 77 Ada No: 1082 ve Parsel No: 21 de kayıtlı 555 m 2 lik toplam alanın, 410 m 2 lik kapalı alanı içerisinde işletilen Zeytinyağı Üretim Tesisi Kapasite Artış projesidir. İşletmede bir adet kontinü sistem zeytinyağı üretim hattı bulunmaktadır. Bu üretim hattının teknolojisi eskimiş olduğundan istenen kapasiteye ulaşılamamakta ve kaliteli üretim sağlanamamaktadır. Mevcut makine ve ekipmanlarla kurulu kapasitenin ancak % 50' si oranında ürün işlenebilmektedir. Bölgedeki zeytin rekoltesi dikkate alındığında söz konusu tesisin yenilenmesi ve kapasitesinin artırılması kaçınılmaz olmuştur. Bu amaçla son teknolojiye uygun olarak üretilmiş iki fazlı sistemle çalışan modüler makine ve ekipman hattının alınması planlanlanmaktadır. Böylece üretimde standart kalite sağlanmış olacaktır. İşletmenin mevcut kapasitesi 45 ton/ gün olup 80 ton/ gün' e çıkarılması planlanmaktadır. Tesiste mevcut durumda 1 kişi çalışırken yapılacak kapasite artışıyla 2 kişiye iş imkânı sağlanacaktır. Ayrıca tesiste çalışacak personelin tüm ihtiyaçları bölgeden sağlanacaktır. Zeytinyağı üretiminde, zeytinin cinsi, yetiştiği bölge, hava şartları (aşırı veya normal yağış ya da kuraklık), yetişme şartları (sulama, gübreleme, kimyasal ya da organik koruma) ve toplanarak zeytinyağı üretim tesisine geliş şekli ve hatta hızı önemli faktörlerdir. Ayrıca, zeytinyağının üretim biçimi, hızı ve yüksek sıcaklığa maruz kalıp kalmadığı da zeytinyağının kalitesini, üretim miktarını ve dolayısıyla fiyatını etkileyen faktörler arasında yer alır. Bu nedenlerle yörede bu tesisin kurulması planlanmıştır. Bunlarla birlikte Dünya pazarlarında elde edilen payların korunması söz konusu pazarlarda sürekli ürün arzı ile mümkün olabilir. Zeytinyağı üretimindeki alternatifler nedeniyle yok yıllarında bazı pazarlarımıza ürün sunulamadığından bu pazarlar kaybedilmektedir. Tesisin ileriki yıllarda bu kayıpların azaltılmasında küçükte olsa etkisi olacağı düşünülmektedir. III

6 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI 1- PROJENİN ÖZELLİKLERİ a) Projenin ve yerin alternatifleri (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri), Söz konusu proje; NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ.TİC.LTD.ŞTİ. tarafından; Gaziantep ili, Nizip İlçesi, İstasyon Mahallesi, Antep Yolu Altı Mevkii, Sanayi Sitesi 1 Nolu Sokak No: 3/A adresinde, tapunun Pafta No: 77, Ada No: 1082 ve Parsel No: 21 de kayıtlı 555 m 2 lik toplam alanın, 410 m 2 lik kapalı alanı içerisinde işletilen Zeytinyağı Üretim Tesisi Kapasite Artış projesidir. İşletmede bir adet kontinü sistem zeytinyağı üretim hattı bulunmaktadır. Bu üretim hattının teknolojisi eskimiş olduğundan istenen kapasiteye ulaşılamamakta ve kaliteli üretim sağlanamamaktadır. Mevcut makine ve ekipmanlarla kurulu kapasitenin ancak % 50' si oranında ürün işlenebilmektedir. Bölgedeki zeytin rekoltesi dikkate alındığında söz konusu tesisin yenilenmesi ve kapasitesinin artırılması kaçınılmaz olmuştur. Bu amaçla son teknolojiye uygun olarak üretilmiş iki fazlı sistemle çalışan modüler makine ve ekipman hattının alınması planlanlanmaktadır. Böylece üretimde standart kalite sağlanmış olacaktır. İşletmenin mevcut kapasitesi 45 ton/ gün olup 80 ton/ gün' e çıkarılması planlanmaktadır. Söz konusu tesis; Nizip Damla Tarım Ürünleri Nakliye Petrol Gıd. Tem. Mad. İnş. Tic. Ltd. Şti tarafından, Köylüoğlu Tarım Ürünleri ve Gıda Sanayi' den devralınmıştır. Köylüoğlu Tarım Ürünleri ve Gıda Sanayi' nin Tarih ve 3016 Sayılı kararla almış olduğu "ÇED Gerekli Değildir Kararı" bulunmaktadır. Faaliyet sahibinin söz konusu tesis için sunulan Proje Tanıtım Dosyasında yer alan tüm taahhütlere uygun olarak çalışacağı beyanı nedeni ile verilen "ÇED Gerekli Değildir Kararı" nın Nizip Damla Tarım Ürünleri Nakliye Petrol Gıd. Tem. Mad. İnş. Tic. Ltd. Şti için de geçerli olduğuna dair Tarih ve 1522 Sayılı "Faaliyet Sahibi Değişikliği yazısı" bulunmaktadır. (Bkz. Ek-9) Dünya genelindeki zeytin yetiştiriciliğinin % 90 lık bir kısmının Akdeniz havzası, geriye kalan kısmı ise Latin Amerika ülkelerinde yapılmaktadır verilerine göre Dünyada yaklaşık 9 milyon hektar alanda 900 milyon zeytin ağacından yaklaşık 17 milyon ton dane zeytin elde edilmektedir. Önemli zeytin üretici ülkeler sırasıyla, İspanya, İtalya, Yunanistan, Tunus, Türkiye ve Suriye dir. Bunların yanı sıra son yıllarda Avustralya, Japonya ve Arjantin gibi ülkelerde de zeytin üretimine başlanılmıştır. Zeytin, genetik özelliğinin yanı sıra kültürel işlemlerin tam olarak uygulanamayışı nedeniyle alternans (bir yıl ürün verme-diğer yıl az/yok verme) gösterir. Ürünün alternans eğilimi, üretici ülkelerin yetiştirme tekniklerine verilen öneme göre değişen unsurlardan biridir..[kaynak: AYSO Üyesi Tarıma Dayalı Sanayi Sektörünün Dış Ticaret Potansiyelinin Araştırılması Projesi Zeytinyağı Pazar Araştırması 2012] GAP Projesinin tam olarak faaliyete geçmesiyle, ekonomik büyümenin özellikle Gıda, Tarım ve Tekstil sektöründeki kapasite ve kalite artışını önemli oranda artacaktır. Buna paralel olarak Bölge yetiştirilen tarım ürünlerin Uluslararası kabul görmüş standartlarda işleme gereksinim duyulacağı muhakkaktır. Bu düşünceyle yola çıkarak, bu sektördeki talebi karşılamak amacıyla bu tesis kurulacaktır. Zeytinyağı üretim proseslerinde oluşacak atıksuyun miktarı ve kirlilik özellikleri, tesiste uygulanan yönteme ve teknolojiye bağlı olarak farklılıklar göstermektedir. 2-fazlı santrifüj prosesinde, proses suyuna çok az gereksinim olduğundan, su ve enerji 1/43

7 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI gerefksinimi yönünden avantajlı olan tek prosestir. Oluşan düşük atıksu hacmi ve çok düşük kirlilik yükü sebebiyle, bu proses avantajlıdır. Bu prosesin diğer ilave avantajları, elektrik tüketiminde azalma ve atıksu uzaklaştırmadaki kolaylık olarak sıralanabilir. Tesisin yer seçimi, Zeytin yetiştiriciliğinin fazla olduğu bir bölge olması Gaziantep ve Şanlıurfa illerine yakın olması dolayısıyla ürünün tesise ve pazara yapılacak taşıma maliyetlerinin daha düşük olacağı, hammadde temininin rahat sağlanması, topoğrafik yapısının uygun olması ve alt yapının müsait olması gibi faktörlerin yanında, gerek GAP Projesinin bölgede yaratacağı hareket açısından avantajı, gerekse de teknoloji ve ticaret potansiyeli açısından tesisin gelişme potansiyelini ve sürekliliğini olumlu yönden etkileyeceği göz önünde bulundurularak kurulmuştur. Kapasite artışı sonrasında;. Kullanılacak teknoloji sayesinde aynı konuda çalışacak işletmeler arasında rekabet artacak. Dolayısıyla tüketiciye hem kaliteli ve hem de ucuz ürün sunumu sağlanacaktır. Söz konusu tesisin, yer seçiminde Bölgenin Sosyo-Ekonomik durumu, çeşitli gereksinimleri giderme olanakları, hizmet potansiyeli, iş gücü temini olanakları açısından da tercih edilir bir yapıya sahiptir. Sonuç olarak faaliyetler sonucunda çevre ve insan sağlığı açısından herhangi bir risk ve tehlike olmayacaktır. Bu nedenle proje yeri için alternatif alan düşünülmemiştir. Tesiste 2 kişiye iş imkânı sağlanacaktır. Ayrıca tesiste çalışacak personelin tüm ihtiyaçları bölgeden sağlanacaktır. b) Projenin İş Akış Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı. Söz konusu proje; NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ.TİC.LTD.ŞTİ. tarafından; Gaziantep ili, Nizip İlçesi, İstasyon Mahallesi, Antep Yolu Altı Mevkii, Sanayi Sitesi 1 Nolu Sokak No: 3/A adresinde, tapunun Pafta No: 77 Ada No: 1082 ve Parsel No: 21 de kayıtlı 555 m 2 lik toplam alanın, 410 m 2 lik kapalı alanı içerisinde işletilen Zeytinyağı Üretim Tesisi Kapasite Artış projesidir. Akdeniz uygarlığının sembolü olan zeytin ağacı en iyi yetişme koşullarını bu bölgede bulmuş ve tarihte çeşitli uygarlıkların kuruluşunda en büyük etken olmuştur. Zeytin ve zeytinyağı Akdeniz insanının önemli bir gıdası, ticari bir geliri, ortalığı aydınlatan bir ışığı ve güzellik iksiri durumuna gelmiştir. Zeytinin anavatanı Anadolu olduğu birçok araştırmacılar tarafından doğrulanmıştır. Ülkemizin en eski kültür bitkisi olan zeytin, Güneydoğu Anadolu dan önceleri Batı Anadolu ya ve oradan da Ege Adaları yoluyla Yunanistan, İtalya, Fransa ve İspanya ya kadar uzanmıştır. Zeytin ağacı yetiştiriciliği zahmetlidir ancak zeytin ağacının uzun ömürlü olması bu emeğin karşılığını vermektedir. Olgun bir zeytin ağacından kg zeytin elde edilebilmektedir. Ortalama 4 5 kg zeytinden ise 1lt civarında zeytinyağı çıkarılabildiği göz önünde bulundurulursa, 1 zeytin ağacından yılda ortalama 3 lt ya da 4 lt zeytinyağı üretilebilir. Zeytin en fazla yağ içeren meyvelerden biridir. Ağırlığının %20 30 u kadar yağ içerir ve ekim alanının kuzey veya güney yarım kürenin hangi bölgesinde olduğuna bağlı olarak, çiçeklenme mevsimi Nisan ile Haziran aylarına rastlamaktadır. Yeşil zeytinler, Ağustos sonundan Kasım başına kadarki sürede olgunlaşır, Kasım ile Ocak ayları arasındaki dönemde ise hasat edilir. 2/43

8 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI Zeytinyağı üretiminde, zeytinin cinsi, yetiştiği bölge, hava şartları (aşırı veya normal yağış ya da kuraklık), yetişme şartları (sulama, gübreleme, kimyasal ya da organik koruma) ve toplanarak zeytinyağı üretim tesisine geliş şekli ve hatta hızı önemli faktörlerdir. Ayrıca, zeytinyağının üretim biçimi, hızı ve yüksek sıcaklığa maruz kalıp kalmadığı da zeytinyağının kalitesini, üretim miktarını ve dolayısıyla fiyatını etkileyen faktörler arasında yer alır. Bu nedenlerle yörede bu tesisin kurulması planlanmıştır. Bunlarla birlikte Dünya pazarlarında elde edilen payların korunması söz konusu pazarlarda sürekli ürün arzı ile mümkün olabilir. Zeytinyağı üretimindeki alternatifler nedeniyle yok yıllarında bazı pazarlarımıza ürün sunulamadığından bu pazarlar kaybedilmektedir. Tesisin ileriki yıllarda bu kayıpların azaltılmasında küçükte olsa etkisi olacağı düşünülmektedir. Meyve bağlamadan itibaren meyve iriliği yavaş yavaş artar, çekirdek sertleşme dönemine eriştiğinden, ağırlık artışı oldukça belirgin bir hal alır. Sonbaharın başlangıcında koyu yeşil renk, parlak sarımtırak ve açık yeşil renge döner, sonra özellikle uçta küçük menekşe rengi benekler görülmeye başlar ve bütün kabuğu bağlayacak şekilde yayılır. En sonunda et ve kabuk çeşidi de has rengini alır. Olgunlaşma devresi, menekşe rengi lekelerin görülmesinden kabuk ve etin son lekelenme zamanına kadar süren devre olarak kabul edilir. Meyvenin yağ varlığı, olgunluk ilerledikçe artar ve ağaç üzerinde yeşil meyve kalmayınca en yüksek seviyeye ulaşır. Bu zamandan sonra ağırlığına göre, toplam yağ varlığı pratik olarak sabit kalmakla birlikte toplam yağın yüzdesi meyvenin rutubet kaybetmesiyle artar. Zeytin hasadı dökümün şiddetli olduğu devreden önce yapılır. Meyvenin organoleptik özellikleri derim geciktikçe bozulmaktadır. Meyvenin tabii dökümü esas olarak çeşide bağlıdır. Bunun yanında iklim koşulları ve ağacın sağlık durumu da etkili olabilir. Çoğunlukla olgunlaşma devresinde tabii döküm azalır. Fakat bu devreden sonra dökülme yüzdesi belirginleşir. Hasat esnasında sarsıcı makinelerin kullanılması son zamanlarda yaygınlık kazanmıştır. Ancak muhtelif çevre şartları ve çeşitlere uygun sarsıcının kullanılması gerekir. İş Akış Şemasının Açıklaması Zeytin toplanması sonbaharın sonu ve kış aylarının yağışlı ve çamurlu günlerinde yapıldığından daneler kirli ve ıslak olmaktadır. Yöremizde genellikle sırıkla hasat yapıldığından yere düşen daneler kirlenir ve yerden toplanırken yaprak, filiz, taş ve toprakla beraber alınır. Gerek kirlenen danelerin temizlenmesi ve gerekse yabancı maddelerin arınabilmesi yıkama işlemi ile mümkündür. Zeytinleri yıkamada basınçlı su, titreşim elekli su içerisine hava vererek, zeytinleri hareket halinde tutan hidrofönematik tip çeşitli makineler kullanılmaktadır. Tesise getirilen zeytin meyveleri, önce içerisinde bulunan yabancı maddeler ayıklanır. Meyveler, içerisindeki taş vs. gibi ağır maddeler zeytinin ilerlediği özel kıvamlı hazneden suyun dibine iner. Biriken ağır maddeler makinenin çalışması durdurulduktan sonra el tahrikli helezon yardımı ile dışarı atılır. Zeytin yıkama haznesinden geçerek ön kısımda bulunan vibrasyonlu eleğe gelir. Bu kısımda zeytin sudan ayrılarak besleme helezonu bunkerine dökülür. Kırıcı haznesine zeytin besleme helezonlu konveyörü vasıtası ile iletilen zeytinler özel dizayn edilmiş çekiçler tarafından ezilmeye ve yanmaya maruz kalmadan parçalanarak kırılır. Kırılan zeytinler dağıtıcı helezon vasıtasıyla isteğe bağlı olarak malaksör karıştırıcının sağ ve sol gözlerine iletilir. 3/43

9 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI Malaksör, yatay karıştırıcı aralarında geçiş bağlantıları olan her bir 0,8 m 3 hacme sahip 2 şerli sıralı 6 gözden meydana gelir. Zeytin hamuru bir gözden diğerine karıştırıcılar vasıtasıyla karıştırılarak aktarılır. Hamur karıştırıcı helezonlar vasıtasıyla homojen hale gelir. Gözler etrafında bulunan su ceketleri içerisinde oluşan o C su vasıtasıyla hamur ısıtılır. Ayrışma yoğunluğuna dakikada ulaşır. Bu işlem yağ verimini artırmak amacıyla yapılır. Sistem kapalı sistemdir, dışarıya buhar atılması söz konusu değildir. Hamur pompası, malaksör gözlerinden hamur geçiş haznesi vasıtasıyla zeytin hamurunun dekantöre sevki yapılır. Dekantöre alınan hamur, tambur devrinin 300 devir/dakika çıkarması ile sistem santrifüj kuvvetler sonucunda yağ veriminin en yüksek düzeyde tutarak prinayı, suyu ve zeytin yağını birbirinden özgül ağırlıklarından faydalanarak ayrıştırır. Hamur pompası ile iletilen hamur flowmetreden gelen o C su ile beraber dekantör tamburu içerisine gelir. Su tambur arkasındaki geçiş kanalından dekantörün alt haznesine oradan da dekantörün yanında bulunan vibrasyonlu eleğe gönderir. Tambur içindeki yağ özel olarak dizayn edilmiş 2 adet karşılıklı bulunan beklerden tambur dışına alınır. Dekantörün alt haznesine inen yağ buradan vibrasyonlu eleğe gönderilir. Tamburun ön kısmında monte edilmiş olan şanzıman tambur ile iç helezon arasında belli bir devir farkı yaratarak prinanın sistemden dışarı atılmasını sağlar. Yağ ve suyun içindeki tortuların tutulduğu elek kısmı ve suyun ve yağın toplanıp sevk edildiği 2 adet hazneden oluşur. Elek kısmına inen su içindeki tortular özel dizayn edilmiş elek sacında tutulur. Su buradan alt hazneye iner ve alt kısımdaki geçiş kanalındaki sistem dışına tahliye edilir. Yağ ise aynı şekilde elek sacı üzerinde tortular tutulduktan sonra alt hazneye iner. Buradan yağ pompası vasıtasıyla mikromize tortuları ayrıştırmak üzere separatöre sevk edilir. Elek sacında kalan tortular titreşim neticesinde yatay helezonlu konveyör içerisine dökülerek sistemden dışarıya sevk edilir. Vibrasyonlu eleğin ön kısmında bulunan aspiratör yardımıyla yağın buharı sistem dışına atılır. Prina ise, helezonlu konveyörler sistemiyle bina dışına sevk edilmesini ve yığın haline getirmesini sağlar. Zeytin yağı içerisindeki mikromize tortular bu sistemde santrifüj kuvvetler neticesinde ayrıştırılır. Satışa hazır hale gelen zeytinyağı 55 litrelik variller ve 17 litrelik tenekelerde tüketime sunulacaktır. Prina zeytin fabrikalarında zeytinlerin sıkılmasından sonra arta kalan zeytin küspesine verilen isimdir. Prina, içerisinde yağ, su, çekirdek ve pulp kısımlarından oluşmaktadır. Zeytinyağı fabrikalarının tipi ve işleyiş şekillerine göre prinanın ihtiva ettiği yağ ve su miktarı değişiklik göstermektedir. Ortalama prinanın % 1-2 nin yağ, % nün su geri kalan kısmında -ise çekirdek ve pulp olduğu tespit edilmiştir. 2 kilo prina posasının, 1 kilo fueloile eş değerde kalorisi vardır. İşletmede oluşan prina, tesiste bekletilmeden çözgen ekstraksiyonu (hekzan) ile kurutulduktan sonra yakıt olarak kullanılmasına uygun hale getiren firmalara yerinde satılacaktır. Sistem manuel olacaktır. Sistemde kullanılan ekipmanlar iki faza uyumludur. Dekantör hem iki hem de üç fazlı çalışma özelliğine sahiptir. Dekantör aşınmaya karşı dirençli ve gıda tüzüğüne uygun tamamı AISI 414 paslanmaz döğme çelikten ultasonik teste tabi tutularak imal edilmiştir. Malaksör gözleri her biri 750 kg zeytin hamuru alma kapasitesine sahip 8 gözlü malaksör olacaktır. Malaksörün her gözünde hamurun taşmasını önleyici bilgisayar kontrol sistemi olacaktır. 4/43

10 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI HAMMADDE YIKAMA SU ATIK SU KIRMA YAKIT MALAKSÖR DEKANTÖR NEMLİ PRİNA SEPARATÖR ZEYTİNYAĞI PAKETLEME Şekil 1.a İş Akım Şeması 5/43

11 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ZEYTİNYAĞI PRİNA ATIK SU ZEYTİN TAŞIMA BANDI (bant, yaprak aspiratörü) DEKANTÖR (dekantör, vibrasyon, hamur pompası, yağ pompası) ZEYTİN YIKAMA MAKİNASI SEPERATÖR BESLEME HELEZONU SICAK SU KAZANI (sıcak su kazanı, su hazırlama) KIRICI KONTROL PANOSU MALAKSÖR TESİSAT Şekil 1.b İş Akım Şeması 6/43

12 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI Proje konusu tesis tarih ve Sayılı ÇED Yönetmeliği Ek 2 Madde 27- Bitkisel ürünlerin üretimi: a) Bitkisel ham yağ veya rafine yağ üreten tesisler, (Kekik, papatya ve benzeri esansiyel yağların üretimi hariç) kapsamında değerlendirilmiş olup bu kapsamda Proje Tanıtım Dosyası hazırlanmıştır. KAPASİTE Tesisin mevcut kapasitesi için; Gaziantep Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından Tarih ve 3016 Sayılı Karar ile ÇED Gerekli Değildir Kararı verilmiştir (Bkz.Ek-9). Tesisin mevcut durumda zeytin işleme kapasitesi günde 45 ton iken yapılacak kapasite artışıyla zeytin işleme kapasitesi günde 80 ton olacaktır. Ortalama Çalışma Süresi : 100 gün Vardiya Sayısı : 3/Gün İşleme Miktarı : 3, 34 ton/saat Çalışma Süresi : 24 Saat/ Gün Günlük İşleme Miktarı : (3,34 ton/saat)x(24 saat/gün) : 80 ton/gün Aylık İşleme Miktarı : (3,34 ton/saat)x(24 saat/gün)x(30 gün/1 ay) : 2404 ton/ay Yıllık İşleme Miktarı : (80 ton/gün) x (100 gün/yıl) : ton/yıl Zeytin İçeriği: Yağ : % 30 Nemli Prina : % 70 Sistem kontinü olacak ve iki fazlı çalışacaktır. Sistem iki fazlı çalışacağından nemli prina oluşacaktır. Prosesten çıkacak nemli prina; tesiste bekletilmeden çözgen ekstraksiyonu (hekzan) ile kurutulduktan sonra yakıt olarak kullanılmasına uygun hale getiren firmalara yerinde satılacaktır. Buna göre nemli prina oranı; Yıllık Üretim [Zeytin Yağı] : (8 000 ton/yıl) x (% 30) : ton/yıl Yıllık Üretim [Nemli Prina] : (8 000 ton/yıl) x (% 70) : ton/yıl 7/42

13 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI Tablo 1 Mevcut Durumda ve Yapılacak Kapasite Artışı Sonrası Tesiste Bulunan Makinelerinin Kapasitesi ve Güçleri MEVCUT DURUM YAPILACAK KAPASİTE ARTIŞI SONRAKİ DURUM CİNSİ VE TEKNİK ÖZELİKLERİ ADET GÜCÜ GÜCÜ CİNSİ VE TEKNİK ÖZELİKLERİ ADET (KW) (KW) Zeytin Taşıma Bandı 1 0,746 Zeytin Taşıma Bandı ve Bunkeri Yaprak Aspiratörü Zeytin Yıkama Makinası Zeytin Yıkama Makinası Zeytin Yıkama Makinası Elektrik Panosu Malaksör Kırıcı Elevatör Bunkeri Kırıcı Kırıcı Su Debi Cihazı Malaksör Dekantör Hamur Pompası Hamur Pompası Dekantör Vibratörlü Yağ Temizleme Eleği 1 0,746 Vibrasyon Eleği Yağ Pompası 1 0,746 Yağ Pompası Zeytin Besleme Helezonu Prina Elevatörü Yatay Prina Helezonu Piston Pımpa Rampa Prina Helezonu 1 0,746 Dinlenme Tankı Seperatör Seperatör Yağ Dinlendirme Haznesi Seperatör Elektrik Panosu Seperatör önü Yağ Teknesi ve pompası Pompalı Yağ Kabı Seperatör Elektrik Panosu Su Isıtma Kazanı ve Kazan Pompası Sıcak su Kazanı Eşanjör Takımı Su Hazırlama ve Eşanjör Tesis Kontrol Panosu Elektrik Panosu Cidarlı Zeytinyağı Depolama Tankı Kumanda Paneli Teneke & Şişe Dolum Makinası Tavalar Tesisa Taşıyıcı Konsollar Tartım Kantarı Kapasite artışı sonrasında mevcut durumda kurulu bulunan makina ve ekipmanlar kullanılmayacaktır. Mevcut makina ve ekipmanlar yenilenerek kapasite artışı sonrasında kurulacağı belirtilen makina ve ekipmanlar kullanılacaktır. MEVCUT KAPASİTE KAPASİTE ARTIŞ MİKTARI KAPASİTE ARTIŞI SONRASI 45 ton/ gün 35 ton/ gün 80 ton/ gün Tablo 2 Kapasite Artışı Sonrası Tesiste Kurulacak Makinelerinin fiyatları (Proje Bedeli) CİNSİ VE TEKNİK ÖZELİKLERİ ADET TOPLAM FİYAT Zeytin Taşıma Bandı ve Bunkeri Zeytin Yıkama Makinası Zeytin Yıkama Makinası Elektrik Panosu Kırıcı Elevatör Bunkeri Kırıcı Malaksör Hamur Pompası Dekantör Vibrasyon Eleği Yağ Pompası Prina Elevatörü Piston Pımpa Dinlenme Tankı Seperatör Seperatör Elektrik Panosu Pompalı Yağ Kabı Su Isıtma Kazanı ve Kazan Pompası Eşanjör Takımı Tesis Kontrol Panosu Cidarlı Zeytinyağı Depolama Tankı Teneke & Şişe Dolum Makinası Tesisa Taşıyıcı Konsollar Tartım Kantarı Montaj Toplam /42

14 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI İşletme sahibi günlük 45 ton kapasiteli olan eski makina ve ekipmaların tamamını kaldırarak Tablo 2' de belirtilen günlük 80 ton kapasiteli yeni makinaların montajını yaptıracaktır. Tesis kurulu olduğundan dolayı belirtilen makina ve ekipmanlar ve bunların montajı dışında bir harcamanın olmayacağı düşünüldüğünde proje bedelinin tl olacağı tahmin edilmektedir. Projenin Kapladığı Alan Söz konusu proje; NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ.TİC.LTD.ŞTİ. tarafından; Gaziantep ili, Nizip İlçesi, İstasyon Mahallesi, Antep Yolu Altı Mevkii, Sanayi Sitesi 1 Nolu Sokak No: 3/A adresinde, tapunun Pafta No: 77, Ada No: 1082 ve Parsel No: 21 de kayıtlı 555 m 2 lik toplam alanın, 410 m 2 lik kapalı alanı içerisinde işletilen Zeytinyağı Üretim Tesisi Kapasite Artış projesidir. Teknolojisi Kesintisiz veya sürekli çalışan sistem olarak da bilinen kontinü sistem; bir taraftan zeytinin girip, diğer taraftan son tüketime hazır zeytinyağının çıktığı prosesdir. Bu sistemde zeytinler; sıralı işlem makineleri arasında sürekli olarak hareket halindedir. Sistem iki fazlı çalışacaktır. Zeytin sırası ile; temizleme, kırma, yoğurma, santrifüj etkisi ile yağının çıkarılması ve temizlenmesi işlemlerinden el değmeden geçmektedir. Bu sistemde üretim boyunca proses suyu eklenmemektedir. Sistemde kullanılan ekipmanlar iki faza uyumludur. Dekantör hem iki hem de üç fazlı çalışma özelliğine sahiptir. Sistem iki fazlı çalışacaktır. Bu sistem ekolojik olarak oldukça caziptir, çünkü sıvı faz oluşmamaktadır. Nemli prina açığa çıkmaktadır. Oluşan katı faz santrifüjleme üretim yöntemi kullanıldığından % su, % 1,8 6 yağ içermektedir. Projede Çalışacak Personel Sayısı Tesiste mevcut durumda 1 kişi çalışırken yapılacak kapasite artışıyla 2 kişiye iş imkânı sağlanacaktır. Ayrıca tesiste çalışacak personelin tüm ihtiyaçları bölgeden sağlanacaktır. Tesisin işletilmesi sırasında gerekli içme ve kullanma suyu Nizip Belediyesi su şebekesinden sağlanmaktadır. MEVCUT PERSONEL KAPASİTE ARTIŞI SONRASI PERSONEL SAYISI 1 Kişi 2 Kişi Tüketilecek Yakıt Miktarı 600 kg Prina 80 ton Hammadde x ton Hammadde yıl= kg yıl olarak tahmin edilmektedir. Hesaplanan prina kurutma tesislerinden gelerek yakıt olarak kullanılacak prinadır. Yıllık Yakıt Miktarı Günlük Yakıt Miktarı Saatlik Yakıt Miktarı : kg/yıl : 600 kg/gün : 25 kg/saat Buna göre tesisten kaynaklanacak kirletici değerleri ile ilgili hesaplamalar aşağıda verilmiştir. İşletmede jeneratör kullanılmayacağından hesaplamaya dahil edilmemiştir. 9/42

15 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI Karbonmonoksit (CO) : 9,7 gr/lt x 25 lt/sa x 0,8654 (gr/cm 3 )/1000 : 0,21 kg/sa Azotoksitler (NO) : 36,0 gr/lt x 25 lt/sa x 0,8654 (gr/cm 3 )/1000 : 0,779 kg/sa Kükürtoksitler (SO 2 ) : 6,5 gr/lt x 25 lt/sa x 0,8654 (gr/cm 3 )/1000 : 0,14 kg/sa Toz : 18,0 gr/lt x 25 lt/sa x 0,8654 (gr/cm 3 )/1000 : 0,389 kg/sa 1 No Sıcaksu Kazanı Anma Isıl Güç (KW) Isıl Güç (KW) = kg/saat x kcal/kg x 4.18 kj/kcal x h/3600 s [4,18 kj =1 kcal, 1 saat (h) = 3600 s, KW =1 MW] Isıl Güç (KW) : kg/saat x kcal/ kg x 4.18 kj/kcal x h/3600 s : 25 kg/saat x kcal/ kg x 4.18 kj/kcal x h/3600 s : 108,8 KW : 0,108 MW Ayrıca tesis kapasite artışı sonrasında Tarih ve Sayılı Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği çerçevesinde gerekli izin müracaatında bulunacaktır. c) Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü vb.) Proje sahibi; NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ.TİC.LTD.ŞTİ. olarak Gaziantep ili, Nizip İlçesi, İstasyon Mahallesi, Antep Yolu Altı Mevkii, Sanayi Sitesi 1 Nolu Sokak No: 3/A adresinde, tapunun Pafta No: 77 Ada No: 1082 ve Parsel No: 21 de kayıtlı 555 m 2 lik toplam alanın, 410 m 2 lik kapalı alanı içerisinde faaliyet gösterecektir. Söz konusu alana ait tapu ve kira sözleşmeleri Ek 1 de verilmiştir. İşletmenin fonksiyonu gereğince, çalışanların içme-temizlik için ve üretimde kullanılacak su ile elektrik enerjisi dışında başka herhangi bir doğal kaynak kullanımı söz konusu olmayacaktır. Prosesteki temel işlev, fiziksel metotla işletmeye getirilen zeytin meyvesindeki yağı ayırmaktır. Bu işlemdeki basamakların tamamı fiziksel yöntemi içerir. İşletme için gerekli içme ve kullanma suyu Nizip Belediyesi su şebekesinden sağlanmaktadır. Ayrıca, bölge tarımının temel deseni ağırlıklı olarak zeytinciliktir. Bu açıdan üretilen meyvelerin sağlıklı bir ortamda işlenmesi, kalite kaybının önlenmesi ve tüketiciye kaliteli ürün sunma şansı artmış olacaktır. İşletmede, ısı enerjisinin elde edilmesi için 1 adet sıcaksu kazanı kullanılacaktır. Kazan, fırın sistemi gibi çalışacaktır. Yakıt olarak işletmede Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek-5 te verilen kriterlere uygun (Yağ oranı max 1,5) prina kullanılacaktır. 10/42

16 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI Personel Su Kullanımı: Tesisin işletme aşamasında 2 kişi çalışacaktır. Bir kişinin günlük su ihtiyacı 216 lt/gün baz alındığında kullanılacak toplam su ihtiyacı; QSıvı : Çalışan kişi sayısı x Kullanılacak su miktarı : 2 kişi x 216 lt/gün 1 : 432 lt/ gün olarak hesaplanır. : 0, 432 m 3 /gün (1 lt = 1dm 3 =10-3 m 3 ) Temizlikte Kullanılan Su Miktarı: Tesis içi alanların temizlenmesi amacı ile de su kullanımı söz konusu olacaktır. Tesiste temizlik amacı ile 1 m 2 kapalı alan için ortalama 1 litre/gün su kullanımının olacağı tahmin edilmektedir. Buna göre tesis içi temizliği (410 m 2 lik alan) için kullanılan su miktarı; Qsıvı Temizlik : 410 m 2 x 1 litre/m 2 : 410 lt/gün : 0, 41 m 3 /gün olacaktır. Zeytin Yıkamada Kullanılan Su Miktarı: Zeytinyağı üretiminde yıkama ünitesinde tüketilecek su miktarı; planlanan projede zeytinyağı üretme prosesi 2 fazlı kontinü sistem olacak olup, yıkama ünitesinde 50 kg zeytin için 1 lt su tüketilecektir. Tüketilen suyun tamamının atık suya dönüştüğü farz edilirse buna bağlı olarak zeytinyağı üretimi esnasında oluşacak atık su miktarı aşağıda hesaplanmıştır. Qsıvı yıkama : 80 ton hammadde gün x 1lt su 50 kg hammadde : lt/gün : 1,6 m 3 /gün ç) Atık miktarı (katı, sıvı, gaz ve benzeri) ve atıkların kimyasal, fiziksel ve biyolojik özellikleri, Faaliyetten kaynaklanan çevresel etkilenmeyi inşaat aşaması, işletme aşaması ve işletme sonrası aşama olmak üzere üç aşamada değerlendirmek mümkündür. Tesis, yapacağı işlevler açısından, kapandıktan sonra herhangi bir katı, sıvı ve gaz emisyonu yaratmayacak bir tesistir. Tesis kurulu bir tesisi olduğundan inşaat aşaması olmayacaktır. Yapılacak kapasite artışıyla yeni makine ekipmanların kurulumu olacaktır. Bu nedenle atıklar, gürültü vb. kirletici parametreler sadece işletme aşaması için hesaplanmıştır. İşletme Aşaması Sıvı Atıklar Personel Sıvı Atıklar Söz konusu tesiste 2 kişi çalışacaktır. Bir kişinin günlük su ihtiyacı 216 lt/gün baz alındığında kullanılacak toplam su ihtiyacı; Q Sıvı : Çalışan kişi sayısı x Kullanılacak su miktarı : 2 kişi x 216 lt/gün : 432 lt/ gün olarak hesaplanır. : 0, 432 m 3 /gün (1 lt = 1dm 3 =10-3 m 3 ) 1 TUİK Bölgesel Göstergeler /42

17 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI Endüstriyel nitelikli atık su proseste yıkama ünitesinden, seperatörden, kaynaklanacaktır. Temizlik Atıksu Miktarı Tesis içi alanların temizlenmesi amacı ile de su kullanımı söz konusu olacaktır. Tesiste temizlik amacı ile 1 m 2 kapalı alan için ortalama 1 litre/gün su kullanımının olacağı tahmin edilmektedir. Buna göre tesis içi temizliği için kullanılan su miktarı; 410 m 2 x 1 litre/m 2 : 410 lt/gün : 0, 41 m 3 /gün olacaktır. Yıkama Prosesinden Çıkan Atık Su Miktarı Zeytinyağı üretiminde yıkama ünitesinde tüketilecek su miktarı; planlanan projede zeytinyağı üretme prosesi 2 fazlı kontinü sistem olacak olup, yıkama ünitesinde 50 kg zeytin için 1 lt su tüketilecektir. Tüketilen suyun tamamının atık suya dönüştüğü farz edilirse buna bağlı olarak zeytinyağı üretimi esnasında oluşacak atık su miktarı aşağıda hesaplanmıştır. Q YIKAMA : 80 ton hammadde gün x 1lt su 50 kg hammadde : lt/gün : 1, 6 m 3 /gün Zeytin işlemesi sırasında, yağlık zeytin üretilirken iki faz olan bir sistemle zeytinden zeytinyağı elde edilirken, ürünün yüzde 70 i nemli prina olarak ayrılır. Verime göre yüzde 30' u zeytinyağı olarak üretilmektedir. Zeytinin işlenmesi sırasında Malaksör ve Dekantör bölümlerinde atık su oluşacaktır. Q MALAKSÖR : Üretim * 0,05 (% 5) : 80 ton/gün * 0,05 : 4 ton/gün : 4 m 3 /gün Q DEKANTÖR : Üretim * 0,05 (% 5) : 80 ton/gün * 0,05 : 4 ton/gün : 4 m 3 /gün Q PROJE : Q EVSEL+ Q ZEMİN YIKAMA + Q ZEYTİNYAĞI YIKAMA + Q MALAKSÖR + Q DEKANTÖR : 0, 432 m 3 /gün + 0, 41 m 3 /gün + 1, 6 m 3 /gün + 4 m 3 /gün + 4 m 3 /gün : 10, 442 m 3 /gün olacaktır. Planlanan projeden kaynaklanan atık sular bekletilmeden Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Kanalizasyon şebekesine deşarj edilecektir. Yukarıdaki hesaplamalar işletmenin tam kapasiteyle çalıştığında oluşacak sıvı atık miktarıdır. Bu suyun % 100 geri dönmesi durumunda 10, 442 m 3 /gün atık su oluşacaktır. Tesisten kaynaklanan atıksular Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Kanalizasyon Şebekesine deşarj edilecektir. Gaziantep Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü' ne Kanal Bağlantı İzin Belgesi için başvuruda bulunulacak olup ilgili kurumun ön arıtma talep etmesi halinde tesiste ön arıtma yaptırılacaktır. 12/42

18 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI Proje alanında tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği ve tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Katı Atıklar Personel Kaynaklı Oluşacak Katı Atık Miktarı Tesis faaliyeti süresince işletme personelinden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklarla (cam, kâğıt, plastik vb.), bu personelin yemek servisinden kaynaklanan organik kökenli evsel nitelikli katı atık oluşacaktır. Tesiste günde 2 kişinin çalışacağı ve kişi başına 1, 12 kg/gün 2 evsel katı atık oluşacağı kabul edildiğinde oluşan toplam katı atık: QKatı Çalışan = Çalışacak Kişi Sayısı x 1,12 kg/gün = 2 x 1, 12 kg/gün: 2, 24 kg/gün Proses Kaynaklı Oluşacak Katı Atık Miktarı Sistem iki fazlı çalışacağından dekantörde nemli prina şeklinde çıkacaktır. Buna göre işletme tam kapasiteyle çalıştığında günlük oluşabilecek nemli prina miktarı: Nemli Prina miktarı : Kapasite * % 70 Nemli Prina miktarı : 80 ton/gün*0,7: 56 ton/gün yaş prina elde edilmektedir. 2 fazlı üretim sisteminde üretim boyunca proses suyu eklenmez. Proses sonrasında yağ ve prina olmak üzere iki faz oluşur. Bu sistem ekolojik olarak oldukça caziptir, çünkü sıvı faz oluşmamaktadır. Bu sistemde Nemli prina açığa çıkmaktadır. Oluşan katı faz ( nemli prina) yaklaşık % su, % 2-3 oranında yağ içermektedir. ( Masghouni & Hassairi, 2000 ). Tesiste işlenmeye gelen zeytin tanesinin sap ve yaprak kısımları olacaktır. Fakat bunların oranı tam olarak bilinmediğinden bu atıklar hesaplanmamıştır. Oluşacak zeytin küspesi (prina) potasyum ve ayrıca az düzeyde azot, fosfor, kalsiyum ve magnezyum içermesi sebebiyle kurutularak yem fabrikalarına ve prina kurutma ve paketleme tesislerine verilerek ekonomiye geri kazandırılacaktır. Bunun dışında planlanan projede zeytinyağı üretim tesisinde yaprak aspiratörü ünitesinde zeytin içerisinde yer alan yaprak, ot vs gibi yabancı malzemeler aspiratörle ayrıştırılarak ayrı bir alanda depolanacaktır. Fabrikaya gelen zeytin içerisindeki yaprak ve ot oranı kestirilemediğinden oluşacak bu atık miktarı hesaplanmamıştır. Oluşacak bu atıklar zeytin küspesi (prina) ile birlikte satışa sunulacaktır. Faaliyet sahibi, katı atıkların, yaprak ve benzeri atıkların dış ortama alınacağı aspiratör veya helezonda düzgün depolanacak şekilde aktarılmasını ve etrafa dağılmasını önleyici bir yapının oluşturulacağını taahhüt etmektedir. İşletme sırasında oluşacak evsel nitelikli katı atıklar toplanarak görünüş, koku, sızdırma, toz gibi kirletici faktörler yönünden uygun şekilde geçici olarak toplanacak ve Nizip Belediyesi Çöp Depolama Alanına boşaltılacaktır. Ayrıca, Nizip Belediyesi ile katı atıkların kabul edileceğine dair yapılacak sözleşmenin bir nüshası İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne sunulacaktır. 2 Belediye Atık İstatistikleri, /42

19 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI Tesisin işletilmesi süresince çalışan personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklarla (cam, kâğıt, plastik vb.), bu personelin yemek servisinden kaynaklanan organik kökenli evsel nitelikli katı atıkların geri kazanımı; Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Yönetmeliği ne göre yapılacaktır. Evsel nitelikli katı atıklar içerisinde cam, kâğıt, plastik vb. değerlendirilebilir olan atıkların geri kazanımı Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ne göre yapılacaktır. Tehlikeli Atıklar Üretim sırasında kullanılacak herhangi bir kimyasal madde bulunmamaktadır. Ancak yılda bir yapılacak bakım sırasında dekantör ve seperatör filtrelerinden kaynaklı atık yağ oluşacaktır. Bu atık yağların değişimi sırasında (Tehlikeli Atıklarla Kontamine Olmuş Ambalaj) olarak kodlanan yaklaşık 2 kg kontamine olmuş ambalaj açığa çıkması planlanmaktadır. Tesiste faaliyet gösteren dekantör ve seperatör filtrelerinden atık yağ oluşması söz konusudur. Makinelerin yağ değişimleri sezonluk yapılmaktadır. Filtrelerden 1 sezonda ortalama 56 kg, dekantörden ise ortalama 16 kg atık yağ oluşması beklenmektedir. Tesisten oluşacak atık yağların kodu Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Atık Yönetimi Yönetmeliği" kapsamında (Mineral esaslı klor içermeyen hidrolik yağlar) olarak kodlanmıştır. Oluşacak bu tehlikeli atıkları İşletme sahibi, Gaziantep Valiliği İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü nden alacağı Geçici Depolama İzni ile fabrika içerisinde üzerlerine kod numaraları yazılarak geçici olarak depolayacaktır. Tesiste yapılacak geçici depolama alanı beton zeminli ve üzeri kapalı olacaktır. Farklı atıklar için farklı bölümleri bulunacak, atıklar, türüne göre uygun konteynır içerisinde muhafaza edilecek ve konteynır üzerine atık kodu, miktarı ve atığın geliş tarihi gibi bilgiler yazılacaktır. Ayrıca olabilecek sızıntılara karşı gerekli önlemler alınacaktır. Depolanan tehlikeli atıklar Tehlikeli Atık Taşıma Lisansı olan araçlarla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nın Tehlikeli Atık Bertaraf/ Geri Kazanım Lisansı verdiği firmalara verilerek nihai geri kazanımı sağlanacaktır. Ayrıca işletme sahibi her yılın mart ayında 1 yıllık Tehlikeli Atık Beyan Formunu doldurarak Gaziantep Valiliği İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ne vereceğini taahhüt etmektedir. Tesiste oluşması muhtemel tehlikeli atıkların Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Atık Yönetimi Yönetmeliği" ne uygun olarak geri kazanımı sağlanacağı firma yetkilileri tarafından taahhüt edilmiştir. Atık Yağlar Zeytinyağı üretim tesisinde kullanılacak makine ve ekipmanlardan; kamyonların yakıt ikmalleri, bakım ve onarımları benzin ya da servis istasyonlarında yapılacaktır. Tesiste faaliyet gösteren dekantör ve seperatör filtrelerinden atık yağ oluşması söz konusudur. Oluşacak bu atık yağlar Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ve atık yağların yönetimi konusunda çıkartılacak mevzuat hükümleri çerçevesinde depolanarak bakanlıktan lisans almış firmalara verilerek geri kazanımı sağlanacaktır. Tesis faaliyete geçtikten sonra atık yönetim planı hazırlanarak Gaziantep İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne sunulacaktır. Tesiste faaliyet gösteren dekantör ve seperatör filtrelerinden atık yağ oluşması söz konusudur. Makinelerin yağ değişimleri sezonluk yapılmaktadır. Filtrelerden 1 sezonda ortalama 56 kg, dekantörden ise ortalama 16 kg atık yağ oluşması beklenmektedir. Tesisten oluşacak atık yağların kodu Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 14/42

20 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI yürürlüğe giren "Atık Yönetimi Yönetmeliği" kapsamında (Mineral esaslı klor içermeyen hidrolik yağlar) olarak kodlanmıştır. Oluşacak atık yağlar; Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği Madde 18 gereğince; a) Atık yağlar, kalınlığı en az 25 cm olan betonarme zemin ve havuzlama yan duvarlar içlerinin, dökülmelere karşı geçirimsizliğini sağlamak amacıyla epoksi boya, geomembran ve benzeri tecrit malzemesi ile kaplanmış geçirimsiz zemin üzerine yerleştirilmiş tanklar/konteynerler içinde toplanacaktır. b) Farklı kategorideki atık yağlar için farklı tank/konteyner kullanılacaktır. c) Farklı kategorideki atık yağların birbirine karıştırılmayacaktır. d) Atık yağ geçici depolama tankları/konteynerleri göstergeli, aşırı dolmayı önleyici tertibata sahip olacaktır. e) Tanklar/konteynerler işaretli yere kadar doldurulacak ve hiçbir zaman tam dolu bırakılmayacaktır. f) Tanklar/konteynerler kolayca doldurulabilir ve boşaltılabilir olacaktır. g) Tankların/konteynerlerin ağzı yeterli büyüklükte ve kapalı, diplerinde toplanmış katı veya çamurumsu çökeltilerin temizlenmesi için gerekli düzeneğe sahip olacak ve yağmur suyundan korunacaktır. h) Atık yağların, kırmızı renkli ve üzerinde "Atık Yağ" ibaresi yer alan tank/konteynerlerde depolanacaktır. i) Söz konusu atık yağların geçici depolanması için en az 200 litre kapasiteli konteyner bulundurulacaktır. j) Bu tankların içine su, benzin, Fuel-Oil, boya, deterjan, solvent, antifiriz ve motorin gibi herhangi yabancı bir madde karıştırılmayacaktır. Tıbbi Atıklar Tesisten çıkacak tıbbi atıklar, atık yönetimi için Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak geri kazanımı sağlanacaktır. Tıbbi Müdahalenin yapılmasının gerektiği durumlarda en yakın sağlık kuruluşundan yararlanılacaktır. Ulusal Gelir Düzeyine Göre Tıbbi Atık Üretimi 3 orta gelirli ülkeler için yıllık kişi başı kg arasındadır. Söz konusu tesis için bu rakam ortalama 1 kg/kişi-yıl olarak alınırsa, Q tıbbı atık = 1 kg/kişi-yıl x 2 kişi = 2 kg/yıl olacaktır. Atık Ambalaj Tesiste çalışanların su, meyve suyu, vb. gıda tüketimlerinden kaynaklanacak kâğıt, cam, plastik ve metal kutular gibi ambalaj atıkları Türkiye genelinde oluşan katı atıkların % 15 ni teşkil eden ambalaj atıkları oranı baz alındığında, tesiste oluşan 2, 24 kg/gün evsel katı atık içerisinde ~0,336 kg/gün evsel ambalaj atığı oluşacağı tahmin edilmektedir. Tesiste üretim sırasında kullanılacak herhangi bir kimyasal madde bulunmamaktadır. Ancak yılda bir yapılacak bakım sırasında dekantör ve seperatör filtrelerinden kaynaklı atık yağ oluşacaktır. Bu atık yağların değişimi sırasında (Tehlikeli Atıklarla Kontamine Olmuş Ambalaj) olarak kodlanan kontamine olmuş yaklaşık 2 kg ambalaj açığa çıkacaktır. Bu 3 AB Komisyonu (1995), Halbwachs (1994), Durand (1995) 15/42

21 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI kontamine olmuş ambalajlar tesiste yapılacak geçici depolama alanına alınarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ndan lisans almış bertaraf/ geri Kazanım firmalarına verilecektir. Tehlikeli maddelerle kontamine olmamış, geri kazanılabilir ambalaj atıkları ise Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği gereğince geri kazanım lisansı almış firmalara verilecektir. Tesiste üretilecek zeytinyağının, gıda üretim izni alınarak, ambalajları ve etiketleri ile piyasaya sürülmek istenmesi halinde, tesiste üretilecek ürünlerin ambalajlanmasından dolayı, ambalajların üretiminden bertarafına/ geri kazanımına kadar geçen aşamalar için Tarih ve sayılı Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği nin, 10. maddesinin; a) Ürünlerinin ambalajlanması sırasında, ürünün kullanımı sonrası en az atık üretecek ve geri dönüşümü ve geri kazanımı en kolay ve en ekonomik olacak ambalajları tercih edilecek, b) Ürünlerin ambalajlanması sırasında tekrar kullanıma uygun ambalajları tercih edilecek, c) Yönetmelik Ek-5 inde yer alan Piyasaya Süren Müracaat Formu nu doldurabilmek için Bakanlığa müracaat ederek internet erişim şifresi ile kod numarası alınacak, d) Her yıl şubat ayı sonunda doldurulacak Ek 5 Piyasaya Süre Müracaat Formu nun internet aracılığıyla Bakanlığa gönderileceği ve söz konusu yönetmelikte, ambalaj atıklarının geri toplanması, tekrar kullanılması, geri dönüştürülmesi ve geri kazanılması ile ilgili diğer hükümlerine uyulacaktır. Atık Pil ve Akümülatör İşletmede çalışacak ekipmanlardan akü veya pil ile çalışanı bulunmamaktadır. Daha sonra herhangi bir akü veya atık pil oluşması durumunda; Tesiste tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği" hükümlerine uyularak geri kazanımı sağlanacaktır. Emisyonlar Proseste kullanılacak olan Prina yakıtlı sıcak su kazanından dolayı tesis tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği" nde belirtilen hususlara uyulacaktır. İşletmede inşaat işlemleri olmayacağından inşaat aşaması için herhangi bir emisyon oluşması söz konusu değildir. İşletme faaliyete geçtiğinde ısı enerjisinin temini maksadıyla, yakıt olarak Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek-5 te verilen kriterlere uygun (Yağ oranı max 1,5) prina kullanılacaktır. Bu amaçla, sıcak su için, sıcak su kazanı kullanılacaktır. Tesis yılda yaklaşık 100 gün aktif olarak faaliyette bulunacaktır. 600 kg Prina 80 ton Hammadde x ton Hammadde yıl= kg yıl olarak tahmin edilmektedir. Hesaplanan prina kurutma tesislerinden gelerek yakıt olarak kullanılacak prinadır. Yıllık Yakıt Miktarı Günlük Yakıt Miktarı Saatlik Yakıt Miktarı : kg/yıl : 600 kg/gün : 25 kg/saat Buna göre tesisten kaynaklanacak kirletici değerleri ile ilgili hesaplamalar aşağıda verilmiştir. 16/42

22 NİZİP DAMLA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE PETROL GIDA TEMİZLİK MADDELERİ İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ. ZEYTİNYAĞI ÜRETİM TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI Karbonmonoksit (CO) : 9,7 gr/lt x 25 lt/sa x 0,8654 (gr/cm 3 )/1000 : 0,21 kg/sa Azotoksitler (NO) : 36,0 gr/lt x 25 lt/sa x 0,8654 (gr/cm 3 )/1000 : 0,779 kg/sa Kükürtoksitler (SO 2 ) : 6,5 gr/lt x 25 lt/sa x 0,8654 (gr/cm 3 )/1000 : 0,14 kg/sa Toz : 18,0 gr/lt x 25 lt/sa x 0,8654 (gr/cm 3 )/1000 : 0,389 kg/sa 1 No Sıcak Su Kazanı Anma Isıl Güç (KW) Isıl Güç (KW) = kg/saat x kcal/kg x 4.18 kj/kcal x h/3600 s [4,18 kj =1 kcal, 1 saat (h) = 3600 s, KW =1 MW] Isıl Güç (KW) : kg/saat x kcal/ kg x 4.18 kj/kcal x h/3600 s : 25 kg/saat x kcal/ kg x 4.18 kj/kcal x h/3600 s : 108,8 KW : 0,108 MW Ayrıca tesis faaliyet geçtiğinde Tarih ve Sayılı Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği çerçevesinde gerekli izin müracaatında bulunacaktır Gürültü Proje faaliyeti sırasında çalışan makinelerden kaynaklanan gürültü oluşacaktır. Kullanılan makinelerin ses gücü; W W m W F : W m x F Burada, : Makinenin gücü : Makinenin yaklaşık ses gücü : Makinenin cinsine bağlı çevirme katsayısıdır. W = 1000 x 1*10-7 = 1*10-4 Tablo 3 İşletmede Çalışacak Makine ve Ekipmanın Yaklaşık Ses Gücü CİNSİ VE TEKNİK ÖZELİKLERİ ADET MAKİNENİN GÜCÜ W m KW W ÇEVİRME KATSAYISI F MAKİNENİN YAKLAŞIK SES GÜCÜ W= W M X F Zeytin Taşıma Bandı ve Bunkeri *10-7 1*10-4 Zeytin Yıkama Makinası *10-7 5*10-4 Kırıcı Elevatör Bunkeri *10-7 1*10-3 Kırıcı *10-7 1*10-3 Malaksör *10-7 1*10-3 Hamur Pompası *10-7 1,5*10-4 Dekantör *10-7 1*10-3 Vibrasyon Eleği *10-7 1*10-4 Yağ Pompası *10-7 1*10-4 Piston Pımpa *10-7 1*10-4 Seperatör *10-7 5*10-4 Pompalı Yağ Kabı *10-7 1*10-4 Teneke & Şişe Dolum Makinası *10-7 1*10-4 Tesisa Taşıyıcı Konsollar *10-7 1* /42