( Tıbbi Adaçayı, Dişotu, Acıelma Otu )

Transkript

1 1 ADAÇAYI ( Tıbbi Adaçayı, Dişotu, Acıelma Otu ) BOTANİK ADI Salvia Triloba İÇERİĞİ Tanen Doğal östrojen Asit saponin Glikozidler Uçucu yağ ( tuyon, sineol, borneol, pinen ) Beyin ve kalp damarları tıkanıklıkları, damar sertlikleri & daralmaları, felç, epilepsi, parkinson, hipertansiyon tedavisinde iyiliştirmeye destek sağlayıcı Hazmı kolaylaştırıcı, iştah açıcı ve barsak gazlarını giderici Sindirim sistemi rahatsızlıkları, karaciğer yağlanmasında faydaları İçeriğindeki tanen maddesinden dolayı ishal kesici, kuvvet verici özellikiği İdrar ve adet kanamalarını söktürme özelliği Bayanlarda hormonol bozuklukların düzene sokulması, adet öncesi ve menapoz sıkıntılarını azaltıcı, cinsel isteksizliği giderici, spazm çömzücü etlileri Antiseptik özelliğinden dolayı, ağız ve boğaz iltihaplanmalarında tedaviye yardımcı Cildin yenilenmesi ve canlanmasını artırıcı özelliği, sivilce, sedef, vitiligo gibi cilt rahatsızlıklarında ( haricen kullanım ) iyilieştici özelliğe sahiptir. ALIÇ ÇİÇEĞİ ( Yemişen ) BOTANİK ADI Crataegus Monogyna, Crataegus Oxycantha İÇERİĞİ Tanen Tri-methylamin C vitamini ( Flavon türevleri ) Triperten türevleri Kroner damar genişletici, kan dolaşımını hızlandırıcı, kalp kasını kuvvetlendirici, AQngina ( kalbe bağlı gögüs agrısı ) ağrısını azaltıcı, Kalp krizi riski olan veya kalp krizi geçirmiş hastaların kullandığı ilaçlarına destek ( doktor veya uzman kişiler tavsiyesinde ve kontrolünde ) Çarpıntı & kalp rizm bozukluklarında ( aritni ) faydalı Sinir sisteminde yatıştırıcı, spazmları azaltıcı, idrar sökütürücü ve kabvız yapıcı özelliğine sahiptir. ALIÇ YAPRAĞI ( Yemişen ) BOTANİK ADI Crataegus Monogyna, Crataegus Oxycantha İÇERİĞİ Tanen Tri-methylamin C vitamini ( Flavon türevleri )

2 2 Triperten türevleri Kroner damar genişletici, kan dolaşımını hızlandırıcı, kalp kasını kuvvetlendirici, AQngina ( kalbe bağlı gögüs agrısı ) ağrısını azaltıcı, Kalp krizi riski olan veya kalp krizi geçirmiş hastaların kullandığı ilaçlarına destek ( doktor veya uzman kişiler tavsiyesinde ve kontrolünde ) Çarpıntı & kalp rizm bozukluklarında ( aritni ) faydalı Sinir sisteminde yatıştırıcı, spazmları azaltıcı, idrar sökütürücü ve kabvız yapıcı özelliğine sahiptir. ANASON ( Raziye, Enison, Nanahan ) BOTANİK ADI Pimpinella Anisum İÇERİĞİ Nişasta Musilaj Sabit ve Uçucu Yağ ( Astragol, terpen ) Hazmı kolaylaştırıcı, iştah açıcı ve barsak gazlarını giderici Anethol müsekkin ( doğal sakinleştirici ) ve barsak spazmlarını, sancı çözücü Süt veren annemerin sütünü artırıcı özelliği Öksürükte göğüs yumuşatıcı özelliği Vücut bitlerine karşı vazelin ile kullanımda etkili İdrar söktürücü, barsak yumuşatıcı ARDIÇ MEYVESİ BOTANİK ADI Juniperus Communis İÇERİĞİ Organik asitler Reçine Acı madde Uçucu yağ Glikoz Sakkaroz Juniperin İdrar söktürücü ve terletici özellii ile soğuk algınlığı, kalp yetmezliği gibi hastalıklarda etkili Romatizmal hastalıklarda, burkulma ve çarpma gibi kazalarda ağrı kesici ve hareket kabiliyetini artırıcı Kronik romatizmalarda, gut hastalığında, kas ağrılarında oldukça faydalı Güçlü antiseptik özelliği ile nefes kokusunda etkili, meyveleri C vitamini bakımından zengin olması sebebiyle dişleri güçlendirir, diş eti iltihabı ( gingivitis ) tedavisinde iyileştirici Konsantre Ardıç suyu soğuk algınlığı veya anjine yakalanmış çocuklara destek tedavi olarak önerilebilir. Barsakları yumuşatıcı etkisi ile mülayim ( yumuşak ) dışkılamaya yardımcı olur. Ardıç katranı Haricen deri hastalıklarında özellikle selülit, egzama ve uyuz tedavilerinde de önerilmektedir. Ardıç rahim kaslarının kasılmasını uyarıcı etkisinden ötürü adet söktürücü olarak önerilebilir. İdrar söktürücü etkisi de bilinmektedir. UYARI : dahilen yüksek miktarlarda ve uzun süre kullanılırsa böbrekleri tahriş eder. Böbrek hastaları 6 haftadan fazla kullanmamalıdırç Düşüğe yol açabilecei için hamileleik süresinde kullanımı uygun değildir.

3 3 ASLAN KUYRUĞU ( Yer Pırasası ) BOTANİK ADI Leonurus Cardiaca İÇERİĞİ Saplar Tanen Eterik yağ asitleri Leonurin alkaloiddi Glikozid Saponinler Acı maddeler Sepi maddeler Meyve asitleri Vitamin C Kan hareketlerini tanzim edici ve kan damarlarını genişletici bir özelliğe sahiptir. Kalp çarpıntısı ( taşikardi ) kroner, buhranlı yaş devresi ( klimakter ) bozukluklarında tedaviye yardımcı Kan tazyiki, guatr, kısırlık, sıtma, aşırı zihin yorgunluğu, sinir hastalıkları, baş ağrısı, rahim kanaması v.s. karşı tedavide yardımcı Genellikle, sinirsel kalp rahatsızlıkları ve damar sertlikleri nedeniyle yaşlılarda uykusuzluk, huysuzluk ve korku halleri görülebilir. Aslan kuyruğu bu tür rahatsızlılklarda kullanımı yararlı olabilir Aslan kuyruğu çok yönlü bir bitkidir. Kalp ve kan dolaşımı tedavilerinde, adet görme ve döl yatağı problemlerinde kullanılır. Geciken veya kesilen adet kanamalarında, eğer problem korku ve gerginlikten kaynaklanıyorsa, aslan kuyruğu çok başarılıdır. Yatıştırıcı bir güçlendirici olarak, menapoz dönemi belirtilerinde büyük rahatlıklar sağlayabilir. Kalp güçlendirici özellii çok önemlidir, herhangi bir baskı yapmadan kalbi güçlendirir. Korku veya benzeri nedenlerden kaynaklanan hızlı kalp atımına karşı kullanılabilecek spesifik bir ilaçtır. Özellikle yatar durumda oluşan hızlı kalp atımına karşı önerilmelidir. Yatıştırıcı, adet kanamalarını uyarıcı, kramp çözücü, kalp güçlendirici ve ritm bozukluğunu dengeleyici, sinir sistemini güçlendirici. UYARI : Önerilen dozlara sadık kalındığında çekinilecek hiçbir yan etkisi yoktur. Çok fazla kullanıldığında ise, kusma, karın ağrısı, dışkıda kan ve önü alınamayan susuzluk gibi belirtilere yol açabilir. ASLAN PENÇESİ ( Aslan Ayağı, Şebnemli ) BOTANİK ADI Alchmilla Alpina İÇERİĞİ Tanen Eterik yağ Acı maddeler

4 4 Vitamin C Helme Nişasta Genital Sistem : Adet düzensizlkleri, vijinal akıntılar, döl yatağı ( rahim ) şikayetleri Cilt : Yara iyileştirici Sindirim Sistemi : Peklik yapar Üriner Sistem : İdrar söktürücü, şişkinlik ( su toplama, romatizma ) Endokrin : Kandaki şeker seviyesini düşürür Sinir Sistemi : Migren, uykusuzluk ve mültipli sklerozda yararlıdır. Bağışıklık Sistemi : Anne sütünü artırır. Vücüdu kuvvetlendirir, ateşi düşürür. Kas, Kemik ve Eklemler ( lapası ) Adele ağrılarında, kas erimelerinde kullanılır. AT KESTANESİ ( Aslan ayağı, Şebnemli ) BOTANİK ADI Aesculus Hippocastanum İÇERİĞİ Acı Madde Tanen Saponinler Glikozit ( Aesculin, Aescin ) Tohumu şeker, nişasta ve yağ içerir. Saponinler, At Kestanesinde de olduğu gibi birçok bitki türünde bulunan öksürük ilacıdır. Göğüs yumuşatıcı, balgam söktürücü özelliği yıllardır bilinmektedir. At Kestanesinin çok önemli bir özellii de Toplardamarların ( ven ) tonösünü artırarak onların daralmasını yani kılcal venlerin porlarını ( delikleri ) daraltarak dokulara sıvı kaçışını engellemesidir. Bu etki sayesinde toplardamar genişlemesi olan VARİS ve HEMOROIDLERİN tedavisinde ve de kırık, çıkık, burkulma ve darbelerden meydana gelen şişmelerin engellenmesi ve iyileşmesinde şiddetle tavsiye edilmektedir. Zira bu gibi olaylarda şişmenin sebebi kılcal damarlardan dokulara sıvı sızmasıdır. At kestanesinden hazırlanan merhem ve yağlarda haricen varis tedavisinde ve varislere bağlı yaraların iyileştirilmesinde kullanılabilmektedir. At kestanesinin şişlik giderici etkisinden, böbrek ve idrar kesesi ( mesane ) arasında kalan taşların düşürülmesi için de faydalıdır. Taşın irritasyonu sonucu şişen idrar yolu ( ureter ) daralır. Bu durumda At kestanesi şişliği indirip daralmayı dzüelterek taşın düşmesinde etkili olabilir. UYARI : Meyvelerindeki veya tohumlarındaki toksik maddelerden arındırılarak standardize edilmiş Atkestansei Ekstresi nin önerilen dozlarda kullanıldığı taktirde bilinen hiçbir etkisi yoktur. Aspirin, Trental ( pentoxifyline ) veya Coumadin ( wararin ), Heparin gibi kan inceltici ( anticoagulant ) ilaçlarla braber kullanımı tavsiye edilmemektedir. Çocuklar, hamileler ve emziren kadınlar üzerindeki etkileri henüz saptanmadığından, bu ürünü kullanmaları tavsiye edilmez. AT KUYRUĞU ( Tilki kuyruğu, Zemberekotu, Katırkuyruğu, Kırkkilitortu, Çamotu, Kırkboğum ) BOTANİK ADI Equisetum Arvense İÇERİĞİ Saponin Tanen

5 5 Reçine Acı madde Alkolidler Silicic asid Silicic asidin genel olarak vücudun direncini mikroplara karşı arttırdığı ileri sürülür. Kanıt olarak ta, At kuruğu ile hazırlanan ilaçlar alındıktan sonra kandaki akyuvarların geçici olarak yükselmesi gösterilmektedir. Bu etkisinden dolayı tüberküloz ilaçları bulunmadan önce, yaygın olarak verem tedavisinde kullanılmıştır. Yine silicic acidin akciğer yaralanmalarında iyileştirici etkisi olması da bu kullanımdan kaynaklandığı düşünülmektedir. Sağlıklı saç, deri ve tırnakların sağlığa kavuşmasını sağlayabilir. Kepekli saçlar, atkuyruğu kaynama suyu ile hergün yıkanır ve saç diplkerine zeytinyağı ile friksiyon ( ovarak sürme ) yapılırsa kepek problemine çözüm olabilmektedir. At Kuyruğu, kaşıntılı egzamalarda kabuklu, iltihaplı olsa bile, yapılan banyolar ile büyük yardım sağlar. Kaynama suyu ile yapılan yıkamalar ve banyolar, dolamalara, bacaktaki açık yaralara, cıbanlara, fistülere, kıl dibi iltihaplarına karşı başarılıdır. Dinmeyen burun kanamalarında, bitki kaynama suyu soğutulduktan sonra, kompress biçiminde buruna uygulanır. At kuruğu kan temizleyici özelliği sayesinde, damar sertliğine ve unutkanlığa karşı başarılı olabileceği düşünülmektedir. At kuyruğu, mesane ve böbrek hastalıklarında sağladığı başarılar sayesinde eski çağlardan beri tanınmaktaydı. At kuyruğu, mesane ve böbrek rahatsızlıklarında, taş ve kum rahatsızlıklarında, benzeri bulunmaz ve yeri doldurulmaz bir şifalı bitkidir. At kuruğu, yatağa işeme olayında önlenebilir etkisi de bilinen özelliklerindendir. Atkuyruğu bademcik iltihabı, ağız boşluğu ve dişeti kanamalarında ve iltihaplanmalarında, fistüllerde ve poliplerde gargara biçimde kullanıldığı bilinmektedir. Oturma banyoları; Kadınların vaginal beyaz akıntılarında, iyi netice verdiği düşünülmektedir. AVAKADO YAPRAĞI BOTANİK ADI Persea Gratissima İÇERİĞİ Meyvelerde A,D,E vitaminleri Glutathion Yağlarda ( oleik, lineoik asit ) Uçucu yağda ( penin, cineol, kafur ) Avacado yağları ve meyveleri esansiyel yağ asitleri ( oleik ve linoleik ) ve potasyum içermesinden dolayı tansiyon düşürmeye yardımcı İçerdiği E vitamini kalbe iyi geldiği, yaşlanmayı geciktiici özelliği olduğu ve vücudun kolestrol oranını ( LDL / HDL ) ayarladığı bilinmektedir. İçerdiği yüksek potasyum da insanı dinç tutar ve kişiyi depresyona sokan uyuşukluk ve rahatsızlığı üzerinden atmasına yardımcı olur. Avakado yaprakları tanen yönünden zengindir, diyareyi kesmede yararlı olur, ishali kesip kabız yapıcı olarak ta kullanılmaktadır. Ayrıca kalınbağarsak sorunları ve hemoroit rahatsızlığı çekenler için yararlı olur. Avakadoda bulunan temel yağ asitleri ve glutathion adlı antioksidanlar seks hormonlarının üretimini hızlandırır. Avakado yağı cildi besleyici, kırışıklıkları önleyici özelliğinden ötürü, kozmetik alanda kullanılan pek çok kremlrin terkibinde kullanılmaktadır. İçerdiği yağ asitleri ve vitaminler sayesinde, çok değerli besinler listesinde yer almaktadır. Haricen kullanımda, bol miktarda içerdiği A Vitamini, hüclerin yenilenmesini destekler, üst deride kepeklenmeyi nasırlaşmayı önler. B Vitamini komplexi, hücre metabolizmasını çok olumlu ekiler. Avakadonun etken maddeleri, deriyi kurumaktan korur ver özellikle, duyarlı, kuru, yıpranmış ve yaşlanmış derileri iyileştirir ve güçlendirir.

6 6 BALLIBABA BOTANİK ADI Lamium Album, Lamium Galeobdolon İÇERİĞİ Tanen Müsilaj Şekerler Uçucu Yağ Saponin Flavanol Glikozitler Histamin Tiramin Metilamin Kabız yapıcı ve idrar yollarını temizleyici Vajinal akıntılarda başarılı Erkeklerde prostat iltihabında kullanılmaktadır. BİBERİYE ( Kuşdili ) BOTANİK ADI Rosmarinus Officinalis İÇERİĞİ Yaprak ve çiçeklerde ( uçucu yağ ( biberiye kafuru ), tanen, acı madde, reçineler, organik asitler, glikozitler Biberiyenin başlıca etkisi, dolaşım sistemini ve sinir sistemini aktive etmesidir. Bu etkiden dolayı yaşlılardaki damar sertliğine bağlı hafıza zayıflıklarında başarı ile kullanılmaktadır. Biberiye, zihin açıcı ve hafıza kuvvetlendirici özelliğe sahiptir. Biberiye içindeki kafuru sayesinde vücuda genel olarak zindelik ve kuvvet verir. Yarım baş arısını ( migren ) keser, çarpıntıyı giderir. Kan dolaşımını artırır, tansiyonu yuükseltir. Bunun için zayıf, düşük tansiyonlu hastalarda başarı ile kullanımabilir. Idrar ve adet söktürür, barsak gazlarını giderici, hazımsızlığı gidrici, kabız yapıcı ve safra arttırıcı etkileri de vardır. Yaşlılarda ve ateşli hastalıkların nekahet döneminde, yorgunluklarda vücut direncini artıır ve iştah açar. Biberiye çayı kandaki şekerin hücre içine girmesine ve kandaki seviyenin ( kan glikozu ) düşmesine yardımcı olur. Biberiye haricen kullanıldığında ise basit yaraları iyileştirir, romatizmal ağrıları dindirir ve gut için bilinen eski ilaçlardandır. Biberiye çayı göz altı torbalarında haricen uygulandığında şişkinliği giderir. Biberiye haricen uygulandığında kan dolaşımını arttırdığı, zindelik verdiği için özellikle selülit kremlerinin ve saçları kuvvetlendirdiği, dökülmeyi azalttığı için kafa derisine uygulanan toniklerin, şampuanların, saç losyonlarının terkibine girmektedir. BÖĞÜRTLEN

7 7 BOTANİK ADI Rubus Fruticosus İÇERİĞİ Şekerler, tanen, organik asitler, C Vitamini Kaynatılıp çayı içildiğinde kuvvet verici, idrar söktürücü be kabız yapıcı etkileri vardır. Gargara olarak Boğaz ve ağız hastalıklarında kullanılmaktadır. Dİş eti kanamalarında yine gargara şeklinde kullanılmaktadır. Çayı; şeker hastalarında hafif kan şekerini düşürücü etkisi görülmüştür. Uzun süren ateşli hastalıklardaböğürtlen sirkesi bilinen bir halk ilacıdır. Derideki yaraların iyileşmesini hızlandırmak amacı ile tozu yara üzerine uygulanabilir. İçeriğindeki organik asitler ve yoğun C vitamininden dolayı çayı, ellerin güzel görünmesi için el suyu olarak ta önerilmektedir. CEVTİYANA KÖKÜ BOTANİK ADI Gentiana Lutea İÇERİĞİ Mum,tanen,pektin,gentiopikrin isimli acı glikozid, gentianin alkaloidi, gentian asidi, şahmi yağ, şeker ve gentioamarin ile gentin maddelerini içerir. Zehirsiz mükemmel bir acı ilaç özeliiğine sahiptir. Bu acı tadı sayesinde sindirim sistemindeki sinirleri uyararak tükrük ve mide salgılarını artırır, iştah açar, hazmı kolaylaştırır ve mide yanma, ekşimelerinde önerilmektedir. Ayrıca ateş düşürücü ve kanda alyuvarları arttırıcı etkisi bilinmektedir. İdrar söktürücüdür. Kaslarda yorgunluk sebebi ile oluşan kramplara iyi geldiği bilinmektedir. Çayı haricen kullanıldığında derideki yaraların iyileşmesini hızlandırır. Kandaki alyuvarları arttırdığından kansızlıkta da ( anemi ) kullanılmaktadır. El ve ayak parmaklardaki uyuşmalara, karıncalanmalara da iyi geldiği düşünülmektedir. CİVAM PERÇEMİ BOTANİK ADI Achillea Millefolium İÇERİĞİ Sabit ve uçucu yağ, achillein adlı acı bir glikozit ve doğal östrojen içerir, uçucu yağda ise, pinenler, berneol, cineol gibi maddeler vardır. Civanperçemi, idrar söktörücü, mide barsak gazları giderici ve acı tadı ile iştah açıcıdır. Bayanlarin ağrılı, depresif geçen regl ( adet, aybaşı ) dönemlerinde, menepoz öncesi ve sonrası çekilen rahatsızlıklarda çok etkilidir. Cineol un antiseptik özelliğinden ötürü, bayanların ürogenital organları için, mesane iltihabı, çeşitli rahim hastalıkları, yumurtalık iltihaplarında içilen Civanperçemli karışım çaylar ve miyomlar, beyaz akıntılar için de yarım banyolar tavsiye edilebilir. Yine Cineol ün antiseptik ( doğal mikrop öldürücü ) özelliğinden ötürü soğuk algınlığı ve grip için en iyi ilaçlardan biridir.

8 8 Civanperçemi kan dolaşımını artırıp tüm hücrelerin oksijenlenmesini sağlayarak hem zindelik verir hem de hücrelerin daha sağlıklı çalışmalarını sağlar. Kan temizleme özelliğinden ötürü Hepatit B, romatizma, karaciğer rahatsızlıkları, barsak iltihaplarında kullanılmaktadır. Damar büzücü özelliğinden ötürü de pis kan ile dolu şiş hemoroitte ve yara iyileştirici olarak çok faydalıdıır. NOT : Gebelerde ve aşırı alerjik kişilerde ( hiper sensitivite ) kullanılmamalıdır. ÇOBAN ÇANTASI BOTANİK ADI Capsella Bursa Pastoris İÇERİĞİ Uçucu yağ,tanen,organik asitler,flavonlar ve saponin İdrar artırıcı özelliğe sahiptir. Damarları büzerek kanamayı dindirir,kanamalı geçen adet dönemlerinde kanamayı azaltıcı olarak önerilebilir. Çoban çantasısının içindeki tanenin kabız yapıcı etkisi de bulunmaktadır. Vücuttaki her türli iç ve dış kanamalarda önerilmektedir. Ergenlik dönemindeki düzensiz kanalamalarınbı düzenler. Antiseptik özelliğinden dolayı el-ayak banyolarında mikrop öldrücü olarak kullanılmaktadır. Açık yaralarda pansuman olarak kullanıldığında hem kan dindirici hem de mikrop öldürücü olarak faydalıdır. Çoban çantası ağız ve boğazın mikrobik hastalılarında ( aft, gingivitis ) gargara olarak ta kullanılır. NOT : Çok uzun süre kullanılmamalıdır. Bazı maddelerin ( pektin, myrtillin ) vücutta birikmesini önlemek için ara verilmeli, belli periyotlarda tüketilmelidir. ÇOBAN ÇÖKERTEN BOTANİK ADI Tribulus Terrestris İÇERİĞİ Sabit yağ, rezin,alkaloit İdrar söktürücü ve taş düşürücü özelliğe sahiptir. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir, soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonların iyileşme sürecini artırır. Kolestrol düşürülmesinde etkilidir. Kolestrolü yüksek kişilere önerilebilir. Kolestrolü düşürücü özelliğinden dolayı yüksek tansiyonu da düzenleyici etkisi vardır. Damar sertliğini önler, var olan damar sertliğini geriletir. Çayı haricen kullanıldığında derideki yaraların iyileşmesini hızlandırır. ÇOBAN ÜZÜMÜ BOTANİK ADI Vaccinium Myrtillus İÇERİĞİ Çoban üzümü, içeriğindeki myrtillin maddesinden dolayı bakteriyostatik ( bakteri geişimini

9 9 durdurucu ) etki gösterir. Bakteriyi tamemen öldürmese de bakterinin gelişimini durdurarak özellikle ishal tedavisinde ek fayda sağlamaktadır. Çoban üzümğnğn sahip olduğu etkiyi, myrtillin nin barsak çeperi hücrelerine girip bunların salgılarını azaltarak yaptığı kabul edilmiştir. Aynı zamanda ishallerde görülen bulantıyı da ortadan kaldırır. Myrillitin nin ishal kesici ve mikrop öldürücü etkisine ilaveten tanen de kabız yapıcı ve mikrop öldürücü, pektin de yine kabız yapıcı kombinasyonuyla çok daha güçlü etki gösterir. Çoban üzümünün bu özelliği ile yaz ishallerinde, hatta dizamteride bile şaşırtıcı olarak fayda sağlamaktadır. Burada önemli olan bir nokta ise; ishal tedavisinde Çoban üzümü suyu tatlandırılmadan içilmelidir. Çoban üzümünün ilginç bir özelliği de meyvelerinin püre şekline getirilip sütle karıştırılarak yenmesiyle, ters etki yaparak yenmesiyle, ters etki göstererek ishal yapmasıdır. Collip, 1923 te bazı bitkilerde, kan şekerini düşüren hormon olan insüline benzer etki gösteren maddeler buldu. Bu maddeler Tip II diyabette ( vücudun yetersiz, az insülün üretebildiği ) şekeri düşürmede etkili olabilmekte, Ayrıca Tip I diyabette de ( vücudun hiç insülün üretemediği ) insülün ihtiyacını azaltarak kullanılacak insülün dozunu düşürebilmektedir. Çoban üzümü, diyabet hastalarının kullanacağı bitki çaylarının içinde ilk sırada yer almalıdır. Kabız yapıcıdır. ÇÖREK OTU BOTANİK ADI Nigelle Sativa İÇERİĞİ Sabit yağ, uçucu yağ, acı madde, saponinler, tanen, şekerler ve nigellin, connigellin alkoloidler Acı maddesi ile iştah açıcı özelliğe sahiptir. Uyarıcıdır, dikkat ve konsantrasyonu artırır. Bayanlarda süt bezlerini uyararak süt artıırıcıdır. İdrar artırıcıdır. Rahim kaslarını uyarıp kasarak adet söktürücü etkileri vardır. Çörek out yağının Latinbce adı ile Oleum Nigella Saviti nin uyarıcı etkisi ile, haricen uygulandığında saç dökülmesini ve kepeği azaltıcı etkisi olduğu bilinmektedir. DARIFÜLFÜL BOTANİK ADI Piper Longum İÇERİĞİ Nişasta, uçucu yağ, rezin, piperin Normalde kokusuz olan Darı fülfül içerdiği uçucu yağ sebebi ile ezildiğinde güzel bir koku verir. Bu nedenle ağız kokularını giderir. Acı tadı iştah açıcıdır. Cinsel gücü artırır. İdrar söktürür. Gastrite iyi gelir. Barsak gazlarını giderir.

10 10 DEFNE BOTANİK ADI Naurus Nobilis İÇERİĞİ Yapraklarda tanen, acı madde ve uçucu yağ; uçucu yağda cineol, eugenol, graniol, pinenler mevcuttur. Meyvelerde ise, nişasta, yapraklardaki uçucu yağ ile sabit yağ vardır. Meyve sabit yağında ise Laurik asid, palmitik asid, oleik ve linoleik asid bulunmaktadır. Defne yaprakları ağızda çğnenirse ağız kokularını giderir, baharlı koku ile sindirim salgılarını artırıır, iştah açar, hazmı kolaylaştırır. Barsak gazlarını giderir. Defne çayı içildiğinde, terletip toksinleri atıcı ve mikrop öldürücü özelliği ile soğuk algınlığı ve buna bağlı kırgınlık,- yorgunluk, bitkinlik ve ağrılarda faydalıdır. Defne meyveleri, idrara söktürücü ve romatizmal ağrıları gidericidir. Doğum sırasında içilen çayı doğumuk kolaylkaştırır ve çöabuklaştırır. Meyvesinin kurutulmuş tozu her türlü zehirli hayvan ısırığına ve arı sokmasına faydalııdır. Defne yaprağı haricen kullanıldığında, romatizmal ağrıları giderir, vücut parazitlerini ( bit, pire, kene v.s. ) öldürür. Defneden hazırlanan oturma banyosu soğık algınlığından kaynaklanan her türlü ağrılara ve bayanlarda adet sancıları ile, basit Vajinal akıntılara faydalıdır. Defne sabunbundan ise cilt mantarlarında ve saç dökülmesini yavaşlatmak için faydalıdır. NOT : Düşüğe neden olabilir. Bu nedenle hamile bayanlar kullanmamalıdır. DEVE DİKENİ TOHUMU BOTANİK ADI Silyburn Marianum İÇERİĞİ Tohumları sabit yağ, nişasta, tanen ve flavonolignan türevi bileşikler, silimarinler ( silibin, silidianin, silikristin ) içermektedir. Karaciğerdeki toksin maddelerin parçalanıp, atılacak hale gelmesine yardımcı olur. Yani karaciğer hücrelerinin oluşmasını ve onların zarar gören hücrelerin yerini almasını sağlar. Alkolün çok tüketilmesi sonucu oluşan siroza karşı etkilidir. Sigara içen kişiler için önemlidir, sigara, alkol ve kirli hava ile alınmış olan serbest radikalleri etkisisz hale getirir. Hepatit, sarılık ve karaciğer iltihabı problemlerinde faydalı olabilir. Yapılan klinik çalışmalarında, silimarinin in özellikle alkole ve kimyasal kaynaklı ( çok ilaç üretimi, çok yağlı yemek tüketimi v.b. ) karaciğer hasarlarına ve viral hepatite ( virüsün meydana getirdiği ) karşı etkili olduğu anlaşılmıştır. İyi bir kan temizleyici olup, sedef ( psoriasis ) hastalığında fayda sağlayabilir. Sedef hastalığınınkaraciğerle ilişkisi, karaciğerin temel görevi olan kanı filtre ( süzme ) etkisine bağlıdır. Safra kanalları iltihabı ( kolanjit ) ve hamilelikte safra akımının kesilmesi üzerine iyileştiricidir. Silimarin, karaciğere zarar veren bir enzim olan leukotriene lerin oluşumunu engelleyicidir. Böbereklerin daha iyi çalışmasına katkıda bulunarak idrar yollarındaki problemlerin giderilmesinde olumlu katkılar sağlar. Silimarin nin karaciğer etkileri üzerine yapılan araştırmalar ve klinik deneyler, bu maddenin vücudumuzun ikinci büyük organı olan karaciğeri güçlendiren, karaciğer hücrelerine direk etki gösteren bir madde olduğunu ortaya koymuştur. Önceleri sadece Almanya da daha sonraları ise Avrupa nın birçok ülkesinde yapılan klinik çalışmalarda ;kronik hepatit dahil, aşırı alkol ve bazı ilaçların neden olduğu safra yolu iltihabı siroz ve karaciğer hastalarında da bu maddenin oldukça etkili olduğu belirlenmiştir.

11 11 EBEGÜMECİ BOTANİK ADI Malva Sp. İÇERİĞİ Müsilaj, Malvin ( anthocyan madde ), tanen, glikoz Ebegümecinin içerdiği müsilaj sebebi ile yumuşatıcı etkilere sahiptir. Solunum ve sindirim sistemi tahrişlerinde kullanılır. Mukoza iltihaplarında, gastrit, mesana iltihabı, mide ve barsak mukoza iltihabında ve ağız boşluğu iltihabında olduğu kadar, mide ve barsak ülserinde de başarıyla kullanılmaktadır. Ses kısıklıklarında, ağız kuruluğunda, bronşitte, anjinde, nefes darlığına yol açan akciğer amfizemin de ve öksürükte balgam söktürücü ( ekspektoran ) olarak kullanbılır. Boğaz ağrılarında, ağız içi iltihaplarında gargara olarak verilir. Ebegümeci, dışkıyı yumuşatıcı etkisi ile kabızlıkta ( konsipasyon ) önerilmektedir. Oldukça ender görülen gözyaşı azlığı durumunda da, gözlere ebegümeci banyosu ve kompresi uygulandığında, çok iyi sonuçlar alınabilir. Lapası, kırıkların ve damar iltihaplarından kaynaklanan yaralarda, çıbanlarda, şiş ayak ve ellerde, tülbent arasında haricen kullanılır. Kaşınan ve yanan yüz allerjilerinde de yüzü ılık ebegümeci çayı ile yıkamak rahatlatıcıdır. Ebegümeci, ayrıca egzama ataklarında da fayda sağlar. Egzama atağı geçtikten sonra, egzemaya neden olan madde ile cilt yine temas ederse, egzama tekrar başlayacaktır. EKİNEZYA ( KONİ ÇİÇEĞİ, KİRPİOTU ) BOTANİK ADI Echinacea Sp. İÇERİĞİ Echinacoside, poli-sakkaritler, poli-asetilenler, gliko-proteinler, kafeik asit türevleri, tri-glikosid, betain, seskiterenler, karyofilen,. Bu maddelere ek olarak, bakır ve demir minarelleri ile tanenler, protein, yağ asitleri ve A,C,E vitaminleri de içermektedir. Bitkinin, etken maddelerinin sinerjik etkisi ( birlikte oluşturdukları etki ) sayesinde bedenin savunma sistemini ( bağısıklık sistemi ) güçlendirirerek ekfeksiyon tedavilerinde destek sağladığı bulundu. Bitkinin tedavi alanındaki değeri öncelikle bu iki özelliğinden kaynaklanmakta olup, bu yüzden aratırmaların çoğu bitkinin bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi üzerine yoğunlaşmıştır. Bağısıklık sitemini uyaran en önemli maddeler ise, T- hücrelerinin üretimini ve diğer doğal öldürücü hücrelerin etkinliğini artıran polisakkaritlerdir. Ayrıca polisakkaritlerin doku yenilenmesini hızlandırdığı ve iltihaplanmaları azalttığı da bilinmektedir. Yağda çözünebilen alkilaidler ve bir kafeik asid glikosidi olan echinacoside maddesi de bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde katkıda bulunmaktadır. İnsanlar ve hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar;koni çiçeğinin alyuvarların Beyaz Kan hüceleri ( lökosit ) sayısını yükselttiği, onların enfeksiyon bilgesine hareketlerini hızlandırdığı ve böylece bakteri, virüs ve diğer yabancı mikroorganizmaların yok edilmesine yardımcı olduğunu göstermiştir. Askında bu bitkiye en duyarlı hücreler, akyuvarlar, T-Lenfoitler, doğal öldürücü hücreler ve makrofajlardır. Bilindiği gibi makrofajlar, vücudun atık toplayıcıları olup, vücuda giren mikroorganizmaların dokulara yayılmasını önler ve lenf sistemini korur. Doğal çldürücü hücreler ise bu adı kanserli veya virüs enfeksiyonlu hücreleri yok ettiği için almıştır. Kronik yorgunluk sendromunda bu hücrelerin aktivitesi düşüktür. Bu nedenle Koni Çiçeği, kronik yorgunluk sendromunda da fayda sağlayabilmektedir.

12 12 Ekinezya, soğuk algınlığı ve gribin önlenmesinde de büyük yardımcıdır. Soğuk algınlığının ilk belirtileri görüldüğünde veya öncesinde alınması etkisini daha da güçlendirebilmektedir. Bitki, üst solunum yolları enfeksiyonları ve sinüzit için de tedavi edici bir ajan olarak dikkate alınabilir. Ekinezya, hemen hemen tüm bulaşıcı hastalıklar için de fayda sağlayabilir. Çünkü araştırmalar ekinezyanın sağlıklı dokular ile zararlı mikroorganizmalar arasındaki doğal engeli yok eden bir enzimin oluşunumu önlediğini göstermiştir. T-hücre aktivitesini de hızlandırdığı için romatizmal atrit ve alerji gibi bağışıklık sistemi düzensizliklerinde kullanılabilir. Ekinezya, Interferon üretimin de de yardımcı olmaktadır. Interferonlar günümüzde özellikle kanser tedavisinde dikkatleri yeniden üzerine çeken, gliko-protein yapısında bir madde olup, virüsle karşılaşan her türlü canlı tarafından hazırlanabilirler,. Interferonların en önemli etkileri, virüslerin çoğalmasını önleyebilmeleridir. Bu nedenle virüslerin yol açtığı grip, uçuk, deri ve ağızda kızarma, bademcik iltihabı ve genel olarak viral hastalıkların süresini kısaltma bakımından da interferonlar büyük öneme sahiptir. Ekinezyanın anti-bakteriyel özellikleri ise; yaraların iyileşme süresini hızlandırmakta ve yanık, böcek ısıırıkları, irinli yara, sedef, sivilce ve egzama gibi cilt rahatsızlıklarındaa fayda sağlamaktadır. Bitkinin anti- inflamatuar etkisi ise, artrit ve lenfatik şişkinlik ( Lenf ödem ) durumlarında faydalı olabilir. Almanya Sağlık Bakanlığı ( BGA ), Ekinezya preparatlarını yutak, gurtlak ve burunda görülen soğuk algınlığı belirtilerine karşı savunma sistemlerinin desteklenmesi için önerilmektedir. Bu preperatları kemoterapi ile eşzamanlı kullanmış olan kanser hastalarının tedavi süreleri kısalabilmekte ve hasta tedavi süresince, Ekinezya kullanmayan hastalara göre kendini daha güçlü hissedebilmektedir. Bağısıklık sistemini uyarıp, güçlendirererk hastalıklardan korur. Alerjik reaksiyonları önler, bakteri ve mantar enfeksiyonlarına karşı direnci artırır. Soğuk algınlığına bağlı üst solunum yolları enfeksiyonlarının tedavisine yardımcı olur. Grip ve nezleye karşı bünyeyi korur. Tekrarlayan kulak enfeksiyonlarında önerilebilir. Antienflamatuar etkisi ile romatizma ve antrit vakalarında tedaviye yardımncı olur. Gargara olarak kullanımı, Pamukçuk, Gingivit ve periodontal hastalıklarda, boğaz ağrısı ve ağız yaralarının tedavisinde faydalıdır. Vajinitlerde ve anormal sonuç vermiş PAPA smear 2ı olanlarda önerilmektedir. Ekinezya, burun akıntısı ve boğaz ağrısı gibi semptompların şiddetini ve bunlara neden olan rahatsızlığın süresini de kısaltır. ENGİNAR YAPRAĞI BOTANİK ADI Cynara Scolymus İÇERİĞİ Flavonal glikozitleri, tanen, cynarin ve içinde cynoropicrin içeren acı bir madde, Enginarda A ve C vitaminleri, kalsiyum, potasyum, demir manganez, ve fosfor gibi çeşitli mineraller de orta seviyede bulunmaktadır. Enginar yaprağı, karaciğere zarar vermeden safra akımını artırmaktadır. Bu etkinin cynarinden ileri geldiği tespit edilmiştir. Ayrıca karaciğerde kan akımını artırarak, bu prganın bazı hastalıklarında ( kronik ve viral hepatit, siroz v.b. ) iyileşmeyi hızlandırmaktadır. Enginar yaprağı, karaciğer ve safra kesesinin çalışmasını hızlandırmak sureti le bu organlardan kaynaklanan mide ağrılarını, bulantıyı, dolgunluk hissini, hazımsızlığı ve kjarın gazlarını azaltır. Enginar yaprağı kandaki ( LDL ve Trigliderid ) yağ seviyelerini ve üreyi düşürür. Hem damar sertliği hem de safra taşının oluşumuında yüksek kan yağları seviyesinin etkili olduğu göz önünde tutulursa, bu açıdan oldukça faydalıdır. Flavon glikozitleri sayesinde idrar söktürücü etkisi de vardır. Damar sertliği ve kap hastalıklarını önler.ç Sarılıkta faydalıdır. Böbreklerdeki kumların dökülmesine yardım eder. Vücuttaki zehri atma etkisi sayesinde başta romatizma olmak üzere gut hastalığı ve eklem

13 13 yanmasına karşı birebirdir. Mide ve bağırsakları temizler. İshali keser. Bedeni ve ruhi bitkinlikleri giderir. Vücuda dinçlik verir. Sinirleri güçlendirir. Kandaki şeker seviyesini düşürür. Şeker hastaları için çok önemlidir. Enginar yaprağı çayı ile saçları yıkamak onları güçlendirir kırılmasını önler. FUNDA ( Süpürge Otu ) BOTANİK ADI Calluna Vulgaris İÇERİĞİ Şeker, tanen, uçucu yağ, arbutin ve erikrotin glikozitleri İçeriğindeki tanenin kabız yapıcı özelliği vardır. İçeriğindeki erikloin maddesi idrar söktürücüdür. İdrar yollarını temizler, böbrek taşlarını düşürmede yardımcı olur. Funda çayı, süt veren hanımların sütünü artırır. Funda çayı bağırdaktan yağın emilimini geciktirerek ve barsak ahengini ( peristaltizmini ) düzenleyerek kilo verdirmeye yardımcı olur. GINSENG BOTANİK ADI Panax Ginseng İÇERİĞİ Saponinler, ginsenin, panaxin gibi glikozitler, uçucu yağ, panasik asit, B1 ve B2 vitaminleri ve fosfatlar içermektedir. Yaşlıları zinde tutması, ihtiyarlık belirtilerini geciktirmesi ve cinsel isteği artırması Ginsengin etkilerinin temelini genel olarak tonik ve santral sinir sistemi uyarıcısı olmasından ileri gelmektedir. Bu özellikleriyle halsizlik, sinir yorğunluğu, düşük tansiyon, hafif streslerde fayda sağlayabilir. Ayrıca Schert in raporlarına göre şeker hastalarında kan şekerinin düşük tutulmasına yardımcı olmaktadır. En sık kullanılan amacı yaşlı kimselerde fizik ve akli kapasiteyi artırmak ve baş ağrısı, sıkıntı gibi sübjektif şikayetleri ortadan kaldırmaktadır. Sinirsel kökenli çarpıntılarda da iyi gelebilir. Yaşlı insanlar Ginseng kullanımını ile kendilerini daha iyi hissettiklerini ifade etmektedirler. Depresyon, aşırı heyecan, sıkıntı ve streslerde rahatlatıcı, rol oynar, Psikolojik rahatsızlıktan kaynaklanan sıkıntı verici olayların düşüncelerini zihinden uzaklaştıurır. Kalp damar hastalıkları ve dolaşım düzensizliklerinde kullanılır. Yoğun ve stresli ortamda çalışmak zorunda kalan gençlerde de fiizksel ve zihinsel kapasiteyi artırır. GÜLHATİMİ BOTANİK ADI Altea Rosea

14 14 İÇERİĞİ Pektin, nişasta, flavonoid glikozitleri, kamferol, asparagine, tanin ve ferulic, syringic phenolic asid gibi uçucu ve sabit yağlar bulunur. Yemek borusu, üriner sistem ve solunum yollarının yangılı rahatsızlıklarında ve iritasyonlarında kullanılır. Grip vakalarındaki nezle ve öksürükten kaynaklanan şikayetleri giderir. Balgam söktürür. Gülhatimi, gastrit, peptit, mide ülseri ve enterit, ülseratif kolite mukotal irritasyonu giderir. Vücuda rahatlık verir, idrar yollarındaki yanmayı giderir. Gülhatimi çayı, içilerek veya gargara yapılmak suretiyle Boğaz, bademcik ve diş eti hastalıklarında kullanılır. Haricen kullanıldığında, dermatit ve egzamada etkilidir. Arı sokmalarında ağrı ve kızarıklık giderici olarak önerilebilir. GÜNLÜK BOTANİK ADI Liquidambar Orientalis İÇERİĞİ Sığala yağı içinde styral denilen uçucu vanilin, reçine, cimnatic asid, sytracin ve storecin maddeleri bulunmaktadır. Günlük çayı içildiğinde gögsü yumuşatır, balgam söktürür. Nefes darlığını giderir, vücuda rahatlık verir. Haricen kullanıldığında iyi bir mikrop öldürücüdür. Haricen uyuz, bit, mantar gibi deri hastalıklarında kullanılır. Tütsü olarak kullanıldığında, dikkati ve konsantrasyoınu artırır ayrıca teskin edicidir. Pek çok parfümün içinde koku tespit edici olarak da kullanılmaktadır. HARNUP ( KEÇİBOYNUZU ) BOTANİK ADI Ceratonia Siliqua İÇERİĞİ Şekerler, karbonhidratlar, yağ, selüloz, tanen ve azotlu bileşikler içermektedir. Cinsel isteği ve gücü artırıcı özelliğe sahiptir. Kabız yapıcı özelliğe sahiptir. İdrar artırıcıdır. HAVUÇ TOHUMU BOTANİK ADI Daucus Carota İÇERİĞİ Tohumlar eterik yağ içerir bu da geraniol elde etmekte kullanılabilir. Ayrıca konserve ve kozmetik sanayinde kullanılmaktadır. Kültür kök meyveler likopin, karotin, provitamin A, B1, B2,C,E vitaminleri, % 7 oranbında şeker, % 29 kadar fosfor ve madeni tuzlar içerir. provitamin A, B1, B2,C,E vitaminleri gibi anti-oksidan içeriğinden dolatı kanser riskini azalttığı bilinmektedir. Beta karoten ( Provitamin A ), vücutta vitamin A haline geçer, Vitamin A, hastalıklara karşı mukavemet kazandıran bir maddedir. Havuç tohumu, kansızlığı giderici, adet söktürücü olarak da yararlanabilir.

15 15 Cinsel gücü artyırıcı olarak önerilebilir. Cilde canlılık verir. Anne sütünü artırır. Müzmin kabızlığı ve çocuk ishallerini keser. Mide ve barsak kanamalarını giderirç Dizanteride çok faydalıdır. Böbrek ağrılarını dindirir. Vücuda kuvvet verir. İştah açar. Diş etlerini kuvvetlendirir. Görne gücünü artırır. Cilt ve göz hastalıklarını önler. Karaciğerin safra salgılamasına ve kolestrolü dengelemesine yardım eder. Sarılıkta da faydalıdır. Kronik öksürükte faydalıdır. Güneş yanığı vakalarında lapa halinde kullanılır. HAYIT TOHUMU ( BAŞPARMAK OUT, AYIT ) BOTANİK ADI Vitex Agnus Castus İÇERİĞİ Uçucu yağ, sabit yağ, tanen, reçine, şekerler, vitexin, vitexinin, agnosit meddeler Hayıt tohumu, yoz halinde, kumaşları güvelere karşı korumada kullanılmaktadır. Hayıt tohumu suyu, sinir yatıştırıcı, gaz giderici, idrar söktürücüdür. Hayıt tohumu suyu, kalp rahatsızlıkları ile ilgili olarak damar açıcı, kolestrol düşürücü olması nedeniyle kullanılmaktadır. Hayıt tohumu suyu, alerjik olmayan astım ve bronşit rahatsızlıkları için de kullanılmaktadır. Hayıt tohumu, beyinde seks hormonlarına etki ettiği bilimsel çalışmalarda kanıtlanmıştır. Bu sebeple, kadınlarda hormonal kaynaklı adet kanaması sıklığı veya miktar olarak fazlalığı vakalarında yararlı olabilir. Bazı hasas bayanların adet öncesi gerginlik, sinirlilik, gögüslerde ve kasıllarda hassasiyet, sivilce v.s. şikayetlerinde yararlı olabilir. HÜNNAP BOTANİK ADI Zizyphus Jujuba İÇERİĞİ Şeker, müsülaj, tanen, pektin ve C vitamini mevcuttur. Gögsü yumuşatıcı, öksürük kesicidir. Terlemeyi artırır. Soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonların tedavisinde önerilebilir. Kan temizleyici olduğu için şeker hastalarına önerilmektedir. Karaciğeri besleyici etkisi bulunur. Kabızlığı giderir, idrar söktürücüdür. Haricen kullanımında yaraları iyileştirmede özellikle şeker hastalarının kapanmayan yaralarında oldukça faydalıdır. IHLAMUR BOTANİK ADI Tilia Sp. İÇERİĞİ Çiçeklerinde tanen, müsilaj, şekerler, hesperdirin, sudorific glikozit, saponin ve uçucu yağ

16 16 bulunur. Yapraklarında ise tiliacin isimli bir glikozid ve müsilaj mevcuttur. Ağacın kabuklarında da müseilaj bulunur. İçeriğindeki saponin maddesi sebebiyle balgam söktürücü ve gögüs yumuşatıcıdır, terlemeyi artırır, soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonların tedavisinde önerilebilir. Vücut direncini artırır. Sinirsel ve esansiyel ( sebebi belli olmayan ) yüksek tansiyon için önerilmektedir. Bu sebeple yüksek tansiyon kaynaklı baş ağrılarılarında da faydalı olabilir. Safra salgısını uyararak bazı hazımsızlık vakalarında iyileşme sağlayabilir. Ihlamur suyu ile yapılan banyonun dinlendirici, yıorgunluk giderici ve sinirleri teskin edici olduğu bilinmektedir. Ihlamur suyu ile saçlar yıkandığı taktirde saçlara canlılık kazandırır. Göz kapakları üzerine konan ıhlamur sulu pamuk yorgunluk sebebei ile gözlerde oluşan kızarıklığı alır. ISIRGAN TOHUMU BOTANİK ADI Urtica Sp. İÇERİĞİ Urticosit isimli glikozid, potasyum, kalsiyum nitrat, resinik asit, formik asit, C vitamini, demir, klorofil, müsilaj ve sabit yağ Iısırgan, kanser vakalarında destek tedavi maksadı ile modern tıbbın yanında yardımcı tedavi olarka önerilebilmektedir. Isırgan, en başta gelen kan temizleyici ve aynı zamanda kan yapıcı bir bitkidir. Böylece pankreas üzerinde çok olumlu etkileri olduğu için ısırgan yaprağı ile kand,aki şeker düzeyi düşürülebilir. Yaprak ve tohumları idrar söktürür, dolayısyla kandaki zehirli maddeleri vücuttan uzaklaştırıcıdır. İdrar söktürücü etkisiyle özellikle kalp yetmezliği sebepli ayak şişmelerinde ( ödem ) ve toplar damar yetmezliğinde kullanılmaktadır. Kanın yoğunlaşmasını önleyip damarların tıkanmasını ( anti agregan ) engelleyebilir. Uzmanlar, ısırganın artrit ve romatizma gibi kronik enflamatuar hastalıkların tedavisi konusundaki etkisini, ağrı ve eklem sertliklerini giderdiğini ve klasik anti enflamatuar ilaçların etkisini arttırdığını modern klinik çalışmalarla incelemektedir. İdrar yolu enfeksiyonlarında etkilidir. Böbrek ve mesane taşı oluşumuna karşı da kullanılabilir. Akupuntur tedavisinin etkisini artırabilir. Balgam söktürür ve solunum yollarını açar. Saman nezlesinde etkilidir. Ayrıca burun kanamasında etkilidir. İçeriğindeki müsilaj maddesinden dolayı pekliği giderir. Egzama ve egzamaya bağlı ağrıları, ısırgan çayı ile iyileştirilebilir. Adet kanamalarını düzenleyebilir. Isırgan, karaciğer ve safra kesesi hastalıklarında, dalak hastalıklarında, mide kramplarında ve ülserlerinde önerilebilir. İçinde bulunan resinik asit ve türevleri sayesinde, dışardan uygulanması halinde ; nevralji ( sinir iltihabı ), romatizma ve artrite bağlı ağrıların giderilmesinde faydalıdır, saç dökülmesi önler, saçı güçlendirir ve kepeği önleyebilir. Cildi sıkılaştırıcı etkiye sahiptir. Isırgan tohumu cinsel gücü artırabilir. Metabolizmayı uyarıp, ürik asidin vücuttan uzaklaştırılmasını sağlayarak zayıflama amaçlı gıda rejimlerinin başarıyla uygulanmasını sağlayabilir.

17 17 ISIRGAN YAPRAĞI BOTANİK ADI Urtica Sp. İÇERİĞİ Urticosit isimli glikozid, potasyum, kalsiyum nitrat, resinik asit, formik asit, C vitamini, demir, klorofil, müsilaj ve sabit yağ Iısırgan, kanser vakalarında destek tedavi maksadı ile modern tıbbın yanında yardımcı tedavi olarka önerilebilmektedir. Isırgan, en başta gelen kan temizleyici ve aynı zamanda kan yapıcı bir bitkidir. Böylece pankreas üzerinde çok olumlu etkileri olduğu için ısırgan yaprağı ile kand,aki şeker düzeyi düşürülebilir. Yaprak ve tohumları idrar söktürür, dolayısyla kandaki zehirli maddeleri vücuttan uzaklaştırıcıdır. İdrar söktürücü etkisiyle özellikle kalp yetmezliği sebepli ayak şişmelerinde ( ödem ) ve toplar damar yetmezliğinde kullanılmaktadır. Kanın yoğunlaşmasını önleyip damarların tıkanmasını ( anti agregan ) engelleyebilir. Uzmanlar, ısırganın artrit ve romatizma gibi kronik enflamatuar hastalıkların tedavisi konusundaki etkisini, ağrı ve eklem sertliklerini giderdiğini ve klasik anti enflamatuar ilaçların etkisini arttırdığını modern klinik çalışmalarla incelemektedir. İdrar yolu enfeksiyonlarında etkilidir. Böbrek ve mesane taşı oluşumuna karşı da kullanılabilir. Akupuntur tedavisinin etkisini artırabilir. Balgam söktürür ve solunum yollarını açar. Saman nezlesinde etkilidir. Ayrıca burun kanamasında etkilidir. İçeriğindeki müsilaj maddesinden dolayı pekliği giderir. Egzama ve egzamaya bağlı ağrıları, ısırgan çayı ile iyileştirilebilir. Adet kanamalarını düzenleyebilir. Isırgan, karaciğer ve safra kesesi hastalıklarında, dalak hastalıklarında, mide kramplarında ve ülserlerinde önerilebilir. İçinde bulunan resinik asit ve türevleri sayesinde, dışardan uygulanması halinde ; nevralji ( sinir iltihabı ), romatizma ve artrite bağlı ağrıların giderilmesinde faydalıdır, saç dökülmesi önler, saçı güçlendirir ve kepeği önleyebilir. Cildi sıkılaştırıcı etkiye sahiptir. Isırgan tohumu cinsel gücü artırabilir. Metabolizmayı uyarıp, ürik asidin vücuttan uzaklaştırılmasını sağlayarak zayıflama amaçlı gıda rejimlerinin başarıyla uygulanmasını sağlayabilir. KABAK ÇEKİRDEĞİ BOTANİK ADI Cucurbita Sp. Cucurbita Maxime- Cucurbita Moschata, Cucurbita Pepo İÇERİĞİ Reçine, sabit yağ, steroller, selenyum, vitamin ve tenyalara etkili madde olan sukurbitin Kabak çekirdeği içindeki sukurbitin özellikle tenyaları ( şerit ) felç edici etkiye sahiptir. Eğreltiotu gibi zehirli olmayıp tamamen güvenli olması en büyük avantajdır. Dolayısı ile hamilelerde, çocuklarda ve karaciğer hastalarında da güvenle kullanılabilir. Kabak çekirdeğinin ;prostat büyümesi rahatsızlığında olumlu etkileri vardır. Bu olay Bal Kabağı çekirdeği içindeki maddelerin, idrar kesesi duvarlarını kasıp, idrar yolu ağzındaki kasları gevşeterek, idrar yapmayı rahatlamasına bağlanmaktadır. Ayrıca aynı maddelerin prostat içinde toplanan kanı da azalttığı bilinmektedir.

18 18 Kabak çekirdeği içindeki selenyum güçlü bir antioksidandır. Hücrelerin yaşlanmasını yavaşlatıp yaşlanmayı geciktirir, kırışıklıkları önler. İdrar söktürür ve idrar tutkunluğunu giderir. Gögsü yumuşatır, öksürüğü giderir. Böbrek ve mesane iltihabını temizler. Prostat şikayetlerini giderir. Mide ve barsaklara yumuşaklık verir, kabızlığı giderir. İçerdiği esansiyel yağ asitleri ( oleik, linoleik ) sayesinde yüksek tansiyonu düşürür. Kan yağlarını dengeler. KAKULE BOTANİK ADI Elettaria Cardamomum İÇERİĞİ Rezin, sabit ve uçucu yağ, terpineol ve sineol Aromatik tadı ve kokusu iştah açıcıdır. Ağız kokularını giderebilir. Mide-barsak gazlarını giderebilir. Bulantı ve kusmayı engelleyebilir. Cinsel gücü artırabilir. KARA HALİLE BOTANİK ADI Terminalia Sp. İÇERİĞİ Yüksek oratnda tanen ( % 30 - % 40 ), müsülaj maddesi Özellikle barsak florasını düzenleyici olarak önerilebilir. Mide-barsak gazlarının oluşumunu engelleyebilir. Sindirim sisteminin güçlenmesini sağlayabilir. Zihnin daha sağlıklı çalışmasını sağlayabilir. Haricen kullanıldığında yara iyileştirici olarak kullanılabilir. KARA HİNDİBA ( FRENK SALATASI, YABANİ HİNDİBA ) BOTANİK ADI Cichorium Inthybus İÇERİĞİ Insülin, uçucu yağ, acı maddeler, şekerler, glikozitler, müsilaj ve karbonhidratlar içermektedir. Özellikle C vitamin başta olmak üzere pek çok vitamin ve mineral açısından zengindir. Kara Hindiba ; en başta iştah açıcı, hazmı kolaylaştırıcı, kan dolaşımını artırarak kuvvet vericidir. Kara Hindiba, içeriğindeki insülin sayesinde şeker hastalarına önerilmektedir. Terletici, sinir yatıştırıcı, gaz giderici, idrar söktürücü, hafif mülayim yapıcıdır. Karaciğer ve safra kesesini uyarıcı etkisi bulunur. Uuzn süreli kullanımlarında bazı tip safra taşlarını eritebileceği yönünde tespitler vardır. Tamemen zararsız olan bu Hindiba bu açıdan bakıldığında safra taşlarında denenebilir. En azından kullanılan kişinin ağrıları azalacak ve

19 19 rahatlamaya yol açacaktır. Kara Hindiba, romaztizmal hastalıklarda fayda sağlayan bir bitkidir. Eklemlerin hareket kabiliyetini artırıp hastanın rahatlamasını sağlar. Bunun için uzun süreli kullanımı gerekmektedir. Haricen kullanıldığında sivilcelere oldukça faydalıdır. KARABAŞ OTU ( LAVANTA ÇİÇEĞİ ) BOTANİK ADI Lavandula Stoechas İÇERİĞİ Saponinler, glikozit maddeler ve yağ taşımaktadır. Uçucu yağda ise kafur, borbol, cineol gibi maddeler vardır. Haricen kullanımında, içeriğindeki uçucu yağdaki maddeler sebebiyle, ağrı kesici, yatıştırıcı, balgam söktürücüdür. Özellikle sinirsel baş ağrılarında, uykusuzlukta ve yüksek tansiyonda etkili olabilir. Çayı, içeriğindeki maddelrin özelliğinden dolayı idrar yolları antiseptiği olarak ta kullanılır. Karabaş yağı ile deriyi ovmak sivri sinekleri kaçırabilir. Haricen kullanıldığında mikrop öldürücü olduğu için yara ve sıyrık iyileştirici olarak kullanılabilir. KARADUT BOTANİK ADI Fructus Mori Nigri Anthocyanins adı verilen çok güçlü bir antioksidan içerir. Bu güçlü antioksidanlar serbest radikalleri etkisiz hale getirerek bağışıklık sistemini güçlendirir. İçerdeği flavanoidler sayesinde kalbi koruyucu, yaşlanmayı geciktirici etkisi bulunmaktadır. Halsizliği, aşrırı yorgunluğu giderir. Ağız ve boğaz enfeksiyonlarında tavsiye edilir. Kanı temizler, anemi hastalarına tavsiye edilir. Kan basıncını düşürür, uykusuzluğa iyi gelir. Sindirim sistemi kronik hastalıklarını giderir. Mide salgılarını artırır. Sindirim sistemini düzenler. Kronik gastrit ve hepatit tedavisinde kullanılabilir. KARAMUK BOTANİK ADI Berberis Vulgaris Kökleri iştah açar, ateş düşürücü özelliğe sahiptir. Meyveleri idrar söktürücü olarak kullanılabilir. Gögsü yumuşatıcı ve öksürüğe faydalı olabilir.

20 20 KEDİ OTU KÖKÜ BOTANİK ADI Valeriana Officinallis İÇERİĞİ Nişasta, şekerler, reçine, tanen, uçucu yağchatinidin, valerin alkaloitleri, valerianik asit, bronil isovalerat Sinir sistemi yatıştırıcısı, spazmları gidericidir. Kediotu; Histeri ( çocuksu hareketler, bencillik, alınganlık, kapris ve duygularda aşırı dalgalanma ) ve Nevrasteni ( zihinsel veya bedensel olarak çok çabuk yorulma, gerilim, baş ağrıları, çabuk kızma ve isteksizlik ) gibi hafif ruhi bozukluklarda etkili olduğu bilinmektedir. Sinirsel kökenli baş ağrısı, migren, mide bulantısı, mide şişkinlikleri, endişe ( anksiyete ) korku, karamsarlık, mide ve karın ağrıları, safra kesesi rahatsızlıkları, kalp bölgesindeki ağrılar ve sürekli kabızlık halleri, yüksek kan basıncı ( hypertension ) düşürücü, dişilik organı ağrıları, menapoz rahatsızlıkları ve çalışma ortamındaki veya özel yaşamdaki stres hallerine karşı başarı ile kullanılabilir. Kediotunun içeriğindeki isovalerik asid sayesinde, sinirsel uykusuzluk, heyecan ve çarpıntılara da iyi gelebilir. İyi bir uyku verici olarak uyuyamama sorunu olanlar tarafından kullanılabilir. Kedi out kökü, mikrop öldürücü özelliğinden dolaı toz halinde yara üzerine de uygulanabilir. KARANFİL BOTANİK ADI Eugenia Caryophyllata İÇERİĞİ Reçine, tanen ve başlıca maddesi eugenol olan uçucu yağ ve sabit yağ Ağız kokularının giderilmesinde etkili, içeriğindeki eugenol ün ağrı kesici ve antimikrobial özelliğinden dolayı diş hekimliğinde ağrı kesici ve mikrop öldürücü olarak önerilebilir. Çiçekleri balgam söktürücü, öksürük kesici; çayı iştah açıcı, hazmı kolaylaştırıcı, barsak gazlarını alıcı, ishal kesici özelliğe sahiptir. KETEN TOHUMU ( ZEYREK, KİRBAS, SİYELEK ) BOTANİK ADI Linum Usitassimum İÇERİĞİ Yüksek oranda lif, yağ, müsilaj, protein, doğal östrogen, B12, E vitaminleri, amino ait, glikozit bir madde olan linamarin. Yağda ise ( omega 3,6,9 ) alfa linoleik asit, linolenik ait ve oleik asitler gibi doymamış yağ asitleri, bir çeşit bitkisel östrojen olan lingan içerir. İçeriğindeki yağ asitleri; bağışıklık sistemi, üreme, kalp,damar, sinir sistemi ve sinir kılıfının ( miyelin kılıf ) yapılması gibi çeşitli vücut işlevleri için gerekli olan Prostaglansinin prekürsörü yani hammaddesidir. İçeriğindeki lingan yani SDg ( secoisolariciresinol glucoside ) ; anti-kanser, anti-bakteriyel, antifungal, anti-viral özellikli bir madde olup, gögüs, kolon ( kalın bağırsak ) ve prostat kanserine karşı koruyucu, kanserli hücrelerin yayılmasını yavaşlatıcı, bağısıklık sistemini güçlendiricidir. Menapozla ilgili tüm sıkıntılar, osteropz ( kemik erimesi ), sıcak basması, vajinal kuruluktan dolayı oluşan mantar enfeksiyonları gibi bazı şikayetlere ve PMS ye ( adet öncesi şikayetler ) iyi gelebilir.