Karşılaştırılabilirlik

Transkript

1 Karşılaştırılabilirlik Bilimsellik Güvenilirlik Tutarlılık Bireysel Verilerde Kullanıcı Odaklılık Erişebilirlik Mesleki Bağımsızlık Güncellik Faaliyet Raporu 2014 Mali Yılı TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

2 Yayın içeriğine yönelik sorularınız için Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı Stratejik Planlama, İzleme ve Değerlendirme Grubu Tel : 0 (312) / Fax: 0 (312) İnternet E - posta pergrup@tuik.gov.tr Yayın No : 4373 * ISBN Türkiye İstatistik Kurumu Devlet Mah. Necatibey Cad. No: Çankaya-ANKARA/TÜRKİYE Bu yayının 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu na göre her hakkı Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı na aittir. Gerçek veya tüzel kişiler tarafından izinsiz çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası, Ankara Temmuz, Adet

3 2014 Mali Yılı

4 içindekiler 2 Bakan Sunușu 8 Bașkan Sunușu 9 1 Genel Bilgiler 11 A. Misyon, Vizyon ve İlkeler 13 B. Yetki, Görev ve Sorumluluklar 14 C. İdareye İlişkin Bilgiler Örgüt Yapısı Fiziki Kaynaklar Teknolojik Kaynaklar ve Bilişim İnsan Kaynakları Sunulan Hizmetler Yönetim ve İç Kontrol Sistemi 26 2 Temel Politika ve Öncelikler 29 A. TÜİK in Plan ve Programları Stratejik Plan Resmi İstatistik Programı Kalkınma Plan ve Programları Avrupa İstatistik Sistemi nin Yeni Unsurları ve Bu Kapsamda Yürütülen Çalışmalar 36 B. Stratejik Amaç ve l er 40 3 Faaliyetlere İlișkin Bilgi ve Değerlendirmeler 43 A. Mali Bilgiler Bütçe Uygulama Sonuçları ve Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar Mali Denetim Sonuçları 48 B. Performans Bilgileri Faaliyet ve Proje Bilgileri Faaliyetler Amaç 1: Uluslararası Standartlarda İstatistiklerin Üretilmesi İstatistiki Altyapı Faaliyetleri İstatistik Üretim Faaliyetleri Yayın ve Bilgi Dağıtım Faaliyetleri Amaç 2: Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi ve Verimliliğin Artırılması Bilişim Faaliyetleri Yönetsel İdari, Hukuki ve Mali Hizmetler Amaç 3: Kurumun İşbirliği Kapasitesi ve Koordinasyon Rolünün Güçlendirilerek Kurumsal Etkinliğin Artırılması Resmi İstatistik Programı Çalışmaları Uluslararası Faaliyetler Teknik Destek Basın ve Tanıtım Faaliyetleri Projeler Performans Sonuçları Stratejik /Performans l erdeki Gerçekleşmeler Faaliyetlere İlişkin Değerlendirmeler, Performans Göstergelerine İlişkin Değerlendirmeler, Performansı Etkileyen Faktörler (2014) Alan Uygulamaları Kurumsal Çıktılara İlişkin Değerlendirmeler Performans Sisteminin Değerlendirilmesi Diğer Hususlar 185

5 4. Kurumsal Kabiliyet ve Kapasitenin Değerlendirilmesi 187 A. Üstünlükler 188 B. Zayıfl ıklar 189 C. Fırsatlar 190 D. Tehditler 191 E. Değerlendirme Öneri ve Tedbirler 201 Ek 1. TÜİK Teşkilat Șeması Taşra Teşkilatı Yapısı, Harcama Birimleri Bazında Gider Tablosu, Ekonomik Sınıfl andırmaya Göre Gider Tablosu, Bütçe Harcama Kalemleri İtibariyle Ödenek ve Harcama Gerçekleşmeleri, Gerçekleşen Alan Uygulamaları, Yılında Çıkarılan Yayınlar (Konularına göre) Yılında Çıkarılan Haber Bültenleri (Konularına göre) Dağıtım Veritabanları Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü Gelir ve Giderleri, Üst Yöneticinin İç Kontrol Güvence Beyanı Mali Hizmetler Birim Yöneticisinin Beyanı 233 Grafik Listesi 1.1 Üniversite Mezunu Personelin Meslek Dallarına Göre Dağılımı, Bütçe Başlangıç Ödeneği ve Yıl Sonu Gerçekleşen Harcamalar Toplamı, Performans l erinin Gerçekleşme Durumu, Stratejik Amaçlar İtibarıyla Performans l erin Gerçekleşme Durumları (sayı), Stratejik l erin Planlanan ve Gerçekleşme Durumları (%), Faaliyetlerin Gerçekleşme Durumu, Performans Göstergelerinin Gerçekleşme Durumu, Konularına Göre Alan Uygulamaları, Veri Derleme Dönemlerine Göre Alan Uygulamaları, Uygulamayı Yürüten Birimlere Göre Alan Uygulamaları, Tablo Listesi 1.1 Merkez Teşkilatı Yapısı, Fiziki Kaynakların Sayısal Dağılımı, Aralık Bilişim ve iletişim Araçlarının Sayısal Dağılımı, Aralık Personelin İstihdam Șekline Göre Sayısal Dağılımı, Yılında TÜİK Başkanlığı na Alınan Personel Sayısı Ana Harcama Kalemleri Ayrımında Bütçe Dağılımı, Kurumsal Kod Bazında Harcama Tutarları, Ekonomik Kod Bazında Harcama Tutarları, Fonksiyonel Kod Bazında Harcama Tutarları, Bütçe Başlangıç Ödenekleri ve Yıl Sonu Gerçekleşen Harcama Toplamlarının Bütçe Harcama Kalemleri Ayrımında Dağılımı (%), Stratejik /Performans l erinin Gerçekleşme Durumu, Performans Göstergesi Sonuçları (PGS) Tablosu Performans Göstergesi İzleme Sonuçları,

6 Simge ve Kısaltmalar AB ADNKS ARİS BDDK BDİD BTD CATI CES CoP ÇEUİD DDI DEİD DİBS DÖSİM EAMER EBYS EDAMIS EDP Avrupa Birliği Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Entegre İș Süreçleri Mimarisi Yazılımı Bankacılık Düzenleme Denetleme Kurumu Bilgi Dağıtım ve İletișim Daire Bașkanlığı Bilișim Teknolojileri Daire Bașkanlığı Bilgisayar Destekli Telefonla Görüșme Avrupa İstatistikçiler Konferansı Avrupa İstatistikleri Uygulama Esasları Çevre, Enerji ve Ulaștırma İstatistikler Daire Bașkanlığı Veri Dokümantasyon İnsiyatifi Demografi İstatistikler Daire Bașkanlığı Devlet İç Borçlanma Senetleri Döner Sermaye İșletmesi Müdürlüğü Eğitim ve Araștırma Merkezi Müdürlüğü Elektronik Belge Yönetimi Sistemi Avrupa Birliği İstatistik Ofisi Veri Gönderim Programı Ekonomik Dönüșüm Programı ESA ESGD Euro Eurostat e-vt FISIM GİB GSBPM Avrupa Hesaplar Sistemi Ekonomik ve Sosyal Göstergeler Daire Bașkanlığı AB Para Birimi Avrupa Birliği İstatistik Ofisi Elektronik veri toplama Mali Aracılık Hizmetlerinin Dolaylı Ölçümü Gelir İdaresi Bașkanlığı İstatistikî İș Süreçleri Modeli 4

7 GSYH GTHB ICP IPA IPCC ISBN ISCED İBBS İYKD KDİİD KKTC DPÖ KSD LOT MAKS MBP MEB MFİB MSD NACE NVİGM OECD ÖATD Gayri Safi Yurt İçi Hasıla Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Uluslararası Karșılaștırma Programı Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı Hükümetlerarası İklim Değișikliği Paneli Uluslararası Standart Kitap Numarası Uluslararası Standart Eğitim Sınıflaması İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması İșgücü ve Yașam Koșulları Daire Bașkanlığı Kısa Dönemli İș İstatistikler Daire Bașkanlığı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Devlet Planlama Örgütü Kayıt Sistemleri Daire Bașkanlığı İhale Dosya Bileșenleri Mekansal Adres Kayıt Sistemine Çok Yararlananlı İstatistik İșbirliği Programı Milli Eğitim Bakanlığı Merkezi Finans ve İhale Birimi Metaveri ve Standartlar Daire Bașkanlığı Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması Nüfus ve Vatandașlık İșleri Genel Müdürlüğü Ekonomik İșbirliği ve Kalkınma Teșkilatı Örnekleme ve Analiz Teknikleri Daire Bașkanlığı PRODCOM RİP SAS SGD Avrupa Topluluğunda Sanayi Ürün Listesi Resmi İstatistik Programı İstatistik Analiz Yazılımı Strateji Geliștirme Daire Bașkanlığı 5

8 SGK SGP SMIS SSİD TİD TİKA TİKAS TİSG TKY TL TOKİ TÜFE TÜİK UAVT UEİVT UHD UNECE UNESCO UNSD UVYT ÜFE ÜYKT YBS YD ÜFE Yİ ÜFE YİİD Sosyal Güvenlik Kurumu Satınalma Gücü Paritesi İstatistiksel Yönetim Bilgi Sistemi Sosyal Sektör İstatistikleri Daire Bașkanlığı Tarım İstatistikleri Daire Bașkanlığı Türk İșbirliği ve Koordinasyon Ajansı Tarımsal İșletme Kayıt Sistemi Türk İstatistik Sisteminin Geliștirilmesi Toplam Kalite Yönetimi Türk Lirası Toplu Konut İdaresi Bașkanlığı Tüketici Fiyatları Endeksi Türkiye İstatistik Kurumu Ulusal Adres Veri Tabanı Ulusal Eğitim İstatistikleri Veritabanı Ulusal Hesaplar Daire Bașkanlığı Birleșmiș Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Birleșmiș Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü Birleșmiș Milletler İstatistik Bölümü Ulusal Veri Yayımlama Takvimi Üretici Fiyatları Endeksi Üst Yönetim Koordinasyon Toplantıları Yönetim Bilgi Sistemi Yurt Dıșı Üretici Fiyat Endeksi Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Yıllık İș İstatistikleri Daire Bașkanlığı 6

9 7

10 Bakan Sunuşu Toplumsal ve ekonomik konular ile ilgili alınacak her karar ve yapılacak her türlü yatırımda istatistiksel bilgilerin önemi yadsınamaz bir gerçektir. Doğru ve çabuk karar almada gerekli bilgiyi sağlamak ve bilgi çağının gereği olan yenileșmeye ve gelișmeye açık olmak ülkemizin bugünü ve geleceği için önemlidir. Bilgiyi olușturmaya yarayan istatistiki veriler, geçmiși daha iyi anlamanın, bugünü daha objektif ve doğru kavramanın, geleceği en iyi șekilde planlamanın en önemli sayısal anahtarlarıdır. Özellikle her alanda baș döndürücü bir hızla değișimlerin ve dönüșümlerin yașandığı çağımızda, geleceğe yönelik doğru planlama yapılabilmesi, ancak güçlü bir istatistiki altyapı ve güvenilir veriler ile sağlanabilir. Ülkemiz istatistik sistemini düzenleyen, 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu nun yürürlüğe girmesiyle Türkiye İstatistik Kurumu nun (TÜİK), kaliteli, güncel, güvenilir, tarafsız ve uluslararası standartlara uygun istatistikleri üretme ve ulusal istatistik sistemi içindeki koordinasyonu sağlama konusunda görev ve sorumlulukları artmıștır. Kurumu ve istatistik sistemini daha ileri götürmeyi, istatistik alanında, daha güncel, tutarlı, karșılaștırılabilir bilgi üretmeyi amaçlayan TÜİK, hazırladığı plan ve programları ile hem kendini, hem de istatistik üreten ve resmi istatistik programına katkı sağlayan tüm kurumları kapsayan bir vizyonla hareket etmektedir. TÜİK, 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu doğrultusunda, Stratejik Planı na dayalı olarak yıllık performans programları hazırlamakta ve yıl içerisinde yürüttüğü faaliyetler ve performans sonuçlarının yer aldığı yıllık faaliyet raporlarını kamuoyunun bilgisine sunmaktadır. Bu çerçevede hazırlanan ve 2014 yılında yürütülen çalıșmaların bir envanteri niteliğinde olan TÜİK, 2014 Mali Yılı Faaliyet Raporu nun tüm ilgililere yararlı olmasını dilerim. 8

11 Başkan Sunuşu Ekonomik ve sosyal gelișmeler ölçülebildiği derecede yönlendirilebilir. Bu da ancak güvenilir istatistiki bilgi ile mümkündür. Doğru ve çabuk karar alma ile sonuçların değerlendirilmesi için gerekli olan istatistiki bilgiyi sağlamak ve güçlü bir istatistiki bilgi altyapısı olușturmak bugünler için olduğu kadar ülkemizin geleceği için de önem arz etmektedir. Kamuoyunun bilgi edinme hakkı ve șeffafl ık ilkeleri gereği, Kurumumuzun internet sayfasında da yayımlanan Raporun hazırlanmasında emeği geçen tüm çalıșma arkadașlarıma teșekkür ederim. Uluslararası standartlarda, kullanıcı odaklı ve sürdürülebilir bir istatistik sistemi kurmak vizyonuyla hareket eden TÜİK, istatistik üretme ve ulusal istatistik sistemi içerisinde koordinasyonu sağlama konusundaki görev ve sorumluluklarındaki artıșa paralel olarak kendini her alanda geliștirme gayreti içerisindedir. TÜİK, tüm çalıșmaların yıllık değerlendirmesi niteliğinde olan ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu doğrultusunda hazırlamıș olduğu 2014 Mali Yılı Faaliyet Raporu nu kamuoyu ile paylașmaktan memnuniyet duymaktadır Mali Yılı Faaliyet Raporu nda, TÜİK Stratejik Planı nda öngörülen vizyon doğrultusunda belirlenmiș stratejik amaçlar kapsamında 2014 yılı içerisinde hangi faaliyetlerin ve projelerin yürütüldüğü konularında bilgi sunulmuș, 2014 yılına ait performans programı izleme ve değerlendirme sonuçları ile de bütünleștirilerek kapsamlı bir değerlendirme yapılmıștır. 9

12 Uygunluk Doğruluk ve Güvenilirlik Metodoloji Kalite Taahhüdü Maliyet Etkinliği Mesleki Bağımsızlık Karşılaştırılabilirlik İstatistiksel Gizlilik Kalite Taahhüdü Güvenilir Metodoloji Metodoloji Metodoloji Şeffaflık Güncellik Maliyet Etkinliği Kalite Taahhüdü Erişilebilirlik Karşılaştırılabilirlik Tutarlılık İstatistiksel Süreçler Karşılaştırılabilirlik Maliyet Etkinliği Kalite Taahhüdü Uygun İstatistik Doğruluk ve Güvenilirlik Güvenilirlik Açıklık Mesleki Karşılaştırılabilirlik Doğruluk Bağımsızlık Kalite Taahhüdü Kalite Taahhüdü Zaman Güvenilirlik Tutarlı Metodoloji Güvenilir mesleki bağımsızlık Açıklık Kaynakların Yeterliliği Zaman İstatistiksel Süreçler Maliyet Etkinliği Uygunluk Zaman Tutarlılık Tutarlılık Kaynakların Yeterliliği Güvenilir Maliyet Etkinliği Açıklık Zaman Karşılaştırılabilirlik Uygunluk Kalite Taahhüdü Kalite Taahhüdü Doğruluk Güvenilirlik Teknoloji Uygun İstatistik Güvenilir Metodoloji Kaynakların Yeterliliği Mesleki Bağımsızlık Uygunluk Zaman Bağımsızlık Bireysel verilerde Şeffaflık Güncellik gizlilik Metodoloji İstatistiksel Süreçler Bilimsellik Çağdaşlık Güncellik Güvenilir Tutarlılık Gizlilik Zaman Tutarlılık Mesleki Bağımsızlık Kalite Taahhüdü Açıklık Güvenilir Teknoloji Bilimsellik verilerde Şeffaflık gizlilik Bağımsızlık Güvenilirlik Verilerde Gizlilik Güvenilir Metodoloji Maliyet Etkinliği Cevaplayıcı Yükünün Uygunluk Azaltılması Uygunluk Erişilebilirlik Erişilebilirlik Metodoloji Bilimsel Karşılaştırma Güncellik Tarafsızlık y Zaman Karşılaştırılabilirlik Açıklık Güvenilirlik Tutarlılık Maliyet Etkinliği Uygun İstatistiksel Süreçler Güvenilirlik Açıklık y Doğruluk ve Güvenilirlik Doğruluk ve Güvenilirlik Karşılaştırılabilirlik İstatistiksel Süreçler

13 Genel Bilgiler 11

14 1 Genel Bilgiler

15 A. Misyon, Vizyon ve İlkeler Ulusal ve uluslararası kullanıcıların ihtiyaç ve önceliklerini dikkate alarak, kaliteli, güncel, güvenilir, tutarlı, tarafsız, uluslararası standartlara uygun istatistikleri üretmek, kullanıma sunmak ve resmi istatistik üretim sürecinde yer alan kurumlar arasında eşgüdümü sağlamaktır. Uluslararası standartlarda, kullanıcı odaklı ve sürdürülebilir bir istatistik sistemi kurmak. İlkelerimiz Kurumsal çevre ve istatistik üretim süreçlerinden, nihai ürünlere kadar olan alanlardaki değerlerden oluşmaktadır. Mesleki bağımsızlık Mesleki uzmanlık Kullanıcı odaklılık Güvenilirlik Karşılaştırılabilirlik Tutarlılık Tarafsızlık Şeffafl ık Zamanlılık Güncellik Erişilebilirlik Bilimsellik Bireysel verilerde gizlilik 13

16 1 Genel Bilgiler B. Yetki, Görev ve Sorumluluklar TÜİK, resmi istatistiklerin üretimi ve organizasyonuna ilişkin temel ilkeleri ve standartları belirleyen, ülkenin ihtiyaç duyduğu alanlarda gerekli veri ve bilgileri derleyen, değerlendiren ve kullanıcılara sunan bilimsel ve teknik bir kurumdur. TÜİK, 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu kapsamında faaliyetlerini yürütmekte olup görev, yetki ve sorumlulukları; Resmi İstatistik Programını hazırlamak. Program ile belirlenen istatistikî faaliyetlerin yürütülmesini organize etmek ve uygulanmasını sağlamak. Resmi istatistiklerin üretimi sırasında kullanılacak istatistikî yöntemleri, tanımları, sınıflamaları ve standartları, ulusal ve uluslararası normlara uygun olarak belirlemek. Ülkenin ekonomi, sosyal, demografi, kültür, çevre, bilim ve teknoloji alanları ile gerekli görülen diğer alanlardaki istatistiklerini derlemek, değerlendirmek, analiz etmek ve yayımlamak. Resmi istatistik sonuçlarının bilimsel ve teknik açıklamalarını yapmak. İstatistik alanındaki bilimsel araştırma teknikleri ile istatistikî yöntem ve bilgi teknolojilerine ilişkin gelişmeleri takip etmek ve bunların uygulanması için gerekli önlemleri almak. İstatistik alanındaki ulusal ve uluslararası öncelikleri dikkate alarak istatistikî veri ihtiyacı duyulan alanları ve veri derleme yöntemlerini ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde belirlemek. Ülkenin ekonomi, sosyal, demografi, kültür, çevre, bilim ve teknoloji alanları ile gerekli görülen diğer alanlardaki istatistiklerini derlemek, değerlendirmek, analiz etmek ve yayımlamak. Programın kurum ve kuruluşlara verdiği resmî istatistik görevlerinin yerine getirilmesini izlemek, bu kurumlarca üretilen istatistiklerin uluslararası standartlara uygunluğunu incelemek, kalite kontrolünü yapmak ve bu konularda teknik destek ve koordinasyonu sağlamak. Kalkınma planları, programlar, ilgili mevzuat ve benimsediği temel ilkeler çerçevesinde, Kurumun orta ve uzun vadeli strateji ve politikalarını belirlemek; Kurumun stratejik plânlarına, yıllık amaç ve hedeflerine bağlı olarak teşkilât yapısını, hizmet kalite standartlarını, yönetim hizmet ve süreçlerini sürekli geliştirici tedbirler almak. Programın uygulanmasına ilişkin Yıllık İzleme Raporlarını hazırlamak. 14

17 İstatistikî bilgilerin saklanmasını, kullanıcıya sunulmasını, bu alanlara ilişkin sistemlerin geliştirilmesini ve bu amaçla ulusal ve uluslararası bir bilgi ağı ve bilgi akış sisteminin oluşturulmasını koordine etmek. Ulusal kayıt sistemlerinin oluşturulmasında standartları tanımlamak, uygulamak ve kurumlar arası koordinasyon ile uygulanmasını sağlamak. Uluslararası düzeyde karşılaştırmalar yapmak amacıyla diğer ülkelere veya ülke gruplarına ait göstergeleri takip etmek, değerlendirmek ve gerekli durumlarda yayımlamak. Kanunla verilen diğer görevleri yerine getirmek. Başkanlık, yüksek öğretim kurumlarının görevleri saklı kalmak şartıyla, Kurumun görev alanına giren konularda üniversiteler ve diğer eğitim kurumları ile işbirliği yaparak ulusal ve uluslararası eğitim ve araştırma merkezleri kurabilir sayılı Türkiye İstatistik Kanunu ile tüm kamu kurumlarının istatistik faaliyetlerine bir çerçeve getirilmiş ve TÜİK in koordinasyon rolü güçlendirilmiştir. İstatistikî bilgilerin saklanmasını, kullanıcıya sunulmasını, bu alanlara ilişkin sistemlerin geliştirilmesini ve bu amaçla ulusal ve uluslararası bir bilgi ağı ve bilgi akış sisteminin oluşturulmasını koordine etmek. İhtiyaç duyulan alanlarda veri üretilmesi, teknik kapasitenin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi amacıyla, ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde araştırma ve teknik yardım projeleri hazırlamak, geliştirmek ve yürütmek. İstatistikle ilgili konularda diğer ülkelerle ve uluslararası kuruluşlarla işbirliğini sağlamak ve uluslararası toplantılar düzenlemek. 15

18 1 Genel Bilgiler C. İdareye İlişkin Bilgiler 1. Örgüt Yapısı TÜİK, 18 Kasım 2005 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu ile İstatistik Konseyi ve TÜİK Başkanlığı olarak yapılandırılmıştır. İstatistik Konseyi, Resmi İstatistik Programı (RİP) ve resmi istatistikler konusunda tavsiyelerde bulunmak, ileriye yönelik görüş ve önerileri kapsayan çalışmalar yapmak üzere oluşturulmuştur. TÜİK Başkanlığı ise, Kanunun uygulanmasını sağlamak ve Kanunla kendisine verilen görevleri yerine getirmek üzere kurulmuştur. TÜİK, merkez ve taşra teşkilâtı olarak yapılandırılmış olup, çalışmalarını yurt sathında yürütmektedir. 29/06/2012 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 6327 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 40. maddesi ile 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu nun Ana Hizmet Birimleri başlıklı 25 inci maddesi değiştirilmiştir. Söz konusu değişiklik sonucunda, Kurumumuzun 2012 yılı bütçesinde harcama birimi olarak yer alan ve ana hizmet birimi olan 11 daire başkanlığı kaldırılmış, yerine ulusal ve uluslararası platformdaki yeni gelişmeler ve değişen çalışma koşulları ile kurumsal hedefl ere ulaşmayı, insan kaynaklarının verimliliğini, iş süreçlerinin etkinliğini sağlamak amacıyla 16 yeni daire başkanlığı kurulmuştur. Bu çerçevede Merkez teşkilatı; 16 Ana Hizmet Birimi, 3 Danışma Birimi ve 2 Yardımcı Hizmet Biriminden oluşmuştur. Ayrıca, Başkanlığa bağlı bir Eğitim ve Araştırma Merkezi (EAMER) ile Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü (DÖSİM) bulunmaktadır. Merkez teşkilatının yapılanması hizmet birimleri ayrımında Tablo 1.1 de, TÜİK Teşkilat Şeması ise Ek 1 de verilmiştir. 16

19 1.1 Merkez Teşkilatı yapısı, 2014 Bașkan 4 Başkan Yardımcısı Ana Hizmet Birimleri Ulusal Hesaplar Daire Başkanlığı Ekonomik ve Sosyal Göstergeler Daire Başkanlığı Kısa Dönemli İş İstatistikleri Daire Başkanlığı Tarım İstatistikleri Daire Başkanlığı Çevre, Enerji ve Ulaştırma İstatistikleri Daire Başkanlığı Yıllık İş İstatistikleri Daire Başkanlığı Demografi İstatistikleri Daire Başkanlığı İşgücü ve Yaşam Koşulları Daire Başkanlığı Sosyal Sektör İstatistikleri Daire Başkanlığı Metaveri ve Standartlar Daire Başkanlığı Veri Toplama Koordinasyonu Daire Başkanlığı Kayıt Sistemleri Daire Başkanlığı Örnekleme ve Analiz Teknikleri Daire Başkanlığı Uluslararası İlişkiler Daire Başkanlığı Bilgi Dağıtım ve İletişim Daire Başkanlığı Bilişim Teknolojileri Daire Başkanlığı Danışma Birimleri Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı Hukuk Müşavirliği Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği Yardımcı Hizmet Birimleri İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı Taşra teşkilatı; ulusal düzeydeki sayım ve araştırma faaliyetlerine ilişkin olarak, sorumluluk bölgesine ait verilerin derlenmesi, değerlendirilmesi, kalite kontrolü, analizi ve merkeze aktarımı ile bölgesel istatistiklerin alt yapısını oluşturmak ve üretmekle görevlidir. 26 bölge müdürlüğünden oluşan taşra teşkilatının bulunduğu iller ile bağlı iller İstatistiki Bölge Birimleri Sınıfl amasına (İBBS) göre Ek 2 de verilmiştir. 17

20 1 Genel Bilgiler 2. Fiziki Kaynaklar Kurum çalışmaları, merkez ve taşra olmak üzere toplam 35 hizmet binasında yürütülmektedir. Kullanılan hizmet binalarının 21 i tahsisli, 14 ü i ise kiralıktır. Aralık 2014 itibariyle kullanılan fiziki kaynaklar Tablo 1.2 de verilmiştir. 1.2 Fiziki kaynakların sayısal dağılımı, Aralık 2014 Fiziki Kaynaklar Toplam Merkez Taşra Tahsisli Hizmet Binaları Kiralık Hizmet Binaları Demirbaş Taşıtlar Kiralık Taşıtlar Teknolojik Kaynaklar ve Bilişim TÜİK, bilimsel ve teknik niteliğini bu alandaki ileri dünya ülkeleri standartlarına yükseltme ve Türkiye nin çağdaş istatistik yapısını her geçen gün geliştirme gayretinde olan, ülkemizin karar alma süreçlerinde etkin rol oynayan bir kurumdur. Ulusal ve uluslararası alandaki gelişmeler, TÜİK in kurumsal yapısında ve iş tanımlarında değişime yol açmakta ve istatistik alanındaki ihtiyaçlar sürekli artmaktadır. Bilgi teknolojilerindeki gelişmeler, istatistik alanındaki çalışmaları her açıdan etkilemektedir. Bu etkileşimler; istatistiki verilerin derlenmesi, işlenmesi ve dağıtımı aşamalarında yeni teknik ve yöntemlerin devreye girmesi sonucunda oluşmaktadır. Bilgi teknolojilerinin sağladığı kolaylıklar sayesinde veri; elektronik ortamda derlenmekte, kısa süre içerisinde analiz edilmekte, farklı biçimlerde ve süratli bir şekilde kullanıcılara sunulmaktadır. Fonksiyonel modelde tanımlanan ayrışmaya uygun olarak 2014 yılı içersinde Doküman Yönetim Sistemi, Çağrı Merkezi ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi ve Resmi İstatistik Portali dışarıdan temin yöntemiyle kuruma kazandırılmış olup mevcut yazılımlarla entegrasyonları sağlanmıştır. TÜİK de, bilişim hizmetleri yürütülürken yeni teknolojiler yakından takip edilmektedir. Son yıllarda kişisel bilgisayarlar, sunucu sistemleri, mobil bilgisayarlar gibi iletişim araçları; veri toplama, analiz ve dağıtım süreçlerinde etkin olarak kullanılmaktadır yılı içerisinde ekonomik ve teknolojik ömrünü tamamlamış donanımların hurdaya ayrılma işlemleri yapılmış, yeni donanımlarla takviye sağlanmıştır. Kurumdaki bilişim ve iletişim araçlarının merkez ve taşra teşkilatı ayrımında sayısal dağılımı, Aralık 2014 itibarıyla Tablo 1.3 te verilmiştir. 18

21 1.3 Bilişim ve iletişim araçlarının sayısal dağılımı, Aralık 2014 Bilişim ve İletişim Araçları Toplam Merkez Taşra Kişisel Bilgisayarlar Mobil Bilgisayarlar Yazıcı Tarayıcı Video Konferans Projektör İnsan Kaynakları TÜİK in personel sayısı, 31 Aralık 2014 itibarıyla merkez ve taşra teşkilatı olmak üzere toplam kişidir. Bu personelin %28 i merkez, %72 si taşra teşkilatında çalışmaktadır. Kurum personelinin %47 si kadrolu, %53 ü geçici personel olarak istihdam edilmektedir. İstihdam şekline göre personelin dağılımı, merkez ve taşra teşkilatı ayrımında Tablo 1.4 te verilmiştir. 1.4 Personelin istihdam şekline göre sayısal dağılımı, 2014 İstihdam Şekli Toplam Merkez Taşra Toplam Kadrolu Personel Geçici Personel Sürekli İşçi /12/2014 tarihi itibariyle TÜİK merkez ve taşra teşkilatında kadrolu olarak çalışan toplam personelin 22 si doktora dereceli, 300 ü yüksek lisans, ü lisans, 150 si yüksek okul, 139 u ise lise ve altı okul mezunudur. Üniversiteden lisans, yüksek lisans ve doktora dereceli mezun personel; TÜİK Uzmanı, TÜİK Uzman Yardımcısı, İstatistikçi, Matematikçi, Mühendis, Ekonomist, Sosyolog, Programcı ve diğer kadrolarda istihdam edilmektedir. Söz konusu personelin meslek dalları itibarıyla dağılımı Grafik 1.1 de verilmiştir. 19

22 1 Genel Bilgiler 1.1 Üniversite mezunu personelin meslek dallarına göre dağılımı, 2014 (%) ,1 Meslekler ,4 10,3 10,2 13, ,3 2,7 2,4 1,4 31/12/2014 tarihi itibariyle, Kurumun bilimsel ve teknolojik yapısındaki gelişmelere paralel olarak izlenen insan gücü planlaması sonucunda, özellikle taşra teşkilatındaki teknik personel sayısında artış olmuştur yılında Kuruma alınan 51 personelin, %92 si taşra teşkilatında, %8 i ise merkez teşkilatında görevlendirilmiş olup kadro unvanlarına göre dağılımı Tablo 1.5 te verilmiştir yılında TÜİK Başkanlığı na alınan personel sayısı Kadro Unvanı Merkez + Taşra Merkez Taşra Toplam İstatistikçi Mühendis 2-2 Grafiker Diğer Kurumumuz, 2014 yılında olduğu gibi ileriki yıllarda da personel ihtiyacını, 3 Mayıs 2002 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik esaslarına göre A grubu kadrolar için Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan Kamu Personel Seçme Sınavında başarılı olan uzman yardımcıları ile, B grubu kadrolardan 4 yıllık lisans eğitimi veren fakülte mezunları istatistikçi, matematikçi, sosyolog, ekonomist vb. ile 2 yıllık ön lisans mezunları arasından memur, anketör, veri hazırlama ve kontrol işletmeni ile diğer kadro unvanlarından temin etmek suretiyle karşılamaya devam edecektir İstatistik Mühendislik İktisat İşletme Matematik Ekonometri Kamu Yönetimi Uluslararası İlişkiler Diğer

23 5. Sunulan Hizmetler Ülkemizde ekonomi, sosyal, demografi, kültür, çevre, bilim ve teknoloji alanları ile ihtiyaç duyulan diğer alanlardaki resmi istatistikleri derleme, değerlendirme, analiz etme, yayımlama, resmi istatistik sonuçlarının bilimsel ve teknik açıklamalarını yapma görevi 5429 sayılı Kanun ile TÜİK e verilmiştir. Türkiye İstatistik Kanunu ile ülkenin resmi istatistiklerinin üreticisi ve koordinatörü olan TÜİK, toplumun tüm kesimlerinin ihtiyaç ve beklentilerine cevap verebilecek çeşitlilikte, kaliteli, güncel, güvenilir, tarafsız ve uluslararası standartlarda üretilmiş olan istatistikleri kullanıcıların hizmetine sunmakla yükümlüdür. TÜİK in bu misyonunu yerine getirmek amacıyla yürüttüğü en temel faaliyeti istatistik üretme ve üretilen istatistikleri yayımlama faaliyetleridir. İstatistik üretim faaliyetleri ana hizmet birimleri tarafından yürütülürken, strateji geliştirme, performans değerleme, hukuk, basın, halkla ilişkiler, insan kaynakları ve destek hizmetleri gibi faaliyetler danışma ve destek birimleri tarafından yürütülmekte ve istatistik üretim sürecine her yönüyle katkı sağlanmaktadır. TÜİK de yürütülen hizmet ve faaliyetler aşağıda yer almaktadır. İstatistiki Altyapı Hizmetleri: İstatistik üretiminin temel aşaması olan alt yapı çalışmaları bağlamında, genel olarak, ulusal/uluslararası düzeyde kabul görmüş istatistiki yöntemler incelenmekte, güncel gelişmeler takip edilmekte, TÜİK bünyesinde yapılan sayım ve araştırmaların teknik altyapıları hazırlanmakta, örnekleme yöntemleri belirlenmekte ve uygulanmaktadır. Bunun yanı sıra, veri kalitesinin artırılmasına yönelik çalışmalar ile zaman serisi analizleri, mevsim ve takvim etkilerinden arındırma tekniklerinin geliştirilmesi vb. çalışmalar yürütülmektedir. Ayrıca, veri toplamaya yönelik metodoloji ve yöntemlerin araştırılması, öneri geliştirilmesi, alan uygulamalarının izlenmesi, değerlendirilmesi, alan uygulamalarına yönelik kalite denetimi çalışmalarının yürütülmesi, iş süreçlerinin ve istatistik sisteminin tasarlanması, istatistik üretim süreçlerine ilişkin metaveri çalışmaları yürütülmektedir. İstatistik altyapısını güçlendirmek amacıyla önemli ve öncelikli alanlarda ulusal kayıt sistemlerinin kurulması ve güncellenmesi çalışmaları ile ulusal düzeyde kullanımı için işbirliği çalışmaları yapılmaktadır. Bunun yanı sıra, Kurumun ihtiyaç duyduğu kayıt sistemlerinin kurulması, yönetilmesi ve güncellenmesi ile coğrafi bilgi sistemleri, uzaktan algılama çalışmaları yürütülmektedir. Ayrıca istatistiki sınıflamaların belirlenmesi, uyarlanması çalışmaları yapılmakta, uluslararası gelişmeler takip edilmekte, RİP in ilgili ve sorumlu kurumlarla işbirliği içerisinde hazırlanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi, kurum, kuruluşların istatistik standartlarına ve 21

24 1 Genel Bilgiler sınıflamalarına uyumu ve ihtiyaç duyulan konularda teknik destek sağlanmaktadır. İstatistik Üretimi: İstatistik üretimi, planlı bir çalışmayı gerektiren bilgi, beceri ve deneyim isteyen çok kapsamlı bir süreçtir. Bu süreç, öncel çalışmalar ile başlayıp, verilerin toplanması, analiz edilmesi ve sonuçların alınmasından oluşan bir dizi alt faaliyetler bütünüdür. Bu faaliyetler genel olarak, araştırmadan elde edilecek bilginin gerekliliğinin ortaya konulması, mevcut olmayan istatistiklerin belirlenmesi, araştırma soru formunun, tabülasyon planının hazırlanması, alan organizasyonu, veri toplama, işleme ve analiz süreçlerinin test edilmesi vb., araştırma konusuna ilişkin verilerin, farklı veri derleme yöntemleri (örnekleme, tamsayım, idari kayıt, vb.) ile birey veya kurum/kuruluşlardan alınması veya elde edilmesi, verilerin kontrol edilmesi, kullanılabilir hale dönüştürülmesi, tutarlılık kontrollerinin yapılması, yalın ve genişletilmiş tabloların alınması, alternatif kaynaklardaki verilerle karşılaştırılması vb., veri analizi, derlenen ve işlenen verilerin kullanılabilir bilgiye dönüştürülmesi, zaman ve mevsimsel düzeltmelerin yapılması, sunuma yönelik tablo ve sonuçların alınması, çalışmaları olarak tanımlanmaktadır. TÜİK de bu süreçlerden geçerek üretilen istatistikler ana başlıklar halinde aşağıda verilmiştir: Ulusal hesaplar: Milli gelir, ulusal hesaplar sisteminde yer alan dönemsel ve yıllık Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) ile bölgesel, dış alem ve kurumsal sektör hesaplamaları yapılmakta, arz ve kullanım tabloları, ulusal girdi-çıktı ve mali bildirim tabloları oluşturulmaktadır. Ekonomik ve sosyal göstergeler: Tüketici fiyat hareketlerini izlemek amacıyla istatistik ve endeksler üretilmekte, bunun yanı sıra, güven endeksleri hesaplanmakta, konut satışlarına yönelik istatistikler üretilmekte, yatırım araçlarının reel getiri oranları, satın alma gücü paritesi, dış ticaret istatistikleri ve endeksleri hesaplanmaktadır. Yıllık iş istatistikleri: Sanayi, ticaret ve hizmet sektörlerinin faaliyetlerine ilişkin istatistikler ile sanayi ürün, uluslararası hizmet ticareti, kazanç yapısı, ücret istatistikleri üretilmektedir. Ayrıca, yurtiçi yabancı kontrollü girişimler, bilgi toplumu, araştırma geliştirme, girişim yenilikleri, vb. konularda istatistikler üretilmektedir. Kısa dönemli iş istatistikleri: İnşaat, ticaret, hizmet ve sanayi sektörlerine ilişkin üretim, ciro, istihdam, çalışılan saat ve brüt ücret-maaş endeksleri, işgücü maliyet endeksi, üretici fiyatları endeksi (ÜFE), perakende satışlar endeksi, bina inşaatı maliyet endeksi hesaplanmakta, sanayi ürün ve yapı izin istatistikleri üretilmektedir. 22