MEYVECİLİKTE GENEL ESASLAR Meyvecilik uzun vadeli yatırım Dikimden 3-4 yıl ilk meyve Dikimden 8-12 yıl Ekonomik verim Ekonomik üretim dilimi yıl

Transkript

1 ORGANİK MEYVE YETİŞTİRİCİLİĞİNİN GENEL ESASLARI Dr. Ayşe GÜN Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü YALOVA

2 MEYVECİLİKTE GENEL ESASLAR Meyvecilik uzun vadeli yatırım Dikimden 3-4 yıl ilk meyve Dikimden 8-12 yıl Ekonomik verim Ekonomik üretim dilimi yıl Zeytin, nar için yıl olabilir. Uzun vadeli gelir getirici fabrikadır.

3 MEYVE BAHÇELERİNİN KURULMA ESASLARI EKONOMİK FAKTÖRLER Ekonomik olanların yetiştiriciliği Gelecekte arz talep sınırlamaları Tüketim tercihlerinin değişmesi Gelecekte girdi maliyetlerinde artış

4 EKOLOJİK FAKTÖRLER Çeşitliliği belirleyici genetik yapı ve çevre Genelde her ekolojik koşulda aynı yapı Farklı yerlerde genetik yapı aynıdır. Çevreden etkileşim gösterir. Gemlik Zeytini Marmara da ince kabuklu Akdeniz de kalın kabuklu 0900 Ziraat Kirazı; Malatya da Dalbastı

5 SABİT FAKTÖRLER Toprak derinliği, Rüzgar yönü ve şiddeti SABİT OLMAYAN FAKTÖRLER Bitki besin maddesi eksiklik/dengesizlik Rüzgar x Rüzgar kıranlar/dikim sistemi Maliyetler???

6 İKLİM FAKTÖRLERİ SICAKLIK maksimum, minimum, optimum IŞIK renk / aroma / içsel maddeler NEM fungal hastalıklar / Kök boğulması RÜZGAR döllenmede / çiçek ve meyve dökümü sürgün / dal kırılması / ağaç yıkılması YAĞIŞ Yağmur/Dolu/Kar

7 TÜR ve ÇEŞİT SEÇİMİ Meyve Yetiştiriciliğinde üretici hedefleri Ağaçların erken meyveye yatması Yüksek verim alınması (ticari/lokal çeşitler) Düşük maliyet Riskli yerlerde bahçe kurmamak Çeşit Seçimini Etkileyen Faktörler Verim, meyve iriliği, Ağaç gelişme kuvveti ve hacim Olgunlaşma zamanı Meyve kalitesi Hastalık ve zararlılara dayanıklılık/tolerans

8 ÇEŞİT SEÇİMİ Sofralık/sanayilik Meyve iriliği Kabuk rengi ve kalınlığı Dane rengi ve iriliği İç pazar/dış Pazar Erkenci/orta mevsim Ekşi/mayhoş/tatlı Hastalık ve zararlılara dayanıklı/tolerant

9 YÜKSEK NEM Dayanıklı çeşit / tip Yüksek rakım Yüksek gövde Ağaç altı temiz olmalı SOĞUK ZARARI Yüksek gövde Düşük rakım Mikroklima YEREL ÇEŞİTLER İyi kültürel işlemler Ambalaj

10 YÜKSEK NEM Kayısıda Monilya Elmada Karaleke Zeytinde Halkalı leke DAYANIKLI ÇEŞİT Karamürsel Su Zeytini Halkalı Lekeye Demir Elması Karalekeye Batum Üzümü Küllemeye

11 TİCARİ ÇEŞİTLER Tam ve eksiksiz kültürel işlemler Tanımlanmış adaptasyon Yüksek verim Albeni (İrilik?, renk) Hastalık ve zararlılara dayanıklılık/tolerans YEREL ÇEŞİTLER / TİPLER Optimum kültürel işlemler Yerel adaptasyon Düşük verim Küçük meyve Tat ve aroma Hastalık ve zararlılara dayanıklılık/tolerans

12

13

14

15

16

17 Anaçlar Çöğür Klon Farklı İklim ve Toprak Şartlarına Adaptasyon Toprak Taban suyu Verim ve Kaliteye Etki ANAÇ SEÇİMİ Verim, meyve iriliği, meyve kalitesi Olgunlaşma zamanı Dikim şekilleri Toprak kökenli hastalık ve zararlılara dayanıklılık/tolerans

18 GENERATİF (TOHUMLA) ÜRETİM Çöğür elde edilmesi Aşılama Dikim yerine doğrudan tohum ekimi ve Dikim yerine doğrudan tohum ekimi ve aşılama

19 VEGETATİF (ÇELİK, DALDIRMA İLE) ÜRETİM Vegetatif ve generatif üretimde hormon yok Nar, incir ile elma ve bazı prunus anaçları Daldırma ile üzümsü meyve/kızılcık fidanı

20 Yer ve yöney BAHÇE TESİSİ Düşük sıcaklık zararına karşı Kuzeye bakan yöreler daha emniyetli Dikim Tekniği Sedde ya da tümseklere dikim Dikim Mesafeleri Fidanlar İklim Koşulları Arazi koşulları Bir yaşlı Organik Sertifikalı

21 KÜLTÜREL İŞLEMLER SULAMA Teknik Sıklık Toprak yönetim sistemine uygunluk

22 Zaman İklim Hasat zamanı BUDAMA Teknik Uygulama öncesi Uygulama (Makas Dezenfeksiyonu) Uygulama sonrası (Aşı Macunu)

23 Teknik GÜBRELEME Yaprak ve toprak analizine dayalı gübreleme Eksikliği organik gübrelerle tamamlama Aşırı azotlu gübrelemeden kaçınma Dengeli gübreleme Dekara ton ahır gübresi????? Ağaç/Çukur/Sedde/Masura gübreleme Organik gübreler Yeşil gübreler Ahır gübresi Kompost Organik esaslı ticari gübreler

24 TOPRAK VE BİTKİ BESLEME Kayıpların en aza indirilmesi Erozyonda toprak kaybını önlemek Yan ürünlerin yeniden işe yararlı hale getirilmesi Yarayışlı maddelerin artırılması Azotun biyolojik fiksasyonunun sağlanması Bitki besin maddelerinin yarayışlılığını artırmak Yeşil gübreleme Organik gübreleme MEYVEDEN ALINANI MEYVEYE VERME

25 HASTALIK VE ZARARLILAR İLE MÜCADELE PASİF YÖNTEMLER Kültürel önlemler AKTİF YÖNTEMLER Erken uyarı sistemine bağlı ilaçlama Organik kökenli ilaçlar Zararlı yoğunluğunun azaltılması Meyve güveleri ve meyve sineklerinde HER AĞACA BİR TUZAK

26

27 TOPRAK YÖNETİMİ Tarla ve bahçe içi toprak kayıpları fazla Derin ve aşırı işleme olumsuz Rekabete giren yabancı otlar; Ağaç izdüşümünde bulunan yabancı otlar Kesinlikle herbisit kullanılmamalı Mekanik yöntemler Ekim nöbeti Malç

28

29

30

31

32 YENİ BİR TEKNOLOJİ PARTİKÜL FİLM TEKNOLOJİSİ (KAOLİN) Esası: erik, incir gibi meyvelerde oluşan koyucu özellikteki pus tabakasının yapay olarak oluşturulması Etkili Madde: Kaolinden elde edilen % 100 organik preparat

33 YENİ BİR TEKNOLOJİ PARTİKÜL FİLM TEKNOLOJİSİ (KAOLİN) Etki mekanizması: Gövde / yaprak / meyve yüzeyinin kaplanarak; Sıcaklığın düşürülmesi Stomaların aktiviteye devam etmesi Fotosentezde artma Meyve verim ve kalitesinde artma Bitki gelişmesinde artış Hastalık ve zararlı etkisinde azalma

34 YENİ BİR TEKNOLOJİ PARTİKÜL FİLM TEKNOLOJİSİ (KAOLİN) Kullanım Yerleri: Elma, armut, şeftali, zeytin, meyvelerinde; Bitki organlarında ve meyvede Güneş Yanıklığı etkisini önleme Meyve kalitesinde (irilik, verim, renk) artış Armutta ateş yanıklığı, armut yaprak piresi Yumuşak çekirdekli meyvelerde koşnil Meyvelerde depolama kapasitesinin artırılması Üzümsü meyvelerde malçlama, verim kalite ve gelişmede artış

35

36

37

38

39 ORGANİK MEYVECİLİK UYGULAMALARININ YAYGINLAŞTIRILMASI EĞİTİM Teknik elemanların Eğitimi Üreticilerin eğitimi Tüketicinin bilinçlendirilmesi kampanyalar / okullarda eğitim

40 ÜRETİM Üreticilerin organik meyve üretimi teşvik Üreticilerin yönlendirilmesi Organik girdi kullanımının sübvansiyonu Üretimde vergi oranının düşük tutulması

41 ORGANİK MEYVECİLİK UYGULAMALARININ DEZAVANTAJLARI Yüksek maliyet Organik girdilerin temininde zorluklar Ticari çeşitler yerine lokal çeşitler Yüksek fiyat Maliyetin artması Geçiş döneminde verimde dalgalanma Yüksek fiyattan tüketiciye arz

42 ORGANİK MEYVECİLİK UYGULAMALARINI KISITLAYAN FAKTÖRLER Tanıtım yetersiz Talep yetersiz Hatalı ve akılcı olmayan uygulamalar Olumsuz propaganda

43 ORGANİK MEYVECİLİK ALANLARI KLASİK ALANLARI 1. İlaç ve Gübre Kullanımının Kontrol altına alınması (Yaprak ve Toprak Analizi, IPM) 2. Organik Gübre ve ilaç kullanılması İZOLE EDİLMİŞ ALANLAR 1. Köy seçimi 2. Ekonomik analiz, Pazar garantisi 3. Organik üretimi seçilmiş bahçelerde uygulama 4. Kontrol ve sertifikasyon 5. Organik üretimi tüm köyde uygulama DEZAVANTAJI AVANTAJA ÇEVİRMEK

44

45

46

47

48 SONUÇ VE ÖNERİLER MANTIKLI? ya da ECOLOJİK? EKONOMİK ya da ORGANİK Organizasyon Toplumu yönlendirme Tanıtım Pazarlama

49 SABIRLA DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM